TVP Historia Czwartek, 19.09.2024 06:25 BYŁ TAKI DZIEŃ - 19 WRZEŚNIA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1851 - Gustaw Flaubert rozpoczął pisanie "Pani Bovary"; 1888 - pierwszy konkurs piękności; 1944 - klęska aliantów pod Arnhem; 1991 - znaleziono zamrożone w alpejskim lodowcu szczątki człowieka sprzed ponad 5000 lat; 06:30 WOJOWNICY CZASU - ZA KRÓLA SASA, CZYLI ŚWIAT ZAPOMNIANY ODC. 92 Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2024 Reżyseria: Grzegorz Gajewski Scenariusz: Grzegorz Gajewski Zdjęcia: Grzegorz Gajewski, Krzysztof Krzyżanowski Muzyka: Krzysztof Ridan Cykl "Wojownicy czasu" prezentuje historię i tradycję polskich formacji wojskowych. Kolejne odcinki opowiadają o wyjątkowych ludziach, zapomnianych bitwach i przedmiotach. Program jest zrealizowany we współpracy z pasjonatami historii, którzy możliwie wiernie i widowiskowo starają się ją odtworzyć. Gdzieś między wiktorią króla Sobieskiego pod Wiedniem, a czasami króla Stasia i Konstytucji 3 maja zapanowała w naszym kraju epoka, o której chcielibyśmy zapomnieć. Choć na tronie zasiadali królowie z saskiej dynastii Wettynów, przez 66 lat rządów nie zrobili dla swoich poddanych dostatecznie wiele, byśmy dziś zachowali ich we wdzięcznej pamięci, skoro zostało po nich państwo zdegradowane do roli przyczółków interesów mocarstw ościennych... 07:05 FAKE CZY HISTORIA? - ODC. 1 Program historyczny, 25 min, Polska, 2024 Autor: Elżbieta Szumiec - Zielińska Reżyseria: Marzena Strąg Prowadzący: Wojciech Szeląg "Fake czy historia?" to program, który zgłębia kontrowersyjne tematy XX wieku, poddając je dyskusji z udziałem dwóch ekspertów o odmiennych poglądach Program cechuje dynamiczne tempo i intensywne, 20 - minutowe debaty, które budują dramaturgię i wzbudzają emocje. Scenograficznym tłem dla debat są autentyczne przestrzenie Muzeum Historii Polski i Muzeum II Wojny Światowej, co nadaje głębi omawianym tematom. Interaktywny element polegający na głosowaniu widzów na eksperta, który przekonał ich do swojego stanowiska, angażuje publiczność, umożliwiając jej bezpośredni udział. Krótkie felietony pełnią funkcję narzędzia do pogłębiania omawianych tematów, zapewniając wszechstronne podejście. Narracja zachęca do krytycznego myślenia oraz do pogłębienia wiedzy widzów na temat spornych wydarzeń z przeszłości, ukazując różnorodne perspektywy i opinie. 08:00 LUDZIE I BOGOWIE - ODC. 12 - POWRÓT KONFIDENTA Serial wojenny, 45 min, Polska, 2020 Reżyseria: Bodo Kox Scenariusz: Wenanty Nosul, Krzysztof Węglarz Aktorzy: Dawid Dziarkowski, Jacek Feliks Knap, Adam Wietrzyński, Bartosz Mikulak, Anna Mrozowska, Marianna Zydek, Dorota Landowska, Jakub Kamieński, Julian Świeżewski, Patryk Szwichtenberg, Krzysztof Szekalski, Marek Kossakowski, Maja Rybicka, Edyta Olszówka, Aleksandra Justa Dager załamany nieudaną próbą odbicia Onyksa, przez trzy dni pije z Kukiem, kumplem z marynarki. W tym czasie aptekarz Schreder umawia matkę Onyksa na spotkanie z człowiekiem, który pomoże w wykupie jej syna z Pawiaka. Niestety, okazuje się, że to konfident Zaręba. Dager dowiaduje się od Schredera, że