TVP Historia                    Środa, 19.06.2024

06:00 BYŁ TAKI DZIEŃ - 19 CZERWCA

Felieton, 2 min, Polska, 2006
Autor: Janusz Weychert

1623 - urodził się Blaise Pascal; 
1885 - Statua Wolności dotarła na statku do Nowego Jorku; 
1983 - jasnogórska homilia Jana Pawła II;



06:05 SZEROKIE TORY - JEDEN DZIEŃ Z ŻYCIA KIEROWCY ŚMIECIARY W KALININGRADZIE

Reportaż, 25 min, Polska, 2002
Scenariusz: Barbara Włodarczyk
Zdjęcia: Wiktor Politow

Cykl reportaży o codziennym życiu w krajach byłego Związku Radzieckiego. Program pokazuje zmiany, 
jakie tam zaszły w ciągu ostatnich lat. Przybliża nowe zjawiska i problemy ludzie ze wszystkich grup 
i środowisk społecznych. 
W tym wydaniu jeden dzień z życia pracownika przedsiębiorstwa oczyszczania miasta w Kaliningradzie. 
Kola jeździ śmieciarką, a w wolnych chwilach studiuje na wydziale inżynierii. 



06:30 SPÓR O HISTORIĘ - KRYZYS PRZYWÓDZTWA 1935 - 1939

Debata, 30 min, Polska, 2019
Scenariusz: Elżbieta Szumiec - Zielińska
Prowadzący: Stanisław Królak

Kryzys przywództwa 1935 - 1939. 
Gdy 12 maja 1935 roku zmarł marszałek Józef Piłsudski otwartym pozostało pytanie o przyszłość Polski. Otwarta 
pozostała też kwestia: kto będzie sprawował faktyczną władzę w państwie. Dwa dni wcześniej, w rozmowie z ministrem 
spraw zagranicznych Józefem Beckiem, Piłsudski powiedział: "Po mojej śmierci wszystko zrobią, żeby zmienić naszą 
politykę i by was przede wszystkim usunąć. Nie wolno do tego dopuścić. Trzeba, jak długo to możliwe, utrzymać obecne 
stosunki z Niemcami. To się wielu nie podoba. Za wszelką cenę musicie utrzymać przymierze z Francją i, co więcej, 
starajcie się w to wciągnąć Anglię. To wydaje się dziś niemożliwe, ale trzeba wytrwale do tego dążyć. Nie dajcie się 
wciągnąć w żadne rozgrywki, bo zechcą was wykończyć". 
Kto aspirował do przejęcia rządów w Polsce po śmierci Marszałka? 



07:10 WOJENNE DZIEWCZYNY S.V - ODC. 60 (SERIA V ODC. 8)
Ваенныя дзяўчаты (Wojenne dziewczyny), серыял

Serial wojenny, 42 min, Polska, 2021
Reżyseria: Filip Zylber
Scenariusz: Marcin Ciastoń
Muzyka: Bartosz Chajdecki, Piotr Komorowski
Aktorzy: Vanessa Aleksander, Maja Szopa, Karolina Rzepa, Micha Czernecki, Mateusz Rzeźniczak, Piotr Nerlewski, Maciej Brzoska, Renata Dancewicz, Krzysztof Cybulski

Meier przekazuje Magdzie informacje o tym, kiedy Abwehra zamierza przeszukać Złoczewice. 
Nitka i Zyga ewakuują z pałacu Chaima z rodziną, a Odrowąż wyjeżdża na Podlasie. Tymczasem Schneider
namawia SS - Manna Frischa - do udziału w nalocie. Nitka martwi się o domowników w Złoczewicach, 
w związku z czym Magda oferuje jej, że pojedzie tam, by mieć wszystko na oku. Z kolei pałacowa pokojówka 
szantażuje matkę Nitki i domaga się zapłaty w zamian za milczenie. Natomiast Lund nakazuje Wirtzowi 
przewiezienie dokumentacji z dotychczasowych badań. Meier przysłuchuje się ich rozmowie. Postanawia 
umożliwić dziewczynom sfotografowanie tych dokumentów, wykorzystując przywary Wirtza. 

