TVP Kultura Czwartek, 05.09.2019 08:45 SZLAKIEM MIEJSC NIEZWYKŁYCH - POMNIKI HISTORII - KRAKÓW Reportaż, 8 min, Polska, 2017 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Tomasz Drozdowicz Wykonawcy: Katarzyna Sanocka (prowadząca) Zamek królewski na Wawelu, zabudowa średniowiecznego miasta, przedmieście Stradom i dawna żydowska dzielnica Kazimierz to miejsca, które prezentujemy w kolejnym odcinku programu. Kraków to miasto pełne obiektów o wysokich walorach artystycznych. Miasto jest siedzibą jednego z najstarszych uniwersytetów Europy. Spuścizną minionych stuleci jest jedyny w swoim rodzaju zespół zabytków zachowanych w oryginalnej postaci, w którym w harmonijny sposób nawarstwiły się kolejne epoki w swym doskonałym kształcie. W odcinku naszymi przewodnikami po mieście są prof. Jacek Purchla, dyrektor Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie i Michał Niezabitowski, dyrektor Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. 09:05 20 - LECIE AKADEMII FILMOWEJ W ZWIERZYŃCU Reportaż, 15 min, Polska, 2019 Relacja z 20. edycji Letniej Akademii Filmowej organizowanej w Zwierzyńcu. 09:35 WYROK NA FRANCISZKA KŁOSA Dramat, 96 min, Polska 2000 Autor: Stanisław Rembek Reżyseria: Andrzej Wajda Scenariusz: Andrzej Wajda, Zygmunt Malanowicz Zdjęcia: Bartosz Prokopowicz Muzyka: Stanisław Radwan Aktorzy: Mirosław Baka, Maja Komorowska, Grażyna Błęcka-Kolska, Artur Żmijewski, Krzysztof Globisz, Iwona Bielska, Andrzej Chyra, Edward Żentara, Damian Walczak, Katarzyna Bosacka, Bartosz Obuchowicz, Grzegorz Małecki, Marta Bitner, Tadeusz Wojtych, Mieczysław Grąbka "Nade wszystko zafascynowała mnie jej odmienność w stosunku do literatury, zajmującej się tematem wojny i okupacji. Literatury pełnej heroizmu, ostatecznych wyborów w imię służby ojczyźnie, męczeństwa i walki narodu z najeźdźcą. Literatury przepojonej szlachetnym patosem, najpełniej służącej temu szczytnemu powołaniu, wyrażonemu niegdyś przez Sienkiewicza słowami -"Ku pokrzepieniu serc". I do tej kolekcji tak jednorodnej, jakby przypadkiem dekomponując spoistość literackiej wizji, brutalnie wtargnął"Wyrok na Franciszka Kłosa". /... / Nieoczekiwanego bohatera stworzył Stanisław Rembek w tej powieści. Był to pierwszy antybohater w polskiej literaturze powojennej. Ciągle brzmi on jak memento dla przyszłości. Nic więc dziwnego, że orędownikom bogoojczyźnianych cnót, jak również rzecznikom nowego totalitarnego ładu i porządku książka ta wydała się herezją niemożliwą do strawienia" - pisał w szkicu "O"Wyroku na Franciszka Kłosa"Marek Nowakowski. Przez całe dziesięciolecia Rembek był pisarzem niewygodnym i niemal zupełnie przemilczanym. Trudno się zresztą dziwić. Jego dwie przedwojenne powieści:"Nagan"(1927) i"W polu"(1937) dotyczą wojny polsko - bolszewickiej,"Ballada o wzgardliwym wisielcu"burzy narodowe mity o powstaniu styczniowym, "Wyrok... "to wstrząsające i przenikliwe studium kolaboracji. Po wojnie tylko dwie ostatnie z tych książek doczekały się wydań, lecz przyjęto je raczej zdawkowo. "Wyrok na Franciszka Kłosa"od dawna interesował filmowców. Chcieli