TVP Historia Czwartek, 28.02.2019 06:50 BYŁ TAKI DZIEŃ - 28 LUTEGO Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1943 - powstał tzw. Związek Patriotów Polskich; 1953 - odkrycie DNA; 1976 - zmarła Zofia Stryjeńska; 1976 - prof. Janusz Groszkowski złożył mandat poselski w proteście przeciw zmianom w konstytucji PRL; 07:45 KORONA KRÓLÓW - ODC 161 Telenowela historyczna, 24 min, Polska, 2019 Reżyseria: Piotr Fiedziukiewicz, Jerzy Krysiak, Jacek Sołtysiak, Wojciech Pacyna Scenariusz: Jan Piotr Szafraniec, Marcin Marciniak, Joanna Ślesicka Zdjęcia: Jacek Fabrowicz, Paweł Figurski, Romuald Lewandowski, Krzysztof Pakulski, Rafał Paradowski, Tomasz Wójcik Muzyka: Marcin Przybyłowicz Aktorzy: Andrzej Hausner, Aleksandra Przesław, Martyna Dudek, Tomasz Sapryk, Sławomir Orzechowski, Marcin Rogacewicz, Krzysztof Wrona, Karol Biskup, Mateusz Kmiecik, Tadeusz Chudecki, Agnieszka Mandat, Marianna Zydek, Hanna Wojak, Karolina Kominek, Lech Mackiewicz Mijają kolejne miesiące, kiedy Ludwik książę bawarski - porzucił Kunegundę tuż po zaślubinachi wyjechał. Królewska córka nadal bardzo to przeżywa. Katarzyna ukrywa przed Adelajdą romans króla z Małgorzatą. Ostrzega jednak młodą kobietę przed konsekwencjami. Pełka dostrzega oschłe zachowanie swojej żony. Papież Klemens nakazuje przedłużenie rozejmu zawartego z Luksemburgami, co jest dla Kazimierza sporym zaskoczeniem. Na Wawel dociera tragiczna wiadomość. 08:15 KORONA KRÓLÓW - ODC 162 Telenowela historyczna, 25 min, Polska, 2019 Reżyseria: Piotr Fiedziukiewicz, Jerzy Krysiak, Jacek Sołtysiak, Wojciech Pacyna Scenariusz: Anna Krasuska, Monika Zięba, Jan Piotr Szafraniec Zdjęcia: Paweł Figurski, Romuald Lewandowski, Rafał Paradowski, Tomasz Wójcik, Jacek Fabrowicz, Krzysztof Pakulski Muzyka: Marcin Przybyłowicz Aktorzy: Andrzej Hausner, Aleksandra Przesław, Martyna Dudek, Tomasz Sapryk, Piotr Ligienza, Krzysztof Wrona, Karol Biskup, Hubert Wróblewski, Wenanty Nosul, Agnieszka Mandat, Marianna Zydek, Paulina Kondrak, Hanna Wojak, Karolina Kominek, Adam Bobik Romans króla staje się faktem. Królowa jest wściekła, a ukojenie w tych trudnych dla niej chwilach przynosi brat Wojciech. Kazimierz i Małgorzata obawiają się, że prawda dotrze także do Pełki. Kunegunda nie chce pogodzić się z tym, co się stało, dlatego próbuje napisać list do swojego męża. Na dworze węgierskim nastał czas żałoby po śmierci syna Elżbiety, Andrzeja. Jej wysokość jest rozżalona, ma wyrzuty sumienia, że postawiła politykę ponad bycie matką. 08:50 HISTORIA POLSKI - CZTERY ŻYCIA LIDII LWOW Film dokumentalny, 66 min, Polska, 2015 Reżyseria: Rafał Mierzejewski Scenariusz: Rafał Mierzejewski Zdjęcia: Andrzej Adamczek Muzyka: Rafał Rozmus Film poświęcony jest życiu ponad dziewięćdziesięcioletniej dzisiaj Lidii Lwow - Eberle (pseudonim okupacyjny Lala), córce rosyjskich emigrantów w międzywojennej Polsce, żołnierzowi AK i konspiracji niepodległościowej 1944 - 1948, ostatniej towarzyszce życia mjr. Zygmunta Szendzielarza Łupaszki, więźniarce politycznej PRL 10:15 SENSACJE XX WIEKU - BERIA - HISTORIA BEZPRAWIA CZ. 3 Kameralne i studyjne (widowisko), 23 min, Polska, 2000 Scenariusz: Wojciech Pacyna, Bogusław Wołoszański, Barbara Kedzierska Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) 9 marca 1953 roku w Moskwie rozpoczęły się uroczystości pogrzebowe Józefa Stalina. Historycy nie są zgodni co do tego, kiedy dokładnie zmarł i co było przyczyną jego śmierci. Przyjmuje się, że zgon nastąpił 