Serial wojenny, 



07:55 CZARNA WOŁGA - ODC. 7 TERRORYŚCI ZNAD WISŁY

Cykl dokumentalny, 40 min, Polska, 2023
Reżyseria: Piotr Litka
Scenariusz: Piotr Litka, Przemysław Semczuk
Zdjęcia: Jeremi Grzywa, Marian Bobrowski, Michał Bożek
Wykonawcy: Przemysław Semczuk

Zamachy terrorystyczne na wysokich dygnitarzy partyjnych w okresie PRL były skrzętnie ukrywane przez władze przed opinią publiczną. W ten sposób nikt nie dowiedział się o dwukrotnej próbie zamachu na Władysława Gomułkę na przełomie lat 50. i 60. XX wieku. Władzy nie udało się jednak ukryć wydarzenia z 1971 r. Dwaj bracia, Jerzy i Ryszard Kowalczykowie, przeprowadzili wtedy skuteczny zamach bombowy w auli Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. Ich proces miał wymiar propagandowy, a orzeczona wobec jednego z braci kara śmierci miała odstraszać innych "wrogów ustroju" przed tego typu akcjami protestacyjnymi. 



08:35 KUCHNIA JAGIELLONÓW - ODC. 8. MOSKWA, KRYM I KARAIMI

Magazyn, 25 min, Polska, 2020
Reżyseria: Jerzy Grabowski
Scenariusz: Łukasz Modelski
Prowadzący: Łukasz Modelski

W kolejnym odcinku Łukasz Modelski ugotuje potrawy kuchni karaimskiej. Pierwszą potrawą będą kybyny - rodzaj pierogów z ciasta kruchego faszerowanych mięsem wołowo - baranim. Druga potrawa 
to jazma - chłodnik biały na bazie kefiru i śmietany. 



09:10 HISTORIA POLSKI - OSTATNI PARTYZANT RZECZYPOSPOLITEJ

Film dokumentalny, 55 min, Polska, 1996
Reżyseria: Tadeusz Arciuch
Scenariusz: Tadeusz Arciuch

Józef Franczak, pseudonim "Lalek" od 1939 roku przez 18 lat pozostawał w ciągłej konspiracji. Zginął 21 października 1963 roku w czasie obławy zorganizowanej przez UB. Był zawodowym oficerem Wojska Polskiego, po klęsce wrześniowej udało mu się uciec z radzieckiej niewoli i przejść do AK. 
W roku 1944 wstąpił w szeregi formowanej na terytorium ZSRR Armii Polskiej. Jesienią tego roku jego oddział został skierowany do Kąkolewnicy koło Radzymina. Tam zobaczył masowe rozstrzeliwania członków AK przez NKWD. Zdezerterował z armii i od tej pory się ukrywał. Film Tadeusza Arciucha przypomina historię tego ostatniego partyzanta Rzeczypospolitej. 

Film dokumentalny, 56 min, TVP 1996
Autor: Tadeusz Arciuch



10:10 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - OBRONA HELU CZ. 2

Cykl dokumentalny, 19 min, Polska, 1995
Scenariusz: Maciej Zakrocki, Bogusław Wołoszański
Zdjęcia: Andrzej Żydaczewski
Prowadzący: Bogusław Wołoszański

Druga część programu poświęconego obronie Helu w 1939 roku.



10:40 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - ŚWIĘTE GÓRY WUDANG
(FLAVORS)

Serial dokumentalny, 49 min, Francja, 2008
Reżyseria: Eric Bacos

Ta niezwykła seria dokumentalna pomaga odkryć bogactwo, magię i piękno najciekawszych miejsc na świecie: ich naturalne cuda i sławne zabytki, wytwory lokalnych rzemieślników i zapierające dech w piersiach krajobrazy. W każdym odcinku na widzów czeka niezapomniana podróż przez tradycję i historię kolejnego kraju, który jest wymarzonym miejscem docelowym każdego podróżnika. W tym odcinku - góry Wudang.



