TVP Historia Sobota, 19.01.2019 06:20 BYŁ TAKI DZIEŃ - 19 STYCZNIA Felieton, 2 min, Polska, 2005 Autor: Janusz Weychert 1915 - pierwszy neon; 1947 - fałszowanie wyborów do sejmu; 1978 - ostatni VW "garbus" wyprodukowany w Emden; 08:25 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE S.I - ODC. 21 OTWOCK Magazyn, 22 min, Polska, 2016 Reżyseria: Jacek Sołtysiak Scenariusz: Dora Rosłońska Zdjęcia: Jarosław Wątor, Jacek Banach, Tomasz Jędrzejczak Wykonawcy: Tomasz Bednarek (prowadzący) Tym razem Tomek Bednarek ruszy w okolice Warszawy. Jadąc na południe wzdłuż Wisły, warto zatrzymać się w Otwocku i jego okolicach. Z jednej strony mamy miasto z uzdrowiskową historią i piękną rzeką Świder, o której pisał sam Gałczyński. Z drugiej zaś w położonym nieopodal Otwocku Wielkim możemy podziwiać przykłady sztuki ebenistycznej, czyli sztuki tworzenia mebli. W Józefowie z kolei czeka na nas unikalna kolekcja rysunków i rycin znakomitego ilustratora, który z Otwockiem i tamtejszym uzdrowiskiem miał wiele wspólnego. Na trasie tej wędrówki zobaczymy też zabytkowe drewniane budynki nawiązujące do alpejskich pensjonatów oraz rosyjskich dacz. Są one zbudowane w stylu charakterystycznym dla tej okolicy, określanym jako świdermajer. Nazwę wprowadził Konstanty Ildefons Gałczyński. Nawiązując do nazwy rzeki Świder, zabawnie przekształcił nazwę mieszczańskiego stylu biedermeier. 08:55 WIEDŹMIN - ODC. 5/13 OKRUCH LODU Serial fantastyczno - przygodowy, 46 min, 13 odc. , Polska 2002 Reżyseria: Marek Brodzki Scenariusz: Michał Szczerbic Zdjęcia: Bogdan Stachurski Muzyka: Grzegorz Ciechowski Aktorzy: Michał Żebrowski, Anna Dymna, Ewa Wiśniewska, Grażyna Wolszczak, Andrzej Chyra, Maciej Kozłowski, Zbigniew Zamachowski, Michał Milowicz, Dorota Kamińska, Henryk Talar, Karolina Gruszka, Agnieszka Sitek, Maja Ostaszewska, Agata Buzek, Daniel Olbrychski Geralt z Yennefer zatrzymują się w mieście Aed Gynvael. Wiedźmin najmuje się do zabicia zeugla, potwora grasującego na miejskim śmietnisku. Yennefer zaś wiele czasu spędza z czarodziejem Istreddem, prowadzącym tajemnicze eksperymenty. Wśród uliczek Aed Gynvael Geralt natrafia na Jaskra, który informuje go o napiętej sytuacji w mieście. Ze słów poety wynika, że może tu wkrótce dojść do pogromu elfów. Na lokalnym dworze Geralt spotyka wiedźmina - renegata Dermota Marangę. Dochodzi między nimi do nieprzyjemnej wymiany zdań, która zakończyłaby się walką na śmierć i życie, gdyby nie interwencja starosty miasta. Niebawem Geralt dowiaduje się, że Istredda i Yennefer od bardzo dawna łączy uczucie. Teraz zaś czarodziej zaproponował jej małżeństwo. Yennefer jest rozdarta. Kocha i Geralta, i Istredda. Którego wybierze? 09:55 OKRASA ŁAMIE PRZEPISY - KUCHNIA PŁYNĄCA WINEM Magazyn, 24 min, Polska, 2014 Reżyseria: Tomasz Rostworowski Scenariusz: Tomasz Rostworowski, Karol Okrasa Zdjęcia: Józef Szymura, Wiktor Zdrojewski Muzyka: Tomasz Łuc Wykonawcy: Karol Okrasa (prowadzący), Aleksander Trąbczyński W tym odcinku Karol Okrasa opowie o wykorzystywaniu wina w kuchni. Są potrawy, które bez wina trudno sobie wyobrazić. Trudno ugotować włoskie risotto bez białego wina, a bez czerwonego wina nie da się przyrządzić słynnych francuskich potraw: boeuf bourguignon czy coq au vin. Także w kuchni polskiej wino stosowano do marynowania mięsa, doprawiania sosów, do deserów. Wino doskonale podkreśla smak potraw i nadaje im niezwykłego charakteru. Jest też dodatkiem