TVP Kultura Niedziela, 21.04.2019 09:25 OD UCHA DO UCHA - GOŚĆ OCZEKIWANY Teatr, 56 min, Polska 1994 Autorka: Zofia Kossak - Szczucka Reżyseria: Artur Hofman Scenografia i kostiumy: Renata Jabłońska Muzyka: Janusz Grzywacz Zdjęcia: Krzysztof Pakulski Występują: Andrzej Hudziak (Józef Kurek), Andrzej Grabowski (Filip Młynarz), Edward Linde - Lubaszenko (Rokita), Anna Dymna (Dewotka Ambrożowa), Henryk Machalica (Dziad Walenty), Elżbieta Karkoszka (Żona Kurka), Krzysztof Globisz (Dziennikarz), Jerzy Grałek (Społecznik), Jerzy Święch (Polityk), Zbigniew Kosowski (Wójt), Marcin Kuźmiński (Policjant), Iwona Bielska (Kuma I), Anna Tomaszewska (Kuma II), Joanna Hofman (Zosia), Ewa Kaim (Hanka), Urszula Kiebzak (Żona Filipa), Sławomir Federowicz (Jezus), Andrzej Franczyk (Fotograf), Radosław Krzyżowski (Bzura), Grzegorz Łukawski (Młynarczyk), Monika Rudy (Sierotka), Ewa Ciepiela (Kucharka), Jerzy Radziwiłowicz (głos Jezusa) oraz Kapela z Chorągwicy Twórczość Zofii Kossak - Szczuckiej - Szatkowskiej (1890 - 1968) jest dziś mniej popularna niż przed laty. Autorka przede wszystkim znakomitych, tłumaczonych na wiele języków powieści historycznych, a także licznych utworów dla młodzieży i dzieci, już przed wojną zyskała międzynarodową sławę. Niemal wszystkie wydane po wojnie książki laureatki literackiej nagrody im. Pietrzaka były wielokrotnie wznawiane ("Bez oręża", "Krzyżowcy", "Król trędowaty", "Złota wolność", "Szaleniec Boży", "Przymierze", "Błogosławiona wina" czy saga rodziny Kossaków "Dziedzictwo", miały po kilka wydań). "Gość oczekiwany", czyli "obraz sceniczny w pięciu odsłonach", po raz pierwszy ukazał się nakładem Wydawnictwa Pallotinum w 1948 roku. Sztuka znakomicie harmonizuje z atmosferą świąt Bożego Narodzenia. Akcja koncentruje się wokół odwiedzin, jakie zapowiedział tytułowy gość - Jezus. Jego przybycia oczekują równie niecierpliwie wiejski biedak i bogaty młynarz. Obok dwóch głównych bohaterów pojawiają się interesowny społecznik, szukający sensacji dziennikarz, obłudna dewotka, bezpardonowo walczący o wyborców polityk i wiele innych postaci, uosabiających doskonale znane dorosłym, a nieobce też dzieciom postawy i zachowania. Opowieść o "Gościu oczekiwanym" jest zarazem przypowieścią o wierze, nadziei i pokorze, ale także o pysze, zachłanności, głupocie. O karze i o nagrodzie, nawet dla grzesznika, jeśli zrozumie własne błędy i poprosi o przebaczenie. Tak uniwersalna w swej wymowie sztuka, wyrasta jednak z polskiej obyczajowości i tradycji. Widowisko zostało zrealizowane w naturalnych wnętrzach starych chat z połowy ubiegłego stulecia, ze starannie odtworzonym oryginalnym wystrojem. 12:30 - TRZY MIASTA, TRZY EPOKI: PARYŻ 1928 ODC. 2 (BRIGHT LIGHTS, BRILLIANT MINDS: A TALE OF THREE CITIES: PARIS 1928 EP. 2) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2014 Reżyseria: Julian Birkett Trzyodcinkowy miniserial dokumentalny przedstawiający historię trzech najciekawszych miast XX wieku. W tym odcinku przenosimy się do Francji roku 1928. Odkrywamy fascynację francuską kulturą George'a Gervina, obserwujemy narodziny surrealizmu, oglądamy prace m.in. Andre Bretona, Rene Magritte ' a, Salvadora Dalego, Luisa Bunuela, Tamary de Lempickiej. 