TVP Historia Czwartek, 24.04.2025 06:45 BYŁ TAKI DZIEŃ - 24 KWIETNIA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1333 - koronacja Kazimierza Wielkiego; 1800 - założenie Biblioteki Kongresu w Waszyngtonie; 1934 - Laurens Hammond skonstruował elektryczny instrument muzyczny zwany "organami Hammonda"; 1956 - zwolniono z więzienia Kazimierza Moczarskiego; 06:49 WOJOWNICY CZASU - BITWA TRZECH MARSZAŁKÓW, CZYLI ANIELIN 1914 Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2024 Reżyseria: Grzegorz Gajewski Scenariusz: Grzegorz Gajewski Zdjęcia: Grzegorz Gajewski, Krzysztof Krzyżanowski Muzyka: Krzysztof Ridan Cykl "Wojownicy czasu" prezentuje historię i tradycję polskich formacji wojskowych. Kolejne odcinki opowiadają o wyjątkowych ludziach, zapomnianych bitwach i przedmiotach. Program jest zrealizowany we współpracy z pasjonatami historii, którzy możliwie wiernie i widowiskowo starają się ją odtworzyć. 07:25 FAKE CZY HISTORIA? - ODC. 30 Program historyczny, 35 min, Polska, 2025 Autor: Elżbieta Szumiec - Zielińska Reżyseria: Marzena Strąg Prowadzący: Wojciech Szeląg "Fake czy historia?" to program, który zgłębi kontrowersyjne tematy XX wieku, poddając je dyskusji z udziałem dwóch ekspertów o odmiennych poglądach. Program cechuje dynamiczne tempo i intensywne, 20 - minutowe debaty, które budują dramaturgię i wzbudzają emocje. Korzystamy z autentycznych przestrzeni Muzeum Historii Polski i Muzeum II Wojny Światowej jako historycznego tła dla debat, co nadaje głębi omawianym tematom. Interaktywny element polegający na głosowaniu widzów na eksperta, który przekonał ich do swojego stanowiska, angażuje publiczność, umożliwiając jej bezpośredni udział. Krótkie felietony pełnią funkcję narzędzia do pogłębiania omawianych tematów, zapewniając wszechstronne podejście. Narracja zachęci do krytycznego myślenia oraz do pogłębienia wiedzy widzów na temat spornych wydarzeń z przeszłości, ukazując różnorodne perspektywy i opinie. 08:05 TAJEMNICA TWIERDZY SZYFRÓW - ODC. 11/13 Serial sensacyjny, wojenny, 45 min, Polska, 2007 Reżyseria: Adek Drabiński Scenariusz: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Waldemar Szmidt Muzyka: Stanisław Syrewicz Aktorzy: Paweł Małaszyński, Jan Frycz, Borys Szyc, Paweł Deląg, Piotr Grabowski, Karolina Gruszka, Anna Dereszowska, Cezary Żak, Jan Wieczorkowski, Marcin Dorociński Beer, na rozkaz Globckego, zawozi Skorzenego nad jezioro, gdzie więźniowie topią skrzynie ze złotem. Pokazuje też inne miejsca ukrycia skarbów wrocławskich banków. To złoto ma zasilić fundusz tajnej organizacji, którą tworzy Skorzeny. Z zamku wyrusza konwój z "Aparatem", który Globcke postanowił ukryć w podziemiach Książa. Beer jedzie na miejsce, aby wszystkiego dopilnować. Kilkanaście kilometrów przed zamkiem konwój atakują trzy radzieckie samoloty szturmowe. Niszczą wszystkie ciężarówki, zabijają wielu żołnierzy. Dowódca konwoju nagle odkrywa, że w skrzyniach jest piasek. Poinformowany o ataku Globcke, każe sprawdzić czy był to przypadkowy nalot. Nasłuch radiowy potwierdza, że piloci byli naprowadzani, a więc Rosjanie znali trasę konwoju. Tylko trzy osoby o tym wiedziały - poza Sauerem był to Beer. Globcke dzwoni do Sauera i wydaje rozkaz aresztowania Beera. Jorg uświadamia sobie, że mimo zniszczenia "Aparatu" Globcke nie wygląda na zmartwionego. Uznaje, że "Aparat" istnieje i jest w Czosze. Wkrótce Globcke żegna się