TVP Kultura Środa, 10.07.2019 08:45 SZLAKIEM MIEJSC NIEZWYKŁYCH - POMNIKI HISTORII - LUBIŃ Felieton, 5 min, Polska, 2015 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Tomasz Drozdowicz Klasztor oo. benedyktynów w Lubiniu ma bardzo wczesną metrykę sięgającą pierwszych wieków chrześcijaństwa w Polsce. Powstał ok. 1075 na fali fundacji benedyktyńskich. To tu działa jedna z największych w Wielkopolsce bibliotek klasztornych. To także jeden z najdłużej działających w Polsce ośrodków monastycznych. Urzeka autentycznością, bogactwem zabytków, niezwykłą atmosferą ciszy i kontemplacji. Benedyktyni w Lubiniu utrzymują się głównie z pracy swoich rąk. Słyną z pysznych i zdrowych nalewek. Jak się je wytwarza? Zobaczymy w kolejnym odcinku. 09:00 KSIĘGA PRZESTRZENI - CHAŁUPA DO PRACY Magazyn, 29 min, Polska, 2016 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Beata Hyczko Wykonawcy: Bogna Świątkowska (prowadząca), Jarosław Trybuś (prowadzący) Odcinek poświęcony architekturze służącej pracy i zarabianiu a więc przede wszystkim najsilniej obsadzonemu gatunkowi architektury ostatnich lat, jakim są budynki biurowe lub biurowo - usługowe. W odcinku: - siedziba firmy Ericpol w Łodzi (Horizone Studio) - siedziba firmy Asseco w Warszawie (Hermanowicz Rewski Architekci) - pomorski Park Naukowo - Technologiczny w Gdyni (AEC Krymow i Partnerzy) - siedziba Wiadomości Wrzesińskich we Wrześni (Ultra Architects) - budynek biurowy Chmielna 25 w Warszawie (Bulanda i Mucha Architekci) 09:40 GOŁĄB PRZYSIADŁ NA GAŁĘZI I ROZMYŚLA O ISTNIENIU (EN DUVA SATT PA EN GREN OCH FUNDERADE PA TILLVARON / A PIGEON SAT ON A BRANCH REFLECTING ON EXISTENCE) Komediodramat, 95 min, Szwecja/Niemcy/Norwegia/Francja, 2014 Reżyseria: Roy Andersson Scenariusz: Roy Andersson Zdjęcia: Istvn Borbs, Gergely Plos Muzyka: Hani Jazzar, Gorm Sundberg Aktorzy: Holger Andersson, Nils Westblom, Viktor Gyllenberg, Lotti Törnros, Jonas Gerholm Gołąb siedzi na gałęzi, zastanawiając się nad egzystencją, to ostatni rozdział trylogii o istocie bycia człowiekiem. stworzony przez Roya Anderssona po "Pieśniach z drugiego piętra" i "Dla Ciebie, człowieku". Każdy, kto zna szwedzkiego reżysera, wie, czego można się po nim spodziewać - ruchomych obrazów, statycznej kamery, serii szkiców czy scenek, czasem brutalnych, czasem surrealistycznych, zawsze zabarwionych czarnym humorem. Film rozpoczyna się trzyczęściowym wprowadzeniem, pozornie niezwiązanym z resztą fabuły: scenami trzech absurdalnych śmierci. Reszta historii skupia się głównie na postaciach dwóch sprzedawców: Jonathanie i Samie. Sprzedają (należałoby raczej powiedzieć - próbują sprzedać) torby śmiechu, wampirze kły i plastikowe maski tak zwanego Wujka Jeden Ząb. Twierdzą, że chcą pomóc ludziom dobrze się bawić, ale ich zachowanie i wizerunek pasowałby bardziej parze grabarzy. Oprócz nich w filmie występuje też nauczycielka tańca w średnim wieku, która w dość oczywisty sposób komunikuje swoje zainteresowanie