11:35 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - BITWA POD WALIŁAMI KOLEJNE NATARCIE

Magazyn historyczny, 22 min, Polska, 2017
Autor: Adam Sikorski
Lektor: Artur Kalicki

To zdumiewające, jak gremialnie reagują koledzy poszukiwacze na hasło "dziś kolejny raz ruszamy 
powstańczą ścieżką". Mamy nadzieję, że dzisiaj puszcza zdecyduje się oddać nam tajemnicę, na której 
już raz połamaliśmy zęby. Ostatnio spod Walił wyjeżdżaliśmy z poczuciem klęski. Mamy dokładne źródła
w postaci pamiętników Ignacego Aramowicza, są mapy i powstańcza mogiła, a jednak nie udało nam się 
znaleźć miejsca bitwy i powstańczego obozu. Wówczas jednak nie wszystkie prawdopodobne miejsca 
były całkowicie dostępne. Uzbrojeni w nowe raporty i źródła podejmujemy tę próbę raz jeszcze.



12:05 PRZEPROWADZKI - ODC. 5/10 - RONDEL KUCHMISTRZA SOKOŁKA

Serial obyczajowy, historyczny, 52 min, Polska, 2000
Reżyseria: Leszek Wosiewicz
Scenariusz: Cezary Harasimowicz
Zdjęcia: Jacek Januszyk, Piotr Śliskowski, Krzysztof Ptak
Muzyka: Michał Lorenc
Aktorzy: Kinga Preis, Igor Przegrodzki, Krzysztof Banaszyk, Halina Łabonarska, Maja Ostaszewska, Leon Charewicz, Wiktor Zborowski, Olaf Lubaszenko, Łukasz Lewandowski, Rafał Kosecki, Łukasz Nowicki

 Rok 1918. Kończy się I wojna światowa, Polska odzyskuje niepodległość. 
Czesław wraca do domu. Tu czekają nań dwie nowiny, jedna dobra, druga zła. 
Pierwsza, że urodził mu się długo oczekiwany syn. Druga zaś, że Mieczysław
zaginął bez wieści na froncie. Czesiek postanawia rozpocząć poszukiwania 
brata. Na razie musi na nowo rozkręcać interes. Liczne powroty warszawiaków 
napędzają koniunkturę na przeprowadzki. Firma kwitnie. Jednym z pierwszych 
klientów jest lwowski kuchmistrz Sokołek, który po powrocie z Syberii marzy 
o sprowadzeniu się do rodzinnego miasta, by zacząć tam nowe życie u boku 
Klary, sympatycznej starej panny. Czesiek mimo ryzyka - trwają właśnie walki 
o Lwów - przyjmuje zlecenie. Niestety, wkrótce po wyruszeniu w drogę transport 
wpada w wir działań wojennych. Kto wie, jakby się skończyła przygoda z armią 
ukraińską, gdyby nie ugotowany przez Sokołka w rondelku smakowity barszcz
ukraiński. 

Serial historyczno - obyczajowy, 50 min, 10 odc. , Polska 2000
Reż. Leszek Wosiewicz
Scenariusz: Cezary Harasimowicz
Wyk. Krzysztof Banaszyk, Kinga Preis, Łukasz Nowicki i inni



13:05 POLACY W KOSMOSIE - EPOKA WAHADŁOWCÓW

Film dokumentalny, 23 min, Polska, 2023

12 kwietnia 1981 roku została otwarta nowa era w lotach kosmicznych. Tego dnia w dziewiczą podróż wyruszył prom kosmiczny Columbia - pierwszy statek kosmiczny wielokrotnego użytku, zdolny o własnych siłach powrócić z orbity na Ziemię. Amerykańskie wahadłowce były najbardziej zaawansowanymi pojazdami zbudowanymi przez człowieka. Dzięki nim mogliśmy wynieść w kosmos m.in. kosmiczny teleskop Hubble’a i zbudować Międzynarodową Stację Kosmiczną. Naszym przewodnikiem po niezwykłej historii wahadłowców jest doktor Alexander Nawrocki - Polak, który przez wiele lat pracował jako szef misji kosmicznych NASA w Houston. 