uniwersalnym, świetnie pasuje do ryb, drobiu, czerwonych mięs czy dziczyzny. W tym odcinku Karol Okrasa pokaże potrawy przygotowane z dodatkiem wina. Pierwsze danie to łosoś w sosie winno - owocowym z jabłkami i winogronami. Druga propozycja to złamanie przepisu na burgundzki gulasz wołowy. W wydaniu Karola będą to policzki wołowe duszone w winie z warzywami, podane z szarymi kluskami z ziemniaków z wędzonym twarogiem i okrasą. To połączenie tradycji kuchni polskiej i francuskiej. Potrawy ocenią zaproszeni goście: polski dziennikarz mieszkający w Paryżu, zajmujący się kuchnią francuską i winami oraz jego kolega francuski smakosz. 11:35 ŻYCIE. CZ 3. SSAKI (LIFE. MAMMALS. (3/10)) Film dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania, 2009 Zdjęcia: Doug Allan Muzyka: George Fenton Wszystkie ssaki, w tym ludzie, dysponują cechami przesądzającymi o ich przewadze w świecie zwierząt. Stałocieplność, doskonale rozwinięte zmysły i inteligencja przyczyniły się do ich i naszego sukcesu ewolucyjnego. Wraz z autorami filmu obserwujemy, jak w rozmaitych warunkach radzą sobie m. in. foki Weddella, afrykańskie ryjoskoczki rudawe, palczaki madagaskarskie, renifery wędrujące po arktycznej tundrze, niedźwiedzie polarne czy surykatki z kotliny Kalahari. 12:35 DZIKIE KONIE KANADYJSKICH GÓR SKALISTYCH (WILD HORSES OF THE CANADIAN ROCKIES) Film dokumentalny, 44 min, Francja, 2008 Reżyseria: Matt Embry Stone Child jest źrebakiem żyjącym w stadzie dzikich koni w otoczeniu przepięknych krajobrazów Gór Skalistych. Film przedstawia najważniejsze wydarzenia w pierwszym roku życia źrebaka, pokazuje jego relacje z członkami rodziny, ale także identyfikuje czyhające na niego niebezpieczeństwa: szare wilki, kuguary i niedźwiedzie grizzly, ale też pożary i trudne warunki atmosferyczne oraz... ludzi. Przeżycie w tym środowisku to prawdziwe wyzwanie. 13:30 SZEROKIE TORY. MODA Reportaż, 23 min, Polska, 2010 Autor: Barbara Włodarczyk "W Moskwie są teraz takie same butiki jak na całym świecie. Tyle tylko, że bardziej bogate i wyszukane niż na Zachodzie. Bo zamożni ludzie w Rosji nie rozumieją zachodniego ascetyzmu!" Autorką tych słów jest Julia Dalakian - jedna z czołowych projektantek mody w Moskwie. Przez kilka lat pracowała na Zachodzie, między innymi dla znanego włoskiego krawca Roberto Cavallego. Dziś ma swój salon w rosyjskiej stolicy. Ubiera kobiety biznesu, gwiazdy i żony bogatych Rosjan. Moskwa to raj dla rynku mody. Bo po kilku dekadach deficytu, kiedy eleganckie kreacje były nieosiągalnym symbolem Zachodu, zamożne Rosjanki chcą mieć wszystko co naj. I nie żałują na to pieniędzy. W rosyjskiej stolicy mają swoje butiki wszyscy liczący się krawcy świata. Jest to jeden z największych znaków czasu i przemian Moskwy. Reportaż przedstawia jeden dzień z życia Julii Dalakian. Projektantka pokazuje swój butik, casting modelek, modny klub, bogate sklepy i siermiężny bazar. Poznajemy też jej córkę (studentkę dyplomacji), która jak większość młodych moskwianek nie ma już żadnych kompleksów wobec Zachodu. 14:00 Z ANDRUSEM PO GALICJI - MIELEC Magazyn, 25 min, Polska, 2015 Reżyseria: Tomasz Paulukiewicz Artur Andrus tym razem odwiedził Mielec. Poznał tutaj m.in. tajniki produkcji śmigłowców i samolotów, dowiedział się do czego potrzebne jest łóżko w pracowni fotograficznej oraz zagrał i zaśpiewał do tańca na dancingu. 