TVP Kultura Piątek, 20.12.2019 08:40 KOWALSKI PRZY TABLICY - PUSTY BASEN Film animowany, 9 min, Polska, 1975 Reżyseria: Stefan Szwakopf Scenariusz: Marek Nejman, Sławomir Grabowski Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Wykonawcy: Jacek Fedorowicz Film animowany o uczniu, który wykorzystuje zadanie na lekcji matematyki do wypraw w świat wyobraźni. Bohaterom tej zabawnej animacji głosu użyczył Jacek Fedorowicz. 09:05 JAŃCIO WODNIK Dramat obyczajowy, 100 min, Polska 1993 Reżyseria: Jan Jakub Kolski Scenariusz: Jan Jakub Kolski Zdjęcia: Piotr Lenar Muzyka: Zygmunt Konieczny Aktorzy: Franciszek Pieczka, Bogusław Linda, Grażyna Błęcka - Kolska, Olgierd Łukaszewicz, Katarzyna Aleksandrowicz, Henryk Niebudek, Lech Gwit, Joanna Jędrejek, Katarzyna Kurylońska Reżyser Jan Jakub Kolski (ur. 1956) jest wierny swojemu oryginalnemu stylowi i tematyce. W filmach dokumentalnych, które realizuje od 1982 roku, częstym tematem była kontemplacja porządku natury. W filmach fabularnych Kolski rozwija ten temat. Opowiada o wsi, ale nie czyni tego na sposób realistyczny. Są to przypowieści o życiu - często brutalnym - w bliskim kontakcie z naturą, a więc bliżej Boga. Kino Kolskiego, porównywane z latynoskim "realizmem magicznym", to refleksja na temat dobra i zła, pełna tęsknoty za duchowymi wartościami. W "Pogrzebie kartofla" (1990) Kolski odwołuje się do biblijnego mitu Hioba, kreśląc obraz gwałtownych przemian na polskiej wsi po II wojnie światowej. W "Pograbku" (1992) przedstawił historię niezwykłego uczucia ludzi z "dołów" wiejskiej hierarchii. W świecie filmów Kolskiego ciągle jest obecne pytanie o sens dobrych i złych uczynków, które zdają się determinować losy ich sprawców. W roli Jańcia wystąpił wybitny aktor teatralny i filmowy - Franciszek Pieczka (ur. 1928). Stworzył niezwykłą, barwną galerię bohaterów o ludowym rodowodzie, zagrał m.in. tytułową rolę w "Żywocie Mateusza" (1968) Witolda Leszczyńskiego, w "Perle w koronie" (1972) stworzył pełną godności postać powstańca śląskiego, był zbuntowanym przeciw komunistycznej władzy góralem Haratykiem w zatrzymanym kilka lat przez cenzurę filmie "Słońce wschodzi raz na dzień" (1972) i doskonałym Czepcem w "Weselu" (1973) Andrzeja Wajdy według dramatu Stanisława Wyspiańskiego. Wielką popularność przyniosła mu rola Gustlika w serialu "Czterej pancerni i pies" (1968 - 70). Dużą zaletą jego aktorstwa jest naturalność i zróżnicowanie ról. Grając postaci często zbliżone charakterem, Pieczka potrafi uczynić z nich zawsze niepowtarzalne osobowości. "Jańcio Wodnik" zdobył Nagrodę Specjalną Jury "Złote Lwy Gdańskie" za najlepszą rolę męską dla Franciszka Pieczki i Nagrodę Dziennikarzy na XVIII Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w 1993 roku w Gdyni. Jeden z chłopów wygnał ze stajni i skatował chorą klacz. Znajduje ją wędrowny dziad (Łukaszewicz), który, gdy klacz zdycha, rzuca klątwę na wieś. W tym samym czasie jeden z jej mieszkańców Jańcio (Pieczka) odkrywa w sobie niezwykłe zdolności. Jest mu posłuszna woda, może dokonywać i innych nadnaturalnych czynów. Jańcio opuszcza ciężarną młodą żonę Weronikę (Błęcka - Kolska). Chce nieść ludziom pociechę i pomoc. Na swej drodze spotyka sprytnego oszusta - stygmatyka (Linda). To spotkanie odmieni życie Jańcia. 