TVP Historia Wtorek, 02.07.2019 06:50 BYŁ TAKI DZIEŃ - 2 LIPCA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1900 - pierwszy lot sterowca zeppelina; 1927 - koronacja obrazu Matki Boskiej Ostrobramskiej; 1948 - uwięzienie Pawła Jasienicy; 1991 - otwarto warszawską Giełdę Papierów Wartościowych; 07:45 POGRANICZE W OGNIU - ODC. 24 (OST.) Serial historyczno-wojenny, 58 min, Polska, 1991 Reżyseria: Andrzej Konic Scenariusz: Juliusz Janczur, Andrzej Konic Zdjęcia: Antoni Wojtowicz Aktorzy: Olaf Lubaszenko, Cezary Pazura, Jan Pęczek, Lech Łotocki, Sławomir Matczak, Stanisław Jaskułka, Marian Glinka, Miłogost Reczek, Piotr Krukowski, Jarosław Tyrański, Andrzej Jakubas, Grażyna Jakubecka, Krystyna Chmielewska, Iwona Słoczyńska, Zbigniew Buczkowski Rok 1939. W imieniu wywiadów polskiego i niemieckiego Czarek i Relke uzgadniają wymianę agentów. Polacy chcą wydostać Ewę i "Georga". Na prośbę Relkego Czarek wiezie go do matki, z którą nie widział się przez dwadzieścia lat. Widok syna wzrusza ją, ale nie chce go spotkać nigdy więcej. Ewa ma zaawansowaną gruźlicę. Jerzy już na granicy zostaje przez Polaków aresztowany jako podejrzany o współpracę z Abwehrą. Rozkaz ten wydano bez wiedzy Kalety i Czarka, pewnych niewinności Jerzego. Zbuntowany Czarek ma zostać zawieszony, ale pułkownik Kaleta grozi zwierzchnictwu swoją dymisją. Meldunki polskich wywiadowców są jednoznaczne: wojna jest przesądzona. Czarek rozdaje współpracownikom fałszywe paszporty, żegna się z rodzicami. Ma przydział do armii "Poznań" generała Kutrzeby. Gdy Schleswig-Holstein atakuje Westerplatte, Relke z Voraczkiem piją w Gdańsku szampana. Szpital zawiadamia Czarka o śmierci Ewy. Na Warszawę nadciąga pierwszy nalot. 09:15 HISTORIA POLSKI - LATA PRZEŁOMU - ODC. 1 Film dokumentalny, 29 min, Polska, 2009 Reżyseria: Robert Kaczmarek Scenariusz: Krzysztof Nowak, Paweł Nowacki Zdjęcia: Andrzej Adamczyk Czteroodcinkowy cykl opisujący współczesną historię Polski od pierwszych wolnych wyborów parlamentarnych w październiku 1991 roku i utworzenia rządu Jana Olszewskiego, poprzez konflikt z prezydentem Lechem Wałesą i upadek tego rządu po próbie lustracji polityków i urzędników państwa, dalej przez próby kontynuacji reform rządu Hanny Suchockiej i falę protestów związanych z ceną tych reform. Wreszcie klęskę podzielonej prawicy i powrót do władzy partii postkomunistycznych SLD i PSL po wyborach w 1993 roku, oraz przegraną Lecha Wałęsy z Aleksandrem Kwaśniewskim w wyborach prezydenckich 1995 roku. Na koniec upadek rządów komunistycznych w wyborach 1997 roku i powrót na scenę polityczną prawicy zintegrowanej przez szefa NSZZ Solidarność Mariana Krzaklewskiego w ramach Akcji Wyborczej Solidarności. Dzieje polityczne współczesnej Polski pokazywane w kontekście pontyfikatu papieża Polaka i jego kolejnych pielgrzymek do ojczyzny w 1995, 1997 i 1999 roku. Dopiero w 1991 roku odbywają się w Polsce pierwsze wolne wybory parlamentarne. Startuje w nich blisko 100 ugrupowań, a mniejszościowa ordynacja powoduje, że do Sejmu trafia ich kilkanaście, czego efektem jest rozdrobnienie polityczne izby. Po dwu miesiącach negocjacji powstaje pierwszy