TVP Historia Czwartek, 19.12.2019 06:50 BYŁ TAKI DZIEŃ - 19 GRUDNIA Felieton, 2 min, Polska, 2005 Autor: Janusz Weychert 1963 - Zbigniew Herbert w liście do przyjaciół u upiciu marksisty Schaffa; 1972 - koniec ostatniej, 17. misji Apollo, w której człowiek stanął na Księżycu; 1975 - pierwszy raz zaoferowano do sprzedaży komputer osobisty Altair 8800; 1985 - bracia Zielińscy (Krzysztof 12 lat, Adam 15 lat), uciekinierzy z Polski dostali zgodę na stały pobyt w Szwecji; 07:15 PRZYGODY PANA MICHAŁA - ODC. 7/13 - TAJEMNICA AZJI Serial historyczno - przygodowy, 27 min, Polska 1969 Reżyseria: Paweł Komorowski Scenariusz: Jerzy Lutowski Zdjęcia: Andrzej Gronau Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Tadeusz Łomnicki, Magdalena Zawadzka, Mieczysław Pawlikowski, Andrzej Łapicki, Barbara Brylska, Bogusz Bilewski, Tadeusz Schmidt, Andrzej Jurczak, Antoni Lewek Do Chreptiowa przyjeżdża ojciec pana Michałowego porucznika, Adama Nowowiejskiego. Towarzyszy mu córka Ewa. Stary Nowowiejski rozpoznaje w Azji młodzieńca, którego znalazł przed laty w stepie i wychowywał we własnym domu. Kiedy młodzieniec zaczął romansować z Ewą, rozgniewany szlachcic uczynił zeń niewolnika. Azja wkrótce zbiegł. Teraz stary Nowowiejski żąda, by wrócił do niego - jako niewolnik. Tatar w pierwszej chwili nie przyznaje się do niczego. Niebawem zmienia zamiar - z dumą wyznaje, że on właśnie jest Azją, synem wielkiego tatarskiego wodza, Tuhaj - beja. 07:50 PRZYGODY PANA MICHAŁA - ODC. 8/13 - AZJA, SYN TUHAJ - BEJA Serial historyczno - przygodowy, 27 min, Polska 1969 Reżyseria: Paweł Komorowski Scenariusz: Jerzy Lutowski Zdjęcia: Andrzej Gronau Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Tadeusz Łomnicki, Magdalena Zawadzka, Daniel Olbrychski, Mieczysław Pawlikowski, Mariusz Dmochowski, Tadeusz Schmidt, Bogusz Bilewski, Marek Perepeczko, Władysław Hańcza, Irena Karel, Ludwik Benoit, Leonard Andrzejewski, Zygmunt Malawski, Józef Nowak W Chreptiowie z Azją pertraktuje wysłannik hetmana Sobieskiego, podstoli Bogusz. Chce, by Azja przeciągnął na stronę Rzeczypospolitej liczne oddziały tatarskie. Azja żąda jednak, by za to uczyniono go hetmanem tatarskim - ten warunek jest nie do przyjęcia dla hetmana. Tymczasem Basia próbuje doprowadzić do powrotu uczuć, jakie łączyły przed laty Azję i Ewę Nowowiejską. Nie wie, że Tatar kocha tylko ją i wciąż o niej marzy. Ale doskonale maskuje swoje prawdziwe uczucia i wyprowadza wszystkich w pole. 08:25 PO PRLU - POWÓDŹ TYSIĄCLECIA ORAZ JEJ SKUTKI SPOŁECZNE I POLITYCZNE Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2019 Scenariusz: Grzegorz Sieczkowski Zdjęcia: Marcin Krynicki, Michał Jarosiński, Witold Karaś Wykonawcy: Beata Michniewicz (prowadząca) Powódź tysiąclecia oraz jej skutki społeczne i polityczne. Program analizuje wydarzenia z czasów narodzin III RP i jej pierwszych lat. W tym odcinku Beata Michniewicz ze swoim gośćmi, dziennikarką i świadkiem wydarzeń Marią Wiernikowską oraz prof. Henrykiem Domańskim, socjologiem z Polskiej Akademii Nauk, rozmawia o powodzi, która w lipcu 1997 roku nawiedziła Polskę. Określono ją powodzią tysiąclecia i jednym z jej skutków miała być przegrana SLD w wyborach parlamentarnych na jesieni tego samego roku. W trakcie powodzi zginęło ponad 50 osób. Spowodowała wielkie straty materialne, ale i też obudziła w ludziach ogromną solidarność społeczną. 