TVP3 Czwartek, 15.08.2019 06:05 WSPANIAŁE STULECIE: SUŁTANKA KÖSEM S.I - ODC. 81 (MUHTESEM YÜZYIL. KÖSEM, BOLUM 81) Serial historyczno -obyczajowy, 47 min, Turcja, 2015 Reżyseria: Deniz Kolo, Zeynep Günay Tan, Mert Baykal, Yaz Alp Akaydn Scenariusz: Ylmaz Şahin, Nüket Bak Muzyka: Aytekin Ata Aktorzy: Beren Saat, Anastasia Tsilimpiou, Hülya Avar, Ekin Ko, Tülin Özen odc. 81 Janczarzy buntują się przeciwko Osmanowi i żądają powrotu sułtana Mustafy. Kösem próbuje chronić Osmana. Buntownicy zwyciężają, a Osman z pomocą Zulfikara próbuje uciec z pałacu. Mustafa ponownie obejmuje władzę. 07:05 TAJEMNICE JASNOGÓRSKIEGO WIZERUNKU Reportaż, 22 min, Polska, 2005 Scenariusz: Zdzisław Sowiński Zdjęcia: Krzysztof Jędrecki Wykonawcy: O. Wojciech Kurpik, Melchior Królik Po raz pierwszy Telewizja Polska uzyskała zgodę na realizację zdjęć z przygotowań i zabiegów konserwacyjnych oryginału cudownego obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej. O dziejach obrazu i jego niezwykłych losach opowiadają najbardziej kompetentne osoby: paulin ojciec Melchior Królik i konserwator profesor Wojciech Kurpik. Również po raz pierwszy mamy okazję ujrzenia rentgenogramu obrazu, który przybliża tajemnice związane z jego przeszłością. Obraz ten przez wieki był okaleczany. Jego niezwykła moc trwa niezmiennie i jest czczony przez wszystkie pokolenia Polaków. "Czarna Madonna" słynie z wielu łask i cudów. Przed jej oblicze przybywają tysiące pielgrzymów z kraju i zagranicy. 07:35 BITWA WARSZAWSKA 1920 Film dokumentalny, 53 min, Polska, 1993 Reżyseria: Zbigniew Wawer Scenariusz: Zbigniew Wawer Film przedstawia genezę, przebieg i konsekwencje bitwy, która w sierpniu 1920 roku zaważyła na losach wojny polsko - sowieckiej i zadecydowała o utrzymaniu niepodległości Państwa Polskiego. 09:05 ROLNIK SZUKA ŻONY SERIA II - /12/ Reality show, 45 min, Polska, 2015 Reżyseria: Konrad Smuga, Anna Więckowska Scenariusz: Katarzyna Wasilewska Zdjęcia: Adam Fręśko, J. Paweł Pełech, Jan Paweł Pełech, Wojciech Rawecki Akcja finałowego odcinka programu rozgrywa się dwa miesiące po wydarzeniach przedstawionych w odcinku 11. Piątka rolników i ich partnerów prowadzi życie z dala od kamer i ekip telewizyjnych. Wszyscy pielęgnują swoje związki. Czy z sukcesem? 12:05 PRZEWODNICZKA W DRODZE Reportaż, 23 min, Polska, 2015 Ukazanie początków i rozwóju kultu Matki Bożej w Kościele, starochrześcijańskiej tradycji, wyrażającej przekonanie o wniebowzięciu, ujętego ostatecznie w dogmacie wiary katolickiej, jak też formy obchodów liturgicznej uroczystości Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kościołach tradycji zachodniej i wschodniej. Jednym z wątków są charakterystyczne dla pobożności ludowej w Polsce formy obchodów tej uroczystości, nazywanej Uroczystością Matki Bożej Zielnej. Na pamiątkę podania głoszącego, że Apostołowie zamiast ciała Maryi znaleźli kwiaty, poświęca się kwiaty, zioła i kłosy zbóż. Lud wierzy, że zioła poświęcone w tym dniu, za pośrednictwem Maryi, otrzymują moc leczniczą i chronią od chorób i zarazy. Rolnicy