14:35 PLANETA DINOZAURÓW - ELITA ZABÓJCÓW - ODC. 2/3 (PLANET DINOSAUR: KILLER ELITE - ODC. 2/3) Film dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania, 2011 Reżyseria: Mark Sherman, Phil Dobree Żyjemy w złotym wieku odkryć paleontologicznycznych. Na całym świecie odkrywamy nowe pokolenia dinozaurów, od olbrzymów i najstraszliwszych zabójców po stwory najdziwniejsze i najcudowniejsze. W tym odcinku poznamy dinozaury drapieżne, morskie i lądowe. 150 milionów lat temu w wodach i na lądzie królowały kimmerozaury, zaurofaganaksy i alozaury. Ale to nie one były władcami mórz. Wiele wskazuje, że musiały istnieć zwierzęta o wiele większe. W 2008 roku na arktycznej wyspie z zamarzniętej ziemi wydobyto skamielinę. Czaszka tego zwierzęcia była niemal dwa razy większa od czaszki tyranozaura, musiała więc należeć do olbrzymiego, dotąd nieznanego zabójcy, którego nazwano Drapieżnikiem X. Zwierzę to miało ponad 15 metrów długości i ważyło około 45 ton. Jest to najpotężniejszy gad morski wśród dotychczas poznanych, którego należy uznać za największego ówczesnego zabójcę. 75 milionów lat temu świat zdominowała nowa elita drapieżników. Były to tyranozaury. Niezwykle sprawne, obdarzone znakomitym węchem, doskonale przystosowujące się do różnych środowisk zwierzęta opanowały niemal całą półkulę północną. Tyranozaury na pewno zawładnęłyby całą Ziemią, gdyby nie zmiany w układzie kontynentów. 75 milionów lat temu wyraźna linia oddzielała północ od południa Ziemi. Między dwiema częściami nie było łączności. Tyranozaury nie mogły więc opanować półkuli południowej. Tam dominował inny zabójca. Abelizaur. W ostatnim dziesięcioleciu na Madagaskarze znaleziono najwięcej skamieniałości umożliwiających identyfikację tego drapieżnika. Ale na półkuli południowej występowały także inne griożne stwory, wśród nich mażungazaury i daspletozaury. Wszystkie one odkąd się pojawiły, opanowały Ziemię na miliony lat. 15:35 SPÓR O HISTORIĘ - PRZEGRANY REALISTA. STANISŁAW MIKOŁAJCZYK Dysk./wywiad/debata, 29 min, Polska, 2011 Scenariusz: Borys Hass Wykonawcy: Michał Klimecki, Piotr Madajczyk, Paweł Kosiński Stanisław Mikołajczyk był antykomunistą, jednak sprzeciwiał się walce zbrojnej przeciwko komunistom po wojnie. Jak sam mówił, wrócił do kraju, aby powstrzymać Stalina przed eksterminacją narodu polskiego. Nic nie wyszło z jego planów, a on sam musiał uciekać na Zachód, gdzie spotkał się z bardzo chłodnym przejęciem emigracji. W dzisiejszym programie chcielibyśmy się przyjrzeć temu, jakim politykiem był Stanisław Mikołajczyk. Tezy do dyskusji: - Jak wyglądała kariera polityczną Mikołajczyka w II RP, umiarkowany praktyk czy wojujący ekstremista? - W 1920 r. zgłosił się na ochotnika i został ranny, wcześniej brał udział w Powstaniu Wielkopolskim. - Po wojnie bolszewickiej związał się z PSL Piast Wincentego Witosa. - Cały czas się samokształcił i awansował w strukturach partii. - W 1930 r. został posłem, występował na forum sejmu głównie w sprawach gospodarczych. - W 1937 zostaje wiceprezesem Stronnictwa i jest współorganizatorem strajków chłopskich, w których w starciach z policją zginęło 44 strajkujących. 17:05 LWÓW - MIASTO I LUDZIE NIEPODLEGŁEJ RZECZYPOSPOLITEJ - ODC. 8/9 Reportaż, 19 min, Polska, 2018 Zdjęcia: Tomasz Smyk 9 - odcinkowy, reportażowy przewodnik po Lwowie śladami wybitnych Polaków. Odcinek 8 "Lwów każdemu zdrów" Klub Sportowy Pogoń, Kazimierz Górski, naftusia w Truskawcu, wycieczka w Gorgany to sportowe i turystyczne atrakcje przedwojennych mieszkańców Lwowa. O tym opowiada kolejny odcinek z serii reportaży. 