TVP3 Sobota, 17.08.2019 06:00 WETERYNARZE Z SERCEM - /25/ Reality show, 25 min, Polska, 2017 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Pies, kot i koń to najbardziej popularne zwierzęta, związane z człowiekiem. Pies kojarzony jest z wiernością, kot z własnymi drogami, a koń kiedyś z pracą dla człowieka, a ostatnio częściej ze sportem i rekreacją. Wydawałoby się, że wiemy o nich wszystko. Ale czy zdajemy sobie sprawę, że zwierzęta te cierpią na wielorakie schorzenia, i że dzisiaj medycyna weterynaryjna daje im szansę na leczenie, jakie lekarze oferują człowiekowi? Zobaczcie, co dzisiaj mogą zdziałać weterynarze z sercem. 06:30 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - SKRZYDLATE MARZENIA Magazyn, 22 min, Polska, 2015 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki Autorski program Adama Sikorskiego, przypominający postacie i miejsca, które odegrały znaczącą rolę w historii Polski. Latanie w najróżniejszych wariantach stało się naturalnym doświadczeniem większości z nas. Intrygująca więc staje się odpowiedź na pytanie: co sprawiło, iż pierwsze dorastające pokolenie II Rzeczpospolitej, mające na co dzień kontakt z techniką co najwyżej na poziomie konnego wozu, rozkochało się w lotnictwie. Tysiące kandydatów na wojskowych awiatorów, rosnące jak grzyby po deszczu wytwórnie samolotów i rzesza bardzo utalentowanych konstruktorów, którymi chwalimy się do dziś. A my odwiedzamy dom pasjonata lotnictwa, którego garaż zamiast samochodu zajmuje powstający właśnie według prawideł przedwojennej technologii piękny motoszybowiec projektu wybitnego polskiego konstruktora, Antoniego Kocjana. 07:05 ASTRONOMIA NIEPODLEGŁA 100 LAT POLSKIEJ ASTRONOMII - ODC. 3/19 Film dokumentalny, 23 min, Polska, 2018 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Zdjęcia: Tomasz Stelmach, Adam Rubaszewski Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego W samym sercu Warszawy znajdziemy budynek zwieńczony dwiema kopułami. Gmach położony w Alejach Ujazdowskich to siedziba jednego z najstarszych obserwatoriów astronomicznych w Polsce. Jego historia dotkliwie splata się z losami Warszawy i całej niepodległej Rzeczpospolitej. 09:00 DZIKIE WYSPY GALAPAGOS - W PUŁAPCE RAJU (WILD GALAPAGOS. TRAPPED IN PARADISE) Film dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2017 Reżyseria: Thomas Behrend Muzyka: Oliver Heuss W drugiej części dokumentu o wyspach Galapagos przekonamy się, że ten z pozoru rajski ekosystem wcale nie jest takim rajem, a warunki życia są bardzo wymagające. Wyspiarski świat na bezkresnym oceanie. Kraina ekstremalnych kontrastów. Czasami ogromnie nieprzyjazna, a czasem wręcz idylliczna. Przetrwanie zależy od mądrości, śmiałości i sporej dawki szczęścia. Tutejsze życie, odcięte od reszty świata, rozwija się inaczej. Rozkwita lub walczy w tym raju. Wulkaniczny krajobraz przypomina ten księżycowy. Kolonizacja nie była łatwa, a jednak się wydarzyła. Oddalone o tysiące mil potężne prądy oceaniczne podążają ku wyspom, niosąc ze sobą rozmaite cargo. Tak właśnie się stało z przodkami pingwinów równikowych. Niósł je prąd peruwiański aż z Antarktyki i wyrzucił na brzegi Galapagos. Można sobie wyobrazić ich zdziwienie na widok czarnej lawy zamiast białego śniegu. Musiały się nauczyć wielu rzeczy. Lekcja pierwsza - skała może być śliska jak w rodzinnych stronach, ale już nie taka gładka. Żyje tu jedyny gatunek pingwinów, który może przetrwać na tej szerokości geograficznej. Wyspy Galapagos leżą blisko 600 mil od brzegów Ameryki Południowej - praktycznie na samym równiku. Mogłoby się wydawać, że ocean jest tu bardzo ciepły. Tymczasem przez pół roku prąd Humboldta wpycha lodowato zimne wody z Antarktyki i obmywa nimi wyspy. Kiedyś sprowadził pingwiny i wciąż je tu trzyma. Są w dobrym towarzystwie. Przodkowie małej foczki z rodzaju kotików też zostali sprowadzeni przez prąd. Mimo wszystko życie tutaj nie jest takie rajskie jak się wydaje. Chociaż mieszkają tu od milionów lat, tak naprawdę nie należą do tego miejsca i wkrótce będzie to boleśnie oczywiste. Upał jest nie do zniesienia, dlatego kotiki chowają się pod dachami z zakrzepłej lawy. Kotiki wyglądem nie różnią się od zwykłych fok, ale ich futro jest znacznie gęściejsze, przystosowane do minusowych temperatur. Na równiku kotiki zdecydowanie są za ciepło wyposażone. Przesypiają więc cały dzień, z polowaniem czekając na chłód wieczora. Na nocnej zmianie pracują w grupie. Warunki na Galapagos mogą być trudne nawet dla rodowitych mieszkańców. Wyspy Galapagos się rozwijają i stały się małym, ale pełnym życia i dziwacznym rajem. To świadectwo potęgi ewolucji. 12:50 KARKONOSZE - GÓRY OLBRZYMIE. KARKONOSKI PARK NARODOWY Film dokumentalny, 45 min, Polska, 2004 Autor: Krzysztof Kępa Reżyseria: Krzysztof Kępa, Stanisław Wolny Scenariusz: Krzysztof Kępa Karkonosze to góry wyjątkowe, kryjące w sobie wiele tajemnic i odkrywane wciąż na nowo. Łączą w sobie niepowtarzalne walory przyrodnicze, krajobrazowe i kulturowe. Spowite mgłą i chmurami rzadko ukazują się w pełnej krasie, oświetlone promieniami słońca. Przy sprzyjających warunkach pogodowych odsłonięte szczyty dotykają nieba, a w krajobrazie wyraźnie dominuje Śnieżka. Stanowią jeden z dobrze wyróżniających się i najcenniejszych przyrodniczo obszarów w środkowej Europie. Ten niewielki obszar, dziś leżący w obrębie Karkonoskiego Parku Narodowego, można porównać do wyspy, gdzie przyroda zachowała się w niezdeformowanej postaci. Bogactwo florystyczne Karkonoszy obfitujących w lecznicze zioła sprzyjało rozwojowi w XVII wieku medycyny ludowej, której głównym ośrodkiem był Karpacz. Ludzi parających się ziołolecznictwem zwano laborantami lub destylatorami, z czasem stworzyli oni własny cech ze specyficzną pragmatyką zawodową. W okresie największej prosperity, ok. 1750 roku, cech liczył 30 laborantów, którzy jako mistrzowie zatrudniali czeladników i terminatorów. Wyrabiali oni ok. 200 specyfików, stosując do ich produkcji 98 rodzajów korzeni, 7 gatunków drewna, 55 rodzajów jagód i owoców oraz 43 gatunki nasion. Fachową kontrolę nad działalnością laborantów sprawował fizyk miejski, odpowiednik dzisiejszego lekarza wojewódzkiego. Produkty laborantów pojawiały się nie tylko na rynkach i jarmarkach Śląska, lecz docierały także do Pragi, Wiednia, Krakowa, Moskwy czy Londynu. 