tego dnia dziękują Bogu za plony ziemi i ziarno, które zebrali z pól. 12:35 1200 MUZEÓW ODC. 28 - MILITARIA Reportaż, 23 min, Polska, 2016 Toruń jest kolebką polskiej artylerii. Tutaj od momentu odzyskania niepodległości w 1918 roku działał centralny ośrodek szkolnictwa artyleryjskiego. Tu w 1923 roku Józef Piłsudski powołał Oficerską Szkołę Artylerii, przy której działało Muzeum Sprzętu Artylerii. Działające przy Centrum Szkolenia Artylerii i Uzbrojenia im. gen. Józefa Bema współczesne Muzeum Artylerii nawiązuje do tej tradycji. Ekspozycję plenerową tworzy sprzęt artyleryjski i rakietowy, w wielu wypadkach niespotykany w innych muzeach wojskowych w Polsce. Wyeksponowana jest również lekka broń wsparcia piechoty i lekki kompleks przeciwpancerny. Muzeum Wojsk Lądowych to jedyne w Polsce muzeum poświęcone temu rodzajowi sił zbrojnych, prezentujące wyposażenie i broń piechoty, wojsk zmechanizowanych, artyleryjskich i rakietowych. Główna ekspozycja zatytułowana "Od Cedyni do Karbali" przedstawia najważniejsze etapy rozwoju tych formacji i najbardziej pamiętne epizody bitewne z udziałem polskich wojsk lądowych. W latach 1939 - 1945 pod Bydgoszczą działała ogromna fabryka zbrojeniowa, przeznaczona do zadań militarnych III Rzeszy. Kombinat tajnej produkcji prochu i wypełnienia amunicji zaspokajał znaczną część potrzeb frontu wschodniego. Przed kilku laty w ukrytych w lesie betonowych obiektach utworzono wyjątkowe muzeum, które staje się coraz bardziej znane, także poza granicami kraju. Zwiedzając kompleks siedmiu budynków pofabrycznych, połączonych siecią wąskich tuneli i korytarzy, poznajemy nie tylko tajemnice masowej produkcji nitrogliceryny i bezdymnego prochu, ale także dowiadujemy się o losie ok. 40 tys. robotników, jeńców wojennych oraz więźniów, którzy wybudowali fabrykę, a później w niej pracowali w niewolniczych warunkach. 13:15 JESTEM MARYLKA Reportaż, 11 min, Polska, 2014 We wsi Bieniec pod Łodzią mieszka pani Marylka. Kobieta ma prawie 70 lat. Pamięta jeszcze, jak mama kąpała ją w specjalnym wywarze z ziół. Na wsiach wierzono, że niektóre zioła pomagają w rozwoju dziecka. Pani Marylka jest prostą kobietą, ale jak mało kto zna się na przyrodzie. Wie, gdzie rośnie krwawnik, skrzyp, dziewanna, macierzanka, które zioło jest dobre na ból brzucha, które nadaje się do pielęgnacji włosów. Czasami, w poszukiwaniu mniej znanych roślin zapuszcza się w głąb lasu albo wzdłuż rzeki Warty. Potem przygotowuje z różnych roślin i kwiatów bukiety. Reportaż jest próbą uchwycenia dawnego obrzędu zielnego, który już prawie zanika na wsiach. W malutkiej wsi Bieniec jeszcze żyją kobiety, które niczym czarodziejki dbają o swoje rytuały: wcześnie rano wychodzą na łąki szukać ziół i kwiatów, szykują bukiety, zakładają stroje ludowe, suszą zioła nad ogniskiem, by uchronić domostwa od klęsk żywiołowych. Przez pryzmat pani Marylki i jej koleżanek opowiadamy, jak wyglądają przygotowania do święta Matki Boskiej Zielnej. Co jest w tym szczególnego, co takie przygotowania dają mieszkańcom, co zachwyciło królową Bonę, jak tę tradycję widzi nowe pokolenie wnuczków pani Marylki? 