TVP Historia Środa, 20.02.2019 06:50 BYŁ TAKI DZIEŃ - 20 LUTEGO ODC. 478 Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1816 - premiera "Cyrulika sewilskiego" Rossiniego; 1915 - urodziła się Danuta Szaflarska; 1962 - John Glenn pierwszym Amerykaninem na orbicie; 1975 - Zjazd ZLP - komentarz Kazimierza Orłosia; 07:45 KORONA KRÓLÓW - ODC 149 Telenowela historyczna, Polska, 2018 Reżyseria: Wojciech Pacyna, Jerzy Krysiak, Jacek Sołtysiak, Piotr Fiedziukiewicz Scenariusz: Jan Piotr Szafraniec, Anna Krasuska, Małgorzata Jurczak Zdjęcia: Jacek Fabrowicz, Paweł Figurski, Romuald Lewandowski, Krzysztof Pakulski, Rafał Paradowski, Tomasz Wójcik Muzyka: Marcin Przybyłowicz Aktorzy: Andrzej Hausner, Aleksandra Przesław, Martyna Dudek, Sławomir Orzechowski, Piotr Ligienza, Marcin Rogacewicz, Krzysztof Wrona, Piotr Nowak, Mateusz Kmiecik, Paulina Kondrak, Robert Gonera, Zbigniew Waleryś, Sebastian Ziomek, Andrzej Popiel, Ewelina Pankowska Odc. 149 Jan Luksemburski zbiera przy granicy swoje wojska. Konflikt zbrojny to jedynie kwestia czasu. Bolko nie boi się stanąć do walki, jednak śle listy do Kazimierza, Ludwika i Elżbiety oraz Wittelsbachów, licząc na ich wsparcie. Jedyne co go niepokoi, to zbliżający się do Świdnicy orszak jego żony Agnieszki. Bojąc się o jej bezpieczeństwo, za wszelką cenę musi go zawrócić. Czesi podstępem chcą pokrzyżować plany Kazimierza. Okazuje się, że jeden z poddanych króla szpieguje dla nich. 08:15 KORONA KRÓLÓW - ODC 150 Telenowela historyczna, 25 min, Polska, 2018 Reżyseria: Piotr Fiedziukiewicz, Jerzy Krysiak, Jacek Sołtysiak , Wojciech Pacyna Scenariusz: Jan Piotr Szafraniec, Teresa Czepiec, Anna Stańko Zdjęcia: Krzysztof Pakulski, Jacek Fabrowicz, Romuald Lewandowski, Paweł Figurski, Rafał Paradowski, Tomasz Wójcik Muzyka: Marcin Przybyłowicz Aktorzy: Andrzej Hausner, Aleksandra Przesław, Martyna Dudek, Tomasz Sapryk, Piotr Ligienza, Piotr Gawron - Jedlikowski, Marcin Rogacewicz, Piotr Nowak, Mateusz Kmiecik, Hubert Wróblewski, Wenanty Nosul , Karina Seweryn, Paulina Kondrak, Hanna Wojak, Karolina Kominek Odc 150. Rozpoczyna się oblężenie Świdnicy, Bolko wysyła Guncela do bezpośredniej walki z najlepszymi siłami zbrojnymi, jakie posiada. Helena lęka się o swojego ukochanego. Podczas gdy Gabija szykuje Kunegundę do opuszczenia dworu ojca, Idzi próbuje zrealizować plan otrucia królewskiej córki. Jest zdenerwowany i trzęsą mu się ręce, jednak nikt tego nie zauważa. Czy uda mu się osiągnąć cel? 09:30 HISTORIA POLSKI - KRONIKARZ CZASU WOJNY Film dokumentalny, 39 min, Polska, 2013 Reżyseria: Zbysław Orzechowski, Maciej Kuszewski Scenariusz: Maciej Kuszewski, Zbysław Orzechowski Pod koniec lat 60. w Wisznicach, miejscowości położonej nieopodal Białej Podlaskiej, blisko granicy z Rosją, nauczyciel historii miejscowego liceum postanawia stworzyć izbę pamięci. Do jego rąk trafia wtedy niezwykły dokument dostarczony przez jednego z uczniów. Od lat przechowywany w rodzinnym domu. Jest to dziennik, którego pierwszy wpis nosi datę 1 września 1939 roku. Zapiski dzień po dniu prowadzone są przez wszystkie lata wojny i okupacji. Twórcą tego swoistego kalendarium jest młody 17 - letni wówczas mieszkaniec wsi