5 marca. Naród poinformowano o tym fakcie dwa dni później. Najbliżsi współpracownicy Stalina, czyli Beria, Chruszczow, Malenkow i Mołotow, potrzebowali trochę czasu, aby podzielić się władzą. Żaden z nich nie był na tyle potężny, aby przejąć całość schedy po dyktatorze. Najsilniejszą pozycję miał niewątpliwie Ławrentij Beria. Udało mu się ubiec rywali i stanąć na czele połączonych resortów bezpieczeństwa i spraw wewnętrznych. Ufny w potęgę tego aparatu mistrz zbrodni i zdrady nie docenił jednak talentów współtowarzyszy z Biura Politycznego. Członkowie Prezydium KC KPZR zawiązali przeciwko niemu spisek. Zamierzali pozbawić go nie tylko stanowiska, ale i życia. Byli jednak zbyt słabi, aby wystąpić przeciwko niemu otwarcie. Potrzebowali sojusznika. Znaleźli go w osobie marszałka Georgija Żukowa, bohatera wojny ojczyźnianej. Dlaczego właśnie jego? Aby zrozumieć ich wybór, należy cofnąć się jeszcze kilka lat wcześniej. Żukow dowodził radzieckimi wojskami w najtrudniejszych momentach wojny - dowodził obroną Moskwy, Leningradu i Stalingradu, prowadził armię w bitwie pod Kurskiem, przewodził wielkiej ofensywie na Berlin. Jego podpis widniał pod aktem kapitulacyjnym Niemiec. Sukcesy marszałka zaczęły drażnić Stalina. Postanowił usunąć zbyt już sławnego współpracownika, przy pomocy mistrza intrygi, Ławrientija Berii. Tuż po zakończeniu wojny Żukow został dowódcą wojsk okupacyjnych w radzieckiej strefie Niemiec. Był tam władcą absolutnym i wykorzystywał ten fakt również dla własnych, osobistych celów, gromadząc coraz to większy majątek. Beria dowiedział się o tym przez swoich szpiegów. Wysłał do Berlina swego zastępcę, Abakumowa, aby zdobył dowody i zeznania przeciwko Żukowowi. Marszałkowi z trudem udało się ocalić życie. Zapamiętał jednak, jak niewiele brakowało, aby Beria zgotował mu los marszałka Tuchaczewskiego. Nie wahał się długo, gdy po śmierci Stalina Chruszczow zaproponował mu udział w obaleniu i zgładzeniu Berii. 12:10 CZTERDZIESTOLATEK - DWADZIEŚCIA LAT PÓŹNIEJ - ODC. 4/15 - SINOBRODY, CZYLI PRAWO DO ŻYCIA Serial komediowy, 56 min, Polska 1993 Reżyseria: Jerzy Gruza Scenariusz: Jerzy Gruza, Krzysztof Teodor Toeplitz Zdjęcia: Jerzy Goncik Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Występują: Andrzej Kopiczyński, Anna Seniuk, Wojciech Pokora, Marek Kondrat, Joanna Kurowska, Irena Kwiatkowska, Zofia Czerwińska, Wojciech Malajkat, Wojciech Mann, Wiesław Gołas, Leonard Pietraszak i inni Idą święta. Miasto jest pięknie udekorowane, synowie Marka kupują świąteczne kartki. Marek postanawia spędzić Wigilię ze swoją narzeczoną u jej rodziców. Przedtem odbywa rozmowę z chłopcami na temat braku kobiety - matki w ich życiu. Rozwozi po kolei chłopców do ich rodzin. Sam jedzie do rodziców Kiki. Ojciec narzeczonej opowiada o swojej ochroniarskiej przeszłości. Na koniec łamią się wszyscy opłatkiem, a Marek z Kiką idą na noc do pracy. Przebrani za św. Mikołajów stanowią ochronę dla gości Dextera w jego podmiejskiej posiadłości. W pewnym momencie z krzaków wychodzi na nich niedźwiedź. Okazuje się, że to ekspert chodzący po kolędzie. Nagle w rezydencji wybucha pożar, który ekspert klasyfikuje jako "ubezpieczeniowy". 