TVP Historia Niedziela, 16.06.2024 06:30 BYŁ TAKI DZIEŃ - 16 CZERWCA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1898 - w Krakowie odsłonięto pomnik Adama Mickiewicza; 1961 - tancerz radziecki Rudolf Nurejew poprosił o azyl w Paryżu; 1963 - Walentyna Tiereszkowa pierwszą kobietą w kosmosie; 1983 - druga wizyta Jana Pawła II w Polsce; 06:35 SZEROKIE TORY - JEDEN DZIEŃ Z ŻYCIA GÓRNIKA Z DONIECKA Reportaż, 20 min, Polska, 2002 Scenariusz: Barbara Włodarczyk Zdjęcia: Jewgienij Linnik W tym wydaniu spotkanie z Władimirem Litwinowem, brygadzistą górników, który mieszka i pracuje w Dobropolu na Ukrainie, typowym górniczym miasteczku Donbasu zaliczanego do największych na świecie zagłębi węgla kamiennego. 06:55 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE S.I - ODC. 2 MUZEUM POWSTANIA WARSZAWSKIEGO Magazyn, 23 min, Polska, 2016 Reżyseria: Jacek Sołtysiak Scenariusz: Dora Rosłońska Zdjęcia: Jarosław Wątor, Jacek Banach, Wojciech Chlebek Prowadzący: Tomasz Bednarek 1 sierpnia 2016 roku, centrum Warszawy godz. 17:00. Tomasz Bednarek, tak jak tysiące mieszkańców stolicy, oddaje tego dnia hołd tym, którzy walczyli w powstaniu warszawskim. Choć minęły 72 lata, pamięć o tamtych wydarzeniach nie przemija. Kolejne pokolenia z coraz większym uznaniem i pokorą mówią: pamiętamy. W tym odcinku Tomasz Bednarek zwiedza Muzeum Powstania Warszawskiego, które zostało otwarte 31 lipca 2004 roku. Powstało z inicjatywy ówczesnego prezydenta Warszawy Lecha Kaczyńskiego. W ciągu roku odwiedza je aż pół miliona osób. Muzeum było pierwszą tak nowoczesną placówką tego typu i stało się wzorem dla innych. Obok fotografii i przedmiotów z powstania, bardzo cenne są świadectwa i opowieści osób, które przeżyły. Stworzono Archiwum Historii Mówionej, w którym jest nagrane blisko 3 tysiące wywiadów z powstańcami. Pracownicy wciąż szukają kolejnych osób, których wspomnienia można byłoby uwiecznić. Bo muzeum nie jest jedynie miejscem pamięci samego wydarzenia, ale miejscem pamięci o ludziach, którzy wtedy walczyli. 07:25 KORONA KRÓLÓW. JAGIELLONOWIE - ODC. 160 (SEZON 2 ODC. 35) Serial historyczny TVP, 24 min, Polska, 2024 Reżyseria: Krzysztof Łukaszewicz, Tomasz Matuszczak, Piotr Fiedziukiewicz Scenariusz: Ewa Bulanda, Monika Zięba-Rybowska, Anna Krasuska Aktorzy: Maria Pawłowska, Maja Szopa, Przemysław Stippa, Daniel Mosior, Bartosz Obuchowicz, Grzegorz Pierczyński, Agnieszka Wagner, Dariusz Wiktorowicz, Filip Łeszega, Michał Wielewicki, Bartosz Jędraś, Kacper Młynarkiewicz, Renia Gosławska, Iwona Katarzyna Pawlak, Mariusz Jakus Śmierć, chwała i hańba. Rok 1426. Jan z Czyżowa (Bartosz Obuchowicz) ratuje króla (Sebastian Skoczeń), który został zaatakowany przez dzika. Król wzywa Oleśnickiego (Przemysław Stippa) i oświadcza, że Zofia (Maria Pawłowska) będzie uczestniczyła we wszystkich naradach. Na Mazowszu umiera książę Siemowit IV (Dariusz Wiktorowicz). Młodzi książęta chcą rządzić wspólnie i planują wysłać matkę do klasztoru. Strasz (Paul Matura) wraca na Wawel i udaje przed Jadwigą (Maja Szopa) bohatera w walce z zarazą. Ale Świnka (Bartosz Jędraś) dowiaduje się od Ciołka (Daniel Mosior), że to nieprawda. Niemira (Renia Gosławska) bierze od Grety (Iwona Katarzyna Pawlak) zioła na miłowanie, które podaje garncarzowi Michałowi (Janusz Klimaszewski). Okazuje się, że to były zioła na mówienie prawdy. Ten konfliktuje się z mieszczanami, wyznaje miłość Grecie i poniża Niemirę. 