TVP Kultura Poniedziałek, 21.01.2019 08:15 STUDIO KULTURA - ROZMOWY - ANNA SMÓŁKA Dysk./wywiad/debata, 9 min, Polska, 2018 Wykonawcy: Małgorzata Nieciecka - Mac (prowadzący) Gościem Małgorzaty Niecieckiej - Mac jest Anna Smółka, która wraz Agnieszką Rybak napisały książkę "Wieża Eiffla nad Piną. Kresowe marzenia II RP". Autorki w swojej publikacji przypominają historie zapomniane i kreślą obraz Kresów nowoczesnych. Starają się sprawdzić, co dziś z tej nowoczesności zostało. 08:35 PIERWSZA MIŁOŚĆ Film obyczajowy, 25 min, Polska, 1971 Reżyseria: Sylwester Chęciński Scenariusz: Andrzej Wajda Zdjęcia: Jerzy Stawicki Aktorzy: Magdalena Zawadzka, Wojciech Szymański, Stanisław Zaczyk, Wiesława Mazurkiewicz, Wanda Łuczycka, Zbigniew Horawa, Edward Lubaszenko Przeżycia 15 - letniego chłopca zafascynowanego wdziękiem i urodą młodej arystokratki Zinaidy, która jest zakochana w ojcu Wołodii... 09:15 TYDZIEŃ Z ŻYCIA MĘŻCZYZNY Film obyczajowy, 85 min, Polska 1999 Scenariusz i reżyseria: Jerzy Stuhr Zdjęcia: Edward Kłosiński Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Jerzy Stuhr, Gosia Dobrowolska, Danuta Szaflarska, Krzysztof Stroiński, Jacek Romanowski, Ewa Skibińska, Maciej Niesiołowski, Alex Możdżyński, Małgorzata Drozd, Janusz Michałowski, Anna Samusionek, Jolanta Fajkowska, Iwona Schymalla, Agnieszka Dygant, Mikołaj Klimek, Barbara Kurzaj, Dominik Bąk, Jacek Jerzyna, Krzysztof Kumor, Bohdan Ejmont, Karina Kunkiewicz, Jerzy Łapiński, Barbara Baryżewska, Maria Klejdysz i inni "Jak doskonałym tworem jest człowiek! Jak wielkim przez rozum! Jak niewyczerpanym w swych zdolnościach! Jak szlachetnym postawą i w poruszeniach! Czynami podobnym do anioła, pojętnością zbliżonym do bóstwa! Ozdobą on i zaszczytem świata! Arcytypem wszech jestestw!" - tak brzmią słowa pieśni, śpiewanej przez chór w "Tygodniu z życia mężczyzny". Słowa te pochodzą z Szekspirowskiego "Hamleta" i stanowią raczej ironiczne motto do trzeciego autorskiego filmu Jerzego Stuhra. Główny bohater "Tygodnia...", prokurator Adam Borowski, jest bowiem człowiekiem pełnym słabości, łatwo ulegającym pokusom. Tylko pozornie tydzień z jego życia, o którym opowiada film, jest szczęśliwy. Bohater kupuje dom, na rynku księgarskim ukazuje się jego książka, za parę dni ma wyjechać z chórem na występy do Wielkiej Brytanii, jego żona Anna otrzymuje prestiżową nagrodę. W rzeczywistości z każdym z tych wydarzeń wiążą się mniejsze lub większe podłości popełniane przez Borowskiego. Popełniane nie zawsze z wyrachowania, częściej pod wpływem presji chwili. Adam nie jest człowiekiem amoralnym, dręczą go wyrzuty sumienia, czego dowodzi finał filmu. W jego życiu dochodzi do bolesnego rozdarcia. Oskarżając na sali sądowej, nie uznaje taryfy ulgowej. Dziwnym zrządzeniem losu przez siedem kolejnych dni tygodnia sam staje wobec podobnych problemów, co ludzie, dla których domagał się surowych wyroków. I co? W porównaniu z nimi wcale nie jest lepszy. "Tydzień z życia mężczyzny" to pierwszy