17:35 ZMIENNICY - ODC. 11/15 - ANTYCYPACJA Serial obyczajowy, 58 min, Polska 1986 Reżyseria: Stanisław Bareja Scenariusz: Stanisław Bareja, Jacek Janczarski Zdjęcia: Wojciech Jastrzębowski Muzyka: Przemysław Gintrowski Aktorzy: Mieczysław Hryniewicz, Ewa Błaszczyk, Stanisława Celińska, Mariusz Benoit, Marzena Trybała, Gustaw Lutkiewicz, Irena Kwiatkowska, Marek Siudym, Iwona Głębicka, Marek Frąckowiak, Wojciech Pokora Zmiennicy nie mogą wyplątać się z kłopotów, jakich przysparzają im uciążliwi pasażerowie ich taksówki. Klusek i Gonschorek usiłują namówić Jacka do złożenia fałszywych zeznań w sądzie w sprawie o porwanie taxi 1313. Kasia, jako Marian Koniuszko, bierze udział w ryzykownej mistyfikacji, próbując pomóc przyjaciołom Jacka Parzydlaka w rozwiązaniu ich problemów mieszkaniowych. Tymczasem redaktor Lusia i awangardowy pisarz Oborniak, którzy odtworzyli zaginioną powieść, stają wobec nowych i niespodziewanych okoliczności związanych ze "zmartwychwstaniem" autora. 18:45 ŚLĄSKI IKAR Film dokumentalny, 28 min, Polska, 2017 Autor: Jan Zub Film dokumentalny o Antonim Gabrielu Antoni Gabriel urodził się 18 maja 1911 roku w Mnichowicach koło Bralina, jako syn Jana, rolnika, i Pauliny z domu Stodek. Po ukończeniu szkoły powszechnej wyuczył się rzemiosła kowalskiego. Służbę wojskową odbył w latach 1932 - 1934 w 3. Pułku Lotniczym na Ławicy w Poznaniu. Skonstruował samodzielnie dwuosobowy samolot Śląsk, na którym 8 listopada 1936 roku wykonywał loty w okolicach Bralina. Od 1944 roku przebywał w Anglii, gdzie uzyskał tytuł inżyniera mechanika, specjalisty silników lotniczych. W roku 1947 wyjechał do Rio de Janeiro (Brazylia), gdzie zajmował się projektowaniem i produkcją składanych rusztowań do budowy wysokościowców, silników i łodzi, przęseł mostowych, hangarów lotniczych, masztów i wież RTV oraz pras złomu. Zmarł 23 września 1991 roku w Rio de Janeiro. 19:20 MAKSYMILIAN KOLBE Film dokumentalny, 16 min, Polska, 1991 Reżyseria: Władysław Sobecki, Andrzej Machnowski Scenariusz: Władysław Sobecki Zdjęcia: Andrzej Machnowski Wykonawcy: Franciszek Gajowniczek Film dokumentalny o życiu i działalności Maksymiliana Marii Kolbeego. Święty Maksymilian Maria Kolbe, polski franciszkanin, święty Kościoła katolickiego, zmarł w 1941 roku w obozie koncentracyjnym Auschwitz. 19:45 JEDWABNY SZLAK - 2/3 (THE SILK ROAD) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2016 Fascynująca opowieść o historii szlaku handlowego, który odmienił świat. A wszystko zaczęło się od jednego towaru - materiału utkanego z kokonu pewnej ćmy, z którego zaczęto szyć cesarskie szaty. Jedwabny Szlak mierzył ponad osiem tysięcy kilometrów i biegł z dawnej chińskiej stolicy przez mityczne miasta Azji Środkowej, Samarkandę i Persepolis, aż po Morze Śródziemne do bazarów Konstantynopola i do weneckich kupców. Od Aleksandra Wielkiego po Czyngis - - chana, cesarze i książęta zawsze chcieli go kontrolować. Warto było o niego walczyć. Przynosił nie tylko zyski materialne. Ludy, których ziemie przecinał, wymieniali towary, ale też idee i zdobycze techniki, od których później zależał byt Zachodniej Europy. Papier. Proch. Instrumenty muzyczne. Jedwabny Szlak przekraczał granice, umożliwiał kontakt między różnymi kulturami, ale rodził też konflikty. W drugim odcinku nasz przewodnik dr Sam Willis dociera do Azji