TVP Kultura Środa, 09.01.2019 08:15 STUDIO KULTURA - ROZMOWY - PIOTR KLETOWSKI Dysk./wywiad/debata, 9 min, Polska, 2018 Wykonawcy: Andrzej Rossa (prowadzący) Wielka gratka dla prawdziwych kinomanów! Blisko 60 - letni dorobek filmowy Romana Polańskiego ukazał się na 32 płytach DVD i Blue - Ray. Andrzej Rossa rozmawia z filmoznawcą - Piotrem Kletowskim. 08:35 DÓŁ Film komediowy, 21 min, Polska, 2015 Reżyseria: Leszek Molski Scenariusz: Piotr Borkowski Zdjęcia: Paweł Dyllus Muzyka: Andrzej Kwieciński Aktorzy: Magdalena Popławska, Dariusz Toczek, Milena Lisiecka, Dobromir Dymecki, Aleksander Klepek Młoda menedżer działu sprzedaży - Justyna - wybiera się po pracy na jogging. Biegnąc, wpada do głębokiego dołu. Nie jest w stanie sama się wydostać... Tak rozpoczyna się jej absurdalna epopeja we wnętrzu dołu, w trakcie której Justyna w najróżniejszy sposób stara się zwrócić na siebie uwagę mieszkańców pobliskiego blokowiska i poradzić sobie z najbardziej prymitywnymi i podstawowymi problemami "Robinsona" na wyjątkowo ograniczonej "wyspie". To komedia o zyskaniu nowej perspektywy, która pozwala zweryfikować wcześniejsze priorytety. (filmpolski.pl) 09:00 BLIZNA Dramat społeczny, 100 min, Polska 1976 Reżyseria: Krzysztof Kieślowski Zdjęcia: Sławomir Idziak Muzyka: Stanisław Radwan Występują: Franciszek Pieczka, Mariusz Dmochowski, Jerzy Stuhr, Jan Skotnicki, Stanisław Igar, Stanisław Michalski, Michał Tarkowski, Andrzej Skupień, Halina Winiarska, Joanna Orzeszkowska, Bohdan Ejmont, Henryk Hunko i inni "Blizna" jest debiutem fabularnym Krzysztofa Kieślowskiego. Krytyka przyjęła film z mieszanymi uczuciami. Zarzucano reżyserowi, że chciał powiedzieć zbyt dużo. Nadmiar treści sprawił, że szkicowo potraktował wiele wątków i postaci. Część recenzentów wskazywała również na kompozycyjne rozchwianie "Blizny", co uczyniło ją utworem dość trudnym w odbiorze. Dostrzeżono wszakże i zalety. Za sukces Kieślowskiego uznano umiejętne połączenie poważnej publicystyki z dramatem ludzkim i społecznym, humanizmu z niekłamaną fascynacją uprzemysłowieniem. Podobało się też aktorstwo. Obok znakomitej głównej roli (Franciszek Pieczka) uznanie zyskali sobie nie znany wówczas Jerzy Stuhr i Michał Tarkowski. Krytycy podkreślali optymistyczne przesłanie filmu, zaprzeczające wszelkiemu kapitulanctwu i konformizmowi. Pojawiły się nawet głosy, że "Blizna" to najlepszy, obok "Iluminacji" Krzysztofa Zanussiego, polski film współczesny pierwszej połowy lat siedemdziesiątych. Olecko, lata sześćdziesiąte. Dzięki staraniom lokalnych władz i partii w mieście powstaje wielki kombinat chemiczny. Skutki błędnej lokalizacji fabryki widać gołym okiem. Trzeba wyburzać niedawno wybudowane bloki, giną lasy, dla napływowych robotników brakuje mieszkań, sklepów, pomocy medycznej. Mimo to kombinat rozrasta się. Z czasem wokół niego powstają nowe osiedla mieszkaniowe. Dla dobra zakładu dyrektor Bednarz (Pieczka) nie waha się podejmować trudnych i niepopularnych decyzji. Sposób, w jaki kieruje budową, ściąga nań gniew mieszkańców miasta. Nadchodzi rok 1970. Bednarz staje po stronie robotników - za późno... 