TVP Historia Piątek, 26.04.2024 07:00 BYŁ TAKI DZIEŃ - 26 KWIETNIA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1248 - konsekrowano Sainte - Chapelle w Paryżu; 1848 - armia austriacka ostrzelała Kraków z Wawelu; 1983 - w Hollywood zmarł Bronisław Kaper, kompozytor muzyki do kilkudziesięciu filmów; 1986 - wybuch w Czarnobylu; 07:05 WOJENNE DZIEWCZYNY S.III - ODC. 27 (SERIA III ODC. 1) Ваенныя дзяўчаты (Wojenne dziewczyny), серыял Serial wojenny TVP, 45 min, Polska, 2018 Reżyseria: Michał Rogalski Scenariusz: Wojciech Lepianka, Agnieszka Krakowiak, Piotr Starzak Aktorzy: Wanessa Aleksander, Marta Mazurek, Aleksandra Pisula, Michał Czernecki, Józef Pawłowski, Danuta Stenka, Katrin Buhring, Peter Wolf, Mathias Gall Trwa trzeci rok wojny. Dziewczyny nadal działają w organizacji. Kolejną spektakularną akcją w ich wykonaniu jest wysadzenie drukarni Nowego Kuriera Warszawskiego - gadzinówki wydawanej przez Niemców. Margarethe wydaje rozkaz likwidacji agentów niemieckich na wschodzie, po przechwyceniu listy z ich nazwiskami przez aliantów. Tymczasem brytyjski wywiad przechwytuje informację od jednego z nich - Aloszy. Twierdzi, że jako jedyny ocalał i chce skontaktować się z brytyjskim wywiadem. Kamilowi udaje się rozszyfrować datę i miejsce spotkania - to Lublin. Prosi o pozwolenie powrotu do Polski i nawiązanie z Aloszą kontaktu. Margarethe bardzo interesuje się akcją wysadzenia drukarni, jest przekonana, że brała w niej udział Marysia i jej towarzyszki. Mimo wyraźnego zakazu Schneidera prowadzi w tej sprawie śledztwo wraz z gestapo. Ewa i Marysia otrzymują nowe zadania. Marysia, jako niemiecka hrabina ma wyjechać do Lwowa i pozyskać szczepionki na tyfus, które mają zostać przerzucone do getta. Ewka zostaje specjalną łączniczką pomiędzy dowództwem a batyskafem, czyli tajną radiostacją. Tylko Irka na swoje musi zaczekać. Za to na karcelaku wraz z matką spotyka dawną służąca rodziny - Bornię. Przypadkowe spotkanie okazuje się wspólnym interesem. Kobiety otwierają na Woli jadłodajnię. Podczas spotkania w lokalu konspiracyjnym, gdzie dziewczyny odbierają awans i gratulacje od Alfy i Leokadii, dochodzi do kotła. To Margarethe z oddziałem gestapo, której udało się uzyskać informacje o czasie i miejscu spotkania. Konspiratorom udaje się uciec, ale nie bez strat - podczas wymiany ognia ginie Alfa. Schneider, który obwinia Margarethe o stratę listy agentów, postanawia pozbyć się niewygodnej podwładnej. Kiedy dowiaduje się, że jeden z nich - Alosza - żyje, że mimo zakazu współdziałała z gestapo, doprowadza do jej odesłania z Warszawy. Na miejsce Margarethe pojawia się nowy oficer abwery Wolfgang. Serial wojenny, 08:35 HISTORIA POLSKI - WARSZAWA: MIASTO PODZIELONE Film dokumentalny, 67 min, Polska, 2019 Reżyseria: Eric Bednarski Scenariusz: Eric Bednarski Zdjęcia: Jacek Petrycki Muzyka: Daniel Bloom W dokumencie zobaczymy pierwszy niepropagandowy, nakręcony przez Polaka zapis filmowy z warszawskiego getta. Reżyser dotarł do materiałów archiwalnych nakręconych w 1941 roku. Tematem jest pamięć miasta. Reżyser zastanawia się, jaki wpływ na dzisiejszą stolicę miało utworzenie getta, zestawia obrazy z przeszłości ze współczesnymi zdjęciami miasta, rozmawia z osobami, które pamiętają życie w getcie. Film pokazuje też bezwzględną niemiecką biurokrację i plan podziału miasta, które miało ulec marginalizacji, a jego mieszkańcy systemowej zagładzie. "Mimo że urodziłem się i wychowałem w Kanadzie, od najmłodszych lat czułem silne związki