13:35 JAPOŃSKA WYPRAWA JOANNY LUMLEY - ODC. 3
(JOANNA LUMLEY'S JAPAN)

Cykl dokumentalny, 46 min, Wielka Brytania, 2020
Reżyseria: Ewen Thomson, Neil Ferguson

Joanna Lumley, brytyjska aktorka, gwiazda serialu "Absolutnie fantastyczne", przemierza Japonię od lodowatych syberyjskich mórz na północy po subtropikalne wyspy na południu. Jej podróż rozpoczyna się w ujemnych temperaturach na Hokkaido, gdzie żyją najpiękniejsze i najbardziej zagrożone dzikie zwierzęta Japonii. Wędrując na południe, Joanna odwiedza Tokio, starożytną stolicę Kioto z zachwycającymi świątyniami oraz Nagasaki, miasto o tragicznej przeszłości. Jej epicka podróż kończy się na sielskich plażach Kohamy, jednej z najodleglejszych pacyficznych wysp Japonii, gdzie mieszkają dziewczyny z girlsbandu, których średnia wieku wynosi 84 lata. 



14:25 TAJEMNICE SZPIEGÓW WOJNY - ŻOŁNIERZ, KTÓREGO NIE BYŁO ODC. 2/4
(SPIES OF WAR - THE A - BOMB SPIES EP. 2 THE SOLDIER WHO NEVER WAS)

Serial dokumentalny, 49 min, Czechy, 2019
Reżyseria: Jobst Knigge

Serial dokumentalny z tajnymi agentami w roli głównej. Byli największymi szpiegami XX wieku. To opowieści o szpiegostwie związanym z największymi wydarzeniami historycznymi. Nie znacie ich nazwisk ani ich twarzy, ale to oni zmienili bieg historii. Garbo, Tricycle, Treasure, Brutus i Bronx - brytyjscy szpiedzy z czasów II wojny światowej. Ich misja - oszukać Adolfa Hitlera, by zabezpieczyć lądowanie w Normandii. Podwójni agenci, atrapy, fałszywe informacje przesyłane dyplomatom. To był doskonały plan. Życie w cieniu zmieniło tych pięcioro agentów w mistrzów podstępu. Oto utajniona historia trzech nieznanych mężczyzn i dwóch kobiet, którzy zmienili bieg historii.



15:25 KORONA KRÓLÓW - ODC 8

Telenowela historyczna TVP, 24 min, Polska, 2017
Reżyseria: Wojciech Pacyna, Jacek Sołtysiak, Jerzy Krysiak
Scenariusz: Maria Ciunelis, Agata Danielowska -Flejszman
Zdjęcia: Krzysztof Pakulski, Jacek Fabrowicz
Muzyka: Marcin Przybyłowicz
Aktorzy: Halina Łabonarska, Mateusz Król, Marta Bryła, Paulina Lasota, Sławomir Orzechowski, Wenanty Nosul, Marcin Rogacewicz, Wojciech Żołądkowicz, Dagmara Bąk, Andrzej Popiel, Anna Grycewicz, Maciej Mikołajczyk, Jan Wieczorkowski, Ireneusz Pastuszak, Blanka Wiatrowska

Odc. 8 

Krzyżacy chcą przedłużenia pokoju za cenę zerwania sojuszu z Litwą. 
Kazimierz jest nieugięty, chce podpisać rozejm, ale na starych warunkach. 
Jadwiga uparcie twierdzi, że Anna stoi za spiskiem, aby wraz z bratem 
przejąć królestwo. Żona Kazimierza boi się o swoje dzieci. Nie pozwala 
im uczestniczyć w procesji żałobnej, czym ponownie naraża się królowej. 
Na zamku dochodzi do kolejnej próby otrucia. Zamach na życie królewien: 
Kundzi i Elżbietki udaremnia Olgierd. 

Telenowela historyczna, 25 min, Polska 2017



16:00 "SENSACJE XX WIEKU" - ASTROLOG
(ASTROLOG)

Widowisko, 44 min, Polska/Wielka Brytania, 2015
Reżyseria: Robert Wichrowski
Scenariusz: Bogusław Wołszański
Zdjęcia: Waldemar Szmidt
Aktorzy: Krzysztof Pieczyński, Marek Kalita, Robert Wabich, Tomasz Schimscheiner, Mirosław Neinert, Tomasz Dedek