ten przekazał Zarębie adres matki i siostry Onyksa. Kobiety muszą natychmiast uciekać. Zaręba spotyka się z pułkownikową Kalińską i mami ją obietnicą pomocy w uwolnieniu męża z obozu. Kalińska zobowiązuje się zrobić wszystko, co tylko jest możliwe. Okazuje się, że pułkownikowa pomaga gestapo aresztować polskich oficerów. Dager, Wilk i Żbik, dzięki pomocy Kariny, dostają się do mieszkania Kalińskiej. Informują ją, że państwo podziemne wydało na nią wyrok. Podsuwają jej szklankę z cyjankiem. Oddział Pazur udaje się do szulerni na Brzeskiej, aby zlikwidować Zarębę. 08:50 PRZYJACIEL Film TVP, 18 min, Polska, 1965 Autor: Stanisław Lem Reżyseria: Marek Nowicki Scenariusz: Marek Nowicki, Jerzy Stawicki Zdjęcia: Marek Nowicki, Jerzy Stawicki Aktorzy: Piotr Kurowski, Józef Pieracki Bohaterem filmu jest Herden, którego krokami kieruje potężny móżg elektronowy dążący do zdobycia władzy nad światem. Mózg unieszkodliwia inżynier Tichy. Scenariusz według noweli Stanisława Lema "Przyjaciel". 09:15 HISTORIA POLSKI - TYLKO WIATR Film dokumentalny, 58 min, Polska, 2021 Reżyseria: Zofia Kowalewska Muzyka: Jesimchan Turechanowicz Tokubajew 92 - letni Zdzisław i jego 25 - letnia wnuczka wyruszają w liczącą 5000 km podróż do odległej wioski w Kazachstanie. Dla niego jest to powrót do miejsca, w które jako nastolatek został zesłany przez Sowietów podczas II wojny światowej. Po 70 latach ponownie wyrusza w podróż do kraju dzieciństwa w poszukiwaniu swojej pierwszej miłości, którą musiał zostawić za sobą. Wnuczka pragnie wesprzeć go w tej trudnej podróży, jednocześnie odkrywając rzeczywistość kryjącą się za bajkami, które słyszała w dzieciństwie. Jest to ostatnia szansa dla nich, aby się pożegnać. 10:25 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - KILKA NAJDŁUŻSZYCH DNI CZ. 2 Cykl dokumentalny, 28 min, Polska, 1992 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Andrzej Żydaczewski Prowadzący: Bogusław Wołoszański Cykliczna audycja popularyzująca wiedzę o historii drugiej wojny światowej. Odcinek poświęcony największej operacji desantowej mającej na celu otwarcie drugiego frontu w Europie Zachodniej - lądowaniu aliantów w Normandii 6 czerwca 1944 roku. 10:55 KRAINA SKARBÓW. PODRÓŻ PO WŁOSZECH - SIENA I FLORENCJA. ODC. 3/6 (MERAVIGLIE THE LAND OF TREASURE) Esej dokumentalny, 52 min, Włochy, 2018 Reżyseria: Gabriele Cipollitti Lektor: Marek Ciuniel Seria dokumentalna, w której autorzy zabierają widza na wycieczkę po Włoszech, ich dziełach, miejscach i wyjątkowym stylu życia, dając świadectwo kreatywności mieszkańców tego kraju. Są to miejsca wpisane przez UNESCO na Listę Światowego Dziedzictwa, a tych Włochy mają najwięcej na świecie. Ślady przeszłości rozsiane są po całym kraju i obejmują wszystkie epoki historyczne, od neolitu i klasycznego antyku do średniowiecza, renesansu, baroku i epoki oświecenia. Ta podróż jest więc okazją do zaprezentowania dzieła rąk i przedmiotu dumy mieszkańców Włoch. 