TVP Historia Czwartek, 06.02.2025 07:00 BYŁ TAKI DZIEŃ - 6 LUTEGO ODC. 464 Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1918 - zmarł Gustaw Klimt; 1935 - zaczęła się sprzedaż gry planszowej "Monopoly"; 1968 - wydanie wyroku na Janusza Szpotańskiego; 1989 - początek obrad "Okrągłego Stołu"; 07:05 RZECZ POLSKA S.I - SKUTER OSA Cykl dokumentalny, 12 min, Polska, 2018 Reżyseria: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Scenariusz: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Muzyka: Bartosz Kruczyński Wykonawcy: Marek Sosenko, Stanisław Lenartowicz 100 najlepszych polskich projektów na 100 - lecie Niepodległości. W tym odcinku skuter osa. Pierwszy model powstał w 1959 roku w "odwilżowej" Polsce i był częścią rodzącej się kultury młodzieżowej. Był też odpowiedzią na dostępne na zachodzie jednoślady (włoskie słowo vespa znaczy osa). Choć w Polsce był towarem ekskluzywnym i deficytowym, jego produkcja na wielką skalę odbywała się w Indiach, gdzie sprzedano na niego licencję. 07:25 FAKE CZY HISTORIA? - ODC. 19 Program historyczny, 50 min, Polska, 2025 Autor: Elżbieta Szumiec - Zielińska Reżyseria: Marzena Strąg Prowadzący: Wojciech Szeląg "Fake czy historia?" to program, który zgłębi kontrowersyjne tematy XX wieku, poddając je dyskusji z udziałem dwóch ekspertów o odmiennych poglądach. Program cechuje dynamiczne tempo i intensywne, 20 - minutowe debaty, które budują dramaturgię i wzbudzają emocje. Korzystamy z autentycznych przestrzeni Muzeum Historii Polski i Muzeum II Wojny Światowej jako historycznego tła dla debat, co nadaje głębi omawianym tematom. Interaktywny element polegający na głosowaniu widzów na eksperta, który przekonał ich do swojego stanowiska, angażuje publiczność, umożliwiając jej bezpośredni udział. Krótkie felietony pełnią funkcję narzędzia do pogłębiania omawianych tematów, zapewniając wszechstronne podejście. Narracja zachęci do krytycznego myślenia oraz do pogłębienia wiedzy widzów na temat spornych wydarzeń z przeszłości, ukazując różnorodne perspektywy i opinie. 08:05 CZAS HONORU - ODC. 38 "PRZED SĄDEM" Serial TVP, 45 min, Polska, 2010 Reżyseria: Michał Kwieciński, Michał Rosa, Grzegorz Kuczeriszka Scenariusz: Ewa Wencel, Jarosław Sokół Aktorzy: Ewa Wencel, Katarzyna Gniewkowska, Krzysztof Stelmaszyk, Maciej Zakościelny, Jakub Wesołowski, Jan Wieczorkowski, Antoni Pawlicki Rozpoczyna się rozprawa sądu podziemnego. Bronek i Woyciechowski uparcie utrzymują, że są niewinni. Tadeusz zeznaje pod przysięgą, że nie mówił Bronkowi o akcji likwidacyjnej jego ojca. Dowódca potwierdza dowody winy Bronka i opowiada o zabójstwie fotografa Sołtana. Halbe jest wściekły, że w czasie ucieczki z egzekucji zginął Krzysztof. Nadal mógł być ich szansą dotarcia do Komendanta Głównego. Celina dowiaduje się od Michała o śmierci Krzysztofa. Romek mówi rodzicom, że ma namiary na Klugego, który może załatwić im legalny wyjazd do Palestyny. Zabiera na spotkanie Lenę. Dowiadują się, że cena wyjazdu z getta jest tak wysoka, że znalezione pieniądze wystarczą na ucieczkę jedynie dwóch osób. W obliczu gróźb pomniejszenia getta, udaje im się przekonać rodziców, by wyjechali. Do pracowni futrzarskiej w getcie wpadają Niemcy. Aresztują Mongoła pod zarzutem prowadzenia nielegalnej działalności. Szop zostaje zlikwidowany. Lena i Rutka tracą pracę. Tadeuszowi udaje się namówić chłopaków na kolejną