TVP Kultura Środa, 30.01.2019 08:20 STUDIO KULTURA - ROZMOWY - BOLESŁAW STELMACH Dysk./wywiad/debata, 9 min, Polska, 2018 Wykonawcy: Wojciech Engelking(Prowadzący) W listopadzie 2017 roku powstał Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki. Wojciech Engelking rozmawiał z jego dyrektorem prof. Bolesław Stelmachem o tym, co się udało zrobić w czasie pierwszego roku działalności i jakie są plany na przyszłość. 08:35 MISTRZ TAŃCA Horror fantasy, 28 min, Polska, 1968 Autor: Józef Korzeniowski Reżyseria: Jerzy Gruza Scenariusz: Janusz Majewski, Jerzy Mierzejewski Zdjęcia: Marek Nowicki Aktorzy: Andrzej Łapicki, Bronisław Pawlik, Józef Kostecki, Gustaw Lutkiewicz, Irena Karel, Ewa Wiśniewska, Kazimierz Rudzki, Zdzisław Hobot, Henryk Szletyński, Tadeusz Pluciński, Wiesława Mazurkiewicz, Ignacy Machowski Film zrealizowany na podstawie opowiadania Józefa Korzeniowskiego. Gdziekolwiek zjawi się tajemniczy nieznajomy, tam ktoś umiera. Jest to bowiem "mistrz tańca", tańca, któremu na imię śmierć. Bohater filmu spotyka tajemnicznego mężczyznę, który jako wysłannik śmierci uświadamia mu, jaką wartość ma życie. Akcja filmu została umieszczona w XIX-wiecznej Warszawie. 09:20 SPIRALA Dramat psychologiczny, 83 min, Polska 1978 Scenariusz i reżyseria: Krzysztof Zanussi Zdjęcia: Edward Kłosiński Muzyka: Wojciech Kilar Występują: Jan Nowicki, Maja Komorowska, Zofia Kucówna, Aleksander Bardini, Jan Świderski, Piotr Garlicki, Marian Glinka, Ewa Ziętek, Seweryna Broniszówna, Andrzej Hudziak, Marta Ławińska, Cezary Morawski, Andrzej Szenajch, Stefan Szmidt, Daria Trafankowska, Paweł Wawrzecki i inni "Filmem o umieraniu rozpaczliwym i beznadziejnym" nazwał jeden z krytyków "Spiralę" Krzysztofa Zanussiego. Trudno znaleźć w polskiej kinematografii drugi utwór tak całkowicie, obsesyjnie wręcz "podporządkowany" jednemu tematowi. Zanussi w przejmujący sposób przypomina w nim starą prawdę, że człowiek nigdy nie jest dostatecznie przygotowany na przyjęcie śmierci. Nie potrafi się z nią pogodzić, nie umie znaleźć na nią duchowej ani intelektualnej odtrutki. "Spirala" to - jak na autora "Cwału" - film prowokacyjny, niszczący u myślącego widza poczucie wewnętrznego komfortu; to swoiste "memento mori" wymierzone jak policzek dwudziestowiecznej cywilizacji, pragnącej sobie wmówić, że śmierci nie ma. Ważną rolę Teresy zagrała w "Spirali" Maja Komorowska, ulubiona aktorka Zanussiego, mająca na koncie liczne, zwykle bardzo udane występy w jego filmach ("Za ścianą", "Bilans kwartalny", "Kontrakt", "Rok spokojnego słońca", "Gdzieśkolwiek jest, jeśliś jest...", "Cwał"). Po pięciu latach przerwy, twórca "Constansu" ponownie zaprosił artystkę do współpracy, tym razem przy realizacji "Skarbów ukrytych", krótkiego filmu telewizyjnego, wchodzącego w skład "Opowieści weekendowych". W tatrzańskim schronisku "Morskie Oko" zjawia się turysta, którego zachowanie budzi co najmniej zdziwienie innych gości. W arogancki sposób zaczepia Teresę; Marii sugeruje, że jest za stara na urodzenie dziecka; wdaje się w kłótnię z grupą studentów. W