demokratycznie wybrany rząd Jana Olszewskiego. Działając z poparciem niestabilnej większości parlamentarnej, nie jest w stanie przeprowadzić zamierzonych reform, wkrótce popada w konflikt z silnym prezydentem Lechem Wałęsa w sprawie polityki wobec Rosji oraz kontroli nad służbami specjalnymi. Próba lustracji polityków i urzędników III RP z prezydentem Wałesą na czele, spotyka się z kontrakcją koalicji antylustracyjnej pod przewodnictwem prezydenta i przy wsparciu Gazety Wyborczej. Autorzy dokumentu stawiają pytania: Jak w oparciu o mniejszościową ordynację kształtowała się polska scena polityczna? Czy rząd Jana Olszewskiego był zmarnowana szansą, czy ofiara spisku koalicji strachu? Jak dokonał się ostateczny rozłam w obozie politycznym opozycji antykomunistycznej i jak przebiegała lustracyjna oś podziału? 09:55 LATA PRZEŁOMU - ODC. 2 Film dokumentalny, 28 min, Polska, 2009 Reżyseria: Robert Kaczmarek Scenariusz: Krzysztof Nowak, Paweł Nowacki Zdjęcia: Andrzej Adamczyk Rząd Suchockiej, dziecko i ofiara Solidarności? (1992/93) Po nieudanej misji Waldemara Pawlaka, którego na premiera desygnował Lech Wałęsa, by przejął natychmiast służby specjalne po ustąpieniu rządu Olszewskiego, powstaje rząd Hanny Suchockiej. Koalicja parlamentarna UD KLD, ZCHN, PPG przy poparciu Solidarności daje większość sejmową, tymczasem w obozie opozycji patriotycznej po upadku rządu Olszewskiego następuje dalsza dezintegracja. Jak się okazuje, nie bez znaczenia są tu działania służb specjalnych. Tymczasem w kraju narasta fala protestów wobec ceny, jaką przychodzi społeczeństwu zapłacić za reformy. Z jednej bowiem strony spada inflacja i powstają tysiące prywatnych firm, z drugiej jednak wzrasta bezrobocie, w związku z upadkiem wielu wielkich państwowych zakładów pracy. Na protestach rolniczych wyrastać zaczyna Andrzej Lepper i jego Samoobrona. Gdy Solidarność wycofuje swoje poparcie dla rządu, ten upada, a Wałęsa rozwiązuje parlament rozpisuje nowe wybory. Autorzy dokumentu pytają: O Sukcesy i porażki premier Suchockiej. Jak rodziły się patologiczne zjawiska w gospodarce? Na czym polegał plan liberałów powszechnego uwłaszczenia? Czy działania służb specjalnych przeciw partiom opozycji były inicjatywą URM - u, czy pałacu prezydenckiego? Czy ustawa ograniczająca aborcję była rzeczywiście politycznym i społecznym kompromisem? 10:30 SENSACJE XX WIEKU - ZAGINIONE ARCHIWA, CZ. 1 Kameralne i studyjne (widowisko), 24 min, Polska, 2001 Reżyseria: Wojciech Pacyna Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Jan Tarczyński Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Pierwsza część odcinka poświęconego roli polskiego wywiadu w okresie II wojny światowej. 31 sierpnia 1939 roku pracownicy Ministerstwa Spraw Zagranicznych, archiwów wojskowych i wywiadu rozpoczęli gorączkowe palenie akt. Niestety, nie udało się zniszczyć lub zabezpieczyć wszystkich akt; niektóre bardzo ważne dokumenty trafiły w ręce Abwehry. Wiadomo, że na ich podstawie tylko w 1939 roku aresztowano 15 osób zwerbowanych przez wywiad polski, z których 10 skazano na śmierć. Śmierć poniosło także wielu oficerów II Oddziału, szczególnie zajadle tropionych przez Abwehrę. 