11:00 DOM - ODC. 6/25 - NOSIĆ SWOJĄ SKÓRĘ Serial obyczajowy, 96 min, Polska 1980 Reżyseria: Jan Łomnicki Scenariusz: Jerzy Janicki, Andrzej Mularczyk Zdjęcia: Bogusław Lambach Muzyka: Waldemar Kazanecki Aktorzy: Tomasz Borkowy, Jolanta Żółkowska, Wacław Kowalski, Tadeusz Janczar, Bożena Dykiel, Anna Ciepielewska, Stanisław Zaczyk, Joanna Szczepkowska, Wirgiliusz Gryń, Jan Englert, Henryk Bista, Hanna Lechman, Jerzy Michotek, Józef Nowak, Barbara Sołtysik, Barbara Rachwalska, Ewa Błaszczyk, Mirosław Konarowski i inni Andrzej i Basia są szczęśliwi w pierwszych miesiącach małżeństwa. Nie zdają sobie sprawy z rozterek, jakie przeżywają państwo Lawinowie, ilekroć odbierają listy od Łukasza z Kanady. Andrzej popada w konflikt z uczelnianą organizacją ZMP, martwi go też tryb życia jego brata, Bronka. Pomimo trudności Talar kończy studia, otrzymuje wymarzony dyplom inżyniera. Życie Bronka przypomina natomiast staczanie się po równi pochyłej; dawny bohater pracy socjalistycznej, zapijaczony i wykolejony, ginie tragicznie. Najmłodszy z braci, Leszek, obwinia Andrzeja o jego śmierć. Propagandowa szopka, jaką urządzają podczas pogrzebu szefowie organizacji młodzieżowej, pogłębia rozdźwięk w rodzinie Talarów. Konflikty i kłopoty osobiste nie pozwalają Andrzejowi w pełni cieszyć się sukcesami w fabryce, gdzie właśnie uruchomiono produkcję pierwszego samochodu marki Warszawa. 12:50 CIEMNEGO POKOJU NIE TRZEBA SIĘ BAĆ Dramat, 35 min, Polska, 2009 Reżyseria: Jakub Czekaj Scenariusz: Jakub Czekaj Zdjęcia: Adam Palenta Muzyka: Zygmunt Konieczny Aktorzy: Emilia Stachurska, Przemysław Bluszcz, Jowita Budnik, Anna Ilczuk Opowieść o bezgranicznej miłości jedenastoletniej Łaty do jej ojca. Dziewczynka przygotowuje piosenkę na szkolną akademię, zorganizowaną z okazji zbliżającego się Dnia Taty. To sprawia, że Łata przygląda się ojcu baczniej niż zazwyczaj. Chcąc jak najlepiej opisać swoje uczucia, powoli zaczyna odsłaniać skrywane przez niego tajemnice. 13:35 LEŚMIAN Film biograficzny, 79 min, Polska, 1990 Reżyseria: Leszek Baron, Piotr Werner, Zdzisława Kijowska, Bożena Politańska Jakubowska Scenariusz: Leszek Baron Zdjęcia: Stefan Czyżewski Aktorzy: Piotr Bajor, Katarzyna Iwona Pawlak, Bogusz Bilewski, Grażyna Walasek, Małgorzata Paruzel, Ewa Domańska, Gustaw Lutkiewicz, Włodzimierz Adamski, Anna Bojarska, Alicja Cichecka, Jerzy Czupryniak, Małgorzata Flegel - Siedler, Ewa Gajda, Jarosław Gruda Opowieść o życiu Bolesława Leśmiana oparta na materiałach faktograficznych, wspomnieniach rodziny i znajomych. Jej głównym wątkiem jest związek poety z Teodorą Lebenthal, "Dorą" od momentu ich poznania się w wakacje 1917 roku. Film ma charakter sfabularyzowanej monografii Leśmiana, a jego założeniem jest przekład leśmianowskiej wizji świata na język filmu. W filozofii Leśmiana człowiek jest częścią natury - współistnieją ze sobą i nie da się ich rozdzielić, ani nadać hierarchii. W jego świecie odrębne miejsce zajmuje miłość, która pozwala istnieniu wydobyć się z narzuconych, ciasnych kształtów. W filmie wykorzystano m.in. wspomnienia: Izabeli Czajki - Stachowicz, Jana Brzechwy, Edwarda Kozikowskiego. 