08:55 HISTORIA POLSKI - NA PARYSKIM BRUKU Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2007 Reżyseria: Ewa Szprynger Scenariusz: Ewa Szprynger, Mirosław Chojecki Muzyka: Piotr Rodowicz, Piotr Zabrodzki Wykonawcy: Piotr Słonimski, Krzysztof Jussak, Karol Sachs, Krzysztof Pomian, Henryk Giedrojc, Viridiana Rey, Natalia Gorbaniewska, Wojciech Sikora, Mirosław Chojecki, Seweryn Blumsztajn, Maciej Morawski, Piotr Moszyński, George Mink Film dokumentalny o paryskiej emigracji lat osiemdziesiątych. Niespodziewane wprowadzenie stanu wojennego w Polsce 13 grudnia 1981 r. spowodowało, że poza granicami kraju znalazła się spora grupa działaczy "Solidarności" i osób związanych z opozycją antykomunistyczną. W ciągu jednej, grudniowej nocy stali się uchodźcami politycznymi, bez prawa powrotu do ojczyzny. Paryż był zawsze mekką dla uchodźców, tak było za czasów mickiewiczowskiej Wielkiej Emigracji, czy po wojnie. Dlatego tutaj powstało Biuro "Solidarności", odgrywając fundamentalną rolę w przemianach, do jakich doszło w Polsce w 1989 roku. Było silnym ośrodkiem opozycyjnym, z równie silnym zapleczem w postaci Instytutu Literackiego, Funduszu Pomocy Niezależnej Nauce i Literaturze Polskiej, Kontaktu, Domu Kombatanta, Księgarni Polskiej, Biblioteki Polskiej, Galerii Lambert, kościoła polskiego, ojców pallotynów. Film opowiada nie tylko o Biurze "Solidarności" ale i o polskim Paryżu lat 80. , o Polakach i Francuzach, którzy nie tracili nadziei na wolną Polskę. 10:00 "SENSACJE XX WIEKU" - ENIGMA CZ. 3 (ENIGMA CZ. 3) Dokument fabularyzowany, 44 min, Polska/Wielka Brytania, 2015 Reżyseria: Robert Wichrowski Scenariusz: Bogusław Wołszański Zdjęcia: Waldemar Szmidt Aktorzy: Jakub Wesołowski, Modest Ruciński, Lesława Żurek, Maciej Mikołajczyk, Michał Czernecki, Ireneusz Czop, Tomasz Borkowski, Mirosław Zbrojewicz, Arkadiusz Janiczek, Przemysław Bluszcz, Mariusz Bonaszewski, Anna Kerth, Andrzej Precigs Największym polskim wkładem w zwycięstwo w II wojnie światowej było złamanie przez polskich kryptologów tajemnicy niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma. Szczodry dar polskiego wywiadu, przekazany aliantom w przededniu wybuchu wojny, dał im nadzieję wśród klęsk wczesnego okresu wojny i umożliwił pierwsze zwycięstwa, prowadzące do wielkiego przełomu. Dzieło matematyków Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego, a także ich dowódców i towarzyszy broni z Biura Szyfrów, miało wiele wymiarów: historyczny - skracając o 2 - 3 lata koszmar wojny, a zdaniem niektórych historyków decydując o jej wyniku; humanitarny - ratując przed zagładą wiele milionów istnień ludzkich; naukowy - tworząc podwaliny współczesnej kryptologii, także w jej cywilnym wydaniu. Jednakże ten sukces został nam ukradziony; tylko historycy wiedzą, że Polacy złamali Enigmę Prawdę o Enigmie ujawniono późno i w sposób deprecjonujący kluczowy wkład Polaków. Nawet, jeśli dzisiaj większość naukowców uznaje ich pionierską rolę, powszechny odbiór tej przygody nie jest kształtowany przez książki historyków, lecz produkty kultury masowej, prezentujące rolę polskich kryptologów w sposób zafałszowany, by nie rzec przewrotny. Można próbować to zmienić, jedynie oddziałując innymi produktami kultury masowej. Czterodcinkowe widowisko przedstawia, jak doszło do złamania szyfru Enigmy, przed którym skapitulowali brytyjscy i francuscy kryptolodzy, uznając, że jest to zadanie niemożliwe do wykonania. 