słowami: spotkamy się i jeżeli wypełni pan moje polecenia, to uratuje życie Natalii i Anny Marii. W przeciwnym razie obie zostaną zabite. Nie mam innego wyjścia - dodaje na pożegnanie. Informuje, że Sauer torturami zmusił Beera do zeznań. Okazuje się, że był on radzieckim szpiegiem, który informował gen. Zawieniagina. Z zamku wyjeżdżają ciężarówki ze skrzyniami. To Globcke wywozi prawdziwy "Aparat". W zamku Książ Sauer przychodzi do celi, aby zastrzelić wymęczonego Beera. Temu udaje się uniknąć śmierci, gdyż przekonuje Sauera, że wie gdzie jest ukryte złoto. Sauer postanawia opóźnić wyrok. 09:00 HISTORIA POLSKI - OPRAWCY Z KATYNIA - OPRAWCY Z KATYNIA CZ. 2 Serial dokumentalny, 48 min, Polska, 2020 Reżyseria: Cedric Tourbe Scenariusz: Cedric Tourbe, Olivia Gamolinski W 1940 r. Związek Radziecki zarządził egzekucję 22.000 polskich jeńców wojennych, z czego 4.500 zamordowano w lesie katyńskim w Rosji. Film dokumentalny "Oprawcy z Katynia" opowiada po raz pierwszy historię masakry w Katyniu widzianą z obu stron: ofiar i sprawców. W niezwykle szczegółowy sposób reżyser Cedric Tourbe pokazuje, jak doszło do tej zbrodni przeciwko ludzkości i przybliża mechanizmy funkcjonowania państwa sowieckiego oraz tajnej policji NKWD. 10:00 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - UROK PANCERZA Magazyn historyczny, 24 min, Polska, 1995 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Wykonawcy: Cezary Kiliman, Jerzy Lankajtes, Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Zbigniew Maziarz Cykliczny program popularyzujący wiedzę o historii II wojny światowej. Odcinek poświęcony broni pancernej, roli, jaką odegrały czołgi. Pokazano eksponaty zgromadzone w Muzeum Czołgów w Bovington w Wielkiej Brytanii. 10:25 TAJEMNICE POCZĄTKÓW POLSKI - KRZYŻ I KORONA Film dokumentalny, 53 min, Polska, 2015 Reżyseria: Zdzisław Cozac Scenariusz: Zdzisław Cozac Zdjęcia: Mariusz Gala, Zdzisław Cozac "Krzyż i korona" jest kolejnym z serii fabularyzowanych filmów dokumentalnych Zdzisława Cozaca pt. "Tajemnice początków Polski". Autor prezentuje w nim najnowszy stan wiedzy o chrzcie Mieszka I i chrystianizacji państwa pierwszych Piastów, od czasów przedchrześcijańskich do koronacji Bolesława Chrobrego w 1025 r. Jak w każdej z dotychczasowych części serii, krótkie wypowiedzi naukowców przeplatają się z barwnymi inscenizacjami przedstawianych wydarzeń i animacjami odkrywanych przez archeologów obiektów. Dlaczego Mieszko I przyjął chrzest, co mógł na tym zyskać, a co stracić? Kiedy i gdzie ochrzczono naszego pierwszego historycznego władcę, jakie daty i miejsca są dziś brane pod uwagę? Czy Mieszko rzeczywiście zwalczał skutecznie starą wiarę i zabiegał o chrystianizację swych poddanych? Jakie ślady religii chrześcijańskiej z czasów Mieszka I i Bolesława Chrobrego przetrwały do naszych czasów? Dlaczego chrześcijańską stolicą państwa pierwszych Piastów zostało Gniezno? Czy Bolesław Chrobry mógł bez zgody papieża założyć królewską koronę? Od kiedy nasze państwo nazywa się Polską? Na pytania te odpowiadają znani historycy i archeolodzy, prezentując swoje hipotezy i obalając utrwalone w popularnym obiegu mity, związane z wprowadzaniem przez Piastów nowej wiary. Wypowiedzi te przewijają się pomiędzy scenami, które obrazują m.in. przybycie Dobrawy do Mieszka, bitwę piastowskiego księcia z Wieletami, chrzest Mieszka, zaprowadzenie chrześcijaństwa wg obrazu