z Polską. Intrygowała mnie jej tragiczna historia. Rodzinne powiązania z Warszawą pozwoliły mi zrozumieć piętno, jakie odcisnęła na tym mieście budowa getta. To ogromny, bolesny i ważny temat" - mówi reżyser i scenarzysta Eric Bednarski. - "Odnaleziony materiał filmowy na taśmie 8 mm zainspirował mnie do zrobienia filmu na temat Warszawy. Potraktowałem go jako niemego świadka tragedii podziału miasta i morderstwa jego mieszkańców. Stał się on również przewodnikiem, za którym podążałem robiąc swój film. Gdy go odnalazłem, poczułem obowiązek i odpowiedzialność, by podzielić się nim z innymi. Ale też, by dzięki niemu odkryć miasto, które jest mi bliskie." Światowa premiera filmu odbyła się na 16. Festiwalu Filmowym Millennium Docs Against Gravity w 2019. 09:50 SENSACJE XX WIEKU - GOERING Cykl dokumentalny, 46 min, Polska, 2003 Reżyseria: Adek Drabiński Scenariusz: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Bogdan Stachurski Prowadzący: Bogusław Wołoszański Aktorzy: Cezary Żak, Łukasz Nowicki, Marek Barbasiewicz, Karolina Gruszka, Zygmunt Józefczak, Zbigniew Ruciński, Andrzej Dopierała, Zbigniew Kosowski, Błażej Peszek, Grzegorz Przybył, Urszula Sadowińska Egzekucja skazanych na śmierć dwunastu niemieckich hitlerowskich dostojników miała rozpocząć się w sali gimnastycznej odległej o kilkadziesiąt metrów od więzienia w Norymberdze, o godzinie 1 w nocy 16 października. Pierwszy na szafot miał wejść Herman Goering, jednak umknął katu. Przez dziesiątki lat sposób, w jaki to zrobił, był tajemnicą. Dzisiej spróbujemy odpowiedzieć na to pytanie. Goering zapłacił za swoją śmierć, był niezmiernie bogaty. I w tym miejscu łączą się dwie tajemnice: sposób, w jaki zgromadził skarby i jak nimi zapłacił za swoją śmierć. 10:45 WTÓRNIK Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2023 Reżyseria: Andrzej Ciecierski Scenariusz: Andrzej Ciecierski Historia jak z filmu sensacyjnego - pokazująca sposób działania wywiadu PRL i wykorzystania życiorysu pozostawionego po wojnie dziecka Niemki i Rosjanina w polskim sierocińcu. W żargonie służb specjalnych agent, działający pod przybraną tożsamością innej, żyjącej osoby nazywany jest "wtórnikiem". Taką osobą był właśnie Jerzy Kaczmarek, który otrzymał personalia mieszkańca Trójmiasta, Janusza H. Kim był ten mężczyzna, że jego dane polskie służby wywiadu uznały za niezwykle cenne? 11:50 ARCHIWUM ZIMNEJ WOJNY - WIDMO CZARNOBYLA Magazyn, 29 min, Polska, 2019 Reżyseria: Jan Sosiński Scenariusz: Andrzej Mietkowski, Jan Sosiński Muzyka: Piotr Dziki Chancewicz Prowadzący: Andrzej Mietkowski "Widmo Czarnobyla" 26 kwietnia 1986 roku, Czarnobyl. Największa katastrofa w historii energetyki jądrowej. Świat dowiedział się o niej od szwedzkich naukowców. Sekretarz partii w Kijowie skomentował problem: Ha, też mi problem. My tu obmyślamy, czy sprzedawać wódkę 1 maja. To dopiero problem! W kolejnym odcinku cyklu "Archiwum zimnej wojny" gośćmi Andrzeja Mietkowskiego są dr inż. Marek Rabiński z Narodowego Centrum Badań Jądrowych, badacz przyczyn i skutków katastrofy w Czarnobylu, oraz prof. Andrzej Paczkowski, historyk, były członek Kolegium i Rady IPN, współautor pracy zbiorowej "Czarna księga komunizmu". W programie wypowiada się także A. Ross Johnson, w latach 1998 - 2004 dyrektor Radia Wolna Europa. Jest także przytoczona wypowiedź prezydenta Ronalda Reagana. Tematy: Co wydarzyło się w Czarnobylu 26 kwietnia 1986 roku? Jak świat dowiedział się o skutkach katastrofy, jak informacja ta dotarła do