końcu od jednego z nich pożycza śpiwór i idzie spać. Rano nikt nie może go znaleźć. Nieobecność niepokojąco się przedłuża, więc goście schroniska rozpoczynają poszukiwania. Wkrótce przyłączają się do nich goprowcy i żołnierze. Wreszcie przy użyciu helikoptera udaje się odszukać zaginonego. Nieprzytomny mężczyzna zostaje przewieziony do szpitala. Okazuje się, że poszkodowanym jest Tomasz Piątek, którego wspaniale rozwijającą się karierę zawodową brutalnie przerwała nieuleczalna choroba. Piątek znalazł się w górach po ucieczce ze szpitala. Wyruszając rano ze schroniska, chciał popełnić samobójstwo. Teraz, odzyskawszy przytomność, przyjmuje wizyty turystów ze schroniska. Niektórzy z nich usiłują, jak potrafią najlepiej, pocieszyć niedoszłego samobójcę. Nagroda za reżyserię i scenariusz na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Panamie (1979). 11:00 DOM - ODC. 21/25 - NAIWNE PYTANIA Serial obyczajowy, 89 min, Polska 2000 Reżyseria: Jan Łomnicki, Marcin Łomnicki Scenariusz: Jerzy Janicki, Andrzej Mularczyk Muzyka: Piotr Hertel Aktorzy: Halina Rowicka, Waldemar Barwiński, Tomasz Borkowy, Bożena Dykiel, Monika Kwiatkowska, Anna Romantowska, Beata Krajewska, Bohdan Łazuka, Piotr Fronczewski, Marek Bukowski, Bożena Dykiel, Magdalena Stużyńska, Zbigniew Buczkowski, Hanna Śleszyńska, Jerzy Bończak W mieszkaniu Jasińskich odbywa się wesele Lidki i Szczepana. Taksówkę po zmarłym starym Lermaszewskim dziedziczy wuj Henia z prowincji. Ciągle zazdrosny o żonę Henio postanawia ją śledzić. W efekcie przekonuje się, że Danusia w tajemnicy chodzi na lekcje tańca. Dozorca Prokop organizuje w swojej stróżówce dystrybucję pochodzącego ze wsi mięsa. Kajtek Talar poznaje Majkę, przygotowującą się do egzaminów na studia. Zafascynowany dziewczyną wdaje się w szarpaninę z docentem, który próbuje ją napastować. W konsekwencji musi pożegnać się z uczelnią. Jak na złość niebawem między młodymi dochodzi do kłótni i rozstania. Zdecydowanie gorzej wychodzi na tym Kajtek. Stracił studia i dziewczynę, do Majki zaś przyjechał dawny narzeczony, odbywający staż lekarski w USA. Martyna Stroynowska kontynuuje związek z fotografem Adamem. Jej córka Beata razem z Mietkiem Pocięgło maluje czerwoną farbą ręce Dzierżyńskiego na portrecie w muzeum Lenina. Gdyby nie ojciec poseł, milicja nie puściłaby jej tego płazem. 12:40 CYROGRAF DOJRZAŁOŚCI Film obyczajowy, 52 min, Polska 1967 Reżyseria: Jan Łomnicki Scenariusz na podstawie własnego opowiadania: Jerzy Krzysztoń Zdjęcia: Wiesław Rutowicz Muzyka: Andrzej Kurylewicz Aktorzy: Jan Englert, Jadwiga Andrzejewska, Krystyna Borowicz, Aleksander Fogiel, Wacław Kowalski, Zdzisław Maklakiewicz, Bohdana Majda, Ewa Lefik, Barbara Sołtysik, Lena Wilczyńska, Zofia Wilczyńska, Leonard Andrzejewski, Bolesław Bolkowski, Janusz Bylczyński, Janusz Gajos Jeden z najstarszych polskich filmów telewizyjnych, charakterystycznych dla tego okresu - w drugiej połowie lat 60. właśnie kino telewizyjne jako pierwsze podjęło tematykę współczesną i przede wszystkim problematykę moralną. Film Jana