go przenosić na ekran Niemcy. Chciał polski reżyser Stanisław Lenartowicz. Oba projekty upadły. Na pierwszy nie zgodził się Rembek. Na drugi - peerelowska cenzura. Lata dziewięćdziesiąte wydobyły autora"Nagana"z zapomnienia."Odkrywaniu"jego twórczości towarzyszą artykuły prasowe, wystawy, publikacje książkowe i...filmy. Pierwszy zrealizował w 1992 roku Juliusz Machulski. Był to"Szwadron"powstały na podstawie"Ballady o wzgardliwym wisielcu", stosunkowo najmniej drażliwej książki Rembeka. Po ośmiu latach od tamtej premiery po prozę autora"W polu"sięgnął Andrzej Wajda. Jego nakręcony dla telewizji"Wyrok na Franciszka Kłosa"to poruszająca historia małomiasteczkowego granatowego policjanta, świetnie zagranego przez Mirosława Bakę. Świat wartości Franciszka Kłosa jest prosty. Trzeba jak najlepiej wykonywać swoją pracę, by mieć środki na utrzymanie rodziny. Zawód policjanta zaś polega na wypełnianiu rozkazów przełożonych. Przełożonymi są Niemcy - hitlerowcy. Należy zatem ścigać polskich konspiratorów, prześladować Żydów, a kiedy nie ma wyjścia - strzelać i zabijać. Wydaje się, że imponderabilia takie, jak patriotyzm czy wierność religii katolickiej nie mają dla Kłosa znaczenia. Czy rzeczywiście? Pomimo prostoty swego rozumowania, bohater czuje rosnący niepokój sumienia. Stara się topić go w alkoholu. Wódka jednak przestaje wystarczać, gdy Kłos otrzymuje list od podziemnego sądu, wydającego nań wyrok śmierci za zdradę. Niepokój zmienia się w paniczny strach.Po uliczkach rodzinnego miasteczka Kłos chodzi teraz z rozpiętą kaburą, oglądając się na wszystkie strony. Pije coraz więcej, coraz gorliwiej służy też Niemcom, dla których stanowi zastanawiający i zarazem groteskowy fenomen. Tymczasem zaczynają ginąć znajomi Kłosa, podobnie jak on skazani przez podziemie na śmierć. Coraz bardziej zagubiony i przerażony policjant próbuje rozpaczliwie szukać wyjścia ze swojego opłakanego położenia. Jest jednak na to zbyt słaby. Porzuciwszy ostatnią deskę ratunku, zatraca się całkowicie w mrocznych odmętach zła. 11:30 KOLUMBOWIE - ODC. 3/5 - A JEŚLI BĘDZIE WIOSNA... Serial wojenny, 61 min, Polska 1970 Reżyseria: Janusz Morgenstern Scenariusz: Roman Bratny Zdjęcia: Tadeusz Wieżan Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Jan Englert, Władysław Kowalski, Jerzy Matałowski, Marek Perepeczko, Antonina Gordon - Górecka, Piotr Pawłowski, Stefan Friedmann, Edward Wichura, Czesław Roszkowski, Tomasz Lengren, Alicja Jachiewicz, Bolesław Idziak, Józef Fryźlewicz, Halina Golanko, Janusz Zaorski i inni Gestapo wpada na ślad tajnej radiostacji zainstalowanej w mieszkaniu "Jerzego". Wszyscy obsługujący ją młodzi konspiratorzy zostają aresztowani. "Jerzy" dzięki przytomnie odegranej roli nieświadomego gospodarza domu, cudem wychodzi z opresji. Ściąga jednak na siebie podejrzenie o współpracę z Niemcami. Grozi mu nawet wyrok śmierci za zdradę. Tylko najwierniejsi przyjaciele nie wierzą w jego kolaborację. Dzięki ich staraniom sprawa zostaje szczęśliwie wyjaśniona, a domniemany "zdrajca" zrehabilitowany. 