Polski? Jakie były reakcje na awarię na świecie - w mediach w Europie, w Związku Sowieckim? Próby ignorowania katastrofy przez władze sowieckie. Jakie mogły być następstwa awarii dla żyjącego i przyszłego pokolenia? Szczegóły dotyczące budowy reaktora jądrowego, próby zapobiegania katastrofie. Konsekwencje polityczne wybuchu w Czarnobylu. Koszty ludzkie i finansowe akcji ratunkowej po katastrofie. Początek ery głasnosti - otwarcia informacyjnego władz. Komplikacje związane z międzynarodowym aspektem wybuchu w Czarnobylu. 12:25 POPIELEC - ODC. 7 - ŚLUB Serial wojenny, obyczajowy TVP, 54 min, Polska, 1982 Autor: Włodzimierz Kłaczyński Reżyseria: Zbigniew Laskowski, Ryszard Ber Scenariusz: Ryszard Ber, Wiesław Myśliwski Zdjęcia: Wiesław Kaczmarek Aktorzy: Jerzy Kryszak, Ewa Ziętek, Stefan Friedmann, Andrzej Kozak, Franciszek Trzeciak, Jerzy Turek, Barbara Wałkówna, Henryk Bista, Stanisław Górka Józuś ukrywa się u Kaczorkowej, która odkrywa, że uwiódł on jej córkę. Ślub Józusia z Zośką. W czasie napadu na Mygę zamordowano starą Mrożkową. Podejrzenie pada na Józusia, ale on wykrywa że mordercą był Walery Kuźnik. Reforma rolna. Razem z pełnomocnikiem przyjeżdża Nogaj. Naciska Karfała, żeby aresztował Józusia. Kiedy po przeprowadzeniu reformy Nogaj z pełnomocnikiem wracają do Bukowa, zaczajony wraz z Nozdrem w lesie Józuś zabija Nogaja. 14:15 SZLAKIEM MIEJSC NIEZWYKŁYCH - POMNIKI HISTORII S.I - WROCŁAW Reportaż, 7 min, Polska, 2016 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Tomasz Drozdowicz Prowadzący: Katarzyna Sanocka Wrocław to jedno z najstarszych i największych polskich miast, o niesłychanie burzliwej historii. O jego randze i znaczeniu świadczy fakt, że to właśnie tutaj w roku 1000 Bolesław Chrobry założył biskupstwo. Leżąc na skrzyżowaniu dwóch ważnych szlaków handlowych, Via Regia i Szlaku Bursztynowego, miał Wrocław wspaniałe warunki do rozwoju. Na przestrzeni tysiącletnich dziejów przechodził w ręce czeskie i niemieckie, by po II wojnie światowej wrócić w granice Polski. 14:30 PLANETA SKARBÓW - ODC. 2 INDIE (PLANET OF TREASURES EP. 2 INDIA) Serial dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2020 Reżyseria: Gero Von Boehm Serial dokumentalny (6 odcinków). Ludzie od dawna tworzyli listy niezwykłych wyczynów twórczych, od starożytnych siedmiu cudów świata po listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, która obecnie liczy 1121 skarbów. Prawie połowa z tych miejsc jest zagrożona przez klęski żywiołowe, wojny, urbanizację lub rozpad. W serii "Planeta skarbów" historyk sir Christopher Clark zabiera widzów w podróż dookoła świata, aby przybliżyć najbardziej niesamowite pomniki przyrody i przykłady kulturowego dziedzictwa ludzkości. Jego droga prowadzi od Wielkiej Piramidy w Gizie w Egipcie do Parku Narodowego Serengeti w Tanzanii, od Pałacu Wiatrów w Indiach do jordańskiej pustyni, od laguny w Wenecji do meksykańskiego miasta Teotihuacan i miasta Hue w Wietnamie, wraz z wieloma innymi imponującymi miejscami dziedzictwa kultury i pomnikami przyrody. Odc. 2 - "Indie". Indie to wielowarstwowość, długa historia oraz języki, kultury i fascynujące mity. To świat kontrastów - bogactwo i ubóstwo, sacrum i profanum, zatłoczone miasta i bajkowe krajobrazy pełne wiekowych drzew. Ten kraj przemawia do zmysłów. Poprzez kolejnych władców, religie, ludzi oraz kultury, które na przestrzeni wieków odciskały tu swoje piętno. Indie to dźwięk kosmosu i nieskończona różnorodność. Kraina pełna bogactw i dziwów. Jej historię można poznać między innymi dzięki miejscom uznanym przez UNESCO za obiekty dziedzictwa kultury. Hindusi czczą Ganges, Brahmaputrę, Indus oraz wiele innych rzek. Odgrywają one ważną rolę niemal we wszystkich rytuałach. Nie ma człowieka, którego ilość i różnorodność kultur w Indiach nie zadziwia. Indie to nie kraj, lecz kraj krajów, cywilizacja. Swoje źródła ma tutaj buddyzm, zaś hinduizm, za sprawą licznych diaspor, dociera obecnie wszędzie. 