W swoim piśmie przewodnicząca Rady Programowej podkreśliła, że „Telewidzowie po takich publikacjach mają prawo oczekiwać oceny bezstronnej, która pochodzi z wnętrza TVP. A taką ocenę w formie „opinii” może dać tylko Komisja Etyki TVP”.
Komisja Etyki Komisja otworzyła 6 grudnia 2007 r. postępowanie wyjaśniające w sprawie publicznie stawianych zarzutów Patrycji Koteckiej, z-cy dyrektora do spraw programowych Agencji Informacji TVP S.A.
Komisja odbyła rozmowy z dziennikarzami Łukaszem Słapkiem, Tomaszem Lipko i Piotrem Glicnerem, na których wypowiedzi powoływała się prasa, oraz z dyr. P. Kotecką z p.o. kierownikiem „Panoramy” Michałem Chodurskim, z z-cą dyrektora ds. finansowych Agencji Katarzyną Janio, z kierownikiem redakcji „Wiadomości” Dorotą Macieją, z p.o. dyrektorem Agencji Informacji Jarosławem Grzelakiem, z wydawcą „Panoramy” Grzegorzem Osieckim, z wydawcą TVP INFO - Pawłem Mrożkiem, byłym kierownikiem „Kuriera” TVP3 - Arturem Michniewiczem, przyjęła również wyjaśnienia od osób zastrzegających sobie ano-nimowość.
Komisja Etyki zaprosiła na rozmowy również innych dziennikarzy Agencji Informacji i byłych jej pracowników, ale spotkała się z ich odmową udziału w postępowaniu wyjaśniającym. Komisja zapoznała się z przywoływanymi w przeprowadzonych rozmowach materiałami dziennikarskimi oraz z dotyczącą ich dokumentacją, z Regulaminem Agencji Informacji (który otrzymała z Biura Zarządu TVP po odmowie udostępnienia go przez dyrektora J. Grzelaka) określającym zakres obowiązków kierownictwa Agencji oraz z listem szefa „Panoramy” w sprawie P. Glicnera skierowanym do dyrektora J. Grzelaka.
Natomiast Komisja nie otrzymała od dyr. J. Grzelaka adresowanego do niego listu zespołu „Panoramy” w obronie P. Glicnera. Wszyscy rozmówcy potwierdzali istnienie takiego listu, również jego adresat, ale mimo ponawianych próśb Komisja listu nie otrzymała.
W toku postępowania wyjaśniającego Komisja Etyki ustaliła, co następuje:
1. W sprawie red. Ł. Słapka nie udało się potwierdzić lub wykluczyć podanych przez niego informacji, opublikowanych także mediach, że otrzymał od dyr. P. Koteckiej propozycję lepszej wyceny, jeśli zrobi materiał pokazujący w niekorzystnym świetle polityków PO. Przed Komisją nie stawił się nikt, kto byłby świadkiem takiej rozmowy, natomiast osoby wskazane Komisji jako znające temat albo przyznawały, że sprawę znają wyłącznie z drugiej ręki, albo odmawiały spotkania z Komisją. Ł. Słapek nie potrafił określić, kiedy taka propozycja padła. Dyr. P. Kotecka poinformowała Komisję, że zwolnienie Ł. Słapka z pracy (miał umowę do roku 2010) nastąpiło na wniosek kierownik „Wiadomości” D. Maciei z powodu „utraty zaufania”. Taką wersję potwierdziła w rozmowie z Komisją red. D. Macieja. Komisja Etyki zwraca uwagę, że sformułowanie „utrata zaufania” ma charakter tak ogólny i niekonkretny, iż nie jest dostatecznym uzasadnieniem zwolnienia z pracy. „Utrata zaufania” powinna być udokumentowana, a red. Ł. Słapkowi nie przedstawiono na piśmie konkretnych zarzutów.
2. W sprawie red. T. Lipko: - pracował w TVP od roku 2005 i odszedł z Agencji Informacji na własną prośbę. Motywował on swoją decyzję rozmowami z kierownictwem Agencji, dyr. J. Grzelakiem i dyr. P. Kotecką, oraz przebiegiem spotkaniem zespołu „Wiadomości” z prezesem Zarządu TVP Andrzejem Urbańskim, które ocenił jako naciski poli-tyczne.
3. W sprawie red. P. Glicnera - nieprzedłużenia jego umowy jako reportera „Panoramy” - w mediach pojawiły się informacje, że miało to związek z emisją materiału dotyczącego ujawnienia przez IPN kolejnej części katalogu osób podlegających lustracji, w którym znalazła się tzw. lojalka prezesa TVP A. Urbańskiego. W rozmowie z Komisją zarówno dyr. J. Grzelak, jak i dyr. P. Kotecka zaprzeczyli, by między tymi dwoma faktami istniał jakikolwiek związek.