07:55 BÓBR ODRODZENIE RZEKI Film dokumentalny, 45 min, Polska, 2020 Reżyseria: Janusz Sozański Scenariusz: Janusz Sozański, Marian Mokwa Zdjęcia: Robert Sitek, Paweł Mróz, Michał Gostyński, Artur Homan Bóbr - dopływ Odry, rzeka w południowo - zachodniej Polsce, płynie przez województwo dolnośląskie i lubuskie. Jest największym lewobrzeżnym dopływem Odry. Rzeka ma długość 272 m. Źródło rzeki znajduje się we wschodnich Karkonoszach w Czechach na wysokości 780 m n.p.m. Płynie w kierunku północno - zachodnim doliną o krętym przebiegu. Z powodu budowy i położenia dorzecza Bóbr charakteryzują duże i gwałtowne wahania poziomu wody. Rzeka ma duży spadek, dlatego jej koryto jest gęsto zabudowane obiektami hydrologicznymi. Najczęściej o znaczeniu energetycznym. Bieg Bobru jest bardzo różnorodny, jest mozaiką odcinków szybszych i wolniejszych. Teren, przez który przepływa rzeka, jest bardzo zróżnicowany krajobrazowo. Bory Dolnośląskie, przez które przepływa Bóbr, są zamieszkane przez liczną zwierzynę. A w rzece można spotkać różne gatunki ryb. W górnym odcinku żerują pstrąg potokowy, brzana i kleń. Okolica Szprotawy to kraina ryb łososiowatych. W lasach zamieszkują liczne gatunki ptaków. Rzeka dostępna jest do spływów kajakowych oraz pontonowych. Spływy te cieszą się wielką popularnością wśród wielbicieli tego sportu z całej Europy. Na trasie możemy podziwiać wiele ciekawostek krajoznawczych. Szlak urozmaicony krajobrazowo; odcinki przełomowe wśród gór, a także śródleśne pośród Borów Dolnośląskich. Nad brzegami Bobru usadowiło się wiele miast i miasteczek. Każde z nich w większym lub mniejszym stopniu uzależnione jest od rzeki. Woda od zawsze wpływała na osadnictwo, rozwój rolnictwa, handel. Rzeka broniła przed wrogiem i dawała życie. Na dzień dzisiejszy konieczne jest udrożnienie Starego Bobru. Progi wybudowane na Suchym Bobrze w latach trzydziestych ubiegłego wieku, które miały ustabilizować dno i stworzyć baseny dla ichtiofauny, są w tej chwili w fatalnym stanie i nie spełniają swojej funkcji. Progi stanowią przeszkodę dla ryb dwuśrodowiskowych, a Bóbr poniżej jazu Krzywaniec jest zasłany rumowiskiem i wymaga udrożnienia, co jest zadaniem priorytetowym. 