16:25 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - CENA ZWYCIĘSTWA CZ. 2 Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 1994 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Zbigniew Maziarz Prowadzący: Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Bogusław Wołoszański Cykliczna audycja popularyzująca wiedzę o historii II wojny światowej. Druga część odcinka poświęconego ofiarom i stratom Związku Radzieckiego. 16:55 HISTORIA POLSKI - CZEGO NIE MOGLIŚMY WYKRZYCZEĆ Film dokumentalny, 55 min, Polska, 2017 Reżyseria: Krzysztof Zwoliński, Ewa Żmigrodzka Scenariusz: Ewa Żmigrodzka, Krzysztof Zwoliński W filmie zostaną udostępnione materiały z archiwum Emanuela Ringelbluma, który jak sam wspomina: przystąpił do zbierania materiałów o obecnych czasach w październiku 1939 roku. "Jako kierownik Żydowskiej Samopomocy Społecznej miałem codziennie kontakt z otaczającym życiem. Dochodziły do mnie wiadomości o wszystkim, co się działo z Żydami w Warszawie oraz na przedmieściach. Niemal codziennie przybywały delegacje z prowincji i opowiadały o ciężkich przeżyciach. Wszystko, czego się w ciągu dnia nasłuchałem, zapisywałem wieczorem". W filmie wykorzystano unikalne zdjęcia oraz fragmenty zapisanych przez Ringelbluma wspomnień. 18:00 ŚLADAMI ESKULAPA - POD OPIEKĄ ZAKONNIKÓW I EKSCENTRYKÓW Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2021 Scenariusz: Wiktor Szymborski, Paweł F. Nowakowski Muzyka: Marcin Gałażyn Prowadzący: Paweł Nowakowski, Wiktor Szymborski W tym odcinku opowiadamy o historii szpitalnictwa. 18:30 POLSKIE 100 LAT - USTANOWIENIE SYSTEMU KOMUNISTYCZNEGO W POLSCE Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 2019 Reżyseria: Maciej Dancewicz Scenariusz: Mirosław Chojecki, Piotr Weychert Muzyka: Michał Lorenc Wykonawcy: Kazimierz Kaczor, Tomasz Marzecki Prace nad utworzeniem popieranego przez Stalina ośrodka władzy w Polsce, konkurencyjnego wobec rządu Rzeczypospolitej w Londynie i jego krajowych struktur, już od jesieni 1943 roku prowadzili w Moskwie komuniści skupieni w Związku Patriotów Polskich. Konkretyzacja działań Stalina nastąpiła wiosną 1944 roku, gdy Armia Czerwona zbliżyła się do Bugu, traktowanego przez Związek Sowiecki jako przyszła granica Polski. 20 lipca 1944 roku w Moskwie powołany został Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego, który zainstalowany został przez Sowietów w Chełmie, a następnie w Lublinie. Za głównego wroga uznano Armię Krajową. Łącznie tylko z tak zwanej Polski lubelskiej do stycznia 1945 roku wywieziono do łagrów blisko 50 tysięcy ludzi. Polityka przemocy stała się dla PKWN jedyną realną metodą utrzymania władzy. W marcu 1945 roku, w odpowiedzi na zaproszenie marszałka Georgija Żukowa, szesnastu przywódców Polskiego Państwa Podziemnego stawiło się w Pruszkowie, gdzie miały się rozpocząć rozmowy na temat ułożeni wzajemnych relacji. Wszyscy zostali aresztowani i wywiezieni do Moskwy. W pokazowym procesie 13 zostało skazanych, 3 zmarło lub zostało zamordowanych w sowieckich