akcję, która pomoże im odzyskać zaufanie dowództwa. Wanda próbuje ratować Bronka. Kieruje podejrzenia Janka w stronę Tadeusza, nowego w oddziale. Zaczyna go śledzić. Szybko odkrywa, że Tadeusz regularnie chodzi do warszawskiego fotoplastykonu, gdzie spotyka się z nieznajomym mężczyzną. U Heleny zjawia się ciocia chłopca. Dowiaduje się, że Adaś zniknął. Helena obiecuje jej, że jak tylko go odnajdzie, rodzina znów będzie razem. Maria opiekuje się na Pawiaku Mileną. Kobieta rodzi. Marii udaje się uratować więźniarkę przed wywózką, jednak gdy sprawa wychodzi na jaw, Maria zostaje wysłana do Oświęcimia. Rainer spotyka się z Tadeuszem. Próbuje go przekonać, że Halbe zabił Kellera. Janek przekazuje Staszkowi pismo z Komendy Głównej, które zaprzecza wydaniu w ręce Niemców sowieckich agentów z listy mikrofilmu. Staszek wraca z nim do Sorokina. Nie zdaje sobie sprawy, że śledzi go Ruda. Janek, Władek, Michał i Bronek wpadają do kryjówki Sowietów. Wywiązuje się strzelanina. Sorokin ginie. Staszek umiera na rękach Janka. Karol wskazuje miejsce ukrycia gen. Radziszewskiego. Tymczasem Tannenberg zastanawia się, dlaczego Sowieci nie pojawili się w miejscu wymiany. 09:00 HISTORIA POLSKI - MICHAŁA BUKOJEMSKIEGO GRYPSY Z INTERNY Film dokumentalny, 44 min, Polska, 2007 Reżyseria: Michał Bukojemski Scenariusz: Michał Bukojemski W lecie 1982 r. , w ósmym miesiącu obowiązywania stanu wojennego w Polsce, Michał Bukojemski został internowany. Najpierw trafił do zakładu w Białołęce. Otwarte cele, nieograniczone spacery, wykłady - to było oszałamiające. Zaczął prowadzić dziennik w formie listów do żony. Przeszmuglowanym do internatu aparatem fotograficznym robił zdjęcia, gromadząc dokumentację. Film jest jego bardzo osobistą opowieścią. Codzienne wydarzenia - pobyty w następnych obozach: Załężu (Rzeszów) i Uhercach (Bieszczady) są opisywane na bieżąco. Uzupełnione zdjęciami, tworzą unikatowy obraz tych ośrodków oglądanych od środka. Na tym tle pojawiają się w filmie osobiste refleksje, odniesienia do domowego życia. 09:50 NA TROPACH HISTORII - (09.01.2022) HOSPODI POMIŁUJ Program historyczny, 12 min, Polska, 2022 Autor: Dorota Kosierkiewicz Cykl przybliżający historię województwa świętokrzyskiego: miejscowości, domów, ulic, ludzi. Opisując zrywy narodowe, klęski, wielkie i małe zwycięstwa, najnowsze odkrycia archeologiczne i geologiczne twórcy cyklu podążają śladami, które pozostawiła historia, zapisana ruinami zamków, kościołami, dziełami sztuki. 10:10 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - DROGA PRZEZ PIEKŁO CZ. 2 Cykl dokumentalny, 28 min, Polska, 1993 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Zbigniew Maziarz Prowadzący: Bogusław Wołoszański Program cykliczny popularyzujący wiedzę o historii II wojny światowej. Wykorzystano w niej materiały archiwalne. Odcinek poświęcony alianckim konwojom morskim dostarczającym zaopatrzenie w sprzęt wojskowy dla ZSRR do portów w Murmańsku i Archangielsku. 10:40 CZTERY STRONY ŚWIATA - ROSJA: NIEZGŁĘBIONA KAMCZATKA. ODC. 9 (LANDS OF THE EARTH) Serial dokumentalny, 52 min, Francja, 2022 Lektor: Maciej Guzowski Dziś zwiedzanie świata nie jest już tak odkrywcze jak dawniej. Niewiele jest bowiem zakątków naszej planety, które pozostają nieznane. Autorzy serii z wielką pasją i ciekawością eksplorują miejsca spoza utartych szlaków, małe wioski, których piękno do tej pory nie zostało odkryte. Docierają do nich pieszo, pociągiem lub łodzią i niezwykle uważnie przyglądają się temu, co napotkali. 