TVP Historia Poniedziałek, 11.02.2019 06:50 BYŁ TAKI DZIEŃ - 11 LUTEGO Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1858 - pierwsze objawienie w Lourdes; 1945 - koniec Konferencji w Jałcie - nastąpił podział Europy; 1972 - w Sapporo Wojciech Fortuna zdobył złoty medal w skokach narciarskich; 1982 - pierwszy numer "Tygodnika Mazowsze", wkrotce ogólnopolskiego pisma podziemnej "Solidarności"; 07:40 KORONA KRÓLÓW - ODC 131 Telenowela historyczna, 24 min, Polska, 2018 Reżyseria: Piotr Fiedziukiewicz, Jerzy Krysiak, Jacek Sołtysiak, Wojciech Pacyna Scenariusz: Agnieszka Olejnik, Teresa Czepiec, Monika Zięba Zdjęcia: Jacek Fabrowicz, Paweł Figurski, Romuald Lewandowski, Krzysztof Pakulski, Rafał Paradowski, Tomasz Wójcik Muzyka: Marcin Przybyłowicz Aktorzy: Artur Krajewski, Magdalena Lamża, Dagmara Bąk, Aleksandra Ciejek, Mateusz Mosiewicz, Łukasz Węgrzynowski, Ewelina Pankowska, Andrzej Popiel, Maja Wachowska, Piotr Michalski, Zbigniew Waleryś, Dominik Łoś, Agata Bykowska, Karina Seweryn, Wenanty Nosul Odc. 131 Elżbieta planuje po zaślubinach przekonać swojego męża do wspólnego zachowania czystości przed Bogiem. Król jest rozgniewany, tłumaczy córce, że ani ona, ani on sam nie są najważniejsi. Najważniejsze jest dobro królestwa. Wójt dostaje wiadomość o śmierci żony. Chce jak najszybciej podzielić się tą informacją z Gabiją. Kobieta jednak nie podziela jego entuzjazmu i czuje się upokorzona. Do Świdnicy dociera wieść o planach ataku na Wschowę przez Kazimierza. 08:15 KORONA KRÓLÓW - ODC 132 Telenowela historyczna, 24 min, Polska, 2018 Reżyseria: Piotr Fiedziukiewicz, Jacek Sołtysiak, Jerzy Krysiak, Wojciech Pacyna Scenariusz: Agnieszka Olejnik, Anna Krasuska, Joanna Ślesicka Zdjęcia: Jacek Fabrowicz, Paweł Figurski, Romuald Lewandowski, Krzysztof Pakulski, Rafał Paradowski, Tomasz Wójcik Muzyka: Marcin Przybyłowicz Aktorzy: Andrzej Hausner, Aleksandra Przesław, Tomasz Sapryk, Piotr Nowak, Mateusz Kmiecik, Karolina Kominek, Agata Bykowska, Gabriela Chojecka, Andrzej Deskur, Katarzyna Radochońska, Paweł Janyst, Andrzej Popiel, Ewelina Pankowska, Mateusz Mosiewicz, Aleksandra Ciejek Odc 132 Para królewska znów się sprzecza, narastające napięcie związane z brakiem potomka źle wpływa na ich wzajemne relacje. Rozzłoszczona Adelajda topi smutki w alkoholu. Na Wawel przybywa Bogoria ze swoim siostrzeńcem Januszem Suchywilkiem ze Strzelec. Gratuluje Kazimierzowi zawarcia przymierza z książętami pomorskimi. Gabija po zażyciu eliksiru przygotowanego przez Melę, traci przytomność i uderza głową w konar. 08:45 HISTORIA POLSKI - EUGENIKA - W IMIĘ POSTĘPU Film dokumentalny, 56 min, Polska, 2010 Reżyseria: Grzegorz Braun Scenariusz: Grzegorz Braun Historia naukowych projektów stworzenia nadczłowieka - koncepcji, która zainspirowała m. in. Hitlera - w kontekście współczesnych, najbardziej aktualnych osiągnięć genetyki i związanych z tym kontrowersji. Narratorem filmu jest amerykański badacz Erwin Black, autor książki "Wojna przeciw słabym". W filmie wykorzystano m. in. unikatowe materiały z Cold Spring Harbor, kolebki amerykańskiej eugeniki. Pokazano także realia kontrowersyjnej procedury zapłodnienia in vitro w Polsce. 