TVP Kultura Niedziela, 16.06.2019 07:35 KTÓRĘDY PO SZTUKĘ - CEZARY BODZIANOWSKI Magazyn, 6 min, Polska, 2017 Reżyseria: Anna Zakrzewska Scenariusz: Tomasz Filiks O pracy wideo "Kaskader" Cezarego Bodzianowskiego opowiada Jarosław Suchan - drektor Muzeum Sztuki w Łodzi. Cezary Bodzianowski dał się poznać przede wszystkim jako autor drobnych, niekiedy ledwo zauważalnych interwencji, na krótką chwilę zaburzających naturalny bieg codziennego życia i wprowadzających weń element absurdalnej, anarchizującej poezji. 12:30 ESTERHAZY (ESTERHAZY) Film animowany, 23 min, Polska/Niemcy, 2009 Reżyseria: Izabela Plucińska Scenariusz: Izabela Plucińska, Anna Jadowska Zdjęcia: Izabela Plucińska, Bernatette Paassen Muzyka: Max Knoth Wykonawcy: Maria Peszek, Wiktor Zborowski, Maciej Stuhr, Piotr Dzięcielski, Bogdan Łazuka, Robert Więckiewicz, Roma Gąsiorowska, Borys Szyc, Krzysztof Kowalewski, Zbigniew Zamachowski, Jolanta Fraszyńska, Mateusz Grabowski, Dominik Bąk, Hanna Piaseczna, Anna Kutkowska Projekt jest adaptacją znanej w Niemczech książki dla dzieci pt. "Esterhazy" autorstwa Irene Dische oraz Hanza Magnusa Ernensbergera. Pod przygodami malutkiego, krótkowzrocznego królika z wiedeńskiego rodu Esterhazy, który z pokolenia na pokolenia staje się coraz mniejszy, ma odnaleźć wielką żonę oraz króliczy raj (zieloną trawę między wschodnią i zachodnią częścią pilnie strzeżonego muru berlińskiego), ukryty jest dramat podzielonej Europy i poszukiwanie wolności. Historia dla dzieci naznaczona jest piętnem historii prawdziwej (króliczy raj pomiędzy częścią wschodnią, a zachodnią muru berlińskiego na prawdę istniał). 13:05 BILET DO KINA - MOTYL. STILL ALICE (STILL ALICE) Dramat, 97 min, Francja/USA 2014 Scenariusz i reżyseria: Richard Glatzer, Wash Westmoreland Aktorzy: Julianne Moore, Alec Baldwin, Kristen Stewart, Kate Bosworth, Hunter Parrish, Daniel Gerroll, Stephen Kunken, Shane McRae Scenariusz oparty na bestsellerowej powieści pod tym samym tytułem Lisy Genova, wydanej w 2007 r. "Motyl. Still Alice" to dramat psychologiczny, w którym główną rolę zagrała 54 - letnia wówczas Julianne Moore, doceniona na wielu festiwalach filmowych. Za swoją wybitną kreację została uhonorowana Oscarem, Złotym Globem i nagrodą BAFTA w kategorii najlepsza pierwszoplanowa aktorka. Znakomicie odtwarzana przez Julianne Moore bohaterka Alice Howland to szczęśliwa mężatka, matka trójki dorosłych dzieci, która jest powszechnie szanowaną wykładowczynią na prestiżowym Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku. Pani profesor lingwistyki zaczyna jednak nagle zapominać słowa. Kiedy udaje się na badania, diagnoza lekarzy jest druzgocąca. Okazuje się, że Alice ma początki dziedzicznej rzadkiej odmiany choroby Alzheimera. Rozpoczyna się trudny sprawdzian dla całej rodziny, która teraz musi stawić czoło nowym wyzwaniom. Z ogromną determinacją walczy też Alice, by nie stracić kontaktu z rzeczywistością, a przede wszystkim z samą sobą. Na swoim komputerze zakłada specjalny folder Motyl, który ma pełnić rolę swoistego dysku pamięci. Nie chce zapomnieć, co kocha, czego nie lubi, pragnie zachować jasny obraz dawnego szczęśliwego życia z mężem i dziećmi. 