11:40 TACY BYLIŚMY - ZBIGNIEW WODECKI Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Michał Bandurski Scenariusz: Michał Bandurski Serial dokumentalny, którego twórcy śledzą losy największych gwiazd polskiej estrady. W każdym odcinku w nostalgiczny sposób wyjaśniają, jaki wpływ miała twórczość muzycznych idoli na nasze życie oraz na nas samych. Tym razem autorzy przypominają karierę Zbigniewa Wodeckiego, który zaczynał od Bacha, a potem zdobywał miłość szerokiej publiczności takimi przebojami, jak "Pszczółka Maja" i "Chałupy, Welcome to". 12:15 DROGA - ODC. 2/6 - NUMER PRÓBNY Serial obyczajowy TVP, 55 min, Polska, 1973 Reżyseria: Sylwester Chęciński Scenariusz: Andrzej Mularczyk Aktorzy: Zygmunt Malanowicz, Stanisława Celińska, Anna Nehrebecka, Wiesław Gołas, Wanda Łuczycka, Maciej Damięcki, Andrzej Gazdeczka, Edward Lubaszenko, Ferdynand Matysik Marian Szyguła prowadzi na próbnych numerach nowy autobus z fabryki w Sanoku do Warszawy. W drodze spotyka ciężarną kobietę, więc zbacza nieco z trasy, by podwieźć ją do wsi. Ten odruch serca przysparza mu sporo kłopotów. Marianek zostaje posądzony o podpalenie domu we wsi i dużo czasu upłynie, zanim sprawa się wyjaśni. 13:20 PODZIEMNE WŁOCHY - TURYN. ODC. 5/8 (UNDER ITALY) Serial dokumentalny, 60 min, Włochy, 2016 Reżyseria: Dario Marani Pełna przygód podróż po podziemnym, nieznanym i tajemniczym świecie kryjącym się zarówno pod największymi miastami, ale i wioskami Włoch. Miały one często ogromne znaczenie historyczne, dlatego ich eksploracja pozwala poznać od podszewki dawne i współczesne dzieje tego kraju. W każdym odcinku gospodarz serii, amerykański archeolog Darius Arya, osobiście odkrywa włoskie podziemia: od Rzymu do Neapolu, od Narni do Gran Sasso, przez miejsca o ogromnym znaczeniu historycznym i archeologicznym, po współczesne miejskie kanały, a to pozwala prześledzić historię Italii od prehistorii, przez epokę grecko - rzymską, wczesnego chrześcijaństwa i średniowiecze do dziś. 14:35 NIEZNANA WOJNA NA PÓŁNOCY S.I - ODC. 4/6 (UNTOLD ARCTIC WARS) Serial dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Teemu Hostikka, Anna - Reeta Eksyma Scenariusz: Teemu Hostikka, Anna - Reeta Eksyma To pierwsza w historii seria, która ujawnia rolę państw regionu arktycznego w II wojnie światowej i próbuje odtworzyć militarne zmagania w tym rejonie. Widzowie będą mogli obejrzeć w akcji nurków odnajdujących zatopione niemieckie wraki samolotów, archeologów badających ukryte masowe groby i historyków tropiących tajne nadmorskie fortece. W serii kolorowe materiały archiwalne oraz wysokiej jakości animacje komputerowe. 15:35 KORONA KRÓLÓW - ODC 165 Telenowela historyczna TVP, 24 min, Polska, 2019 Reżyseria: Jerzy Krysiak, Jacek Sołtysiak, Wojciech Pacyna Scenariusz: Jan Piotr Szafraniec, Anna Krasuska, Monika Zięba Zdjęcia: Jacek Fabrowicz, Paweł Figurski, Romuald Lewandowski, Krzysztof Pakulski, Rafał Paradowski, Tomasz Wójcik Muzyka: Marcin Przybyłowicz Aktorzy: Andrzej Hausner, Martyna Dudek, Sławomir Orzechowski, Karol Biskup, Hubert Wróblewski, Wenanty Nosul, Agnieszka Mandat, Paulina Kondrak, Sebastian Perdek, Gabriela Chojecka, Adam Bobik, Andrzej Deskur, Robert Gonera, Miron Jagniewski, Zbigniew Waleryś Grot leży na łożu śmierci w Wawrzeńczycach pod Krakowem. W jego ostatnich chwilach życia są przy nim najbliższe osoby, w tym Kazimierz i Kunegunda. Między władcą a biskupem dochodzi do bardzo emocjonalnej rozmowy, która wyraźnie jest dla króla sporym zaskoczeniem. Przy umierającym cały czas czuwa Eliasz, który nie widzi już nadziei. Regina, zazdrosna o szczęście Gabiji, zaczyna rozsiewać plotki. Czy uda jej się zniszczyć szczęście ochmistrzyni i Wójta? 