jednym z męskich uczniów a ten, zawstydzony, musi hamować ją podczas ćwiczeń. Jest Karol XII, który planuje najazd na Rosję, ale spędza większość swoich dni, przesiadując w barach, zamawiając wodę i flirtując z młodą barmanką. Jest i Lotta, właścicielka Baru Kulejącej Lotty, która wymienia pocałunki za drinki. Są to bohaterowie, których nie sposób nie kochać. Te postaci, tak wyolbrzymione dla celów czarnej komedii, nie są wcale dalekie od nas: zmierzamy się więc oko w oko z naszym bólem i jedyne co nam pozostaje, to próbować się uśmiechnąć. Nawet jeśli będzie to uśmiech wymuszony. (loopedmag.com) 11:30 NAJWAŻNIEJSZY DZIEŃ ŻYCIA - ODC. 5/9 - TELEFON Film obyczajowy, 49 min, Polska 1974 Reżyseria: Sylwester Szyszko Scenariusz: Andrzej Zbych Zdjęcia: Maciej Kijowski Muzyka: Waldemar Kazanecki Aktorzy: Zdzisław Wardejn, Stanisław Michalski, Janusz Bukowski, Marek Barbasiewicz, Grażyna Szapołowska, Eugeniusz Kamiński, Jerzy Molga, Ludwik Pak, Dorota Stalińska Docent Śliwiński odmawia studentce zaliczenia w późniejszym terminie. Wieczorem w domu odbiera dziwny telefon od młodej kobiety, zamierzającej popełnić samobójstwo. Nieoczekiwanie dla siebie docent uruchamia akcję ratunkową. Jeździ z patrolem milicyjnym w poszukiwaniu kobiety, dociera do jej koleżanek i niewiernego narzeczonego. Następnego dnia patrzy na świat zupełnie inaczej. Kiedy studentka przychodzi ponownie prosić go o możliwość zaliczenia - wyznacza jej termin egzaminu. 12:30 NAJWAŻNIEJSZY DZIEŃ ŻYCIA - ODC. 6/9 - BRODA Film obyczajowy, 66 min, Polska 1974 Reżyseria: Andrzej Konic Scenariusz: Andrzej Zbych Zdjęcia: Antoni Wójtowicz Muzyka: Waldemar Kazanecki Aktorzy: Witold Dębicki, Janusz Bukowski, Marek Barbasiewicz, Teresa Marczewska, Eugeniusz Fulde, Andrzej Chrzanowski, Alicja Jachiewicz, Izabela Olszewska, Tadeusz Schmidt, Jerzy Nowak, Wojciech Ziętarski Do prowincjonalnej szkoły przyjeżdża nowy nauczyciel, Krzysztof Kulak. Wyróżnia się młodym wiekiem, okazałą brodą i niekonwencjonalnym podejściem do uczniów. Przechodzi z nimi na ty, traktuje jak partnerów, uczy samodzielnego myślenia. Jest bardzo lubiany przez uczniów, nawet lubią go koledzy - nauczyciele, pozytywnie ocenia jego pracę wizytator, ale dla dyrekcji szkoły i władz miasta taki pedagog stanowi problem nie do zaakceptowania. Koniec roku szkolnego to zarazem ostatni dzień Kulaka w prowincjonalnym mieście. 14:15 Z POWAŻANIEM, L. COHEN - KONCERT GALOWY (29 PRZEGLĄD PIOSENKI AKTORSKIEJ WE WROCŁAWIU 2008) CZ. 2 Koncert, 52 min, Polska, 2008 Reżyseria: Andrzej Domalik Scenariusz: Andrzej Domalik Muzyka: Leonard Cohen Wykonawcy: Kinga Preis, Jolanta Fraszyńska, Magda Kumorek, Justyna Szafran, Bogna Woźniak, Jan Kanty Pawluśkiewicz, Zbigniew Zamachowski, Wojciech Malajkat, Marcin Przybylski, Bartek Porczyk, Arek Brykalski, Mariusz Kilian Druga część koncertu galowego 29. Przeglądu Piosenki Aktorskiej. Koncert reżyserował Andrzej Domalik, który postanowił poświęcić go piosenkom najsłynniejszego kanadyjskiego barda, Leonarda Cohena. W koncercie wystąpili: Kinga Preis, Jolanta Fraszyńska, Magda Kumorek, Justyna Szafran, Bogna Woźniak, Jan Kanty Pawluśkiewicz, Zbigniew Zamachowski, Wojciech Malajkat, Marcin Przybylski, Bartek Porczyk, Arek Brykalski i Mariusz Kiljan. 