film w reżyserskim dorobku Jerzego Stuhra, pod którym może - jak sam stwierdził - "podpisać się obiema rękami". Mówiąc te słowa, artysta miał na myśli głównie swoje opanowanie warsztatu realizatora. Nie ukrywał wszakże, że bliskie jest mu także przesłanie filmu, będące swoistym apelem o wyrozumiałość i tolerancję dla ludzkiej niedoskonałości. Adam Borowski bowiem to klasyczny typ "everymana", w którego duszy nieustannie toczy się walka między dobrem i złem. Raz jedno jest na wierzchu, raz drugie, zaś każdy dzień stanowi egzamin dla sumienia. Głównymi zaletami filmu Stuhra, oprócz oczywiście świetnego aktorstwa, są klarowna kompozycja, sprawnie poprowadzona intryga i muzyka Wojciecha Kilara. "Tydzień z życia mężczyzny" uhonorowano nagrodą OCIC na MFF w Wenecji (1999), dwoma wyróżnieniami na FPFF w Gdańsku - Gdyni (1999) oraz nagrodą publiczności podczas Lata Filmowego w Kazimierzu Dolnym (1999). 11:00 DOM - ODC. 14/25 - TA MAŁA WIOLONCZELISTKA Serial obyczajowy, 86 min, Polska, 1996 Reżyseria: Jan Łomnicki Scenariusz: Jerzy Janicki, Andrzej Mularczyk Zdjęcia: Bogusław Lambach Muzyka: Waldemar Kazanecki Aktorzy: Halina Rowicka, Tomasz Borkowy, Tomasz Mędrzak, Anna Romantowska, Ewa Serwa, Joanna Szczepkowska, Jolanta Żółkowska, Jan Englert, Zygmunt Malanowicz, Gustaw Lutkiewicz, Jerzy Michotek Wiosna 1969 roku. Na poligonie wojskowym odbywają się ćwiczenia dla żołnierzy - studentów. Jest wśród nich Mietek, który z trudem znosi chamstwo i szykany przełożonych. Niebawem do jednostki przyjeżdża Gosia i załatwia mu przepustkę. Młodzi mają dla siebie tylko parę godzin. Spędzają je, oddając się miłości w starej opuszczonej dzwonnicy. Tymczasem Basia prosi Andrzeja, by wykorzystał dawną znajomość z pułkownikiem Poznańskim i wstawił się za wyrzuconym z pracy Łukaszem Zbrożnym. Niestety, Poznański jako Żyd z pochodzenia utracił wpływy i musi uciekać z Polski. Na Dworcu Gdańskim Andrzej, Ewa i Leszek żegnają odjeżdżających Poznańskich. Gdy pociąg już rusza, na peron wbiega zdyszana Basia. Jest w zaawansowanej ciąży. Bliska omdlenia osuwa się na ławkę. Zatroskany Andrzej odwozi ją do domu, co wywołuje wybuch zazdrości Ewy. Po powrocie do mieszkania zaczyna pakować walizki. Widząc to, Leszek grozi, że jeśli Ewa wyjedzie, jej mąż dowie się o ich spędzonej razem nocy. 12:40 BEZPOŚREDNIE POŁĄCZENIE Nowela filmowa, 49 min, Polska 1979 Scenariusz i reżyseria: Juliusz Machulski Aktorzy: Włodzimierz Press, Ewa Żukowska, Teofila Koronkiewicz, Zdjęcia: Ryszard Lenczewski Muzyka: Henryk Kuźniak Aktorzy: Ewa Żukowska, Włodzimierz Press, Helena Kamińska, Halina Machulska, Jacek Koman Jeden z pierwszych filmów fabularnych Juliusza Machulskiego, późniejszego twórcy takich ekranowych przebojów, jak "Vabank", Vabank II, czyli riposta","Kingsajz","Seksmisja","Deja vu","V. I. P. ", "Kiler","Superprodukcja'. Niewinna małżeńska sprzeczka Haliny i Marka przeradza się w ostrą kłótnię, w której padają deklaracje rozwodowe. Domową burzę przerywa