16:10 SENSACJE XX WIEKU - TAJEMNICZY DR SORGE Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 1994 Reżyseria: Tomasz Kostuch Scenariusz: Bogusław Wołoszański Prowadzący: Bogusław Wołoszański Program cykliczny o charakterze sensacyjnym, popularyzujący wiedzę o historii XX wieku. Bohaterem tego odcinka jest Richard Sorge - radziecki superszpieg o pseudonimie Ramsay. Jako korespondent "Frankfurter Zeitung" pracował w Chinach i Japonii. Była to świetna przykrywka do jego działalności szpiegowskiej dla radzieckiego wywiadu wojskowego. W 1941 r. nadał z Tokio depeszę, w której przekazał niemal dokładną datę ataku Niemiec na ZSRR. Dlaczego Stalin ją zignorował? 16:40 SENSACJE XX WIEKU - KSIĘGA SZPIEGÓW - DULLES Cykl dokumentalny, 20 min, Polska, 1994 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Muzyka: Dariusz Żebrowski Prowadzący: Bogusław Wołoszański Allen Dulles przyjechał do Berna w listopadzie 1942 roku. Działał głównie we Włoszech, a jego celem było nakłonienie Włoch, a być może i Niemiec do zawarcia pokoju na Zachodzie. 17:15 HISTORIA POLSKI - TAMTEGO 1989 ROKU - OKRĄGŁY STÓŁ I WYBORY Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 1999 Reżyseria: Jolanta Kessler Chojecka Scenariusz: Gabriel Meretik, Jolanta Kessler Chojecka Zdjęcia: Stanisław Plewa Wykonawcy: Henryk Wujec, Jerzy Urban, Czesław Kiszczak, Lech Wałesa, Roman Malinowski, Jacek Maziarski, Helena Łuczywo, Andrzej Wajda, Tadeusz Mazowiecki Część druga filmu o pamiętnych wydarzeniach 1989 roku, które w konsekwencji doprowadziły do odzyskania przez Polskę suwerenności i zmiany systemu politycznego. Po fali strajków i rozmowach w Magdalence, podjętych jeszcze w 1988 roku, kolejnym etapem był rozpoczęty 6 lutego w Pałacu Namiestnikowskim, trwający 9 tygodni negocjacyjny maraton. Do historii przeszedł on pod nazwą Obrad Okrągłego Stołu, choć przy specjalnie w tym celu zbudowanym meblu uczestnicy rozmów spotkali się tylko dwukrotnie: podczas ich rozpoczęcia i zakończenia. Społeczeństwo wspierało opozycję w niewielkim stopniu. Większość ludzi czekała, obserwując wydarzenia z dużym sceptycyzmem i ostrożnością. Część środowisk opozycyjnych była przeciwna jakimkolwiek rozmowom z władzą. Anarchiści zaś początek obrad powitali, demonstrując przeciwko jednym i drugim. Negocjacje toczyły się przy dziesiątkach stołów i podstolików w ramach trzech głównych zespołów: politycznego, związkowego i ekonomicznego. O porozumienie było bardzo trudno. Sporne kwestie o szczególnym znaczeniu rozstrzygano w końcu poza oficjanymi obradami, w ośrodku MSW w Magdalence. Właśnie tam dyskutowano o wyborach oraz reaktywowaniu senatu i urzędu prezydenta i tam Aleksander Kwaśniewski rzucił propozycję wolnych wyborów do izby wyższej. Ostatecznie w tej bardzo trudnej sprawie osiągnięto porozumienie i termin głosowania ustalono na czerwiec. Reprezentanci opozycji byli przerażeni. Brakowało wszystkiego: kandydatów do sejmu i senatu, doświadczenia, zaplecza