11:00 KRÓLOWA BONA - ODC. 9 Serial historyczny, 56 min, Polska, 1980 Reżyseria: Janusz Majewski Scenariusz: Halina Auderska Zdjęcia: Zygmunt Samosiuk Muzyka: Zdzisław Szostak Aktorzy: Aleksandra Śląska, Zdzisław Kozień, Jerzy Zelnik, Anna Dymna, Zdzisław Wardejn, Lidia Korsakówna, Leonard Pietraszak, Jerzy Kamas, Piotr Fronczewski, Jerzy Trela, Bogusław Sochnacki, Marek Kondrat, Stanisław Ptak, Tadeusz Janczar, Stefan Szmidt Po śmierci Zygmunta Starego na uroczystości żałobne przyjeżdża jedyny już władca Rzeczypospolitej - Zygmunt August. Wobec oczekującej go z całym dworem Bony ogłasza swoje małżeństwo z Barbarą Radziwiłłówną. Oburzona postępowaniem syna królowa opuszcza Wawel i udaje się na Mazowsze, by stamtąd obserwować jego walkę o uznanie przez Sejm małżeństwa z Barbarą. Zebranych w Piotrkowie Trybunalskim posłów Zygmunt stawia przed dramatycznym wyborem: albo uznają małżeństwo z Barbarą, albo on zrzeknie się korony. 12:05 UCIECZKA - WYCIECZKA - ODC. 4/5 BEZ SŁOWIKA ANI RUSZ Serial przygodowy dla młodych widzów, 23 min, Polska, 1972 Reżyseria: Jadwiga Kędzierzawska Scenariusz: Sławomir Grabski, Jadwiga Kędzierzawska Zdjęcia: Czesław Swirta Reżyseria: Jadwiga Kędzierzawska Występują: Piotr Sot, Marcin Piechowski, Waldemar Górski, Dorota Kędzierzawska, Krystyna Karkowska, Aleksander Sewruk, Zbigniew Józefowicz, Barbara Rachwalska i inni Dzieci stwierdzają, że nietypowe, pracowite wakacje też mają swój urok. Rodzice obiecują swoim pociechom, że następny miesiąc spędzą na wycieczce. Dorota, Paweł i Grześ najbardziej cieszą się z tego, że mogą zabrać nad morze swego nowego przyjaciela, Słowika. 13:20 LEONARD BERNSTEIN - SIBELIUS SYMPHONY NO. 2 IN D MAJOR, OP. 43 (LEONARD BERNSTEIN - SIBELIUS SYMPHONY NO. 2 IN D MAJOR, OP. 43) Koncert, 54 min, Niemcy, 1986 Reżyseria: Humphrey Burton Wykonawcy: Leonard Bernstein Wyjątkowy koncert, który odbył się w Musikvereinssaal w Wiedniu. Jeden z najwybitniejszych dyrygentów Leonard Bernstein pokierował wiedeńską orkiestrą, która wykonała Symfonię nr 2 w D - dur, op. 43 Jeana Sibeliusa. W połowie lat 80 XX wieku rozpoczęła się współpraca Bernsteina z Filharmonią Wiedeńską. W jej ramach zarejestrowano właśnie ten koncert. Planowano zrealizowanie kolejnych symfonii Sibeliusa, ale niestety śmierć dyrygenta nie pozwoliła na dokończenie tego projektu. 