Natomiast Komisja ustaliła: w październiku 2007 skończyła się umowa red. P. Glicnera i negocjował on jej przedłużenie na kolejny rok na lepszych warunkach finansowych. Przed 19 listopada została sporządzona nowa umowa, co potwierdziła w rozmowie z Komisją Etyki dyr. K. Janio. W dniu 19 listopada (w wieczornej „Panoramie”) został wyemitowany materiał o IPN, a 23 listopada dyr. P. Kotecka poinformowała red. P. Glicnera, że umowa z nim nie będzie jednak przedłużona. W rozmowie z Komisją dyr. P. Kotecka dowodziła, że powodem takiej decyzji była dwa materiały red. P. Glicnera, z których nie była zadowolona: materiał o aktach WSI oraz o stalinowskiej prokurator Helenie Wolińskiej.
Komisja Etyki uzyskała dokumenty, z których wynika, że autorem materiału o aktach WSI był inny reporter „Panoramy”- red. Mariusz Pietrasik, a nie red. P. Glicner, natomiast zastrzeżenia co do konstrukcji felietonu o Wolińskiej (tzw. 100% jej wypowiedzi na koniec felietonu) są niezasadne, bo miał on zupełnie inne zakończenie. Z kolei dyr. J. Grzelak odmówił podania Komisji Etyki uzasadnienia zmiany decyzji w sprawie red. P. Glicnera: „To była moja decyzja i nie będę jej wyjaśniał” - stwierdził jedynie. Dodał przy tym, że z jego punktu widzenia negocjowanie z firmą P. Glicnera, (P. Glicner był zatrudniony jako jednoosobowa firma) było tym samym, co negocjowanie z firmą dostarczającą do AI np. papier toaletowy.
O przedłużenie umowy z red. P. Glicnerem wnioskował p.o. kierownik „Panoramy” M. Chodurski, który przygotowanej już umowy nie parafował, ponieważ przebywał na zwolnieniu chorobowym. W rozmowie z Komisją red. M. Chodurski stwierdził, że uważa red. P. Glicnera za dobrego reportera i że w czasie jego rocznej pracy nie zdarzyło się nic, co podważyłoby te ocenę.
Komisja Etyki stwierdza, po rozmowach z kierownictwem Agencji Informacji i za-poznaniu się z obowiązującym Regulaminem, że niejasny jest podział kompetencji kierownictwa, a Regulamin nie przystaje do rzeczywistego stanu i zadań Agencji (np. nie ma w strukturze TVP INFO). Powoduje to rozmycie odpowiedzialności za podejmowane decyzje - w tym personalne. Odnosząc się do zakresu obowiązków członków kierownictwa Agencji, dyr. J. Grzelak oświadczył tylko: „Patrycja Kotecka ma moje plenipotencje”, nie wyjaśniając, czy dotyczą one ocen merytorycznych, warsztatowych czy personalnych.
Na podstawie postępowania wyjaśniającego Komisja Etyki stwierdza, że w Agencji Informacji były przypadki naruszania obowiązujących zarówno dziennikarzy jak i ich szefów „Zasad etyki dziennikarskiej w TVP SA”. W par. XV (Lojalność i klauzula sumienia) zapisano m.in.:
w p.1 - „Dziennikarza obowiązuje lojalność wobec Telewizji Polskiej S.A. i dbałość o jej dobre imię”,
w p.4 - „Dziennikarz ma prawo do odmowy wykonania polecenia służbowego sprzecznego z prawem, zasadami etyki dziennikarskiej, standardami profesjonalnymi lub jego ugrun-towanymi przekonaniami(...). Realizacja tych zasad wymaga, by oceny pracy i decyzje o zwolnieniach miały rzeczowe uzasadnienia, a Regulamin Agencji powinien jednoznacznie określać obowiązki i odpowiedzialność konkretnych osób, zwłaszcza członków kierownictwa.
Dowolność formy zatrudniania dziennikarzy - na umowy krótsze lub dłuższe, a szczególnie jako firmy prowadzące działalność gospodarczą, podejmowanie decyzji personalnych bez uzasadnienia, brak obiektywnych ocen warsztatowych i ścieżek awansu zawodowego powoduje w zespołach dziennikarskich niepewność i strach przed narażeniem się kierownictwu. Jest to zagrożeniem dziennikarskiej niezależności.
Komisja Etyki podkreśla, że niekwestionowane prawo kierownictwa redakcji i wydawców do nadzoru nad materiałami dziennikarskimi nie może mieć charakteru manipulacji informacją.
Przewodnicząca Komisji Etyki TVP S.A.
Krystyna Mokrosińska
Sekretarz organizacyjny Komisji Etyki TVP S.A.
Ignacy Rutkiewicz
