TVP Kultura Wtorek, 17.09.2019 08:45 CIEMNEGO POKOJU NIE TRZEBA SIĘ BAĆ Dramat, 35 min, Polska, 2009 Reżyseria: Jakub Czekaj Scenariusz: Jakub Czekaj Zdjęcia: Adam Palenta Muzyka: Zygmunt Konieczny Aktorzy: Emilia Stachurska, Przemysław Bluszcz, Jowita Budnik, Anna Ilczuk Opowieść o bezgranicznej miłości jedenastoletniej Łaty do jej ojca. Dziewczynka przygotowuje piosenkę na szkolną akademię, zorganizowaną z okazji zbliżającego się Dnia Taty. To sprawia, że Łata przygląda się ojcu baczniej niż zazwyczaj. Chcąc jak najlepiej opisać swoje uczucia, powoli zaczyna odsłaniać skrywane przez niego tajemnice. 09:35 KIESZONKOWIEC (PICKPOCKET) Film kryminalny, 72 min, Francja, 1959 Reżyseria: Robert Bresson Scenariusz: Robert Bresson Zdjęcia: Lonce - Henri Burel Muzyka: Jean - Baptiste Lully Aktorzy: Martin Lasalle, Marika Green, Jean Pelegri, Pierre Etaix, Pierre Leymarie Historia młodego człowieka, który uważa, że należy do tej grupy ludzi, którzy mogą bezkarnie łamać prawo. Sam specjalizuje się w kradzieżach kieszonkowych. W tym procederze nie zwraca uwagi ani na sprzeciw swojej dziewczyny, ani na działania policji zmierzające do przyłapania go na gorącym uczynku. Pierwsze refleksje pojawiają się dopiero wtedy, gdy aresztowani zostają jego kumple. 11:00 DOM - ODC. 8/25 - JAK SIĘ ŁOWI DZIKIE PTAKI Serial obyczajowy, 87 min, Polska 1982 Scenariusz: Jerzy Janicki, Andrzej Mularczyk Reżyseria: Jan Łomnicki Zdjęcia: Bogusław Lambach Muzyka: Waldemar Kazanecki Aktorzy: Tomasz Borkowy, Jolanta Żółkowska, Wacław Kowalski, Tadeusz Janczar, Bożena Dykiel, Anna Ciepielewska, Stanisław Zaczyk, Joanna Szczepkowska, Wirgiliusz Gryń, Jan Englert, Henryk Bista, Hanna Lachman, Józef Nowak, Barbara Sołtysik, Barbara Rachwalska, Ewa Błaszczyk, Mirosław Konarowski i inni Andrzej Talar wraca z praktyki w ZSRR. W domu zastaje wezwanie od adwokata prowadzącego sprawę rozwodową. Spotkanie z Basią pozbawia Andrzeja wszelkiej nadziei na odbudowanie ich wspólnego życia. Serii nieszczęść dopełnia ciężka choroba starego Talara. Doktor Lang postanawia rozwieść się z Lidką. Doktor Kazanecki decyduje się uśpić swojego zniedołężniałego psa. Tylko Henio Lermaszewski radzi sobie doskonale, robiąc różnego rodzaju interesy. 13:20 SZTUKA NIEMIEC - ODC. 2 - MARZENIE I MASZYNA (THE ART OF GERMANY EP. 2 - DREAM AND MACHINE) Film dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2010 Reżyseria: Karen Mcgann Trzyodcinkowy miniserial dokumentalny poświęcony sztuce Niemiec. W filmie poznajemy dziedzictwo kulturowe i dzieła największych artystów wszech czasów: Albrechta Dürera, Hansa Holbeina, Caspara Davida Friedricha, Otto Dixa, Josepha Beuysa i Gerharda Richtera. Seria eksploruje sekrety sztuki germańskiej: zainteresowanie krajobrazem, ludową tradycją, istotę tożsamości narodowej, która kształtowała sztukę niemiecką przez stulecia. Chronologiczna podróż przez Niemcy i epoki: barok, romantyzm, ekspresjonizm i dada po współczesność pozwala zrozumieć, jak kształtowała się i ewoluowała sztuka jednego z najciekawszych regionów Europy. 