08:50 JANOSIK - ODC. 8/13 - DOBRA CENA Serial TVP, 44 min, Polska, 1973 Reżyseria: Jerzy Passendorfer Scenariusz: Tadeusz Kwiatkowski Zdjęcia: Stefan Pindelski Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Marek Perepeczko, Ewa Lemańska, Czesław Jaroszyński, Marian Kociniak, Mieczysław Czechowicz, Bogusz Bilewski, Witold Pyrkosz, Jerzy Cnota, Janusz Kłosiński, Janusz Bukowski, Lech Ordon, Cezary Julski Jeden z najpopularniejszych polskich seriali kostiumowo - przygodowych. Zrealizowana z wielkim rozmachem i pełna humoru opowieść o przygodach Janosika i jego zbójnickiej kompanii. Niezwykle widowiskowe są sceny bójek i walk, szaleńczych pościgów na koniu czy też upadków ze skały. Odc. 8: Górale wzywają Janosika do powrotu. Harnaś postanawia użyć podstępu i przegonić z Podhala austriackie wojska. Górale rozpowszechniają pogłoski o epidemii ospy. Sam generał w pośpiechu ucieka przed zarazą. Zbójnikom udaje się go pochwycić. Janosik wymienia generała na uwięzionych w zamku słowackich zbójników. 09:35 PRZECZYTAJ MI TĘ HISTORIĘ - ODC. 51 Felieton, 5 min, Polska, 2020 Scenariusz: Andrzej Kaczmarczyk Prowadzący: Emilia Kowalska To cykliczna audycja rekomendująca książki dla dzieci o tematyce historycznej, co należy rozumieć dość szeroko. To np. historia Polski i świata, ale też historia naturalna, historia wynalazków, ważne postaci etc. Każdy odcinek zawiera propozycje dwóch książek, dla najmłodszych i nieco starszych, przedzielone sondą z przedszkolakami i uczniami początkowych klas szkół podstawowych. Książki prezentuje, znana z "Pytania na śniadanie", Emka Kowalska, a sondy przygotowuje Joanna Ficińska. 09:40 TROPIĄC DINOZAURY Film dokumentalny, 24 min, Polska, 2021 Scenariusz: Dorota Kosierkiewicz Historia badań tropów dinozaurów w dolinie Kamiennej w Świętokrzyskiem. Trwają prace nad powołaniem Geoparku Dolina Kamiennej w woj. świętokrzyskim. Rzeka Kamienna ciągnie się strugą przez przedziwną krainę. Setki milionów lat temu mieszkały tu dinozaury i inne przedziwne stwory. Przełom rzeki słynie z naturalnych odsłonięć i starych kamieniołomów. 10:10 TAJEMNICE POCZĄTKÓW POLSKI - Z OTCHŁANI PRADZIEJÓW Film dokumentalny, 63 min, Polska, 2019 Reżyseria: Marek Skrzec, Zdzisław Cozac Scenariusz: Zdzisław Cozac Zdjęcia: Mariusz Gala, Zdzisław Cozac Pierwszym historycznym władcą Polski był Mieszko I. A co przed państwem Mieszka? Niektórzy twierdzą, że były inne organizmy polityczne na przykład Wielka Lechia. Autorzy filmu, szukając odpowiedzi na tę zagadkę, podążają śladami archeologów i na podstawie ich odkryć starają się najpierw odpowiedzieć na pytanie: jakie ludy mieszkały na terenie Polski, zanim powstało państwo Piastów? Trafiają na ślady Celtów, Scytów, Gotów, Słowian i innych ludów. Z tej mozaiki wyłania się zdumiewające i bogate w nieoczekiwane zwroty akcji życie ludzi, którzy przed tysiącami lat mieszkali nad Wisłą i Odrą. 11:25 KULTOWE ZABYTKI - ODC. 3 LUWR - NAJWIĘKSZE MUZEUM NA ŚWIECIE (THE LOUVRE, BUILDING A SYMBOL / LE LOUVRE - UN MUSE PHARAONIQUE) Cykl dokumentalny, 51 min, Francja, 2019 Reżyseria: Guenaelle Troly Seria dokumentalna (8 odcinków) opowiada o słynących ze swojego stylu architektonicznego, wartości historycznej i politycznej, najwspanialszych budynkach, siedzibach, pałacach i katedrach. Wypowiedzi najlepszych ekspertów, archiwalia i zdjęcia zabiorą nas w podróż po najbardziej kultowych zabytkach Francji. Odcinek 3 - "Luwr - największe muzeum na świecie". W sercu Paryża. 