15:10 LEGENDY ROCKA - VAN HALEN (ROCK LEGENDS (S. 5) - VAN HALEN) Film dokumentalny, 42 min, Wielka Brytania, 2016 Reżyseria: Lyndy Saville Wykonawcy: Van Halen Cykl dokumentalny prezentujący najważniejszych artystów muzyki rockowej. Bohaterem tego odcinka jest zespół Van Halen. Amerykańscy artyści są jedną z najgłośniejszych grup muzycznych ery lat 80. Absolutni pionierzy glam rocka. Swoimi utworami i występami scenicznymi nie tylko zrewolucjonizowali dotychczasowy image zespołów rockowych, ale także techniki wykorzystywane przy powstawaniu piosenek. Niepowtarzalne riffy gitarowe i sprawne połączenie ich z brzmieniem syntezatorów idealnie pokazują, co kryje się pod nazwą Van Halen. 16:05 BACZYŃSKI Dokument fabularyzowany, 66 min, Polska, 2012 Scenariusz i reżyseria: Kordian Piwowarski Zdjęcia: Piotr Niemyjski Muzyka: Bartosz Chajdecki Aktorzy: Mateusz Kościukiewicz, Katarzyna Zawadzka, Ewa Telega, Marta Klubowicz, Artur Bachański, Iga Banasiak, Marianna Bukowska, Joachim Ciecierski Wzruszająca opowieść utrzymana w konwencji docudramy o poezji i wojnie, o okupacyjnych losach genialnego poety, którego młodość przypadła na okrutne wojenne czasy. Akcja filmu rozpoczyna się w 1939 roku a kończy w 1944. W tytułową rolę wcielił się Mateusz Kościukiewicz. Krakowski aktor stworzył przekonywającą postać młodego człowieka wrażliwego i świadomego tragizmu wojny, dla którego poezja była orężem w walce z niesprawiedliwością dziejową. Dobrze zapowiadającą się pisarską karierę Baczyńskiego przerwała śmierć w powstaniu warszawskim. Zginął w sierpniu 1944 roku, w jednym z pierwszych dni walk o stolicę, jako żołnierz batalionu "Parasol" Armii Krajowej. Narrację filmu budują wypowiedzi ostatnich żyjących świadków krótkiego życia żołnierza poety, m.in. kolegów z konspiracji, członków rodziny, sanitariuszki, udzielającej mu pierwszej pomocy po postrzale, oraz jego wiersze, które pozostały po nim. Klamrą spinająca wszystkie wątki o ostatnich latach życia Baczyńskiego był slam poetycki zorganizowany w 2011 r. w 90. rocznicę urodzin poety. 17:25 BARWY OCHRONNE Film obyczajowy, 96 min, Polska 1976 Scenariusz i reżyseria: Krzysztof Zanussi Zdjęcia: Edward Kłosiński Muzyka: Wojciech Kilar Występują: Piotr Garlicki, Zbigniew Zapasiewicz, Christine Paul - Podlasky, Mariusz Dmochowski, Magdalena Zawadzka, Krystyna Sznerr, Eugeniusz Priwieziencew, Ricardo Salvino, Wojciech Alaborski, Mieczysław Banasik, Anna Grzeszczak, Krystyna Bigelmajer, Lech Emfazy Stefański i inni Jeden z najważniejszych filmów "kina moralnego niepokoju", poruszający problem konformizmu polskiej inteligencji. W momencie swej premiery "Barwy..." wzbudziły bardzo gorące, emocjonalne reakcje. Krzysztofowi Zanussiemu znakomicie udało się nawiązaćkontakt z polskim odbiorcą, dotrzeć do jego niepokojów, często skrzętnie skrywanych lub nie do końca uświadamianych. "Barwy ochronne" nazwały po imieniu to, co w drugiej połowie lat siedemdziesiątych zaprzątało świadomość coraz większej liczby Polaków. Portretując zdemoralizowane, przeżarte układami i cynizmem środowisko naukowców, Zanussi dawał zarazem do zrozumienia, że ów portret można rozumieć jako metaforę całego społeczeństwa. Społeczeństwa, w którym wartościowe, uczciwe jednostki są brutalnie eliminowane przez bezwzględne, nieprzebierające w środkach miernoty. Jedyną drogą jakiegokolwiek rozwoju i awansu jest służalcza przynależność do wszechobecnych koterii. Takie pojęcia jak talent, pracowitość czy sprawiedliwość tracą wszelki sens. Oś