Łomnickiego, wówczas znanego głównie z celnych dokumentów, mówi o trudnej, czasem dramatycznej konfrontacji aspiracji młodego człowieka z codzienną rzeczywistością. Zgrzebny świat, z charakterystyczną dla małego miasteczka scenerią: sennymi uliczkami, obskurnym bufetem dworcowym i zakładem fryzjerskim - przynosi bohaterowi wiele rozczarowań, ale też sporo okazji do wypróbowania własnego charakteru i wpojonych mu zasad moralnych. Wczorajszy maturzysta Wiktor Lewicki (gra go młodziutki wtedy Jan Englert) ma już w kieszeni świadectwo dojrzałości. Teraz stara się zdobyć 50 złotych na pierwszą "legalną" hulankę. Chłopak zaczyna dostrzegać rozziew pomiędzy planami i marzeniami a prozą codzienności. Piękna dziewczyna pyta tylko o samochód, a bez paru "dych" w ogóle nie ma życia. Pozornie cyniczny Wiktor jest chłopcem uczciwym i honorowym. Z goryczą stwierdza, że nie jest to wystarczający kapitał na przyszłość. 13:50 RYSA Dramat psychologiczny, 84 min, Polska 2008 Scenariusz i reżyseria: Michał Rosa Zdjęcia: Marcin Koszałka Muzyka: Stanisław Radwan Występują: Jadwiga Jankowska - Cieślak, Krzysztof Stroiński, Ewa Telega, Mirosława Marcheluk, Teresa Marczewska, Ryszard Filipski, Stanisław Radwan, Jerzy Schejbal i inni "Obawiam się, że zanika u nas poczucie odpowiedzialności za własne czyny, nasze większe i drobniejsze zdrady, nielojalności. Mówimy: wszystko jest ludzkie, wszystko jest normalne, mylimy przestępcę z ofiarą. A przecież, wydawałoby się, jeszcze niedawno ludzie mieli poczucie grzechu albo przynajmniej dyskomfortu moralno - psychicznego. Dziś wartościowanie czynów uważa się za coś nieprzyzwoitego. Mówi się, że człowiek nie ma prawa oceniać postępowania drugiego człowieka. W tej sytuacji nie widzę innego wyjścia, jak zostać twórcą mieszczańskim. Wiem, że to strasznie brzmi, ale spokojnie - to, co nazywam kinem mieszczańskim, odwołuje się do wartości i zasad etycznych, uznaje je za coś rzeczywistego" - mówił po premierze "Rysy" reżyser Michał Rosa. W tym wielokrotnie nagradzanym filmie zasadą etyczną, wokół której osnuto fabułę jest lojalność. Podczas rodzinnej uroczystości w mieszkaniu krakowskich intelektualistów Joanny i Jana jeden z gości podrzuca kasetę wideo. Na kasecie nagrany jest fragment programu lokalnej stacji telewizyjnej z udziałem mało znanego historyka, który jednoznacznie sugeruje, że mąż Joanny był przed laty współpracownikiem UB. Miał on rzekomo za zadanie ożenić się z Joanną, by inwigilować poczynania jej ojca, emerytowanego polityka - opozycjonisty z dawnego mikołajczykowskiego PSL - u. Jan bagatelizuje całą sprawę, widząc w niej jedynie niską chęć zyskania rozgłosu przez niemającego większych sukcesów badacza. Joanna, żyjąc z mężem pod jednym dachem od czterdziestu lat, również nie daje wiary kasetowym rewelacjom, ale jest o wiele bardziej zbulwersowana. Postanawia odnaleźć historyka z telewizji i zażądać dowodów na jego tezy. Kiedy jej się to wreszcie udaje, okazuje się, że Marczak nie dość, że nie ma wykształcenia historycznego, to jeszcze jest byłym ubekiem z procesem