dzwonek telefonu. Słaby głos kobiecy w słuchawce wzywa pomocy. Zaperzeni małżonkowie nie rozpoznają dzwoniącej po głosie, ale Halina dochodzi do wniosku, że to jej matka ma kolejny atak serca i natychmiast jedzie do jej mieszkania. Pozostawiony w domu Marek telefonicznie mobilizuje resztę rodziny. Wkrótce okazuje się jednak, że alarm był fałszywy: matka Haliny jest zdrowa. Ale tajemniczy głos odzywa się ponownie. Przejęty Marek próbuje na różne sposoby dowiedzieć się, kim jest wzywająca pomocy kobieta, lecz ta znów się rozłącza. Jeszcze niedawno obrzucający się wyzwiskami małżonkowie, całkowicie zapominają o awanturze. Podejrzewając, że tajemniczy głos w słuchawce należał do ich znajomej, teraz już zapewne nieprzytomnej, postanawiają włamać się do jej mieszkania, by ją ratować. 13:45 ŻYCIE JAKO ŚMIERTELNA CHOROBA PRZENOSZONA DROGĄ PŁCIOWĄ Dramat psychologiczny, 97 min, Polska 2000 Scenariusz i reżyseria: Krzysztof Zanussi Zdjęcia: Edward Kłosiński Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Zbigniew Zapasiewicz, Krystyna Janda, Tadeusz Bradecki, Monika Krzywkowska, Paweł Okraska, Aleksander Fabisiak, Szymon Bobrowski, Jerzy Radziwiłowicz, Teresa Marczewska i inni Filmem tym Krzysztof Zanussi powrócił do tematów poruszanych już w początkach swojej twórczości ("Śmierć prowincjała", "Spirala"), ale także do wielkiej formy twórczej, co potwierdziły liczne nagrody przyznane jego dziełu, m.in.: Złote Lwy Gdańskie, nagroda za najlepszą rolę męską dla Zbigniewa Zapasiewicza i nagroda dziennikarzy na FPFFw Gdyni w 2000 r. , Grand Prix na MFF w Moskwie oraz 6 nagród Orła - Polskiej Nagrody Filmowej w najważniejszych kategoriach. Na szczególne uznanie zasługuje kreacja grającego główną rolę Zbigniewa Zapasiewicza, która na trwałe wpisze się do kronik polskiego kina. Tytuł zaczerpnięty z napisu na warszawskim murze wskazuje na sposób prowadzenia wywodu oparty na ironii i paradoksach, co nie umniejsza powagi tematu. Zanussi uświadamia bowiem widzom prawdę, o której na co dzień nie chcemy pamiętać: że życie od chwili powstania to nieustanny marsz ku śmierci, który czasami gwałtownie przyśpiesza swój rytm. I nawet lekarz z wieloletnią praktyką onkologiczną, obeznany z umieraniem innych, nie od razu jest przygotowany duchowo na przyjęcie własnej śmierci. "Życie..." otwiera sekwencja filmu w filmie rozgrywająca się w średniowieczu. Schwytany na gorącym uczynku koniokrad zostaje skazany na stryczek. Przybyły do wioski zakonnik na osiołku, Bernard z Clairvaux, założyciel zakonu cystersów, prosi, by tymczasowo odstąpiono od wykonania wyroku. Chce zabrać skazańca do klasztoru i przygotować do nieuniknionej egzekucji. Cała scena rozgrywa się na planie, gdzie nad zdrowiem ekipy filmowej czuwa lekarz Tomasz Berg. Od zakonnika - konsultanta filmu Tomasz chce się dowiedzieć, jakie słowa Bernarda pozwoliły złodziejowi pokornie przystać na śmierć. Pyta nie tylko z ciekawości. Ten około 60 - letni racjonalista i cynik podejrzewa, że sam