graniczącej z Wisznicami. Zapiski w fotograficzny wręcz sposób oddają wszystko to, co dzieje się na pograniczu Polski. Uczniowie liceum przepisują ten dokument, znajdując w nim między innymi informacje o wojennych losach swoich rodzin. Poszukiwania autora pod koniec lat 60. nie odnoszą skutku. Po latach, w 2011 roku dziennik pojawia się drukiem. Wówczas okazuje się, że jego autor - dziś emerytowany ksiądz - wciąż żyje i świetnie pamięta najbardziej dramatyczne momenty wojennych dziejów Wisznic i okolic Wisznic. Z jego opowiadań, z jego dziennika wyłania się wstrząsający obraz okupacyjnych losów wschodnich obszarów Polski. Na prośbę autorów filmu, ponad 90 - letni autor, ksiądz salezjanin Marian Romanowicz, powraca w rodzinne strony, ożywiając wspomnienia sprzed ponad 70 lat. 10:20 SENSACJE XX WIEKU - TAJNA KWATERA /2/ Kameralne i studyjne (widowisko), 25 min, Polska, 2000 Reżyseria: Wojciech Pacyna Scenariusz: Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Zamek w Książu od lat budzi zainteresowanie historyków i poszukiwaczy skarbów. Co kryły gigantyczne podziemia, dlaczego 3 tysiące więźniów drążyło tunele i wznosiło betonowe budowle? W programie podejmiemy próbę odpowiedzi na te pytania, przekazując w ten sposób wiedzę o historii Dolnego Śląska i sposobie sprawowania władzy w III Rzeszy. 10:50 LONDYŃSKIE DNI GENERAŁA SIKORSKIEGO Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2003 Reżyseria: Leszek Wiśniewski Scenariusz: Jan Tarczyński Zdjęcia: Jacek Grzelak Wykonawcy: Kazimierz Bobowski, Adam Dobroński Opowieść o życiu i pracy generała Władysława Sikorskiego, obejmująca jego działalność wojskową i polityczną w okresie brytyjskim oraz w czasie ewakuacji władz RP po kapitulacji Francji do katastrofy gibraltarskiej. 12:05 MARIA CURIE - ODC. 1/3 (MARIA CURIE UNE FEMME HONORABLE) Film biograficzny, 82 min, Francja/Polska 1990 Reżyseria: Michel Boisrond Scenariusz na podstawie własnej powieści: Franoise Giroud Zdjęcia: Witold Adamek Muzyka: Jean - Marie Senia Wykonawcy: Tadeusz Karolak Aktorzy: Marie Christine Barrault, Jean-Luc Moreau, Roger Van Hool, Wanda Neumann, Andrzej Szczepkowski, Monika Scatti, Luigi Diberti, Aleksander Bardini, Piotr Machalica, Mirosława Marcheluk, Maria Czubasiewicz, Joanna Jędryka, Krzysztof Kołbasiuk, Jerzy Kryszak, Ryszard Barycz Nagrodzona Złotą Nimfą dla najlepszego serialu i Srebrną Nimfą za rolę żeńską dla Marie - Christine Barrault na Festiwalu Filmowym w Monte Carlo w 1991 r. adaptacja książki Franoise Giroud o jednej z najsłynniejszych i najwybitniejszych kobiet XX w. Maria Skłodowska - Curie, dwukrotna laureatka Nagrody Nobla, nie tylko zrewolucjonizowała naukę, ale także wywarła istotny wpływ na zmianę obyczajów, torując kobietom drogę do działalności naukowej. Była pierwszą kobietą, która otrzymała tytuł profesora i prowadziła wykłady w katedrze fizyki na Sorbonie, jako pierwsza kobieta w historii została też przyjęta do Akademii Francuskiej, a za swoje zasługi została pochowana w Panteonie. Przy tym wszystkim była kobietą skromną i szlachetną, oddaną mężowi i córkom. Młodziutka Maria Skłodowska, panna z szanowanej, ale niezbyt zamożnej rodziny, pracuje jako guwernantka