o bicie na koncie. Pomimo to uparcie broni swej wersji o kolaboracji Jana, powołując się na jego własnoręczne deklaracje współpracy, podpisane, kiedy był nastolatkiem. Zdenerwowana Joanna nie rozpoznaje na nich charakteru pisma swego męża. Grozi więc Marczakowi wytoczeniem procesu i wychodzi. Jednak myśl o tym, że fundamentem jej czterdziestoletniego małżeństwa mogłoby być kłamstwo, nie daje jej spokoju. Rozpoczyna prywatne śledztwo, mające rozwiać wątpliwości. Stopniowo też chcąc nie chcąc odsuwa się od męża. Na domiar złego zauważa, że jej zmysły smaku i powonienia zostają wytłumione. Zaniepokojona odwiedza znajomą lekarkę psychiatrę, lecz na pytanie o swoje problemy nie udziela odpowiedzi. Jej próby dotarcia do prawdy o Janie również okazują się bezowocne. Pomimo to nie potrafi zapanować nad rosnącą nieufnością, a nawet fizyczną odrazą do męża. Zaczyna spać w osobnym pokoju, myje spirytusem dotykane przez niego klamki, nawet naczynia po wspólnych posiłkach zmywa w gumowych rękawiczkach. Nie mogąc poradzić sobie w nowej sytuacji, bierze urlop na uczelni, gdzie wykłada biologię. Odrzuca chęć pomocy oferowaną przez zaniepokojonego i rozgoryczonego męża, nie reaguje na perswazje znajomych. Wreszcie pewnego dnia nic nikomu nie mówiąc, wybiera wszystkie pieniądze z rodzinnego konta i wyprowadza się z domu. Wśród artystycznych inspiracji, mających wpływ na taki a nie inny kształt swego filmu Michał Rosa wskazywał na "Ukryte" Michaela Hanekego. Część krytyki dopatrzyła się też podobieństwa "Rysy" do kinowych psychodram Ingmara Bergmana. Powoływano się na kameralną inscenizację, niemal paradokumentalne zdjęcia, dramat o uniwersalnym znaczeniu rozgrywający się w małżeńskim mikrokosmosie. I wstrzemięźliwość w ferowaniu kategorycznych moralnych wyroków, tak jak często niełatwo ferować je w codziennym życiu, nie powodując niczyjej krzywdy. Jak pisał branżowy Film: W "Rysie" nie znajdziemy prostych odpowiedzi. Reżyser pokazuje, że każda historia ma indywidualny charakter, w każdej trzeba szukać prawdy na nowo. I każdy musi się z własną historią zmagać sam. I ten, kto wyparł z pamięci swoją przeszłość, i ten, kto po latach konfrontuje się ze świadomością czynów najbliższych mu ludzi. 15:25 LEGENDY ROCKA - JANIS JOPLIN (ROCK LEGENDS (S. 6) - JANIS JOPLIN) Film dokumentalny, 22 min, Wielka Brytania, 2016 Reżyseria: Lyndy Saville Wykonawcy: Janis Joplin Cykl dokumentalny prezentujący najważniejszych artystów muzyki rockowej. Bohaterem tego odcinka jest Janis Joplin, prawdziwa legenda muzyki rockowej. Jedna z najważniejszych kobiet w historii muzyki. Jej dynamicznie rozwijająca się kariera została przerwana przez śmierć. Mimo krótkiej działalności zdążyła zauroczyć wszystkich niepowtarzalnym, surowym wokalem oraz żywiołowymi występami na scenie. Znaczenie Janis Joplin dla muzyki jest nie do przecenienia. Dzięki niej scena rockowa stała się dostępna dla innych kobiet. 