TVP Kultura Poniedziałek, 18.03.2019 07:35 RZECZ POLSKA - KLOCKI ZOFII STRYJEŃSKIEJ Film dokumentalny, 12 min, Polska, 2018 Reżyseria: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Scenariusz: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Muzyka: Bartosz Kruczyński Wykonawcy: Marek Sosenko, Stanisław Lenartowicz 100 najlepszych polskich projektów na 100 - lecie Niepodległości! To propozycja przyjrzenia się krajowej sztuce projektowania. Będzie to zarówno odpowiedź na obserwowaną od jakiegoś czasu modę na przedmioty vintage, jak i promocja najciekawszych nowych rozwiązań projektowych. Choć polski design w ostatnich latach staje się jednym z naszych eksportowych hitów, to wciąż zbyt mało się o nim mówi. Program przedstawia konkretne przedmioty, rekonstruując historię ich powstania, pokazując ich funkcję w przestrzeni, pokazując twórców i projektantów. Ta opowieść o rzeczach stanie się również opowieścią o najnowszej historii Polski. 08:20 PARTY PRZY ŚWIECACH Komedia obyczajowa, 54 min, Polska 1980 Reżyseria: Antoni Krauze Scenariusz: Jan Himilsbach Zdjęcia: Tomasz Tarasin Muzyka: Piotr Marczewski Aktorzy: Halina Wyrodek, Wiesław Wójcik, Tomasz Zaliwski, Ewa Ziętek, Marian Dziędziel, Barbara Rachwalska, Grażyna Korwin i Jan Himilsbach Niuniek i Aniołek są małżeństwem zgodnym, ale finansowo nie układa im się najlepiej. Po obejrzeniu zdjęcia kuzynów ze wsi, pozujących na tle okazałej willi i drogiego samochodu, postanawiają zrobić wszystko, by podczas zapowiedzianej wkrótce wizyty krewnych w mieście również zaimponować im swoim stanem posiadania i pozycją. Niezbyt legalnym sposobem zamieniają chwilowo swoje M - 2 na duże mieszkanie szefa Niuńka, dokonują ogromnych zakupów żywności i urządzają wystawne przyjęcie. W pewnym momencie gaśnie jednak światło i biesiadę trzeba kontynuować przy świecach. Latem Niuniek i Aniołek przyjeżdżają na wieś z rewizytą, mając nadzieję na równie wystawny rewanż ze strony gospodarzy. Na miejscu czeka ich niemiłe rozczarowanie. "Party przy świecach" jest adaptacją opowiadania Jana Himilsbacha, zarazem autora scenariusza. Jemu to film zawdzięcza doskonałe dialogi: żywe, naturalne, pełne prawdy o życiu i ludzkich charakterach, a przy tym szalenie zabawne. Reżyser Antoni Krauze to twórca wielu filmów telewizyjnych, m. in. "Monidła", "Mety", serialu "Zaklęty dwór", oraz filmów kinowych: "Palec Boży" (Srebrny Lampart na MFF w Locarno) i "Strach" (wyróżnienie na MFF w San Sebastian w 1975 r.). 09:30 HYDROZAGADKA Komedia sensacyjna, 70 min, Polska 1970 Reżyseria: Andrzej Kondratiuk Scenariusz: Andrzej Bonarski, Andrzej Kondratiuk Muzyka: Waldemar Kazanecki Zdjęcia: Zygmunt Samosiuk Aktorzy: Roman Kłosowski, Zdzisław Maklakiewicz, Wiesław Michnikowski, Józef Nowak, Wiesław Gołas, Jerzy Duszyński, Franciszek Pieczka, Jerzy Turek, Iga Cembrzyńska, Ewa Szykulska Tytułową zagadką jest niewytłumaczalne znikanie wody w Warszawie podczas największych upałów. Nad jej rozwiązaniem biedzi się naukowiec, profesor Milczarek (Wiesław Michnikowski). Pomaga mu nieustraszony detektyw As (Józef Nowak), który podejmuje nierówną walkę z tajemniczym, demonicznym przeciwnikiem, sprawcą całej wodnej afery. Trop prowadzi najpierw do ciemnego typa zwanego Plamą, a potem do