w majątku szlacheckim. Rodzice zakochanego w niej panicza nie wyrażają jednak zgody na małżeństwo syna z dziewczyną niższego stanu. Odrzucona Maria przenosi się do Warszawy, a trzy lata później, korzystając z zaproszenia siostry Broni, która skończyła studia medyczne w Paryżu i tam wyszła za mąż, udaje się do Francji. Zapisuje się na wydział fizyki na Sorbonie, później także na wydział matematyczny. Po następnych trzech latach 27 - letnia panna Skłodowska może się już pochwalić dwoma dyplomami. Na przyjęciu u prof. Kowalskiego Maria poznaje Piotra Curie, młodego francuskiego nauczyciela fizyki i chemii, człowieka prawego, lecz nieśmiałego i roztargnionego, bez tytułu naukowego, mającego za to żywy umysł i ogromny szacunek dla nauki. Młodzi od razu przypadają sobie do gustu i w 1895 r. biorą ślub. Na świat przychodzi ich córka, Irenka. Maria marzy o własnym laboratorium, gdzie mogłaby prowadzić badania nad zjawiskiem, które określiła mianem radioaktywności. Przypisuje je istnieniu nowego pierwiastka, który proponuje nazwać radem. Jego uzyskanie w czystej postaci okazuje się jednak katorżniczą pracą. Zainteresowany wynikami badań żony Piotr włącza się do jej pracy. Złe warunki w zimnym, wilgotnym laboratorium, brak pieniędzy, złe samopoczucie wywołane napromieniowaniem obojga sprawiają, że po kilku miesiącach Piotr jest gotów się poddać i przyjąć propozycję objęcia katedrę fizyki w Genewie. Zostaje jednak w Paryżu ze względu na żonę. Dostaje pracę na Sorbonie, Maria zaś w Ecole Normale. Po dwóch latach pracy, w 1903 r. , udaje im się wreszcie wyodrębnić czysty rad i określić jego właściwości. Maria, będąca drugi raz w ciąży, traci dziecko wskutek poronienia. W tym samym czasie małżonkowie otrzymują wiadomość o przyznaniu im, wespół z Henrim Becquerelem, Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki. 13:40 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - WIECZNA JAPONIA (FLAVORS) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos W kolejnym odcinku serii podróż do zachodniej Japonii. Japonia to kraj kontrastów, osobliwe połączenie tradycji i nowoczesności. Wizyta w zachodniej części Wysp Japońskich jest jak podróż do serca cywilizacji, której duchowość i styl życia pozostały autentyczne i oryginalne. Kolejne etapy podróży odsłaniają przed nami kulturowe bogactwo i przyrodniczą różnorodność Japonii. 14:45 RODZINA NIEPODLEGŁEJ - POWSTANIE SEJNEŃSKIE 1919 Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2018 Dzieje południowej Suwalszczyzny okresu 1918 - 1920 nie doczekały się pełnego opisu. Powstanie Sejneńskie zostało wymazane z podręczników historii, a przecież wniosło niezaprzeczalny wkład w proces kształtowania się granic Państwa Polskiego. My, synowie tej ziemi, obarczeni dziedzictwem jej losów, postanowiliśmy przywołać prawdę o czynach naszych ojców i dziadów. 15:50 WOJNA O MORZA - PANCERNIKI Z BAZY SCAPA FLOW. ODC. 1/2 (ODC. 1/2) Film dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania, 2015 Reżyseria: Andy Twaddle Przez wieki brytyjska Royal Navy walczyła z flotami francuską i hiszpańską. W XX wieku wszystko się zmieniło. Brytyjczycy musieli walczyć z Niemcami, którzy stworzyli potężną flotę. Dwuczęściowy film dokumentalny pokazuje walkę o panowanie na morzu w czasie I wojny światowej z obydwu perspektyw: brytyjskiej i niemieckiej. 