TVP Historia Środa, 31.01.2024 07:00 BYŁ TAKI DZIEŃ - 31 STYCZNIA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1901 - odbyła się premiera "Trzech sióstr" Antoniego Czechowa; 1968 - ukazał się list otwarty grupy warszawskich studentów przeciwko zakazowi wystawiania "Dziadów"; 1976 - "Memoriał 101" wpłynął do sejmu; 1977 - zostało otwarte Centrum Pompidou w Paryżu; 07:10 CZAS HONORU - ODC. 56 "SZCZĘŚLIWE MIEJSCE" Serial wojenny, 44 min, Polska, 2012 Reżyseria: Michał Kwieciński, Michał Rosa, Grzegorz Kuczeriszka Scenariusz: Ewa Wencel, Jarosław Sokół Aktorzy: Ewa Wencel, Katarzyna Gniewkowska, Krzysztof Stelmaszyk, Maciej Zakościelny, Jakub Wesołowski, Jan Wieczorkowski, Antoni Pawlicki Wasilewski dostaje reprymendę od Ady za brak postępów w sprawie skoczków. Sam wyżywa się na Karolu za swoje niepowodzenia. Daje mu tydzień na skompletowanie listy skoczków wraz z adresami. Karol zatrudnia Woźniaka i każe mu szukać danych w gestapowskich dokumentach. Woźniak odnajduje kilkanaście nazwisk i zdjęć, m.in. Władka, Michała i Janka. Karol szybko trafia na trop Janka. Maria i Otto wyruszają do Polski. Nocując wraz z uchodźcami w jednej ze stodół, zostają napadnięci przez ukrywających się uzbrojonych esesmanów. Bronek spotyka się z Brodowiczem, rozmawiają o zniknięciu Krawca. Potem prosi o przeniesienie do oddziału partyzantów w Kampinosie. Oznajmia Wandzie, że musi zniknąć. Ona nie rozumie, dlaczego Bronek nadal walczy. Helena zauważa na Pradze plakat "Ślubów panieńskich" z nazwiskiem córki. Od razu udaje się do teatru, gdzie spotyka Wandę wychodzącą z próby. Władek i Michał ruszają na spotkanie z komendantem Jezierskim. Na miejscu w chacie komendanta znajdują zwłoki Jezierskiego i jego współpracownika Stanisława. Obok leży ciężko ranny nieznajomy mężczyzna. Przy próbie wywiezienia Bociana, Michał i Władek wpadają w ręce Sowietów. 08:05 W POLSKĘ JEDZIEMY - PÓŁWYSEP HELSKI Magazyn, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Krzysztof Jaroszyński Scenariusz: Krzysztof Jaroszyński Prowadzący: Krzysztof Jaroszyński Cykl prezentujący ciekawe miejsca w Polsce okiem Krzysztofa Jaroszyńskiego pisarza, satyryka, artysty kabaretowego. Każdy odcinek cyklu dedykowany jest jednemu miejscu. Na liście najpiękniejszych półwyspów świata Hel jest zawsze w czołówce. Ten fenomen natury ma około 35 kilometrów długości, ale zaledwie 100 metrów w najwęższych miejscach. Od wielu lat półwysep Helski jest atrakcją wczasową. Modnym miejscem wypoczynku stała się Jurata. Po pierwszej wojnie światowej wypoczywano w wytwornym hotelu Lido. Hotel istnieje do tej pory, niestety ma już chyba tylko dwie gwiazdki (ciemne zresztą) i daje zupełnie błędne pojęcie o elegancji sprzed stu lat. Drugim, obok Juraty, elitarnym kurortem nadmorskim była przed wojną Jastrzębia Góra. Ostatnim miejscem na Półwyspie z klimatem dawnej wioski rybackiej jest Kuźnica. Nie rozbudowuje się, bo nie ma gdzie. Od niedawna zmienia się w spokojne letnisko. 