11:05 SPÓR O HISTORIĘ - KONFEDERACJA BARSKA Dysk./wywiad/debata, 32 min, Polska, 2014 Scenariusz: Elżbieta Szumiec Wykonawcy: Jerzy Eisler, Tadeusz Panecki, Janusz Zuziak 29 lutego 1768 roku w miasteczku Bar na Podolu zawiązała się konfederacja. Jej celem była walka przeciw Rosji o przywrócenie suwerenności Polski, ale też detronizacja Stanisława Augusta i obalenie reform ustrojowych wprowadzonych w poprzednich latach przez jego stronnictwo. Po klęsce, tysiące konfederatów zostało zesłanych przez Katarzynę II na Syberię. Konfederacja barska uważana jest przez wielu za pierwsze polskie powstanie narodowe przeciwko zniewoleniu przez sąsiednie mocarstwa. 11:45 MOJA AMERYKA BĘDZIE TUTAJ Film dokumentalny, 19 min, Polska, 1992 Reżyseria: Dariusz Król Scenariusz: Dariusz Król Zdjęcia: Jacek Szostak Film dokumentalny, którego bohaterem jest Zygmunt (Israel) Warszawer, polski Żyd, cudem ocalały z zagłady podczas wojny. Stracił całą rodzinę, a przeżył dzięki pomocy sąsiadów - Polaków, którzy chronili go przez dwa lata, aż do ucieczki Niemców. Zygmunt Warszawer nie wyjechał z Polski jak inni Żydzi, chociaż mógł żyć w Nowym Jorku. Mieszka w Warszawie, ale co tydzień, na sobotę i niedzielę jeździ do swoich przyjaciół, którzy wtedy go ocalili. Tam, u nich, czuje się najlepiej i oni zawsze serdecznie go przyjmują. Film jest zapisem jednego takiego wyjazdowego weekendu. 12:30 CZAS HONORU - ODC. 63 "TO JA CIĘ ZNALAZŁEM" Serial wojenny, 44 min, Polska, 2012 Reżyseria: Michał Kwieciński, Michał Rosa, Grzegorz Kuczeriszka Scenariusz: Ewa Wencel, Jarosław Sokół Aktorzy: Ewa Wencel, Katarzyna Gniewkowska, Krzysztof Stelmaszyk, Maciej Zakościelny, Jakub Wesołowski, Jan Wieczorkowski, Antoni Pawlicki odc. 63 "To ja cię znalazłem" Major Zwonariew przesłuchuje Rainera. Niemiec próbuje wzbudzić u ubeka zainteresowanie swoją kartą przetargową, jaką jest archiwum AK. Rainer, twierdzi, że nie pamięta dokładnie miejsca, wskazując Władysława Konarskiego jako osobę, która wie, gdzie ukryto dokumenty. Władek tymczasem czeka w umówionym miejscu na Karola, który jednak się nie zjawia. Major Zwonariew kolejny raz ośmiesza i upokarza Wasilewskiego. Na dodatek przeciąga na swoją stronę Karola. Zwonariew organizuje przeniesienie więźniów Rainera, Michała, Orlickiego, Brodowicza i Celiny. Wasilewski chce poznać miejsce przeniesienia więźniów, jednak Zwonariew nie zgadza się na ujawnienie tej informacji. Sekretarka Kazimierza, Danuta, donosi na swojego szefa Karolowi. Kazimierz spotyka się z Adą i podczas intymnej rozmowy dowiaduje się o niechlubnej tajemnicy z przeszłości Ady. Ubecy w końcu wywożą ze szpitala Rudą, mimo protestu Marii. 13:25 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - NAMIBIA. PONADCZASOWA AFRYKA (FLAVORS) Film dokumentalny, 51 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos Namibia to stosunkowo mało znany kraj o zróżnicowanym krajobrazie. Rdzawe pustynie, parki narodowe i rozległe przestrzenie nad Atlantykiem. Bogactwa Namibii zaskakują podróżnych. Poza wspaniałymi pejzażami, kraj ten kryje w sobie również fascynującą mozaikę kultur. Namibia to jeden ze skarbów kontynentu afrykańskiego. Namibia leży w południowo - zachodniej części Afryki, nad Oceanem Atlantyckim. Dawniej stanowiła kolonię niemiecką, następnie była okupowana przez RPA. Uzyskała niepodległość w 1990 r. Namibia to olbrzymi, lecz słabo zaludniony kraj. Na jej obszarze - ponad dwukrotnie większym od terytorium Niemiec - żyje zaledwie 2 miliony mieszkańców. 