72 tysiące m2 powierzchni wystawienniczej w liczącym 800 lat pałacu. Komnaty są na miarę pałacu. Wielka galeria ma 460 metrów długości, a sala Denon 30 m. wysokości. Od średniowiecza po dwudziesty pierwszy wiek Luwr ewoluuje wraz ze zmieniającymi się ustrojami i stylami architektonicznymi. Zaspokajając ambicje władców, architekci stosują najnowocześniejsze techniki i nowatorskie materiały. Podobnie jak pierwotny zamek, Piramida staje się symbolem muzeum oraz dowodem technologicznego i architektonicznego mistrzostwa. Luwr to historia metamorfoz. Budowa znaczona rewoltami i tragediami. Oto kulisy tej architektonicznej przygody. Luwr odwiedza co roku 10 milionów gości. Przemierzają 14 kilometrów, podziwiając 40 tysięcy dzieł. Muzeum ma dwadzieścia dwie pary schodów ruchomych, 75 wind i 10 tysięcy stopni. Liczby te przyprawiają o zawrót głowy. 12:30 NIEPOSKROMIONE WIELKIE JEZIORA - ODC. 2 WIELKI CHŁÓD (GREAT LAKES UNTAMED / DIE GROEN SEEN EP. 2 THE BIG FREEZE) Cykl dokumentalny, 50 min, Kanada/Niemcy, 2022 Reżyseria: Ted Oakes, Jeff Morales, Nicholas De Pencier Odc. 2 Wielki chłód. Na wstrzymanym oddechu pod półmetrową warstwą lodu nurkowie poznają największy słodkowodny zbiornik wodny świata. Tu, gdzie pływają, znajdował się niegdyś ogromny lądolód, wdzierający się w podłoże skalne dzisiejszej Ameryki Północnej. Po jego stopnieniu powstało pięć olbrzymich jezior. Lód powraca tu co roku. Wówczas zwierzęta muszą podjąć wyzwanie, by przetrwać w obliczu potężnych żywiołów zimy w krainie Wielkich Jezior Ameryki Północnej. Mroźne powietrze gwałtownie uderza o powierzchnię Wielkich Jezior. Sroga zima nadchodzi szybko i nieubłaganie. Miejscowe zwierzęta muszą poradzić sobie z najbardziej ekstremalnymi i nieprzewidywalnymi zmianami temperatury na ziemi. 13:35 WOJOWNICY CZASU - WIELKA WOJNA W BIESZCZADACH, CZYLI KOMAŃCZA 1914 - 1915 Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Grzegorz Gajewski Scenariusz: Grzegorz Gajewski Zdjęcia: Krzysztof Krzyżanowski, Grzegorz Gajewski Muzyka: Krzysztof Ridan I wojna światowa, stoczona w latach 1914 - 1918, zwana wcześniej Wielką Wojną lub po prostu Wojną, w Bieszczady dotarła jesienią 1914 roku, kiedy armia austro - węgierska cofała się przed rosyjskim walcem parowym. Dotarł on do grzbietu Karpat oddzielających Galicję zachodnią od dzisiejszej Słowacji. Wówczas to areną ciężkich walk prowadzonych przez półrocze stały się Bieszczady i niewielka miejscowość Komańcza. 