TVP Kultura Czwartek, 31.01.2019 08:15 STUDIO KULTURA - ROZMOWY - WŁODZIMIERZ BOLECKI Dysk./wywiad/debata, 9 min, Polska, 2018 Wykonawcy: Wojciech Engelking (prowadzący) Ignacy Chadźkiewicz - mistrz karcianych szulerów i polski Casanova - istniał naprawdę. Powieść o nim napisał Włodzimierz Bolecki, który jest gościem Wojciecha Enkelginga. Książka nosi tytuł "Chack. Gracze. Opowieść o szulerach". 08:35 OSTATNI NUMER Film dokumentalny, 10 min, Polska, 2015 Reżyseria: Marcin Nowak Scenariusz: Marcin Nowak Zdjęcia: Marcin Nowak Zenon Andryjewicz od wielu lat prowadzi we Lwowie szkołę cyrkową dla dzieci. Mężczyzna coraz częściej myśli o przejściu na emeryturę. Wydaje mu się, że to, co najlepsze w życiu, już go spotkało. Swoim podopiecznym nie chce zostawić po sobie tylko starych plakatów i spłowiałych zdjęć, ale również wiedzę, doświadczenie i pasję. (filmpolski.pl) 08:55 POZNAŃ 56 Dramat, 106 min, Polska, 1996 Reżyseria: Filip Bajon Scenariusz: Filip Bajon, Andrzej Górny Zdjęcia: Łukasz Kośmicki Muzyka: Michał Lorenc Wykonawcy: Tadeusz Karolak Aktorzy: Daniel Olbrychski, Jerzy Radziwiłowicz, Piotr Prońko, Marta Stanisławska, Mariusz Puchlowski, Bogdan Kupisiewicz, Jan Nowicki, Maciej Talaga, Stefan Sendecki, Robert Siwak, Piotr Nadolski, Tadeusz Szymkow, Michał Żebrowski, Mateusz Hornung, Arkadiusz Walkowiak Najżywiej komentowany film podczas Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w 1996 roku. Kontrowersje i spory wokół "Poznania '56" dotyczyły niemal wszystkiego: perspektywy narracyjnej, zgodności z faktami, montażu, a nawet stylu uprawiania manifestacji politycznych. Filip Bajon zaproponował bowiem nowy sposób opowiadania o dramatach najnowszej historii. Doniosłe i tragiczne dzieje poznańskiego powstania ukazał w sposób, jak sam mówił, "antyrocznicowy, antykombatancki, antymartyrologiczny, antypolityczny i antyrozrachunkowy". Tego nie było ani w "Człowieku z żelaza", ani w "Dreszczach", ani w żadnej innej produkcji z rodzimego kanonu. Gdy w Poznaniu wybuchły rozruchy, Filip Bajon miał dziewięć lat. "To wszystko działo się w mojej dzielnicy. Nagle na ulicach i podwórkach, na których bawiliśmy się w wojnę, zaczęła się wojna naprawdę. Pojawił się czołg, na dachu stał karabin maszynowy, wokół pełno łusek..." - mówił o tym fragmencie swej biografii reżyser. Jego pamięć stanowi jedyną kanwę scenariusza. Wpłynęła też na wybór czarno - białej taśmy, na której nakręcono film. "Tak we wspomnieniach widzę ówczesną rzeczywistość" - dowodził Bajon w jednym z wywiadów. Głównymi bohaterami "Poznania'56" są dwaj chłopcy w wieku 10 - 12 lat. To z ich perspektywy widz śledzi rozwój wydarzeń. Dzieci w tym wieku mają naturalną skłonność "pchania się tam, gdzie dzieje się coś ciekawego". Posiadają jednak także instynkt samozachowawczy. Dlatego kamera ukazuje rozruchy uliczne z głębi ciemnych bram, poprzez sztachety płotów, zagracone podwórka. W filmie Bajona nie ma akcji w klasycznym rozumieniu tego słowa. Panuje chaos, dezorientacja. Rewolucyjny mechanizm napędza się niejako sam, unosi kolejnych