11:50 PRZYPADEK POLSKI. POLITYKA I IDEE - ODC. 33 Magazyn historyczny, 15 min, Polska, 2024 Scenariusz: Jacek Kloczowski Zdjęcia: Wojciech Kursa "Przypadek Polski. Polityka i idee" to cykl programów przedstawiających najważniejsze postacie polskiej myśli politycznej XIX i XX wieku, reprezentujące różne nurty i środowiska ideowe. Wśród proponowanych ponad trzydziestu postaci są m.in. Stanisław Koźmian, Maurycy Mochnacki, Adam Jerzy Czartoryski, Zygmunt Krasiński, Stanisław Cat - Mackiewicz. Autorem scenariuszy poszczególnych odcinków jest dr Jacek Kloczowski, wiceprezes Ośrodka Myśli Politycznej w Krakowie. Realizacja cyklu będzie łączyć wypowiedzi narratora nagrywane w wybranych miejscach nawiązujących do biografii i idei politycznych przedstawianych postaci z uzupełniającymi je wypowiedziami ekspertów nagrywanymi w studio na odpowiednio graficznie zaaranżowanym tle. Całość uzupełnią ujęcia filmowe oraz ikonografia dotycząca danego tematu /zdjęcia, pisma, dzieła malarskie/ przedstawiona przy użyciu grafiki komputerowej. Towarzyszyć im będzie narracja prowadzona z offu. 12:15 DROGA - ODC. 6/6 - STAN WYJĄTKOWY Serial obyczajowy TVP, 54 min, Polska, 1973 Reżyseria: Sylwester Chęciński Scenariusz: Andrzej Mularczyk Zdjęcia: Andrzej Ramlau, Jacek Stachlewski Muzyka: Jerzy Derfel Aktorzy: Wiesław Gołas, Elżbieta Jasińska, Celina Klimczak, Janusz Kłosiński, Aleksander Pociej, Maciej Damięcki, Zdzisław Kozień, Marta Ławińska, Zygmunt Malanowicz, Józef Nalberczak, Marian Opania Marian Szyguła zostaje oddelegowany do udziału w akcji przeciwpożarowej. Zabiera ze sobą swego synka Michała, który dotychczas mieszkał z matką w innym mieście. Stopniowo między ojcem a synem rodzi się uczucie przywiązania i zaufania. Ta wątła na razie nić porozumienia pozwala Mariankowi mieć nadzieję, że jeszcze zdoła naprawić największy błąd swego życia i będzie kiedyś razem z synem, którego porzucił. 13:15 BYŁ TAKI DZIEŃ - 19 WRZEŚNIA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1851 - Gustaw Flaubert rozpoczął pisanie "Pani Bovary"; 1888 - pierwszy konkurs piękności; 1944 - klęska aliantów pod Arnhem; 1991 - znaleziono zamrożone w alpejskim lodowcu szczątki człowieka sprzed ponad 5000 lat; 13:25 ROCAMADOUR - ŚREDNIOWIECZNE MIASTO (THE MEDIEVAL CITY OF ROCAMADOUR) Film dokumentalny, 49 min, Francja, 2022 Reżyseria: Eloise Daviaud Rocamadour to zapierająca dech w piersiach średniowieczna cytadela zbudowana na krawędzi klifu w centralnej Francji. Pozornie przecząc prawom grawitacji, stoi na wysokości 364 metrów, 40 metrów wyżej niż wieża Eiffla. 14:30 KRONIKI HITLERA - ODC. 3. PRZYWÓDCA PARTII I TRYBUN LUDOWY. LATA 1926 - 1932 (HITLER CHRONICLES) Serial dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2018 Reżyseria: Hermann Pölking Kroniki pokazują codzienność zwykłych ludzi w Europie w latach 1889 - 1945. Stanowi to tło dla szczegółowej relacji z życia Adolfa Hitlera - od jego dojścia do władzy po samobójstwo w berlińskim bunkrze. To najobszerniejsza do tej pory kompilacja materiałów archiwalnych, z których prawie połowa nie była wcześniej publikowana. 