15:15 CO MÓWIĄ LEKARZE Dramat, 24 min, Polska, 2009 Reżyseria: Michał Wnuk Scenariusz: Michał Wnuk Zdjęcia: Michał Popiel-Machnicki, Michał Bielawski Aktorzy: Agnieszka Glińska, Dominika Ostałowska, Tomasz Borkowski, Karolina Stefańska Dr Glik, anestezjolog, przystępuje do stwierdzania zgonu osiemnastoletniej samobójczyni i podjęcia decyzji o pobraniu jej organów do przeszczepu. Dochodzi jednak do spotkania z matką dziewczyny, która nie ufa lekarzom. Film powstał w ramach projektu "30 minut". 15:50 SIÓDMY POKÓJ (LA SETTIME STANZA. LA SEPTIEME DEMEURE. A HEDETIK SZOBA) Dramat biograficzny, 107 min, Polska/Węgry/Francja/Włochy, 1995 Reżyseria: Marta Meszaros Scenariusz: Marta Meszaros, Ewa Ptak, Roberta Mazzoni Zdjęcia: Piotr Sobociński Muzyka: Moni Ovadia Aktorzy: Maja Morgenstern, Elide Melli, Ileana Carini, Jan Nowicki, Anna Polony, Jerzy Radziwiłowicz, Jerzy Bińczycki, Giovanni Capalbo, Dorota Pomykała W ciągu kilkudziesięciu lat swojej reżyserskiej kariery Marta Meszaros zdobyła sobie miano specjalistki od filmów o kobietach i polityce. Artystka odżegnuje się jednak od przypisywanych jej politycznych zainteresowań. Zapewnia, że społeczne przewroty i dziejowe burze ukazuje wyłącznie dlatego, że nie sposób ich oddzielić od losów filmowych bohaterek. "Siódmy pokój" to opowieść o niezwykłym życiu i śmierci błogosławionej Edyty Stein (1891 - 1942). Uczennica, a później asystentka twórcy fenomenologii, Edmunda Husserla, autorka licznych prac filozoficznych i teologicznych, pochodziła z rodziny żydowskiej. Jako dojrzała osoba zdecydowała się zmienić religię i przejść na katolicyzm. Z tego powodu została wyklęta przez rodzinę. Po dojściu Hitlera do władzy usunięto ją z uczelni. Wstąpiła wtedy do zakonu sióstr karmelitanek, przybierając imię Teresy Benedykty od Krzyża. Przebywała w klasztorach najpierw w Kolonii, a potem w Holandii, skąd wywieziono ją do Oświęcimia, gdzie zginęła męczeńską śmiercią. W panteonie świętych i błogosławionych Kościoła katolickiego figuruje jako wybitna mistyczka i męczennica. Film wielokrotnie nagradzany. W 1995 roku zdobył wyróżnienie OCIC (Katolickiego Biura Filmowego) podczas Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Wenecji, nagrodę telewizji włoskiej RAI dla najlepszego filmu roku, a Piotr Sobociński zdobył "Złotą żabę" za zdjęcia podczas Międzynarodowego Festiwalu Autorów Obrazu "Camerimage" w Toruniu. 