14:30 HISTORIA W POSTACIACH ZAPISANA - TUTANCHAMON. NAJWIĘKSZY Z FARAONÓW (TOUTANKHAMON) Film dokumentalny, 59 min, Francja, 2013 Reżyseria: Laure Delalex Wykonawcy: Marek Ciuniel W 1922 roku, w sercu Doliny Królów, 750 kilometrów od Kairu, dwaj Anglicy dokonali odkrycia nienaruszonego grobowca faraona Tutanchamona. Temu odkryciu zawdzięcza on swoją sławę. W grobowcu znajdowały się tysiące przedmiotów, dziś eksponowanych w Muzeum w Kairze, ale przede wszystkim odkryto świetnie zachowane zwłoki faraona. W filmie pokazane zostaną techniki balsamowania zwłok, dzięki którym ciało faraona zachowało się w doskonałym stanie przez 3000 lat, bo Egipcjanie, chociaż celebrowali życie, mieli obsesję na punkcie śmierci. Rzucając wyzwanie upływowi czasu, wynaleźli mumifikację celową. Film to jednocześnie historia jednej z najpiękniejszych przygód archeologii zakończona, według niektórych, klątwą, jaka spadła na uczestniczących w wykopaliskach archeologów. 15:45 MARZYCIELE - KOSSAKÓWKA Dysk./wywiad/debata, 20 min, Polska, 2019 Reżyseria: Sylwester Szefer Scenariusz: Sylwester Szefer Zdjęcia: Wojciech Kursa Muzyka: Krzysztof Suchodolski Wykonawcy: Piotr Legutko (prowadzący), Paweł Nowakowski Dworek Kossaków w Krakowie to gniazdo kilku pokoleń znakomitych talentów malarskich i literackich. Protoplastą rodu jest Juliusz Kossak, który w 1869 roku zakupił dom przy ówczesnym placu Latarnia (obecnie plac Kossaka). Tu powstała pracownia malarska, w której tworzył także syn Juliusza Wojciech, a potem wnuk Jerzy. Siostrami Jerzego były Maria Pawlikowska - Jasnorzewska poetka i dramatopisarka oraz Magdalena Samozwaniec, pierwsza dama polskiej satyry. Kossakówka była otwartym domem dla inteligencji i artystów Krakowa. Można tu było spotkać Asnyka, Witkacego, Fałata, Stryjeńską, Tuwima, Boya, Paderewskiego i wielu innych wybitnych twórców. 16:10 HISTORIA POLSKI - ORŁEM BYĆ Film dokumentalny, 20 min, Polska, 2014 Scenariusz: Anna Pietraszek 2 lipca 1939 r. na szczycie Nanda Devi East w Himalajach, w Indiach stanęli Bujak i Klarner, dwaj z czterech uczestników pierwszej w historii wyprawy Polaków w najwyższe góry świata. Była to wyprawa prekursorska w eksploracji Himalajów, w skali świata. Ten wielki wyczyn Polacy traktowali jako przygotowanie do wyprawy na Mont Everest. Ale II wojna światowa pokrzyżowała wszelkie plany, skryła także glorię sukcesu. Po wojnie komuniści zakazali wszelkich publikacji o tej wyprawie, jej uczestnicy poszli w zapomnienie. W 2009 r. została zorganizowana druga wyprawa na Nanda Devi - w 70. rocznicę tego ogromnego wyczynu Polaków. Wspinacze zabrali ze sobą polską flagę, aby po powrocie wręczyć ją prezydentowi. I o tej wyprawie opowiada film, w którym wykorzystano materiały archiwalne z wyprawy w 1939 r. Film był prezentowany na pokazach w Zakopanem [festiwal filmow górskich], także w Muzeum Sportu oraz w Kalkucie na Międzynarodowym Festiwalu. 