08:40 HISTORIA POLSKI - OPOWIEŚCI OBOZOWE - ODC. 1 Cykl dokumentalny, 45 min, Polska, 2022 Reżyseria: Mirosław Basaj Scenariusz: Mirosław Basaj Film dokumentalny ukazujący życie i śmierć w obozach koncentracyjnych. Niepublikowane nagrania ludzi /więźniów/, którzy przeżyli hitlerowskie obozy, stworzone przez Niemców na terenach okupowanych. Film ukazuje zachowania osób oraz ich charaktery w zderzeniu z obozową rzeczywistością, dokonywanie wyborów, aby czasami zachować człowieczeństwo. Niekiedy wyborem było rzucenie się na druty kolczaste, aby decyzję o swoim życiu pozostawić sobie, a nie oprawcom. To takie zwycięstwo człowieka przeciwko człowiekowi i machinie zła, jakim była Trzecia Rzesza. Film realizowany w pięciu obozach koncentracyjnych. 09:30 SENSACJE XX WIEKU - OPERACJA ZEPPELIN Cykl dokumentalny, 22 min, Polska, 1998 Reżyseria: Tomasz Kostuch Scenariusz: Bogusław Wołoszański Prowadzący: Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Bogusław Wołoszański Audycja cykliczna o charakterze sensacyjnym, popularyzująca wiedzę o historii XX wieku. Odcinek poświęcony operacji noszącej kryptonim "Zeppelin", mającej na celu zabicie Józefa Stalina. 09:55 SENSACJE XX WIEKU - ADMIRAŁ Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 1998 Reżyseria: Barbara Gajos Scenariusz: Bogusław Wołoszański Prowadzący: Bogusław Wołoszański Program dotyczy zabójstwa francuskiego admirała Francois Darlana, który został zabity w czasie II wojny światowej, w Algierze. Wydarzenie to, jak się później okazało, miało istotny wpływ na dalsze losy alianckich sojuszy, które ostatecznie doprowadziły do zakończenia wojny. 10:50 CZŁOWIEK ZWANY NIKIFOREM Film dokumentalny, 51 min, Polska, 2001 Reżyseria: Grzegorz Siedlecki Scenariusz: Grzegorz Siedlecki Przyszedł na świat 21 maja 1895 roku, w dniu świętego Epifaniusza. Takie imię noworodka zapisano w księgach. Matka nie miała nic do powiedzenia w tej sprawie. Bękartów chrzczono wówczas imieniem patrona. Lecz Eudokia Drowniak, trudniąca się pasaniem bydła u łemkowskiego gospodarza, nazwała synka Nikiforem. I choć bohater filmu przeżył większość swych dni bez nazwiska, zaś resztę pod nazwiskiem fałszywym, do śmierci pozostał Nikiforem. Eudokia zmarła pod koniec Wielkiej Wojny. Chłopak próbował ponoć zarabiać na życie fryzjerstwem, ale bez powodzenia. Mistrz brzytwy i nożyc może być mikrego wzrostu. Obsługuje przecież na stojąco klientów siedzących w fotelu. Może nie grzeszyć urodą. Ale musi być elokwentnym gawędziarzem. Nikifor tymczasem nie mówił, ale bełkotał. Ciężka wada wymowy niemal uniemożliwiała mu kontakt z ludźmi. Dlatego zaczął porozumiewać się z nimi językiem obrazów, kształtów i barw. Na kartkach papieru, tekturach, pudełkach, czystych stronach pism urzędowych malował pejzaże, głównie miejskie, budynki, wizerunki ludzi. Także własne autoportrety - w wykwintnych strojach i hieratycznych pozach. Sprzedawał je za grosze, a raczej sprzedawać próbował, na deptaku w Krynicy i w innych miasteczkach południowej Polski, pomiędzy Krakowem a Lwowem. Dopiero w latach trzydziestych fachowcy "odkryli" genialnego samouka. Docenili jego imaginację i wspaniałe poczucie koloru. Ale wśród szerokiej publiczności Nikifor uznania