17:55 STAWIAM NA TOLKA BANANA - ODC. 5/7 CYGAN Serial przygodowy dla młodzieży, 36 min, Polska 1973 Autor: Adam Bahdaj Reżyseria: Stanisław Jędryka Scenariusz: Adam Bahdaj Zdjęcia: Jacek Korcelli Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Agata Siecińska, Henryk Gołębiewski, Andrzej Kowalewicz, Sergiusz Lach, Filip Łobodziński, Teofila Koronkiewicz, Lidia Korsakówna, Teresa Lipowska Tolek Banan zleca chłopcom następne zadanie. Mają rozpoznać teren wokół i - jeśli się uda - wewnątrz starego, opuszczonego domu. Po wyjeździe właściciela została w nim samotna, niedołężna osoba. Budynek jest zdewastowany, ale po przeprowadzeniu generalnych porządków świetnie nadawałby się na melinę gangu. 18:45 STAWIAM NA TOLKA BANANA - ODC. 6/7 FILIPEK Serial przygodowy dla młodzieży, 30 min, Polska 1973 Autor: Adam Bahdaj Reżyseria: Stanisław Jędryka Scenariusz: Adam Bahdaj Zdjęcia: Jacek Korcelli Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Agata Siecińska, Henryk Gołębiewski, Andrzej Kowalewicz, Sergiusz Lach, Filip Łobodziński, Teofila Koronkiewicz, Lidia Korsakówna, Teresa Lipowska Potrącony przez samochód Cygan trafia do szpitala. Tolek Banan ze swoim gangiem rozpoczyna żmudne poszukiwania kierowcy niebieskiego volkswagena, który spowodował wypadek. Kilka tropów prowadzi chłopców na manowce. Przypadkiem dowiadują się o kradzieży samochodu tej marki spod domu lekarza dentysty. 23:35 DOKUMENT W PODRÓŻY - BIRMA - KRAJ POEZJI (BURMA STORYBOOK) Film dokumentalny, 81 min, Norwegia/Holandia, 2017 Reżyseria: Petr Lom Scenariusz: Corinne Van Egeraat, Petr Lom Zdjęcia: Petr Lom Birma to kraj przesiąknięty poezją. Większość Birmańczyków potrafi z pamięci recytować wiersze lub sami je piszą, a wprowadzenie powszechnego dostępu do internetu spowodowało, że jest tam więcej poetów uprawiających poezję online niż blogerów. W Birmie wyróżnia się cztery główne nurty poezji: pyo - wiersze na podstawie opowieści, Jataka, linka - wiersze religijne i duchowe, mawgoun - wiersze historyczne oraz eigyin - kołysanki dworskie. Poezja zawsze pełniła w Birmie istotną rolę, pomagając ludziom w przetrwaniu ponad pięćdziesięcioletniego dyktatorskiego reżimu. Film opowiada o tym ciekawym społeczno - artystycznym zjawisku i jego znaczeniu dla rozwoju historii Birmy. Głównym bohaterem jest siedemdziesięcioletni birmański poeta Maung Aung Pwint, który spędził w czasach reżimu wiele lat za kratami za aktywizm i uprawianą przez siebie poezję. Jego historia odzwierciedla losy Birmy: długoletnie więzienie, rozbita rodzina, rozłąka z synem, który od 20 lat przebywa na politycznym wygnaniu w Finlandii. Długo wyczekiwany powrót poety do domu i spotkanie z synem stanowią trzon filmu, w którym jego poezja zestawiona zostaje z wierszami innych znanych birmańskich poetów, a przede wszystkim z obrazami kraju, który powoli uczy się demokracji, lecząc rany po długoletnim reżimowym systemie. Urzekające krajobrazy birmańskiej przyrody, intymne sceny rodzinne i wyjątkowe ujęcia z codziennego życia Birmańczyków pokazują kraj w okresie nagłej gospodarczej i politycznej transformacji, krytykowanej przez poetów i aktywistów za niesprawiedliwość społeczną. Obserwujemy "nowy świat", w którym bogactwo, młodość i