14:15 SZLAKIEM KOLBERGA - ANITA LIPNICKA Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2018 Reżyseria: Grzegorz Jankowski Scenariusz: Michał Pietrusiewicz Cykl dokumentalny prezentujący znanych polskich muzyków, którzy wyruszają w Polskę szlakiem Oskara Kolberga. Każdy odcinek będzie muzyczną podróżą w inny region Polski. Znani muzycy uczą się od artystów ludowych tradycyjnego repertuaru: śpiewają, grają na skrzypcach, akordeonie, tańczą. Pokazują piękno i niepowtarzalność polskiej muzyki ludowej. "Szlakiem Kolberga" z wizytą w Kadzidle na Kurpiach u śpiewaczki i twórczyni ludowej Apolonii Nowak. Pani Apolonia obdarzona jest niezwykle silnym i pięknym głosem, który od lat fascynuje nie tylko miłośników muzyki tradycyjnej, ale też filmowców i melomanów. Ma na koncie wspólne występy i płyty z zespołem muzyki dawnej Ars Nova. Poza pasją do śpiewu artystka tworzy przepiękne tradycyjne i autorskie wycinanki. Do pani Apolonii przyjechała, żeby zgłębiać tajniki pieśni kurpiowskich Anita Lipnicka. Piosenkarka i autorka tekstów na początku kariery artystycznej związana z zespołem Varius Manx obecnie kontynuuje z sukcesami karierę solową. Zapraszamy na to niezwykłe spotkanie pełne kobiecego ciepła, pozytywnej energii i magicznych pieśni kurpiowskich. 14:50 WYSTRZAŁ Film psychologiczno - obyczajowy, 73 min, Polska 1965 Scenariusz i reżyseria: Jerzy Antczak Zdjęcia: Jan Janczewski Muzyka: Waldemar Kazanecki Aktorzy: Ignacy Gogolewski, Iwa Młodnicka, Andrzej Żarnecki, Bogusz Bilewski, Józef Kondrat, Anna Milewska, Henryk Bąk, Seweryn Butrym, Tadeusz Cygler, Bohdan Ejmont, Janusz Kłosiński, Hugo Krzyski, Karolina Lubieńska, Lech Madaliński, Marian Pysznik Adaptacja opowiadania Aleksandra Puszkina. Akcja filmu toczy się w pierwszej połowie XIX wieku w prowincjonalnym garnizonie wojskowym. Grupa oficerów, znudzona bezczynnością, zabija czas pijąc i grając w karty w salonie pana Sylwio - tajemniczego samotnika i niedościgłego mistrza pistoletu. Wojskowych intryguje ich gospodarz, a zwłaszcza fakt, że nigdy nie przyjmuje wezwań na pojedynek. Mimo nalegań swoich gości, Sylwio nie wyjawia im żadnych szczegółów swojej biografii. Czyni to za niego reżyser. Posługując się metodą retrospekcji, opowiada widzowi historię człowieka, którego życie zniszczyło obsesyjne pragnienie zemsty... "Wystrzał" był pierwszym polskim filmem telewizyjnym, który wyświetlano także w kinach. Początkowo miał być trzyodcinkowym serialem, stąd jego charakterystyczna trzyczęściowa budowa. Jerzy Antczak, przenosząc na ekran arcydzieło romantycznej nowelistyki, zastosował niezwykły, jak na owe czasy, chwyt. Dwie główne antagonistyczne role powierzył temu samemu aktorowi Ignacemu Gogolewskiemu, artyście świetnie "czującemu" repertuar romantyczny (wsławił się m.in. pierwszą po wojnie rolą Gustawa - Konrada). To głównie jego kreacje nadały filmowi Antczaka klimat pewnej tajemniczości i niezwykłości, pod którymi kryją się wielkie ludzkie dramaty i namiętności. 