Jana Matejki, niszczenie pogańskich bałwanów czy spotkanie Bolesława Chrobrego z cesarzem Ottonem III w Gnieźnie w 1000 r. Film zamyka scena koronacji Bolesława Chrobrego w 1025 r. , która potwierdzała wysoką rangę wczesnopiastowskiej Polski w chrześcijańskiej Europie. Reżyserem filmu jest Zdzisław Cozac, który jest także autorem scenariusza, we współpracy z archeologiem dr. hab. Błażejem Stanisławskim. Współautorem koncepcji wizualnej filmu, jak i całej serii, jest Marek Skrzecz, zarazem montażysta obrazu, wraz Markiem Domowiczem. Zdjęcia są dziełem Mariusza Gali, Zdzisława Cozaca i Stanisława Plewy. Dźwięk zrealizował Maciej Kaliński. W filmie występują cenieni historycy i archeolodzy: prof. prof. Andrzej Buko, Wojciech Fałkowski, Tomasz Jasiński, Tomasz Jurek, Michał Kara, Hanna Koćka - Krenz, Roman Michałowski, Stanisław Rosik, Henryk Samsonowicz, Dariusz A. Sikorski, Jerzy Strzelczyk i Przemysław Urbańczyk. W inscenizacjach do filmu uczestniczyło kilkudziesięciu odtwórców historycznych pod wodzą Alberta Kiszkurno z Drużyną Wojów Piastowskich Jantar. Film "Krzyż i korona" pokazuje, że mimo wielu nowych informacji uzyskanych w ostatnich latach dzięki rozwojowi nauki, chrzest Mieszka i początki chrystianizacji w państwie pierwszych Piastów kryją nadal wiele tajemnic i są przedmiotem naukowych sporów. Mimo wszystko ważne jest, by spojrzeć na te wydarzenia z dzisiejszej perspektywy i przełamać ciągle żywe fałszywe stereotypy, co autor filmu stara się czynić. 11:45 EX LIBRIS - ODC. 570 Magazyn, 20 min, Polska, 2025 Prowadzący: Krzysztof Grzybowski W nowej odsłonie programu "Ex Libris" autorzy prezentują najciekawsze książki historyczne, intrygujących autorów, wciągające tytuły oraz fascynującą historię i jej bohaterów. Powracający na antenę TVP Historia magazyn zyskał nowoczesną formułę: staranną warstwę filmową, atrakcyjną grafikę oraz dynamiczny montaż. Prowadzący program, Krzysztof Grzybowski, z niezwykłą lekkością rozmawia z autorami najciekawszych nowości wydawniczych. Poza tym w magazynie widzowie mogą znaleźć subiektywne rankingi szeroko pojętych książek historycznych, kwestionariusze popularnych autorów, omówienia najnowszych trendów czy prezentacje książkowych premier. 12:15 CZTERDZIESTOLATEK - DWADZIEŚCIA LAT PÓŹNIEJ - ODC. 2/15 - GŁODÓWKA, CZYLI ZAMYKANIE PARASOLA Serial komediowy TVP, 56 min, Polska, 1993 Reżyseria: Jerzy Gruza Scenariusz: Jerzy Gruza, Krzysztof Teodor Toeplitz Zdjęcia: Jerzy Gościk Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Andrzej Kopiczyński, Roman Kłosowski, Anna Seniuk, Alina Janowska, Wojciech Malajkat, Wojciech Mann, Irena Kwiatkowska, Joanna Kurowska, Janusz Gajos, Leonard Pietraszak Pan Stefan pracuje na budowie Teatru Narodowego. Załoga ogłasza strajk, by wreszcie wyegzekwować niezrealizowane postulaty płacowe. Inżynier Karwowski zostaje wytypowany do udziału w drugim etapie strajku, czyli głodówce. Przerażona tą perspektywą pani Madzia prowadzi męża do gerontologa, ale lekarz jest młodą i atrakcyjną kobietą, więc pacjent robi wszystko, by okazać się mężczyzną pełnym sił witalnych i absolutnie zdrowym. Wynik badania jest oczywiście zadowalający, Karwowski podejmuje głodówkę. Dopiero na wieść o tym, że firma jego córki będzie nowym właścicielem teatru, pada zemdlony. Trafia do szpitala, gdzie odwiedza go syn i trzech szalejących wnuków... 