11:00 NAJDŁUŻSZA SZYCHTA Reportaż, 29 min, Polska, 2008 Autor: Wojciech Wikarek Reportaż "Najdłuższa szychta" to opowieść o wydarzeniach które miały miejsce w kopalni Piast w Bieruniu po wprowadzeniu stanu wojennego w 1981 roku. Jest to historia najdłuższego strajku pod ziemią prawie dwóch tysięcy górników. W programie występują autentyczni uczestnicy tamtych wydarzeń. Ci którzy strajkowali, ci którzy pomagali jak również ci, którzy stanęli jako oskarżeni przed sądem wojskowym. Narratorem filmu jest Jan Peszek, a całość zrealizował filmowiec amator, autentyczny uczestnik tamtych wydarzeń pracownik kopalni Piast - Wojciech Wikarek. Opowiedziana w filmie historia zawsze była ze zrozumiałych względów w cieniu wydarzeń w kopalni Wujek. W Piaście nikt na szczęście nie zginął, ale dwutygodniowy bunt braci górniczej zasługuje na zapis w naszej współczesnej historii. 11:35 MATECZNIK Film dokumentalny, 12 min, Polska, 1974 Scenariusz: Tamara Sołoniewicz Zdjęcia: Andrzej Szczepański Alegoryczna opowieść o polowaniu na żubra w Puszczy Białowieskiej. 11:55 Z WIDOKIEM NA WAWEL - KIEDY RODZI SIĘ BÓG... Magazyn, 25 min, Polska, 2019 Reżyseria: Wojciech Kursa Scenariusz: Paweł F. Nowakowski Zdjęcia: Bartek Cichoński, Wojciech Kursa Muzyka: Marcin Gałażyn Wykonawcy: Paweł F. Nowakowski (prowadzący) Kiedy rodzi się Bóg? Dlaczego świętujemy Boże Narodzenie w zimie i czy możliwe byłoby obchodzenie tych świąt w innym terminie? Jak literackie kreacje uzupełniają przekazy biblijne i dlaczego uważamy zwyczaje wigilijne za tak istotne? W przedświątecznym programie "Z widokiem na Wawel" sięgamy do źródeł bożonarodzeniowych zwyczajów. 12:30 PARADA OSZUSTÓW - ODC. 2/4 - TAJNY DETEKTYW Serial kryminalny, 52 min, Polska, 1977 Reżyseria: Grzegorz Lasota Scenariusz: Jerzy Janicki, Andrzej Kudelski Zdjęcia: Witold Adamek Muzyka: Henryk Kuźniak Aktorzy: Bronisław Pawlik, Wojciech Pszoniak, Piotr Fronczewski, Stanisław Igar, Roman Wilhelmi, Stanisław Górka, Bronisław Pawlik, Grażyna Szapołowska, Gustaw Lutkiewicz, Halina Golanko Kolejna historia wyrafinowanego oszustwa. 5 listopada 1936 roku w Krakowie pierwszą klientką jubilera Floriana Winiarskiego jest atrakcyjna blondynka. Elegancka kobieta przymierza wspaniały naszyjnik. Po chwili mężczyzna, który twierdzi, że jest inspektorem policji, dokonuje aresztowania. Jest pewien, że piękna oszustka zamieniła cenny naszyjnik z brylantem na kopię. Zabiera Winiarskiego i podejrzaną wraz z dowodem rzeczowym na komendę. Jubiler czeka cierpliwie na wynik przesłuchania, lecz dobrana para oszustów znika. 15:35 WOJNA ŚWIATÓW (WAR OF THE WORLDS) Film dokumentalny, 52 min, USA, 2018 Reżyseria: Josh Seftel Scenariusz: Braian Funck Wieczorem, 30 października 1938 roku, miliony osób w Stanach Zjednoczonych, jak w każdą, spokojną niedzielę, słuchały radia. Ten spokój był jednak pozorny. Przedłużający się Wielki Kryzys i groźba wojny, wisząca nad Europą, wprowadzały uzasadnione napięcie. O 20:15 w radiu podano komunikat o lądowaniu Marsjan w New Jersey, co wpędziło w panikę prawie wszystkich mieszkańców Stanów Zjednoczonych. Ludzie w popłochu uciekali z