fabularną filmu stanowi konflikt między dwiema postawami. Wyrazicielem pierwszej jest docent Jakub Szelestowski (wielka kreacja Zbigniewa Zapasiewicza) - nie tylko bardzo inteligentny, ale i przebiegły. Świadomie wybrał drogę karierowicza, obfitującą w moralne kompromisy. Szelestowski to typ cynicznego mędrca, wyrachowanego egoisty, niepozbawionego jednak odruchów buntu wobec własnej postawy. Jego adwersarz, młody magister Jarosław Kruszyński (także znakomity Piotr Garlicki) nie może dostosować się do środowiska, z którym związał swe zawodowe losy. Idealistyczny, momentami naiwny, pełen czystych intencji, jest zaprzeczeniem docenta. Nad oboma bohaterami unosi się jeszcze jak złowrogi cień osoba prorektora, odrażającego snoba o mentalności bazarowego cwaniaka. Wobec tej karykaturalnej, a jednocześnie groźnej postaci ideowo - etyczny spór Jakuba z Jarosławem okazuje się mało istotnym pojedynkiem pięknoduchów. Zawodowe losy obu uczonych nie zależą bowiem od wyniku ich filozoficznej batalii, tylko od kaprysu prorektora. Dzieje konfliktu między Jakubem i Jarosławem umiejscowił Zanussi na obozie językoznawczym. Akcja zawiązuje się w momencie, gdy Kruszyński dopuszcza do konkursu studenckich prac naukowych spóźnioną dysertację niejakiego Raczyka z Torunia. Młody magister wie, że czyniąc to, naraża się zwierzchnikom, którzy informowali go o niechęci prorektora do toruńskiego środowiska naukowego. Sytuację Kruszyńskiego pogarsza entuzjastyczne przyjęcie rozprawy Raczyka przez młodzież. Niestety, jury nagradza inną pracę - myślowo miałką i bez polotu. Kruszyńskiemu z wielkim trudem udaje się wywalczyć wyróżnienie dla torunianina. Wkrótce na obóz przybywa prorektor z żoną i dzieckiem. W czasie jego pobytu dochodzi do skandalu. "Lwy Gdańskie" za rolę Zbigniewa Zapasiewicza; Nagroda za scenariusz na FPFF w Gdańsku (1977); II Nagroda "Złoty Koziorożec" za reżyserię na MFF w Teheranie (1977). 19:05 POWIDOKI FILOZOFICZNE 1 Dysk./wywiad/debata, 15 min, Polska, 2018 Wykonawcy: Barbara Schabowska - Maszenda (prowadzący), Piotr Nowak (prowadzący) "Powidoki filozoficzne" to program publicystyczny poruszający istotne zagadnienia z zakresu filozofii, etyki i socjologii. Dwoje prowadzących: dziennikarka Barbara Schabowska - Maszenda i filozof prof. Piotr Nowak na przykładach wybranych przez siebie książek podejmą dyskusję nad zawartością tych dzieł i ich społeczną recepcją. Każdy odcinek cyklu, poświęcony będzie analizie jednej wybranej książki. "Powidoki..." mają na celu przybliżyć widzom istotne i trudne tematy drążące współczesną cywilizację poddaną rygorowi postępu. 22:30 ZIEMIA, PLANETA LUDZI - CZERWONE PUDEŁKO (RED BOX) Film dokumentalny, 51 min, Tajwan, 2010 Reżyseria: Li - Chou Yang Bohaterem filmu jest Chen Xihuang, najstarszy nauczyciel tradycyjnego tajwańskiego teatru lalkowego Budaixi. Mistrz stara się ożywiać powoli zanikającą sztukę chińskiej opery kukiełkowej, tworząc własną trupę teatralną i kultywując tradycję swoich przodków. 