TVP Kultura Czwartek, 30.05.2019 08:30 CO MÓWIĄ LEKARZE Dramat, 24 min, Polska, 2009 Reżyseria: Michał Wnuk Scenariusz: Michał Wnuk Zdjęcia: Michał Popiel-Machnicki, Michał Bielawski Aktorzy: Agnieszka Glińska, Dominika Ostałowska, Tomasz Borkowski, Karolina Stefańska Dr Glik, anestezjolog, przystępuje do stwierdzania zgonu osiemnastoletniej samobójczyni i podjęcia decyzji o pobraniu jej organów do przeszczepu. Dochodzi jednak do spotkania z matką dziewczyny, która nie ufa lekarzom. Film powstał w ramach projektu "30 minut". 09:05 JESZCZE NIE WIECZÓR Dramat obyczajowy, 99 min, Polska, 2008 Reżyseria: Jacek Bławut Scenariusz: Jacek Bławut, Jacek Piotr Bławut, Stanisław Józefowicz Zdjęcia: Wojciech Staroń Muzyka: Tomasz Stroynowski Aktorzy: Jan Nowicki, Nina Andrycz, Sonia Bohosiewicz, Irena Kwiatkowska, Danuta Szaflarska, Teresa Szmigielówna, Beata Tyszkiewicz "Jeszcze nie wieczór" to pełnometrażowy debiut wybitnego dokumentalisty Jacka Bławuta. To film o miłości, przemijaniu i aktorach, ich ekscentryczności, marzeniach zagrania jeszcze jednej, może już ostatniej wielkiej roli. Do Domu Aktora w Skolimowie przyjeżdża na rekonwalescencję gwiazdor kina i teatru Jerzy (Jan Nowicki). Przybycie niepoprawnego ekscentryka zakłóca ustabilizowane życie mieszkańców, tym bardziej że Jerzy namawia ich do wspólnego wystawienia Fausta Goethego. Równocześnie flirtuje z Małgorzatą, zmysłową pracownicą ośrodka (Sonia Bohosiewicz). W 2008 roku na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni film otrzymał Srebrne Lwy i nagrodę australijskich dystrybutorów Złotego Kangura, a Jan Nowicki nagrodę za pierwszoplanową rolę męską. W 2009 roku Jacek Bławut na Ogólnopolskim Festiwalu Sztuki Filmowej Prowincjonalia we Wrześni odebrał Nagrodę Główną Jańcia Wodnika. 11:00 BLISKO, CORAZ BLIŻEJ - ODC. 6 OBCY WŚRÓD SWOICH. ROK 1914 Serial historyczno - obyzajowy, 84 min, 19 odc. , Polska 1982 Reżyseria: Zbigniew Chmielewski Scenariusz: Albin Siekierski Scenografia: Bolesław Kamykowski Zdjęcia: Jan Janczewski Muzyka: Piotr Marczewski Występują: Jerzy Grałek, Tadeusz Madeja, Justyna Krawczyk, Ewa Leśniak, Jerzy Zygmunt Nowak, Leszek Świgoń, Ewa Zylanka, Lidia Bienias, Zbigniew Biernat, Tadeusz Borowski, Mieczysław Całka, Sabina Chromińska, Urszula Gierbuszewska, Wiesław Kantoch, Andrzej Kowalczyk, Andrzej Krasicki, Sławomira Łozińska, Ewa Nijaki, Aleksander Rzadkowski, Wiesław Slawik, Szymon Szurmiej, Tadeusz Szybowski i inni Wybucha I wojna światowa. Wielu śląskich Polaków wiąże z nią nadzieje na odzyskanie niepodległości. Wszak zaborcy występują przeciwko sobie, co na pewno osłabi ich militarny potencjał. Tymczasem w rodzinie Stanika narasta konflikt. Najstarszy syn Jerzy - ku zmartwieniu ojca - zaczyna wstydzić się swojego polskiego pochodzenia. Imponuje mu niemiecki zmysł organizacyjny, zdyscyplinowana i potężna armia, silna i prężna gospodarka. Zafascynowany Prusami coraz trudniej znosi kultywowane w rodzinie polskie tradycje. 