więzieniach. Sfałszowane zostało referendum latem 1946 roku i wybory parlamentarne w styczniu 1947 roku. Nad społeczeństwem czuwała wszechobecna bezpieka, cenzura i różnego rodzaju aparat represji, inspirowany, organizowany i nierzadko kierowany przez Rosjan. Wydawać by się mogło, że ideologia komunistyczna narzucona Polakom powinna być w pełni odrzucona. Tymczasem tak do końca nie było. Za cenę utraty wolności politycznej i gospodarczej komuniści gwarantowali bezpieczeństwo socjalne oraz awans cywilizacyjny i zawodowy. Ogromną rolę odgrywało hasło powszechnego wykształcenia. Beneficjenci tych przemian stanowili główną podporę systemu komunistycznego. 19:00 WOJENNE DZIEWCZYNY S.III - ODC. 28 (SERIA III ODC. 2) Ваенныя дзяўчаты (Wojenne dziewczyny), серыял Serial wojenny TVP, 45 min, Polska, 2018 Reżyseria: Michał Rogalski Scenariusz: Hanna Węsierska Aktorzy: Wanessa Aleksander, Marta Mazurek, Aleksandra Pisula, Michał Czernecki, Józef Pawłowski, Danuta Stenka, Katrin Buhring, Peter Wolf, Mathias Gall, Maria Dębska, Magdalena Smalara, Marcin Korcz Przed podjęciem misji polegającej na podszywaniu się pod niemiecką arystokratkę, Marysia postanawia odwiedzić Zosię, która jest już w zaawansowanej w ciąży. Podczas wizyty, Irka z Lesiem stoją na czatach przed budynkiem. Po chwili okazuje się, że niemiecki oddział przeszukuje kolejne kamienice. W ostatnim momencie kobietom udaje się uciec. Kamil wraz z oddziałem spadochroniarzy ląduje na terenie Polski. Ma tajną misję do przeprowadzenia ale o jego powrocie nie może wiedzieć nikt poza dowództwem. W jednym z konspiracyjnych mieszkań przypadkowo wpada na niego Ewka, nie może jednak powiedzieć o tym przyjaciółkom. Witek w fabryce w Radomiu nadal oczekuje przybycia tajemniczego gościa. Serial wojenny, 20:00 PRAWDZIWE "POLOWANIE NA CZERWONY PAŹDZIERNIK" - ODC. 2/2 (THE REAL HUNT FOR RED OCTOBER) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2020 Ten dwuczęściowy film po raz pierwszy ujawnia odtajnioną historię rosyjskiego okrętu podwodnego Czerwony Październik. O jednostce opowiadał film fabularny z 1984 roku "Polowanie na Czerwony Październik", w którym sowiecki atomowy okręt podwodny próbował uciec do USA i jednocześnie był ścigany przez amerykańską i sowiecką marynarkę wojenną. Oparty na bestsellerowej powieści Toma Clancy'ego, ukazywał aspekty techniczne, dramat i charakter podwodnej bitwy. Niewielu zdaje sobie sprawę, że książka i film zostały zainspirowane tajną konfrontacją nuklearną, która według niektórych zmieniła bieg historii świata. Producent: Muse 21:00 WOJNA O TRONY. PRAWDZIWA HISTORIA EUROPY S.III - LUDWIK XIII - NARODZINY KRÓLA. 1602 - 1617. ODC. 3/6 (REAL WAR OF THRONES. ODC. 3/6) Serial dokumentalny, 50 min, Francja, 2019 Reżyseria: Vanessa Pontet, Alain Brunard W burzliwych czasach średniowiecznej Europy żądne władzy dynastie walczyły o dominację na kontynencie. Walczono na polach bitew, jednak często decydujące boje rozgrywały się w kuluarach. Za grubymi murami zamków zawierano strategiczne sojusze, dochodziło do aktów cudzołóstwa, spisków, zdrad i morderstw. Bezlitosne intrygi doprowadziły do zerwania więzi w wielu znamienitych rodach i wpłynęły na sposób, w jaki kierowały one swoimi imperiami. Serial przybliża losy postaci bezpośrednio zaangażowanych w spory dynastyczne, przedstawia ich motywacje w dążeniu do osiągnięcia celu oraz prezentuje skutki ich dobrych i złych decyzji. Dokument ukazuje również, jak pragnienie władzy i ludzkie namiętności były istotnymi czynnikami w tworzeniu się narodów europejskich. Te epickie wojny trwały przez wiele pokoleń i wstrząsały Europą i nadal rozbrzmiewają w niezliczonych hitach i serialach takich jak np. "Królowie przeklęci" (The Accursed Kings), "Dynastia Tudorów" (The Tudors) czy "Gra o tron" (Game of Thrones), która jest największym hitem współczesnej telewizji. . 