16:45 PIERWSZY VIRTUTI MILITARI Reportaż, 27 min, Polska, 2009 Reżyseria: Leszek Wiśniewski Zdjęcia: Stanisław Jaruga Bohaterem filmu jest śp. kapral Wincenty Dziechciarz, ułan 24. Pułku Ułanów z Kraśnika, poległy 2 września 1939 roku pod Wysoką w Beskidzie Makowskim. Według naocznych świadków (wspomina o tym w swej książce "Od podwody do czołgu" gen. Stanisław Skibiński i inni autorzy) zniszczył on tego dnia siedem niemieckich czołgów. Spłonął ostrzelany pociskami zapalającymi. Bohaterski działonowy armaty ppanc został pośmiertnie odznaczony Srebrnym Krzyżem Virtuti Militari, bez wątpienia jako jeden z pierwszych żołnierzy Września. Nie jest znane miejsce pochówku kaprala Dziechciarza, nie wiadomo, skąd dokładnie pochodził, rodzina nigdy nie odebrała bojowego odznaczenia... Zamiarem autora jest przywołanie minionego czasu, przywrócenie naszej pamięci postaci zwykłego żołnierza, który swój obowiązek wykonał do końca i ostatecznie. Wspólnie z muzealnikami z Muzeum 24. Pułku Ułanów w Kraśniku (jedynego pułkowego muzeum w Polsce) chciałby autor odnaleźć rodzinę Wincentego Dziechciarza (prawdopodobnie mieszka ona w powiecie kraśnickim), wręczyć jej akt nadania Virtuti Militari wraz z odznaczeniem oraz odnaleźć mogiłę kaprala. Wszystko to działoby się przed kamerą. Autor dysponuje oryginałem dziennika ułana Stanisława Tymina z 24. Pułku z września 1939 roku, licznymi opracowaniami dotyczącymi walk pod Jordanowem i Rabką, kontaktami z muzealnikami z Kraśnika i pasjonatami historii z Małopolski. Dodać trzeba przy tym, że 24. Pułk Ułanów im. Hetmana Stanisława Żółkiewskiego wsławił się niezwykłym bohaterstwem w czasie II wojny światowej, walcząc zwycięsko od 1939 roku po maj roku 1945. Został za to odznaczony Orderem Wojennym Virtuti Militari, a tylko jeden pułk w roku mógł dostąpić tego zaszczytu. Na tle wspomnień o heroicznych bojach Brygady Pancernej płk. Maczka toczy się reporterska opowieść o zwykłym żołnierzu. 17:20 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - POLSKA SWEMU OBROŃCY Magazyn, 22 min, Polska, 2016 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki Polska swemu obrońcy Encyklopedie, opisując II wojnę światową, nie mają wątpliwości tylko co do tego, kiedy się zaczęła. Jej koniec już nie jest cezurą tak łatwą do wyznaczenia. Dla bohatera naszej opowieści szeregowego Teofila Jurka z 21. Pułku Strzelców Kaniowskich wojna skończyła się dopiero po 76 latach, skończyła się pięknym i podniosłym pożegnaniem żołnierza, takim, jakie ojczyzna winna jest każdemu ze swych obrońców. Przyszło nam tu przeżyć wspólnie z innymi uczestnikami uroczystości chwile niezwykle podniosłe. Ale w tle kołacze się myśl, ileż takich zagubionych po polach i lasach bohaterów czeka na lokalnych tropicieli historii, którzy zechcą zmierzyć się z tajemnicą. Okruchy pamięci Kolejna historia ma również nieśmiertelnik w tle. Jeden z sympatyków naszego programu odnalazł w okolicach Iłży nieśmiertelnik Dydka Stańczyka - żołnierza 3, Dywizji Piechoty. Za pośrednictwem telewidzów postaramy się odnaleźć rodzinę tego żołnierza, która dzięki temu będzie mogła dołączyć nieśmiertelnik do zbioru cennych rodzinnych pamiątek. Mamy nadzieję, że ta sprawa rychło znajdzie swój ciąg dalszy. Odnalezione fotografie Wrzesień 1939. Miejsce akcji Gdańsk. Poczta gdańska to jedna z wrześniowych ikon. Wydawało się, że o obronie pocztowców wiemy już wszystko. Do czasu, gdy w nasze ręce nie trafił pewien album z fotografiami. 