09:55 SENSACJE XX WIEKU - TAJEMNICA MARTINA BORMANNA CZ. 2 Kameralne i studyjne (widowisko), 24 min, Polska, 1996 Reżyseria: Tomasz Kostuch Scenariusz: Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) W drugiej części programu o losach Martina Bormanna, autor podejmuje próbę rekonstrukcji wydarzeń w bunkrze Kancelarii Rzeszy i trasy ucieczki zbrodniarza. Bormann był nadzwyczaj cenną osobą dla każdego ze zwycięskich mocarstw; znał wszystkie tajemnice nazistów i był strażnikiem gigantycznych skarbów III Rzeszy. Być może brytyjski agent wyprowadził go z Berlina i został przejęty przez wyższych oficerów brytyjskich i amerykańskich, co oznaczałoby, że nie zginął podczas ucieczki, jak sądzą historycy. 10:35 ŚWIAT Z LOTU PTAKA - ODC. 3. EUROPA (EARTHFLIGHT) Film dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2012 W trzeciej części spojrzenie z lotu ptaka na Europę. Wiosną dziesiątki tysięcy bocianów białych opuściły Afrykę i zmierzają ku oddalonym o tysiące kilometrów lęgowiskom w Europie. W czasie wędrówki, podobnie jak miliony innych migrujących ptaków, napotykają liczne trudności. W czasie lotu wykorzystują wznoszące prądy ciepłego powietrza, które jednak nie tworzą się nad wodą. Ciągłe machanie skrzydłami coraz bardziej je męczy. Wysiłek daje o sobie znać. Wystarczy, że musną skrzydłem wodę, a mogą wpaść do morza i zatonąć. Walczą o życie. Skały wyłaniające się z wody to Adalar, czyli Wyspy Książęce, upragniony przystanek. Żurawie pokonują Morze Śródziemne nad Cieśniną Gibraltarską. Camargue, jedna z największych delt rzecznych Europy, to idealne miejsce na ich odpoczynek. Do żurawi dołączają czerwonaki różowe, świeżo przybyłe z zachodniej Afryki. Choć w Europie jest coraz mniej naturalnych terenów, wiele ptaków wciąż przylatuje tu, by akurat tutaj się rozmnażać. Poznamy również szpaki krążące nad Rzymem, sokoła wędrownego, orła przedniego, brzegówki, bernikle obrożne i białolice. W następnym odcinku będziemy towarzyszyć między innymi kondorom wielkim i arom żółtoskrzydłym w wędrówce po Ameryce Południowej. 11:40 BLISKO, CORAZ BLIŻEJ - ODC. 13 NIESPOKOJNA GRANICA. ROK 1939 Serial historyczny, 76 min, Polska, 1986 Reżyseria: Zbigniew Chmielewski Scenariusz: Albin Siekierski Zdjęcia: Jan Janczewski Muzyka: Piotr Marczewski Aktorzy: Piotr Skiba, Zbigniew Zaniewski, Daniel Kozakiewicz, Krzysztof Stroiński, Jacek Milczanowski, Michał Juszczakiewicz, Grzegorz Forysiak, Tomasz Zaliwski, Czesław Stopka, Jan Frycz, Ewa Ziętek, Teresa Lipowska, Dorota Pomykała, Grażyna Barszczewska, Lidia Bienias Nadchodzi rok 1939. Bolek pracuje w fabryce maszyn górniczych, gdzie coraz śmielej poczynają sobie bojówki nazistowskie. Nawet ludowa zabawa, zorganizowana przez harcerzy z okazji święta 3 maja, staje się dla Niemców pretekstem do awantury między Polakami a