ludzi, zaskoczonych tym, co sami sprowokowali. Poszczególne sceny nie tworzą przyczynowo - skutkowego ciągu, lecz coś w rodzaju "powstańczej magmy". Zdaniem reżysera, ta reportażowa technika dobrze oddaje spontaniczność poznańskiego zrywu, gwarantuje jego wiarygodny obraz. Oprócz dwójki uczniów, trochę bezładnie "oprowadzających" widza po powstańczym teatrum, w filmie Bajona można odnaleźć jeszcze kilka innych wątków. Najważniejsze z nich to perypetie Zenka - młodego robotnika, który, uniesiony emocjonalnym porywem staje się mimowolnym przywódcą protestu oraz losy pięciu profesorów, którzy zdążając na sympozjum naukowe do Szczecina, trafiają w sam środek rozruchów. Ich wagon zostaje przez władze odłączony od reszty składu, zaryglowany i pozostawiony na bocznym torze. Z tej perspektywy obserwują i komentują rozgrywające się wokół wydarzenia. 11:00 DOM - ODC. 22/25 - MIŁOŚĆ TO TYLKO OBIETNICA Serial obyczajowy, 92 min, Polska 2000 Reżyseria: Jan Łomnicki, Marcin Łomnicki Scenariusz: Jerzy Janicki, Andrzej Mularczyk Muzyka: Piotr Hertel Aktorzy: Tomasz Borkowy, Halina Rowicka, Krzysztof Kołbasiuk, Monika Kwiatkowska, Hanna Lachman, Waldemar Barwiński, Jan Englert, Dariusz Biskupski, Marek Bukowski, Bożena Dykiel, Magdalena Stużyńska, Zbigniew Buczkowski, Piotr Szwedes, Jerzy Bończak Śmieciarz Kłos, przedwojenny ułan Wojska Polskiego, za złom oddawany Prokopowi dostaje od Lodzi odpadki dla niedźwiedzia, którego hoduje w budzie za miastem. Halina Wrotkowa postanawia adoptować dziecko. Majka unika Kajtka. Ten natomiast dowiaduje się, że jego ukochana zamierza wyjechać do USA. Milicja niespodziewanie wpada do mieszkania Jasińskich. Akurat trwa tam zebranie Towarzystwa Kursów Naukowych z Łukaszem Zbożnym w roli prelegenta. Dochodzi do aresztowań. Przez przypadek za kratki trafia też Henio Lermaszewski. Majka wraca do Kajtka, Wrotek zaś zostaje wyrzucony z pracy w Wytwórni Filmów Dokumentalnych za sfilmowanie pijanego Leonida Breżniewa. Rajmund jednak radzi sobie. Wprowadza się do Lusi i znajduje zatrudnienie w telewizji. Majka po raz kolejny odchodzi od Kajtka. Chłopak wszakże nie rezygnuje. Odnajduje dziewczynę w Pułtusku, przygotowującą się do ślubu. Znów między młodymi dochodzi do burzliwej rozmowy i ponownie Majka decyduje się zostać z Kajtkiem. Czy tym razem na stałe? 12:45 CZARNA SUKNIA Dramat, 44 min, Polska, 1967 Reżyseria: Janusz Majewski Scenariusz: Janusz Majewski Zdjęcia: Jan Janczewski Muzyka: Andrzej Salamon Aktorzy: Ida Kamińska, Aleksandra Śląska, Maria Broniewska, Ewa Milde, Andrzej May, Andrzej Jędrzejewski, Tadeusz Osiński, Bohdan Sobiesiak, Henryk Szletyński Akcja filmu rozgrywa się po wojnie. Synowa nie ma odwagi powiedzieć teściowej, że jej syn nie żyje. Kłamstwa rodzą kłamstwa. Teściowa zaczyna jednak domyślać się bolesnej prawdy i wkłada czarną suknię, aby potwierdzić swoje przypuszczenia. Nagroda za reżyserię oraz za świetną rolę kobiecą (dla Aleksandry Śląskiej) na MFTv Złota Praga w 1967 roku. 13:40 SZTUCZKI Film obyczajowy, 91 min, Polska 2007 Reżyseria: Andrzej