organizacyjnego, a nade wszystko czasu, by przeprowadzić sensowną i skuteczną kampanię wyborczą. Reprezentanci władzy liczyli, że wszystkie te czynniki staną się przyczyną wyborczej klęski opozycji i pomogą im zachować status quo. Sondaże nastrojów społecznych utwierdzały ich w przekonaniu, iż to oni odniosą sukces: w kraju i za granicą, gdzie w placówkach dyplomatycznych i na wielu budowach pracowali ludzie - jak się wydawało - szczerze oddani partii. Obrady Okrągłego Stołu i wydarzenia związane z kampanią wyborczą wspominają: Krzysztof Kozłowski, Henryk Wujec, Czesław Kiszczak, Ludwika Wujec, Jacek Ambroziak, Stefan Starczewski, Andrzej Wielowieyski, Lech Wałęsa, Janusz Reykowski, Andrzej Stelmachowski, Andrzej Roman, Krystyna Mokrosińska, Jerzy Urban, Andrzej Celiński i Stanisław Ciosek. 17:45 STÓŁ... Reportaż, 22 min, Polska, 2009 Autor: Sławomir Koehler Reżyseria: Sławomir Koehler Scenariusz: Sławomir Koehler Obrady Okrągłego Stołu przed dwudziestu lat zapoczątkowały lawinę zmian ustrojowych, zasadniczych przemian politycznych, gospodarczych i społecznych, aczkolwiek porozumienie, które wówczas zawarto, było politycznym kontraktem, który do dziś wzbudza wiele emocji. Wydarzenia, które doprowadziły do przełomowych w dziejach obrad, wspominają ich uczestnicy z ówczesnej strony rządowej: gen. Czesław Kiszczak i min. Stanisław Ciosek oraz ze strony solidarnościowo - opozycyjnej, m. in.: Lech Wałęsa, Tadeusz Mazowiecki, Zbigniew Bujak. Autorzy filmu pokazują materiały archiwalne z przygotowań do Okrągłego Stołu (spotkania w willi MSW przy ulicy Zawrat) oraz z rozmów, jakie od lutego do kwietnia 1989 roku prowadzono w Magdalence. Podsumowania obrad Okrągłego Stołu dokonują wybitni polscy historycy i socjologowie, m. in.: prof. Paweł Wieczorkiewicz, dr Antoni Dudek, prof. Ireneusz Krzemiński, prof. Paweł Śpiewak oraz dr Tomasz Żukowski. 18:10 FLESZ HISTORII - ODC. 698 Cykl reportaży, 15 min, Polska, 2025 Program którego celem jest prezentowanie najciekawszych informacji o wydarzeniach historycznych, wystawach, inscenizacjach w całej Polsce. 18:25 LUDZIE I MASZYNY - ODC. 1 GÓRNICTWO Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2024 Reżyseria: Aleksandra Fudala Barańska Scenariusz: Aleksandra Fudala Barańska Wyjątkowe miejsca, wyjątkowe historie, mnóstwo dowodów na to, jak rozwijały się: przemysł i nauka i jak przemysłowe dziedzictwo z powodzeniem można wykorzystać współcześnie. Cykl "Ludzie i Maszyny" zaprasza na spotkanie z historią obiektów poprzemysłowych z uwzględnieniem ich roli w rozwoju regionów, przemian, jakie wywołały oraz ich roli i wykorzystaniu 100 lat później. Górnictwo. Po co w kopalniach budowano porty? Dlaczego górnicy zwozili na "szychtę" kanarki? Czy na kopalniach wciąż używane są "marki" czyli górnicze "nieśmiertelniki"? O górnikach, ich pracy i tradycjach w programie "Ludzie i maszyny". 