13:20 OPOWIEŚCI O YELLOWSTONE - ODC. 3. JESIEŃ (YELLOWSTONE TALES FROM THE WILD) Film dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania, 2009 Zdjęcia: Stephen De Vere Muzyka: Edmund Butt Yellowstone - cudowna wulkaniczna kraina, to blisko dziewięć tysięcy kilometrów kwadratowych naturalnego środowiska w samym sercu Ameryki Północnej. W czasie letnich upałów życie w niezwykłym parku toczyło się na pełnych obrotach. Przez kilka miesięcy Yellowstone rozkwitało. Teraz to miejsce się zmienia. Za kilka tygodni znów zapanuje tu zimowy krajobraz. Zwierzęta przygotowują się do nadejścia chyba największych zmian w ciągu całego roku. W całym parku samce wapiti zgłaszają gotowość do walki o dominację. To charakterystyczne odgłosy jesieni w Yellowstone. Jelenie wapiti muszą jednak przewędrować na niżej położone tereny, zanim śnieg zacznie padać na dobre. Niektóre zejdą w pobliskie doliny, inne wyruszą dalej, nawet poza granice Yellowstone. We wrześniu słońce wędruje coraz niżej na horyzoncie. Osiki, topole i klony zaczynają przygotowywać się do zimy. Drzewa rozkładają zielony barwnik z liści, by odzyskać wszystkie substancje odżywcze i odprowadzić je do pnia i korzeni. W efekcie tego procesu liście zmieniają kolor. Powstają charakterystyczne barwy jesieni. 14:25 ZIEMIA, PLANETA ROŚLIN - ŻYCIODAJNE ŚWIATŁO - ODC. 1/3 (HOW TO GROW A PLANET - EP. 1/3) Film dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania, 2012 Reżyseria: Nick Shoolingin-Jordan Mamutowce olbrzymie to największe żywe organizmy na Ziemi. Niektóre mają ponad trzy tysiące lat. Każdy wyrósł z maleńkiego nasionka. Lecz nawet one wydają się mało ważne w porównaniu z tym, co zdziałały rośliny na przestrzeni dziejów naszej planety. Ziemia u zarania swoich dziejów wyglądała jak obcy świat. Było bardzo mało tlenu. Atmosfera składała się głównie z toksycznych wyziewów wulkanicznych. Nie było śladu życia. To jednak miało się wkrótce zmienić. Między trzy a dwa i pół miliarda lat temu nastąpił najważniejszy punkt zwrotny w historii życia na Ziemi. Zaczęła powstawać pierwsza na Ziemi sprzyjająca życiu atmosfera. A stało się to dzięki sinicom - najwcześniejszym przodkom roślin. Organizmy roślinne mają niezwykłą zdolność ujarzmiania energii z kosmosu, by wytworzyć pokarm. Nazywa się to fotosyntezą i jest najważniejszym naturalnym procesem na Ziemi. Głównym celem fotosyntezy roślin jest wytworzenie cukrów. Cukry są konieczne do życia i wzrostu roślin. Są również źródłem pokarmu dla wszystkich zwierząt. Dzięki fotosyntezie rośliny zmieniły martwą planetę w żyjący świat. Ta zdolność tworzenia życia ze światła pozwoliła roślinom zdominować planetę. Rośliny wykorzystały światło gwiazd, by dać światu energię. Stworzyły życiodajną atmosferę. Wyrzeźbiły powierzchnię Ziemi i pokierowały ewolucją wszystkich zwierząt, łącznie z naszymi przodkami. Można powiedzieć, że rośliny stały się motorem historii ludzkości i doprowadziły do narodzin cywilizacji. Pierwszy odcinek serii poświęcony jest roli roślin w tworzeniu naszej planety, jaką dzisiaj znamy. Od najwcześniejszych przodków roślin, jakimi są sinice - samożywne organizmy, które pierwsze zaczęły uwalniać tlen do atmosfery, po wpływ roślin na ewolucję zwierząt. Ponadto wiele ciekawostek ze świata roślin, na przykład fakt, że rośliny porozumiewają się między sobą. Atutem serii są przepiękne zdjęcia. 