13:30 MIASTO Film animowany, 8 min, Polska, 1972 Reżyseria: Mirosław Kijowicz Scenariusz: Mirosław Kijowicz Zdjęcia: Mieczysław Poznański Film porusza problem niszczenia środowiska przez człowieka. 14:20 ARMINIO (ARMINIO) Film muzyczny, opera, 163 min, Niemcy, 2016 Reżyseria: Max Emanuel Cencic Wykonawcy: Max Emanuel Cencic, Lauren Snouffer, Gaia Petrone, Juan Sancho, George Petrou Opera Georga Friedricha Haendla. W roku 1737 wystawiono ją zaledwie sześć razy w ciągu miesiąca, a później zapomniano o niej na prawie 200 lat. W 2016 roku w Karslruhe dzieło Haendla doczekało się kolejnego wystawienia. "Arminio" wyreżyserowany przez Maxa Emanuela Cencica to dzieło znakomite w każdym aspekcie. Cencic występujący jednocześnie w sztuce udowodnił, że jest nie tylko świetnym kontratenorem. Obie role, które udało mu się zgrabnie połączyć, świadczą o tym, że jest u szczytu swojej kariery. 17:15 NIEDZIELA Z... ROLAMI ALINY JANOWSKIEJ Dysk./wywiad/debata, 40 min, Polska, 2019 Scenariusz: Katarzyna Jurkowska Wykonawcy: Marta Perchuć - Burzyńska (prowadząca) Tym razem "Niedziela z..." poświęcona jest aktorce filmowej i teatralnej, gwieździe kabaretu i estrady, Alinie Janowskiej. Jej nazwisko z miejsca wywoływało uśmiech. Ciepła, konkretna, dowcipna. 18:05 NIEDZIELA Z... ROLAMI ALINY JANOWSKIEJ - WOJNA DOMOWA - ODC. 4/15 - PIERWSZY DZIEŃ Serial komediowy, 29 min, Polska, 1965 Reżyseria: Jerzy Gruza Scenariusz: Jerzy Gruza, Maria Zientarowa Zdjęcia: Mieczysław Jahoda Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Alina Janowska, Kazimierz Rudzki, Irena Kwiatkowska, Andrzej Szczepkowski, Krzysztof Musiał, Elżbieta Góralczyk, Jarema Stępowski, Anna Jaraczówna W mieszkaniu pani Ireny i jej męża pojawia się Anula. W związku z rozwodem rodziców siostrzenica pani domu zatrzyma się tutaj na dłuższy czas i będzie chodziła do tej samej szkoły, co Paweł. Chłopak jest mile zaskoczony tą wiadomością, z przyjemnością nawiązuje znajomość z nową, atrakcyjną koleżanką. 18:45 NIEDZIELA Z... ROLAMI ALINY JANOWSKIEJ - OSTATNIA AKCJA Komedia sensacyjna, 87 min, Polska 2009 Reżyseria: Michał Rogalski Scenariusz: Krzysztof Rak, Michał Rogalski Zdjęcia: Karina Kleszczewska Muzyka: Jan Komar, Piotr Zabrodzki Aktorzy: Jan Machulski, Marian Kociniak, Barbara Krafftówna, Alina Janowska, Lech Ordon, Witold Skaruch, Piotr Fronczewski, Wojciech Siemion, Karolina Gorczyca, Antoni Pawlicki, Szymon Mysłakowski, Wojciech Kalarus, Maciej Wierzbicki, Piotr Nowak, Andrzej Młynarczyk Rozgrywająca się we współczesnych realiach komedia z wątkiem sensacyjnym, zwracająca uwagę przede wszystkim imponującą obsadą. Pierwszoplanowe kreacje należą do aktorów, którzy niewątpliwie tworzą legendę polskiego kina, wystarczy choćby wymienić Jana Machulskiego, Mariana Kociniaka, Barbarę Krafftównę czy Alinę Janowską i Piotra Fronczewskiego. To opowieść o "ostatniej akcji" uczestników powstania warszawskiego, którym już w całkiem nowej Polsce przyjdzie pokonać kolejnego wroga. Tym razem dawni towarzysze broni muszą stawić czoło mafii, która działa bezkarnie, chroniona przez skorumpowanego policjanta. Publiczność z aplauzem przyjęła debiut kinowy Michała Rogalskiego, dokumentalisty ("Gdzie się podziało 80 milionów") i reżysera telewizyjnego (seriale "Samo życie", "Tancerze", "Czas honoru", "Apetyt