14:50 RODZICE Z POWOŁANIA Reportaż, 8 min, Polska, 2019 Zgodnie z nowymi przepisami od stycznia 2020 r. w placówkach opiekuńczo - wychowawczych nie będą mogły przebywać dzieci w wieku poniżej 10 lat. Będą one trafiały do rodzin zastępczych. Wprowadzenie nowych rozwiązań ma na celu zapewnienie młodszym dzieciom ciepła domu rodzinnego. W związku ze zmianą w przepisach potrzebnych będzie więcej rodzin zastępczych. W reportażu poznamy historię jednej z takich rodzin. Dla Gerarda i Joanny Wilczek, którzy wychowują siedmioro dzieci, bycie rodzicem jest pasją i życiową misją. 15:05 TATRZAŃSKI PARK NARODOWY Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2007 Autor: Ewa Banaszkiewicz, Dorota Adamkiewicz, Zbigniew Mirek Reżyseria: Ewa Banaszkiewicz Scenariusz: Ewa Banaszkiewicz, Dorota Adamkiewicz, Zbigniew Mirek Film jest monografią Tatr i Tatrzańskiego Parku Narodowego. Bohaterami są zwierzęta: niedźwiedzica, jej młode, świstaki, kozice i wilki oraz dzika przyroda ukazana podczas czterech pór roku. Film ukazuje dramatyzm życia w najtrudniejszych warunkach klimatycznych. 16:05 SZLAKIEM MIEJSC NIEZWYKŁYCH - POMNIKI HISTORII S.I - POMNIKI HISTORII - BOCHNIA Reportaż, 6 min, Polska, 2016 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Katarzyna Szczuka, Tomasz Drozdowicz Wykonawcy: Katarzyna Sanocka (prowadząca) Była tak cenna, że toczono o nią wojny, a władcy chętnie ustanawiali państwowy monopol na jej uzyskiwanie. W średniowieczu nazywano ją "białym złotem", była środkiem płatniczym i symbolem bogactwa. Sól. Pierwsza jej kopalnia powstała w XIII wieku. A wszystko dzięki cystersom, którzy sprowadzeni do Bochni z Wąchocka, pokierowali budową pierwszego szybu i umożliwili wydobywanie soli kamiennej na dużą skalę. Dziś bocheńska kopalnia to fenomenalny zabytek techniki. Po kopalni oprowadzi nas Katarzyna Sanocka. 17:00 PSZCZELI SZERYF Z MOSZCZANKI Reportaż, 10 min, Polska, 2019 Królowa, robotnice, a nawet trutnie - w strukturze mieszkańców ula można dopatrzyć się podobieństw do świata ludzi. Może dlatego ten mikrokosmos tak zafascynował Jarosława Gerczaka, który swoją pasiekę założył jeszcze jako nastolatek. Dziś pszczoły nie mają przed nim tajemnic. Rozumie ich mowę i zachowania; wie, kiedy są głodne, a kiedy chore. Zależy mu na tym, aby pożytecznym owadom niczego nie zabrakło, dlatego swoją wiedzą dzieli się z innymi. Miododajna łąka to fenomen na skalę kraju. Jarosław Gerczak nie zamierza na tym poprzestać i zapowiada, że już wkrótce okolica Prudnika zaroi się od kwiatów. Z pewnością nie będzie to jego ostatni oryginalny pomysł. Jak sam mówi, pszczelarz uczy się przez całe życie. A nigdy nie wiadomo, jakie jeszcze sekrety wyjawią mu pszczoły. 17:15 SZLAKIEM MIEJSC NIEZWYKŁYCH - POMNIKI HISTORII S.I - POMNIKI HISTORII - NYSA Felieton, 5 min, Polska, 2015 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Tomasz Drozdowicz Program prezentuje najciekawsze pomniki i zabytki polskiej kultury. Nysa należała do najważniejszych ośrodków kulturalnych i politycznych Śląska. Jej znaczenie wiązało się z pełnieniem funkcji stolicy Księstwa Nyskiego ustanowionego w XIII w. przez Henryka Probusa. Kościół św. Jakuba Starszego Apostoła i św. Agnieszki Dziewicy i Męczennicy w Nysie jest jednym z najwybitniejszych późnogotyckich kościołów halowych Europy Środkowej. Bryła kościoła przywołuje na myśl słynną strzechę parlerowską, czyli gotycką szkołę znaną ze znakomitych realizacji na terenie Czech i Niemiec Południowych. O randze artystycznej nyskiej fary świadczy też jej wyposażenie. 