egzotycznego Maharadży. Swoją telewizyjną komedię Andrzej Kondratiuk utrzymał w konwencji groteski i parodii znanych filmów sensacyjnych i opowieści komiksowych. Większość gagów, postaci i humorystycznych sytuacji widzowie znają już z ekranów. Reżyser zadbał o to, by trzymać publiczność w napięciu, ale też zaserwować jej sporą dawkę rozrywki. Są więc w filmie taniec brzucha i mężczyzna pojawiający się niespodziewanie w haremie, a także komiczny Maharadża Kaburu, którego odtwarza niezrównany Roman Kłosowski. 11:00 MODRZEJEWSKA - GWIAZDA ODC. 6/7 Serial biograficzny, 82 min, Polska 1989 Autor: Anna Bojarska Reżyseria: Jan Łomnicki Zdjęcia: Edward Kłosiński Muzyka: Piotr Hertel Aktorzy: Krystyna Janda, Barbara Horowianka, Marek Bargiełowski, Jan Englert, Hanna Skarżanka, Danuta Wodyńska Dalszy pobyt Modrzejewskiej w Warszawie to pasmo nieustannych sukcesów, zawodowych i towarzyskich - Helena gra kolejne wielkie role, poznaje Marię Kalergis, sławną z urody i inteligencji protektorkę ludzi sztuki i literatury. Modrzejewska stara się stworzyć polski teatr narodowy, toczy samotną walkę o wprowadzenie na scenę dramatów Słowackiego. W jej warszawskim salonie pojawiają się Sienkiewicz, Gierymski i inni wybitni ludzie epoki, w większości - zakochani w pięknej pani domu. Helena jest szczęśliwa również z tego powodu, że wreszcie zdołała odzyskać syna. Tymczasem do Polski docierają wieści o wybuchu wojny francusko - pruskiej. Załamuje się wspaniała kariera gwiazdy, Helena jest chora na tyfus. 12:35 MODRZEJEWSKA - PLAN BITWY ODC. 7/7 Serial biograficzny, 79 min, Polska 1989 Autor: Anna Bojarska Scenariusz i reżyseria: Jan Łomnicki Zdjęcia: Edward Kłosiński Muzyka: Piotr Hertel Występują: Krystyna Janda, Ewa Guryń, Barbara Horawianka, Zofia Seretok, Jerzy Bończak, Krzysztof Kolberger, Jan Englert, Cezary Morawski, Olgierd Łukaszewicz i inni Doktor Chałubiński walczy o życie chorej na tyfus Heleny. Modrzejewska wraca do zdrowia, a jej powrót na scenę jest jednym wielkim triumfem. Udaje jej się doprowadzić do wystawienia Słowackiego na stołecznej scenie, jednak ówczesna publiczność woli melodramat, wodewil, cyrk. Helena jest zniechęcona. Intensywnie uczy się angielskiego, rozważa możliwość opuszczenia kraju. Kolejne niepowodzenia ostatecznie skłaniają ją do wyjazdu. Wielka gwiazda daje pożegnalny występ w Warszawie. 14:00 GALERIA MALARSTWA POLSKIEGO -SZAŁ Felieton, 7 min, Polska, 1998 Autor: Jacek Piotrowski, Krzysztof Nowak Wykonawcy: Mieczysław Nowakowski Prezentacja obrazu "Kwiaciarki" Olgi Boznańskiej. 14:30 NIEZAPOMNIANY LEONARD BERNSTEIN - SPOTKANIA Z MUZYKĄ - MUZYKA AMERYKAŃSKA. (YOUNG PEOPLE'S CONCERTS - LEONARD BERNSTEIN, WHAT IS AMERICAN MUSIC??) Film dokumentalny, 58 min, USA, 1958 Reżyseria: Charles S. Dubin Wykonawcy: Leonard Bernstein (prowadzący) Koncert popularyzatorski dla młodzieży z serii słynnych koncertów, prowadzonych wiele lat temu przez wybitnego dyrygenta, kompozytora i popularyzatora muzyki Leonarda Bernsteina. Mistrz dyryguje i równocześnie ilustruje przykłady śpiewem i grą na fortepianie. Tematem gawędy jest tym razem muzyka amerykańska i to, co sprawia, że ta muzyka wyróżnia się wśród muzyki innych narodowości. Zdaniem Mistrza u źródeł muzyki amerykańskiej znajduje się jazz, a