16:15 ROZMOWY O MIŁOŚCI Film obyczajowy, 87 min, Polska, 1990 Autor: Andrzej Wojnach (Scenariusz) Reżyseria: Mirosław Gronowski Zdjęcia: Ryszard Janowski Muzyka: Wiesław Pieregorólka Aktorzy: Danuta Stenka, Katarzyna Walter, Jan Jankowski, Aleksander Trąbczyński, Dariusz Biskupi, Jerzy Dąbrowski, Aleksander Mikołajczak, Grażyna Deląg, Joanna Jeżewska Mirosław Gronowski jest reżyserem spektakli teatru telewizji, filmów dokumentalnych oraz fabularnych, m. in. "Spadku". Bohaterkami "Rozmów o miłości" są trzy kobiety - Ewa, Elżbieta i Anna. Przed laty występowały w jednym zespole muzycznym, potem ich drogi się rozeszły. Ewa zrobiła karierę w USA, Anna także pozostała przy muzyce, ale nie odniosła sukcesu, a Elżbieta poświęciła się rodzinie. Ich spotkanie po latach budzi dawne konflikty, przypomina niespełnione nadzieje i zranione uczucia. 18:00 DOKUMENT.PL - KRÓLOWIE, PALAWARY I ZAPOMNIANY ODKRYWCA Film dokumentalny, 57 min, Polska, 2016 Reżyseria: Władysław Rybiński Scenariusz: Władysław Rybiński Zdjęcia: Władysław Rybiński, Julian Kernbach Opowieść o życiu i odkryciach Stefana Szolca - Rogozińskiego, polskiego podróżnika i odkrywcy. Jego śladami rusza w podróż w czasie i przestrzeni dwóch narratorów - podróżnik Maciej Klósak i pracownik Muzeum Etnograficznego Dariusz Skonieczko. Trafiają na Wybrzeże Kości Słoniowej, do Kamerunu i Francji. Jesteśmy świadkami ich licznych przygód, spotkań z mieszkańcami, niezwykłą kulturą i przyrodą. W podróży, poprzez swoje teksty towarzyszy nam nasz bohater sam Stefan Szolc - Rogoziński. 19:20 KRONOS Dysk./wywiad/debata, 30 min, Polska, 2019 Wykonawcy: Piotr Nowak (prowadzący) Milczymy z rozmaitych powodów i w różnych sprawach. Milczymy, ponieważ nie mamy nic do powiedzenia, niekiedy milczymy ze strachu. W kolejnym odcinku programu "Kronos" profesor Piotr Nowak wraz z zaproszonymi do studia gośćmi poddaje analizie istotę milczenia. 20:30 TEATR TELEWIZJI - GRZEBANIE Spektakl, 104 min, Polska 1999 Autor: Jerzy Jarocki wg Stanisława Ignacego Witkiewicza Scenariusz i reżyseria: Jerzy Jarocki Scenografia: Jerzy Juk Kowarski Muzyka: Stanisław Radwan Występują: Jan Frycz (Witkacy, Walpurg, St. Ignacy, Czarny), Dorota Segda (Czesia, Siostra Anna, Dziwka Bosa), Danuta Maksymowicz (Matka, Siostra Barbara), Beata Fudalej (Nina, Księżna, Jadwiga), Małgorzata Hajewska (Helenka), Katarzyna Gniewkowska (Solska), Jerzy Trela (Mitas), Krzysztof Globisz (Grabarz I, Stary, Brat I), Szymon Kuśmider (Grabarz II, Młody, Brat II, Czeladnik I), Zygmunt Józefczak (Ojciec, Burdygiel, Profesor), Andrzej Hudziak (Czeladnik II, Grun), Krzysztof Stawowy (Kmiotek I, Urzędnik), Ryszard Łukowski (Pełnomocnik), Rafał Dziwisz (Kmiotek II) Jerzy Jarocki uchodzi nie tylko za jednego z najwybitniejszych polskich reżyserów teatralnych, lecz także za wybitnego znawcę Witkacego. Wielokrotnie inscenizował sztuki autora "Nienasycenia". Szczególny rozgłos zyskały "Matka" i "Szewcy", wystawione w krakowskim Starym Teatrze. Zafascynowany niezwykłą osobowością i zupełnie wyjątkowym sprzężeniem talentów malarza, literata, fotografika i filozofa - marzył nawet o napisaniu trylogii poświęconej życiu Stanisława Ignacego Witkiewicza. Z tych zamiarów zrodził się "Staś" - sztuka, obejmująca okres od 1885 roku, czyli narodzin Witkacego, do roku 1915, kiedy zmarł jego ojciec, Stanisław Witkiewicz, wybitny pisarz, malarz, krytyk sztuki. "Grzebanie" to kolejny utwór Jarockiego, którego