14:15 VABANK II, CZYLI RIPOSTA Komedia sensacyjna, 97 min, Polska, 1984 Reżyseria: Juliusz Machulski Scenariusz: Juliusz Machulski Zdjęcia: Jerzy Łukaszewicz Muzyka: Henryk Kuźniak Aktorzy: Jan Machulski, Leonard Pietraszak, Bronisław Wrocławski, Witold Pyrkosz, Jacek Chmielnik, Krzysztof Kiersznowski, Marek Walczewski, Ewa Szykulska, Beata Tyszkiewicz, Kuba Geiger, Elżbieta Zającówna, Józef Para, Ryszard Kotys, Grzegorz Heromiński, Joachim Lamża Kontynuacja "Vabanku" - debiutu Juliusza Machulskiego. W wyniku misternej intrygi Kwinty Kramer ląduje w Sikawie - więzieniu o zaostrzonym rygorze. Podczas jednego ze spacerów niejaki Sztyc proponuje byłemu bankierowi ucieczkę w zamian za połowę ocalonego przed konfiskatą szwajcarskiego konta. Kramer wyraża zgodę. Po kilku dniach do więzienia przyjeżdża kobieta podająca się za hrabinę Żwirską. Łatwo terroryzuje skonsternowanego naczelnika Twardyjewicza i umożliwia Kramerowi ucieczkę. Ten od razu zaczyna knuć plan zemsty na Kwincie, który niczego nie podejrzewając, prowadzi spokojny żywot hodowcy warzyw. "Riposta" nie spotkała się już z takim aplauzem krytyki jak "Vabank" i "Seksmisja" - dwa wcześniejsze filmy Machulskiego. Realizując klasyczny "sequel" reżyser nie uniknął autocytatów i kopiowania pomysłów z pierwszej części. Gdzie zawiodła go inwencja, posłużył się pastiszem i traktowaną z humorem aluzją. Uważny widz dostrzeże w wielu scenach "Vabanku" prześmiewcze nawiązania do "Ojca chrzestnego" Coppoli, "Żądła" Hilla, klasycznych westernów w rodzaju "Rio Bravo" czy stylu gry takich aktorów, jak Humphrey Bogard i Edward G. Robinson. Lista zapożyczeń jest zresztą dużo dłuższa. Jednak nie sam talent parodystyczny Machulskiego sprawił, że"Vabank II" poprawił sytuację finansową wielu kin. Inne mocne strony "... Riposty" to interesująco opowiedziana intryga i świetne aktorstwo, zwłaszcza w wykonaniu Leonarda Pietraszaka (Kramer) i Bronisława Wrocławskiego (Sztyc). 16:05 GIGANCI HISTORII - WALKA O GRANICE II RZECZYPOSPOLITEJ 1918 - 1923 Teleturniej, 45 min, Polska, 2023 Reżyseria: Tomasz Motyl Scenariusz: Mikołaj Korzyński Prowadzący: Maciej Kurzajewski Chociaż czcimy 11 listopada jako Narodowe Święto Niepodległości, to dzień ten w 1918 roku nie był końcem zmagań Polaków o odrodzenie Państwa po 123 latach zaborów. Nasi rodacy stanęli przed koniecznością budowy struktur administracyjnych i mozolnego scalania trzech zagrabionych części I Rzeczypospolitej w jeden organizm. Jednakże kluczowym wyzwaniem stało się ustanowienie i utrwalenie granic niepodległej Polski. W chwili przyjazdu Józefa Piłsudskiego do Warszawy, od blisko dwóch tygodni bohaterski opór stawiali mieszkańcy Lwowa wobec zajęcia miasta przez siły nowopowstałej Zachodnio - Ukraińskiej Republiki Ludowej. Na przeciwległym krańcu kraju w grudniu doszło do wybuchu Powstania Wielkopolskiego. Na południu rozgorzał spór o granice na Śląsku Cieszyńskim. Czesi wykorzystując zarówno sytuację w Wielkopolsce jak i wojnę z Ukrainą w styczniu 1919 roku, zaatakowali polską część ziemi cieszyńskiej. Sprawa granic Górnego Śląska doczekała się rozwiązania dopiero po trzech krwawych powstaniach. Na północy wybuchł konflikt polsko - litewski o Wilno i Suwalszczyznę. Jednak największą niewiadomą było wytyczenie granic z Rosją bolszewicką oraz powstrzymanie jej imperialnej agresji, co jak się wkrótce miało okazać, zaważy na losach całego świata. 