22:00 SENSACJE XX WIEKU - GOERING Cykl dokumentalny, 46 min, Polska, 2003 Reżyseria: Adek Drabiński Scenariusz: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Bogdan Stachurski Prowadzący: Bogusław Wołoszański Aktorzy: Cezary Żak, Łukasz Nowicki, Marek Barbasiewicz, Karolina Gruszka, Zygmunt Józefczak, Zbigniew Ruciński, Andrzej Dopierała, Zbigniew Kosowski, Błażej Peszek, Grzegorz Przybył, Urszula Sadowińska Egzekucja skazanych na śmierć dwunastu niemieckich hitlerowskich dostojników miała rozpocząć się w sali gimnastycznej odległej o kilkadziesiąt metrów od więzienia w Norymberdze, o godzinie 1 w nocy 16 października. Pierwszy na szafot miał wejść Herman Goering, jednak umknął katu. Przez dziesiątki lat sposób, w jaki to zrobił, był tajemnicą. Dzisiej spróbujemy odpowiedzieć na to pytanie. Goering zapłacił za swoją śmierć, był niezmiernie bogaty. I w tym miejscu łączą się dwie tajemnice: sposób, w jaki zgromadził skarby i jak nimi zapłacił za swoją śmierć. 23:05 FARAON Dramat, 145 min, Polska, 1965 Reżyseria: Jerzy Kawalerowicz Scenariusz: Tadeusz Konwicki, Jerzy Kawalerowicz Zdjęcia: Jerzy Wójcik Muzyka: Adam Walaciński Aktorzy: Jerzy Zelnik, Wiesława Mazurkiewicz, Barbara Brylska, Krystyna Mikołajewska, Ewa Krzyżewska, Piotr Pawłowski Jerzy Kawalerowicz, autor "Celulozy", "Cienia", "Pociągu", "Matki Joanny od aniołów" sięgnął po powieść Bolesława Prusa, gdyż jak powiedział "są w niej rzeczy genialne (...) dramat władzy w"Faraonie"jest niesłychanie aktualny, współczesny. Mechanika nie zmienia się tak wiele". Współautor scenariusza Tadeusz Konwicki dodawał: "Nie jest to powieść w pełnym znaczeniu tego słowa historyczna, jest to przede wszystkim wnikliwa analiza systemy władzy (...) Historia Ramzesa XIII jest typowym przykładem poczynań młodego człowieka, który wchodzi w życie z wiarą i potrzebą odnowy. Nie zna jeszcze wyższych racji stanu, nie interesują go prawa rządzące skomplikowanym aparatem władzy. Wydaje mu się, że to właśnie on potrafi zmienić dotychczasowy porządek rzeczy". Produkcja "Faraona" trwała trzy lata i rozpoczęła się powołaniem jesienią 1962 roku pracowni scenograficznej w Łodzi, która rozpoczęła szeroko zakrojone studia nad kostiumami i realiami życia starożytnego Egiptu. Zdjęcia kręcono w Europie, Azji i Afryce. W atelier łódzkiej wytwórni powstała większość scen rozgrywających się we wnętrzach pałacu faraona świątyń i labiryncie. Warszawska Stocznia Rzeczna wykonała według rysunków sprzed 4 tys. lat statek egipski. Na jeziorze Kirsajty koło Giżycka stworzono sztuczną wyspę, ozdobiono ją palmami i kępami lotosu, by sfilmować scenę przejażdżki Ramzesa i Sary po Nilu. Sceny masowe powstały głównie na pustyni Kyzył - Kum w Uzbekistanie. Ekipa przebywała tam prawie 5 miesięcy, pracowano w bardzo trudnych warunkach - w pełni lata temperatura powietrza w południe przekraczała 60 stopni Celsjusza, a piasku - 80. Taśma musiała być przechowywana w specjalnej chłodni. Bardzo dokuczliwy był też wszechobecny pył. Codziennie na plan zdjęciowy dostarczano 10 tys. butelek wody mineralnej. Niebezpieczne były również żmije piaskowe i jadowite pająki "falangi", rzucające