TVP3 Niedziela, 14.07.2019 07:35 MOSTY AMERYKI. HISTORIA RUDOLFA MODRZEJEWSKIEGO CZ. 1 (BRIDGING URBAN AMERICA THE STORY OF RALPH MODJESKI) Film dokumentalny, 43 min, USA, 2016 Reżyseria: Leonard Myszynski, Barbara Myszynski Muzyka: Tomasz J. Opałka Historia życia Rudolfa Modrzejewskiego. Urodził się w 1861 roku w Bochni, jego matką była słynna polska aktorka Helena Modrzejewska. Kiedy miał 15 lat, wyemigrowali do USA. Zamierzał wówczas zostać pianistą, uczył się z Ignacym Janem Paderewskim. Ostatecznie wybrał jednak zawód inżyniera - budowniczego mostów. Jest projektantem wielu najważniejszych mostów XX wieku. Zbudował ich kilkadziesiąt, m.in.: Quebec Railway Bridge w Kanadzie, Benjamin Franklin Bridge w Filadelfii, Huey P. Long w Nowym Orleanie, San Francisco - Oakland Bay Bridge, Blue Water Bridge. Ralph Modjewski, jak się nazywał w USA, był pionierem w budownictwie mostów wiszących. Przyznano mu nagrodę Instytutu Franklina i ceniony medal Johna Fritza, którego zdobywcami byli również Alexander Graham Bell, Edison i Marconi. Szczególnie wzruszył go prezent, który otrzymał z okazji 75. urodzin od Delaware River Joint Commision. Była to piękna ilustrowana księga zawierająca listy pochwalne od kolegów po fachu. To filmowa podróż po Ameryce, przedstawiająca jego innowacyjne rozwiązania inżynierskie, uważane za ponadczasowe zestawienie sztuki i praktyki. Twórcy dokumentu pokazali także więzi Heleny Modrzejewskiej z synem. Twórcy zadedykowali swój film wszystkim, którzy zginęli budując mosty. 09:00 NAJMŁODSI MIESZKAŃCY KRAINY ŚNIEGU (SNOW BABIES) Film dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2014 Reżyseria: Veronica Fury Scenariusz: Simone Mackinder Zaczynamy dzień w jednym z najzimniejszych regionów naszej planety. Przekonamy się, że śnieg jest znakomitym miejscem na zapasy. Będą też zjazdy ślizgiem. Koniecznie trzeba obejrzeć pingwinki, podróżujące autostopem w stylu południowo - biegunowym. A jeśli chodzi o małpowanie starszych, to maluchy naprawdę się na tym znają. Mroźne temperatury są przyczyną powstania jednego z najbardziej nieprzyjaznych środowisk na świecie. Krainy te nie tylko doświadczają temperatury sięgającej minus 50 stopni Celsjusza, ale także ciemności przez wiele długich miesięcy. Mimo że dla wielu są to niemożliwe do życia pustkowia, dla innych to idealne miejsce do zamieszkania. Nie tylko są w stanie przetrwać, ale również świetnie się rozwijać. Widzów czeka fantastyczny jednodniowy pobyt w mroźnym, śnieżnym świecie. 15:15 SEKRETY OJCA - ODC. 40 (BABAM VE AILESI (FAMILY SECRETS), BOLUM 40) Serial obyczajowy, 32 min, Turcja, 2016 Reżyseria: Nihat Durak Aktorzy: Ceyda Duvenci, Bulent Inal, Ayca Bingol, Sercan Badur, Caner Sahin, Erdem Akakce odc. 40 Suzan wraca do zdrowia. Gdy dowiaduje się, że Nilgün również jest w szpitalu, obrzuca ją obelgami. Nilgün nie może uwierzyć, że Kemal zostanie na noc przy łóżku Suzan. Tymczasem Suzan grozi Macide i Tamerowi, że powie o wszystkim policji. Fadil na zlecenie Tamera próbuje ją udusić. Kemal udaremnia jednak próbę morderstwa. W napadzie wściekłości, Kadir atakuje brygadzistę. Hasret i Ibo bardzo się do siebie zbliżają. 23:05 MYŚLI O POLSCE Film dokumentalny, 50 min, Polska, 1999 Scenariusz: Alina Czerniakowska Wykonawcy: Józef Garliński Na zachodnioeuropejskim i amerykańskim rynku wydawniczym odniósł duży sukces. Jego książki, przetłumaczone na kilkanaście języków, choć opowiadały o niełatwych sprawach, zawsze znajdowały czytelników. W Polsce jednak przez dziesięciolecia były niedostępne. Po wojnie osiadł w Wielkiej Brytanii i zawsze był na Zachodzie ambasadorem polskich spraw. Odkąd ojczyzna odzyskała niepodległość, odwiedza ją często. Prezydent Lech Wałęsa nadał mu Krzyż Komadorski w Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi dla kultury polskiej. A jego żonę Irlandkę - Polkę z wyboru, uczestniczkę Powstania Warszawskiego, orędowniczkę spraw Polski w Wielkiej Brytanii - odznaczył KrzyżemKawalerskim Polonia Restituta. Józef Garliński urodził się w Kijowie przed I wojną światową w polskiej rodzinie osiadłej w tym mieście od pokoleń. Szybko jednak stracił dostatnie dzieciństwo. Rodzice się