11 listopada1918 roku kształt odrodzonego Państwa nie był pewny. Bez przesady można stwierdzić, że niemal o każdy kilometr jego rubieży trzeba było walczyć siłą. 16:50 GALERIA WIDMO - RELIKWIARZ WIKINGÓW I KAMIENIECKI SKARBIEC Serial dokumentalny, 7 min, Polska, 2021 Reżyseria: Beata Szuszwedyk - Sadurska Scenariusz: Beata Szuszwedyk - Sadurska GALERIA WIDMO prezentuje animowaną historię zaginionego pod koniec II wojny światowej RELIKWIARZA ŚW. KORDULI, arcydzieła sztuki wikińskiej z X wieku, ozdoby skarbca katedry w Kamieńcu Podolskim. 17:00 POCIĄGI, KTÓRE ZMIENIŁY ŚWIAT - ODC. 4/4. WYPOCZYNEK (TRAINS THA CHANGED THE WORLD) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2022 Seria opowiada o tym, jak cztery kultowe pociągi zrewolucjonizowały podróże koleją i zainspirowały niesamowite projekty kolejowe na całym świecie. Bez wątpienia od ponad 200 lat pociągi zmieniają życie ludzi. Zrewolucjonizowały sposób podróżowania, sposób pracy, a nawet sposób spędzania wakacji. Autorzy podróżują na pokładzie legendarnych lokomotyw kolejowych, takich jak Flying Scotsman i Stephenson's Rocket i w każdym odcinku przybliżają dziedzinę życia, która uległa epokowej przemianie dzięki pociągowi. 18:00 POGRANICZE W OGNIU - ODC. 22/24 Serial sensacyjny, wojenny, 60 min, Polska, 1991 Reżyseria: Andrzej Konic Scenariusz: Juliusz Janczur, Andrzej Konic Zdjęcia: Antoni Wojtowicz Aktorzy: Cezary Pazura, Olaf Lubaszenko, Andrzej Staszczyk, Bogdan Ferenc, Jacek Sobala, Zbigniew Borek, Witold Bieliński, Joanna Ciemniewska, Paweł Galia, Mariusz Gorczyński, Małgorzata Kaczmarska, Ewa Serwa, Ewa Wawrzoń Dawny kolega Czarka, prof. Rajmund Wolta, na prośbę wywiadu polskiego jedzie do Jeny. Ma się zorientować, czym zajmuje się jego dawny instytut. Obserwuje go polski agent mający łączność z Czarkiem. Rajmund, jak go pouczono, przedstawia się w telefonach przezwiskiem z doktoranckich czasów: Schwarzkopf. Pozostawia jednak wszędzie tropy. Mieszka w dawnym pensjonacie, wydzwania do Instytutu w poszukiwaniu prof. Wandera i innych naukowców. Wander od dawna pozostaje w areszcie domowym. Weissinstitut jest pilnie strzeżony i "prof. Schwarzkopf" zostaje natychmiast zauważony przez gestapo oraz Relkego. Rajmund nic nie dostrzega zajęty poszukiwaniami wycofanych prac Wandera. W uniwersyteckiej bibliotece znajduje omówienia wszystkich opatentowanych odkryć naukowych. Widziany przez mnóstwo osób nie wie, że właśnie został rozpoznany w rejestrach doktorantów instytutu jako Rajmund Wolta. Czarek, na wezwanie swojego agenta, przyjeżdża do Jeny i ratuje Rajmunda przed aresztowaniem. 