17:50 KOŁO HISTORII - OBLICZA NASZEJ I WASZEJ WOLNOŚCI Reportaż, 33 min, Polska, 2013 Scenariusz: Edyta Maksymowicz Edyta Maksymowicz opowiada o losach ludzi uwiecznionych na fotografiach zdeponowanych w Wilnie w Litewskim Archiwum Historycznym. Trzy albumy pochodzące z połowy XIX wieku zawierają w sumie 800, tak niezwykłych fotografii, że trafiły one na Listę Światowego dziedzictwa Kultury UNESCO. Fotografie te powstały na zlecenie słynnego generała Murawiowa Wieszaciela, w czasach, kiedy koszt jednego zdjęcia równał się wartości konia. Generał w taki sposób postanowił uwiecznić katów i ofiary represji, które prowadził po powstaniu styczniowym na Litwie. 18:35 POPIELEC - ODC. 1/9 - UCIECZKA Serial wojenno - obyczajowy, 57 min, Polska 1982 Reżyseria: Ryszard Ber Scenariusz: Ryszard Ber, Wiesław Myśliwski Zdjęcia: Wiesław Kaczmarek Muzyka: Jerzy Maksymiuk Występuja: Tomasz Dedek, Alicja Jachiewicz, Bożena Adamek, Mirosław Skupin, Stanisław Michalski, Joanna kowska, Piotr Grabowski, Ryszard Kotys, Zdzisaw Kozieä, Adam Bauman, Jerzy Block, Tadeusz Chudecki, Elbieta Goliäska, Stanisaw Grka, Maciej Graj, Eugeniusz Kamiński, Zdzisaw Kuniar, Katarzyna aniewska, Andrzej Mrozek, Jerzy Rogalski, Stefan Szmidt, Krzysztof Świętochowski, Jerzy Turek, Barbara Walkwna, Tomasz Zaliwski, Zbigniew Zamachowski i inni Zanim "Popielec" wszedł na polskie ekrany, dostał na włoskim festiwalu "Teleconfronto" specjalne wyróżnienie za "oryginalny, wolny od retoryki sposób pokazania życia wsi polskiej w czasie okupacji hitlerowskiej". Zwykle zagraniczne nagrody dla rodzimych filmów sprzyjają ich pozytywnej recepcji nad Wisłą. W przypadku "Popielca" było jednak inaczej. Już po emisji pierwszych odcinków w prasie branżowej i nie tylko rozpętała się burza. Twórcom serialu zarzucono szokowanie brutalnością i erotyzmem. Do rozmaitych redakcji nadchodziły dziesiątki listów od czytelników oburzonych tak negatywnym potraktowaniem chłopów, odmawianiem im patriotycznych uczuć i wierności jakimkolwiek ideałom. Były wszakże i głosy broniące "Popielca". Chwalono cykl za próbę odbrązowienia legend o ludowym patriotyzmie, doceniano odrzucenie kultywowanych przez film polski stereotypów o wojennym bohaterstwie, poświęceniu i ofierze. Zwolennicy "Popielca" interpretowali go jako nie tyle obraz moralności czy uczuć pewnej grupy społecznej, lecz jako zapis stanu świadomości "porażonej wojną", dramat ludzi zagubionych, który pogrążają się w coraz większej degrengoladzie. Scenariusz "Popielca" powstał na kanwie powieści Włodzimierza Kaczyńskiego. Jednym z jej adaptatorów na potrzeby ekranu był Wiesław Myśliwski. Nazwisko autora "Pałacu", widniejące w czołówce serialu, wydatnie wzmacnia