12:40 KOLUMBOWIE - ODC. 4/5 - OTO DZIŚ... Serial wojenny, 55 min, Polska 1970 Reżyseria: Janusz Morgenstern Scenariusz: Roman Bratny Zdjęcia: Tadeusz Wieżan Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Jan Englert, Władysław Kowalski, Jerzy Matałowski, Halina Golanko, Marek Perepeczko, Jerzy Trela, Bogdan Goliszewski, Alicja Jachiewicz, Bolesław Idziak, Maciej Damięcki i inni 1 sierpnia 1944 roku wybucha powstanie warszawskie. Na barykadach stolicy "Jerzy", "Kolumb", "Zygmunt" i tysiące ich rówieśników toczą nierówny bój z siłami nieprzyjaciela. Po początkowych sukcesach powstańców Niemcy otrząsają się z zaskoczenia i sprowadzają posiłki. Ich miażdżąca kontrofensywa zmusza Polaków do odwrotu. Wśród powstańców są liczni polegli. Jedną z ofiar jest "Malutki". 13:50 STUDIO KULTURA - ROZMOWY - PAWEŁ ZIEMILSKI Dysk./wywiad/debata, 9 min, Polska, 2019 Wykonawcy: Małgorzata Nieciecka - Mac (prowadzący) Gościem Małgorzaty Niecieckiej - Mac jest dziś Paweł Ziemilski, reżyser filmu "In Touch", który będzie można zobaczyć podczas Festiwalu Filmowego Millennium Docs Against Gravity. 14:05 TAŚMY KULTURY - FILMOLOGIA STOSOWANA Artystyczne/estradowe (widowisko), 12 min, Polska, 2018 Kiedy powstał pierwszy film? Miliony lat temu, kiedy pierwszy dinozaur zaczął śnić. Potem długo nic się nie działo, aż człowiek wymyślił kamerę i zastosował do niej sen. Zaczęła się materializacja snów, inaczej filmologia stosowana. 14:15 TAŚMY KULTURY - GRANICE PODRÓŻY Artystyczne/estradowe (widowisko), 11 min, Polska, 2018 Podróżujemy lokalnie, podróżujemy globalnie, ale najczęściej podróżujemy mentalnie. Aby podróżować musimy przekraczać granice - te tradycyjne, między państwami, finansowe, ale chyba najtrudniejsze do przekroczenia są granice mentalne. 14:35 FACHOWIEC Dramat, 107 min, Polska 1983 Reżyseria: Krzysztof Gruber Scenariusz: Michał Komar na motywach powieści Wacława Berenta Zdjęcia: Wojciech Jastrzębowski Aktorzy: Cezary Morawski, Jerzy Bończak, Marek Frąckowiak, Jacek Kałucki, Gustaw Lutkiewicz, Emil Karewicz, Henryk Machalica, Zygmunt Maciejewski, Bronisław Pawlik, Małgorzata Pieczyńska, Włodzimierz Witt, Piotr Tabor, Włodzimierz Bednarski, Janusz Bylczyński, Witold Dębicki Krzysztof Gruber ukończył studia w Moskwie w 1973 roku. Był asystentem i drugim reżyserem w ekipie Jerzego Antczaka przy realizacji "Nocy i dni". Współpracował również m. in. z Janem Łomnickim ("Ocalić miasto"), Witoldem Leszczyńskim ("Konopielka"), Krzysztofem Zanussim ("Rok spokojnego słońca"), Stanisławem Bareją ("Alternatywy 4)."Fachowiec" jest pierwszym samodzielnym filmem reżysera, przyszłego twórcy"Grety", "Wcześnie urodzonych","Sali nr 6","Pana W"oraz trzyodcinkowego serialu"Żywot człowieka rozbrojonego". Akcja filmu rozgrywa się na przełomie XIX i XX wieku. Bohater, Kazimierz Zaliwski pochodzi z rodziny inteligenckiej, ukończył gimnazjum, zna dwa języki. Zdolny chłopak poprzestaje jednak na maturze, rezygnując z dalszego kształcenia. Zakochuje się bowiem w pięknej dziewczynie, córce majstra z pewnej fabryki. Pragnąc zbliżyć się do wybranki swego serca, przyjmuje posadę