16:50 HISTORIA POLSKI - NIEZNANE ŻYCIE JANA PAWŁA II Film dokumentalny, 39 min, Polska, 2012 Reżyseria: Krzysztof Tadej, Krzysztof Tadej Scenariusz: Krzysztof Tadej, Ks. Andrzej Majewski Zdjęcia: Wojciech Kozłowski Wykonawcy: Marcin Sanakiewicz, Ks. Andrzej Majewski Fascynujące wspomnienia z życia Jana Pawła II. Bohaterowie filmu opowiadają o nieznanych wydarzeniach pontyfikatu. W filmie wypowiadają się osoby, które bardzo dobrze znały Ojca Świętego: Renato Buzzonetti - osobisty lekarz Jana Pawła II, Francesco Masella - opiekun apartamentów Jana Pawła II, Arturo Mari - osobisty fotograf papieski, Grzegorz Gałązka - słynny fotograf, autor ponad miliona zdjęć Jana Pawła II, ks. kard. Tarcisio Bertone - sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej, a także osobiści sekretarze Ojca Świętego: kard. Stanisław Dziwisz i ks. abp Mieczysław Mokrzycki. 17:55 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - HISTORIA BEZ ZAKOŃCZENIA Magazyn, 22 min, Polska, 2015 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki Autorski program Adama Sikorskiego, przypominający postacie i miejsca, które odegrały znaczącą rolę w historii Polski. Kto ratuje jedno życie Wojna wygenerowała tysiące zaskakujących wariantów człowieczego losu. Poddała ludzkie zachowania ekstremalnym doświadczeniom. Dla nas najbardziej frapującymi są dzieje kobiet i mężczyzn, którzy w czasach pogardy dla wszystkich humanistycznych wartości potrafili dla bliźniego zaryzykować własnym życiem i życiem najbliższych. Przedstawimy dziś historię Bolesława Dąbrowskiego, mieszkańca wsi Starościn pod Lubartowem, rozstrzelanego w czasie wojny przez Niemców za udzielanie schronienia Żydom. Kolekcja Następnie ruszymy pod Łódź na spotkanie z człowiekiem, który z gromadzenia materialnych śladów historii uczynił główny cel swojego życia. Jacek Kopczyński kolekcjonuje pojazdy pancerne, działa samobieżne, armaty, tankietki, samochody będące niegdyś na wyposażeniu różnych armii świata. A my tę pokaźną kolekcję z przyjemnością prezentujemy. 19:20 SPRAWIEDLIWI. KTO RATUJE JEDNO ŻYCIE... - ODC. 4/7 - ŻEGOTA Serial wojenny, 45 min, Polska, 2010 Reżyseria: Waldemar Krzystek Scenariusz: Wojciech Tomczyk Zdjęcia: Piotr Wojtowicz Muzyka: Zbigniew Karnecki Aktorzy: Marta Chodorowska, Wojciech Solarz, Anna Dereszowska, Jakub Mazurek, Katarzyna Gniewkowska, Cezary Morawski, Bogusława Schubert - Massoc, Maria Gładkowska, Zofia Tomaszewska - Charewicz, Krzysztof Stroiński, Małgorzata Buczkowska Warszawa, rok 1942. Basi udaje się wyprosić u księdza z ksiąg parafialnych metrykę nieżyjącej od dawna Krystyny Zawady, która tak jak Ina urodziła się w 1917 r. Na tej podstawie Żydówka bez problemu dostaje kenkartę. Od tej pory całkowicie przeobrażona Ina występuje jako Polka Krystyna Zawada. Zygmunt zamierza prosić ją o rękę, nieprzejednana matka nadal jednak jest przeciwna temu związkowi. Nie tylko nie chce, by syn brał ślub z Żydówka, ale żąda, by dziewczyna jak najszybciej wyprowadziła się z ich domu. Stefan i Zygmunt ukrywają broń w