prohitlerowsko nastawioną młodzieżą niemiecką. Krysia - mimo że jest narzeczoną Bolka - spotyka się też z Willim, synem Jerzego. Gustek, parający się szmuglem, pomaga nielegalnie przekraczać granicę Niemcom szerzącym dywersję. Zygmunt - młodszy syn Tomasza poznaje Wisię - pielęgniarkę ze szpitala. Między młodymi rodzi się uczucie. Tymczasem starzejący się coraz wyraźniej dziadek Stanik duże nadzieje wiąże z trzynastoletnim Zbyszkiem, ulubieńcem całej rodziny Pasterników. 13:10 LAGARDERE - CZ. 2 (LAGARDERE, DEUXIEME PARTIE) Film płaszcza i szpady, 101 min, 2 części, Francja 2003 Reżyseria: Henri Helman Scenariusz na motywach powieści Paula Fevala: Lorraine Levy, Didier Lacoste Aktorzy: Bruno Wolkowitch, Frederic Van den Driessche, Florence Pernel, Yvon Back, Christian Heck, Clio Baran, Ticky Holgado, Priscilla Bescond, Jacques Frantz i inni Szpiedzy księcia Gonzagi wpadają wreszcie na trop Aurory, córki Ines de Caylus i księcia de Nevers. Próba porwania dziewczyny kończy się fiaskiem, wszyscy są przekonani, że Aurora zginęła. Aby zrealizować swój plan i przełamać wreszcie niechęć księżnej Ines, Gonzaga przedstawia jej więc obcą dziewczynę jako rzekomo cudem odnalezioną córkę. Liczy, że księżna, odzyskawszy jedynaczkę, zechce w końcu go poślubić. Tymczasem prawdziwa Aurora wraca do Paryża z Henrim Lagarderem, który - zgodnie z obietnicą daną umierającemu księciu de Nevers - wychowywał ją jak własne dziecko. Teraz Lagardere zamierza zrobić wszystko, żeby przywrócić swojej podopiecznej należne jej tytuły i majątek. Chcąc dostać się bezpiecznie na dwór Gonzagi i zbliżyć się do księżnej Ines, Lagardere ucieka się do podstępu. 15:05 DZIEWICZA NOWA ZELANDIA - ODC. 4/6. PARK NARODOWY ZATOKI HAURAKI (ODC. 4/6) Film dokumentalny, 44 min, USA, 2013 Reżyseria: Alex Clark, Nicky Hommond Scenariusz: Cameron Crawford Nowa Zelandia to niezwykłe miejsce. Przez długi czas izolowana na rozległym Pacyfiku, stała się ewolucyjnym "laboratorium", w ktorego pierwotnych lasach żyją unikalne i często dziwne formy życia; ptaki, które nie chcą latać, gigantyczne owady i żywe skamieliny o niebadanym wieku. Nowa Zelandia to ciągle zmieniające się krajobrazy od szczytów Mt Aoraki Mt Cook - najwyższego wzniesienia tego obszaru, do tajemniczych "cieni" Fiordlandu i niezwykłych głębin Hauraki Marine Park. Seria odkrywa najdziksze miejsca parków narodowych Nowej Zelandii. 15:55 SPÓR O HISTORIĘ - SCHYŁEK WIELKIEJ EUROPY. ZAWIESZENIE BRONI Dysk./wywiad/debata, 29 min, Polska, 2014 Scenariusz: Tomasz Dąbrowski Wykonawcy: Jerzy Eisler, Tadeusz Panecki, Janusz Zuziak I wojna światowa przeraziła świat swym okrucieństwem, intensywnością działań i zasięgiem. Praktycznie do połowy 1918 roku nie było jasne, kto osiągnie strategiczną przewagę. Podpisanie rozejmu 11 listopada, a potem zakończenie wojny podpisaniem Traktatu Wersalskiego zdaniem wielu miało zakończyć czas wojen w Europie. Jednak wydarzenie to stało się zaczynem nowego jeszcze straszniejszego konfliktu. 