argumenty za prawdopodobieństwem przedstawionych w nim wydarzeń. Głównym bohaterem "Popielca" jest młody chłop Józuś Garstka. Akcja cyklu zaczyna się w chwili, gdy wspólnie ze swoim przyjacielem Półpankiem ucieka z rąk granatowej policji. Obaj ukrywają się u rodziny Półpanka. Niebawem Józuś nawiązuje romans z młodą żoną Płonki. Miejscowy nauczyciel Dobrowolski zaczyna organizować tajne nauczanie. We wsi pojawia się też "nowy" nazwiskiem Bebok. Pewnego dnia Półpanek proponuje Józusiowi, by wspólnie przystąpili do leśnej partyzantki. Nie jest to jednak takie łatwe, gdyż dwójką przyjaciół bardzo interesuje się Waluś, domniemany konfident. 19:45 "303" Film dokumentalny, 58 min, Polska, 2016 Reżyseria: Tomasz Magierski Historia pilotów Dywizjonu 303: Witolda Urbanowicza, Mirosława Ferica i Johna Kenta. Bohaterami filmu są ich dzieci: Witold Urbanowicz junior, Filip Feric i Alexandra Kent, którzy podążając śladami ojców odkrywają nieznane dla widza fakty z kariery i życia osobistego asów Bitwy o Wielką Brytanię. Urodzeni i wychowani poza granicami Polski bohaterowie dokumentu komunikują się po angielsku, przez co opowiadana historia staje się łatwiej zrozumiała dla międzynarodowej widowni. Akcja filmu rozpoczyna się we wrześniu 2012 r. , kiedy to synowie pilotów odbywają podróż do Dęblina, aby wziąć tam udział w prezentacji samolotów Mig - 29 ozdobionych portretami Witolda Urbanowicza i Mirosława Ferica. Ważną częścią narracji filmu jest kronika Dywizjonu 303 założona przez Mirosława Ferica, a także niepublikowana dotąd korespondencja Witolda Urbanowicza z jego żoną Jadwigą Korsak oraz dzienniki Johna Kenta. Wykorzystane zostaną także oryginalne nagrania radiowe i unikalne filmowe materiały archiwalne. Współczesnym akcentem w filmie jest sekwencja malowania portretów polskich pilotów na samolotach Mig - 29 w jednostce w Mińsku Mazowieckim. Na tle tych scen przedstawiamy historię Eskadry Kościuszkowskiej oraz jej międzynarodowy charakter i znaczenie. Podobny wydźwięk ma scena odkopywania w podwarszawskich lasach szczątków samolotu P - 11c Mirosława Ferica, zestrzelonego we wrześniu 1939 roku. 22:00 BODO Film biograficzny, muzyczny, 106 min, Polska 2016 Reżyseria: Michał Kwieciński Scenariusz: Doman Nowakowski, Piotr Derewenda Muzyka: Atanas Valkow Aktorzy: Antoni Królikowski, Tomasz Schuchardt, Agnieszka Wosińska, Anna Pijanowska, Patrycja Kazadi Zrobiony z rozmachem film, w którym uwagę zwracają kostiumy, scenografia i zdjęcia oraz wspaniałe kompozycje Atanasa Valkova, polskiego kompozytora pochodzącego z Bułgarii. Akcja rozpoczyna się w 1917 roku. 18 - letni Bodzio, wbrew woli rodziny, która marzy, by został lekarzem, wybiera karierę sceniczną i ucieka z domu. W najśmielszych oczekiwaniach nie spodziewa się jednak, że szybko stanie się gwiazdą. Pierwsze kroki stawia w rewiach jako piosenkarz i tancerz, w Poznaniu, Łodzi, próbuje też sił w stolicy. Po wylansowaniu swojego pierwszego przeboju "Titina", dostaje propozycję występu w filmie. W 1925 r. debiutuje na dużym ekranie, w romantycznej komedii "Rywale", która przynosi mu rozgłos i sławę. W latach 30. XX wieku Bodo zaczyna pisać scenariusze, a następnie sprawdza się także jako reżyser. Z równym powodzeniem zostaje producentem i jednym z właścicieli wytwórni filmowej. Po wybuchu II wojny światowej wraz z grupą warszawskich artystów wyjeżdża do Lwowa, który jest zajęty przez Rosjan. Ostatecznie podejmuje decyzję o emigracji do Ameryki. Nie zdąży wyjechać, zostaje aresztowany przez NKWD i wywieziony do Moskwy, gdzie trafia do więzienia. 