ślusarza na wydziale, gdzie zatrudniony jest jej ojciec. Zaliwski coraz bardziej różni się od swych dawnych kolegów, nie potrafi odnaleźć się w środowisku młodzieży gimnazjalnej i akademickiej. Tymczasem piękna Helena, dla której gotów jest do największych poświęceń, woli towarzystwo studentów niż prostego robotnika. Na domiar złego, w związku z redukcją etatów Zaliwski traci pracę w fabryce. Opuszczony przez wszystkich, rozgoryczony kieruje swój gniew przeciwko studentowi Zaniczowi, którego Helena faworyzuje najbardziej. Wreszcie załamany niepowodzeniami usiłuje targnąć się na swoje życie. 16:35 CHCE SIĘ ŻYĆ Dramat, 106 min, Polska, 2013 Reżyseria: Maciej Pieprzyca Scenariusz: Maciej Pieprzyca Zdjęcia: Paweł Dyllus Muzyka: Bartosz Chajdecki Aktorzy: Dawid Ogrodnik, Kamil Tkacz, Dorota Kolak, Arkadiusz Jakubik, Anna Nehrebecka, Katarzyna Zawadzka, Mikołaj Roznerski, Anna Karczmarczyk, Janusz Chabior Na 37. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Montrealu w 2013 r. widownia przyjęła "Chce się żyć" owacjami na stojąco, a przypieczętowaniem sukcesu były festiwalowe nagrody jury i publiczności. Nie inaczej było tegoż roku w Gdyni, gdzie film również zdobył wielkie uznanie i został uhonorowany Srebrnymi Lwami oraz nagrodą publiczności. Poruszający obraz dedykowany pamięci przedwcześnie zmarłej dokumentalistki Ewy Pięty, autorki dokumentu "Jak motyl", który stał się inspiracją dla twórców "Chce się żyć". Bohaterem w filmie jest Mateusz, cierpiący na porażenie mózgowe. Podejmuje on walkę o godność i prawo do normalnego życia. Mimo choroby i trudności w komunikacji ze światem zewnętrznym, udowadnia wszystkim, jak wiele może zdziałać siła ludzkiego ducha. Urodził się z poważnym defektem. Lekarze nie dawali mu żadnych szans. Jego rodzice nie mogli się jednak pogodzić z lekarską diagnozą. Od początku wierzyli, że ich syn, mimo kalectwa jest w pełni sprawny intelektualnie. Mateusz dorasta w miłości, otoczony troskliwą opieką najbliższych. Ma też u swego boku wierną przyjaciółkę - mieszkającą w sąsiedztwie Ankę. Splot okoliczności sprawia jednak, że chłopiec musi przeżyć rozłąkę z rodziną. Zostaje umieszczony w specjalistycznym ośrodku. Nie poddaje się, próbuje walczyć o swoją przyszłość, choć jest mu bardzo ciężko. W końcu w jego życiu pojawia się iskierka nadziei. Wiele się zmienia, kiedy do ośrodka trafia młoda wolontariuszka, ponadto pacjent zwraca uwagę lekarki, pracującej nad eksperymentalnymi metodami leczenia porażenia. 18:35 PRZYJACIELE WESOŁEGO DIABŁA - PISZCZAŁKA TO JA Serial fantasy, dla młodych widzów, 25 min, Polska, 1988 Autor: Kornel Makuszyński Reżyseria: Jerzy Łukaszewicz Scenariusz: Jerzy Łukaszewicz Zdjęcia: Jerzy Łukaszewicz Aktorzy: Rafał Synówka, Jacek Chmielnik, Franciszek Ćwirko, Ryszarda Hanin, Irena Laskowska, Leon Niemczyk, Krzysztof Litwin, Anna Kwiatkowska, Agnieszka Kwiatkowska, Grzegorz Heromiński Mak wyrusza na wyprawę, chcąc schwytać tajemniczego stworka. Bi jest wściekły, że pozostawiono go w domu. Postanawia podjąć poszukiwania na własną rękę. Wreszcie trafia na ślad kudłatego