12:40 BLISKO, CORAZ BLIŻEJ - ODC. 7 OJCOWSKI DOM. ROK 1919 Serial historyczno-obyczajowy, 66 min, 19 odc. , Polska 1982 Reżyseria: Zbigniew Chmielewski Scenariusz: Albin Siekierski Występują: Jan Frycz, Izabela Trojanowska, Ferdynand Matysik, Janusz Sykutera, Tadeusz Szaniecki, Tomasz Zaliwski, Eugeniusz Kujawski, Grażyna Barszczewska, Lidia Bienias, Zbigniew Buczkowski, Jerzy Cnota, Dagmara Foniok, Marek Frąckowiak, Jan Goluch, Andrzej Holaj, Halina Kazimierowska, Stanisław Kierasiński, Adam Kwiatkowski, Grażyna Laszczyk, Teresa Lipowska, Gabriel Nehrebecki, Henryk Stanek, Stanisław Staniek, Czesław Stopka, Zdzisław Szymborski, Henryk Tarczykowski, Bogusław Weil, Fryderyk Widuch, Wiesław Zanowicz, Ewa Ziętek, Antoni Żukowski i inni Nadchodzi koniec I wojny światowej. Nowy porządek w Europie ustala Traktat Wersalski. Po ponad 120 latach niewoli Polska odzyskuje niepodległość. Na Śląsku jednak sytuacja wciąż jest niepewna. Rok później wybucha pierwsze Powstanie Śląskie, którego celem jest przyłączenie Górnego Śląska do państwa polskiego. Rodzina Stanika Pasternika także chwyta za broń. 14:15 TAŚMY KULTURY - MĘSKIE ŚWIATY Artystyczne/estradowe (widowisko), 12 min, Polska, 2018 Kto oglądał "Seksmisję", ten wie, jak może wyglądać świat bez mężczyzn; wizja niezbyt zachęcająca. Jednak nie trzeba mieć wielkiej wyobraźni, żeby wiedzieć, że świat mężczyzn wyglądałby jeszcze gorzej. A może to gorzej jest teraz? 14:25 TAŚMY KULTURY - MUZYCZNE PRZEKAZY Artystyczne/estradowe (widowisko), 12 min, Polska, 2018 Czy muzyka musi nieść ze sobą jakiś przekaz? Musi! Tylko, że po latach przekazuje często zupełnie co innego niż w momencie swojej premiery. 14:50 NIESPOTYKANIE SPOKOJNY CZŁOWIEK Komedia, 56 min, Polska 1975 Reżyseria: Stanisław Bareja Scenariusz: Andrzej Mularczyk Zdjęcia: Andrzej Ramlau Muzyka: Waldemar Kazanecki Występują: Janusz Kłosiński, Ryszarda Hanin, Małgorzata Potocka, Janina Sokołowska, Marek Frąckowiak, Jerzy Turek, Stanisław Tym, Ludwik Benoit, Hanna Bedryńska, Jerzy Krasuń i inni Twórczość Stanisława Barei (1929 - 87) dzieli się zwykle na dwa okresy. Pierwszy obejmuje lata sześćdziesiąte. Jego plonem są lekkie, przyjemne komedie sytuacyjne, zatrącające o bulwarową farsę i wodewil. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych beztroski "śmiech dla śmiechu" ustąpił miejsca "śmiechowi z podtekstami" - zjadliwej ironii i kpinie z peerelowskiej rzeczywistości, satyrze na narodowe przywary, posuniętej nierzadko aż do surrealizmu. Do tego drugiego nurtu należy "Niespotykanie spokojny człowiek" - niespełna godzinny film telewizyjny, powstały jakby "na uboczu" kinowych produkcji Barei. Tytułowym bohaterem jest Stanisław - rolnik, który po wojnie przywędrował z zabużańskiej wsi na ziemie odzyskane. Tu - podobnie jak Kargul i Pawlak, których notabene przypomina - założył gospodarstwo i teraz po latach przyszło mu desperacko walczyć o to, by jego syn Tadeusz nie wywędrował do miasta i przejął po nim schedę. A walka to trudna, gdyż młodzieniec zakochał się w robotnicy z fabryki włókienniczej i planuje ślub. Stanisław, człowiek złotego serca, ale i wielkiej porywczości (choć sam się do tego nie przyznaje) postanawia do tego nie dopuścić. W tym celu podejmuje działania, które wywołują mnóstwo tragikomicznych nieporozumień. 