23:35 HOLLYWOOD IN VIENNA - A TRIBUTE TO ALEXANDRE DESPLAT (HOLLYWOOD IN VIENNA - A TRIBUTE TO ALEXANDRE DESPLAT) Koncert, 93 min, Niemcy, 2016 Reżyseria: Heidelinde Haschek Wykonawcy: Kristin Lewis, Keith Lockhart, Katherina Ellis, Frantisek Janoska Koncert muzyki filmowej odbywający się w Wiedniu w ramach corocznej imprezy Hollywood in Vienna w Konzerthaus, W 2016 roku cały koncert poświęcony był twórczości Alexandre'a Desplata. W programie znalazły się najpopularniejsze utwory z "Gwiezdnych wojen", "Star Treka", "Harry'ego Pottera", "Zmierzchu" czy "Grand Budapest Hotel". 01:25 LEKKIE OBYCZAJE - BLING RING (BLING RING) Komediodramat, kryminał, 86 min, USA 2013 Scenariusz i reżyseria: Sofia Coppola Zdjęcia: Harris Savides, Christopher Blauvelt Muzyka: Daniel Lopatin, Brian Reitzell Aktorzy: Katie Chang, Israel Broussard, Emma Watson, Clairie Julien, Taiss Farmiga, Georgia Rock, Leslie Mann, Carlos Miranda Za podstawę scenariusza filmu posłużył artykuł z Vanity Fair, autorstwa Nancy Jo Sales o rzeczywistym gangu młodocianych przestępców, znanym jako Bling Ring, okradającym sławnych i bogatych. Światowa premiera "Bling Ring" odbyła się w 2013 roku na festiwalu w Cannes. Bohaterowie to młodzi ludzie, pochodzący z tzw. dobrych domów, gdzie niczego im nie brakuje, oni jednak szukają mocniejszych wrażeń. Pomysłów może być bez liku, gdy za sąsiadów ma się celebrytów, próżnych i goniących za wystawnym życiem. Para zaprzyjaźnionych nastolatków, nowy uczeń Marc Hall i ogarnięta obsesją na punkcie sławnych i bogatych Rebecca Ahn, dla żartu okradają samochód na ulicy, zabierając z wozu gotówkę i karty kredytowe. Kiedy pewnego razu Marc napomyka, że jego zamożny znajomy wyjeżdża z miasta, Rebecca zachęca przyjaciela, by pod jego nieobecność razem zrobili włamanie do domu bogacza. Łupem nastolatków pada gotówka oraz kluczyki do porsche. Łatwo zdobyte pieniądze pozwalają im na swobodne zakupy i wieczorne szaleństwa w klubach. Wkrótce do ich złodziejskiej szajki dołączają przyjaciółki Rebecki: Nicky, jej przyrodnia siostra Sam oraz Chloe. Tymczasem przeglądając internetowe strony, Marc i Rebecca dowiadują się, że dziedziczka fortuny Paris Hilton wyjeżdża z miasta. Dostają się do jej domu, otwierając drzwi kluczem, który po prostu znajdują pod wycieraczką. Tym razem łupem padają kosztowności, biżuteria, markowe ubrania. Zachęceni pokaźną zdobyczą wracają do domu Hilton w towarzystwie Nicki, Sam i Chloe. Od tej pory tworzą zgraną paczkę, wspólnie napadając na bogate domy, m.in.: aktora Orlando Blooma, modelki Megan Fox, aktorki i osobowości telewizyjnej Audriny Patridge. O mnożących się zuchwałych kradzieżach w Hollywood donoszą wszystkie media. Głośną sprawą zaczyna się interesować także policja. Przez kilka miesięcy łupem młodocianych przestępców padło około 3 miliony dolarów w postaci gotówki, biżuterii, designerskich ubrań i obuwia, markowych zegarków i innych luksusowych przedmiotów, a nawet broni. Film nakręciła Sofii Coppoli, zdobywczyni Oscara za scenariusz filmu "Między słowami". 