15:30 KORONA KRÓLÓW - ODC 74 Telenowela historyczna TVP, 24 min, Polska, 2017 Reżyseria: Wojciech Pacyna, Jacek Sołtysiak Scenariusz: Agnieszka Olejnik, Monika Zięba Zdjęcia: Krzysztof Pakulski, Jacek Fabrowicz Muzyka: Marcin Przybyłowicz Aktorzy: Marta Bryła, Paulina Lasota, Andrzej Deskur, Robert Gonera, Marcin Rogacewicz, Maciej Mikołajczyk, Agata Bykowska, Karina Seweryn, Marcin Rudziński, Piotr Ligienza, Patryk Pietrzak, Monika Radziwon, Paulina Kondrak, Gabriela Chojecka, Mateusz Kmiecik Odc. 74 Królowa nie radzi sobie z emocjami. W końcu jest szczęśliwa, chce, aby to trwało, bez względu na konsekwencje. Biskup Grot zeznaje na procesie warszawskim, a jego słowa, robią na wszystkich ogromne wrażenie. Nawet Janisław nie znał wszystkich faktów, podziwia hart ducha biskupa. Jasiek spotyka się z Ligęzą i obydwaj zostają napadnięci przez Henryka. Walka jest trudna, ale Jasiek wygrywa. Niestety, nie obywa się bez ofiar. 16:05 SENSACJE XX WIEKU - ŚMIERĆ MARSZAŁKA Cykl dokumentalny, 48 min, Polska, 2002 Reżyseria: Wojciech Pacyna Scenariusz: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Adam Sikora Prowadzący: Bogusław Wołoszański Michaił Tuchaczewski był marszałkiem Zwiazku Radzieckiego, jednym z pierwszych pięciu awansowanych do najwyższego stopnia, wojskowego. Był bohaterem wojny domowej, wiceministrem spraw wojskowych i reformatorem Armii Czerwonej. Dlaczego więc Stalin kazał go aresztować i stracić? 17:05 HISTORIA POLSKI - TRZY DNI W PRZEDSIONKU PIEKŁA Film dokumentalny, 42 min, Polska, 2009 Reżyseria: Adam Sikorski Scenariusz: Adam Sikorski Zdjęcia: Tomasz Smyk Gdyby w historii można było stosować klasyfikację sportową, należałoby tę bitwę zaliczyć do pierwszej trójki bitew decydujących o przebiegu kampanii wrześniowej. Gdyby zsumować to, co o niej napisano i powiedziano, okaże się, że w pamięci społecznej jej po prostu nie ma. Epizody niepomiernie mniej znaczące doczekały się pięknej literatury, zdążyli przed Panem Bogiem dokumentaliści, a wokół tej bitwy niezrozumiała pustka. To w skali makro, a w skali lokalnej 1300 poległych nie ma nawet porządnego pomnika. Nie pasowała kompletnie ze swym niezwykłym heroizmem do obrazu września, jaki chciała trwale ukształtować peerelowska polityka historyczna. I niemal się udało. Dopiero w ubiegłym roku najmłodsze pokolenie mieszkańców tych okolic zapytało: Dlaczego? Dlaczego nie spłacamy każdego roku długu pamięci. Nie ma pomników, ba nawet prostych mapek i tablic informacyjnych dla turystów tłumnie odwiedzających Roztocze. Zorganizowano pierwszą tak modną dzisiaj rekonstrukcję, która podziałała jak zapalnik. Z dużą gorliwością i niejakim zawstydzeniem włączyli się do działań starsi, władze i instytucje. Można z ulgą powiedzieć - dokonało się. Doskonałym wsparciem dla tych działań byłby film dokumentalny pokazujący w miarę prosty sposób przebieg, bohaterów i militarne konsekwencje bitwy. Pod Tomaszowem, Ulowem, Zielonym i Rogoźnem dokonał się los dwóch polskich frontów wspartych na dwóch armiach: Kraków i Lublin. 17:50 ILUZJA Impresja filmowa, 14 min, Polska, 1966 Reżyseria: Konstanty Ciciszwili Zdjęcia: Paweł Minkiewicz Aktorzy: Zbigniew Cybulski, Jolanta Ukielska Liryczna impresja o miłości, która rozgrywa się w sferze iluzji. 