16:00 WARSZAWSKA PREMIERA Film muzyczny, 101 min, Polska, 1950 Reżyseria: Jan Rybkowski Scenariusz: Jan Rybkowski, Stanisław Różewicz Zdjęcia: Andrzej Ancuta Muzyka: Kazimierz Sikorski Występują: Jan Koecher, Barbara Kostrzewska, Jerzy Duszyński, Nina Andrycz, Danuta Szaflarska, Jan Kurnakowicz, Janusz Warnecki, Stanisław Żeleński, Gustaw Buszyński, Zdzisław Mrożewski, Tadeusz Cygler i inni Jeden z pierwszych filmów Jana Rybkowskiego, w znacznej mierze zdominowany przez "poetykę" socrealistyczną - narzuconą administracyjnie polskiej kulturze pod koniec lat czterdziestych. "Warszawską premierę" reklamowano jako pierwszy po wojnie widowiskowy film muzyczny. W rzeczywistości utwór Rybkowskiego stał się pretekstem do prezentacji (z wiadomą tezą) konfliktów społecznych w połowie XIX wieku. Dzisiejszy widz może jednak darować sobie ideologiczną tendencję filmu na rzecz wątku głównego - walki o wystawienie Moniuszkowskiej "Halki" w Warszawie pod panowaniem rosyjskiego zaborcy. 18:00 LECH MAJEWSKI. ŚWIAT WEDŁUG BRUEGELA Film dokumentalny, 44 min, Polska, 2009 Reżyseria: Dagmara Drzazga Scenariusz: Dagmara Drzazga Zdjęcia: Mieczysław Chudzik Wykonawcy: Lech Majewski, Adam Sikora "Droga krzyżowa" jest jednym z najbardziej niezwykłych i najmniej znanych obrazów Pietera Bruegla. Znajduje się w wiedeńskim Kunsthistorisches Museum i do dziś pobudza wyobraźnię historyków sztuki, artystów i zwyczajnych widzów. Obraz Bruegla z 1563 roku stał się inspiracją dla nowego filmu Lecha Majewskiego zatytułowanego "Młyn i krzyż". W realizacji wzięły udział zarówno hollywoodzkie gwiazdy, jak i setki statystów. Przygotowano ponad półtora tysiąca elementów scenograficznych oraz kostiumów. Dagmara Drzazga, dziennikarka i reżyserka Telewizji Katowice, postanowiła nie tylko prześledzić proces powstawania tak niezwykłego filmu, ale przede wszystkim poznać filozofię flamandzkiego mistrza: rozszyfrować ukryte symbole oraz "spotkać się" z owymi maleńkimi figurkami z jego obrazu. "Lech Majewski. Świat według Bruegla" to opowieść o tym, że dla sztuki czas i przestrzeń nie istnieją. A ludzie - ze swoimi zaletami i przywarami - wciąż pozostają tacy sami, bez względu na to, w jakiej epoce historycznej przyszło im żyć. Film Dagmary Drzazgi został nagrodzony Prix Italia dla najlepszego filmu dokumentalnego w konkursie 62. edycji prestiżowego festiwalu produkcji telewizyjnej Prix Italia w Turynie. Jest to trzecia w historii imprezy i pierwsza dla filmu o sztuce tak wielka nagroda dla dzieła z Polski. 