jest śmiertelnie chory. Badania potwierdzają jego przypuszczenia. Tomasz, który potrafił korzystać z uroków życia, teraz desperacko próbuje się bronić przed wyrokiem. Prosi zamożną byłą żonę Annę, która po rozwodzie kupiła mu mieszkanie i samochód, by teraz sfinansowała jego operację w Paryżu. Kobieta, związana z dużo młodszym, nowym partnerem, Karolem, bez wahania na to przystaje. Ale na ratunek jest już za późno. Pozostaje czekanie na śmierć i z góry przegrana walka z narastającym cierpieniem. Berg nie chce jednak umierać bez sensu. W ostatnich tygodniach, jakie mu zostały, szuka wyjaśnienia, rady kogoś, kto pomógłby mu pojąć i zaakceptować sam fakt przemijania, odnaleźć harmonię między życiem i śmiercią, której nie potrafił odnaleźć jako lekarz i naukowiec. 15:35 ŚLADAMI WIELKICH KOMPOZYTORÓW - ŚLADAMI VIVALDIEGO (VIVALDI) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2012 Reżyseria: Alain Dualt Cykl dokumentalny przedstawiający sylwetki sławnych kompozytorów. Ten odcinek poświęcony jest jednemu z najsłynniejszych wirtuozów skrzypiec - Antonio Vivaldiemu. Choć kompozytor jest dziś głównie kojarzony z cyklem "Cztery pory roku", jego twórczość jest znacznie bogatsza. Podróżując przez Włochy, o ciekawostkkach i tajemnicach z życia kompozytora opowiadają m.in. historyk Patrick Barbier, muzykolog Susan Orlando czy miłośniczka Vivaldiego Micky White. 16:45 PORCELANA W SKŁADZIE SŁONIA Film obyczajowy, satyra, 44 min, Polska 1984 Scenariusz i reżyseria: Andrzej Czekalski Zdjęcia: Stefan Pindelski Muzyka: Włodzimierz Korcz Aktorzy: Henryk Bista, Artur Barciś, Kalina Jędrusik, Witold Pyrkosz, Leon Niemczyk, Janusz Rewiński, Leon Buczkowski i inni Znakomita satyra na sytuację w Polsce sprzed kilkudziesięciu lat. Któż dziś chce pamiętać czasy, w których krajobraz polskich miast i miasteczek nieodparcie kojarzył się z tasiemcowymi kolejkami, a zdobycie chociażby zwykłej, niebieskiej koperty wymagało nie lada sprytu i nastręczało wiele trudności. A jednak taka była rzeczywistość, choć z drugiej strony wydaje się, że mimo ciężkich warunków, żyło się łatwiej i nie było rzeczy, której nie dałoby się załatwić. O ludziach zmuszonych do radzenia sobie w trudnych czasach opowiada właśnie ta zabawna nowela. Bohaterowie pomagają jeden drugiemu w załatwianiu codziennych, zwykłych spraw, co pociąga za sobą całą lawinę różnych komicznych zdarzeń. Pierwsza scena filmu przedstawia zdezorientowanego kilkuletniego malca, któremu dziadek próbuje opowiedzić historię o kolejkach. W jakimś mieście przed nieokreślonym sklepem ustawiła się gigantyczna kolejka. Na jej koniec posłusznie zmierza główny bohater filmu w szarym prochowcu i czapce (w tej roli Henryk Bista). Nagle przypomina sobie, że musi jeszcze coś załatwić, więc prosi stojącego przed nim kolejkowicza, by zajął mu miejsce. Mężczyzna uprzejmie wyraża zgodę, ale w zamian prosi, by kupił dla niego w kiosku zwykłą kopertę. Oczywiście, dla bohatera to drobnostka, zapewnia, że nie