22:45 POLSKO - CZESKA POGODA - FESTIWAL KULTURY I PIOSENKI POLSKIEJ I CZESKIEJ KUDOWA ZDRÓJ 2019 Koncert, 35 min, Polska, 2019 Scenariusz: Paweł Królikowski, Małgorzata Królikowska Koncert główny czwartej edycji Festiwalu Kultury i Piosenki Polskiej i Czeskiej w Kudowie Zdroju odbywa się w 2019 r. roku pod hasłem "Czeski film". Udział biorą nie tylko polscy wokaliści i aktorzy, ale również silna czeska reprezentacja złożona z artystów filmowo - teatralno - estradowych. Artyści wykonają utwory pochodzące z popularnych polskich filmów i seriali, ale także światowe przeboje. 23:45 ASTRONOMIA NIEPODLEGŁA 100 LAT POLSKIEJ ASTRONOMII - ODC. 3/19 Film dokumentalny, 23 min, Polska, 2018 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Zdjęcia: Tomasz Stelmach, Adam Rubaszewski Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego W samym sercu Warszawy znajdziemy budynek zwieńczony dwiema kopułami. Gmach położony w Alejach Ujazdowskich to siedziba jednego z najstarszych obserwatoriów astronomicznych w Polsce. Jego historia dotkliwie splata się z losami Warszawy i całej niepodległej Rzeczpospolitej. 00:15 SPODEK PEŁEN CUDÓW Reportaż, 22 min, Polska, 2016 Historia niezwykłego obiektu, miejsca na trwałe wpisanego w historię miasta, będącego świadkiem niezwykłych zdarzeń, niezapomnianych imprez, kultowych koncertów. Miejsce to z całą pewnością przeszło już do historii, stało się legendą - ikoną Katowic. Spodek, czyli hala widowiskowo - sportowa, obecnie obiekt MOSIR - u pomimo 44 lat jest najbardziej znanym współczesnym obiektem architektonicznym stolicy Górnego Śląska, wciąż zachwyca, imprezy, które się na nim odbywają, dostarczają niezapomnianych przeżyć. Hala pozostaje jedynym o tak niezwykłej historii i potencjale funkcjonalności obiektem w Polsce. Jest to jeden z pierwszych w skali światowej obiektów z dachem zrealizowanych w koncepcji tensegrit. Ważąca 300 ton stalowa konstrukcja kopuły połączona jest z zewnętrznym stalowym pierścieniem za pomocą 120 lin nośnych w formie prętowo - cięgnowych kratownic, na których osadzone jest pokrycie dachowe. Hala główna z zewnątrz kształtem przypomina nieco latający spodek, co wynikło z połączenia dwóch podstawowych funkcji planowanych dla tego obiektu: hali sportowej i hali widowiskowej. Schematy widowni w obu przypadkach znacznie się od siebie różnią: pierwszy preferuje układ centralny areny, drugi układ kierunkowy. 02:30 OD GÓRKI JUŻ Z GÓRKI Reportaż, 11 min, Polska, 2019 Choć ma dopiero 23 lata, na swoim koncie zgromadził już wiele medali mistrzostw Polski juniorów i seniorów. Jest także jednym z wiodących zawodników Budowlanych Opole - najlepszej drużyny podnoszenia ciężarów w Polsce. Bartłomiej Barth, bo o nim mowa, do wszystkiego musiał jednak dojść ciężką i mozolną pracą, ponieważ życie od samego początku go nie rozpieszczało. Większą część dzieciństwa wychowywał się w domu dziecka. Poznajcie historię wyjątkowego zawodnika ze Skorogoszczy. 