ponadto istotną rolę odegrała osobowość samych Amerykanów. Muzyka amerykańska jest młoda, silna, prężna i optymistyczna. Podstawową jej cechą jest też duże zróżnicowanie, wynikające zapewne z faktu, iż kultura amerykańska wchłonęła cechy wielu różnych kultur świata. Swoje wypowiedzi Leonard Bernstein ilustruje kompozycjami George'a Gershwina ("Amerykanin w Paryżu"), George'a Chadwicka ("Uwertura"), Antonina Dworzaka (Symfonia "Z Nowego świata"/fragm./), Edwarda MacDowella ("Suita"), Henry'ego Gilberta ("Kreolski taniec Bambula"), Aarona Coplanda ("Muzyka dla teatru"), George'a Gershwina ("Błękitna Rapsodia"), Rogera Sessiona ("Preludium chorałowe"), Williama Schumana (Uwertura "Amerykański Festiwal"), Roya Harrisa (III Symfonia), Virgila Thomsona (Opera "Matka nas wszystkich"), Randalla Thomsona (II Symfonia), Aarona Coplanda (III Symfonia - Finał). 15:45 LILA Dramat, 23 min, Polska, 2016 Reżyseria: Dominika Łapka Scenariusz: Dominika Łapka Zdjęcia: Weronika Bilska Muzyka: Tomasz Gąssowski Aktorzy: Borys Moskalik - Pieper, Celina Puszczyńska, Aleksandra Bożek, Eugeniusz Kajsztura, Tomasz Turowski Akcja filmu rozgrywa się współcześnie w niewielkim miasteczku, podczas wakacji. Ośmioletni Joszko oczekuje przyjazdu kuzynki Lili, której rodzice zginęli w wypadku samochodowym. Dziewczynka ma zamieszkać u cioci na stałe. Chłopca początkowo intryguje kuzynka, która w wyniku doznanego szoku, przestała mówić. Z czasem jednak Lila daje mu się mocno we znaki. Dzieci rywalizują o to, kto będzie spał z mamą. Lila jest starsza i z łatwością wplątuje chłopca w różne sytuacje. W pewnym momencie, zaczyna mu nawet grozić. Do czego zdolne jest dziecko, które chce na powrót wtulić się w objęcia mamy i bezpiecznie w nich zasnąć? 16:20 URZĄD Film obyczajowy, 83 min, Polska, 1969 Autor: Tadeusz Breza Reżyseria: Janusz Majewski Scenariusz: Krystyna Nastulanka, Andrzej Szafiański Zdjęcia: Kurt Weber Aktorzy: Ignacy Gogolewski, Aleksander Bardini, Gustaw Holoubek, Jan Kreczmar, Zdzisław Maklakiewicz, Kazimierz Opaliński, Franciszek Pieczka, Jerzy Przybylski, Krzysztof Kowalewski, Paweł Unrug, Andrzej Rausz, Józef Rosiński Zanim Janusz Majewski otrzymał w 1961 roku dyplom ukończenia łódzkiej Szkoły Filmowej, miał już na swoim koncie krótkometrażowy film "Rondo", który zwrócił uwagę krytyki. Póżniej już jako dyplomowany reżyser zrealizował jeszcze kilka filmów dokumentalnych, m. in. "Album Fleischera", "Różę", "Pojedynek", "Avatar". "Sublokator" to jego debiut w filmie pełnometrażowym, który okazał się początkiem udanej reżyserskiej kariery. "Zbrodniarz, który ukradł zbrodnię", "Lokis", "Zazdrość i medycyna", "Zaklęte rewiry", "Sprawa Gorgonowej", "Lekcja martwego języka", "Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny", "C. K. Dezerterzy", czy "Królowa Bona" to tytuły znane i chętnie oglądane. Scenariusz filmu "Urząd" został napisny przez Krystynę Nastulankę i Andrzeja Szafiańskiego na motywach powieści Tadeusza Brezy. Film, podobnie jak powieść daje obraz stosunków panujących w wyższej hierarchii kościelnej Watykanu, która stanowia swego rodzaju mur nie do przebicia dla człowieka z zewnątrz. Tak też się dzieje z bohaterem, który przegrywa z kościelną biurokracją, jednak mimo że ponosi klęskę, staje się bogatszy o cenne życiowe doświadczenia. Juliusz Starzewski przyjeżdża do Rzymu, by dochodzić sprawiedliwości w imieniu swojego ojca - adwokata konsystorskiego, któremu ordynariusz diecezji uniemożliwia wykonywanie zawodu. Wygląda na to, że życzliwi ojcu dostojnicy kościelni załatwią rzecz od ręki. Sprawy jednak przybierają niespodziewany obrót, odsłaniając przed Juliuszem miażdżącą potęgę watykańskiej machiny. 