Środkowej, w sercu Jedwabnego Szlaku, miejscu ciągłych podbojów, migracji ludów i upadku całych miast. Tej części Jedwabnego Szlaku Europa często nie dostrzegała, a być może najwięcej jej zawdzięcza. Pozna ostatnich żyjących Sogdyjczyków, którzy niegdyś handlowali od Morza Śródziemnego po Morze Chińskie. Poszuka też śladów ich kultury. Zachwyci się miastem zbudowanym przez tysiące niewolników dla jednego z największych pogromców na świecie. Odwiedzi też szkoły w miastach na Jedwabnym Szlaku, w których narodziła się współczesna matematyka i astronomia. 20:50 STAWKA WIĘKSZA NIŻ ŻYCIE - ODC. 3/18 - ŚCIŚLE TAJNE Serial wojenno - przygodowy, 54 min, Polska 1967 Reżyseria: Janusz Morgenstern Scenariusz: Andrzej Zbych Zdjęcia: Antoni Wójtowicz Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Stanisław Mikulski, Wanda Koczeska, Leon Niemczyk, Igor Śmiałowski, Emil Karewicz, Lech Ordon, Marian Opania Rok 1942. Schwytany zostaje dr Pulkowski, który przed wojną zajmował się badaniami nad nowym typem silnika odrzutowego. Inżynier Erwin Reil próbuje namówić go na współpracę z Niemcami. Zadanie odbicia polskiego naukowca otrzymuje Kloss. Kloss i Rioletto przygotowują plan działania. Akcja kończy się sukcesem. Wkrótce doktor zostaje uwolniony. Udaje się zbiec także Edwardowi i Kazikowi. Podejrzenie o szpiegostwo zostaje skierowane na Puschkego, który ginie z rąk Rioletta. 23:05 HISTORIA W POSTACIACH ZAPISANA - KARDYNAŁ RICHELIEU. NIEBO MOŻE POCZEKAĆ (CARDINAL RICHELIEU) Film dokumentalny, 102 min, Francja, 2013 Reżyseria: Laure Delalex Wykonawcy: Marek Ciuniel W niezwykłej scenerii pałaców i kaplic, we Francji i poza nią, widzowie mogą poznać życie Armanda Jeana du Plessis, czyli księcia kardynała de Richelieu. Tego samego, którego jako wroga d ’Artagnana i trzech muszkieterów, opisał Aleksander Dumas w swojej powieści. Niesłusznie go oczerniając. Richelieu nie miał w sobie nic z krwiożerczego i bezdusznego ministra, którego znamy z kart książki. Był jednym z największych polityków tamtych czasów i twórcą nowoczesnego państwa, jednym z największych francuskich mężów stanu, twórcą Akademii Francuskiej, organizatorem służby publicznej, którą uważał za powołanie, a nie korzyść osobistą. Znany także ze swojego zamiłowania do nauki, architektury i sztuki. Kardynał Richelieu był człowiekiem pełnym pasji i ambicji. Jego życie to ciąg intryg, machinacji finansowych i zabiegów politycznych, dzięki którym król Ludwik XIII mógł rządzić przez wiele lat. 01:00 GRY WOJENNE - CZ. 3 Film dokumentalny, 44 min, Polska, 2008 Reżyseria: Dariusz Jabłoński Scenariusz: Dariusz Jabłoński Zdjęcia: Tomasz Michałowski Muzyka: Michał Lorenc Amerykańscy rozmówcy ujawniają, że rozpatrywanym przez USA działaniem w przypadku konfliktu militarnego byłaby odpowiedź nuklearna na terenie Polski, Czechosłowacji i NRD. Otwiera to dyskusję na temat szans na zaistnienie takiego konfliktu. Potwierdzeniem jego ewentualnego przebiegu są rysowane przez Kuklińskiego mapy Układu Warszawskiego, odtajnione przez ministra obrony narodowej, które prezentuje autor serialu. Na podstawie odtajnionych dokumentów reżyser rekonstruuje dzieciństwo i młodość Kuklińskiego, a także wydarzenia w historii Polski, które mogły mieć wpływ na podjęcie przez niego współpracy z Amerykanami. W relacjach świadków mowa jest o inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację w 1968 roku, a także o wydarzeniach na Wybrzeżu w 1970 roku. Kukliński kontynuuje swoją działalność, m. in. wyjeżdżając na kurs do Moskwy, gdzie studiuje wraz z wieloletnim szefem wywiadu i kontrwywiadu polskiego wojska. Nadchodzi sierpień 1980 roku i przygotowania do interwencji wojsk Układu Warszawskiego w Polsce. Kukliński informuje o przygotowaniach Amerykanów. 