na życie", "Przepis na życie"). Narratorem filmu jest jeden z jego drugoplanowych bohaterów, Robert Malinowski, opowiadający historię, jaka przydarzyła się kilka lat temu jego przyjacielowi, który zadarł z mafią. Chłopakowi z pomocą pośpieszył wówczas dziadek, który przeszedł w życiu wiele - powstanie warszawskie, piekło kanałów - dlatego teraz byle "gangsterzyna" nie mógł go wystraszyć. Porachunki byłego akowca i jego dawnych towarzyszy z mafią miały miejsce nomen omen w Warszawie. Komisarz Majchrowski ze stołecznej komendy jest na usługach ludzi mecenasa Szaro, właściciela luksusowego klubu, który pod przykrywką nocnego baru prowadzi ciemne interesy. To człowiek bezwzględny i chciwy, pozbawiony jakichkolwiek skrupułów moralnych. Kiedyś był cinkciarzem, fałszował też zakłady na wyścigach konnych. Dziś, elegancko ubrany, opływający w luksusy, jest panem sytuacji i to on stawia warunki. W jego barze pracuje śliczna, młodziutka Magda, którą pomiatają goryle Szaro. Za dziewczyną wstawia się oburzony takim traktowaniem Mateusz Zuber, który jest tu kelnerem. Ale, niestety, obrywa i od razu zostaje wyrzucony z pracy. Tymczasem w Warszawie jest przejazdem, wracający z sanatorium dziadek chłopaka, były akowiec, uczestnik powstania warszawskiego, Zygmunt Zuber. Ponieważ ojciec Mateusza, Tomasz, za bardzo przejmuje się prowadzeniem własnego biznesu, obowiązek odebrania dziadka z dworca spada na wnuka. Przy okazji Mateusz wysłuchuje wspomnień o powstaniu warszawskim i dawnych czasach. Chłopak jeszcze nie zdaje sobie sprawy, że to właśnie ten "nudny" dziadek, jako pierwszy stanie w jego obronie przed gangsterami. Kiedy Mateusz idzie do klubu, żeby odebrać należną mu zapłatę za przepracowany miesiąc w barze, ludzie Szaro nie chcą z nim rozmawiać i pokazują chłoptasiowi, gdzie jest jego miejsce. Pobity dotkliwie Mateusz, trafia do szpitala, gdzie zjawiają się rodzice, dziadek, jego dziewczyna Magda, a także komisarz Majchrowski, który zamierza umorzyć śledztwo. Tomasz Zuber obawia się, że teraz mafia dobierze się do niego i zrujnuje mu biznes. Przerażony dekuje się w swojej firmie. Do akcji śmiało wkracza za to senior rodu, Zygmunt Zuber. Zirytowany tchórzostwem Tomasza i bierną postawą policji, postanawia na własną rękę wymierzyć sprawiedliwość sprawcom pobicia jego wnuka. Zygmunt Zuber skrzykuje dawnych towarzyszy broni z powstania warszawskiego, którzy mimo podeszłego już wieku nie zawahają się przeciwstawić warszawskim gangsterom, rządzącym niepodzielnie w stolicy. Zuber, Kotek, Rotor i Czujny, wspierani przez dawną symaptię Zygmunta z powstania, Gogę, oraz AL - owca Władka przygotowują plan operacyjny zniszczenia gangstera Szaro. Ważną rolę w tej akcji odegrają: słynne jajko Faberge oraz pani pułkownik Dowgird. 