nie znalazł. Po wojnie, w roku 1947, został przyłapany w Krynicy na rysowaniu budynku użyteczności publicznej. Wysiedlono go pod zarzutem szpiegostwa na rzecz ukraińskich nacjonalistów aż na Wybrzeże. Przez rok pieszo wędrował do domu. Później wyrzucano go z miasta jeszcze dwukrotnie: najpierw jako Łemka, potem - szpecącego kurort żebraka. Ponieważ wracał uparcie, ulokowano go w domu starców. W 1956 roku, dzięki pomocy Andrzeja Banacha, prace Nikifora eksponowano za granicą. Krytyka dostrzegła w krynickim artyście godnego następcę Henri "Celnika" Rousseau, francuskiego mistrza tak zwanego malarstwa naiwnego. Samouk został przyjęty do Związku Plastyków, a miejsowi notable wręczyli sławnemu krajanowi pierwszy w jego życiu dowód osobisty. Nikifor zyskał nowe nazwisko: Krynicki. I nową narodowość - polską. Z czasem dostał własną pracownię i dom, konto w PKO, a nawet samochód marki Warszawa z kierowcą. Lecz sława i dostatek źle służyły jego sztuce. Nikifor "oficjalny", hołubiony przez władze, pokazywany w kronice filmowej i w telewizji, nigdy już nie osiągnął dawnego mistrzostwa z lat poniżenia i biedy. Powielał się, malował "pod publiczkę", z zapałem neofity gromadził pieniądze. Żałował, że nie może ponownie sprzedać, teraz już za godziwą cenę, swych prac eksponowanych na wielkiej, retrospektywnej wystawie w warszawskiej Zachęcie. Zapadał szybko na zdrowiu. Dekady nędzy i poniewierki dawały znać o sobie. Zmarł w roku 1968. O "człowieku zwanym Nikiforem", czyli Epifaniuszu Drowniaku, synu Eudokii, mówią, między innymi, artysta malarz Edward Dwurnik, krytyk sztuki Danuta Wróblewska, antropolog kultury Aleksander Jackowski, opiekun prawny artysty Marian Włosiński oraz Helena Jarosz, Stefania Capok i ksiądz Stefan Dziubina. 11:50 DOKTOR MUREK - ODC. 6 Serial obyczajowy, 58 min, Polska, 1979 Autor: Tadeusz Dołęga Mostowicz Reżyseria: Witold Lesiewicz Scenariusz: Witold Lesiewicz, Eugeniusz Kabatc Zdjęcia: Witold Adamek Aktorzy: Marek Bargielowski, Jerzy Zelnik, Maria Ciesielska, Stanisław Zaczyk, Gustaw Lutkiewicz, Anna Chodakowska, Krystyna Janda Śledztwo w sprawie zabicia Kazika zostaje szybko umorzone. Arletka przenosi się do Murka i dostarcza mu informacji o jego przyszłych klientach. Po przepowiednię - wróżbę przychodzi do Murka - Klemma okradziony przemysłowiec Czaban. Murek ujawnia mu, gdzie znajduje się torba z pieniędzmi, następnie odnajduje ją w jego obecności na cmentarzu. Czaban sowicie wynagradza wróżbitę, zapowiada dalszą współpracę i zaprasza do swojej posiadłości. Tu Murek odkrywa istnienie w okolicy złóż ropy naftowej i rozpoczyna flirt z córką Czabana - Tunką. Po powrocie do Warszawy zostaje zaskoczony w mieszkaniu przez dawnych wspólników. Rzezimieszkowi z knajpy zleca ich likwidację. Serial obyczajowy, 59 min, 7 odc. , Polska 1979 Reż. Witold Lesiewicz Wyk. Jerzy Zelnik, Maria Ciesielska, Krystyna Janda, Anna Chodakowska, Stanisław Zaczyk, Gustaw Lutkiewicz, Jolanta Hanisz, Marek Bargiełowski, Jan Paweł Kruk, Bronisław Pawlik 12:55 HISTORIA POLSKIEGO SPORTU Cykl dokumentalny, 48 min, Polska, 2021 Reżyseria: Zbigniew Rytel Scenariusz: Zbigniew Rytel Cykl dokumentalny, zrealizowany z okazji stulecia odzyskania niepodległości, podsumowujący sto lat sukcesów polskiego sportu. To historia polskich sportowców, ich osiągnięć, rekordów, zwycięstw, medali, sukcesów i porażek, pokazywana na tle dziejów Polski. Serial łączy formę klasycznego dokumentu z klipem, bazującym na emocjach, wynikających z pokazywania znanych wszystkim Polakom, sukcesów sportowych. To sentymentalna podróż przez dzieje polskiego sportu, opowiedziana ustami głównych bohaterów. Wszystko zmontowane w płynną opowieść, snutą niczym baśń, czytana wnukowi przez dziadka z pradawnej księgi. 14:55 TAK BLISKO... TAK DALEKO... Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2019 Reżyseria: Maciej Dutkiewicz Scenariusz: Michał Komar Zdjęcia: Jacek Knopp Muzyka: Jan Komar Opowieść Szewacha Weissa - polskiego Żyda, polityka, dyplomaty i dziennikarza - o trudnych relacjach między Polakami i Żydami po II wojnie światowej. Tytuł filmu został zaczerpnięty z wypowiedzi profesora Szewacha Weissa. Ur. 5.07.1935 w Borysławiu, zm. 3.02.2023 w Tel Awiwie - izraelski politolog, polityk i dyplomata, profesor nauk politycznych, poseł do Knesetu w latach 1981 - 1999 i jego przewodniczący (1992 - 1996), w latach 2001 - 2003 ambasador Izraela w Polsce, kawaler Orderu Orła Białego. 16:00 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - DESANT Cykl dokumentalny, 28 min, Polska, 1992 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Prowadzący: Bogusław Wołoszański Lektor: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Jerzy Dłużkowski Rola wojsk desantowych podczas walk w II wojnie światowej. Program ilustrowany fragmentami filmów archiwalnych z frontów II wojny światowej. 16:35 NARODZINY NAZIZMU S.II - WOJNA DYKTATORÓW. STALINGRAD (RISE OF THE NAZIS) Serial dokumentalny, 59 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Julian Jones, Julian Jones Ta niezwykła seria przybliża decydujące starcie II wojny światowej, kiedy to Hitler stawił czoła równie bezwzględnemu dyktatorowi: Stalinowi. Będąc u szczytu swej potęgi, Hitler próbuje oszukać sowieckiego przywódcę, przedstawiając plan inwazji na Wielką Brytanię, jednocześnie potajemnie przygotowując atak na Związek Sowiecki. Stalin ma jednak szpiega w kwaterze głównej Hitlera. Obaj dyktatorzy przejmują dowodzenie nad własnymi armiami. Ludzie Hitlera składają fałszywe obietnice, a w Stalinie Hitler znalazł swojego przeciwnika. W obliczu klęski Niemiec na froncie wschodnim Hitler zostaje zmuszony do odwrotu. Pojawiają się głębokie konflikty, a jego najbliższy krąg walczy o władzę. W miarę jak narasta opór przeciwko niemu, a wewnętrzny wróg knuje, jak go zabić, Hitler popycha Niemcy ku zniszczeniu. Wniknięcie w umysły dwóch dyktatorów, których złudzenie niezwyciężoności doprowadziło do ich własnej klęski, to opowieść o tym, dlaczego dyktatury upadają. Jest to również przerażający opis pychy, decyzji i mrocznej sztuki politycznej, która sprzysięgła się, by zniszczyć wolność, ale ostatecznie zniszczyła samą siebie. 