02:00 SZWADRON (SZWADRON) Dramat historyczny, 97 min, Polska/Ukraina/Francja/Belgia, 1992 Reżyseria: Juliusz Machulski Scenariusz: Juliusz Machulski Zdjęcia: Witold Adamek Muzyka: Krzesimir Dębski Wykonawcy: Maciej Gudowski Aktorzy: Radosław Pazura, Janusz Gajos, Siergiej Szakurow, Jan Machulski, Franciszek Pieczka, Katarzyna Łochowska, Bernard-Pierre Donnadieu, Tomasz Stockinger, Wojtek Klata, Grzegorz Warchoł, Artur Barciś, Anna Majcher, Agnieszka Kruk, Henryk Machalica, Eugeniusz Kamiński Juliusz Machulski znany jest przede wszystkim jako twórca dowcipnych scenariuszy i kasowych filmów z wartką akcją - "Seksmisja", "Vabank", "Vabank II", "Kingsajz", "Deja vu". W roku 1992 po raz pierwszy w swej reżyserskiej karierze zrealizował - w dodatku z wielkim rozmachem - film historyczny. Tysiące statystów, koni, imponujące sceny batalistyczne, producenci z czterech krajów. Strona rosyjska dostarczyła nawet autentyczną broń z XIX wieku, a ta zrobiona specjalnie dla potrzeb filmu działała na tych samych zasadach co przed stuleciem. Za militaria, kostiumy, uprząż i układ jazd konnych odpowiedzialny był Tomasz Biernacki - etnograf, historyk i doskonały jeździec. Zadanie ułatwiły mu materiały zebrane podczas pracy nad poprzednimi filmami związanymi z okresem powstania styczniowego, m.in "Wierną rzeką". Akcja filmu rozgrywa się w roku 1863 na ziemiach zaboru rosyjskiego. Bohaterem "Szwadronu" jest pochodzący ze szlacheckiej rosyjskiej rodziny młody baron Fiodor Jeremin. Wstępuje on na ochotnika do szwadronu dragonów - chce zaimponować dziewczynie, w której zakochał się bez wzajemności. W Polsce wybucha powstanie,Jeremin zgłasza się do oddziału wysłanego do jego stłumienia. Wydaje mu się, że Polacy pokonani zostaną z łatwością, a on bez większego wysiłku zdobędzie stopień oficerski, ordery, łupy i sławę bohatera. W szwadronie służy również rotmistrz Dobrowolski, Polak. Właśnie on wyróżnia się największym okrucieństwem wobec miejscowej ludności. Patrol rosyjski chwyta młodego Żyda Symchę. Dobrowolski, przekonany, że Symcha jest powstańczym łącznikiem, każe go powiesić mimo protestów innych oficerów. Jeremin głęboko przeżywa egzekucję. Widzi brutalność Kozaków pacyfikujących wsie i zaczyna współczuć walczącym Polakom. Ze szwadronu dezerterują dwaj szeregowcy: Jemieljanow i Niczyporczuk. Jeremin martwi się losem Niczyporczuka, który w jednej z potyczek uratował mu życie. Spostrzega w wiejskiej karczmie polską szlachciankę i urzeczony jej urodą pragnie ją poznać. Tymczasem Rosjanom udaje się aresztować pułkownika Markowskiego. Ten legendarny żołnierz powstania jest dla nich bezcenny. Współpracujący z Rosjanami rządca Petersigle zaprasza oficerów szwadronu na obiad. Emilia Petersigle, jego córka, jest dziewczyną, którą Jeremin zachwycił się w karczmie, lecz ona traktuje go jak wroga, gdyż całym sercem opowiada się po stronie powstańców. Nocą aresztowany pułkownik popełnia samobójstwo. Niczyporczuk wpada w ręce Rosjan. Za dezercję zostaje skazany na karę dwóch tysięcy pałek. W czasie egzekucji umiera. Szwadron Jeremina oddala się z wioski w ulewnym deszczu