20:25 MŁODA WIKTORIA (YOUNG VICTORIA, THE) Film biograficzny, 100 min, USA 2009 Reżyseria: Jean - Marc Vallee Scenariusz: Julian Fellowes Aktorzy: Emily Blunt, Mark Strong, Miranda Richardson, Rupert Friend, Paul Bettany Fabularyzowana opowieść o młodzieńczych latach i początkach panowania królowej Wiktorii oraz o jej małżeństwie z księciem Albertem. Julian Fellowes (Oscar za scenariusz do "Gosford Park"oraz Emmy za scenariusz do serialu "Downton Abbey"), jako autor scenariusza "Młodej Wiktorii" starał się wiernie odtworzyć historyczne fakty. Zatrudniono konsultanta historycznego Alastaira Bruce'a, z dadbałością o szczegóły wykonano również stroje z epoki, nad czym czuwała znana kostiumolog Sandy Powell, zdobywczyni trzech Oscarów ("Zakochany Szekspir", "Aviator" i właśnie "Młoda Wiktoria"). Zdjęcia były kręcone w różnych miejscach znanych z historii Anglii. Mimo wielkiego zaangażowania twórców filmu, nie obyło się jednak bez krytycznych uwag na temat wielu historycznych nieścisłości. Okres panowania królowej Wiktorii przypada na lata 1837 - 1901 i przeszedł do historii jako "epoka wiktoriańska". Gdy miała 8 miesięcy zmarł jej ojciec, gdy skończyła 11 lat, dokonał swych dni jej stryj król Jerzy IV, pozostawiając tron księciu Clarence, który został królem Wilhelmem IV. Nie miał on legalnego potomka, następczynią była więc Wiktoria. Młoda dziewczyna musiała stawić czoło matce oraz jej agresywnemu mężowi, Sir Johnowi Conroyowi, który chciał władzy dla siebie i żony, zmuszając Wiktorię do podpisania dokumentów, stwierdzających na czas jej niepełnoletności regencję matki. Miesiąc po jej 18. urodzinach król Wilhelm IV zmarł. Koronacja Wiktorii odbyła się w 1838 r. Została królową Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii. Od samego początku panowania była niezależna. Potrafiła odseparować się od matki oraz jej nieprzychylnego małżonka. Wierzyła, że teraz może zdobyć wszystko. W końcu sama zaproponowała małżeństwo księciu Albertowi. Po narodzinach ich pierwszego dziecka, ociepliły się relacje Wiktorii z jej matką. 22:50 CZARNY KOT, BIAŁY KOT (CRNA MACKA, BELI MACOR (BLACK CAT, WHITE CAT)) Komedia, 124 min, Francja/Niemcy /Jugosławia/Austria 1998 Reżyseria: Emir Kusturica Scenariusz: Gordan Mihic Występują: Bajram Severdzan, Srdan Todorovic, Branka Katic, Florijan Ajdini, Ljubica Adzovic, Zabit Memedov, Miki Manojlovic, Sabri Sulejmani i inni Tytułowy czarny i biały kot, a właściwie czarna kotka i biały kocur, staną się świadkami pewnego cygańskiego wesela, ale zanim do niego dojdzie, na ekranie wiele się wydarzy: jedni się zakochają, inni popadną w tarapaty, ktoś umrze, a przynajmniej tak się będzie wydawało, będą oszustwa i ucieszne żarty, ucieczki i pogonie. Jak każdy film Emira Kusturicy, tak i "Czarny kot...", nagrodzony Srebrnym Lwem na festiwalu w Wenecji w 1998 r. , tryska życiem, energią, barwami, urzeka nonszalanckim luzem i absurdalnym humorem, rozbrzmiewa żywiołową muzyką. Jego bohaterowie żyją niejako w stanie nieważkości, nie za bardzo przejmując się codziennymi problemami. Bo przecież zawsze wszystko jakoś się układa, nawet tym, których los lubi wystawiać do wiatru. Niewiele brakowało, żeby ten film wcale nie powstał. Zniechęcony niejednoznacznym przyjęciem "Undergroundu" Kusturica rozważał nawet wycofanie się z dalszego robienia filmów. Ostatecznie dał się namówić na nakręcenie dokumentu o muzykach z "Undergroundu". Z czasem skromny projekt rozrósł się do rozmiarów pełnometrażowego dzieła, do którego scenariusz napisał Gordan Mihić, scenarzysta legendarnego już "Czasu Cyganów". Obibok i drobny oszust Matko Destanov mieszka z synem Zare w cygańskiej wiosce nad rzeką. Ojciec Matko, Zarije, szanowany właściciel cementowni, jest dobrym przyjacielem