17:30 HISTORIA POLSKI - OPOWIEŚCI OBOZOWE - ODC. 2 Cykl dokumentalny, 30 min, Polska, 2022 Reżyseria: Mirosław Basaj Scenariusz: Mirosław Basaj Film dokumentalny ukazujący życie i śmierć w obozach koncentracyjnych. Niepublikowane nagrania ludzi /więźniów/, którzy przeżyli hitlerowskie obozy, stworzone przez Niemców na terenach okupowanych. Film ukazuje zachowania osób oraz ich charaktery w zderzeniu z obozową rzeczywistością, dokonywania wyborów, aby czasami zachować człowieczeństwo. Niekiedy wyborem było rzucenie się na druty kolczaste, aby decyzję o swoim życiu pozostawić sobie, a nie oprawcom. To takie zwycięstwo człowieka przeciwko człowiekowi i machinie zła, jakim była Trzecia Rzesza. Film realizowany w pięciu obozach koncentracyjnych. 18:05 MAGICZNE PODHALE Z SEBASTIANEM KARPIELEM BUŁECKĄ - ODC. 5 SEZON I - PĘKSOWY BRZYZEK Magazyn, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Jakub Baryga Scenariusz: Jakub Baryga Zdjęcia: Łukasz Rogowski, Aleksander Macierzyński, Adam Sienkiewicz Prowadzący: Sebastian Karpiel-Bułecka Wykonawcy: Sebastian Karpiel-Bułecka Sebastian odwiedza miejsca, które należą do najważniejszych zabytków Zakopanego. Kościół p.w. Matki Bożej Częstochowskiej, zwany po prostu Starym Kościółkiem, powstał w połowie XIX w. i do dziś zachwyca swoim klimatem. Odwiedzając Stary Kościółek w Zakopanem, nie można ominąć cmentarza, który znajduje się tuż obok. Stary Cmentarz na Pęksowym Brzyzku, zwany Cmentarzem Zasłużonych. Nieodłącznym elementem architektury sakralnej są witraże, te najpiękniejsze podziwiać można w Kaplicy Na Jaszczurówce, która jest zdaniem Sebastiana - jednym z najpiękniejszych drewnianych kościołów w całym kraju. Gościem specjalnym w tym odcinku będzie Halina Opalińska, witrażystka. 18:35 SPÓR O HISTORIĘ - ROZPAD ZWIĄZKU SOWIECKIEGO Debata, 30 min, Polska, 2022 Scenariusz: Elżbieta Szumiec - Zielińska Prowadzący: Tomasz Muller 30 grudnia 1922 roku powstał Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich. Totalitarne państwo, w którym dziesiątki milionów obywateli zginęły w obozach koncentracyjnych, zmarły z głodu lub zostały zamordowane. Ale też państwo, które osiągnęło niekwestionowany status supermorcarstwa. 8 grudnia 1991 roku trzech sekretarzy partii komunistycznej sprawujących władzę w największych republikach państwa sowieckiego ogłosiło, że państwo to przestaje istnieć. Nikt przeciwko temu nie zaprotestował. Dlaczego tak spokojnie upadło Imperium i jakie są tego konsekwencje? Dyskutują prof. Antoni Dudek i prof. Daniel Boćkowski. 19:05 CZAS HONORU - ODC. 57 "BOCIAN" Serial wojenny, 44 min, Polska, 2012 Reżyseria: Michał Kwieciński, Michał Rosa, Grzegorz Kuczeriszka Scenariusz: Ewa Wencel, Jarosław Sokół Aktorzy: Ewa Wencel, Katarzyna Gniewkowska, Krzysztof Stelmaszyk, Maciej Zakościelny, Jakub Wesołowski, Jan Wieczorkowski, Antoni Pawlicki Janek zostaje aresztowany przez UB. Karol Ryszkowski natychmiast informuje Wasilewskiego o pierwszym sukcesie. Wasilewski osobiście przesłuchuje Janka i zwalnia go z aresztu, wcześniej pokazując zdjęcie, na którym jest Lena. Do obozowiska uchodźców