Jakimowski Scenariusz: Andrzej Jakimowski Zdjęcia: Adam Bajerski Muzyka: Tomasz Gąssowski Aktorzy: Damian Ul, Ewelina Walendziak, Tomasz Sapryk, Rafał Guźniczak, Iwona Fornalczyk, Joanna Liszowska, Andrzej Golejewski, Grzegorz Stelmaszewski, Krzysztof Ławniczak, Roman Baranowicz, Katarzyna Kołeczek Ci, których serca Andrzej Jakimowski podbił swoim pierwszym filmem "Zmruż oczy" z 2002 r. , na pewno ulegną również subtelnemu urokowi bezpretensjonalnych i zabarwionych humorem "Sztuczek" uhonorowanych Złotymi Lwami i nagrodą za zdjęcia na FPFF w Gdyni w 2007 r. oraz Nagrodą Europa Cinema dla Najlepszego Filmu Europejskiego i wyróżnieniem UNICEF - u na festiwalu w Wenecji, a także wieloma innymi nagrodami na festiwalach w Mannheim, Heidelbergu, Tokio czy Sao Paulo. Tytułowe "sztuczki" to drobne gry z losem, jakie uprawia para bohaterów, usiłując wpłynąć na bieg wydarzeń. Nie są interesowni: raz owe sztuczki dotyczą ich, kiedy indziej znów obcych ludzi, którym chcieliby nieco pomóc, jak np. pechowemu handlarzowi jabłek, od którego nikt nie kupuje owoców. Oboje wiedzą jednak, że gra z losem wymaga niekiedy długotrwałych zabiegów i starań, różnych poświęceń z ich strony. Los jest bowiem przekupny: jeśli ma nam coś dać, często domaga się czegoś w zamian. 6 - letni Stefek i jego 17 - letnia siostra Elka mieszkają w obskurnej kamienicy w Wałbrzychu. Ich matka jest ekspedientką w sklepie warzywnym, ojca Stefek nie pamięta: przed laty porzucił żonę i dzieci dla innej kobiety. Synowi została po nim tylko mocno zniszczona, pomazana fotografia, dająca dość mgliste wyobrażenie o tym, jak faktycznie wygląda jego rodzic. Pewnego dnia chłopiec widzi na dworcu mężczyznę w garniturze i z teczką, który wydaje mu się podobny do postaci na zdjęciu. Pytana o to Elka oświadcza jednak, że to kto inny. Stefek jej nie wierzy i odtąd regularnie bywa na dworcu, gdzie obserwowany przez niego mężczyzna codziennie przesiada się w drodze do pracy. Czasami chłopcu udaje się zamienić z nim parę słów dzięki zastosowaniu jednej ze swoich sztuczek polegającej na rzucaniu na tory garści drobniaków w celu opóźnienia odjazdu pociągu. Pewnego dnia ta sama sztuczka spowoduje wreszcie, że mężczyzna w ogóle nie zdąży wsiąść na czas do wagonu i zostanie na peronie. Ponieważ matka spędza całe dnie w sklepie, Stefek pozostaje przeważnie pod opieką siostry, która zastępuje mu, jak sama mówi, oboje rodziców. Dziewczyna marzy o pracy we włoskiej firmie działającej w mieście i z tego powodu pilnie uczy się włoskiego. Na razie dorabia w barze zmywając naczynia, ale traktuje to jako tymczasowe zajęcie. Spotyka się z Jerzym, chłopakiem z sąsiedztwa, który zabiera ją na przejażdżki motocyklem lub starym amerykańskim samochodem. Na te wspólne wycieczki załapuje się również Stefek, którego Elka chce mieć stale na oku. Chłopca pochłaniają jednak głównie próby zbliżenia się do domniemanego ojca. Jest przekonany, że wreszcie go odzyska, choćby to wymagało szczególnych wyrzeczeń. Jest jednak gotów wiele poświęcić w tym celu. Trzymając wytrwale kciuki za siostrę podejmującą kolejne próby zdobycia wymarzonej posady, Stefek jednocześnie próbuje sterować losem w tej najważniejszej dla niego sprawie. W swoje starania o odzyskanie ojca wciąga już nie tylko Elkę, ale i zakochanego w niej Jurka. 