tunelu niedokończonego metra. Pod ziemią natykają się na dziewięcioosobową grupę Żydów, którzy uciekli z getta. Ukrywają się w tunelu już cztery miesiące, od września 1942 r. Wśród nich jest jego najlepszy kolega sprzed wojny, Henryk, wraz z żoną Hanią. Stefan poszukiwał ich, nie miał pojęcia, co się z nimi dzieje, myślał, że wyjechali do Brazylii. Działająca w konspiracji Basia ofiarnie pomaga Żydom, narażając własne życie. Dwoje kolejnych żydowskich dzieci wywozi na wieś do gospodarza Małka spod Celestynowa. Kiedy idzie pod rękę ze swoim przełożonym, Janem, przypadkowo dostrzega ich Stefan. Jest zazdrosny o Basię. Nie ma pojęcia, że żona pracuje dla Komitetu Pomocy Żydom im. Konrada Żegoty. Kiedy Basia wraca do domu, nieporozumienie się wyjaśnia. Żona ma dla Stefana jeszcze jedną wspaniałą wiadomość: spodziewa się dziecka. We współczesnej Polsce Bogna Kowalska wraz z mężem Jackiem Potockim (Piotr Grabowski), babcią i ojcem dociera na warszawskie lotnisko międzynarodowe. Okazuje się, że samolot do Izraela ma dwugodzinne opóźnienie. 22:00 WETERANI. WYRWANI ŚMIERCI - /4/ Film dokumentalny, 22 min, Polska, 2017 Reżyseria: Monika Jargot - Kędzierska, Agnieszka Krótka - Żmijewska Scenariusz: Monika Jargot - Kędzierska, Agnieszka Krótka - Żmijewska Historie polskich żołnierzy, którym cudem udało się przeżyć oraz polskich lekarzy, którzy ich ratowali. Bohaterowie serialu przeżyli piekło, patrzyli na śmierć i cały czas musieli mierzyć się z własnym strachem, niesprawiedliwością i całkowitym brakiem zasad po stronie wroga. Ratujący ich lekarze cudem wyrywali ich z objęć śmierci. Każdy odcinek serialu opowiada o jednym z nich. O drodze, którą przeszli, o niebywałym szczęściu, poświęceniu kolegów i staraniach lekarzy, bez których mogliby już nie żyć. Serial to także potężna dawka wiedzy na temat współczesnej techniki wojskowej, sprzętu używanego przez polską armię w Afganistanie. Zdjęcia realizowano na terenie poligonów i kilku jednostek wojskowych w całej Polsce. Wykorzystano także filmy nakręcone na potrzeby armii podczas trwającej ponad 7 lat polskiej misji ISAF. Bohaterem tego odcinka jest Andrzej Skrajny. 22:35 BILET NA KSIĘŻYC Film obyczajowy, 118 min, Polska 2013 Scenariusz i reżyseria: Jacek Bromski Zdjęcia: Michał Englert Muzyka: Ludek Drizhal, Aaron Frescas, Spencer Gibb Aktorzy: Filip Pławiak, Mateusz Kościukiewicz, Bożena Adamek, Anna Przybylska, Łukasz Simlat, Andrzej Chyra, Andrzej Grabowski, Piotr Dąbrowski Na festiwalu filmowym w Gdyni w 2013 r. Jacek Bromski został nagrodzony za scenariusz filmu. To opowieść o młodości, przyjaźni i miłości w odległych już czasach, gdy człowiek stawiał pierwsze kroki na Księżycu, na ulicach królowały saturatory, sklepy świeciły pustymi półkami, z tranzystorów płynęła rockandrollowa muzyka, a szczytem marzeń każdego Polaka były własne cztery kółka. Twórcy filmu zabierają widza w sentymentalną podróż do szalonych lat 60. , do czasów młodzieżowej kontestacji, hipisów i bigbitowców, do barwnej epoki długowłosych dzieci kwiatów, nawołujących do miłości, nie do wojny. Akcja filmu rozgrywa się w 1969 r. Główny bohater to młody chłopak, Adam Sikora, który pasjonuje się lotnictwem. Kiedy