sprawi mu to żadnego kłopotu. Nawet nie podejrzewa, ile osób będzie musiał zaangażować, by wreszcie dostać tę jedną, małą kopertę. Zajęta poprawianiem urody kioskarka odmawia sprzedaży. Chyba że przegoni stojącego od dłuższego czasu na ulicy mężczyznę, który denerwuje kobietę, co utrudnia jej pracę. Sterczący na rogu facet chętnie zgodziłby się zejść z oczu kioskarce, cóż, kiedy musi cierpliwie czekać na taksówkę, którą kazała mu złapać teściowa. Odejdzie, jeżeli bohater znajdzie wolną "taryfę". Taksówka w końcu znajduje się, tyle że zepsuta i trzeba ją dopchać do warsztatu. W zakładzie mechanik nie naprawi auta, jeżeli nie strzeli sobie trzech piwek. W pobliskiej restauracji alkohol podaje się tylko do konsumpcji, ale co robić, kiedy zakąsek brak. Bohater dostanie piwo, jeżeli we własnym zakresie załatwi coś do zjedzenia. Aby zdobyć zakąskę, musi spełnić kolejne żądanie i tak dalej, i tak dalej. W końcu wszyscy zostaną usatysfakcjonowani, jednak nasz bohater niewiele będzie z tego miał. Jego kolejka okazała się wyjątkowo pechowa. 17:35 BIG BANG Komedia science fiction, 89 min, Polska 1986 Scenariusz i reżyseria: Andrzej Kondratiuk Zdjęcia: Włodzimierz Precht Muzyka: Eugeniusz Rudnik Aktorzy: Ludwik Benoit, Zofia Merle, Janusz Gajos, Zdzisław Kozień, Bożena Dykiel, Franciszek Pieczka, Roman Kłosowski, Iga Cembrzyńska i inni - Wujek, nalot jest! Ufo zlądowało! Na wujka polu się rządzą! - Co za jedne? - A ja wim, co one za jedne? Z nieba są. Wujek sam obaczy, obada sprawę na miejscu... Pomimo tej zachęty ani wujek, ani inni bohaterowie filmu Kondratiuka nie wykazują nadmiernej ochoty do "obadania sprawy". Fakt tak niezwykły, jak wylądowanie kosmitów na pobliskim polu przyjmują z zadziwiającym fatalizmem. Dla mazowieckich chłopów ważne jest nie tyle, jak wyglądają "obcy", ale jak ich godnie przyjąć. W chałupie zaczyna się zatem narada. Nie widać śladu strachu, czy większych emocji, związanych z bądź co bądź niezwykłą sytuacją. Dla Mietka Wrońskiego, Janka, Naukowca, Staśka Skrzypka i sklepowej Zosi przybycie kosmitów to przede wszystkim... dobra okazja do wypitki. A jak wiadomo, alkohol rozwiązuje języki. Zaczynają się długie Polaków rozmowy. Za kanwę scenariusza posłużyła Andrzejowi Kondratiukowi jego własna sztuka "Koniec ery Menelików". Podobnie jak we "Wniebowziętych", "Czy jest tu panna na wydaniu" i "Klubie profesora Tutki" reżyser ujawnił tu spory talent do portretowania polskich przywar, dziwactw, śmiesznostek i słabości. Pomimo braku realizacyjnego rozmachu (film często przypomina spektakl Teatru TV), "Big Bang" wciąż ogląda się znakomicie. Zasługa to doskonałych dialogów, ponadczasowego komizmu i rewelacyjnego aktorstwa. W obsadzie znalazły się same znakomitości, które w tym wypadku w pełni potwierdziły swą markę. Prototypami bohaterów byli autentyczni chłopi z zaprzyjaźnionej z reżyserem mazowieckiej wioski, co niewątpliwie pomogło Kondratiukowi nadać każdej postaci indywidualny, niepowtarzalny rys. "Big Bang" został ciepło przyjęty zarówno przez widownię, jak i krytykę. Realizatorzy otrzymali liczne nagrody w kraju i za granicą, m.in. Złoty Ekran (Janusz Gajos i Andrzej Kondratiuk) oraz Złotą Syrenkę. 