15:25 SPOKÓJ Dramat obyczajowy, 82 min, Polska 1976 Scenariusz i reżyseria: Krzysztof Kieślowski Zdjęcia: Jacek Petrycki Muzyka: Piotr Figiel Aktorzy: Jerzy Stuhr, Danuta Ruksza, Jerzy Trela, Michał Sulkiewicz, Izabela Olszewska, Stanisław Gronkowski, Jerzy Fedorowicz, Jan Adamski, Janusz Sykutera, Marian Cebulski, Elżbiet Karkoszka, Ryszard Dreger i inni "Spokój" czekał na premierę cztery lata. Krzysztof Kieślowski zrealizował go w "gorącym" 1976 roku. Wymowa filmu wzbudziła wówczas niepokój cenzury, która skazała utwór na "odpoczynek" na półce. Gdy nadszedł jeszcze "gorętszy" rok 1980, "Spokój" powrócił do łask. Jego telewizyjna premiera odbyła się 19 września, w niespełna trzy tygodnie po podpisaniu Porozumień Sierpniowych. Krytyka uznała dzieło Kieślowskiego za prekursorskie i wyprzedzające tzw. kino moralnego niepokoju. Film uhonorowano Nagrodą Jury na Festiwalu w Gdańsku w 1981 roku oraz Złotym Ekranem przyznawanym przez pismo "Ekran". Głównym bohaterem "Spokoju" jest Antoni Gralak - robotnik z kryminalną przeszłością, rewelacyjnie grany przez Jerzego Stuhra. Po wyjściu z więzienia Gralak przekonuje się, że nie ma już dlań miejsca w rodzinie. Nie jest też nim zainteresowana dawna narzeczona. Próbując odnaleźć się na nowo w życiu, zatrudnia się na budowie. Nawiązuje też kontakt z dziewczyną, która okazała mu serce, gdy był jeszcze więźniem. Znajomość z nią niebawem przerodzi się w uczucie. Jego ukoronowaniem będzie małżeństwo i dziecko. Wydaje się, że życie Antoniego wreszcie się poukładało i nabrało sensu. "Robotę mam. Spać, jeść. Dobrze mam, co? Teraz popatrz: kobieta, dzieci, własny kąt, obiad zawsze w domu" - zwierza się przyjacielowi. I właśnie wtedy nad jego głową zaczynają gromadzić się czarne chmury. Na budowie nagle ginie cement i cegła. Kierownik, który bynajmniej nie ma w tej sprawie "czystych rąk", zaczyna go podejrzewać. Szykanuje też innych robotników. Wybucha strajk. Koledzy patrzą na Antoniego nieufnie. Przypuszczają, że donosi na nich kierownikowi. 17:20 DROGI WOLNOŚCI - ODC. 9 - ŚLEPY LOS Serial historyczny, 51 min, Polska, 2018 Reżyseria: Maciej Migas Scenariusz: Joanna Wojdowicz Aktorzy: Paulina Gałązka, Katarzyna Zawadzka, Julia Rosnowska, Adam Cywka, Izabela Kuna ODCINEK 9. ŚLEPY LOS Listopad 1923 rok. W Krakowie panuje nerwowa atmosfera: strajkują kolejarze i pocztowcy. Na jednym z wieców komunistek policja zgarnia Kocię. Marynia szuka sposobu, by wyciągnąć ją z aresztu. Wybucha kolejny konflikt: Karol Doster ogłasza, że dystrybucją tygodnika od tej pory zajmie się IKC, Alina z Marynią nie chcą się na to zgodzić. Sytuacja strajkowa zaognia się i na ulicy wybuchają zamieszki. Szymon wraz z innymi żołnierzami musi wspierać policję. Odmawia wydania rozkazu do strzelania, za co grozi nawet sąd wojskowy. W tym samym miejscu i czasie na ulicy Krakowa rozgrywa się rodzinny dramat Biernackich. Dla Jerzyka Raczka staje się oczywiste, że nie może dłużej pozostać w wojsku. Zrzuca mundur i stawia wszystko na jedną kartę. Chce zacząć od nowa, tak jak dawna miłość Szymona - Basia Maziarek - która właśnie przeprowadziła się do Krakowa. 