się na ludzi z odległości paru metrów. Część zdjęć nakręcono w autentycznej scenerii w Egipcie np. scena, w której Ramzes dowiaduje się o śmierci ojca, rozgrywa się na tle piramid w Gizeh, jednakże tłumy turystów i nowoczesne zagospodarowanie tego terenu niemal uniemożliwiły znalezienie dogodnych ujęć. Jednym z licznych konsultantów filmu był prof. Kazimierz Michałowski, jeden z największych na świecie autorytetów w dziedzinie egiptologii. Innym był Shady Abdel Salem, egipski historyk sztuki, konsultant przy produkcji "Kleopatry". Niewątpliwym walorem "Faraona" jest także jego kolorystyka. Film utrzymany jest w tonacji złotożółtej, wyeliminowane zostały niemal zupełnie barwy jaskrawe. Jasną zieleń widać tylko raz - w scenie przejażdżki Nilem.Pochód udającej się na manewry armii młodego Ramzesa zostaje zatrzymany przez kapłana Herhora, który dostrzegł walczące na piasku skarabeusze - święte wizerunki boga słońca Amona. By ominąć żuki, oddziały muszą przejść przez kanał będący owocem morderczej pracy niewolnika - fellacha. Ramzes na próżno stara się przeciwstawić poleceniom kapłana. Rozwścieczony swoją bezsilnością oddala się. W czasie samotnej wędrówki spotyka piękną Żydówkę Sarę. Zauroczony jej urodą obiecuje zabrać ją do pałacu. Herhor, zdając raport panującemu faraonowi sugeruje, że Ramzes nie dojrzał jeszcze do objęcia dowództwa armii. Młody książę po raz kolejny doświadcza, jak silna jest władza kapłanów. Odsunięty od spraw państwowych spędza czas na jałowych zabawach, ciągle popada w finansowe tarapaty, przez co musi zapożyczać się u Fenicjan. Gdy Sara rodzi mu syna, królowa Nikotris i Herhor postanawiają, że dziecko wychowane zostanie w wierze mojżeszowej, tak by nigdy nie mogło rościć pretensji do tronu. Tymczasem kapłani przygotowują niekorzystny dla Egiptu traktat pokojowy z Asyrią. Zaniepokojeni tym kupcy feniccy zaczynają popierać Ramzesa, który otwarcie głosi konieczność wojny z Asyrią. (filmpolski.pl) Film historyczny, 145 min, Polska 1965 Autor: Bolesław Prus Reżyseria: Jerzy Kawalerowicz Scenariusz: Tadeusz Konwicki, Jerzy Kawalerowicz Zdjęcia: Jerzy Wójcik Muzyka: Adam Walaciński Aktorzy: Jerzy Zelnik, Barbara Brylska, Leszek Ferdegen, Wiesława Mazurkiewicz, Ewa Krzyżewska, Kazimierz Opaliński, Mieczysław Voit, Krystyna Mikołajewska, Emir Buczacki, Stanisław Milski i inni 01:50 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - "O KROK OD ROZSTRZYGNIĘĆ" ODC. .228 Magazyn historyczny, 24 min, Polska, 2022 Autor: Adam Sikorski Lektor: Artur Kalicki Magazyn historyczny prezentujący wydarzenia i różne aspekty dawnej i najnowszej historii Polski. W programie podejmowane są zatarte, zagubione, zakłamane wątki polskiej historii. Autor poszukuje odpowiedzi na pytania o naszą wspólną przeszłość. Okazuje się, że wiele odpowiedzi leży w rodzinnych archiwach, zdjęciach, dokumentach i wspomnieniach ludzi. Program mobilizuje do poszukiwań lokalne środowiska miłośników historii, których nie brakuje w żadnym zakątku kraju. Odcinek "O krok od rozstrzygnięć" - poszukiwanie miejsca pochówku Hubala. 02:30 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - TAJEMNICA BARBAROSSY Cykl dokumentalny, 17 min, Polska, 1995 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Zbigniew Maziarz Prowadzący: Bogusław Wołoszański Cykliczna audycja popularyzująca wiedzę o historii II wojny światowej. Odcinek przedstawiający genezę ataku Trzeciej Rzeszy na ZSRR. Obraz tworzą czarno - białe archiwalne materiały filmowe.