15:30 TIAN ANMEN - ZAKAZANA PAMIĘĆ (TIAN ANMEN: THE FORBIDDEN MEMORY) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2009 Reżyseria: Charlie Buffet Zdjęcia: Francois Cauwel W czerwcu 1989 roku rzeź na placu Tiananmen położyła kres demokratycznym aspiracjom pekińskich studentów. Czy po 20 latach w zbiorowej pamięci Chińczyków są jakieś ślady tamtych wydarzeń? Dziennikarskie dochodzenie prowadzi Charlie Buffet. Dzang Dzielan miał 17 lat. Jego matka, była wykładowczyni filozofii na Uniwersytecie Pekińskim, nie chce mówić o okolicznościach jego śmierci. Ale nie zapomniała... "Tamtej wiosny syn spędzał dużo czasu na Placu Niebiańskiego Spokoju. Był w służbie porządkowej licealistów. Roznosił jedzenie i napoje. Wówczas miałam przekonania konserwatywne. Chciałam zatrzymać go w domu, ale wymykał się nocą, gdy już spałam..." Wszystko zaczęło się w połowie kwietnia, po śmierci byłego sekretarza ChPK, Hu Yaobanga. W 1987 roku poparł demokratyczne manifestacje i został usunięty ze stanowiska. Dziesięć tysięcy studentów zebrało się, by złożyć hołd jego pamięci. Żądali zlikwidowania korupcji i podjęcia reform. Do studentów dołączyli robotnicy i urzędnicy. Manifestanci pojawili się w wielu miastach kraju. 19 maja, Deng Xiaoping wprowadził stan wojenny. W nocy z 3 na 4 czerwca, wojsko otrzymało rozkaz usunięcia manifestantów z placu. "... Krew popłynie strumieniami... na Placu Niebiańskiego Spokoju... Pojawiły się czołgi - opowiada Lin Huan. Każda seria ścinała ludzi z nóg. Padaliśmy..." 16:35 HISTORIA POLSKI - BYŁO SOBIE MIASTECZKO Film dokumentalny, 49 min, Polska, 2009 Reżyseria: Tadeusz Arciuch, Maciej Wojciechowski Scenariusz: Tadeusz Arciuch, Maciej Wojciechowski Zdjęcia: Paweł Pełech Historia Kisielina, miasteczka na Wołyniu, w którym do czasów II wojny światowej żyło w zgodzie kilka narodowości: Polacy, Ukraińcy, Żydzi, Niemcy, Czesi. Miasteczko było zamożne, dobrze prosperowało, stanowiło też silny ośrodek ariański na tych ziemiach. Znajdowała się tam drukarnia i biblioteka, działała tłocznia oleju, gorzelnia, cegielnia, mleczarnia. Dziś po dawnej świetności zostało niewiele, choć ziemie tam urodzajne. Przedwojennej mieszanki narodów też już nie ma; mieszkają tam sami Ukraińcy. Za to pośród zieleni wciąż stoją ruiny kościoła, który był miejscem i niemym świadkiem tragedii, jaka rozegrała się w Kisielinie 11 lipca 1943 r. Tego dnia nacjonaliści ukraińscy właśnie w murach świątyni brutalnie wymordowali część polskich mieszkańców Kisielina. Reszta ratowała się, uchodząc na zawsze z rodzinnej ziemi. Narratorami filmu jest rodzina Dębskich: Krzesimir Dębski, jego matka Aniela, brat Wisław, syn Radzimir, bratanica Ulesława Lubek. Występują także Ukraińcy - obecni mieszkańcy Kisielina, z których większość pamięta tamte dramatyczne wydarzenia. Tytuł filmu to również tytuł monografii o Kisielinie i jego mieszkańcach napisanej przez nieżyjącego już ojca Krzesimira, Włodzimierza Sławosza Dębskiego. Oprawę muzyczną filmu stanowi muzyka Krzesimira Dębskiego zainspirowana wspomnieniami kresowymi, a zwłaszcza fragmenty Oratorium Kres Kresów, skomponowanego dla uczczenia pamięci ofiar mordów na Wołyniu. Prawykonanie utworu odbyło się 17 września 2008 r. w Filharmonii Narodowej w Warszawie. Film jest nie tylko opowieścią o Polakach z Kisielina. To także refleksja nad zagładą polskich Kresów, ich bogatej kultury i tradycji, nad trudnym dziedzictwem tej zagłady. 