13:25 TAJEMNICE POCZĄTKÓW POLSKI - KRZYŻ I KORONA Film dokumentalny, 53 min, Polska, 2015 Reżyseria: Zdzisław Cozac Scenariusz: Zdzisław Cozac Zdjęcia: Mariusz Gala, Zdzisław Cozac "Krzyż i korona" jest kolejnym z serii fabularyzowanych filmów dokumentalnych Zdzisława Cozaca pt. "Tajemnice początków Polski". Autor prezentuje w nim najnowszy stan wiedzy o chrzcie Mieszka I i chrystianizacji państwa pierwszych Piastów, od czasów przedchrześcijańskich do koronacji Bolesława Chrobrego w 1025 r. Jak w każdej z dotychczasowych części serii, krótkie wypowiedzi naukowców przeplatają się z barwnymi inscenizacjami przedstawianych wydarzeń i animacjami odkrywanych przez archeologów obiektów. Dlaczego Mieszko I przyjął chrzest, co mógł na tym zyskać, a co stracić? Kiedy i gdzie ochrzczono naszego pierwszego historycznego władcę, jakie daty i miejsca są dziś brane pod uwagę? Czy Mieszko rzeczywiście zwalczał skutecznie starą wiarę i zabiegał o chrystianizację swych poddanych? Jakie ślady religii chrześcijańskiej z czasów Mieszka I i Bolesława Chrobrego przetrwały do naszych czasów? Dlaczego chrześcijańską stolicą państwa pierwszych Piastów zostało Gniezno? Czy Bolesław Chrobry mógł bez zgody papieża założyć królewską koronę? Od kiedy nasze państwo nazywa się Polską? Na pytania te odpowiadają znani historycy i archeolodzy, prezentując swoje hipotezy i obalając utrwalone w popularnym obiegu mity, związane z wprowadzaniem przez Piastów nowej wiary. Wypowiedzi te przewijają się pomiędzy scenami, które obrazują m.in. przybycie Dobrawy do Mieszka, bitwę piastowskiego księcia z Wieletami, chrzest Mieszka, zaprowadzenie chrześcijaństwa wg obrazu Jana Matejki, niszczenie pogańskich bałwanów czy spotkanie Bolesława Chrobrego z cesarzem Ottonem III w Gnieźnie w 1000 r. Film zamyka scena koronacji Bolesława Chrobrego w 1025 r. , która potwierdzała wysoką rangę wczesnopiastowskiej Polski w chrześcijańskiej Europie. Reżyserem filmu jest Zdzisław Cozac, który jest także autorem scenariusza, we współpracy z archeologiem dr. hab. Błażejem Stanisławskim. Współautorem koncepcji wizualnej filmu, jak i całej serii, jest Marek Skrzecz, zarazem montażysta obrazu, wraz Markiem Domowiczem. Zdjęcia są dziełem Mariusza Gali, Zdzisława Cozaca i Stanisława Plewy. Dźwięk zrealizował Maciej Kaliński. W filmie występują cenieni historycy i archeolodzy: prof. prof. Andrzej Buko, Wojciech Fałkowski, Tomasz Jasiński, Tomasz Jurek, Michał Kara, Hanna Koćka - Krenz, Roman Michałowski, Stanisław Rosik, Henryk Samsonowicz, Dariusz A. Sikorski, Jerzy Strzelczyk i Przemysław Urbańczyk. W inscenizacjach do filmu uczestniczyło kilkudziesięciu odtwórców historycznych pod wodzą Alberta Kiszkurno z Drużyną Wojów Piastowskich Jantar. Film "Krzyż i korona" pokazuje, że mimo wielu nowych informacji uzyskanych w ostatnich latach dzięki rozwojowi nauki, chrzest Mieszka i początki chrystianizacji w państwie pierwszych Piastów kryją nadal wiele tajemnic i są przedmiotem naukowych sporów. Mimo wszystko ważne jest, by spojrzeć na te wydarzenia z dzisiejszej perspektywy i przełamać ciągle żywe fałszywe stereotypy, co autor filmu stara się czynić. 