18:10 FLESZ HISTORII - ODC. 679 Cykl reportaży, 15 min, Polska, 2024 Autor: Piotr Mielech Program którego celem jest prezentowanie najciekawszych informacji o wydarzeniach historycznych, wystawach, inscenizacjach w całej Polsce. 18:25 CI CHOLERNI POLACY. LOTNICTWO POLSKIE 1939 - 1945 - ODC. 3 NA FRANCUSKIEJ ZIEMI POD FRANCUSKIM NIEBEM 13 min, Polska, 2020 Reżyseria: Grzegorz Styła Scenariusz: Marek Szczepanek Prowadzący: Krzysztof Mroczkowski Nadzieje walki wraz z Francuzami przeciwko Niemcom zniweczyła klęska francuskiej armii. Generał Władysław Sikorski wydał rozkaz ewakuacji do Anglii. Cykl programów przygotowanych wspólnie z Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie, prezentujący dokonania polskich lotników w czasie II wojny światowej. Historia Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie pisana jest najczęściej językiem historycznych statystyk, danych osobowych, dat zestrzeleń, typów maszyn. Cykl "Ci cholerni Polacy" nie będzie historią poszczególnych dywizjonów, ale opowieścią o lotnikach, uzupełnioną o dane bitewne, czy też techniczne oraz materiały wspomnieniowe, dotąd niepublikowane, pochodzące ze zbiorów Fundacji Charytatywnej Stowarzyszenia Lotników Polskich w Londynie. Obecnie w zbiorach Muzeum Lotnictwa Polskiego. To opowieść o lotnikach, którzy walczyli w szeregach Polish Air Force w latach 1939 - 1941, od chwili ewakuacji, po zakończeniu działań we wrześniu 1939 roku, po koniec Bitwy o Anglię. 18:50 LUDZIE I BOGOWIE - ODC. 13 - ODWET Serial wojenny, 45 min, Polska, 2020 Reżyseria: Bodo Kox Scenariusz: Wenanty Nosul, Krzysztof Węglarz Aktorzy: Dawid Dziarkowski, Jacek Feliks Knap, Adam Wietrzyński, Bartosz Mikulak, Anna Mrozowska, Anna Kraczmarczyk, Maciej Maciejewski, Jakub Kamieński, Julian Świeżewski, Patryk Szwichtenberg, Piotr Bondyra, Marek Kossakowski, Maja Rybicka, Maciej Kosmala, Krzysztof Szekalski Adler wystawia gestapo porucznika Szczepana, czego świadkiem jest Ostoja. Podziemie nie ma najmniejszych wątpliwości, że pracuje dla Niemców. Oddział Pazur ma za zadanie załatwić konfidenta. Aby zdjąć Adlera, chcą skorzystać z pomocy Róży. Dager, Zimny i Karina spotykają się w Akwarium. Do lokalu wchodzi Zaręba, jego uwagę zwraca Róża. Konfident wychodzi za nią i każe ją zatrzymać przechodzącemu patrolowi. Dziewczyna trafia na Pawiak. W tym czasie w lokalu rozpoczyna się strzelanina. Luft dowiaduje się, że syn jego i Zosi nie żyje. Wkrótce tę straszną prawdę odkrywa także Zosia. Niemiec chce jeszcze raz przesłuchać Onyksa. Zander zamierza zabrać więźnia na przesłuchanie. Bürkl nie może się na to zgodzić - wziął już pieniądze za jego uwolnienie. Józef oznajmia Dagerowi, że jego przyjaciel popełnił samobójstwo. Podejrzewa, że wziął cyjanek. Dager spotyka się z Zosią. Oznajmia jej, że chce zabić Lufta. Dziewczyna bierze sprawy w swoje ręce. Bronka, dowiedziawszy się, że Onyks nie żyje, decyduje się na desperacki krok. Koło podchorążówki oddział organizuje symboliczny pogrzeb Onyksa. Józef odznacza żołnierzy oddziału Pazur. 