17:35 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - ŚLADAMI PODKÓW Magazyn, 22 min, Polska, 2017 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki Wreszcie przyszedł ten dzień, by przejść całą trasę oddziału wydzielonego Wojska Polskiego majora Hubala. Jesteśmy w Porębie, w rejonie Ostrowii Mazowieckiej. Tu w miejscowości Udrzyn oddział Hubala przechodził brodem przez Bug. Tego miejsca będziemy dziś szukać. Przed takim przejściem zapewne zapadały decyzje: co zostawiamy, a co bierzemy ze sobą. Z naszych doświadczeń wynika bowiem, że brzeg, z którego wyrusza wojsko przed przeprawą, obfituje potem w najróżniejsze przedmioty taborowe, które dla nas są teraz cenną pamiątką 18:50 PRZEPROWADZKI - ODC. 3/10 - SERWANTKA GENERAŁOWEJ Serial historyczno-obyczajowy, 53 min, Polska, 2000 Reżyseria: Leszek Wosiewicz Scenariusz: Cezary Harasimowicz Zdjęcia: Krzysztof Ptak Muzyka: Michał Lorenc Aktorzy: Krzysztof Banaszyk, Artur Janusiak, Anna Romantowska, Leon Charewicz, Maja Ostaszewska, Piotr Adamczyk, Krzysztof Kolberger, Łukasz Lewandowski, Paweł Gędłek, Marian Glinka, Tomasz Pijanowski, Maciej Stuhr, Kinga Preis Rok 1905. Po kolejnym nieudanym zamachu na generała - gubernatora jego żona ma dosyć życia w ciągłym zagrożeniu. Postanawia więc wrócić do Petersburga. Przeprowadzkę zleca firmie Szczygła. Niebawem dowiadują się o tym koła konspiracyjne. Do Cześka zgłasza się bojowiec, który zamierza zgładzić namiestnika, umieszczając w jego serwantce bombę. Szczygieł staje przed poważnym dylematem: dobro ojczyzny czy klienta, który mu zaufał. Mimo oporów Czesiek przyjmuje bojowca do pracy, by ułatwić mu umieszczenie śmiercionośnego ładunku. Tymczasem pozostali tragarze buntują się, widząc, że "nowy" wyraźnie i bezkarnie lekceważy swoje obowiązki. Niewygodną dla Cześka sytuację niespodziewanie rozwiązuje Róża. Znalazłszy bombę, zwraca ją bojowcom, oświadczając, że jej firma nie zajmuje się wysadzaniem klientów w powietrze. Nawet, jeśli stoją za tym wzniosłe pobudki patriotyczne. 20:00 WYJĘCI SPOD PRAWA - ODC. 3/4. BEN HALL (ODC. 3) Film dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: Michael Davie Scenariusz: Daniela Ortega, Margaret Parker Seria filmów dokumentalnych przedstawiających zbrodnie, które zapisały się w historii kolonialnej Australii. To opowieści zarówno o tych, którzy złamali prawo, jak i o tych, którzy go bronili. Od narodzin legendy Neda Kelly'ego do brutalnej śmierci Bena Halla. Wydarzenia te spowite są tajemnicą oraz zostały zniekształcone przez ludowe przekazy. Mike Munro, popularny australijski prezenter telewizyjny, wraz z zespołem ekspertów, postarają się oddzielić fakty od fikcji. W tym celu wykorzystają zdobycze współczesnej nauki, badania archeologiczne oraz najnowsze metody medycyny sądowej. Dzięki temu odkryją nowe dowody i często głęboko ukrytą, ale i niewygodną, prawdę. 22:05 SPÓR O HISTORIĘ - WŁADCY POLSCY: ALEKSANDER JAGIELLOŃCZYK Dysk./wywiad/debata, 30 min, Polska, 2017 Scenariusz: Elżbieta Szumiec - Zielińska Wykonawcy: Piotr Legutko (prowadzący) "Przewyższał rodzeństwo swoje pod względem tęgości fizycznej, ale ustępował mu w zdolnościach umysłowych. Wyrastał na krępego młodzieńca, kościstego, muskularnego, jednak brakowało mu szczególnie tak cenionego wówczas daru wymowy. Nie tylko w publicznych przemówieniach, ale i potocznie" - pisał o Aleksandrze Jagiellończyku Maciej z Miechowa. Po śmierci ojca, Kazimierza Jagiellończyka, w 1492 roku Aleksander zasiadł na tronie Wielkiego Księstwa Litewskiego. Już od początku panowania musiał zmierzyć się z rosnąca w siłę Moskwą. W 1501 roku, po śmierci swojego brata Jana I Olbrachta, został w katedrze wawelskiej koronowany na króla Polski. W zamian musiał poczynić daleko idące ustępstwa wobec możnowładców. Wyrazem tego był przywilej mielnicki. Ograniczał on władzę królewską na rzecz senatu. Wywołało to ostry sprzeciw szlachty. W 1505 roku na sejmie radomskim uchwalono konstytucję praw Nihil Novi - nic o nas bez nas. Szlachecka izba poselska otrzymała przewagę nad senatem. Rok później zatwierdzono Statut Łaskiego stanowiący kodyfikację praw. Po pięciu latach zasiadania na tronie krakowskim Aleksander Jagiellończyk zmarł 19 sierpnia 1506 w Wilnie. Tam też został pochowany. 