domów. Kilka osób zmarło na atak serca. Nadanie fikcyjnego słuchowiska radiowego, zrealizowanego według książki Herberta George ' a Wellesa pt. "Wojna światów", spowodowało największą zbiorową histerię w historii USA. Dziennikarze stacji PBS analizują, co było przyczyną tego zamieszania. - Czy była to m. in. fascynacja Amerykanów życiem na Marsie?. Zastanawiają się nad rolą radia jako nowego medium o potężnym wpływie. Przybliżają też osobę Orsona Wellesa, pomysłowego i dowcipnego młodego reżysera tego słuchowiska. 16:45 HISTORIA POLSKI - MICHAŁA BUKOJEMSKIEGO GRYPSY Z INTERNY Film dokumentalny, 44 min, Polska, 2007 Reżyseria: Michał Bukojemski Scenariusz: Michał Bukojemski W lecie 1982 r. , w ósmym miesiącu obowiązywania stanu wojennego w Polsce, Michał Bukojemski został internowany. Najpierw trafił do zakładu w Białołęce. Otwarte cele, nieograniczone spacery, wykłady - to było oszałamiające. Zaczął prowadzić dziennik w formie listów do żony. Przeszmuglowanym do internatu aparatem fotograficznym robił zdjęcia, gromadząc dokumentację. Film jest jego bardzo osobistą opowieścią. Codzienne wydarzenia - pobyty w następnych obozach: Załężu (Rzeszów) i Uhercach (Bieszczady) są opisywane na bieżąco. Uzupełnione zdjęciami, tworzą unikatowy obraz tych ośrodków oglądanych od środka. Na tym tle pojawiają się w filmie osobiste refleksje, odniesienia do domowego życia. 17:40 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - WAŻNY KAŻDY SZCZEGÓŁ Magazyn, 22 min, Polska, 2016 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki Historia, której kolejna odsłona rozgrywa się w Inowodzu pod Tomaszowem Mazowieckim, to kolejny dowód na to, jak silna jest u nas tradycja mówiona, częstokroć - tak jak w tym przypadku - utrzymywana w tajemnicy w kręgu kilku osób. Przez dziesiątki lat rodzina majora Henryka Dobrzańskiego "Hubala", historycy, regionaliści i łowcy tajemnic zmagali się z pytaniem, gdzie ów narodowy bohater znalazł miejsce ostatniego spoczynku. Wszystkie próby poszukiwań nie dały efektu. To, co dziś skłania nas do podjęcia badań na tutejszym cmentarzu, to relacja, którą rodzina państwa Kowalskich z Inowłodza zdecydowała się po latach ujawnić. 18:10 TAŚMY BEZPIEKI - ODC. 5 UCIECZKI STANU WOJENNEGO, Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2016 Reżyseria: Cezary Gmyz Scenariusz: Cezary Gmyz Zdjęcia: Maciej Figurski, Mariusz Knopik, Rafał Gabzydyl, Michał Gmyz Muzyka: Michal Rawicz Cykl "Taśmy bezpieki" ma na celu przybliżenie widzowi działań służb PRL - u. Dzięki zachowanym w archiwum Instytutu Pamięci Narodowej nagraniom zrealizowanym przez komunistyczne służby, widz ma możliwość poznać tajniki ich działań. Autor cyklu, Cezary Gmyz, z zaproszonymi ekspertami komentują przedstawione w trakcie programu filmy, wprowadzając widza w świat agentury - do tej pory, dla niego niedostępny. Różnorodność tematyki społecznej, politycznej i kryminalnej, którymi ówczesne służby były zainteresowane gwarantuje atrakcyjność każdego odcinka cyklu. 