18:00 LEGENDY POLSKIEGO TEATRU - SPRAWY TEATRALNE ERWINA AXERA Film dokumentalny, 66 min, Polska, 1992 Reżyseria: Krzysztof Domagalik Scenariusz: Krzysztof Domagalik Zdjęcia: Hubert Waliszewski Wykonawcy: Erwin Axer Pierwsza tak obszerna prezentacja osoby i twórczości Erwina Axera, jednego z najwybitniejszych reżyserów powojennego teatru, wieloletniego dyrektora Teatru Współczesnego w Warszawie. Axer snuje opowieść dotyczącą jego pracy w teatrze, spotkań z prominentnymi postaciami polskiej kultury (aktorzy, reżyserzy, dramatopisarze) oraz współistnienia teatru i polityki w PRL. Szczególne miejsce poświęca postaciom Leona Schillera i Konrada Swinarskiego. W filmie znalazły się unikatowe materiały archiwalne (np. z pogrzebu Schillera) oraz fragmenty słynnych spektakli reżyserowanych przez Axera m.in. "Tanga", "Kariery Artura Ui", "Kordiana", "Pierwszego dnia wolności", "Lira", "Tryptyku", "Trzech sióstr". 19:30 KTÓRĘDY PO SZTUKĘ S.IV - ALINA SZAPOCZNIKOW Magazyn, 5 min, Polska, 2017 Reżyseria: Anna Zakrzewska Scenariusz: Tomasz Filiks Alina Szapocznikow to jedna z najciekawszych polskich rzeźbiarek. Urodziła się w 16 maja 1926 roku w Kaliszu. Kiedy miała 13 lat, wybuchła wojna. Mieszkała w Pabianicach, w tamtejszym gettcie wraz z matką spędziła dwa lata okupacji (1940 - 42), potem przeniesiono ją do łódzkiego getta, a stamtąd do obozów koncentracyjnych: Auschwitz (spędziła tam tydzień w 1942 roku), Bergen - Belsen (gdzie była dziesięć miesięcy), a następnie do Theresienstadt w Czechach. Pokazywała swoje życie poprzez sztukę, utrwalając to co najszybciej przemijające, czyli ciało. W odpowiedzi na jego nietrwałość zapamiętywała je, wykorzystując do tego nietypowe materiały spoza kanonu języka sztuki. Eksperymentując z nimi utrwalała ciało w jego biologiczności, fizjologii i seksualności, a tworzywa sztuczne takie jak poliester i poliuretan nadawały rzeźbom jeszcze większą materialną cielesność. Jej prace szczególnie uderzają na tle obowiązującej wówczas doktryny sztuki socrealistycznej, w ramach której Szapocznikow także poruszała się, tworząc np. pomniki. Jednak w pewnym momencie przeciwstawiła jej intymność i sięgającą granicy ekshibicjonizmu bezpośredniość opowiadania o tym, co najbardziej osobiste i przez to niepozwalające się opanować totalitarnemu systemowi. 19:40 VIDEOFAN - PORTRETY: AGNIESZKA POLSKA Felieton, 14 min, Polska, 2017 Wywiad z artystką wideo - Agnieszką Polską - w przestrzeni jej warszawskiego mieszkania (artystka na co dzień mieszka w Berlinie). Rozmowa wokół ostatnich realizacji artystki w tym "Hura! Wciąż Żyjemy" - filmu realizowanego w ramach konkursu PISFu i MSN w Warszawie. 