15:30 GIANNI SCHICCHI WOODY'EGO ALLENA - ZA KULISAMI (GIANNI SCHICCHI - MAKING OF) Film dokumentalny, 23 min, Niemcy, 2015 Reżyseria: Matthew Diamond Film dokumentalny pokazujący kulisy znakomitej opery Giacomo Pucciniego "Gianni Schicchi". 16:05 GIANNI SCHICCHI (GIANNI SCHICCHI) Film fabularny telewizyjny, 59 min, USA, 2015 Reżyseria: Woody Allen, Mathew Diamond Wykonawcy: Placido Domingo, Meredith Arwady, Andriana Chuchman Opera "Gianni Schicchi" miała swoją premierę w 1918 roku w Nowym Jorku. To trzecia część "Tryptyku" Giacomo Pucciniego. Jej historia zaczyna się od śmierci florenckiego bogacza, który miał czelność przepisać swój cały majątek na rzecz klasztoru z pominięciem rodziny. Krewni planują zatrudnić spryciarza Gianniego Schicchiego, żeby sfałszował testament na ich korzyść. Jak wielkie zdziwienie pojawi się na ich twarzach, kiedy zobaczą, że Schicchi uknuł własną intrygę... 17:15 NIEDZIELA Z.... KRZYSZTOFEM ZANUSSIM Dysk./wywiad/debata, 40 min, Polska, 2016 Scenariusz: Aleksandra Czernecka Wykonawcy: Agnieszka Szydłowska (prowadzący) Gościem programu "Niedziela z..." jest wybitny polski reżyser filmowy teatralny, scenarzysta, producent, eseista, filozof. Krzysztof Zanussi. W "Niedzieli z..." rozmawia o swoich znanych i niedocenianych filmach, w tym m.in. o kontrowersyjnym dla cenzury "Constansie", "Kontrakcie", jednym ze swoich najbardziej autobiograficznych filmów - "Cwał", który opowiada historię o społecznej deklasacji i uwikłaniu ideologii politycznej w dzieciństwo chłopca, wyjaśnia też powody, dla których został reżyserem i zaczął tworzyć filmy. Agnieszka Szydłowska rozmawia z Zanussim i zaproszonymi gośćmi o tym, jakie są granice wartości chrześcijańskich uznawanych przez bohaterów jego dzieł filmowych. Pomimo że to trudne kino, zmuszające do refleksji nad sensem życia, to pokazy retrospektywne wzbudzają zainteresowanie wielu widzów, także z młodszego pokolenia. 18:05 NIEDZIELA Z... KRZYSZTOFEM ZANUSSIM - CWAŁ Komediodramat, 103 min, Polska 1995 Scenariusz i reżyseria: Krzysztof Zanussi Zdjęcia: Jarosław Żamojda Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Bartosz Obuchowicz, Maja Komorowska, Andrzej Szenajch, Karolina Wajda - Nowakowska, Piotr Szwedes, Piotr Adamczyk, Sławomira Łozińska "Kiedy doszedłem do opisywania stalinowskiej szkoły, zorientowałem się, że dotarłem do granicy nieprzekraczalnej ze względów cenzuralnych. Później też nie mógłbym tego filmu zrobić, chyba że w roku 1980, ale wtedy Ryszard Bugajski realizował"Przesłuchanie", które o wiele poważniej traktowało tamte czasy. Teraz wszystko się oddaliło, a ja postarzałem się o tyle, że nie chce mi się już rozliczać z tamtą epoką, ale ją wspominać. To było moje dzieciństwo" - mówił o motywach powstania "Cwału" Krzysztof Zanussi. Film ów miał być drugim po "Strukturze kryształu" (1969) w dorobku reżysera. Zmaterializował się dopiero ćwierć wieku