18:55 PRZYGODY PANA MICHAŁA - ODC. 9/13 - PORWANIE Serial historyczno-przygodowy, 26 min, Polska, 1969 Reżyseria: Paweł Komorowski Scenariusz: Jerzy Lutowski Zdjęcia: Andrzej Gronau Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Tadeusz Łomnicki, Magdalena Zawadzka, Mieczysław Pawlikowski, Andrzej Łapicki, Barbara Brylska, Bogusz Bilewski, Tadeusz Schmidt, Andrzej Jurczak, Antoni Lewek Ze stanicy wyrusza wyprawa do Raszkowa. Ewce Nowowiejskiej towarzyszy niczego nie podejrzewająca Basia. Azja próbuje ją porwać, ale dzielna pani Wołodyjowska rani Tatara i salwuje się ucieczką. Okaleczony Azja mści się krwawo: podpala Raszków, zabija starego Nowowiejskiego, a jego córkę oddaje Tatarom. Tymczasem Basia po długiej, wyczerpującej wędrówce, u kresu sił dociera do stanicy. 19:25 PRZYGODY PANA MICHAŁA - ODC. 10/13 - SMAK ZEMSTY Serial historyczno - przygodowy, 26 min, Polska 1969 Reżyseria: Paweł Komorowski Scenariusz: Jerzy Lutowski Zdjęcia: Andrzej Gronau Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Tadeusz Łomnicki, Magdalena Zawadzka, Daniel Olbrychski, Mieczysław Pawlikowski, Mariusz Dmochowski, Tadeusz Schmidt, Bogusz Bilewski, Marek Perepeczko, Władysław Hańcza, Irena Karel, Ludwik Benoit, Leonard Andrzejewski, Zygmunt Malawski, Józef Nowak Basia ciężko chora i zmęczona powoli dochodzi do siebie po strasznej drodze powrotnej do Chreptiowa. Tymczasem młody Nowowiejski jest pogrążony w rozpaczy po stracie ojca i siostry. Uprasza Wołodyjowskiego o powierzenie mu komendy nad oddziałem wypróbowanych żołnierzy. Jedzie z nimi w step na poszukiwanie Azji. Po wypatrzeniu obozowiska Tatarów ludzie Nowowiejskiego robią zasadzkę i napadają na nich w nocy. Tatarzy zostają wybici, a Azja ginie w mękach. 22:00 SPÓR O HISTORIĘ - POLSKIE ZWYCIĘSTWA: CEDYNIA Dysk./wywiad/debata, 30 min, Polska, 2019 Scenariusz: Elżbieta Szumiec - Zielińska Wykonawcy: Tomasz Muller(Prowadzący) Temat: bitwa pod Cedynią. "Tymczasem dostojny margrabia Hodo, zebrawszy wojskom napadł z nim na Mieszka, który wierny cesarzowi płacił trybut aż po rzekę Wartę. Kiedy w dzień św. Jana Chrzciciela starli się z Mieszkiem, odnieśli zrazu zwycięstwo, lecz potem w miejscowości zwanej Cidini brat jego Czcibor zadał im klęskę, kładąc trupem wszystkich najlepszych rycerzy z wyjątkiem wspomnianych grafów" - pisał w XI wieku Thietmar. Co dzisiaj wiadomo o najeździe Hodona na Pomorze Zachodnie, opanowane wcześniej przez Polan? Co wiemy o wczesnośredniowiecznych zwycięskich bitwach naszych przodków? Gdzie odbyła się "bitwa pod Cedynią"? Jakimi siłami dysponował Mieszko I i Hodon? Jakie znaczenie miała ta bitwa dla Mieszka I i jego państwa? Jak została odebrana w cesarstwie niemieckim? Czy było to pierwsze zwycięstwo Słowian nad Niemcami? Uzbrojenie rycerstwa polskiego. Co wiemy o armii Mieszka I? Porównanie uzbrojenia polskiego i niemieckiego. Skąd sprowadzano broń. Koszty utrzymania drużyny. Jak zwoływane było rycerstwo na wojnę? Rozwój sztuki wojennej. Sposób prowadzenia wojen; budowle obronne. Kolejne zwycięstwa po Cedyni. 22:40 SZEROKIE TORY - JEDEN DZIEŃ Z ŻYCIA BOJÓWKARZA ORGANIZACJI NEOFASZYSTOWSKIEJ W MOSKWIE Reportaż, 24 min, Polska, 2002 Autor: Barbara Włodarczyk Każdy z cyklu reportaży Barbary Włodarczyk przedstawia jeden dzień z życia wybranego mieszkańca Rosji lub państwa, które powstało po rozpadzie Związku Radzieckiego. Tym razem gościmy w Moskwie, gdzie autorzy cyklu towarzyszą z kamerą Maksimowi, 18 - letniemu bojówkarzowi ze skrajnie prawicowej Nacjonalistyczno - Narodowej Partii. Członkowie ugrupowania głoszą rasistowskie hasła i jawnie występują przeciwko azjatyckim i kaukaskim imigrantom, którzy przyjeżdżają do Rosji z byłych republik radzieckich. Maksim regularnie bierze udział w organizowanych przez jego partię pogromach nierosyjskiej ludności stolicy. 