18:25 DROGI WOLNOŚCI - ODC. 10 - DUCHY PRZESZŁOŚCI Serial historyczny, 52 min, Polska, 2018 Reżyseria: Maciej Migas Scenariusz: Joanna Wojdowicz Aktorzy: Paulina Gałązka, Katarzyna Zawadzka, Julia Rosnowska, Adam Cywka, Izabela Kuna ODCINEK 10. DUCHY PRZESZŁOŚCI Przełom kwietnia i maja 1924 roku. Marynia i Alina drukują specjalną wkładkę z fotografiami pokazującymi nową polską walutę, złotówkę. Robią to za plecami Dostera, czym wywołują jego wściekłość. Dostają jednak zaproszenie z nowo otwartego Banku Polskiego, gdzie dygnitarze ze świata finansów składają im podziękowania za zaangażowanie w sprawy państwa. Marynia zapala się do pomysłu wzięcia kredytu, by wreszcie uniezależnić się od Dostera. Kiedy planuje kolejne sprytne posunięcia w redakcji, jej mąż w najlepsze romansuje z Basią Maziarek. Lala urządza w Lanckoronie 25. urodziny. Organizuje przyjęcie, na które zaprasza rodzinę i część członków redakcji. Głównym punktem programu jest seans spirytystyczny, który w rezultacie okazuje się powodem do poważnego spięcia. Lala przedstawia wszystkim swojego narzeczonego, rzeźbiarza Kamila Ostasza. Nie przypada on do gustu ani Biernackim, ani Jerzykowi, który uważnie go obserwuje. Próby ostrzeżenia Lali przed złym wyborem towarzysza życia, kończą się jednak zwykłą bójką. 19:25 KAMIENICA Film animowany, 12 min, Polska, 2013 Reżyseria: Agnieszka Burszewska Scenariusz: Agnieszka Burszewska Muzyka: Renata Baszun, Maciej Mulawa Animowana czarna komedia podejmująca problem życia w świecie pozbawionym miłości. 19:40 HERBERT - MOSTY - TREN FORTYNBRASA Dysk./wywiad/debata, 14 min, Polska, 2018 Scenariusz: Karolina Labahua Wykonawcy: Karolina Felberg - Sendecka (prowadząca) Aktorzy: Mateusz Więcławek "Herbert - mosty" to cykl programów, poświęconych wybranym wierszom Zbigniewa Herberta. "Tren Fortynbrasa", niezwykły wiersz, w którym Herbert pisze epilog do "Hamleta" Szekspira. Dlaczego autor stawia Fortynbrasa naprzeciw nieżywego Hamleta? Jakich wartości próbuje bronić? Niezwykle ciekawa analiza tego wiersza przez wybitnych znawców literatury i teatru skonfrontowana zostaje z odczytaniem go przez licealistów. O czym dla nich jest ten wiersz? Czy bliższy jest im pragmatyczny Fortynbras, czy może romantyczny bohater Szekspira? A może depresyjna natura Hamleta podpowie im nowy kierunek odczytania tego wiersza? W odcinku udział biorą wybitni eksperci: Andrzej Franaszek, Jacek Kopciński, Piotr Cieplak oraz uczniowie Liceum Filmowego w Warszawie. Wiersz czyta Mateusz Więcławek. 