14:30 SEKRETY STAROŻYTNYCH INŻYNIERÓW. S. 2 - ŻEGLUJĄC PO ŚWIECIE. ODC. 4 (ANCIENT ENGINEERING S. 2) Serial dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2022 Dziesięcioodcinkowa seria dokumentalna prezentująca najciekawsze i najbardziej intrygujące osiągnięcia inżynierii świata starożytnego, które zainspirowały i wpłynęły na inżynierię współczesną. Każdy odcinek ukazuje jedno przełomowe osiągnięcie, np. budowę piramid, Wielki Mur Chiński, rzymskie drogi czy Tadż Mahal. W każdym są materiały archiwalne, wywiady z ekspertami, rekonstrukcje, wspaniałe zdjęcia z lotu ptaka a także wiedza zaczerpnięta z najnowszych osiągnięć technologii, dzięki czemu można lepiej odkryć tajemnice świata starożytnego. Autorzy serii rzucają nowe światło na technikę, materiały konstrukcyjne i myśl innowacyjną stojące za każdym starożytnym osiągnięciem inżynieryjnym i oferują nowe spojrzenie na ich intrygującą i ważną historię. 15:30 KORONA KRÓLÓW - ODC 219 Telenowela historyczna TVP, 24 min, Polska, 2019 Reżyseria: Wojciech Pacyna, Piotr Fiedziukiewicz, Jacek Sołtysiak, Jerzy Krysiak Scenariusz: Anna Krasuska, Monika Zięba, Jan Piotr Szafraniec Zdjęcia: Jacek Fabrowicz, Paweł Figurski, Romuald Lewandowski, Krzysztof Pakulski, Rafał Paradowski, Tomasz Wójcik Muzyka: Marcin Przybyłowicz Aktorzy: Andrzej Hausner, Aleksandra Przesław, Piotr Ligienza, Marcin Rogacewicz, Piotr Nowak, Hubert Wróblewski, Wiktoria Wolańska, Karolina Kominek, Wojciech Czerwiński, Zbigniew Waleryś, Paweł Janyst, Andrzej Popiel, Michał Sitarski, Dorota Chotecka, Artur Dziurman Adelajda wdaje się w romans z Ligęzą. Zakochanych widzi Oda, która jest rozczarowana postawą swojej pani. Jasiek nadal nie może się pogodzić z tym, że kasztelanem został Jura, a nie on. Niespodziewanie dowiaduje się, że kolejny raz będzie ojcem. Bodzęta odwiedza Adelajdę w Żarnowcu. Ta żali się na postępowanie Kazimierza. 16:05 SENSACJE XX WIEKU - TAJEMNICZY ZAMEK Cykl dokumentalny, 48 min, Polska, 2004 Reżyseria: Adek Drabiński Scenariusz: Bogusław Wołoszański Prowadzący: Bogusław Wołoszański Aktorzy: Krzysztof Dracz, Rafał Mohr, Radosław Pazura, Andrzej Szopa, Jerzy Schejbal, Dorota Deląg, Andrzej Szczytko, Eryk Lubos Zdjęcia: Waldek Szmidt W 1945 roku, gdy klęska Rzeszy była już właściwie przesądzona, zachodni wojskowi i politycy coraz baczniej przyglądali się dotychczasowemu radzieckiemu sprzymierzeńcy, a w najbliższej przyszłości - potencjalnemu rywalowi lub wręcz wrogowi. Alianci przechowywali ogromne ilości niezłamanych radzieckich szyfrogramów. Gdyby udało się zdobyć niemiecki "Aparat" i odczytać komunikaty, można by nie tylko zweryfikować intencje sojusznika, lecz także ujawnić jego agenturę na Zachodzie. Rozpoczęła się tajna, amerykańsko - radziecko - niemiecka rozgrywka o cenne trofeum. 17:05 HISTORIA POLSKI - OCALENI (SURVIVORS) Film dokumentalny, 58 min, Polska/Szwecja, 2011 Reżyseria: Magnus Gertten Scenariusz: Magnus Gertten, Jesper Osmund Muzyka: Magnus Jarlbo Wykonawcy: Maciej Gudowski W kwietniu 1945 roku grupa autobusowa Czerwonego Krzyża z niedawno wyzwolonymi więźniami obozów koncentracyjnych przejeżdża przez zniszczone bombardowaniami miasta. Są oni w drodze do wolności w Szwecji. Archiwalna sekwencja filmowa pozwala nam w istocie znaleźć się w jednym z autobusów i usiąść przy ocalałych. Już początek filmu wyraźnie uświadamia nam, że jest to opowieść o wyzwoleniu i o niezwykłych wydarzeniach historycznych, które miały miejsce w 1945 roku. Sceny otwierające film jednocześnie przedstawiają charakter tego dokumentu, którego podstawą są mocno zwizualizowane osobiste opowieści. W związku z akcją Czerwonego Krzyża zwaną "Białe Autobusy", przy nabrzeżach