13:35 PRAWDZIWIE SPADŁA Z NIEBA Film dokumentalny, 58 min, Polska, 2011 Reżyseria: Zdzisław Sowiński Scenariusz: Zdzisław Sowiński Zdjęcia: Darek Radecki Dokument przedstawiający wykonanie "sukienki" dla Matki Boskiej Jasnogórskiej - wotum narodu. 14:40 ŚWIĘTE BUKIETY Reportaż, 13 min, Polska, 2014 Bohaterem reportażu jest Łukasz Łuczaj - dr biologii, przyrodnik, ekolog. Przed laty opuścił Warszawę i zamieszkał z żoną Angielką i dziećmi na wsi w okolicach Krosna. Gospodaruje na siedemnastohektarowym zboczu góry, które dostarcza mu nasion i sadzonek dzikich gatunków roślin. Jest najlepszym w Polsce specjalistą od łąk kwietnych. Dr Łuczaj prowadzi pierwsze w Polsce badania nad roślinami święconymi w kościołach. Zorganizował akcję fotograficznej dokumentacji bukietów przygotowywanych w związku ze świętem Matki Boskiej Zielnej i założył Bank zdjęć bukietów zielnych święconych w kościołach. Razem ze współpracownikami udokumentował kilka tysięcy bukietów z terenu całych Karpat (od Beskidu Śląskiego po Bieszczady), Niziny Sandomierskiej, Lubelszczyzny, Mazowsza i Podlasia. Polska to ostatni kraj w Europie, w którym tradycja święcenia bukietów na Święto Matki Boskiej Zielnej ciągle jest żywa. Jej wartością jest połączenie modlitwy, piękna, wiedzy o przyrodzie, a także wiedzy o właściwościach leczniczych roślin. Ważne, by przetrwała jak najdłużej - tak Łukasz Łuczaj tłumaczy swoje zainteresowania. Łuczaj ubolewa, że wiedza na temat polnych roślin, umiejętność ich rozpoznawania i znajomość tradycyjnych nazw są coraz rzadsze. Grozi nam botaniczny analfabetyzm. Nadzieją napawa jednak fakt, że zwyczaj tworzenia bukietów jest ciągle podtrzymywany, i to nie tylko tam, gdzie ludzie mają kontakt z naturą. Odradza się też na peryferiach dużych miast, staje się modny. To pozytywna tendencja, choć święto Matki Boskiej Zielnej coraz częściej jest traktowane jak garden show, okazja do popisania się tym, co uprawiane jest w ogrodzie. 15:05 WSPANIAŁE STULECIE: SUŁTANKA KÖSEM S.I - ODC. 81 (MUHTESEM YÜZYIL. KÖSEM, BOLUM 81) Serial historyczno -obyczajowy, 47 min, Turcja, 2015 Reżyseria: Deniz Kolo, Zeynep Günay Tan, Mert Baykal, Yaz Alp Akaydn Scenariusz: Ylmaz Şahin, Nüket Bak Muzyka: Aytekin Ata Aktorzy: Beren Saat, Anastasia Tsilimpiou, Hülya Avar, Ekin Ko, Tülin Özen odc. 81 Janczarzy buntują się przeciwko Osmanowi i żądają powrotu sułtana Mustafy. Kösem próbuje chronić Osmana. Buntownicy zwyciężają, a Osman z pomocą Zulfikara próbuje uciec z pałacu. Mustafa ponownie obejmuje władzę. 16:00 TAJEMNICE JASNOGÓRSKIEGO WIZERUNKU Reportaż, 22 min, Polska, 2005 Scenariusz: Zdzisław Sowiński Zdjęcia: Krzysztof Jędrecki Wykonawcy: O. Wojciech Kurpik, Melchior Królik Po raz pierwszy Telewizja Polska uzyskała zgodę na realizację zdjęć z przygotowań i zabiegów konserwacyjnych oryginału cudownego obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej. O dziejach obrazu i jego niezwykłych losach opowiadają najbardziej kompetentne osoby: paulin ojciec Melchior Królik i konserwator profesor Wojciech Kurpik. Również po raz pierwszy mamy okazję ujrzenia rentgenogramu obrazu, który przybliża tajemnice związane z jego przeszłością. Obraz ten przez wieki był okaleczany. Jego niezwykła moc trwa niezmiennie i jest czczony przez wszystkie pokolenia Polaków. "Czarna Madonna" słynie z wielu łask i cudów. Przed jej oblicze przybywają tysiące pielgrzymów z kraju i zagranicy. 