19:40 CZAS PIENIĄDZA - ODC. 11. BANK 15 min, Polska, 2021 Reżyseria: Agnieszka Żmijewska Scenariusz: Bartłomiej Grudnik W tym odcinku "Czasu pieniądza" opowiemy historię instytucji banku - od pierwszych instytucji bankowych, które powstały już w starożytności po nowoczesne banki, których dzieje sięgają średniowiecza i zakładanych przez Kościół banków pobożnych, czyli montes pietatis. Udzielały nieoprocentowanych pożyczek, które były, jakbyśmy dzisiaj powiedzieli, pożyczkami konsumpcyjnymi. Nie dawały natomiast pożyczek inwestycyjnych, a przecież władcy czy kościół potrzebowali pieniędzy na budowę świątyń czy prowadzenie wojen lub wypraw krzyżowych. Tę lukę wypełnili lichwiarze pożyczający pieniądze na wysoki procent, czemu Kościół ostro się sprzeciwiał. Mimo to np. Templariusze pożyczali pieniądze królowi Filipowi Pięknemu, co miało ogromny wpływ na upadek zakonu. Początków współczesnej bankowości poszukamy we Włoszech, sama nazwa bank pochodzi od włoskiego słowa banco oznaczającego ławę, na której odbywały się transakcje pieniężne. Rozwojowi bankowości sprzyjały podboje kolonialne. Opowiemy o tym, jak banki rozwijały się na świecie i jakie były początki polskiej bankowości u schyłku I Rzeczpospolitej oraz jak instytucje bankowe na ziemiach polskich rozwijały się aż do współczesności. Przypomnimy historię najstarszych i najbardziej znanych polskich banków - Banku Polskiego i NBP, PKO, Banku Handlowego czy Banku Gospodarki Żywnościowej. 20:00 WILNO 1939 Film dokumentalny, 46 min, Polska, 2022 Reżyseria: Piotr Kościński Scenariusz: Piotr Kościński Film opowiada o obronie Wilna w 1939 roku - o bohaterskich obrońcach, operacji "Ostra Brama", współpracy polsko - litewskiej podczas walk z hitlerowskim okupantem. 20:50 ORZEŁ. OSTATNI PATROL Dramat, 103 min, Polska, 2022 Reżyseria: Jacek Bławut Scenariusz: Jacek Bławut Zdjęcia: Jolanta Dylewska Aktorzy: Tomasz Ziętek, Mateusz Kościukiewicz, Antoni Pawlicki, Filip Pławiak, Tomasz Schuchardt, Adam Woronowicz, Rafał Zawierucha, Tomasz Włosok, Paweł Tomaszewski, Filip Gurłacz, Oliwer Witek, Adam Kupaj, Krzysztof Szczepaniak Jest rok 1940. Gdy na plażach Dunkierki trwa gorączkowa ewakuacja alianckich żołnierzy, polski okręt podwodny ORP Orzeł wyrusza z niebezpieczną misją na Morzu Północnym. W jej trakcie napotka zagrożenia w postaci podwodnych min, ataków bombowych z powietrza i wrogich okrętów. Załoga musi się zmierzyć z coraz większym fizycznym oraz psychicznym wycieńczeniem. Jednak prawdziwy wróg jest niewidoczny, ukryty w klaustrofobicznym wnętrzu okrętu. 22:45 SENSACJE XX WIEKU - WOJNA POLSKO - BOLSZEWICKA 1920 ROK Widowisko kameralne, 49 min, Polska, 2001 Reżyseria: Wojciech Pacyna Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Jan Tarczyński Aktorzy: Krzysztof Globisz, Tadeusz Malak Zdjęcia: Adam Sikora Odtworzenie biegu wydarzeń, które sprawiły, że armie bolszewickie doszły na odległość 20 kilometrów od Warszawy w 1920 roku. 24:00 LICZYŁ SIĘ TYLKO HONOR Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2009 Reżyseria: Eugeniusz Szpakowski Scenariusz: Eugeniusz Szpakowski Wykonawcy: Bohdan Horbaczewski, Tadeusz Zygmunt Borowski, Stanisław Szulewski, Mieczysław Kleszczewski, Genowefa