samego Grgi Piticia, cygańskiego ojca chrzestnego i potentata finansowego. Co prawda, obaj starcy nie widzieli się od 25 lat, ale nie tym mierzy się siłę przyjaźni. Matko od jakiegoś czasu nosi się z zamiarem zrobienia większego interesu na nielegalnej sprzedaży benzyny pochodzącej z pociągu towarowego przewożącego paliwo. Ale zanim będzie mógł cieszyć się zyskami, musi sporo zainwestować. Ponieważ nie może pożyczyć pieniędzy od ojca, niechętnego jego pomysłom, udaje się do Grgi, któremu oświadcza, że stary Zarije umarł. Poruszony tym Grga daje mu pieniądze, a nawet postanawia odwiedzić grób przyjaciela. Dla większego powodzenia swojego przedsięwzięcia Matko wchodzi w spółkę z Dadanem Karambolo, uzależnionym od narkotyków królem cygańskich rzezimieszków. Dadan bez skrupułów wykorzystuje jego naiwność i łatwowierność. Pozbawiwszy Matko przytomności, zabiera mu pieniądze, a cały pociąg cystern wywozi w nieznanym kierunku. Podwójnie oszukany Matko musi teraz przystać na warunki Dadana, który domaga się rekompensaty za poniesione rzekomo straty. W ramach zadośćuczynienia młody Zare ma poślubić siostrę Dadana, Afrodytę, karlicę zwaną przez wszystkich Biedroneczką. Niestety, Zare kocha się od dawna i z wzajemnością w pięknej kelnerce Idzie, podczas gdy Biedroneczka marzy o delikatnym olbrzymie, który nosiłby ją na rękach. Mimo że na krótko przed ślubem Zarije naprawdę umiera, Dadan, dorwawszy wreszcie narzeczonego dla Afrodyty, nie chce słyszeć o żadnej zmianie terminu. Obłożony bryłami lodu Zarije czeka więc na strychu na swój pochówek. W dniu ślubu zdesperowani młodzi postanawiają jednak nie poddawać się dyktatowi Dadana i Zare pomaga Afrodycie uciec zza weselnego stołu. Kiedy Dadan spostrzega, że został wystrychnięty na dudka, zarządza pogoń za siostrą. Ale nieoczekiwanie w lesie Afrodyta natrafia na swój ideał mężczyzny. 01:10 DOKUMENT.PL - PIELGRZYM Film dokumentalny, 61 min, Polska, 2015 Reżyseria: Paweł Jóźwiak - Rodan Scenariusz: Paweł Jóźwiak - Rodan Zdjęcia: Olaf Malinowski, Krzysztof Trojnar, Roman Zięba, Paweł Jóźwiak - Rodan Muzyka: Jakub Sarwas Roman miał burzliwe życie. Po przerwanych studiach medycznych wyjechał do Singapuru i został przemytnikiem. Przemycał ludzi i elektronikę. Po powrocie do Polski rozpoczął pracę w korporacji. Jego życie zdawało się wreszcie toczyć po właściwych torach, aż do dnia, w którym został aresztowany i oskarżony o przestępstwa popełnione sześć lat wcześniej. Po wyjściu na wolność postanowił zerwać ze swoim dawnym życiem. Zaczął pisać ikony i chodzić pieszo po świecie. Jak sam mówi: chciał się przeczołgać, przepalić, w sobie coś zniszczyć. Rozwiedziony ojciec dwudziestoletniej córki, który próbuje odpokutować błędy przeszłości podczas pieszych wypraw. Poznajemy go, gdy wraz z innymi byłymi więźniami planuje przejść pieszo z Polski do Moskwy i z powrotem, łącznie 4500 km. Podczas drogi bohater stawi czoło nurtującym go trudnym pytaniom, a odpowiedzi poszuka, spoglądając głęboko we własne wnętrze. Pielgrzymka zaplanowana jako droga pojednania między Wschodem i Zachodem wskaże mu ścieżkę ku innemu pojednaniu. Jej finał może okazać się bardzo różny od tego, który bohater po ludzku planował. (filmpolski.pl) 02:20 TERAZ ANIMACJE! - NIC SIĘ NIE