17:00 ASTRONOMIA NIEPODLEGŁA 100 LAT POLSKIEJ ASTRONOMII - ODC. 3/19 Film dokumentalny, 23 min, Polska, 2018 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Zdjęcia: Tomasz Stelmach, Adam Rubaszewski Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego W samym sercu Warszawy znajdziemy budynek zwieńczony dwiema kopułami. Gmach położony w Alejach Ujazdowskich to siedziba jednego z najstarszych obserwatoriów astronomicznych w Polsce. Jego historia dotkliwie splata się z losami Warszawy i całej niepodległej Rzeczpospolitej. 00:35 PRZEWODNICZKA W DRODZE Reportaż, 23 min, Polska, 2015 Ukazanie początków i rozwóju kultu Matki Bożej w Kościele, starochrześcijańskiej tradycji, wyrażającej przekonanie o wniebowzięciu, ujętego ostatecznie w dogmacie wiary katolickiej, jak też formy obchodów liturgicznej uroczystości Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kościołach tradycji zachodniej i wschodniej. Jednym z wątków są charakterystyczne dla pobożności ludowej w Polsce formy obchodów tej uroczystości, nazywanej Uroczystością Matki Bożej Zielnej. Na pamiątkę podania głoszącego, że Apostołowie zamiast ciała Maryi znaleźli kwiaty, poświęca się kwiaty, zioła i kłosy zbóż. Lud wierzy, że zioła poświęcone w tym dniu, za pośrednictwem Maryi, otrzymują moc leczniczą i chronią od chorób i zarazy. Rolnicy tego dnia dziękują Bogu za plony ziemi i ziarno, które zebrali z pól. 01:05 ASTRONOMIA NIEPODLEGŁA 100 LAT POLSKIEJ ASTRONOMII - ODC. 3/19 Film dokumentalny, 23 min, Polska, 2018 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Zdjęcia: Tomasz Stelmach, Adam Rubaszewski Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego W samym sercu Warszawy znajdziemy budynek zwieńczony dwiema kopułami. Gmach położony w Alejach Ujazdowskich to siedziba jednego z najstarszych obserwatoriów astronomicznych w Polsce. Jego historia dotkliwie splata się z losami Warszawy i całej niepodległej Rzeczpospolitej. 01:40 WSPANIAŁE STULECIE: SUŁTANKA KÖSEM S.I - ODC. 82 (MUHTESEM YÜZYIL. KÖSEM, BOLUM 82) Serial historyczno -obyczajowy, 45 min, Turcja, 2015 Reżyseria: Deniz Kolo, Zeynep Günay Tan, Mert Baykal, Yaz Alp Akaydn Scenariusz: Ylmaz Şahin, Nüket Bak Muzyka: Aytekin Ata Aktorzy: Beren Saat, Anastasia Tsilimpiou, Hülya Avar, Ekin Ko, Tülin Özen odc. 82 Dochodzi do pojednania Osmana i Kösem. Davud pasza próbuje dowiedzieć się, gdzie jest dawny sułtan. Osman trafia w ręce buntowników. 