portowych w małym mieście Malmö nagle stanęły tysiące uchodźców z obozów koncentracyjnych. Operatorzy filmowi udokumentowali te pierwsze dni wolności ludzi, którzy przeszli przez niewiarygodne cierpienia w nazistowskich obozach. Te unikatowe zdjęcia stwarzają nam możliwość opowiedzenia historii, w której będziemy mogli połączyć jej głównych bohaterów z ekskluzywnymi materiałami filmowymi sprzed 65 lat. Dokładne wykorzystanie zawartości archiwów jest elementem kluczowym w naszym filmie. Swoistą ramą scalającą ten film jest opowieść o tym, jak około 30 000 ocalałych przybyło do Malmö i Szwecji w ciągu kilku miesięcy 1945 roku. Opowiadającymi tę historię są zarówno ocaleni z obozów koncentracyjnych, jak i mieszkańcy Malmö, którzy wtedy żyli w spokoju, niedotknięci okrutną wojną, jaka toczyła się w pozostałych częściach świata. Momenty wyzwolenia i pierwsze chwile wolności są pełne zawiłości, w których wszyscy ocaleni mają swoje własne osobiste doświadczenia i strategie. Również dziś te wydarzenia wpływają na ich życie w różnoraki sposób. Doświadczenia mieszkańców Malmö są oczywiście inne, jednak również odmieniają ich życie i są pełne dramatyzmu. 18:10 FLESZ HISTORII - ODC. 709 Cykl reportaży, 15 min, Polska, 2025 Program, którego celem jest prezentowanie najciekawszych informacji o wydarzeniach historycznych, wystawach, inscenizacjach w całej Polsce. 18:25 AUTOBUS Z NAPISEM "KONIEC" Reportaż, 27 min, Polska, 1971 Scenariusz: Mariusz Walter Zdjęcia: Marek Jóżwiak, Andrzej Myszkowski, Piotr Czerski Film o największym wyścigu kolarskim dla amatorów - Wyścigu Pokoju. Sylwetka najsłabszego startującego w tych zawodach 21 - letniego studenta filologii z Kopenhagi, Rylanda Kehleta, który w końcowej klasyfikacji ogólnej zajął ostatnie 89. miejsce. 19:00 TAJEMNICA TWIERDZY SZYFRÓW - ODC. 12/13 Serial sensacyjny, wojenny, 44 min, Polska, 2007 Reżyseria: Adek Drabiński Scenariusz: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Waldemar Szmidt Muzyka: Stanisław Syrewicz Aktorzy: Paweł Małaszyński, Jan Frycz, Borys Szyc, Paweł Deląg, Piotr Grabowski, Karolina Gruszka, Anna Dereszowska, Cezary Żak, Jan Wieczorkowski, Marcin Dorociński W Niemczech komandosi rozstają się: Compaigne i Czerny jadą do Rosenheim, skąd nadeszło hasło, o którym informował ich Jorg. Wciąż nie wiedzą, co oznacza hasło "Orillo". Do pustoszejącej Czochy przybywa Wolf, wysłany przez Sauera, aby wyrównać rachunki z Jorgiem. W podziemiach zamku nieświadom zagrożenia Jorg i Afgan przygotowują się do jego opuszczenia. Jorgowi udaje się uniknąć zasadzki, jaką przygotował Wolf, i wraz z Afganem umyka z Czochy. Obaj mają jeszcze jedną misję do spełnienia. Docierają do pobliskiej elektrowni, która zasila pompy w odbudowanym ośrodku nuklearnym. Wysadzenie generatorów ma doprowadzić do zalania betonowych tuneli. Przedzierają się do elektrowni i niszczą ją. Teraz muszą dostać się do Rosenheim, gdzie są już Compaigne i Czerny, którzy od miejscowego komendanta dowiadują się, że telefonicznie zgłosił się człowiek nazwiskiem Orillo. Teraz mają czekać na następną wiadomość. Beer zawozi Sauera do sztolni w pobliżu Książa, gdzie SS ukryło skrzynie ze złotem Wrocławia. Sauer, oszołomiony widokiem złotych sztab i wizją ogromnego bogactwa, nie zauważa, że Beer zatknął pochodnię w wieko skrzyni i zniknął w ciemnościach, unikając śmierci. Jorg i Afgan, przedzierając się przez tereny zajęte przez wojska radzieckie, są świadkami egzekucji niemieckich oficerów. Wśród nich jest Kerstin Nowolk. Jorg zaczyna strzelać do Rosjan, ratując w ten sposóbKers tin. Sam zostaje ranny w nogę. Afgan osłania go, dzięki czemu Jorg może się wycofać. Ale sam Afgan przepada. Czy zabili go Rosjanie? W górach Sauer i Wolf nadzorują wysadzanie sztolni i rozstrzeliwanie więźniów. Nagle Wolf strzela do Sauera. Ranny Jorg dociera do Rosenheim, gdzie z Czernym i Compaignem mają czekać na tajemniczego Orillo. 