16:35 100 LAT POLSKIEGO SPORTU Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2018 Reżyseria: Zbigniew Rytel Film dokumentalny z okazji stulecia odzyskania niepodległości podsumowujący sto lat sukcesów polskiego sportu to historia polskich sportowców, ich osiągnięć, rekordów, zwycięstw, medali, sukcesów i porażek pokazywana na tle dziejów Polski i uwzględniająca kontekst zmian w światowym ruchu olimpijskim z jego nowym definiowaniem pojęcia idei olimpijskich i jego dostosowywaniem się do coraz bardziej skomercjalizowanej współczesnej kultury masowej. Film łączy w sobie formę klasycznego dokumentu z klipem bazującym na emocjach wynikających z pokazywania znanych wszystkim Polakom sukcesów sportowych. Jest to sentymentalna podróż przez dzieje polskiego sportu pokazywanego w jego szczytowych osiągnięciach i opowiedziana ustami głównych bohaterów. Ilustracją są archiwalne materiały filmowe. Wszystko zmontowane w płynną opowieść snutą niczym baśń. 18:50 KANCLERZ - ODC. 2 Serial historyczny, 56 min, 5 odc. , Polska 1989 Reżyseria: Ryszard Ber Scenariusz: Zbigniew Safjan Zdjęcia: Jerzy Stawicki Muzyka: Zdzisław Szostak Aktorzy: Bronisław Pawlik, Stefan Szmidt, Gustaw Lutkiewicz, Jerzy Kamas, Krzysztof Jasiński, Maria Gładkowska Osobisty sekretarz kanclerza i jego powiernik przedstawia karierę polityczną swego możnego protektora. W roku 1575 Reinhold Heidenstein notuje w swojej kronice: "Zamoyski zaskoczył mnie. On, który wierzył, że trzeba Polsce króla polskiego rodu - nagle popiera Batorego. Czy tylko dlatego, że nie chce Habsburga?" 20:00 HISTORIA W POSTACIACH ZAPISANA - ELŻBIETA II (QUEEN ELISABETH II) Film dokumentalny, 104 min, Francja, 2013 Reżyseria: Laure Delalex Wykonawcy: Marek Ciuniel Film z cyklu "Historia w postaciach zapisana" tym razem przedstawia historię najsłynniejszej kobiety na świecie, brytyjskiej królowej Elżbiety II. Elżbieta podczas swoich rządów poznała Johna Kennedy’ego, Charles ' a de Gaulle 'a, Ronalda Reagana, Mahatmę Gandhiego, Marilyn Monroe, Beatlesów i Lady Gagę. Sama jest ikoną rozpoznawaną na całym świecie, ale czy ktoś naprawdę ją zna? Wiadomo, że lubi żartować, jest odważna i wytrwała w dążeniu do celu, rzadko pokazuje swoje uczucia, ale zawsze jest pełna godności. Dzięki filmowi widzowie mogą poznać prywatne życie królowej, towarzysząc jej w apartamentach w Windsorze, w pałacu Buckingham czy na jachcie Britannia. A poznać ją warto, bo przypuszczalnie już nikt nigdy nie wstąpi na tron w wieku 25 lat i pozostanie na nim ponad 60. 22:40 WIZYTA. PŁK RYSZARD KUKLIŃSKI Reportaż, 28 min, Polska, 1998 Reportaż z pobytu w Polsce płk. Ryszarda Kuklińskiego. Dowiadujemy się o niepublikowanych dotychczas materiałach, jak też o przebiegu całej wizyty. 