przepych zestawione są z biedą, tradycją i pamięcią o niedawnej dyktatorskiej przeszłości. Były więzień nie jest w stanie znieść odgłosu deszczu, bo przypomina mu obrazy więziennych tortur. Rolnik nadal uporczywie boi się wojska, twierdząc, że w Birmie armia wciąż realnie pełni władzę, a Maung Aung Pwint tłumaczy, jak trudno jest mu żyć, gdy świat wokół niego każe mu zapomnieć o tym, co chciałaby zapamiętać, a pamiętać o tym, co wolałby zapomnieć. Kreatywny, poetycki film dokumentalny o Birmie jako kraju, który stwarza i odkrywa siebie na nowo. (Against Gravity) 01:10 LEKKIE OBYCZAJE - BLUE JASMINE (BLUE JASMINE) Komediodramat, 94 min, USA 2013 Scenariusz i reżyseria: Woody Allen Aktorzy: Cate Blanchett, Sally Hawkins, Alec Baldwin, Peter Sarsgaard, Louis C. K. Andrew Dice Clay, Bobby Cannavale Na ekranie błyszczy Cate Blanchett, która w 2014 r. za swoją pierwszoplanową kreację została uhonorowana Oscarem oraz Złotym Globem i nagrodą BAFTA. Uwagę jury i krytyków zwróciła na siebie także aktorka drugoplanowa Sally Hawkins, która otrzymała nominację do Oscara. Wśród nominowanych do tej prestiżowej nagrody znalazł się również sam Woody Allen, wyróżniony za najlepszy scenariusz oryginalny. Film otwiera scena, w której główna bohaterka, Jasmine, leci samolotem z Nowego Jorku do San Francisco. Przez całą podróż zagaduje do siedzącej obok starszej pani, którą wyraźnie męczy jej paplanina. Ale wytworna, młoda dama nie zniechęca się, musi wyrzucić z siebie wszystkie żale, mówi o swoim małżeństwie, które właśnie się rozpadło. Starszego o 9 lat męża Hala poznała na studiach, był świetnym kochankiem i miał bardzo dużo pieniędzy. Rozpieszczał ją, obsypywał drogimi prezentami, zabierał w dalekie podróże. Rzuciła więc naukę, by cieszyć się pełnią życia u boku męża milionera. Sielanka nie trwała długo, rzekomy biznesmen Hal okazał się zwykłym oszustem i trafił do więzienia, gdzie popełnił samobójstwo. Wdowa straciła wszystko: pieniądze, służbę, luksusowy apartament przy Piątej Alei z widokiem na Central Park, przyjaciół z wyższych sfer. Teraz będzie musiała żyć bardzo skromnie, w jednej z biedniejszych dzielnic San Francisco. Zanim nie odbije się od dna, zatrzyma się u siostry Ginger, przedstawicielki klasy robotniczej, która jest po rozwodzie i samotnie wychowuje dwóch kilkuletnich synów. Nowy chłopak Ginger, Chili, niczym nie różni się od jej byłego męża, nieudacznika Augiego, więc dziewczyna nie ma żadnych perspektyw na lepszą przyszłość, z czym wyraźnie się pogodziła. Tymczasem Jasmine walczy o swoje życie, chce rozpocząć wszystko od nowa. Zatrudnia się jako recepcjonistka w gabinecie dentystycznym mało atrakcyjnego dra Flickera, który - ku jej niezadowoleniu - nachalnie zabiega o jej względy. Jasmine uczęszcza także na kurs komputerowy, by potem się zająć projektowaniem wnętrz przez Internet. Jej życie nabiera jaśniejszych barw, gdy poznaje bogatego wdowca Dwighta, który pracuje w korpusie dyplomatycznym i