później. Przez licznych krytyków został jednak nazwany jednym z ważniejszych, a na pewno najbardziej niezwykłym w dotychczasowym dorobku autora "Iluminacji". "Cwał" to bowiem... komedia, w dodatku dotycząca okresu stalinowskiego, a więc czasów życia w ciągłym strachu, ubeckich prześladowań, złowrogich polowań na prawdziwych i urojonych odstępców od "linii partii" i aksjomatów stalinowskiej wykładni marksizmu - leninizmu. Pogodny ton opowieści nie ma wszakże nic wspólnego z cynizmem. Przeciwnie - niesie trudne do określenia ciepło, którego trudno szukać we wcześniejszych dokonaniach Zanussiego. Reżyser nie zapomina też bynajmniej o okrucieństwie epoki, lecz na główny plan wysuwa się problem sposobu przetrwania w świecie pełnym kłamstwa i przemocy. Główna bohaterka filmu - pani Idalia - znakomicie zagrana przez Maję Komorowską - to stara panna z dobrego ziemiańskiego domu, która pod maską "szaleństwa" kryje determinację, by nie dać się "zdeklasować" i ocalić ostatni z azyli człowieka zniewolonego - azyl intymności. Jego namiastką jest hippika - prywatna pasja "zwariowanej ciotki". Pasja tym groźniejsza, że pachnie "pańskością" i sanacyjną fanaberią. Wszak w nowym, lepszym świecie konie służą głównie do pracy i defiladowych parad. Pani Idalia, mimo licznych grożących jej niebezpieczeństw, nie rezygnuje. Walcząc na swój sposób przeciw "bolszewickiej zarazie", balansuje na granicy moralności. Kłamie, kręci, wyrabia papiery na swoją nieistniejącą siostrę bliźniaczkę, by mieć kiedyś podwójną emeryturę. Zapisuje ją nawet do partii, a czerwoną legitymację chowa między karty Biblii. W postępowaniu Idalii nieustannie heroizm miesza się z otwartym podlizywaniem się znienawidzonej władzy. Nie może tego zrozumieć mały Hubert, wysłany przez matkę pod opiekę Idalii. Ojciec chłopca został po wojnie w Anglii, więc przed malcem zamknęła się droga do edukacji. Tylko zmieniając miejsce zamieszkania i udając sierotę oraz dzięki przebiegłości przyszywanej ciotki udaje mu się dostać do szkoły. Półlegalne zabiegi Idalii ratują go też przed relegowaniem, gdy zostaje rozpoznany jako element reakcyjny, upowszechniający wśród kolegów imperialistyczną literaturę ("Lenin" Ferdynanda Ossendowskiego). Chłopiec wychowany w kulcie wiary, prawdy i honoru nie może zrozumieć postawy ciotki. Na jego ciągłe pytania Idalia odpowiada wreszcie cytatem z Szekspira: "Są rzeczy na niebie i na ziemi, o których nie śniło się waszym filozofom". "To najbardziej autobiograficzny z moich filmów, jak karta wyjęta z rodzinnego albumu" - mówił po premierze Krzysztof Zanussi. Postać Huberta to niemal wierny portret reżysera z czasów dzieciństwa. Podobnie jest z innymi bohaterami. Ich odpowiedniki istniały naprawdę, wymogi scenariusza tylko nieznacznie zmodyfikowały właściwy im sposób bycia. Nie inaczej było z ciotką Idalią - centralną postacią filmu. To właśnie jej niezwykła osobowość sprawiła, że po latach pewien reżyser zrealizował równie niezwykły film o radości życia, której nie stłumią ani mury więzienia, ani szykany i prześladowania. Nagroda Specjalna na XXI Festiwalu w Gdyni w 1996 roku. Złota Kaczka '96 dla Mai Komorowskiej - w kategorii najlepsza polska aktorka. 