W kolejnym odcinku "Sensacji XX wieku" dramatyczne losy niemieckiego astrologa Wilhelma Wulffa, uwolnionego z obozu koncentracyjnego, który został następnie doradcą Reichsführera SS Heinricha Himmlera. Powszechnie znane zainteresowanie hitlerowców astrologią i okultyzmem przejawiało się na różnych polach - od poszukiwań antycznych artefaktów po stawianie horoskopów. W swoich działaniach i podejmowanych decyzjach najwyżsi rangą ludzie Hitlera często mieli kierować się tym, co było pisane im w gwiazdach. Ten fakt postanowił wykorzystać Wilhelm Wulff, który wspólnie z masażystą Felixem Kerstenem, ryzykując życie, wykorzystywał słabość nazistowskich przywódców do prowadzenia własnej gry, umiejętnie kierując postępowaniem Himmlera i podejmowanymi przez niego decyzjami. Dzięki temu mógł uratować tysiące więźniów obozów koncentracyjnych. 
W tym odcinku wystąpili m.in.: Krzysztof Pieczyński (w roli Wulffa) i Marek Kalita (jako Himmler).



16:55 HISTORIA POLSKI - MARUSARZ - TATRZAŃSKI ORZEŁ

Film biograficzny, 53 min, Polska, 2021
Reżyseria: Marek Bukowski 
Scenariusz: Maciej Dancewicz, Marek Bukowski 
Zdjęcia: Artur Zdral 
Aktorzy: Mateusz Janicki, Marta Maria Wiśniewska, Mateusz Bożek, Janka Cholewa, Olga Szostak, Krzysztof Szczepaniak, Marcin Stępniak, Robert Czebotar, Maciej Mikołajczyk, Paweł Okraska, Konrad Makowski, Tomasz Augustynowicz, Juliusz Krzysztof Warunek, Beata Schimscheiner, Dorota Ruskowska

Historia Stanisława Marusarza, legendy i prekursora polskich skoków narciarskich na światowym poziomie. Bez jego legendy, która przyczyniła się do spopularyzowania w Polsce tej dyscypliny sportu, mogłoby nie być sukcesów Wojciecha Fortuny, Adama Małysza i Wojciecha Skupnia, a skoki narciarskie nie stałyby się polskim, narodowym sportem zimowym. "Dziadek", bo tak był nazywany ze względu na trwającą niemal 30 lat karierę sportową, przecierał szlaki późniejszym wielkim mistrzom. Czterokrotny olimpijczyk, dwudziestokrotny Mistrz Polski w skokach narciarskich, dwukrotny rekordzista w długości skoku narciarskiego. Wicemistrz Świata z 1938 r. w Lahti, kiedy to złoty medal przegrał tylko na skutek stronniczej decyzji sędziów. Jeden z kandydatów do medalu niedoszłej olimpiady zimowej w 1940 r. w Garmisch - Partenkirchen. Od pierwszych okupacyjnych miesięcy działał w konspiracji. Będąc kurierem Państwa Podziemnego przedzierał się na Węgry. Został aresztowany wiosną 1940 r. Jego skok z okna więzienia gestapo na Montelupich w Krakowie i ucieczka przez wysoki mur przeszły do legendy. Po wojnie był jednym z najdłużej czynnie uprawiających skoki narciarskie sportowców na świecie, jednak do przedwojennej formy już nigdy nie powrócił. Powszechnie szanowany został honorowym gościem Turnieju Czterech Skoczni w sezonie 1965 - 66. Na słynnej Grosse Olymiaschanze stanął mając 53 lata. Ten słynny skok Marusarza w garniturze staje się pretekstem do przedstawienia jego losów. Drugą bohaterką filmu jest jego siostra Helena. Młoda, piękna i utalentowana narciarka. Podobnie jak brat - żołnierz Związku Walki Zbrojnej i tatrzański kurier. 



17:55 SPÓR O HISTORIĘ - WOJNA AGRESORÓW

Debata, 30 min, Polska, 2021
Scenariusz: Elżbieta Szumiec - Zielińska
Prowadzący: Tomasz Muller

"Kiedy zacznie się operacja" Barbarossa", świat wstrzyma oddech z podziwu i nic nie powie" - tak Adolf Hitler skomentował plany ataku na Związek Sowiecki. 22 czerwca 1941 roku Niemcy i oddziały sprzymierzonych uderzyły na Sowiety. Była to największa operacja, jaką Niemcy przeprowadzili podczas II wojny światowej. Do ataku na Związek Sowiecki skierowano ponad cztery miliony żołnierzy. Po raz kolejny Hitler postawił na Blietzkrieg, czyli wojnę błyskawiczną. Plan przewidywał główne uderzenie w kierunku Moskwy. Dlaczego Hitler, pomimo paktu Ribbentrop - Mołotow, zaatakował Związek Sowiecki? Czy rzeczywiście Stalin, który praktycznie nikomu nie wierzył, nie przewidział tego ataku? Goście: prof. Henryk Stańczyk - Wyższa Szkoła Menedżerska w Warszawie i prof. Marek Dutkiewicz - Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach.