zamierza ubiegać się o fotel kongresmena. Zauroczona przystojnym i zamożnym mężczyzną Jasmine, zaczyna konfabulować na swój temat, że jest wdową po znanym chirurgu, który zmarł na atak serca, a ona sama zarabia na życie jako projektantka. Odzyskawszy dawny czar i pewność siebie, Jasmienie brnie w kłamstwa. Kiedy Dwight oświadcza się i idzie z nią do jubilera, by kupić ukochanej pierścionek zaręczynowy, przypadkowo natykają się na Augiego, który ma bardzo dużo do powiedzenia. 02:50 KONCERT MARKA NAPIÓRKOWSKIEGO - WAW - NYC Koncert, 55 min, Polska, 2019 Wykonawcy: Clarence Penn, Robert Kubiszyn, Marek Napiórkowski Koncert Marka Napiórkowskiego zarejestrowany w Studio Koncertowym im. Agnieszki Osieckiej. Premierowy materiał z najnowszej płyty gitarzysty WAW - NYC, której skład tworzą znamienici przedstawiciele warszawskiej i nowojorskiej sceny jazzowej: światowej sławy perkusista - Clarence Penn, rozchwytywany polski basista - Robert Kubiszyn, nominowany do Nagrody Grammy pianista Manuel Valera oraz "Pierwsza Gitara RP" - Marek Napiórkowski. Płyta WAW - NYC przyniosła Markowi Napiórkowskiemu nagrodę Mateusza Trójki 2018 w kategorii Wydarzenie - Jazz oraz dwie nominacje do Nagrody Muzycznej FRYDERYK w kategorii Jazzowy Album Roku oraz Artysta Roku. 04:10 KINO NOCNE - SZKATUŁKA Z HONGKONGU Film sensacyjny, 52 min, Polska 1983 Reżyseria: Paweł Pitera Scenariusz: Sławomir Sierecki i Paweł Pitera Zdjęcia: Grzegorz Kędzierski Aktorzy: Stefan Friedmann, Piotr Garlicki, Piotr Fronczewski, Henryk Bista, Andrzej Chichłowski, Alfred Freudenheim, Jerzy Nowak, Renata Dobrowolska - Ferenc, Ryszard Kotys, Zbigniew Buczkowski, Brygida Dworok i inni "Szkatułką z Hongkongu" Paweł Pitera zrealizował swoje marzenie o nakręceniu filmu sensacyjnego na wzór amerykański. Na miejsce akcji wybrał Gdańsk - jedno ze swych ulubionych polskich miast. Akcja filmu rozgrywa się w 1929 r. Pracownik policji państwowej nazwiskiem Bielecki zostaje uwikłany w śledztwo w sprawie zawierających narkotyki szkatułek z podwójnym dnem, które od niedawna zalewają kraj. Docierają one do kraju drogą morską z Hongkongu. W tym samym czasie przyjeżdża na Wybrzeże prywatny detektyw Piekarski z zamiarem odszukania Marty Domaradzkiej, córki zamożnego przemysłowca. Wiele wskazuje na to, że zniknięcie dziewczyny ma związek z aferą "szkatułkową". Na trop przemytu narkotyków wpada też niemiecki dziennikarz Joachim Renz, poszukujący właśnie materiału na kolejny artykuł. Od drobnego kryminalisty Czesia dowiaduje się, że narkotyki znajdują się w "Move". Nie wie jednak, czy jest to nazwa kawiarni, restauracji, domu opieki lub może jeszcze czegoś innego. Tymczasem Piekarski wpada w tarapaty. Oskarżony o zabójstwo prostytutki Loli zostaje uwięziony. Komisarz Ratschak, prowadzący śledztwo w tej sprawie, nie wierzy w jego winę. Piekarski wychodzi na wolność. Wkrótce losy trójki bohaterów splatają się. Wspólnie dochodzą do wniosku, że od tej pory będą działać razem.