20:00 LELIWA Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2023 Reżyseria: Andrzej Wyrozębski Scenariusz: Andrzej Wyrozębski, Maria Wiśnicka Muzyka: Andrzej Wyrozębski Film jest opowieścią o Henryku Leliwa - Roycewiczu, pułkowniku Wojska Polskiego, olimpijczyku, dowódcy batalionu "Kiliński". Zmienne losy polskiej historii, najważniejsze wydarzenia XX wieku rozgrywały się na oczach rotmistrza Henryka Leliwy - Roycewicza. Był ich świadkiem i uczestnikiem jako członek wileńskiej POW, uczestnik wojny 1920 r. , oficer ułanów, w kampanii 1939 - dowodził szarżą ułańską pod Krasnobrodem. Ciężko ranny w walce z bandami UPA, które wraz z wojskami sowieckimi wkroczyły do Polski 17 września został po raz pierwszy odznaczony Virtuti Militari. Był żołnierzem Armii Krajowej, współtwórcą i dowódcą legendarnego batalionu "Kiliński". Podczas Powstania Warszawskiego ze swoim batalionem szturmował na Prudential, główny gmach Poczty Polskiej, PASTĘ. We wrześniu 1944 r. ciężko ranny, po raz drugi był odznaczony Virtuti Militari, a Krzyż Walecznych przyznano rotmistrzowi trzykrotnie. Po 1945 r. skazany został przez władze komunistyczne na sześć lat więzienia za działalność AK - owską. "Przyrzekłem sobie, że nigdy nie będę żyć pod władzą rosyjską" - wyznał w śledztwie w 1950 r. Po roku 1956 powrócił do swego ukochanego sportu - jeździectwa i pracował jako trener, mimo że był inwalidą 5 klasy. W 1990 r. , tuż przed śmiercią został awansowany do stopnia pułkownika. Rotmistrz Roycewicz, obok Janusza Kusocińskiego i Bronisława Czecha to jedna z najwybitniejszych postaci w historii sportu polskiego. Najlepszy jeździec polski w okresie międzywojennym, wicemistrz olimpijski w 1936 r. był przez lata postacią zapomnianą, ponieważ po 1945 r. był więźniem politycznym. Rotmistrz Leliwa - Roycewicz to symbol polskich olimpijczyków, patriotów, wychowany w kulcie powstania styczniowego 1863 r. oraz tradycji piłsudczykowskich. Był jednym z najbardziej zaufanych oficerów generała Władysława Andersa. 21:00 POŻEGNANIE Z MARIĄ Dramat, 86 min, Polska, 1993 Reżyseria: Filip Zylber Scenariusz: Filip Zylber, Maciej Maciejewski Zdjęcia: Dariusz Kuc Muzyka: Tomasz Stańko Aktorzy: Marek Bukowski, Agnieszka Wagner, Katarzyna Jamróz, Rafał Królikowski, Bożena Adamek, Danuta Szaflarska, Daria Trafankowska, Cezary Pazura, Jan Frycz Scenariusz filmu powstał na podstawie tytułowego opowiadania ze zbioru "Pożegnanie z Marią" Tadeusza Borowskiego. Był to debiut reżyserski Filipa Zylbera. Na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni w 1993 roku film otrzymał aż pięć nagród _ za debiut reżyserski, drugoplanową rolę kobiecą (Danuta Szaflarska), muzykę, scenografię i dźwięk. Warszawa, 1943 rok. Dwudziestoletni Tadeusz pracuje w firmie przewozowej, której szef prowadzi nielegalne interesy z Niemcami. Za pieniądze organizuje ucieczki z getta i pośredniczy w handlu żydowskim