20:20 SENSACYJNA ZIMA - IGŁA (EYE OF THE NEEDLE) Film sensacyjny, wojenny, thriller, 106 min, Wielka Brytania, 1981 Reżyseria: Richard Marquand Scenariusz: Stanley Mann Zdjęcia: Alan Hume Muzyka: Miklós Rózsa Aktorzy: Donald Sutherland, Stephen MacKenna, Philip Martin Brown, Kate Nelligan, Ian Bannen, Christopher Cazenove, George Belbin Adaptacja bestsellerowej powieści Kena Folletta, autora doskonale znanego także na polskim rynku ("Filary Ziemi", "Klucz do Rebeki", "Człowiek z Petersburga"). Napisana w 1977 r. "Igła" była jedenastą powieścią w jego dorobku. Tytułowego bohatera brawurowo zagrał Donald Sutherland, Kanadyjczyk, który stworzył niezapomniane kreacje w takich głośnych filmach, jak "Parszywa dwunastka", "M. A. S. H.", "Dzień szarańczy", "Złoto dla zuchwałych" czy "Casanova". Akcja "Igły" rozpoczyna się w Londynie w 1940 r. Henry Faber, szeregowy pracownik kolei, jest w rzeczywistości potomkiem arystokratycznej rodziny niemieckiej i niemieckim szpiegiem działającym pod pseudonimem. Wykształcony w Wielkiej Brytanii Igła, znakomicie mówiący po angielsku, uderza precyzyjnie i metodycznie. Z zimną krwią zabija każdego, kto może go zdemaskować. Wiosną 1944 r. wynik wojny wciąż nie jest przesądzony. Niemcy spodziewają się inwazji alianckich wojsk na Francję, a stamtąd uderzenia na Zagłębie Ruhry - serce niemieckiej gospodarki, nie wiedzą jednak, które z dwóch możliwych miejsc desantu wybiorą wojska sprzymierzone - okolice Calais czy Normandię. Faber dostaje więc bardzo ważne zadanie: ma przedostać się na teren obozu wojskowego sił amerykańskich w południowo - wschodniej Anglii i sfotografować zgromadzone tam siły i uzbrojenie, a następnie przekazać fotografie Hitlerowi. Po wykonaniu misji z brytyjskiego wybrzeża ma go zabrać niemiecka łódź podwodna. Faber dociera na miejsce i z zaskoczeniem stwierdza, że cały obóz to tylko atrapa, a rzekome czołgi i samoloty wykonane są z dykty. To by oznaczało, że lądowanie aliantów nastąpi w Normandii. Tymczasem wywiad brytyjski ustala tożsamość Fabera. Przechwytuje też zdjęcia z bazy wojskowej, które szpieg przekazał niemieckiemu kurierowi. Zdając sobie sprawę z konsekwencji ujawnienia planów desantu, Brytyjczycy muszą zrobić wszystko, by schwytać Fabera, zanim dotrze on do swoich mocodawców. Faber przybywa na wybrzeże, ale w drodze na spotkanie z okrętem jego łodź rozbija się w czasie burzy na morzu o skały Wyspy Sztormów. Ledwo żywy rozbitek znajduje schronienie w domu Lucy i Davida Rose'ów. Ich małżeństwo nie jest szczęśliwe: w dniu ślubu oboje ulegli wypadkowi samochodowemu, w wyniku którego David stracił obie nogi. Dawny pilot RAF - u porusza się teraz na wózku inwalidzkim, jest zgorzkniały, unika żony. Samotna, spragniona uczucia kobieta szybko ulega urokowi przybysza, wdaje się z nim w romans, nieświadoma, że ma do czynienia z niebezpiecznym szpiegiem i mordercą, który może zmienić bieg wojny. 