14:30 GEBO I CIEŃ (GEBO ET L'OMBRE / GEBO AND THE SHADOW) Dramat, 91 min, Portugalia/Francja, 2012 Reżyseria: Manoel De Oliveira Scenariusz: Raul Brando, Manoel De Oliveira Zdjęcia: Renato Berta Aktorzy: Michael Lonsdale, Claudia Cardinale, Jeanne Moreau, Leonor Silveira, Lus Miguel Cintra Akcja filmu rozgrywa się w XIX wieku i dotyczy honorowego, choć biednego patriarchy, który poświęca samego siebie w imię ochrony własnego syna - uciekiniera. [www.sfp.org.pl] 16:10 CHLEB, MIŁOŚĆ I... (PANE, AMORE E...) Komedia obyczajowa, 92 min, Włochy, 1955 Reżyseria: Dino Risi Aktorzy: Vittorio De Sica, Sophia Loren, Lea Padovani, Antonio Cifariello będąca trzecią częścią trylogii o przygodach Antonio Carotenutiego. W roli kochliwego marszałka Vittorio De Sica. W filmie zobaczymy też piękne kobiety, a wśród nich Sofia Loren. 18:00 ODYSEJA FILMOWA - PO ROKU 2000: PRZYSZŁOŚĆ KINA (2000 ONWARDS: FILM MOVES FULL CIRCLE - AND THE FUTURE OF MOVIES) Film dokumentalny, 62 min, Wielka Brytania, 2011 Reżyseria: Mark Cousins Scenariusz: Mark Cousins Zdjęcia: Mark Cousins Wykonawcy: Mark Cousins 15 - godzinna opowieść o historii światowego kina. W ostatniej części "The Story of Film" kino zatacza pełne koło. Z jednej strony staje się poważniejsze po "9/11", a do głosu dochodzi rumuńska kinematografia, David Lynch realizuje "Mulholland Drive", jeden z najbardziej złożonych filmów eksplorujących naturę snu, a "Incepcja" zamienia kino w grę. W Moskwie Aleksander Sokurow opowiada o swoich nowatorskich filmowych realizacjach, a na koniec twórcy "The Story of Film" ruszają w przyszłość. (opis dystrybutora) 19:20 KTÓRĘDY PO SZTUKĘ - MISTRZ JERZY Magazyn, 5 min, Polska, 2019 Reżyseria: Anna Zakrzewska Scenariusz: Tomasz Filiks Wykonawcy: Katarzyna Novljaković Monumentalna scena Zwiastowania autorstwa Mistrza Jerzego działającego w Krakowie na początku XVI stulecia, stanowiła część centralną tryptyku przeznaczonego do kolegiaty św. Michała na Wzgórzu Wawelskim. Fundatorem, a zarazem zleceniodawcą dzieła wykonanego w latach 1517 - 18 był kanonik Jakub Monopedes zwany Jakobellusem. Obraz pozostawał na Wawelu do czasu jego odkrycia w ruinach kolegiaty. Odkrycia tego dokonała w 1803 roku księżna Izabela Czartoryska. Krakowskie Zwiastowanie należy do najciekawszych przykładów malarstwa przełomu epok średniowiecza i nowożytności, łącząc cechy malarstwa gotyckiego i nowego renesansowego języka. 22:40 BRIAN JOHNSON: ŻYCIE W TRASIE - NICK MASON (BRIAN JOHNSON'S A LIFE ON THE ROAD) Film dokumentalny, 43 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: Bob Smeaton, Christopher Walker Gościem tego odcinka jest Nick Mason - perkusista Pink Floyd. Artysta opowiada o swojej karierze oraz pasji do samochodów wyścigowych. W trakcie spotkania prezentuje swoją niezwykłą kolekcję. 