stworzenia i odbiera mu broń - ogromny skrzywiony widelec. Przekonuje się, że Piszczałka naprawdę jest miły i niegroźny, wskutek swej niezręczności często powoduje wiele zamieszania. (filmpolski. pl) 19:10 PRZYJACIELE WESOŁEGO DIABŁA - MAGICZNY KRYSZTAŁ Serial fantasy, dla młodych widzów, 25 min, Polska, 1988 Autor: Kornel Makuszyński Reżyseria: Jerzy Łukaszewicz Scenariusz: Jerzy Łukaszewicz Zdjęcia: Jerzy Łukaszewicz Aktorzy: Rafał Synówka, Jacek Chmielnik, Franciszek Ćwirko, Waldemar Kalisz, Piotr Dziamarski, Franciszek Pieczka Bi i jego nowy przyjaciel dostają się do groty, gdzie Piszczałka odnajduje magiczny kryształ. Jego czarodziejska moc sprawia, że Bi przenosi się w odległą przeszłość. Poznaje wreszcie prawdziwe losy swego rówieśnika Janka oraz jego przybranego ojca. 19:45 KOŁO PIÓRA Magazyn, 23 min, Polska, 2019 Reżyseria: Joanna Makowska Scenariusz: Marcin Kube Wykonawcy: Mariusz Cieślik (prowadzący) Aktorzy: Sebastian Pawlak Tym razem na scenie współczesnej Łukasz Orbitowski opowiada o wydanej w 2019 r. książce "Kult". Na cenie klasycznej gościem specjalnym jest Jolanta Nowakowska, która w piątą rocznicę śmierci męża - Marka Nowakowskiego - wspomina jego życie i twórczość. 20:20 TEATR TELEWIZJI - TEATR SENSACJI - STAWKA WIĘKSZA NIŻ ŻYCIE - CZŁOWIEK, KTÓRY STRACIŁ PAMIĘĆ Teatr, 66 min, Polska, 1966 Reżyseria: Barbara Borys Zdjęcia: Paweł Minkiewicz Aktorzy: Elżbieta Kępińska, Damian Damięcki, Janusz Bylczyński, Józef Pieracki, Janusz Bukowski, Tadeusz Borowski, Stanisław Mikulski, Alicja Wyszyńska, Tomasz Zaliwski, Emilia Krakowska, Helena Dąbrowska, Mirosław Gruszczyński Kapitan Kloss prowadzi śledztwo przeciwko generałowi Eberhardowi, gdyż działaniami generała objęty był teren Polski. Pod koniec II wojny światowej hitlerowcy prowadzili operację "Wolf 2", która miała na celu przygotowanie niemieckich agentów do działalności w Polsce również po wojnie. Pod Baranowem wysadzono pociąg z polskimi osadnikami. Kloss jedzie do Baranowa, w związku z pojawieniem się tam człowieka, który nie pamięta swej tożsamości i w poszukiwaniu agenta Helmuta Linka. 21:45 CZWARTKOWY KLUB FILMOWY - WINDĄ NA SZAFOT (L'ASCENSEUR POUR L'ECHAFAUD) Film kryminalny, 87 min, Francja, 1958 Reżyseria: Louis Malle Scenariusz: Louis Malle Zdjęcia: Henri Decae Muzyka: Miles Davis Aktorzy: Jeanne Moreau, Maurice Ronet, Jean Wall, Lino Ventura, Georges Poujouly, Felix Marten, Hubert Deschamps Florence Carala i jej kochanek Julien Tavernier, postanawiają zabić męża Florence, pozorując samobójstwo. Dopracowany w najdrobniejszych szczegółach plan zostaje zrealizowany. Pozostaje jeszcze tylko usunięcie ostatniego dowodu zbrodni. Od tego momentu perfekcyjny plan zostaje zakłócony przez nieprzewidziane okoliczności. (dystr. Jet Films) 23:25 SCENA KLASYCZNA - (21) TRIO IM. WIŁKOMIRSKICH Koncert, 39 min, Polska, 2018 Wykonawcy: Barbara Schabowska (prowadząca) W tym odcinku Sceny Klasycznej wystąpi TRIO im. WIŁKOMIRSKICH w składzie: Celina Kotz (skrzypce), Maciej Kułakowski (wiolonczela), Łukasz Trepczyński (fortepian), w programie: Anton Arensky - I Trio fortepianowe d - moll op. 32 (1894). Trio im. Wiłkomirskich powstało w marcu 2015 roku z okazji inauguracji Roku Rodziny Wiłkomirskich w Kaliszu. Przywilej noszenia nazwy, po funkcjonującym ponad 60 lat Triu Wiłkomirskich, otrzymało od prof. doctor honoris causa Wandy Wiłkomirskiej i maestro Józefa Wiłkomirskiego. Tworzą je bardzo zdolni młodzi muzycy, laureaci prestiżowych konkursów: skrzypaczka Celina Kotz, wiolonczelista Maciej Kułakowski i pianista Łukasz Trepczyński. W programie kameraliści zaprezentowali Trio fortepianowe d - moll op. 32, które znalazło się na ich debiutanckiej płycie "Anton Arensky. Tria fortepianowe". Anton Areński był kompozytorem, dyrygentem i pianistą. Kompozycje studiował u wielkiego Nikołaja Rimskiego - Korsakowa. Jest autorem pieśni, koncertów fortepianowych i oper. Jednak do historii muzyki wszedł głównie jako twórca muzyki kameralnej. Muzykę Areńskiego odznacza ogromna śpiewność melodii, duże piętno na twórczości kompozytora wywarła muzyka Piotra Czajkowskiego, co jednak nie przeszkodziło Arensky’emu zachować oryginalność i osobisty rys. Przez wiele lat udzielał się także jako pedagog w moskiewskim konserwatorium, gdzie do grona jego studentów należeli tacy kompozytorzy, jak Aleksander Skriabin czy Siergiej Rachmaninow. 00:15 PORTRETY - ALICIA (ALICIA) Film dokumentalny, 89 min, Holandia, 2017 Reżyseria: Maasja Ooms Zdjęcia: Maasja Ooms Alicja miała rok, gdy trafiła do domu dziecka. Odebrana nastoletniej matce i umieszczona w sierocińcu, czekała na nowy dom. Gdy zaadoptowała ją rodzina zastępcza, zmarł ojciec, a Alicja w wieku pięciu lat po raz drugi trafiła do sierocińca. Znalezienie nowego domu okazało się bezskuteczne, a jej życie zmieniło się w pełne frustracji i pozbawione perspektyw czekanie na niewiadome, rodząc fatalne w skutkach emocje. Kręcony przez trzy lata film jest poruszającym emocjonalnie portretem młodej dziewczyny, która na skutek tragicznego splotu życiowych okoliczności i pozbawionego empatii systemu znalazła się zagubiona pośrodku prowadzącej donikąd drogi. Skupieni na poszukiwaniu idealnego domu dorośli zapominają o ludzkich emocjach, a dom dziecka zamiast motywować i uspokajać staje się zimnym i pozbawionym perspektyw więzieniem. Film jest niepokojącym portretem bezdusznego systemu, a także niemożliwych do spełnienia pragnień i bezsilności młodej dziewczyny, która została zmuszona do życia w jego ramach. To filmowe świadectwo nieuchronnego i powtarzającego się ludzkiego losu (zarówno matka Alicji, jak i reżyserka filmu były w domu dziecka) w niezwykle dojmujący sposób ukazuje też uniwersalny dla nas wszystkich problem: ludzką potrzebę miłości. 