24:00 SCENA KLASYCZNA - (13) ŁUKASZ DYCZKO Koncert, 33 min, Polska, 2017 Wykonawcy: Barbara Schabowska (prowadząca) Łukasz Dyczko to utalentowany polski saksofonista, zwycięzca 18. Konkursu Eurowizji dla Młodych Muzyków w Kolonii (2016), nominowany do Paszportu Polityki za rok 2016, laureat m.in.: pierwszego miejsca na XI Międzynarodowym Festiwalu Saksofonowym w Przeworsku (2014), I Śląskim Konkursie Saksofonowym w Katowicach (2014) oraz Międzynarodowym Konkursie Muzycznym Marco Fiorindo w Turynie (2013). Stypendysta Krajowego Funduszu na Rzecz Dzieci oraz Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Od października studiuje na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie pod kierunkiem Pawła Gusnara. Występował jako solista z takimi orkiestrami jak m.in. WDR Sinfonieorchester Köln, Polska Orkiestra Radiowa, Orkiestra Filharmonii Śląskiej, Krakowska Orkiestra Kameralna. Nominowany do Paszportów Polityki za rok 2016, w kategorii Muzyka poważna oraz do nagrody Koryfeusz Muzyki Polskiej (2016), w kategorii Debiut. W programie Sonata Philipa Glassa (wersja na saksofon). Łukasz Dyczko - saksofon, Grzegorz Skrobiński - fortepian, Barry Cockcroft - KUKU na saksofon solo. 00:45 NA WSCHÓD OD HOLLYWOOD - CUDA (LE MERAVIGLIE) Dramat, 106 min, Włochy/Niemcy/Szwajcaria, 2014 Reżyseria: Alice Rohrwacher Scenariusz: Alice Rohrwacher Zdjęcia: Hlne Louvart, Hélène Louvart Muzyka: Piero Crucitti Aktorzy: Maria Alexandra Lungu, Sam Louwyck, Alba Rohrwacher, Sabine Timoteo Zwycięzca Grand Prix na festiwalu w Cannes. Film, który oczarował członków jury: Jane Campion oraz Sophię Coppolę, a Nicolasa Windinga Refna poruszył do łez. "Cuda" młodej reżyserki Alice Rohrwacher opowiadają prawdziwą historię jej dorastania w ekscentrycznej rodzinie, mieszkającej w wielkim, starym domu w Toskanii. Kiedy lato dobiegnie końca nic już nie będzie takie samo w życiu Gelsominy i jej trzech młodszych sióstr. Dziewczyna mieszka z dala od cywilizacji, w ukrytym zakątku na włoskiej prowincji, gdzie trudno jeszcze spotkać turystów. To właśnie tutaj przenieśli się jej rodzice, dawni członkowie hippisowskiej komuny, by żyć blisko natury i chronić swoje dzieci przed upadkiem świata. Tego lata, jak co roku, większość dni będzie upływała rodzinie na tradycyjnej produkcji miodu, z której z trudem udaje im się związać koniec z końcem. Jednak po raz pierwszy surowe reguły narzucone przez ojca ulegną rozluźnieniu. Gelsomina marzy bowiem, by uratować rodzinę przed bankructwem i zdobyć wielką nagrodę w telewizyjnym teleturnieju prowadzonym przez tajemniczą Milly Catenę (Monica Bellucci). Choć stoi to w całkowitej sprzeczności z poglądami i wartościami, które do tej pory wpajał jej ojciec, dziewczyna za wszelką cenę będzie starała się przekonać go do tego pomysłu. (gutekfilm.pl) 03:05 KINO NOCNE - KAWALERSKIE ŻYCIE NA OBCZYŹNIE Film obyczajowy, 100 min, Polska 1992 Scenariusz i reżyseria: Andrzej Barański Zdjęcia: Ryszard Lenczewski Muzyka: Henryk Kuźniak Aktorzy: Marek Bukowski, Jan Frycz, Magdalena Wójcik, Wiktor Zborowski, Artur Barciś, Bożena Dykiel, Jarosław Gruda, Andrzej Mastalerz, Witold Wieliński, Marek Walczewski, Ewa Buczko, Cynthia Kaszyńska, Zofia Merle, Hanna Stankówna, Mirosława Marcheluk, Paweł Nowisz, Bogdan Baer, Anna Majcher, Hanna Śleszyńska i inni Niemal od początku swej kariery Andrzej Barański uważany był za reżysera chętnie portretującego codzienne życie, zwłaszcza