rozwiedli, resztę zabrała rewolucja październikowa. W 1920 roku wraz ze starszym bratem znalazł się w Polsce. Kształcił się w Warszawie, u pijarów w Rakowicach, jezuitów w Chyrowie, Korpusie Kadetów w Rawiczu. Ostatecznie maturę zdał w Kaliszu. Potem odbył służbę wojskową w Szkole Rezerwy Podchorążych w Grudziądzu i podjął studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim. W 1936 roku poznał największą miłość swego życia - Eileen Short, Irlandkę, którą zrządzenie losu przywiodło do Polski. Pobrali się w 1939 roku. Wkrótce i Józef Garliński z I Pułkiem Szwoleżerów ruszył na front. Ranny powrócił do Warszawy i włączył się w działalność podziemia: najpierw w ZWZ, potem w Kontrwywiadzie Komendy Głównej AK. Na tajnych kompletach ukończył prawo. Aresztowany, osadzony na Pawiaku, a potem wywieziony do Oświęcimia działał tam w ruchu oporu. Już po wojnie dokotoryzował się na Uniwersytecie Londyńskim pisząc o tym pracę, wydaną potem pod tytułem "Fighting Auschwitz". Tą książką i wykładami wygłaszanymi w zachodniej Europie i Stanach Zjednoczonych całymi latami starał sie pokazać prawdę o Oświęcimiu zakłamaną przez propagandę amerykańską. W filmie opowiadającym o jego życiu dr Józef Garliński w rozmowie z Aliną Czerniakowską mówi o swoich wojennych przeżyciach, polskim antysemityzmie i przyczynach antypolonizmu Żydów amerykańskich, ocenia powojenną i dzisiejszą rzeczywistość i sytuację Polski, przedstawia korzyści, jakie mogą dla naszego kraju wyniknąć z dołączenia do państw Uniii Europejskiej, wskazuje polskie wady. Mówi o konieczności pamiętania o zbrodniach, lecz przekonuje o potrzebie wybaczenia wrogom. Bohater dokumentu zmarł 29 listopada 2005 w Londynie. 02:35 JĘZYK ORKIESTRY Reportaż, 10 min, Polska, 2016 Autor: Jan Józefowski Orkiestra porozumiewa się także poza sferą dźwięków i ruchu batuty. Na marginesach nut znajdują się zapiski, coś w rodzaju języka orkiestry. Ironiczny, żartobliwy zapis relacji między muzykami a dyrygentami. Na krawędziach nut toczy się, w opozycji do dźwięków, słowna walka. Muzycy komentują swoją pracę, czasem odreagowują napięcia w orkiestrze, czasem wyżywają się po prostu na wszechwładnych dyrygentach. Bywa, że dyrygenci zapisują tam rzeczy, których nie odważyli by się powiedzieć muzykom. Poznajmy więc język orkiestry. 03:50 NAJMŁODSI MIESZKAŃCY KRAINY ŚNIEGU (SNOW BABIES) Film dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2014 Reżyseria: Veronica Fury Scenariusz: Simone Mackinder Zaczynamy dzień w jednym z najzimniejszych regionów naszej planety. Przekonamy się, że śnieg jest znakomitym miejscem na zapasy. Będą też zjazdy ślizgiem. Koniecznie trzeba obejrzeć pingwinki, podróżujące autostopem w stylu południowo - biegunowym. A jeśli chodzi o małpowanie starszych, to maluchy naprawdę się na tym znają. Mroźne temperatury są przyczyną powstania jednego z najbardziej nieprzyjaznych środowisk na świecie. Krainy te nie tylko doświadczają temperatury sięgającej minus 50 stopni Celsjusza, ale także ciemności przez wiele długich miesięcy. Mimo że dla wielu są to niemożliwe do życia pustkowia, dla innych to idealne miejsce do zamieszkania. Nie tylko są w stanie przetrwać, ale również świetnie się rozwijać. Widzów czeka fantastyczny jednodniowy pobyt w mroźnym, śnieżnym świecie. 04:40 KRÓL EDWARD Reportaż, 15 min, Polska, 2014 Opowieść o legendarnej postaci szczecińskiego boksu, Edwardzie Królu. Zasłużonym zawodniku, wychowawcy młodzieży, trenerze. Pełnym ciepła i empatii człowieku. W reportażu wykorzystano unikatowe materiały archiwalne obrazujące karierę pana Edwarda. 05:30 OPERACJA ZDROWIE! - /20/ OKULISTYKA Magazyn, 25 min, Polska, 2019 Autor: Piotr Poraj Poleski Wszystko o zaćmie, jej przyczynach i leczeniu. Zaćma zwana również kataraktą, objawia się: zamazanym i niejasnym widzeniem, utratą zdolności widzenia dalekowzrocznego, trudnościami w odróżnianiu kolorów, trudnościami z widzeniem w nocy i po ciemku, podwójnym widzeniem. Jak dochodzi do zaćmy? Na czym polega operacja zaćmy? Jak wybierać soczewki? Kim jest optometrysta i czym się zajmuje? W programie o operacjach usuwania zaćmy, nowoczesnych soczewkach i badaniach okulistycznych.