24:00 SENSACJE XX WIEKU - ZAGINIONE ARCHIWA, CZ. 1 Kameralne i studyjne (widowisko), 24 min, Polska, 2001 Reżyseria: Wojciech Pacyna Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Jan Tarczyński Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Pierwsza część odcinka poświęconego roli polskiego wywiadu w okresie II wojny światowej. 31 sierpnia 1939 roku pracownicy Ministerstwa Spraw Zagranicznych, archiwów wojskowych i wywiadu rozpoczęli gorączkowe palenie akt. Niestety, nie udało się zniszczyć lub zabezpieczyć wszystkich akt; niektóre bardzo ważne dokumenty trafiły w ręce Abwehry. Wiadomo, że na ich podstawie tylko w 1939 roku aresztowano 15 osób zwerbowanych przez wywiad polski, z których 10 skazano na śmierć. Śmierć poniosło także wielu oficerów II Oddziału, szczególnie zajadle tropionych przez Abwehrę. 00:30 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - MUSSOLINI Magazyn, 19 min, Polska, 1996 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Andrzej Żydaczewski Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Cykliczna audycja popularyzująca wiedzę o historii II wojny światowej. Odcinek poświęcony Benito Mussoliniemu. Obraz tworzą czarno - białe archiwalne materiały filmowe. 01:00 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - POLSKA SWEMU OBROŃCY Magazyn, 22 min, Polska, 2016 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki Polska swemu obrońcy Encyklopedie, opisując II wojnę światową, nie mają wątpliwości tylko co do tego, kiedy się zaczęła. Jej koniec już nie jest cezurą tak łatwą do wyznaczenia. Dla bohatera naszej opowieści szeregowego Teofila Jurka z 21. Pułku Strzelców Kaniowskich wojna skończyła się dopiero po 76 latach, skończyła się pięknym i podniosłym pożegnaniem żołnierza, takim, jakie ojczyzna winna jest każdemu ze swych obrońców. Przyszło nam tu przeżyć wspólnie z innymi uczestnikami uroczystości chwile niezwykle podniosłe. Ale w tle kołacze się myśl, ileż takich zagubionych po polach i lasach bohaterów czeka na lokalnych tropicieli historii, którzy zechcą zmierzyć się z tajemnicą. Okruchy pamięci Kolejna historia ma również nieśmiertelnik w tle. Jeden z sympatyków naszego programu odnalazł w okolicach Iłży nieśmiertelnik Dydka Stańczyka - żołnierza 3, Dywizji Piechoty. Za pośrednictwem telewidzów postaramy się odnaleźć rodzinę tego żołnierza, która dzięki temu będzie mogła dołączyć nieśmiertelnik do zbioru cennych rodzinnych pamiątek. Mamy nadzieję, że ta sprawa rychło znajdzie swój ciąg dalszy. Odnalezione fotografie Wrzesień 1939. Miejsce akcji Gdańsk. Poczta gdańska to jedna z wrześniowych ikon. Wydawało się, że o obronie pocztowców wiemy już wszystko. Do czasu, gdy w nasze ręce nie trafił pewien album z fotografiami.