19:20 RZECZ POLSKA - MEBLE DLA IGNACEGO MOŚCICKIEGO Film dokumentalny, 11 min, Polska, 2018 Reżyseria: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Scenariusz: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Muzyka: Bartosz Kruczyński Wykonawcy: Marek Sosenko, Stanisław Lenartowicz 100 najlepszych polskich projektów na 100 - lecie Niepodległości! W trzecim odcinku zespół mebli z Zameczku Prezydenta RP w Wiśle. Zarówno pałac, jak i meble powstały jako dar Województwa Śląskiego dla prezydenta Ignacego Mościckiego. Meble były pierwszym w Polsce przykładem funkcjonalizmu w projektowaniu. W kraju, gdzie wciąż modny był styl dworkowy, połączenie metalowych rur ze skórami egzotycznych zwierząt, musiało wręcz szokować nowoczesnością. 19:30 KTÓRĘDY PO SZTUKĘ - ŁUKASZ KOROLKIEWICZ Magazyn, 5 min, Polska, 2018 Reżyseria: Anna Zakrzewska Scenariusz: Tomasz Filiks Wykonawcy: Ewa Skolimowska O obrazie Łukasza Korolkiewicza "13 grudnia 1981 roku rano" opowiada Ewa Skolimowska. Artysta tworzy hiperrealistyczne obrazy przypominające fotografie. Portretuje intymne sceny, pełne tajemnicy i melancholii. Twórczość malarza jest obecna we wszystkich najważniejszych zbiorach państwowych. 19:35 POMNIK. EUROPA ŚRODKOWO - WSCHODNIA 1918 - 2018 Reportaż, 15 min, Polska, 2018 Scenariusz: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Reportaż wokół wystawy Pomnik. Europa Środkowo - Wschodnia 1918 - 2018. Agnieszka Tarasiuk kuratorka, oprowadza widzów telewizyjnych po galerii, prezentując najciekawsze realizacje. Na wystawie zobaczymy m.in. makietę pomnika na Górze Świętej Anny, zrealizowanego przez Xawerego Dunikowskiego. Jest to przykład monumentu, który miał przypieczętować zwycięstwo bitewne, a jego wymowa zmieniała się w zależności od państwowych granic: teren ten po roku 1945 został włączony do Polski. Innym omawianym pomnikiem są Organy Władysława Hasiora; w tym wypadku to, co uratowało pomnik przed rozebraniem po 1989 roku, była rewolucyjna forma. W audycji poruszymy również wątek pomników, które nigdy nie zostały zrealizowane (np. Droga Oskara Hansena), ponieważ były zbyt rewolucyjne na swój czas, jak i przedstawimy te z nich, które powstały z pominięciem oficjalnych władz: np. Pomnik Poległych Stoczniowców 1970. 20:20 SŁOWO NA A - ODC 3 (THE A WORD) Serial obyczajowy, 57 min, Wielka Brytania, 2016 Reżyseria: Peter Cattaneo Scenariusz: Peter Bowker Aktorzy: Morven Christie, Lee Ingleby, Tommie Grabiec, Christopher Eccleston, Max Vento W domu Hughesów pojawia się terapeutka Maggie, dawna szkolna koleżanka Alison, która ma pomóc im uporać się z problemami syna. Jej wizyta sprawia, że członkowie rodziny dowiadują się sporo o sobie. Maurice nawiązuje romans z Louise, a Rebecca spędza coraz więcej czasu ze swoim chłopakiem Lukiem. 