dostaje powołanie do wojska, przeżywa pierwsze życiowe rozczarowanie. Jego marzenia i plany nagle legły w gruzach. Okazuje się, że na przekór swoim zainteresowaniom, młody człowiek przez trzy lata ma służyć w Marynarce Wojennej w Świnoujściu. Już wkrótce musi stawić się w jednostce. Wraz ze swoim starszym bratem Antkiem wyrusza więc na Wybrzeże. Podczas podróży przez Polskę bracia przeżywają różne przygody, zawierają nowe znajomości. Antek, który uchodzi za niepoprawnego podrywacza i króla nocnych lokali, próbuje wprowadzić nieśmiałego Adama w dorosły świat, pokazać mu prawdziwe życie, nauczyć samodzielności i odwagi w podejmowaniu różnych decyzji. Spotkanie z piękną i tajemniczą tancerką Roksaną mocno skomplikuje życie Adama. Ta znajomość pociągnie za sobą całą serię zaskakujących zdarzeń. 00:45 SENSACJE XX WIEKU - TAJNA KWATERA /3/ Kameralne i studyjne (widowisko), 24 min, Polska, 2000 Reżyseria: Wojciech Pacyna Scenariusz: Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Zamek w Książu od lat budzi zainteresowanie historyków i poszukiwaczy skarbów. Co kryły gigantyczne podziemia, dlaczego 3 tysiące więźniów drążyło tunele i wznosiło betonowe budowle? W programie podejmiemy próbę odpowiedzi na te pytania, przekazując w ten sposób wiedzę o historii Dolnego Śląska i sposobie sprawowania władzy w III Rzeszy. W tym odcinku: jakie skarby przetrzymywane były w zamku w Książu, czego szukały oddziały specjalne NKWD, po co drążono podziemne tunele? 01:20 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - PODWODNA WOJNA CZ 2 Magazyn, 29 min, Polska, 1991 Scenariusz: Maciej Zakrocki, Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Część druga audycji, w której Bogusław Wołoszański przedstawia przebieg działań wojennych prowadzonych przez niemieckie okręty podwodne u - booty. W programie wykorzystano archiwalne materiały filmowe. W tym odcinku autorzy skupiają się na początkowym okresie II wojny światowej, kiedy to obie strony konfliktu doskonaliły swój sprzęt i techniki działań. 02:00 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - HISTORIA BEZ ZAKOŃCZENIA Magazyn, 22 min, Polska, 2015 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki Autorski program Adama Sikorskiego, przypominający postacie i miejsca, które odegrały znaczącą rolę w historii Polski. Kto ratuje jedno życie Wojna wygenerowała tysiące zaskakujących wariantów człowieczego losu. Poddała ludzkie zachowania ekstremalnym doświadczeniom. Dla nas najbardziej frapującymi są dzieje kobiet i mężczyzn, którzy w czasach pogardy dla wszystkich humanistycznych wartości potrafili dla bliźniego zaryzykować własnym życiem i życiem najbliższych. Przedstawimy dziś historię Bolesława Dąbrowskiego, mieszkańca wsi Starościn pod Lubartowem, rozstrzelanego w czasie wojny przez Niemców za udzielanie schronienia Żydom. Kolekcja Następnie ruszymy pod Łódź na spotkanie z człowiekiem, który z gromadzenia materialnych śladów historii uczynił główny cel swojego życia. Jacek Kopczyński kolekcjonuje pojazdy pancerne, działa samobieżne, armaty, tankietki, samochody będące niegdyś na wyposażeniu różnych armii świata. A my tę pokaźną kolekcję z przyjemnością prezentujemy.