00:25 TERAZ ANIMACJE! - POŻERACZE TRUSKAWEK (MAASIKAOGIJAD / STRAWBERRY EATERS) Film animowany, 14 min, Estonia, 2018 Reżyseria: Mattias Malk Scenariusz: Mattias Malk Muzyka: Liina Sumera Krótki film animowany. Film o parze hodowców truskawek, których pole zostaje zniszczone przez żarłoczne ślimaki. Para stara się rozpocząć nowe życie w mieście, jednak gdy kobieta oznajmia, że spodziewa się dziecka, opętany paranoją mężczyzna podejrzewa, że za to również odpowiedzialne są ślimaki. (opis festiwalowy) 00:45 TEORIA ZERA (THE ZERO THEOREM) Dramat, fantasy, 102 min, Rumunia/Wielka Brytania/Francja/USA, 2013 Reżyseria: Terry Gilliam Scenariusz: Pat Rushin Zdjęcia: Nicola Pecorini Muzyka: George Fenton Aktorzy: David Thewlis, Mlanie Thierry, Christoph Waltz, Lucas Hedges, Matt Damon, Tilda Swinton, Ben Whishaw, Peter Stormare "Teoria zera" to opowieść o geniuszu komputerowym, który postanowił odkryć sens (lub jego brak) życia ludzkiego. W tym celu ekscentryczny i wyobcowany naukowiec konstruuje niezwykłą maszynę. W realizacji jego ambitnego zamierzenia przeszkadza mu tajemniczy Zarząd. To z jego polecenia do drzwi geniusza pewnego dnia puka atrakcyjna młoda kobieta. 03:15 KINO NOCNE - KAPRYSY ŁAZARZA Komedia, 47 min, Polska 1972 Reżyseria: Janusz Zaorski Scenariusz: Stanisław Grochowiak, Janusz Weychert Zdjęcia: Andrzej Ramlau Muzyka: Zygmunt Konieczny Aktorzy: Henryk Borowski, Wanda Łuczycka, Józef Nalberczak, Franciszek Pieczka, Ewa Ziętek, Aleksander Dzwonkowski, Witold Skaruch, Henryk Bąk, Jerzy Turek, Jerzy Rogalski Tworzywem literackim, na którym Janusz Zaorski oparł scenariusz filmu, było słuchowisko radiowe Stanisława Grochowiaka z 1965 r. , choć w czołówce nie ma wzmianki na ten temat. "Kaprysy Łazarza" to opowieść o starym wieśniaku, Jacentym, który zbliża się do kresu swoich dni. Bliscy i sąsiedzi są już do jego śmierci przygotowani. Żona - prawie wdowa, dwaj synowie - pogodzeni ze stratą ojca, trumna gotowa, ksiądz czeka. Okazuje się jednak, że główny zainteresowany zaczyna zachowywać się niezgodnie z oczekiwaniami. Nie chce spokojnie umrzeć, choć wszyscy tego od niego oczekują, każdy bowiem ma w tym jakiś interes: stolarz, sołtys, sklepikarz, muzykanci zamówieni na stypę, nawet ksiądz proboszcz. Tymczasem Jacenty uparcie targuje się o warunki, na jakich ma się pożegnać z tym światem. Odmawia umierania, dopóki wszyscy obecni nie przyrzekną mu pochówku w jego odległych rodzinnych stronach. Film jest pełen soczystego, plebejskiego, ale ciepłego humoru. Postaci wyraziste, tym wspanialej nakreślone, że w filmie wystąpiła ówczesna czołówka polskich artystów. 04:10 VITALIC AT SONAR FESTIVAL 2017 (VITALIC AT SONAR FESTIVAL 2017) Koncert, 64 min, Francja, 2017 Reżyseria: Xavier Reim Wykonawcy: Vitalic Vitalic to legendarny twórca muzyki elektronicznej. Wraz ze swoim najnowszym albumem "Voyager" powrócił na światowe sceny. Francuski artysta na swojej czwartej płycie łączy ze sobą różne elementy, które dobrze podsumowują jego twórczość - energiczne techno, popowe melodie, kosmiczne dźwięki oraz syntezatory popularne w gatunku acid house. Koncert Vitalica podczas festiwalu Sonar był jednym z ważniejszych wydarzeń.