18:30 WOJENNE DZIEWCZYNY S.V - ODC. 61 (SERIA V ODC. 9)
Ваенныя дзяўчаты (Wojenne dziewczyny), серыял

Serial wojenny, 43 min, Polska, 2021
Reżyseria: Filip Zylber
Scenariusz: Wojciech Lepianka
Muzyka: Piotr Komorowski, Bartosz Chajdecki
Aktorzy: Karolina Rzepa, Michał Czernecki, Piotr Nerlewski, Maciej Brzoska, Krzysztof Cybulski, Maurycy Popiel, Vanessa Aleksander, Maja Szopa, Mateusz Rzeźniczak, Peter Wolf

Margarethe zamierza napisać list do znajomego admirała, w celu przeniesienia Schneidera po jego kompromitującym
przeszukaniu Złoczewic. A Schneider nakazuje Odrowążowi zdobyć dowody na obecność Żydów w pałacu, w zamian 
za darowanie życia. Magda nalega, by Chaim przeniósł się gdzie indziej, ale on chce zostać z rodziną w pałacu. 
Tymczasem Ewa i Sońka udają się na zwiady. Ich celem jest warsztat naprawczy, z którego mają być przewiezione 
do Radomia tokarki z fabryki Mausera. Będą one niezbędne do produkcji stenów. Akcja przejęcia tokarek kończy się 
powodzeniem. W tym samym czasie dotarł nowy szyfrunek z Londynu. Badania Lunda są zbyt cenne, by je przerywać. 
Dowództwo chce je przejąć. 

Serial wojenny,



19:20 CZARNA WOŁGA - ODC. 8 PORYWACZE

Cykl dokumentalny, 40 min, Polska, 2023
Reżyseria: Piotr Litka
Scenariusz: Piotr Litka, Przemysław Semczuk
Zdjęcia: Jeremi Grzywa, Marian Bobrowski, Michał Bożek
Wykonawcy: Przemysław Semczuk

W styczniu 1975 roku doszło do dwóch prób wymuszenia okupu przez szantażystów, którzy zastraszyli dyrekcję lotniska Okęcie groźbą wysadzenia samolotów. Jeden z nich leciał do Nowego Jorku, drugi do Moskwy. W jaki sposób sprawcy negocjowali przekazanie okupu? Co robiła załoga samolotu? Czy sprawcy wpadli? Jakie były ich motywacje?



20:00 NARODZINY NAZIZMU S.II - WOJNA DYKTATORÓW. STALINGRAD
(RISE OF THE NAZIS)

Serial dokumentalny, 59 min, Wielka Brytania, 2019
Reżyseria: Julian Jones, Julian Jones

Ta niezwykła seria przybliża decydujące starcie II wojny światowej, kiedy to Hitler stawił czoła równie bezwzględnemu dyktatorowi: Stalinowi. Będąc u szczytu swej potęgi, Hitler próbuje oszukać sowieckiego przywódcę, przedstawiając plan inwazji na Wielką Brytanię, jednocześnie potajemnie przygotowując atak na Związek Sowiecki. Stalin ma jednak szpiega w kwaterze głównej Hitlera. Obaj dyktatorzy przejmują dowodzenie nad własnymi armiami. Ludzie Hitlera składają fałszywe obietnice, a w Stalinie Hitler znalazł swojego przeciwnika. W obliczu klęski Niemiec na froncie wschodnim Hitler zostaje zmuszony do odwrotu. Pojawiają się głębokie konflikty, a jego najbliższy krąg walczy o władzę. W miarę jak narasta opór przeciwko niemu, a wewnętrzny wróg knuje, jak go zabić, Hitler popycha Niemcy ku zniszczeniu. Wniknięcie w umysły dwóch dyktatorów, których złudzenie niezwyciężoności doprowadziło do ich własnej klęski, to opowieść o tym, dlaczego dyktatury upadają. Jest to również przerażający opis pychy, decyzji i mrocznej sztuki politycznej, która sprzysięgła się, by zniszczyć wolność, ale ostatecznie zniszczyła samą siebie. 