15:50 WENUS Z ILLE Film obyczajowy, 25 min, Polska, 1967 Autor: Prosper Merimee Reżyseria: Janusz Majewski Scenariusz: Janusz Majewski Zdjęcia: Stefan Matyjaszkiewicz Muzyka: Lucjan Kaszycki Aktorzy: Michael Kane, Isabelle Jan, Jacek Woszczerowicz, Andrzej Nowakowski, Halina Kossobudzka, Leon Niemczyk, Mieczysław Stoor, Zbigniew Koczanowicz, Witold Pyrkosz Adaptacja opowiadania klasyka dziewiętnastowiecznej noweli realistycznej Prospera Merimee (1803-70), autora mistrzowskich krótkich utworów ("Kolomba", "Carmen", "Lokis") łączących trafność obyczajowej obserwacji z niezwykłym klimatem i scenerią. Jean, właściciel oberży na granicy francusko-hiszpańskiej, szczyci się posiadaniem antycznego posągu Wenus z Ille. Rzeźbę otacza jednak zła sława: według legendy ludzi, którzy się z nią zetkną, spotyka nieszczęście. Karczmarz, wielbiciel i znawca antyku, niewiele sobie jednak robi z ludowych bajań i z dumą prezentuje swój skarb przybyłemu właśnie do gospody kolejnemu gościowi - sławnemu archeologowi. Ponieważ nazajutrz ma się odbyć ślub jedynego syna oberżysty, Alphonse'a, z miejscową panną, ojciec zaprasza na tę uroczystość również znamienitego gościa. Niestety, ponura przepowiednia dotycząca posągu spełnia się i w tym przypadku. Po przyjęciu weselnym, kiedy młodzi małżonkowie udają się do sypialni, Alphonse niespodziewanie umiera. Jego zaszokowana połowica przedstawia zebranym bardzo dziwnie brzmiący opis okoliczności, w których nastąpił zgon. Czyżby legenda okazała się prawdą? Na wszelki wypadek zapada decyzja o przetopieniu posągu na dzwon kościelny. 16:25 LEGENDY ROCKA - JETHRO TULL (ROCK LEGENDS (S. 6) - JETHRO TULL) Film dokumentalny, 22 min, Wielka Brytania, 2016 Reżyseria: Lyndy Saville Wykonawcy: Jethro Tull Cykl dokumentalny prezentujący najważniejszych artystów muzyki rockowej. Bohaterem tego odcinka jest Jethro Tull. Założony w 1967 roku zespół początkowo grał muzykę blues i rock, sięgając w późniejszym okresie po inne gatunki, co zaowocowało stworzeniem nowego stylu - progresywnego rocka. Stawia to Jethro Tull jako pionierów tego stylu. Ich wpływ na jego rozwój został odzwierciedlony w utworach takich zespołów jak Iron Maiden, Dream Theater czy Rush. 16:55 POZNAŃ 56 Dramat, 106 min, Polska 1996 Reżyseria: Filip Bajon Scenariusz: Filip Bajon i Andrzej Górny Zdjęcia: Łukasz Kośmicki Muzyka: Michał Lorenc Wykonawcy: Tadeusz Karolak Aktorzy: Daniel Olbrychski, Jerzy Radziwiłowicz, Piotr Prońko, Marta Stanisławska, Mariusz Puchlowski, Bogdan Kupisiewicz, Jan Nowicki, Maciej Talaga, Stefan Sendecki, Robert Siwak, Piotr Nadolski, Tadeusz Szymkow, Michał Żebrowski, Mateusz Hornung, Arkadiusz Walkowiak Najżywiej komentowany film podczas Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w 1996 roku. Kontrowersje i spory wokół "Poznania '56" dotyczyły niemal wszystkiego: perspektywy narracyjnej, zgodności z faktami, montażu, a nawet stylu uprawiania manifestacji politycznych. Filip Bajon zaproponował bowiem nowy sposób opowiadania o dramatach najnowszej historii. Doniosłe i tragiczne dzieje poznańskiego powstania ukazał w sposób, jak sam mówił, "antyrocznicowy, antykombatancki, antymartyrologiczny, antypolityczny i