03:20 OPERACJA ZDROWIE! - /25/ NACZYNIÓWKA Magazyn, 24 min, Polska, 2019 Autor: Piotr Poraj Poleski Mówimy żylaki, traktując je często tylko jako problem kosmetyczny, estetyczny, a przecież to objawy toczącej się już poważnej, przewlekłej choroby żylnej. Przewlekla niewydolność żylna to poważna choroba mogąca prowadzić do wielu zdrowotnych komplikacji. Sugeruje konieczność długotrwałego leczenia. Czym są żylaki? Czy żylaki mogą być również ukryte wewnątrz? Czy to choroba genetyczna? Jakie metody walki z żylakami może zaoferować współczesna medycyna? Prezentacja supernowoczesnej metody mechaniczno - chemicznej usuwania żylaków, po której praktycznie zaraz po zabiegu pacjent wraca do domu. 03:50 DZIKIE WYSPY GALAPAGOS - W PUŁAPCE RAJU (WILD GALAPAGOS. TRAPPED IN PARADISE) Film dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2017 Reżyseria: Thomas Behrend Muzyka: Oliver Heuss W drugiej części dokumentu o wyspach Galapagos przekonamy się, że ten z pozoru rajski ekosystem wcale nie jest takim rajem, a warunki życia są bardzo wymagające. Wyspiarski świat na bezkresnym oceanie. Kraina ekstremalnych kontrastów. Czasami ogromnie nieprzyjazna, a czasem wręcz idylliczna. Przetrwanie zależy od mądrości, śmiałości i sporej dawki szczęścia. Tutejsze życie, odcięte od reszty świata, rozwija się inaczej. Rozkwita lub walczy w tym raju. Wulkaniczny krajobraz przypomina ten księżycowy. Kolonizacja nie była łatwa, a jednak się wydarzyła. Oddalone o tysiące mil potężne prądy oceaniczne podążają ku wyspom, niosąc ze sobą rozmaite cargo. Tak właśnie się stało z przodkami pingwinów równikowych. Niósł je prąd peruwiański aż z Antarktyki i wyrzucił na brzegi Galapagos. Można sobie wyobrazić ich zdziwienie na widok czarnej lawy zamiast białego śniegu. Musiały się nauczyć wielu rzeczy. Lekcja pierwsza - skała może być śliska jak w rodzinnych stronach, ale już nie taka gładka. Żyje tu jedyny gatunek pingwinów, który może przetrwać na tej szerokości geograficznej. Wyspy Galapagos leżą blisko 600 mil od brzegów Ameryki Południowej - praktycznie na samym równiku. Mogłoby się wydawać, że ocean jest tu bardzo ciepły. Tymczasem przez pół roku prąd Humboldta wpycha lodowato zimne wody z Antarktyki i obmywa nimi wyspy. Kiedyś sprowadził pingwiny i wciąż je tu trzyma. Są w dobrym towarzystwie. Przodkowie małej foczki z rodzaju kotików też zostali sprowadzeni przez prąd. Mimo wszystko życie tutaj nie jest takie rajskie jak się wydaje. Chociaż mieszkają tu od milionów lat, tak naprawdę nie należą do tego miejsca i wkrótce będzie to boleśnie oczywiste. Upał jest nie do zniesienia, dlatego kotiki chowają się pod dachami z zakrzepłej lawy. Kotiki wyglądem nie różnią się od zwykłych fok, ale ich futro jest znacznie gęściejsze, przystosowane do minusowych temperatur. Na równiku kotiki zdecydowanie są za ciepło wyposażone. Przesypiają więc cały dzień, z polowaniem czekając na chłód wieczora. Na nocnej zmianie pracują w grupie. Warunki na Galapagos mogą być trudne nawet dla rodowitych mieszkańców. Wyspy Galapagos się rozwijają i stały się małym, ale pełnym życia i dziwacznym rajem. To świadectwo potęgi ewolucji. 05:35 ASTRONOMIA NIEPODLEGŁA 100 LAT POLSKIEJ ASTRONOMII - ODC. 3/19 Film dokumentalny, 23 min, Polska, 2018 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Zdjęcia: Tomasz Stelmach, Adam Rubaszewski Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego W samym sercu Warszawy znajdziemy budynek zwieńczony dwiema kopułami. Gmach położony w Alejach Ujazdowskich to siedziba jednego z najstarszych obserwatoriów astronomicznych w Polsce. Jego historia dotkliwie splata się z losami Warszawy i całej niepodległej Rzeczpospolitej.