trafia Bronek. Bronek i Ruda zaniepokojeni długą nieobecnością Michała i Władka ruszają ich śladem do chaty Jezierskiego. Na miejscu zastają jednak tylko trupy komendanta i Stanisława. Na Wandę czyha Karol. Oferuje przerażonej kobiecie swoją pomoc, Wanda jednak nie chce mieć z nim nic wspólnego. Maria i Otto docierają do Wrocławia, gdzie wita ich gościnnie żona Otta Berta. Celina dostaje od Buttermanta zadanie, ma pokazać powojenną Warszawę dwóm początkującym, dobrze zapowiadającym się pisarzom. Serial wojenny, 21:05 WOJNA O TRONY. PRAWDZIWA HISTORIA EUROPY S.I - POCZĄTKI WOJNY STULETNIEJ. 1328 - 1364. ODC. 1/4 (REAL WAR OF THRONES. ODC. 1/4) Serial dokumentalny, 49 min, Francja, 2017 Reżyseria: Vanessa Pontet, Alain Brunard W burzliwym okresie średniowiecznej Europy głodne władzy dynastie walczyły między sobą o dominację na kontynencie. Starli się krwią i żelazem na polach bitew, ale prawdziwa walka o władzę rozgrywała się na osobności. Za kamiennymi murami zamku znajdował się świat strategicznuych sojuszy, cudzołóstwa, zdrady i morderstwa. Bezwzględna intryga rozdzieliła wiele legendarnych rodzin i ukształtowała sposób, w jaki rządzili swoimi imperiami. Te epickie wojny trwały przez wiele pokoleń i wstrząsały Europą i nadal rozbrzmiewają w niezliczonych hitach i serialach. 22:00 MISTRZ I MAŁGORZATA - SEANS CZARNEJ MAGII Serial TVP, 103 min, Polska, 1988 Autor: Michał Bułhakow Reżyseria: Maciej Wojtyszko Zdjęcia: Dariusz Kuc Aktorzy: Władysław Kowalski, Anna Dymna, Tadeusz Bradecki, Gustaw Holoubek, Janusz Michałowski, Mariusz Benoit, Zbigniew Zapasiewicz, Marek Gołębiowski, Igor Przegrodzki, Jan Jankowski, Krystyna Feldman, Jan Englert, Jerzy Bończak, Zdzisław Wardej Serial, 100 min, 4 odc. , Polska 1988 Scenariusz i reżyseria: Maciej Wojtyszko Zdjęcia: Dariusz Kuc Muzyka: Zbigniew Karnecki Scenografia: Małgorzata Spychalska Występują: Anna Dymna, Gustaw Holoubek, Zbigniew Zapasiewicz, Władysław Kowalski, Tadeusz Bradecki, Janusz Michałowski, Mariusz Benoit, Marek Gołębiowski, Igor Przegrodzki, Jan Jankowski, Krystyna Feldman, Jan Englert, Jerzy Bończak, Jan Tesarz, Zdzisław Wardejn, Wiesław Drzewicz i inni "W moim przekonaniu Bułhakow jest sam sobie skończonym Uniwersum, do którego nie trzeba nic dodawać. Wszystko zostało napisane i otwiera się wystarczająco kluczem czytania. A niedopowiedziane powinno takim pozostać. Tłumaczenie bułhakowowskiego na jakikolwiek inny język jest jak malowanie obrazu obrazu. Nie warto. Tak, przyznam się, myślałem, utwierdzany przez dotychczasowe próby. Z jednym wyjątkiem:"Piłata i innych" Andrzeja Wajdy, gdzie reżyserowi starczyło odwagi na bardzo dalekie odejście od ilustracji, co dało efekt wierny duchowi utworu. Ten wyjątek zdawał się jednak potwierdzać regułę. Serial Wojtyszki natomiast regułę podważa. Jest jakby ilustracyjny, a zarazem trafny i satysfakcjonujący, na zasadzie, którą trudno jednoznacznie określić" - pisał z uznaniem o telewizyjnej wersji "Mistrza i Małgorzaty" Andrzej Drawicz, znakomity rusycysta, wielki znawca i admirator twórczości Michała Bułhakowa. Czteroczęściowy, zrealizowany