antyrozrachunkowy". Tego nie było ani w "Człowieku z żelaza", ani w "Dreszczach", ani w żadnej innej produkcji z rodzimego kanonu. Gdy w Poznaniu wybuchły rozruchy, Filip Bajon miał dziewięć lat. "To wszystko działo się w mojej dzielnicy. Nagle na ulicach i podwórkach, na których bawiliśmy się w wojnę, zaczęła się wojna naprawdę. Pojawił się czołg, na dachu stał karabin maszynowy, wokół pełno łusek..." - mówił o tym fragmencie swej biografii reżyser. Jego pamięć stanowi jedyną kanwę scenariusza. Wpłynęła też na wybór czarno - białej taśmy, na której nakręcono film. "Tak we wspomnieniach widzę ówczesną rzeczywistość" - dowodził Bajon w jednym z wywiadów. Głównymi bohaterami "Poznania'56" są dwaj chłopcy w wieku 10 - 12 lat. To z ich perspektywy widz śledzi rozwój wydarzeń. Dzieci w tym wieku mają naturalną skłonność "pchania się tam, gdzie dzieje się coś ciekawego". Posiadają jednak także instynkt samozachowawczy. Dlatego kamera ukazuje rozruchy uliczne z głębi ciemnych bram, poprzez sztachety płotów, zagracone podwórka. W filmie Bajona nie ma akcji w klasycznym rozumieniu tego słowa. Panuje chaos, dezorientacja. Rewolucyjny mechanizm napędza się niejako sam, unosi kolejnych ludzi, zaskoczonych tym, co sami sprowokowali. Poszczególne sceny nie tworzą przyczynowo - skutkowego ciągu, lecz coś w rodzaju "powstańczej magmy". Zdaniem reżysera, ta reportażowa technika dobrze oddaje spontaniczność poznańskiego zrywu, gwarantuje jego wiarygodny obraz. Oprócz dwójki uczniów, trochę bezładnie "oprowadzających" widza po powstańczym teatrum, w filmie Bajona można odnaleźć jeszcze kilka innych wątków. Najważniejsze z nich to perypetie Zenka - młodego robotnika, który, uniesiony emocjonalnym porywem staje się mimowolnym przywódcą protestu oraz losy pięciu profesorów, którzy zdążając na sympozjum naukowe do Szczecina, trafiają w sam środek rozruchów. Ich wagon zostaje przez władze odłączony od reszty składu, zaryglowany i pozostawiony na bocznym torze. Z tej perspektywy obserwują i komentują rozgrywające się wokół wydarzenia. 19:25 DEZERTERZY - KAROLINA CICHA Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2016 Scenariusz: Katarzyna Jurkowska Wykonawcy: Łukasz Orbitowski (prowadzący) Bohaterką programu jest Karolina Cicha. Urodzona w 1979 roku. Z wykształcenia polonistka, ma doktorat z literaturoznawstwa. Jako aktorka przez lata współpracowała z Ośrodkiem Praktyk Teatralnych Gardzienice. W 2009 roku wzięła udział w projekcie Gajcy zorganizowanym przez Muzeum Powstania Warszawskiego, a jej piosenka "Miłość bez jutra" została uznana za jeden z hitów roku. Po doświadczeniach z rockiem zmierza coraz bardziej w stronę muzyki tradycyjnej. Dziś u Łukasza Orbitowskiego Karolina Cicha, doktor humanistyki i piosenkarka śpiewająca w dziewięciu językach. 