prowincji. Jego sposób narracji bywa zwykle nasycony delikatnym, dobrodusznym humorem i łagodnym sentymentalizmem. Reżyser konsekwentnie uprawia własną filozofię kina. Jej naczelną zasadą jest prawo do indywidualnej interpretacji świata, na którą wpływ mają przede wszystkim własne doświadczenia i przemyślenia. Twórczość autora "Tabu" od lat fascynuje krytyków swą osobnością i nietypowością. Jeden z nich pisał: "Manifestowana w filmach Barańskiego zgoda na los i brak pretensji do świata jest na naszym gruncie czymś niebywałym - choć podobne nastawienie nie dziwiłoby w filmie skandynawskim czy chińskim. Barański ukazuje Polskę z całkowitym pominięciem romantycznych klisz, tak właśnie, jakby ukazywał Skandynawię czy Chiny. Patrzy na świat trochę jak gość z Księżyca lub jak archeolog, zafascynowany materialnymi szczegółami życia". Pewnym odstępstwem od tej stylistyki był "Horror w Wesołych Bagniskach", "thriller w stylu retro", w którym autor "Niech cię odleci mara" zaprezentował się widzowi jako wytrawny humorysta, biegle żonglujący konwencjami, zgrabnie balansujący między drwiną a filozoficzną refleksją. Wcześniejsze o trzy lata "Kawalerskie życie na obczyźnie" to adaptacja pamiętnika Jakuba Wojciechowskiego pt. "Żywot własny robotnika". Tekst ten, będący relacją z pobytu młodego Polaka w Niemczech, w 1923 roku wygrał konkurs Polskiego Instytutu Socjologicznego. Wydany siedem lat później przez prof. Józefa Chałasińskiego zyskał uznanie m. in. Tadeusza Boya - Żeleńskiego, choć wielu zaszokował obyczajową śmiałością. Wyczulony na materialny konkret Andrzej Barański nie mógł przejść obok prozy Wojciechowskiego obojętnie. W jednym z wywiadów mówił: "Pierwsze, co rzuciło mi się w oczy przy lekturze książki, to gigantyczna ilość detali. Autor pamięta, ile zapłacił za piwo flaszkowane, a ile za beczkowe. Ten pamiętnik to właściwie sfabularyzowany rocznik statystyczny. Ale każdy detal ma tu znaczenie psychologiczne, mówi coś o bohaterze. Nastawiłem się na przedstawienie jego drogi życiowej. Jest ona o tyle oryginalna, że zwykle w młodości najpierw myśli się o miłości idyllicznej, potem dopiero przychodzą inne doświadczenia. U niego - inaczej. Odkrywa ją stopniowo, przechodząc kolejne stopnie wtajemniczenia erotycznego." Początek XX wieku. Michał, młody chłopak z Poznańskiego, jedzie dobrowolnie do Niemiec w poszukiwaniu pracy i atrakcyjnych perspektyw na przyszłość. W fabryce włókienniczej poznaje swojego rodaka Stefka. Wspólnie zaczynają chodzić na kurs tańca i form towarzyskich. Szybko jednak okazuje się, że wyuczone reguły savoir - vivre'u przysparzają Michałowi tylko kłopotów. Porzuciwszy pracę w fabryce, chłopak zatrudnia się jako pomocnik karuzelnika. Nowy szef z lubością oddaje się coraz to nowym podbojom erotycznym. Widząc to, Michał z całą ostrością uświadamia sobie znaczenie tej sfery życia. Po zakończeniu objazdu z karuzelą podejmuje pracę w kotłowni. Mieszkanie znajduje u rozwódki Frau Luther, która bez zbędnych ceregieli wprowadza nowego lokatora w tajniki sztuki kochania.