20:20 CZWARTKOWY KLUB FILMOWY - PRAWDZIWE MĘSTWO (TRUE GRIT) Western, USA 2010 Reżyseria: Ethan Coen, Joel Coen Aktorzy: Jeff Bridges, Hailee Steinfeld, Matt Damon, Josh Brolin, Barry Pepper Remake filmu Henry’ego Hathawaya pod tym samym tytułem z 1969 roku. 10 nominacji do nagrody Oscara, w tym m.in.: dla najlepszego filmu, a także za reżyserię, scenariusz, kostiumy, zdjęcia oraz za kreacje aktorskie dla Jeffa Bridgesa i 14 - letniej wówczas Hailee Steinfeld. Czternastoletnia córka zamordowanego Franka Rossa, Mattie Ross (Hailee Steinfeld), zrobi wszystko, aby pomścić swego ojca. Postanawia dopaść zabójcę i postawić go przed sądem. Dziewczyna zatrudnia człowieka o prawdziwie mocnym charakterze - Reubena J. "Roostera" Cogburna (Jeff Bridges), który ma jej pomóc w schwytaniu Toma Chaneya. Ubija z nim interes, choć wszyscy przestrzegają ją przed tym pijaczyną i awanturnikiem. Ale Mattie wierzy w powodzenie misji. Postanawia też towarzyszyć mu w polowaniu na mordercę. Mimo początkowego sprzeciwu "Koguta", udaje się jej go przekonać i wyrusza z nim w pełną niebezpieczeństw wyprawę. Mattie zyskuje także drugiego sojusznika, młodego rewolwerowca La Boeufa, który liczy na wysoką nagrodę. Obieżyświat z Teksasu jest przekonany, że uda mu się wykorzystać Cogburna do własnych interesów. Ponadto chce zaimponować pewnej majętnej pannie i doprowadzić do skazania Chaneya. Ślad wiedzie w sam środek ziem Indian, gdzie niezwykła trójka tropicieli przeżyje wiele przygód i napotka liczne niespodzianki. Bohaterowie przejdą najcięższe próby charakteru i wytrwałości, wykazując przy tym tytułowe prawdziwe męstwo. 22:40 SCENA KLASYCZNA - (50) SEBASTIAN WYPYCH Koncert, 43 min, Polska, 2019 Wykonawcy: Sebastian Wypych, Rasm Al - Mashan, Buba Badjie Kuyateha Bohaterem kolejnego odcinka Sceny klasycznej będzie kontrabas. Wykorzystywany zwykle jako instrument akompaniujący lub orkiestrowy, tym razem zagra pierwsze skrzypce. A wszystko za sprawą wirtuoza tego instrumentu - Sebastiana Wypycha. Artysta zaprezentuje utwory ze swojej najnowszej płyty pt. "DIRECTIONS", w których łączy muzykę klasyczną z elementami orientu, muzyki etno i improwizacji. W nagraniu wezmą udział wyjątkowi goście: jemeńska śpiewaczka Rasm Al - Mashan oraz mistrz afrykańskiej kory Buba Badjie Kuyateha z Gambii. Muzyce towarzyszą zdjęcia Dominika Skurzaka, wychowanego w Afryce fotoreportera, dziennikarza i publicysty. 23:30 WIĘCEJ NIŻ FIKCJA - TWARZE, PLAŻE (FACES PLACES) Film dokumentalny, 89 min, Francja, 2017 Reżyseria: J R, Agnes Varda Muzyka: Matthieu Chedid Agnes Varda, francuska fotografka i reżyserka filmowa, przedstawicielka francuskiej Nowej Fali, laureatka honorowego Oscara za całokształt twórczości oraz honorowego Cezara, oraz znany francuski fotograf, uliczny artysta, graficiarz ukrywający się pod inicjałami JR. Ona ma prawie 90 lat, on 33. Ona pracowała z Jean - Lukiem Godardem, on tworzy gigantyczne murale w różnych miejscach na całym świecie. Łączy ich zamiłowanie do obrazów, a zwłaszcza kwestionowanie sposobu, w jaki są pokazywane. Varda wybrała kino, JR tworzenie fotograficznych