00:15 "SENSACJE XX WIEKU" - ENIGMA CZ. 3 (ENIGMA CZ. 3) Dokument fabularyzowany, 44 min, Polska/Wielka Brytania, 2015 Reżyseria: Robert Wichrowski Scenariusz: Bogusław Wołszański Zdjęcia: Waldemar Szmidt Aktorzy: Jakub Wesołowski, Modest Ruciński, Lesława Żurek, Maciej Mikołajczyk, Michał Czernecki, Ireneusz Czop, Tomasz Borkowski, Mirosław Zbrojewicz, Arkadiusz Janiczek, Przemysław Bluszcz, Mariusz Bonaszewski, Anna Kerth, Andrzej Precigs Największym polskim wkładem w zwycięstwo w II wojnie światowej było złamanie przez polskich kryptologów tajemnicy niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma. Szczodry dar polskiego wywiadu, przekazany aliantom w przededniu wybuchu wojny, dał im nadzieję wśród klęsk wczesnego okresu wojny i umożliwił pierwsze zwycięstwa, prowadzące do wielkiego przełomu. Dzieło matematyków Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego, a także ich dowódców i towarzyszy broni z Biura Szyfrów, miało wiele wymiarów: historyczny - skracając o 2 - 3 lata koszmar wojny, a zdaniem niektórych historyków decydując o jej wyniku; humanitarny - ratując przed zagładą wiele milionów istnień ludzkich; naukowy - tworząc podwaliny współczesnej kryptologii, także w jej cywilnym wydaniu. Jednakże ten sukces został nam ukradziony; tylko historycy wiedzą, że Polacy złamali Enigmę Prawdę o Enigmie ujawniono późno i w sposób deprecjonujący kluczowy wkład Polaków. Nawet, jeśli dzisiaj większość naukowców uznaje ich pionierską rolę, powszechny odbiór tej przygody nie jest kształtowany przez książki historyków, lecz produkty kultury masowej, prezentujące rolę polskich kryptologów w sposób zafałszowany, by nie rzec przewrotny. Można próbować to zmienić, jedynie oddziałując innymi produktami kultury masowej. Czterodcinkowe widowisko przedstawia, jak doszło do złamania szyfru Enigmy, przed którym skapitulowali brytyjscy i francuscy kryptolodzy, uznając, że jest to zadanie niemożliwe do wykonania. 01:05 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - WAŻNY KAŻDY SZCZEGÓŁ Magazyn, 22 min, Polska, 2016 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki Historia, której kolejna odsłona rozgrywa się w Inowodzu pod Tomaszowem Mazowieckim, to kolejny dowód na to, jak silna jest u nas tradycja mówiona, częstokroć - tak jak w tym przypadku - utrzymywana w tajemnicy w kręgu kilku osób. Przez dziesiątki lat rodzina majora Henryka Dobrzańskiego "Hubala", historycy, regionaliści i łowcy tajemnic zmagali się z pytaniem, gdzie ów narodowy bohater znalazł miejsce ostatniego spoczynku. Wszystkie próby poszukiwań nie dały efektu. To, co dziś skłania nas do podjęcia badań na tutejszym cmentarzu, to relacja, którą rodzina państwa Kowalskich z Inowłodza zdecydowała się po latach ujawnić. 01:40 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - NARODZINY WOJNY - ROK 1939 CZ. 4 Magazyn, 20 min, Polska, 1994 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Andrzej Żydaczewski Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Cykliczna audycja popularyzująca wiedzę o historii II wojny światowej. Czwarta część odcinka poświęconego genezie wojny.