02:00 W TRZY MIESIĄCE DOOKOŁA ŚWIATA - DUREŃ (DURAK) Dramat, 115 min, Rosja, 2014 Reżyseria: Jurij Bykow Zdjęcia: Kirill Klepalov Aktorzy: Nina Antyukhova, Sergey Artsybashev, Pyotr Barancheev Film o uczciwym człowieku w nierównym starciu z machiną biurokratyczną. Dima Nikitin pracuje w niedużym miasteczku jako hydraulik. Spośród kolegów wyróżnia go uczciwość i prawość. Pewnej nocy, w cieszącym się złą sławą wiekowym hotelu robotniczym pękają rury. Do czasu przybycia ekipy nic nie zapowiada tragedii. Na miejscu Nikitin odkrywa, że budynek grozi zawaleniem i nie przetrwa nocy. Konieczna jest natychmiastowa ewakuacja. Ponieważ w większości zamieszkują go pijacy i włóczędzy, miejscowi oficjele unikają odpowiedzialności za skomplikowaną logistycznie operację. Osamotniony Dima podejmuje walkę o życie ponad ośmiuset mieszkańców budynku. 04:10 KINO NOCNE - ZMIANA (THE EVENT) Film dokumentalny, 70 min, Belgia/Holandia, 2015 Reżyseria: Siergiej Łoźnica Scenariusz: Siergiej Łoźnica Zdjęcia: Vadim Vadim Donets, Vladimir Dyakonov, Alexander Ivanov, Sergei Lando, Vladimir Morozov, Igor Petrov, Lev Rozhin, Vladimir Glazkow Film Siergieja Łoźnicy z 2015 roku. Łoźnica, obok Andrieja Zwiagincewa i Aleksandra Sokurowa, to jeden z najważniejszych obecnie rosyjskich reżyserów. Film ten, podobnie jak pamiętna "Blokadę" z 2005 roku w całości oparty jest na materiałach archiwalnych, w które Łoźnica reżyser tchnął nowe życie. Leningrad, gorące dni sierpnia 1991 roku. Na wieść o odbywającym się w Moskwie zamachu stanu twardogłowego pułkownika Janajewa, na ulice i place wylegają nieprzebrane tłumy. Mieszkańcy wyszarpują sobie z rąk ulotki, próbując uzyskać jakąkolwiek informację. Przez morze ludzi co chwila, niczym impulsy elektryczne, przebiegają sprzeczne komunikaty, mnożą się plotki o śmierci Gorbaczowa i Jelcyna. Gdy w kontrolowanej przez puczystów telewizji można oglądać balet "Jezioro łabędzie" (już wcześniej pokazywany przy zmianie władzy w ZSRR), tłum donosi o zabitych na ulicach stolicy i w republikach nadbałtyckich. Do ludzi wypełniających plac przed Pałacem Zimowym, gdzie bolszewicy w 1917 roku wszczęli rewolucję, przemawia Anatolij Sobczak, mer zbuntowanego miasta. Rozbrzmiewają pieśni Władimira Wysockiego i Wiktora Coja, lidera kultowej grupy Kino. Z trybuny recytowane są wiersze, a sztandary z hasłami "precz z komunizmem" czy "faszyzm nie przejdzie" udowadniają, że była kiedyś szansa na inną, antytotalitarną Rosję, która miała swój Majdan. "Łoźnica" w mistrzowskim stylu analizuje proces przewrotów społecznych. Podobnie jak w niedawno zrealizowanym podczas ukraińskiej rewolucji filmie dokumentalnym skrzętnie omija to, co zwykle przyciąga media. Tworzy poruszający portret zbiorowości, która po 73 latach niewoli miała odwagę stanąć i zaprotestować przeciwko powrotowi do władzy komunistów. Potrafi spojrzeć na wydarzenia sprzed ćwierć wieku z dystansem - podniosły nastrój barykad przełamuje wywiadem z popem, który twierdzi, że do wrogów można strzelać, byle bez nienawiści. Film jest jak haust świeżego powietrza, pokazuje, że jeszcze niedawno byli w Rosji ludzie, którzy ryzykowali życiem w obronie demokracji i praw człowieka. Wśród setek tysięcy demonstrantów powiewają nawet flagi anarchistów, którzy zdecydowali się poprzeć reformatorski rząd. Czy dziś podobny zryw byłby możliwy? Odpowiedź kryje się w jednym z ujęć, na którym wśród oklaskiwanych przez demonstrantów oficjeli sprawne oko wyławia młodziutkiego Władimira Putina.