21:30 WIĘCEJ NIŻ FIKCJA - MUZEUM NIEWINNOŚCI (INNOCENCE OF MEMORIES) Film dokumentalny, 93 min, Wielka Brytania, 2015 Reżyseria: Grant Gee Scenariusz: Grant Gee, Orhan Pamuk Film opowiada historię Stambułu i Orhana Pamuka, który założył w 2012 roku wyjątkowe i niezwykle osobiste Muzeum Niewinności, nawiązując do tytułu pierwszej powieści Pamuka, wydanej w 2008 roku, 23:10 POWIDOKI 3 Dysk./wywiad/debata, 15 min, Polska, 2018 Wykonawcy: Barbara Schabowska - Maszenda (prowadzący), Piotr Nowak (prowadzący) W kolejnym odcinku omawiana jest książka Carla Schmitta "Pojęcie polityczności". Prowadzący program usiłują odpowiedzieć na pytania o to, czy istotą polityki jest konflikt? Co działacz NSDAP może ważnego powiedzieć człowiekowi XXI wieku? 23:30 PANORAMA KINA POLSKIEGO - KRÓLEWICZ OLCH Dramat, 97 min, Polska, 2016 Reżyseria: Kuba Czekaj Scenariusz: Kuba Czekaj Muzyka: Bartek Gliniak Aktorzy: Agnieszka Podsiadlik, Stanisław Cywka, Sebastian Łach, Bernhard Schutz, Bogusława Jantos, Emilia Stachurska, James Fordham, Anna Podolak, Julitta Lasoń, Piotr Buksza, Agnieszka Kwiatkowska Historia wybitnie utalentowanego 14 - letniego chłopca, który rozpoczyna naukę fizyki na uniwersytecie. Pracuje nad teorią światów równoległych, których łącznikiem - jak z początku sądzi - jest światło. Chłopiec ma niezwykły umysł i pokaleczoną duszę, której nie jest w stanie uleczyć matka autorytarnie kierująca jego życiem. Pojawienie się w ich życiu mężczyzny ustanawia nowy porządek, chłopiec z rąk matki przechodzi pod jego opiekę. Między trójką bohaterów krętą drogą tworzy się więź, ale ich wspólne szczęście nie trwa długo. Chłopiec dochodzi do rozwiązania zagadki przejścia między światami, wyrusza w podróż, na szali kładzie swoje życie... 01:35 KINO NOCNE - ZMORY Dramat psychologiczno - obyczajowy, 99 min, Polska, 1979 Reżyseria: Wojciech Marczewski Scenariusz: Pavel Hajny Zdjęcia: Wiesław Zdort Muzyka: Zygmunt Konieczny Aktorzy: Piotr Łysak, Tomasz Hudziec, Bronisław Pawlik, Teresa Marczewska, Hanna Skarżanka, Maria Chwalibóg, Janusz Michałowski Adaptacja powieści Emila Zegadłowicza "Zmory", rozwijającej wątki z trzech wcześniejszych książek tego autora - "Godziny przed jutrznią", "Spod młyńskich kamieni", "Cienie nad falami". Po raz pierwszy "Zmory" wydane zostały w roku 1935 i wzbudziły wówczas wielkie poruszenie. Zegadłowiczowi zarzucano, że w fałszywym świetle przedstawia system szkolny w przedwojennej Polsce, a także zbyt śmiałe sceny erotyczne. One też stały się pretekstem do skonfiskowania przez prokuraturę krakowską drugiego wydania książki. Ataki te - głównie ze strony prasy prawicowej - jak się wydaje, miały swoje głębsze przyczyny. Otóż Zegadłowicz, dotąd cieszący się opinią pisarza o raczej zachowaczych poglądach, ujawnił się jako antyklerykał o sympatiach lewicowych. "Zmory" to powieść niezwykle obszerna, a nawet, jak to określił Wojciech Marczewski - rozbuchana, pełna wątków pobocznych, co musiało przysporzyć wiele trudności