21:15 UPADEK KRÓLESTWA S.IV - S. 4 ODC. 9
(THE LAST KINGDOM)

Serial historyczny, 50 min, Wielka Brytania, 2020
Scenariusz: Stephen Butchard
Lektor: Maciej Gudowski
Aktorzy: Eliza Butterworth, Alexander Dreymon

Serial jest adaptacją cyklu "Wojny Wikingów" Bernarda Cornwella. Akcja toczy się w drugiej połowie IX wieku. Syn saskiego szlachcica, Uhtred (Alexander Dreymon), zostaje osierocony i porwany przez Wikingów, którzy wychowują go jako jednego z nich. Już jako młody wojownik obserwuje upadek kolejnych brytyjskich królestw i toczy ze sobą wewnętrzną walkę, zastanawiając się, kim tak naprawdę jest - Sasem czy Wikingiem. Pomimo lojalności wobec ludzi, którzy go wychowali, pragnie odzyskać ziemie swoich przodków. Dołącza do armii króla Alfreda Wielkiego (David Dawson) władającego Królestwem Wessex - jedynym, które wciąż potrafi stawić opór Wikingom.



22:15 SEKRETY STAROŻYTNYCH INŻYNIERÓW. S. 2 - DAWNE NARZĘDZIA. ODC. 5
(ANCIENT ENGINEERING S. 2)

Serial dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2022

Serial dokumentalny (10 odcinków), prezentujący najciekawsze i najbardziej intrygujące osiągnięcia świata starożytnego, które zainspirowały i wpłynęły na współczesną inżynierię. Każdy odcinek pokazuje jedno przełomowe osiągnięcie, takie jak np. piramidy, Wielki Mur Chiński, rzymskie drogi czy Tadż Mahal. Filmy łączą materiały archiwalne, wywiady z ekspertami, rekonstrukcje, zapierające dech w piersiach zdjęcia lotnicze oraz czerpią z najnowszych osiągnięć technologii, dzięki czemu odkrywają tajemnice starożytnego świata. Autorzy rzucają nowe światło na technikę, materiały konstrukcyjne i myśl innowacyjną stojące za każdym starożytnym osiągnięciem inżynieryjnym i oferują nowe spojrzenie na ich intrygującą i ważną historię.



23:20 SENSACJE XX WIEKU - TAJNA SPRAWA

Widowisko, 45 min, Polska, 2005
Autor: Bogusław Wołoszański
Reżyseria: Adek Drabiński
Zdjęcia: Waldemar Szmidt
Aktorzy: Artur Barciś ( Borys Sawinkow ), Mariusz Bonaszewsk ( Feliks Dzierżyński ), Cezary Żak Żak ( Sidney Reilly ), Jerzy Rogalski Rogalski ( Opperput )