03:25 KINO NOCNE - POGODA NA JUTRO Komediodramat, 94 min, Polska, 2003 Reżyseria: Jerzy Stuhr Scenariusz: Mieczysław Herba, Jerzy Stuhr Zdjęcia: Edward Kłosiński Muzyka: Abel Korzeniowski Aktorzy: Jerzy Stuhr, Małgorzata Zajączkowska, Roma Gąsiorowska, Maciej Stuhr, Krzysztof Globisz, Andrzej Chyra, Barbara Kałużna "W filmie Stuhra dostaje się wszystkim - drobnym urzędnikom i hierarchom kościelnym, polskim yuppies i animatorom mediów, telewizyjnym pornografom i krzykliwym obrońcom moralności, młodym i starym" - pisał recenzent branżowej prasy. Doceniona przez krytykę komedia autorstwa Jerzego Stuhra ukazuje w krzywym zwierciadle satyry naszą nową rzeczywistość, w której - zatraceni w pogoni za sławą, sukcesem i pieniędzmi - stajemy się niemoralni, próżni, zapominamy o podstawowych wartościach. Dużo miejsca w swoim filmie twórca poświęca problemowi zdemoralizowanej młodzieży, goniącej za łatwym życiem, uzależnionej od narkotyków i internetu. Wybacz mi, Panie, tchórzostwo, lenistwo, zaniedbanie.... "- pokornie prosi Boga brat Józef. Pogrążony w modlitwie w klasztornej kaplicy zakonnik zostaje nagle wezwany do ojca przełożonego. Okazuje się, że nazajutrz ma się odbyć festiwal Sacrosong, w którym biorą udział zakonnicy, a tymczasem brat Wojciech zaniemógł. Musi go ktoś zastąpić. Wybór pada na utalentowanego muzycznie brata Józefa, który niechętnie zgadza się wyjść ze swej kryjówki. Od 17 lat nie opuszczał klasztornych murów, boi się konfrontacji z rzeczywistością. Tu znalazł spokój i schronienie, uciekając przed problemami. A Józef Kozioł ma barwny życiorys. Do 1980 roku był nauczycielem, potem został członkiem komisji krajowej do spraw sportu i turystyki, działał w KOR - ze, był internowany, działał w podziemiu. Po zniesieniu stanu wojennego został kierowcą karetki. Kiedy pewnego razu uczestniczył w kolizji z pijanym sekretarzem partii, przestraszył się konsekwencji i postanowił zniknąć. Ukrył się w klasztorze, porzucając zdradzającą go żonę i nieletnie dzieci. Nareszcie odnalazł spokój i ukojenie nerwów. Podczas festiwalowego występu Józefa rozpoznają na scenie jego żona Renata i syn Marcin. Renata publicznie wszczyna awanturę, wyrzucając mężowi, że zostawił ją bez środków do życia z trojgiem nieletnich dzieci. Swojej niechęci i żalu do ojca nie kryją również pociechy. Najmłodsza córka Kinga właściwie nie miała okazji go poznać, była zbyt mała, kiedy przepadł bez śladu. Oli i Marcinowi początkowo bardzo brakowało ojcowskiego wsparcia, ale z czasem przyzwyczaili się do jego nieobecności. Tymczasem władze klasztoru, zbulwersowane skandalem, szybko pozbywają się niewygodnego brata, nie dając mu nawet prawa do obrony. Ponieważ Renata czuje się niejako odpowiedzialna za zburzenie spokoju męża, z litości zabiera go do domu Czesia, swego nowego towarzysza życia. Traktowany z pogardą Józef musi zadowolić się niewielkim kątem w garażu, wspaniałomyślnie ofiarowanym mu przez konkubenta żony. Dzieci nie czują żadnej rodzinnej więzi z ojcem, pogardzają nim, bliższy jest im Czesio, który przynajmniej ma willę i robi spore pieniądze, choć, jak się wkrótce okaże, na przestępczym procederze. Marcin, z wykształcenia prawnik, zainteresuje się ojcem na chwilę, by uzyskać pełnomocnictwo w załatwieniu sprawy kamienicy, której Józef jest spadkobiercą. Najbardziej życzliwa ojcu jest Ola, która jednak według niego przynosi rodzinie hańbę, uczestnicząc w dość swobodnym obyczajowo telewizyjnym przedsięwzięciu. Józef próbuje zniszczyć jej wątpliwą karierę, nieomal doprowadzając do tragedii. Ola z poważnymi obrażeniami trafia do szpitala. Rodzinne perypetie na tym się jednak nie kończą. Wkrótce, wskutek różnych zawirowań, wszyscy członkowie rodziny będą wymagać hospitalizacji.