DZIEJE (NOTHING HAPPENS) Film animowany, 11 min, Dania/Francja, 2017 Reżyseria: Michelle Kranot, Uri Kranot Krótki film animowany. Na przedmieściach panuje przenikliwe zimno. Mimo to tworzy się tu zbiegowisko. Wszyscy na coś czekają. Jednak nic się nie dzieje. Film nagrodzony m.in. na MFFA w Annecy, MFF Etiuda&Anima i MFFA Fest Ana. (żródło: ck.lublin.pl) 02:30 TERAZ ANIMACJE! - ZNAKI Film animowany, 8 min, Polska, 1981 Scenariusz: Jerzy Kumala Zdjęcia: Krzysztof Stawowczyk Wycinankowa animacja ucznia Kazimierza Urbańskiego. Jej bohater pewnego dnia budzi się, a nad swoją głową widzi dziwne kręgi przypominające wirującą aureolę. Ten znak wyróżnia go spośród reszty ludzi z jego społeczności. Staje się "innym" i zostaje wykluczony. 02:40 TERAZ ANIMACJE! - CZŁOWIEK I CHLEB Film animowany, 6 min, Polska, 1997 Reżyseria: Ryszard Czekała Zdjęcia: Tomasz Wolf Aktorzy: Ryszard Czekała Film będący pochwałą ludzkiej gotowości do podejmowania niekończących się wyzwań losu. Otrzymywany codziennie bochenek chleba więzień przeznacza na zalepianie tysięcy dziur w murach celi. Mieszkają w nich działające na nerwy ruchliwe insekty, które przemykają nieustannie z otworu do otworu. Kiedy dzieło jest skończone, więzień nieoczekiwanie zostaje przeniesiony do innej celi. Trzymany w dłoniach nowy bochenek chleba zastyga dramatycznie w pół drogi do ust: mury tej celi również usłane są tysiącami dziur. 02:55 LEGENDY ROCKA - JEFFERSON AIRPLANE (ROCK LEGENDS (S. 7) - JEFFERSON AIRPLANE) Film dokumentalny, 22 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: Lyndy Saville Cykl dokumentalny prezentujący najważniejszych artystów muzyki rockowej. Bohaterem tego odcinka jest zespół Jefferson Airplane. Amerykańska formacja bardzo mocno związana była z ruchem hipisowskim w latach 60. XX wieku. Odzwierciedlało się to w stylu życia, ubiorze i przede wszystkim w tekstach piosenek. Jefferson Airplane uważa się za pionierów psychodelicznego rocka. Była to jedna z pierwszych kapel z zatoki Bay Area w San Francisco, której udało się odnieść tak duży komercyjny sukces. Największy rozgłos muzycy zyskali dzięki występom na najważniejszych festiwalach lat 60. - Monterey, Woodstock i Altamont. 03:35 PRZEZ CAŁĄ NOC (ALL NIGHT LONG) Dramat, 87 min, Wielka Brytania, 1962 Reżyseria: Basil Dearden Scenariusz: Nel King Zdjęcia: Edward Scaife Muzyka: Philip Green Aktorzy: Patrick Mcgoohan, Richard Attenborough, Keith Michell, Betsy Blair, Paul Harris Pulsująca jazzem, niezwykła adaptacja "Otella". Reżyser umiejscowił akcję w środowisku muzyków jazzowych, świętujących pierwszą rocznicę ślubu Rexa i Delii, pianisty i wokalistki. Wychodząc za mąż, Delia zdecydowała się zrezygnować z własnej kariery. Tęskni jednak za śpiewaniem, co dla własnych celów postanawia wykorzystać jeden z muzyków, Johnny Cousin. Jeśli namówi wokalistkę, by weszła do jego zespołu, zdobędzie pieniądze od klubowego potentata. Postanawia więc skłócić przyjaciół i rozbudzić zazdrość w Reksie. Film "Przez całą noc" (All Night Long) to przede wszystkim fantastyczny popis jazzowy. Można tu zobaczyć i posłuchać największych muzyków tamtego okresu: Charliego Mingusa, Dave’a Brubecka, Johna Dankwortha czy Berta Courtleya. (źródło: Karolina Kosińska, http: //www.kinonh.pl)