przy jej adaptacji. Dlatego też reżyser nie podjął się napisania scenariusza. Zadanie powierzył czeskiemu scenarzyście Pavlowi Hajn, który m.in. napisał scenariusz do "Zaklętych rewirów" Janusza Majewskiego. Mikołaj Srebrny, zwany przez najbliższych Mikiem mieszka razem z ojcem, emerytowanym nauczycielem, we dworze w Porębie Murowanej. Matka, młoda i piękna Zofia cierpiąca na suchoty, mieszka oddzielnie. Gdy Mik zostaje przyjęty do gimnazjum, zamieszkuje u wujostwa Komendów i na co dzień jest świadkiem pijackich wybryków wuja. W szkole chłopiec nie czuje się najlepiej. Sadystyczni nauczyciele znęcają się nad dziećmi fizycznie i psychicznie. Wrażliwy i samodzielnie myślący Mik często im podpada. Po śmierci ojca Komendowie przenoszą się do Poręby, a Mik zamieszkuje wraz z matką u babki. Na wakacje przyjeżdża do Poręby. Poznaje tu swego rówieśnika, który w dosyć brutalny sposób go uświadamia. Mika zaczynają dręczyć pierwsze erotyczne niepokoje. Po powrocie do szkoły razem z innymi kolegami podgląda zabawy miejscowego przedsiębiorcy pogrzebowego z prostytutką, jednak dla niego oglądane brutalne sceny stają się źródłem silnego wstrząsu. W szkole pojawia się nowy nauczyciel, Chwostek. Szybko staje się ulubieńcem uczniów, a jego lewicowe poglądy sprawiają, że wśród młodzieży zaczynają się szerzyć idee socjalistyczne. Umiera matka Mika. Chłopiec zostaje sam z despotyczną babką. Wkrótce przekonuje się, że z pieniędzy przeznaczonych na jego naukę babka opłaca swojego kochanka. Trzej koledzy Mikołaja zostają aresztowani za działalność konspiracyjną. Usunięty ze szkoły Chwostek popełnia w swoim gabinecie samobójstwo. Zbliża się koniec nauki Mika w gimnazjum. Pożegnalny bal zamienia się w wielkie pijaństwo. Kończy się okres uczniowskich niepokojów, Mik i jego koledzy przekraczają próg dorosłości. 03:30 SCENA ALTERNATYWNA - TĘSKNO Magazyn, 25 min, Polska, 2018 Reżyseria: Joanna Makowska "Tęskno" to projekt wokalistki Joanny Longić i pianistki Hani Rani. Składa się na niego zbiór piosenek z autorskimi tekstami w języku polskim i muzyką, która stara się wymknąć podziałowi na znane gatunki i style, łącząc akustyczne brzmienia (pianino, kwintet smyczkowy) z nowoczesnymi brzmieniami. Premiera projektu miała miejsce w maju 2017 r. Od tego czasu zespół wystąpił z kilkoma koncertami premierowymi, m.in. dwukrotnie w Warszawie, Poznaniu, Krakowie oraz podczas tegorocznej edycji Slot Art Festival w Lubiążu. Piosenki duetu można usłyszeć też na Scenie Alternatywnej. 04:50 BIESIADA Z GOMBROWICZEM Reportaż, 19 min, Polska, 2018 Scenariusz: Adrian Apanel Reportaż opowiada o realizacji spektaklu Witolda Gombrowicza "Biesiada u hrabiny Kotłubaj" w reżyserii Roberta Glińskiego. O pracy nad tekstem, wyzwaniami, gombrowiczowskim rozumieniu minionego świata opowiadają aktorzy: Barbara Krafftówna, Anna Polony, Bohdan Łazuka, Piotr Adamczyk, Grzegorz Małecki oraz reżyser Robert Gliński. Materiał jest bogato ilustrowany materiałami z planu zdjęciowego.