19:10 JAPOŃSKA WYPRAWA JOANNY LUMLEY - ODC. 3 (JOANNA LUMLEY'S JAPAN) Cykl dokumentalny, 46 min, Wielka Brytania, 2020 Reżyseria: Ewen Thomson, Neil Ferguson Joanna Lumley, brytyjska aktorka, gwiazda serialu "Absolutnie fantastyczne", przemierza Japonię od lodowatych syberyjskich mórz na północy po subtropikalne wyspy na południu. Jej podróż rozpoczyna się w ujemnych temperaturach na Hokkaido, gdzie żyją najpiękniejsze i najbardziej zagrożone dzikie zwierzęta Japonii. Wędrując na południe, Joanna odwiedza Tokio, starożytną stolicę Kioto z zachwycającymi świątyniami oraz Nagasaki, miasto o tragicznej przeszłości. Jej epicka podróż kończy się na sielskich plażach Kohamy, jednej z najodleglejszych pacyficznych wysp Japonii, gdzie mieszkają dziewczyny z girlsbandu, których średnia wieku wynosi 84 lata. 20:05 BAŁKANY W OGNIU - CZĘŚĆ 2. ROZPAD JUGOSŁAWII (THE BALKANS IN FLAMES / BALKAN IN FLAMMEN 2. A STATE FALLS APART) Serial dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2019 Reżyseria: Veronika Mendler, Klaus Kastenholz Czteroodcinkowa seria dokumentalna o sytuacji na Półwyspie Bałkańskim. Upadek Jugosławii w XX wieku był wynikiem wielu wojen i konfliktów, które nękały Europę Południowo - Wschodnią od ponad stu lat. Przerażające okrucieństwa z przeszłości wciąż tkwią w wielu sercach i umysłach w dużych częściach regionu, powodując trwającą brutalną konfrontację, która jest jedną z przyczyn dalszego rozmieszczania żołnierzy ONZ w niebieskich hełmach. Często nie sposób zapomnieć o krwawej przeszłości. Ten serial dokumentalny dociera do sedna przyczyn konfliktów i wojen. Wypowiedzi współczesnych świadków i międzynarodowych ekspertów pomagają w dochodzeniu w sprawie kryzysu południowo - wschodniego. Jest to badanie genezy państwa, epoki dyktatora Tity, wojen jugosłowiańskich lat 90. , a także wpływu przeszłości na współczesność. Odcinek 2 - "Rozpad Jugosławii". Jugosłowiańska tragedia. Dekada horroru. Sąsiedzi stają się wrogami. Miliony tracą domy, ponad 100 tysięcy ginie. Nieokiełznane okrucieństwo w południowo - wschodniej Europie niepokoi świat. Dwaj bezwzględni nacjonaliści, Tudjman i Milosevic, wysadzają w powietrze bałkańską beczkę prochu. Wojna wciąga cały kraj w otchłań. Europa i Stany Zjednoczone patrzą na to bezradnie. Dlaczego narody Jugosławii stały się wrogami? Jaką winę ponoszą Europa i USA? To lekcja o porażce polityki. Zagrzeb, 13 maja 1990 roku. W Jugosławii od dawna panuje napięcie. W tym dniu dochodzi do przemocy. Chorwaccy i serbscy kibice atakują się nawzajem. Milicja pałuje chorwackich kibiców. Vjekoslav Skrinjar grał wówczas dla Zagrzebia. Jugosławia składała się wtedy z sześciu republik - Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Czarnogóry i Macedonii. Serbowie stanowili największą grupę etniczną, przy czym ponad jedna trzecia z nich mieszkała poza granicami Serbii. 21:10 BRUNET WIECZOROWĄ PORĄ Komedia kryminalna, 90 min, Polska, 1976 Reżyseria: Stanisław Bareja Scenariusz: Stanisław Bareja, Andrzej Kill Zdjęcia: Wiesław Zdort Muzyka: Waldemar Kazanecki Aktorzy: Krzysztof Kowalewski, Bożena Dykiel, Mirosława Krajewska, Wojciech Pokora, Wiesław Gołas, Emilia Krakowska, Janina Traczykówna, Jan Kobuszewski, Józef Nalberczak, Tadeusz Pluciński, Andrzej Fedorowicz, Zdzisław Maklakiewicz, Bohdan Łazuka i inni Cyganka