00:25 JAZZ NA KALATÓWKACH Film dokumentalny, 55 min, Polska, 2017 Reżyseria: Robert Kaczmarek Scenariusz: Zdzisław Sajuk Zdjęcia: Andrzej Adamczyk Film dokumentalny o słynnym Jazz Camping Kalatówki, który odbył się w 1959 roku. Na Kalatówkach zjawiło się blisko 70 osób, jazzmani: Krzysztof Komeda, Andrzej Trzaskowski, Andrzej Kurylewicz, Zbigniew Namysłowski, Jan Ptaszyn Wróblewski, Jerzy Duduś Matuszkiewicz. Wraz z nimi ludzie ze środowiska artystycznego: początkujący reżyser filmowy Roman Polański, aktorki i modelki: Barbara Kwiatkowska, Teresa Tuszyńska, Maja Wachowiak, Grażyna Hase, fotograficy i plastycy Wojciech Plewiński i Rosław Szaybo, Marian Eile, ówczesny redaktor naczelny "Przekroju". Po II zjeździe w 1960 r. nastąpiła długa przerwa. Impreza została wznowiona w 1977 r. za sprawą Marty Łukaszczyk, szefowej Hotelu Górskiego PTTK Kalatówki oraz Małgorzaty i Zbigniewa Namysłowskich. O swoich spotkaniach na Kalatówkach opowiedzą uczestnicy pierwszego zlotu: red. Jan Borkowski, który obok Jana Zylbera był organizatorem pierwszego zlotu na Kalatówkach, Jan Ptaszyn - Wróblewski, Grażyna Hase, Andrzej Dąbrowski, Katarzyna Gärtner, Rosław Szaybo. To były czasy, gdzie w sumie jazzmanów może było około trzydziestu. Była to elitarna grupa. Ten jazz cały, to było dla wielu całe życie. Jazz to było pragnienie wolności. To był sen o Ameryce. To był sen o niepodległości. To był zryw młodego pokolenia. Jazz był takim elementem, który nas jakby wiódł ku naszym ideałom. Ideałom życia w wolności, w demokracji, w wartości jednostki. Poprzez wspomnienia żyjących uczestników pierwszego Jazz Camping Kalatówki z 1959 r. , a także kolejnych zjazdów oraz nagrania archiwalne: filmowe i audio, fotografie, plakaty i muzykę odtworzy historię spotkań jazzowych na Kalatówkach. Film przypomni początki jazzu katakumbowego w pierwszej połowie lat lat 50. Dokument przedstawi dwa legendarne zespoły muzyczne: Hot Club Melomani i Sekstet Komedy. Przywoła atmosferę artystyczną epoki odwilży po 1956 r. , kiedy to rozkwitły kluby i teatrzyki studenckie, nastąpiła fascynacja jazzem. 01:30 SENSACJE XX WIEKU - FABRYKI ŚMIERCI CZ. 1 Kameralne i studyjne (widowisko), 24 min, Polska, 1997 Reżyseria: Wojciech Pacyna Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Jan Tarczyński Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Napięcia międzynarodowe związane z zarzutami wobec Iraku sprawiły, że kwestia broni chemicznej i bakteriologicznej jest bardzo aktualna. Program przedstawia historię tej broni i stopień zagrożenia, jakie stanowi dla współczesnego świata. W czasie I wojny światowej wszystkie walczące państwa stosowały gazy, które spowodowały obrażenia u 1, 3 mln ludzi. Autor przedstawia całkiem nieznany plan amerykański zmasowanego ataku gazowego na japońskie miasta, w którego wyniku miało zginąć 5 mln ludzi. 02:05 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - WOJNA I GOSPODARKA CZ. 2 Magazyn, 23 min, Polska, 1995 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Andrzej Żydaczewski Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Cykl popularyzujący wiedzę o historii II wojny światowej. Druga część odcinka poświęconego związkom wojny z gospodarką. Wykorzystano archiwalne materiały filmowe z okresu wojny.