techniką wideo, cykl Wojtyszki stanowi, zgodnie z intencją swego twórcy, wierną adaptację książki. Ze względu na skromny budżet reżyser nie mógł dosłownie przenieść na ekran kilku najbardziej widowiskowych scen. Zamiast na efekty specjalne postawił więc na aktorów, a miał do dyspozycji najlepszych z najlepszych. Ci zaś nie zawiedli. Po premierze serialu krytyka nie szczędziła pochwał odtwórcom nie tylko pierwszo - , ale i drugoplanowych ról. Jeden z recenzentów pisał: "Korowiow Janusza Michałowskiego był arcydziełem: niechlujny wdzięk, półszalony błysk wytrzeszczonych oczu, ironia istnienia. Tak już będę go widział zawsze przy czytaniu. Małgorzata Anny Dymnej pozwoliła mi nareszcie zapomnieć o głębokim zażenowaniu, doznawanym poprzednio, kiedy różne ładniutkie dziewczątka udawały głębię przeżyć, najwyraźniej nie wiedząc, co to jest. Ta Małgorzata wiedziała i była wiarygodna". Inny zaś dodawał: "Gustaw Holoubek, Władysław Kowalski i Zbigniew Zapasiewicz byli bułhakowowscy w każdym calu. Jan Jankowski jako Iwan Bezdomny wzniósł się ponad rolę". Dzięki aktorskiej finezji wspieranej wrażliwością i wyczuciem smaku Wojtyszki jego "Mistrz i Małgorzata" do dziś stanowi fascynujący ekranowy ekwiwalent bułhakowowskiego "opus magnum", w którym mistyka nierozerwalnie splata się z rzeczywistością, satyra z realizmem, dobro ze złem, współczesność z czasami ewangelicznymi. Moskwa, lata dwudzieste. Na Patriarszych Prudach zażarcie dyskutuje dwóch obywateli - Michał Berlioz i Iwan Ponyriow, zwany "Bezdomnym". W pewnym momencie podchodzi do nich tajemniczy cudzoziemiec nazwiskiem Woland. Przepowiada śmierć Berlioza pod tramwajem, twierdzi też, że był naocznym świadkiem pierwszego spotkania Jezusa z Piłatem. Niedługo potem Berlioz rzeczywiście ginie pod kołami tramwaju. Przerażony Bezdomny zaczyna podejrzewać, że Woland jest szatanem i próbuje go schwytać. W efekcie szybko ląduje w szpitalu dla umysłowo chorych. Spotyka tam Mistrza - pisarza, który stworzył własną opowieść o Piłacie z Pontu. Tymczasem Woland wspólnie ze swymi pomocnikami, Korowiowem, Behemotem i Assasellem zaczyna harcować po Moskwie, wprowadzając coraz większy chaos w życie jej mieszkańców. 24:00 SENSACJE XX WIEKU - OPERACJA ZEPPELIN Cykl dokumentalny, 22 min, Polska, 1998 Reżyseria: Tomasz Kostuch Scenariusz: Bogusław Wołoszański Prowadzący: Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Bogusław Wołoszański Audycja cykliczna o charakterze sensacyjnym, popularyzująca wiedzę o historii XX wieku. Odcinek poświęcony operacji noszącej kryptonim "Zeppelin", mającej na celu zabicie Józefa Stalina. 00:40 SENSACJE XX WIEKU - ADMIRAŁ Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 1998 Reżyseria: Barbara Gajos Scenariusz: Bogusław Wołoszański Prowadzący: Bogusław Wołoszański Program dotyczy zabójstwa francuskiego admirała Francois Darlana, który został zabity w czasie II wojny światowej, w Algierze. Wydarzenie to, jak się później okazało, miało istotny wpływ na dalsze losy alianckich sojuszy, które ostatecznie doprowadziły do zakończenia wojny. 