20:20 NOCNY RECEPCJONISTA - ODC 3/8 (THE NIGHT MANAGER) Serial szpiegowski, 44 min, Wielka Brytania, 2016 Reżyseria: Susanne Bier Scenariusz: David Farr, John Le Carre Aktorzy: Tom Hiddleston, Hugh Laurie, Olivia Colman, Tom Hollander Odc. 3 Pod pseudonimem Jack Linden, Pine udaje się na Majorkę, gdzie znajduje się luksusowa posiadłość Ropera. W ustawionym przez agentów porwaniu, ratuje synka Ropera. Podczas akcji zostaje dotkliwie pobity. Mimo wrodzonej podejrzliwości, Roper postanawia się zaopiekować wybawcą swego dziecka. Tymczasem w Londynie Angela Burr uruchamia operację Pijawka we współpracy ze znajomym Amerykaninem. Utrzymuje ją jednak w tajemnicy przed MI6, nie bez powodu podejrzewając, że nie są zainteresowani zlikwidowaniem operacji Ropera. Jonathanowi udaje się zorganizować spotkanie z Angelą. Pine zyskuje coraz większe zaufanie Ropera i jego współpracowników. Ale niejaki Corky jest bardzo podejrzliwy i staje się jasne, że będzie dociekał prawdy. Jednocześnie nawiązuje się nić sympatii między Jonathanem i Jed, amerykańską kochanką Ropera. 21:15 PANORAMA KINA POLSKIEGO - NA GRANICY Dramat, 92 min, Polska, 2016 Reżyseria: Wojciech Kasperski Scenariusz: Wojciech Kasperski Zdjęcia: Łukasz Żal, Ernest Wilczyński Muzyka: Bartłomiej Gliniak Aktorzy: Marcin Dorociński, Andrzej Chyra, Andrzej Grabowski, Bartosz Bielenia, Kuba Henriksen, Janusz Chabior, Severina Špakovska, Adam Papliński Scenariusz filmu został zainspirowany prawdziwą tragedią rodzinną. Akcja rozgrywa się w surowych bieszczadzkich plenerach, gdzie na kompletnym odludziu zaszywają się bohaterowie tej opowieści: ojciec i jego dwaj synowie, Janek i Tomek. Mateusz zdecydował się na wyjazd w Bieszczady po śmierci żony, by w głuszy, z dala od cywilizacji zapomnieć o bolesnym przeżyciu, wzmocnić nadwątlone rodzinne więzi i wspólnie z synami odnaleźć na nowo sens życia. Ale nie jest łatwo sprostać wszystkim wyzwaniom. W relacjach między ojcem a staszym synem wyczuwa się narastające napięcie. Chłopak niechętnie podporządkowuje się nowej rzeczywistości, której w ogóle nie akceptuje. Sytuacja staje się jeszcze bardziej groźna, gdy na horyzoncie pojawia się pokiereszowany i wytatuowany Konrad. Nie wiadomo skąd przybywa ów tajemniczy mężczyzna i jakie ma zamiary. W odciętej od cywilizacji górskiej bazie, nieznajomy wciąga rodzinę w mroczne i niebezpieczne rozgrywki przestępczego świata. 04:40 SCENA ALTERNATYWNA - MANIUCHA I KSAWERY Magazyn, 24 min, Polska, 2018 Reżyseria: Joanna Makowska Wykonawcy: Maniucha Bikont, Ksawery Wójciński, Marek Horodniczy (prowadzący) Maniucha i Ksawery to duet, który w autorski sposób łączy jazzową improwizację z ginącymi pieśniami ukraińskiego Polesia. W swoich kompozycjach przywołują pieśni wiosenne, żniwne, weselne, miłosne, dziadowskie, kolędy i kołysanki, łącząc je w opowieści odwzorowujące cykle przyrody i ludzkiego życia. Maniucha Bikont to wokalistka, muzyczka, antropolożka, doktorantka wydziału Artes Liberales (UW), uczestniczka badań terenowych w Polsce, na Ukrainie, Białorusi i w Rosji. Członkini zespołów muzycznych i teatralnych zajmujących się muzyką tradycyjną, rytuałami, improwizacją i niekonwencjonalnymi technikami wokalnymi. Ksawery Wójciński to kontrabasista i kompozytor, wszechstronny muzyk o wielkiej wrażliwości na brzmienie. Nie boi się eksperymentów. Jego zainteresowania sięgają od muzyki dawnej aż po najbardziej wyrafinowaną improwizowaną muzykę współczesną.