20:05 ANNA KARENINA (ANNA KARENINA) Dramat, 124 min, USA, 2012 Reżyseria: Joe Wright Aktorzy: Keira Knightley, Jude Law, Michellle Dockery, Aaron Taylo-Johnson Kolejna ekranizacja literackiej klasyki. Rosja roku 1880. Młoda i piękna Anna jest żoną Aleksieja Karenina, wysoko postawionego urzędnika. Wiedzie ustabilizowane życie, dzieląc czas między wychowywanie syna a życie towarzyskie w gronie petersburskich elit. Jednak kiedy poznaje przystojnego hrabiego Wrońskiego, jej dotychczasowe życie radykalnie się zmienia. 22:20 SCENA ALTERNATYWNA - STUDIO EKSPERYMENTALNE POLSKIEGO RADIA Magazyn, 25 min, Polska, 2019 Reżyseria: Joanna Makowska Wykonawcy: Marek Horodniczy (prowadzący), Agim, Bartosz Weber, Marcin Staniszewski W powstałym w 1957 roku Studiu Eksperymentalnym Polskiego Radia nagłaśniano przedstawienia teatralne, wideo arty, animacje, programy telewizyjne i radiowe. Powstało tam 300 ścieżek dźwiękowych do filmów kręconych w Polsce i wszystkich dawnych krajach socjalistycznych. Instytut Adama Mickiewicza we współpracy z Marcinem Staniszewskim, liderem zespołu Beneficjenci Splendoru, współpracownikiem grupy Pustki oraz producentem muzycznym przygotował darmową bibliotekę sampli do programu Ableton Live, zawierającą dźwięki wytworzone w Studiu Eksperymentalnym. Korzystają z tego kompozytorzy muzyki współczesnej, twórcy muzyki do reklam, twórcy techno i hip - hopu, gwiazdy muzyki pop. O tym projekcie Marek Horodniczy rozmawia z Marcinem Staniszewskim, Bartoszem Weberem, AGIMEM i Zamilską. Utwory wykorzystujące sample Studia Eksperymentalnego zaprezentują Bartosz Weber, AGIM i Marcin Staniszewski. 23:30 DOKUMENT.PL - Z POGRANICZA CUDU Film dokumentalny, 49 min, Polska, 2016 Reżyseria: Tomasz Jurkiewicz Scenariusz: Tomasz Jurkiewicz, Daniel Gąsiorowski, Tomasz Woźniczka Zdjęcia: Tomasz Woźniczka Muzyka: Marcin Ciupidro Aktorzy: Wiesław Koneczny, Piter Shalkevitz, Genowefa Koneczna Wiesław Koneczny, emerytowany górnik z Libiąża pod Krakowem, pisze książkę pt. "Z pogranicza cudu", która dotyczy zetknięć ludzi ze światem nadprzyrodzonym. Dokumentuje ludowe legendy, spisuje osobiste historie sąsiadów, sam również poszukuje duchów. Jego nieodłącznym sekretarzem jest żona, pani Gienia. Dowcipna opowieść o pasji i tajemnicy. (filmpolski.pl) 00:35 KINO NOCNE - FOTOGRAF Film kryminalny, 107 min, Polska, 2014 Reżyseria: Waldemar Krzystek Scenariusz: Waldemar Krzystek, Krzysztof Kopka Zdjęcia: Arkadiusz Tomiak Muzyka: Maciej Zieliński Aktorzy: Tatiana Arntgolts, Aleksandr Baluev, Agata Buzek, Sonia Bohosiewicz, Tomasz Kot, Adam Woronowicz Tytułowy Fotograf to przydomek psychopatycznego seryjnego mordercy, terroryzującego mieszkańców stolicy Rosji. Za każdym razem zabójca pozostawia przy ofierze tabliczki z numerami, tak jak to robią policyjni technicy, oznaczający i zabezpieczający miejsce zbrodni. Policja jest bezradna wobec działań