Ostrowska, Stanisława Stępień, Helena Suchocka, prof. Czesław Grzelak, Kazimierz Stępień, Tadeusz Pieśniak, Władysław Kudyba Zdjęcia: Krzysztof Więckowski Przed II wojną światową Grodno pełniło funkcję ośrodka kulturalnego, oświatowego i wojskowego promieniującego na całe województwo białostockie. W dniu 17 września 1939 roku jednostki Armii Czerwonej przekroczyły granicę Rzeczypospolitej Polskiej. Do ogromu represji sowieckich, zastosowanych wobec obrońców miasta w 1939 roku i latach następnych przyczyniła się bohaterska postawa jego mieszkańców. Obrona Grodna trwała do 22 września 1939 roku. Po zaprzestaniu oporu Sowieci wkroczyli do miasta. Żołnierze polscy płacili już wówczas bardzo wysoką cenę za udział w jego obronie. Film prezentuje sytuację mieszkańców ziem okupowanych przez ZSRR, skalę i różnorodność form represji sowieckich, jakie zostały zastosowane wobec obrońców Grodna, zarówno zaraz po opanowaniu miasta przez jednostki Armii Czerwonej we wrześniu 1939 roku, jak również w okresie późniejszym. Do dziś nie zostały wyjaśnione indywidualne losy wielu żołnierzy i cywilów biorących udział w obronie Grodna. W filmie występują świadkowie tamtych wydarzeń, historycy oraz znawcy problematyki wojskowej z okresu kampanii wrześniowej. 01:10 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - "KROSNO - KUŹNIA LOTNICZYCH KADR" ODC. 306 Magazyn historyczny, 24 min, Polska, 2023 Autor: Bartek Wieczorek Scenariusz: Izabela Fatalska Lektor: Artur Kalicki "Krosno - kuźnia lotniczych kadr" Odwiedzamy Krosno, gdzie w latach 1938 - 39 funkcjonowała Szkoła Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich - jednostka działająca już w latach wcześniejszych, a rok przed wybuchem wojny przeniesiona z Bydgoszczy do nowo powstałej, krośnieńskiej bazy lotniczej. Dziś gmach szkoły to samotna i bezludna wyspa. Ostatnie materialne świadectwo rozmachu, z jakim rozbudowywano w II RP zaplecze lotnictwa wojskowego. Był to jeden z najnowocześniejszych ośrodków szkolenia kadr lotnictwa wojskowego w Europie. W programie twórcy zaprezentują plan na nowe życie dla szacownego obiektu Szkoły Lotniczej w Krośnie i mają nadzieję zyskać dla niego wielu sojuszników. 01:50 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - U - BOOT CZ. 1 Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 1993 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Ładysław Lipkowski Prowadzący: Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Bogusław Wołoszański W tym odcinku o działaniach niemieckiej floty podwodnej w czasie I wojny światowej. Jakie wnioski Niemcy wyciągnęły z przegranej i jaką miały koncepcję działań morskich wobec Wielkiej Brytanii w nowej wojnie. Zwycięstwo niemieckich okrętów podwodnych tzw. u - bootów oznaczałoby przerwanie linii żeglugowych do Wielkiej Brytanii, która pozbawiona surowców, paliwa i broni z USA i kolonii musiałaby skapitulować. U - booty mogły zmienić losy II wojny światowej. W programie przedstawiono wnętrze niemieckiego okrętu podwodnego (ekspozycja w Deutscheus Museum w Monachium) oraz materiały archiwalne z czasów II wojny światowej.