20:20 NA WSCHÓD OD HOLLYWOOD - CUDA (LE MERAVIGLIE) Dramat, 106 min, Włochy/Niemcy/Szwajcaria, 2014 Reżyseria: Alice Rohrwacher Scenariusz: Alice Rohrwacher Zdjęcia: Hlne Louvart, Hélène Louvart Muzyka: Piero Crucitti Aktorzy: Maria Alexandra Lungu, Sam Louwyck, Alba Rohrwacher, Sabine Timoteo Zwycięzca Grand Prix na festiwalu w Cannes. Film, który oczarował członków jury: Jane Campion oraz Sophię Coppolę, a Nicolasa Windinga Refna poruszył do łez. "Cuda" młodej reżyserki Alice Rohrwacher opowiadają prawdziwą historię jej dorastania w ekscentrycznej rodzinie, mieszkającej w wielkim, starym domu w Toskanii. Kiedy lato dobiegnie końca nic już nie będzie takie samo w życiu Gelsominy i jej trzech młodszych sióstr. Dziewczyna mieszka z dala od cywilizacji, w ukrytym zakątku na włoskiej prowincji, gdzie trudno jeszcze spotkać turystów. To właśnie tutaj przenieśli się jej rodzice, dawni członkowie hippisowskiej komuny, by żyć blisko natury i chronić swoje dzieci przed upadkiem świata. Tego lata, jak co roku, większość dni będzie upływała rodzinie na tradycyjnej produkcji miodu, z której z trudem udaje im się związać koniec z końcem. Jednak po raz pierwszy surowe reguły narzucone przez ojca ulegną rozluźnieniu. Gelsomina marzy bowiem, by uratować rodzinę przed bankructwem i zdobyć wielką nagrodę w telewizyjnym teleturnieju prowadzonym przez tajemniczą Milly Catenę (Monica Bellucci). Choć stoi to w całkowitej sprzeczności z poglądami i wartościami, które do tej pory wpajał jej ojciec, dziewczyna za wszelką cenę będzie starała się przekonać go do tego pomysłu. (gutekfilm.pl) 22:20 ZIEMIA, PLANETA LUDZI - PERŁOWY GUZIK (PEARL BUTTON) Film dokumentalny, 78 min, Chile/Francja/Hiszpania, 2015 Reżyseria: Patricio Guzmán Scenariusz: Patricio Guzmán Zdjęcia: Katell Djian Muzyka: Hughes Marechal, Miguel Miranda, Jose Miguel Tobar Wykonawcy: Patricio Guzman Morze jest źródłem życia, ale może być również niemym świadkiem okrutnych zbrodni i tragedii. Woda to nie tylko H2O. Woda ma pamięć, która potrafi zakonserwować wspomnienia. Ocean nosi w sobie historię całej ludzkości. To w nim skupiają się wszystkie głosy pochodzące z Ziemi i z kosmosu. To tu znaleźć można rząd zagubionych dusz, bez nagrobka, pozostawionych samym sobie do końca. Woda ma jednak swój własny głos i szczególnego rodzaju rolę do spełnienia, odbiera impulsy z gwiazd, aby dalej przekazać je żywym stworzeniom. Woda to także najdłuższa granica Chile. 2670 mil chilijskiego wybrzeża to największy archipelag świata i jednocześnie krajobraz o niemal nadprzyrodzonym pięknie. Są tu wulkany, góry i lodowce, ale również głosy ludzi rdzennej Patagonii, pierwszych angielskich żeglarzy oraz politycznych ofiar reżimu Augusto Pinocheta. Patricio Guzmn stara się uchwycić ten wielopłaszczyznowy kontekst w swoim niezwykle poetyckim filmie będącym częścią dyptyku, w którym, tak jak w "Nostalgii za światłem", podejmuje temat pamięci i nierozliczonej przeszłości historycznej własnego kraju. Woda jest tu spajającym wszystko elementem i to właśnie przez nią przemawia historia Chile. Wybieramy się w podróż od czasów kolonialnych, do dyktatury Augusto Pinocheta, od eksterminacji rdzennej ludności Patagonii do brutalnego zabójstwa przeciwników politycznych chilijskiego reżimu. Morze było niemym widzem tych zdarzeń, które nigdy nie