przepowiada Michałowi Romanowi niezwykłe przeżycia, jednak on, podobnie jak większość ludzi, nie bierze poważnie tych proroctw. Gdy jego liczna rodzina wyjeżdża na weekend, Michał w błogiej i upragnionej ciszy zasiada w końcu do pracy korektorskiej. I niebawem spełniają się pierwsze wróżby Cyganki: Michał odnajduje zaginiony zegarek, a w totolotku wylosowane zostają przepowiedziane przez nią liczby. Zaniepokojony bohater zaczyna oczekiwać najgroźniejszej części przepowiedni - zapowiada ona zabicie bruneta, który zjawi się w jego mieszkaniu wieczorową porą. Aby zapobiec zbliżającemu się nieszczęściu, Michał opuszcza dom. Ściga go jednak przeznaczenie. Przypadkowo zostaje zabójcą mężczyzny, niejakiego Dzidka Krępaka, który pojawił się w jego domu. Brak alibi, trup w domu, ślady zbrodni - wszystko to świadczy przeciwko niemu. Z pomocą przychodzi Michałowi przyjaciel Kazik, który postanawia rozwikłać tę dziwną zagadkę - dochodzi do wniosku, że zabójstwa musiał dokonać ktoś z sąsiadów... Razem zastawiają w miejscu zbrodni pułapkę. 22:55 UPADEK KRÓLESTWA S.IV - S. 4 ODC. 9 (THE LAST KINGDOM) Serial historyczny, 50 min, Wielka Brytania, 2020 Scenariusz: Stephen Butchard Lektor: Maciej Gudowski Aktorzy: Eliza Butterworth, Alexander Dreymon Serial jest adaptacją cyklu "Wojny Wikingów" Bernarda Cornwella. Akcja toczy się w drugiej połowie IX wieku. Syn saskiego szlachcica, Uhtred (Alexander Dreymon), zostaje osierocony i porwany przez Wikingów, którzy wychowują go jako jednego z nich. Już jako młody wojownik obserwuje upadek kolejnych brytyjskich królestw i toczy ze sobą wewnętrzną walkę, zastanawiając się, kim tak naprawdę jest - Sasem czy Wikingiem. Pomimo lojalności wobec ludzi, którzy go wychowali, pragnie odzyskać ziemie swoich przodków. Dołącza do armii króla Alfreda Wielkiego (David Dawson) władającego Królestwem Wessex - jedynym, które wciąż potrafi stawić opór Wikingom. 24:00 HISTORIA W POSTACIACH ZAPISANA - MARIA BURGUNDZKA, SAMA PRZECIWKO WSZYSTKIM (MARIE DE BOURGOGNE, SEULE CONTRE TOUS) Cykl dokumentalny, 102 min, Francja, 2021 Reżyseria: Laure Delalex Lektor: Marek Ciunel Historia w postaciach zapisana (tytuł francuski "Secrets d'Histoire"), to seria programów historycznych, realizowanych i emitowanych przez francuską telewizję publiczną. Prezenterem programu jest znany dziennikarz telewizyjny Stephan Bern. Każdy z odcinków przedstawia losy wielkiej postaci historycznej. Z kamerą udajemy się do miejsc stanowiących prawdzie skarby światowego dziedzictwa kultury: zamków i pałaców, galerii sztuki oraz parków i ogrodów. 02:00 SZEROKIE TORY - JEDEN DZIEŃ Z ŻYCIA UKRAIŃSKIEGO MNICHA, KTÓRY NAWRACA PROSTYTUTKI Reportaż, 25 min, Polska, 2001 Scenariusz: Barbara Włodarczyk Zdjęcia: Wiktor Politow W tym wydaniu jeden dzień z życia prawosławnego zakonnika - o. Filareta, proboszcza w wiejskiej parafii pod Kijowem, który współpracuje z milicją obyczajową w Kijowie i próbuje na własną rękę przeciwdziałać zjawisku prostytucji.