 Był sprawnym politykiem, uznanym przywódcą, nieulękłym bojownikiem, zagorzałym socjalistą - rewolucjonistą, 
a nawet, wedle dzisiejszych standardów, wielce fortunnym terrorystą. W 1904 roku dokonał udanego zamachu 
na znienawidzonego ministra spraw wewnętrznych, Wiaczesława Plehwego, potem zaś na wielkiego księcia 
Sergiusza Aleksandrowicza. Schwytany i skazany na szubienicę, brawurowo wymknął się z celi śmierci i zbiegł 
do Paryża. Policja nie zdołała go zatrzymać, wytropić, zlikwidować, bądź sprowadzić w kajdanach do kraju. 
Borys Sawinkow uszedł cało z najcięższej opresji, a przy okazji ośmieszył carski aparat ścigania. Pewnie 
nie przeczuwał, że czego nie udało się dokonać zahartowanym w długoletnich bojach funkcjonariuszom Ochrany, 
dokonają młodzi janczarzy CzK - podwładni Feliksa Edmundowicza Dzierżyńskiego... 
 Główny bohater nie usiedział zbyt długo we Francji. Na wieść o wybuchu rewolucji lutowej wrócił do Rosji. 
Działał w Rządzie Tymczasowym, w 1917 roku organizował nad Donem Armię Ochotniczą. Antybolszewickie 
powstanie spaliło jednak na panewce. Sawinkow musiał ponownie opuścić kraj. Tym razem nie jechał do 
zachodniej Europy. Zamieszkał w Warszawie i pilnie śledził nowinki dochodzące zza wschodniej granicy. 
Nie były pocieszające. Armia Czerwona rosła w siłę, Biali słabli. W końcu umilkły armaty na frontach, przemówiły 
za to naganty komisarzy. CzK rozprawiała się w wrogami ludu. Nie zapomniała o swych wrogach przebywających 
w, zdawałoby się, bezpiecznym miejscu - poza granicami Kraju Rad. 
 Borys Sawinkow był jednym z podopiecznych Nadzwyczajnej Komisji. Jej agenci stale inwigilowali środowisko 
kontrrewolucjonistów. Nie tylko dobrze znali poglądy swoich ofiar, ale też czynnie wpływali na ich zamierzenia 
i plany. W 1923 roku tajny funkcjonariusz CzK dotarł do Sawinkowa i wezwał go pilnie do ojczyzny. Moskwa 
miała być gotowa do antybolszewickiej rebelii! Biała Matka - Rosja czekała na bohatera!
 Sawinkow uwierzył zapewnieniom rzekomego emisariusza rewolucjonistów. Ruszył do Związku Sowieckiego. 
Czekiści już tam na niego czekali. Po wnikliwym rozpatrzeniu zarzutów sąd wymierzył zdrajcy ojczyzny, 
sługusowi brytyjskich imperialistów surową karę dziesięciu lat więzienia. Obecni na sali starali się ukryć 
zdumienie. Przecież za wyniesienie z fabryki byle gwoździa jechało się na dwadzieścia lat w tajgę! Także 
podsądnym wstrząsnęła nadzwyczajna łaskawość trybunału. Wróg ludu zrozumiał ogrom swych przewin, 
obudziło się w nim sumienie. Mimo nadludzkich wysiłków czynionych przez interweniujących konwojentów 
 - ogłosiła później prasa - wyrwał się im z rąk i skoczył z okna prosto na bruk, wykonując na sobie jedyny 
sprawiedliwy wyrok. 



00:20 YODOK STORIES

Film dokumentalny, 82 min, Polska, 2005
Reżyseria: Andrzej Fidyk
Scenariusz: Andrzej Fidyk
Muzyka: Bartłomiej Woźniak

Yodok - to nazwa jednego z północnokoreańskich obozów koncentracyjnych. Okoliczności powstania tego filmu były równie niezwykłe jak sam film. 
Norweska organizacja praw człowieka RAFTO Foundation poddała Andrzejowi Fidykowi pomysł zrobienia dokumentu o braku praw człowieka 
w Korei Północnej. Fidyk wymyślił, że wśród północnokoreańskich uciekinierów w Seulu odnajdzie reżysera teatralnego, którego namówi do realizacji 
spektaklu o życiu w północnokoreańskim obozie koncentracyjnym i do realizacji tego spektaklu zaangażowani zostaną byli więźniowie obozów koncentracyjnych, 
którym udało się opuścić obozy i następnie uciec do Korei Południowej. Tak więc już na starcie projektu były same niewiadome. A jednak ta wymyślona historia, 
potem naprawdę się wydarzyła. 
Po trzech tygodniach namawiania postanowił podjąć się realizacji spektaklu. W tym czasie idea kameralnego spektaklu ewoluowała w stronę wielkiego musicalu. 
Cały proces przygotowań i produkcji musicalu trwał dwa lata. Główna Nagroda na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Jerozolimie w 2009 r. 






01:50 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - MONTGOMERY

Cykl dokumentalny, 19 min, Polska, 1996
Scenariusz: Bogusław Wołoszański
Prowadzący: Bogusław Wołoszański
Wykonawcy: Bogusław Wołoszański

Cykliczna audycja popularyzująca wiedzę o historii II wojny światowej. 
Odcinek poświęcony Bernardowi Law Montgomery' emu - kontrowersyjnemu 
dowódcy brytyjskiemu. 
Obraz tworzą czarno - białe archiwalne materiały filmowe.