zostały w Chile publicznie rozliczone. Tytuł filmu ma symboliczne znaczenie. Częściowo zainspirowany został znalezionym przez filmowca guzikiem od koszuli zaklinowanym w wydobytych z morza szynach, które wykorzystywano kiedyś do zatapiania zwłok ofiar reżimu Pinocheta. Perła odnosi się z kolei do Roberta FitzRoya, który zapłacił nią za wolność rdzennego przedstawiciela Yaghan Jemmy ' ego Buttona, wywiezionego do Wielkiej Brytanii w roli zakładnika. Przepełniony poezją film przemawia szczególnego rodzaju melancholią, dzięki której nawet najbardziej ukryte prawdy mają szansę odzyskać swój własny głos. Wybrane festiwale i nagrody: 2015 MFF Berlin: Srebrny Niedźwiedź za Najlepszy Scenariusz (docsag.pl) 23:50 KONCERT MUZYKI KRZYSZTOFA KOMEDY Koncert, 51 min, Polska, 2006 Wykonawcy: Jimmy Scott, Tomasz Stańko, Aukso Koncert specjalny muzyki Krzysztofa Komedy - fragment koncertu transmitowanego w TVP Kultura na żywo 28 lutego 2006 r. 01:00 LEKKIE OBYCZAJE - NIEULOTNE (NIEULOTNE) Dramat, 88 min, Polska/Hiszpania, 2012 Scenariusz i reżyseria: Jacek Borcuch Zdjęcia: Michał Englert Muzyka: Daniel Bloom Wykonawcy: Piotr Borowiec Aktorzy: Jakub Gierszał, Magdalena Berus, Andrzej Chyra, Joanna Kulig, Hovik Keuchkerian, Juanjo Ballesta, Angela Molina, Tadeusz Bradecki, Halina Skoczyńska, Elżbieta Karkoszka Akcja filmu rozgrywa się w pięknych krajobrazach słonecznej Hiszpanii i w Polsce, gdzie wieje chłodem. To historia znajomości studentów Kariny i Michała, którzy zakochują się w sobie, ale nie jest im dane długo cieszyć się szczęściem. Poznają się w Hiszpanii, dokąd przyjechali na winobranie, by podreperować skromne studencke fundusze i miło spędzić czas. Właśnie tu połączyło ich gorące uczucie, ale beztroska zabawa nie trwa długo. Tragiczny wypadek - przypadkowy i jakże bezsensowny - wstrząsa ich beztroskim dotąd życiem, brutalnie wprowadzając młodych, naiwnych ludzi w dorosłość. 03:05 KINO NOCNE - DOBRA ŻONA (DOBRA ŽENA) Dramat, 90 min, Bośnia i Hercegowina/Serbia/Chorwacja, 2016 Reżyseria: Mirjana Karanović Aktorzy: Mirjana Karanović, Boris Isaković, Jasna Djuricic, Bojan Navojec, Hristina Popović, Ksenija Marinković Akcja filmu toczy się w powojennej Serbii. Milena jest kobietą w średnim wieku, żoną i matką, żyjącą wygodnie w ekskluzywnej dzielnicy Belgradu. Pielęgnuje urodę, sumiennie gotuje, urządza przyjęcia i śpiewa w chórze. Oboje z mężem prowadzą beztroskie życie towarzyskie w grupie przyjaciół. Jednak stopniowo niepokojące elementy rzeczywistości przenikają do świadomości Mileny i zaburzają jej poukładany świat. Bohaterka dowiaduje się w krótkim czasie kilku nieprzyjemnych rzeczy o sobie samej i swoim mężu. Rutynowe badania wykazują, że ma guza piersi, dodatkowo pewnego dnia podczas sprzątania odkrywa taśmę wideo, stanowiącą dowód obciążający jej męża strasznymi zbrodniami wojennymi. Tajemnica ta zmieni jej życie i ją samą w nieodwracalny sposób. Przykładna gospodyni domowa i kochająca żona musi zmierzyć się teraz z realiami otaczającego ją świata i odpowiedzieć sobie na wiele trudnych pytań.