03:15 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - NA PROGU TAJEMNICY Magazyn, 22 min, Polska, 2016 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki Na progu tajemnicy Dziś do lasu pod wsią Anielin zmierzamy z bardzo ważnego powodu. Pojawiła się informacja w sprawie możliwego miejsca ostatniego spoczynku majora Henryka Dobrzańskiego - legendarnego Hubala. W lesie znajduje się szaniec Hubala i ściana pamięci poświęcona jego żołnierzom hubalczykom. Okoliczności śmierci Hubala nie są do końca znane. Wiemy, że tu pod Anielinem dosięgła go seria karabinu maszynowego, zaś po śmierci jego ciało Niemcy przewieźli ciężarówką do koszar w Tomaszowie Mazowieckim. Pierwsze próby odnalezienia grobu majora podjął miejscowy lekarz. Po wojnie siostra Hubala, żona ambasadora RP w Watykanie dotarła do Niemca, który prawdopodobnie przekazał jej zdjęcie grobu brata. Mogiły jednak nie odnaleziono. Nie zachowała się również jej fotografia. Potem było mnóstwo hipotez i wiele wersji, ale żadna nie była wiarygodna. Do czasu gdy pojawił się ślad prowadzący do parafialnego cmentarza w miasteczku Inowłódz. 04:05 JESTEM MARYLKA Reportaż, 11 min, Polska, 2014 We wsi Bieniec pod Łodzią mieszka pani Marylka. Kobieta ma prawie 70 lat. Pamięta jeszcze, jak mama kąpała ją w specjalnym wywarze z ziół. Na wsiach wierzono, że niektóre zioła pomagają w rozwoju dziecka. Pani Marylka jest prostą kobietą, ale jak mało kto zna się na przyrodzie. Wie, gdzie rośnie krwawnik, skrzyp, dziewanna, macierzanka, które zioło jest dobre na ból brzucha, które nadaje się do pielęgnacji włosów. Czasami, w poszukiwaniu mniej znanych roślin zapuszcza się w głąb lasu albo wzdłuż rzeki Warty. Potem przygotowuje z różnych roślin i kwiatów bukiety. Reportaż jest próbą uchwycenia dawnego obrzędu zielnego, który już prawie zanika na wsiach. W malutkiej wsi Bieniec jeszcze żyją kobiety, które niczym czarodziejki dbają o swoje rytuały: wcześnie rano wychodzą na łąki szukać ziół i kwiatów, szykują bukiety, zakładają stroje ludowe, suszą zioła nad ogniskiem, by uchronić domostwa od klęsk żywiołowych. Przez pryzmat pani Marylki i jej koleżanek opowiadamy, jak wyglądają przygotowania do święta Matki Boskiej Zielnej. Co jest w tym szczególnego, co takie przygotowania dają mieszkańcom, co zachwyciło królową Bonę, jak tę tradycję widzi nowe pokolenie wnuczków pani Marylki? 04:50 PRZEWODNICZKA W DRODZE Reportaż, 23 min, Polska, 2015 Ukazanie początków i rozwóju kultu Matki Bożej w Kościele, starochrześcijańskiej tradycji, wyrażającej przekonanie o wniebowzięciu, ujętego ostatecznie w dogmacie wiary katolickiej, jak też formy obchodów liturgicznej uroczystości Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kościołach tradycji zachodniej i wschodniej. Jednym z wątków są charakterystyczne dla pobożności ludowej w Polsce formy obchodów tej uroczystości, nazywanej Uroczystością Matki Bożej Zielnej. Na pamiątkę podania głoszącego, że Apostołowie zamiast ciała Maryi znaleźli kwiaty, poświęca się kwiaty, zioła i kłosy zbóż. Lud wierzy, że zioła poświęcone w tym dniu, za pośrednictwem Maryi, otrzymują moc leczniczą i chronią od chorób i zarazy. Rolnicy tego dnia dziękują Bogu za plony ziemi i ziarno, które zebrali z pól.