mieniem. Tadeusz jest z wzajemnością zakochany w Marii, dręczy go jednak myśl, że ich życiu zagraża szalejący niemiecki terror, boi się utracić ukochaną dziewczynę. Oboje zostają zaproszeni na wesele przyjaciół, które odbywa się w magazynach firmy. W drodze na przyjęcie Tadeusz wyrywa z rąk granatowego policjanta Cieślika Żydówkę Sarę i zaprasza ją na wesele. Cieślik także uczestniczy w przyjęciu. Przez cały czas prześladuje dziewczynę. Każe jej dokonać wyboru - albo odda ją w ręce Niemców, albo wynajmie jej mieszkanie i uczyni swoją kochanką. Dziewczyna odrzuca jego ofertę. Nad ranem pijany Cieślik zabija ją. Tadeusz żegna odchodzącą Marię. Wkrótce ujrzy ją znowu - w przejeżdżającej ciężarówce, wypełnionej ludźmi schwytanymi w łapance. 22:40 WOJNA DOMOWA Film dokumentalny, 78 min, Polska, 2022 Reżyseria: Aleksander Zalewski Scenariusz: Aleksander Zalewski Zdjęcia: Piotr Chodura Muzyka: Antoni Wojnar Historia Imada - Syryjczyka, który w 1990 roku opuścił swoją ojczyznę i wyjechał do Polski, gdzie założył rodzinę. Jego losy śledzimy na przestrzeni kilku lat, a także poznajemy historię jego młodości przedstawioną za pomocą archiwalnych ujęć z dawnej Syrii użytych w charakterze impresyjnych wspomnień. Sednem filmu jest jednak organizowana przez Imada w 2013 roku wyprawa pomocowa do Syrii, która okazuje się niezwykle kontrowersyjnym i przejmującym doświadczeniem dla całej rodziny. Zetknięcie z niewyobrażalnie okrutną wojną jest jak choroba, która po powrocie zaczyna trawić bohaterów od środka, wywołując długotrwałe konsekwencje dla ich dalszych losów. To film o cenie, jaką płaci się za porzucenie swojego naturalnego środowiska. Bywa, że jest ona wyjątkowo wysoka. 23:55 SENSACJE XX WIEKU - ŚMIERĆ MARSZAŁKA Cykl dokumentalny, 48 min, Polska, 2002 Reżyseria: Wojciech Pacyna Scenariusz: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Adam Sikora Prowadzący: Bogusław Wołoszański Michaił Tuchaczewski był marszałkiem Zwiazku Radzieckiego, jednym z pierwszych pięciu awansowanych do najwyższego stopnia, wojskowego. Był bohaterem wojny domowej, wiceministrem spraw wojskowych i reformatorem Armii Czerwonej. Dlaczego więc Stalin kazał go aresztować i stracić? 01:00 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - ODC. 285 WIĘCEJ PYTAŃ NIŻ ODPOWIEDZI Magazyn historyczny, 24 min, Polska, 2022 Autor: Adam Sikorski Lektor: Artur Kalicki Dziś odwiedzamy Białaczów. Nasze wyzwanie to zielona gęstwina na skraju tej miejscowości. Ziemia opoczyńska jest wyjątkowo bogata w wydarzenia historyczne czasów powstańczych. Mierzymy się dziś z mogiłą powstańca styczniowego, który w tragiczny sposób został stracony. Od lat trzydziestych ubiegłego wieku w tym miejscu stał drewniany krzyż wraz z tabliczką, ale czas zatarł ślady nazwiska. Jeśli uda nam się odnaleźć miejsce pochówku, zechcemy przywrócić temu punktowi na mapie rangę lokalnego miejsca pamięci. 01:40 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - UROK PANCERZA Magazyn historyczny, 24 min, Polska, 1995 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Wykonawcy: Cezary Kiliman, Jerzy Lankajtes, Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Zbigniew Maziarz Cykliczny program popularyzujący wiedzę o historii II wojny światowej. Odcinek poświęcony broni pancernej, roli, jaką odegrały czołgi. Pokazano eksponaty zgromadzone w Muzeum Czołgów w Bovington w Wielkiej Brytanii.