mordercy, nie mają konkretnych dowodów ani świadków. Wygląda na to, że nikt go nie widział i nikt nie przeżył spotkania z nim. Akcja filmu rozpoczyna się w realiach współczesnej Moskwy, gdzie po raz kolejny uderza nieuchwytny psychopata, a następnie przenosi się do Polski, do Legnicy. Badający moskiewskie zbrodnie śledczy, odkrywają bowiem, że mogą one mieć związek z mrocznymi wydarzeniami z lat 70. , kiedy w tym mieście stacjonował garnizon Armii Radzieckiej. "W filmie pewne postaci są autentyczne, a niektóre wydarzenia sam widziałem, gdy dorastałem w Legnicy" - mówi w jednym z wywiadów reżyser "Fotografa". Pokazaną w filmie scenę śmierci radzieckiego żołnierza Waldemar Krzystek przeżył osobiście jako chłopiec, stojąc na ulicy w tłumie gapiów obserwujących tragedię. Zrealizowany w konwencji thrillera "Fotograf" pokazuje zmagania głównych bohaterów: starego wygi majora Lebiadkina i młodej, ambitnej funkcjonariuszki Nataszy, prowadzących dochodzenie w sprawie moskiewskich zbrodni. Major włączył do swego zespołu Nataszę, która, jak się okazuje, jako jedyna zetknęła się z psychopatą i przeżyła to spotkanie. Podążając tropem Fotografa śledczy, docierają do Legnicy, gdzie blisko pół wieku temu znajdowała się baza wojskowa żołnierzy radzieckich. To tu doszło do aktu, który zapoczątkował cały ciąg makabrycznych wydarzeń, w które jest uwikłany Fotograf. Sekret z przeszłości stanie się kluczem do rozwikłania zagadki współczesnych zbrodni. Tymczasem żmudne dochodzenie tkwi w martwym punkcie, funkcjonariusze na razie bez rezultatów przeszukują archiwa, zbierają dowody, próbują łączyć różne fakty. Nagrody Gdynia 2014: Elena Babenko za drugoplanową rolę kobiecą oraz Nagroda Jury Młodzieżowego. 02:45 TERAZ ANIMACJE! - WYJDĘ Z SIEBIE Film animowany, 5 min, Polska, 2016 Reżyseria: Karolina Specht Scenariusz: Karolina Specht Muzyka: Michał Kawecki Film animowany. Pewnego dnia Ona zauważa, że z Nim dzieje się coś dziwnego... Krótki film o tym, jak czasami bardzo chcemy widzieć w drugim człowieku kogoś innego i o tym, jak łatwo wyjść z siebie, kiedy wyobrażenia konfrontują się z rzeczywistością. (źródło: polishshorts.pl) 02:50 TERAZ ANIMACJE! - LINIE ŻYCIA (ONCE UPON A LINE) Film animowany, 6 min, USA, 2016 Reżyseria: Alicja Jasina Scenariusz: Alicja Jasina Krótki film animowany. "Linie życia" (Once Upon a Line) to historia o mężczyźnie, który prowadzi monotonne życie, póki nie spotka pewnej rudej kobiety. Wtedy jego świat staje do góry nogami - dosłownie i w przenośni. (źródło: europeanfilmfestival.szczecin.pl) 03:10 ZA MŁODZI NA ŚMIERĆ - JOHN BELUSHI (JOHN BELUSHI) Film dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2012 Reżyseria: Jobst Knigge Scenariusz: Jobst Knigge Cykl dokumentalny opowiadający historię różnych artystów, którzy zbyt szybko odeszli z tego świata. Będąc u szczytów sławy, śmierć, często tragiczna zresztą, przekreśliła ich niesamowite kariery. W filmach umencie przedstawiono kulisy ich śmierci oraz wpływ na świat sztuki. Bohaterem tego odcinka jest John Belushi.