01:15 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - "DOPISAĆ LOSY" ODC. 311 Magazyn historyczny, 25 min, Polska, 2023 Autor: Adam Sikorski, Bartek Wieczorek Scenariusz: Izabela Fatalska Ten odcinek nosi tytuł - "Dopisać losy" i podaje nowe ustalenia w sprawie śmierci majora Dobrzyńskiego "Hubala" pod Anielinem w lasach spalskich. Prawdopodobnie Hubal nie zginął od przypadkowej serii z PM - a. Doszło tam raczej do dłuższej strzelaniny, w której Polacy ulegli niemieckiej obławie i zginęło prawdopodobnie 4 ułanów. Ekipa filmowa przyjeżdża do mauzoleum hubalczyków zwanego "Szańcem Hubala", dziś otoczonego już kamiennym murem. Podejmiemy bardzo trudne wyzwanie odnalezienia materialnych śladów ostatniej walki stoczonej przez legendarnego majora "Hubala" pod Anielinem. Do zlikwidowania niewielkiego oddziału "Hubala" Niemcy zaangażowali znaczne siły. Z 372. Dywizji Piechoty Wehrmachtu wyznaczyli dwa bataliony złożone z żołnierzy 650 i 651. Pułku Piechoty. Pod koniec kwietnia Niemcy tropili hubalczyków w okolicach Anielina. Jednym z żołnierzy, który był wówczas u boku majora Dobrzańskiego był wachmistrz Rodziewicz. On też pozostawił wspomnienia o wydarzeniach, jakie miały miejsce 29 kwietnia koło Anielina. "Naszymi koszarami jest mały zagajnik, w którym zamierzamy odpocząć kilka godzin. Wystawiamy posterunki i zapadamy w sen. Ostatnie trzy doby byliśmy w ruchu, uchodząc tropiącym nas Niemcom. Tymczasem nad ranem: "Strzały! A może to sen? Widzę pochylonego nad sobą majora Hubala, coś mówi. Nic nie rozumiem. Trzęsie mnie za ramiona. Przytomnieję i słyszę: Niemcy! Major robi skok w bok, coś krzyczy do Alickiego. Biegnę do konia. Siodło. Koń staje dęba. Chwytam za chlebak i z visem w dłoni biegnę w kierunku strzałów. Wywalam część magazynka, rzucam granat. Wokół zamieszanie. Strzały, wybuchy granatów, nawoływania. Jest nas kilku podążających w kierunku Pilicy. W nocy dochodzą inni: jest Alicki, Lech, Madej, ks. Ptaszyński, Bem i Zemsta. Od ostatniego dowiadujemy się, że gdy stał na warcie, wszedł nań Niemiec z obławy, przystawiając mu do piersi karabin z bagnetem. Zemsta wyrywa Niemcowi broń i biegnie do swoich, by ich ostrzec. Sypią się strzały i do zagajnika wpadają Niemcy. Dowiadujemy się o śmierci Hubala, którego Niemcy znaleźli w zagajniku". Ten opis przynosi obraz dosyć intensywnej potyczki i pozwala mieć nadzieję na niezwykle znaleziska. Uczestnicy poszukują z wykrywaczami metalu łusek po tamtych zdarzeniach i o dziwo znajdują kilka. Ktoś stwierdza, że jednak historię trzeba pisać ciągle od nowa bo ciągle dowiadujemy się rzeczy, które ją zmieniają. Na "Szaniec Hubala" przyjeżdża mnóstwo ludzi każdego dnia. 01:55 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - O HONOR FRANCJI CZ 2 Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 1993 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Andrzej Żydaczewski Prowadzący: Bogusław Wołoszański Audycja cykliczna popularyzująca wiedzę o historii II wojny światowej. Wykorzystano w niej materiały archiwalne. Odcinek poświęcony przygotowaniom Niemiec do inwazji na Francję w 1940 r.