19:00 CZAS HONORU - ODC. 39 "WIECZÓR W EDENIE" Serial TVP, 45 min, Polska, 2010 Reżyseria: Michał Kwieciński, Michał Rosa, Grzegorz Kuczeriszka Scenariusz: Ewa Wencel, Jarosław Sokół Aktorzy: Ewa Wencel, Katarzyna Gniewkowska, Krzysztof Stelmaszyk, Maciej Zakościelny, Jakub Wesołowski, Jan Wieczorkowski, Antoni Pawlicki Sąd podziemny skazuje Bronka i Woyciechowskiego na śmierć za zdradę. Janek dzieli się z przyjaciółmi podejrzeniami Wandy wobec Tadeusza. W czasie obserwacji fotoplastykonu, Michał rozpoznaje tajemniczego mężczyznę, z którym spotyka się Tadeusz. To major Abwehry, Halbe, którego wcześniej próbował rozpracować. Szybko kontaktuje się z Dowódcą, jednak nie udaje im się uratować gen. Radziszewskiego przed aresztowaniem. To ostatni ruch zdekonspirowanego Tadeusza. Bronek zostaje oczyszczony z zarzutów. Dziękuje Wandzie i chłopakom za pomoc. Halbe, Tadeusz i Tannenerg zostają odznaczeni przez gubernatora. Zamierzają świętować sukces w restauracji Eden, gdzie z recitalem wystąpi Inga. Rainer, ośmieszony ostatecznie przez Halbego, szykuje zemstę. Przez Ninę przekazuje zaproszenie na wieczorny występ Bronkowi. Chłopiec wraca do mieszkania Heleny. Na widok Wiesławy chowa się przestraszony w szafie. Chce zostać z Heleną, do której zdążył się przywiązać. Mimo uczuć, jakimi go darzy, Helena decyduje się rozstać z chłopcem. Sajkowscy żegnają się przed wyjazdem. Obiecują sobie, że spotkają się po wojnie. Trafiają do ekskluzywnego hotelu pierwszego przystanku na drodze do wolności. Prośba o wypisanie pocztówki dla rodziny nie wzbudza ich podejrzeń. Wyprowadzeni na podwórze, zostają rozstrzelani przez Niemców. Przepustka do wolności okazała się pułapką. Janek wyprowadza Lenę z getta. Romek decyduje się zostać w getcie. Celina żegna się Michałem. Władek oświadcza się Rudej. Przedstawiciel Komendy Głównej oficjalnie rozwiązuje oddział Władka, Bronka, Janka i Michała. Gratuluje im udanych akcji i dziękuje za współpracę. Chęć zemsty na Tadeuszu i Niemcach mobilizuje ich jednak do zorganizowania ostatniej akcji - zamachu w Edenie. W czasie trwania bankietu wysadzają jedną ze ścian lokalu i wpadają do środka. Ich strzały dosięgają m.in. Halbego, Tannenberga, Fuchsa, Rappkego i Ingę. Tadeuszowi udaje się wydostać z Edenu. W czasie ucieczki rani Bronka. Zostaje zastrzelony przez Janka. Rainer triumfuje. Morduje swoją agentkę Ninę, ostatniego świadka jego intryg i szykuje się do odzyskania utraconego stanowiska szefa warszawskiego Gestapo. 20:00 ŻOŁNIERZE GENERAŁA MACZKA Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2020 Reżyseria: Rafał Geremek Scenariusz: Rafał Geremek Film dokumentalny przybliżający prawdziwe historie żołnierzy podległych generałowi Stanisławowi Maczkowi w czasach drugiej wojny światowej. 21:00 VABANK Komedia sensacyjna, 104 min, Polska, 1981 Reżyseria: Juliusz Machulski Scenariusz: Juliusz Machulski Zdjęcia: Jerzy Łukaszewicz Muzyka: Henryk Kuźniak Aktorzy: Jan Machulski, Leonard Pietraszak, Witold Pyrkosz, Jacek Chmielnik, Krzysztof Kierszonowski, Ewa Szykulska, Józef Para, Elżbieta Zającówna, Henryk Bista, Leon Niemczyk Juliusz Machulski debiutujący tym filmem jako reżyser (ur. 1955) był również autorem scenariusza, który powstał jeszcze w czasie jego studiów reżyserskich w łódzkiej szkole filmowej. Film cieszył się ogromną popularnością. Powszechnie przyrównywano go do obsypanego Oscarami amerykańskiego "Żądła" z Paulem Newmanem i Robertem Redfordem. Do sukcesu filmu przyczynił się niemało ojciec reżysera, Jan Machulski, który znakomicie wcielił się w postać kasiarza Kwinto, dużą rolę odegrała też wspaniała oprawa muzyczna Henryka Kuźniaka. "Vabank" otrzymał nagrodę za najlepszy debiut 1981 roku FPFF w Gdańsku. Święcił również triumfy na festiwalach w Koszalinie, Karlovych Varach, Manili, Vevey, Marsylii. Reżyser otrzymał Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki II stopnia w 1983 r. Akcja filmu dzieje się w epoce "retro" - w latach trzydziestych. Z więzienia, po odsiedzeniu wyroku za napad na bank, wychodzi Henryk Kwinto. Mówi się o nim z szacunkiem - pierwszy kasiarz Rzeczypospolitej. Jest kasiarzem perfekcjonistą, którego trudno złapać, a jeszcze trudniej udowodnić mu winę. Wpadł wydany policji przez wspólnika Kramera, wychodzi z więzienia z solennym postanowieniem ostatecznego zerwania ze swoim fachem. Okoliczności sprawią, że zmieni zdanie. Trafi mu się okazja dokonania zemsty na byłym kompanie. Zemsta będzie pomysłowa i perfidna. 22:55 SENSACJE XX WIEKU - TAJEMNICZY ZAMEK Cykl dokumentalny, 48 min, Polska, 2004 Reżyseria: Adek Drabiński Scenariusz: Bogusław Wołoszański Prowadzący: Bogusław Wołoszański Aktorzy: Krzysztof Dracz, Rafał Mohr, Radosław Pazura, Andrzej Szopa, Jerzy Schejbal, Dorota Deląg, Andrzej Szczytko, Eryk Lubos Zdjęcia: Waldek Szmidt W 1945 roku, gdy klęska Rzeszy była już właściwie przesądzona, zachodni wojskowi i politycy coraz baczniej przyglądali się dotychczasowemu radzieckiemu sprzymierzeńcy, a w najbliższej przyszłości - potencjalnemu rywalowi lub wręcz wrogowi. Alianci przechowywali ogromne ilości niezłamanych radzieckich szyfrogramów. Gdyby udało się zdobyć niemiecki "Aparat" i odczytać komunikaty, można by nie tylko zweryfikować intencje sojusznika, lecz także ujawnić jego agenturę na Zachodzie. Rozpoczęła się tajna, amerykańsko - radziecko - niemiecka rozgrywka o cenne trofeum. 24:00 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - ODC. 339 W CIENIU WOJENNEGO LOTNISKA Magazyn historyczny, 25 min, Polska, 2024 Autor: Bartek Wieczorek Scenariusz: Adam Sikorski Magazyn historyczny prezentujący wydarzenia i różne aspekty dawnej i najnowszej historii Polski. W programie podejmowane są zatarte, zagubione, zakłamane wątki polskiej historii. Autor poszukuje odpowiedzi na pytania o naszą wspólną przeszłość. Okazuje się, że wiele odpowiedzi leży w rodzinnych archiwach, zdjęciach, dokumentach i wspomnieniach ludzi. Program mobilizuje do poszukiwań lokalne środowiska miłośników historii, których nie brakuje w żadnym zakątku kraju. Było nie minęło" to program realizowany techniką reporterską, pozwalający widzom wspólnie z realizatorami zmagać się z tajemnicą historyczną. Każdy z odcinków, poza nielicznymi wyjątkami, stanowi odrębną całość i ma charakter ponadczasowy. Powodem wizyty w okolicach Krosna jest sensacyjne odkrycie na terenie dawnego polowego lotniska Luftwaffe pod Krosnem. Autorzy magazynu zostali poproszeni przez Muzeum Pól Bitewnych Podkarpacia o przebadanie działobitni z osłony lotniska, gdzie ma podobno znajdować się zakopane działo. Jeżeli badania potwierdzą obecność działa wezmą udział w eksploracji. 00:40 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - ZBRODNIA I KARA Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 1993 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Zbigniew Maziarz Prowadzący: Bogusław Wołoszański Film Bogusława Wołoszańskiego poświęcony procesowi norymberskiemu. Zdjęcia lotnicze zbombardowanego przez aliantów starego miasta i nowszych dzielnic; z gmachów publicznych w Norymberdze ocalał nienaruszony kompleks budynków sądu i więzienia. Wykorzystano nagrania z procesu zbrodniarzy niemieckich, kroniki nazistowskie, współczesne zdjęcia korytarzy i cel więzienia norymberskiego i Spandau.