22:45 SZEROKIE TORY - RUCH FEMEN NA UKRAINIE Reportaż, 25 min, Polska, 2011 Autor: Barbara Włodarczyk Są młode, wykształcone, barwne i kontrowersyjne. Ich akcje zawsze wywołują burze. Szokują i prowokują - hasłami i wyglądem. Mowa o aktywistkach Femen - ukraińskiego ruchu kobiecego. Dziewczyny z Femen walczą z prostytucją, seksturystyką, ale też z cynizmem polityków i naruszaniem praw obywatelskich. Ich bronią jest nagość. Bo jak twierdzą, żeby przykuć uwagę i wstrząsnąć opinią publiczną, trzeba stosować radykalne środki. Femen ma w internecie kilkanaście tysięcy zwolenników. I nie mniej przeciwników. Niemal każda ich akcja kończy się aresztowaniem, ale one ciągle wymyślają nowe happeningi. Reportaż jest żywą i barwną opowieścią o ukraińskich buntowniczkach, o ich celach, akcjach, zwolennikach i przeciwnikach. Główną bohaterką reportażu jest Ania Hucoł, szefowa Femen. 00:15 SENSACJE XX WIEKU - HESS Magazyn, 23 min, Polska, 2000 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Tajemnica lotu Rudolfa Hessa do Anglii w roku 1941. Autor zwraca uwagę na wszystkie wydarzenia pozornie niezwiązane z samą wyprawą. Na co liczył? Na czyje zaproszenie przybył do Anglii? Czy o jego wyprawie wiedział Hitler? Czy Winston Churchill musiał stoczyć walkę z opozycją dążącą do szybkiego zawarcia pokoju z Niemcami na warunkach stawianych przez Hitlera? 00:45 SENSACJE XX WIEKU - ODDZIAŁ SPECJALNY Kameralne i studyjne (widowisko), 21 min, Polska, 1998 Reżyseria: Tomasz Kostuch Scenariusz: Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Przez wiele lat w stolicach państw świata działały specjalne zespoły wysyłane z Moskwy, aby przywiodły do kraju lub zlikwidowały uchodźców politycznych i wrogów stalinizmu. Oddziały te nazywane grupami Jaszy zamordowały lub uprowadziły wiele osób, w tym przywódców emigracji rosyjskiej, generałów Millera i Kutiepowa. Program przedstawia narodziny terroru w ZSRR za rządów Lenina, utworzenie grup Jaszy i działalność tych instytucji, wciąż będących tajemnicą rosyjskich archiwów. 01:15 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - POJEDYNEK GIGANTÓW Magazyn, 19 min, Polska, 1996 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Cykliczna audycja popularyzująca wiedzę o historii II wojny światowej. Odcinek poświęcony roli gospodarki w działaniach militarnych. Obraz tworzą czarno - białe archiwalne materiały filmowe. 01:40 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - ŚLADAMI PODKÓW Magazyn, 22 min, Polska, 2017 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki Wreszcie przyszedł ten dzień, by przejść całą trasę oddziału wydzielonego Wojska Polskiego majora Hubala. Jesteśmy w Porębie, w rejonie Ostrowii Mazowieckiej. Tu w miejscowości Udrzyn oddział Hubala przechodził brodem przez Bug. Tego miejsca będziemy dziś szukać. Przed takim przejściem zapewne zapadały decyzje: co zostawiamy, a co bierzemy ze sobą. Z naszych doświadczeń wynika bowiem, że brzeg, z którego wyrusza wojsko przed przeprawą, obfituje potem w najróżniejsze przedmioty taborowe, które dla nas są teraz cenną pamiątką