galerii na wolnym powietrzu. Poznali się w 2015 roku i od razu postanowili nakręcić film we Francji, z dala od wielkich miast. Udali się w podróż starą, przerobioną na gigantyczny jeżdżący aparat fotograficzny furgonetką, w środku której znajdowała się fotobudka, a także sprzęt pozwalający wywołać zrobione zdjęcia i wydrukować je w wielkim formacie. W ten sposób powstał dokumentalny film drogi - portret zanikających powoli francuskich peryferii, z dala od miejskiego zgiełku, które w wyniku rozwoju technologicznego stały się głęboką prowincją. Dziś we Francji węgiel nie jest już nikomu potrzebny, ale blisko kopalni nadal mieszkają ludzie i spotkać tam można postindustrialną architekturę. Varda i JR odwiedzają małe społeczności, wioski i farmy od Aubin po Bonnieux i Pirou - Plage, odkrywając, że każdy człowiek ma inną, ale równie ciekawą, historię do opowiedzenia. Rejestrują m.in. opowieści ostatniego mieszkańca z szeregów chat górniczych, które mają zostać zniszczone, samotnego rolnika czy listonosza, który jest nierozerwalnie związany z lokalną społecznością. Każde spotkanie staje się inspiracją do stworzenia wielkoformatowej fotografii lokalnej społeczności i pojedynczego człowieka. Zdjęcia, które powstają na oczach widzów filmu, są wypadkową miejsca, czasu i czyjejś indywidualnej historii. Obrazy, które wyłaniają się w wyniku tego arcyciekawego filmowego eksperymentu, bywają piękne, wzruszające, zabawne, ale i budzące niepokój. I choć nie ma w tym filmie żadnej wzmianki o polityce, to przesłanie filmu jest głęboko polityczne. Ta filmowa celebracja życia i przyjemności płynącej ze spotkania z drugim człowiekiem jest również dokumentacją wzajemnej przyjaźni dwojga bliskich sobie artystycznie i mentalnie osobowości, które dzielą co prawda pokolenia, ale łączą podobne poglądy i postawy wobec życia. Ten film to także radosne świętowanie czystej potrzeby tworzenia sztuki. 01:15 NA WSCHÓD OD HOLLYWOOD - CZŁOWIEK Z HAWRU (LE HAVRE) Komediodramat, 89 min, Niemcy/Francja/Finlandia, 2011 Reżyseria: Aki Kaurismäki Scenariusz: Aki Kaurismäki Zdjęcia: Timo Salminen Aktorzy: Andr Wilms, Kati Outinen, Jean - Pierre Darroussin, Blondin Miguel, Myriam Piazza, Elina Salo Marcel Marx, niegdyś autor i człowiek dobrze znany w środowisku artystów, wycofał się z życia bohemy i zamieszkał w portowym mieście Le Havre. Pracuje tu jako pucybut i dawno pogrzebał marzenia o pisaniu, żyjąc pomiędzy pracą, ulubionym barem i domem. Pewnego dnia spokój ten zburzy choroba jego ukochanej żony oraz pojawienie się pewnego chłopca, emigranta z Afryki. "Człowiek z Hawru" to nagrodzony przez światową krytykę fiński kandydat do Oscara. Komedia Akiego Kaurismäkiego, twórcy legendarnych "Leningrad Cowboys" i "Człowieka bez przeszłości", jest hołdem mistrza czarnego humoru dla klasyki czarnego kryminału lat 50. i 60. [opis dystrybutora] 03:25 KINO NOCNE - MOJE MIASTO Film obyczajowy, 57 min, Polska 2002 Scenariusz i reżyseria: Marek Lechki Zdjęcia: Przemysław Kamiński Muzyka: Bartosz Straburzyński Aktorzy: Agnieszka Banach, Radosław Chrześciański, Dorota Pomykała, Andrzej Mastalerz, Krystyna Tkacz, Krzysztof Stroiński, Liliana Krupska, Stanisław Brudny i inni Marek Lechki urodził się w 1975 r. w Brzegu Dolnym. Gdy po maturze nie dostał się do łódzkiej szkoły filmowej, przez dwa lata był słuchaczem wrocławskiego studium kształcenia animatorów kultury i bibliotekarzy, gdzie wybrał specjalność filmową. Na festiwalach kina nieprofesjonalnego zdobywał nagrody za etiudy i małe formy dokumentalne. W 1998 r. został studentem Wydziału Radia i Telewizji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Scenariusz "Mojego miasta" napisał na trzecim roku studiów. Jego debiutanckie dzieło zebrało liczne nagrody, z których najważniejsze to: Nagroda Specjalna Jury i nagroda za scenariusz na zeszłorocznym FPFF w Gdyni. Na tym samym festiwalu "Mojemu miastu" przyznano także nagrodę za drugoplanową rolę żeńską dla Doroty Pomykały, nagrodę Prezesa Zarządu TVP dla autora filmu oraz wyróżnienie za muzykę dla Bartosza Straburzyńskiego. "Moje miasto" to film ciepły i przesycony humorem, choć zarazem gorzki, nawiązujący klimatem do dokonań czeskiego kina lat 60. To opowieść o mieszkańcach jednego bloku położonego gdzieś na skraju górnośląskiego miasta, zwyczajnych ludziach żyjących z dnia na dzień, w poczuciu beznadziei i apatii. W śląskiej scenerii pewne problemy nabierają szczególnej wyrazistości, ale poruszane w filmie kwestie nie dotyczą jedynie tego regionu. Stanowią pretekst do szerszej refleksji na temat stosunków międzyludzkich, destrukcji ludzkiej psychiki i charakterów, gdy brak perspektyw na odmianę losu, ale jednocześnie obrazują, jak człowiek radzi sobie w takich sytuacjach, na ile jest jeszcze zdolny do buntu. Główny bohater filmu, 25 - letni Goździk, nie ma pracy i nie uczy się, czas wypełnia mu gra w hokeja w okręgowej drużynie. Bezrobotny od roku ojciec Goździka całymi dniami przesiaduje nad stawem, choć od dawna nic tam nie złowił. Matka próbuje ocalić resztki domowego ogniska. Jedynie gdy rodzinę odwiedza wesoły i pełen pomysłów wuj Janek, robi się weselej. W bloku mieszka również pan Leon - staruszek, który podkochuje się w pani Joli. Jest też tandetna elegantka pani Kurkowa i bracia Dąbrowscy - dresiarze, którzy z nudów szukają zaczepki. W domku obok bloku mieszka ze swoją schorowaną matką Cichy, przyjaciel Goździka. Jego ojciec, górnik, zginął w kopalni. Cichy całymi dniami reperuje starą warszawę - pamiątkę po ojcu i marzy o wyrwaniu się ze Śląska. Pewnego dnia w bloku pojawia się piękna dziewczyna, Zosia - uosobienie widocznego w oddali lepszego świata. 04:35 TAŚMY KULTURY - OPTYMISTYCZNIE BARDZO Artystyczne/estradowe (widowisko), 13 min, Polska, 2018 Kiedy wszystko idzie źle, należy zachować optymizm. Kiedy idzie bardzo źle, potrzeba jeszcze więcej optymizmu. Czyli nawet jak jest najgorzej, to nie znaczy, że nie może być optymistycznie. Nawet bardzo.