głównym bohaterem jest twórca "Pożegnania jesieni" i wydarzenia z nim związane. Tytuł sztuki nawiązuje do pogrzebu domniemanych szczątków Witkacego na cmentarzu na Pęksowym Brzyzku. Fakt ten w sposób symboliczny zwieńczył życie Stanisława Ignacego Witkiewicza, przywracając go Tatrom i Zakopanemu, gdzie przez długie lata tworzył. Spektakl Jarockiego jest ciekawą, osobistą próbą ponownego odczytania zarówno dzieła, jak i życia Witkacego. Główny bohater sztuki w różnych wcieleniach odbywa fantastyczną podróż po krainie własnej przeszłości. Gości również w teraźniejszości, próbującej oddać mu ostatnią posługę. Zjawia się w swoich sztukach, rozmawia z ich bohaterami. Spotyka rodziców i kobiety, które los postawił niegdyś na jego drodze. Jarocki wystawił "Grzebanie" po raz pierwszy wraz ze studentami PWST 30 grudnia 1995 roku w krakowskim Starym Teatrze. Telewizyjna wersja spektaklu różni się od scenicznego pierwowzoru, tak pod względem obsady, jak i sposobu realizacji scen, nawiązujących do biografii Witkacego (część z nich, np. zakopiański pogrzeb artysty, została przeniesiona w plener). 22:40 LEKKIE OBYCZAJE - SZUKAJĄC KELLY (LES COWBOYS) Dramat, Belgia/Francja 2015 Reżyseria: Thomas Bidegain Scenariusz: Laurent Abitbol, Thomas Bidegain Aktorzy: Agathe Dronne, Francois Damiens, Finnegan Oldfield, Ellora Torchia, John C. Reilly Debiut reżyserski Thomasa Bidegaina, scenarzysty filmów "Prorok", "Z krwi i kości". Krytyka uznała "Szukając Kelly" za dramat przypominający wariacje na temat uchodzącego za arcydzieło gatunku westernu Johna Forda "Poszukiwacze" (1956), z akcją przeniesioną w czasy współczesne. Koniec lat 90. XX wieku. Bohaterowie filmu - rodzina Ballandów - mieszkają na nizinach wschodniej Francji, ale ich życie wygląda jak z amerykańskich filmów o kowbojach. Noszą kapelusze, dżinsy, ujeżdżają konie, kochają muzykę country. Do rodzinnych tradycji należą weekendowe spotkania ze śpiewami i tańcami. Głową rodziny jest Alain, to on organizuje pikniki w stylu country&western, podczas których towarzyszą mu żona, 16 - letnia córka Kelly i młodszy syn Georges. Po jednym z pikników Kelly znika bez śladu. Zrozpaczony Alain rzuca wszystko i rozpoczyna poszukiwania córki, zapuszczając się w najbardziej odległe i mroczne rejony. Przez cały czas jest przy nim Georges, który wspiera ojca w tych ciężkich chwilach. Okazuje się, że Kelly uciekła ze swym chłopakiem muzułmaninem. Pod jego wpływem postanowiła odciąć się od rodziny, by przyjąć prawo Koranu. Alain poświęca całe swoje życie na odnalezienie córki i sprowadzenie jej do domu. Nie poddaje się nawet wtedy, gdy rozpada się jego zgodne dotychczas małżeństwo. Poszukiwania stają się sensem jego życia, im podporządkowuje wszystko. Rozpaczliwa pogoń za córką zawiedzie go aż do Afganistanu. 00:35 ONE. KOBIETY KULTURY - ONE. KOBIETY KULTURY. DOROTA SEGDA Dysk./wywiad/debata, 24 min, Polska, 2019 Scenariusz: Andrzej Warchił Wykonawcy: Łukasz Orbitowski (prowadzący) "One. Kobiety kultury" to program Łukasza Orbitowskiego, w którym do rozmowy zaproszone zostały najważniejsze kobiety polskiej kultury. Rozmowa ma charakter wyjątkowego, intymnego spotkania. Tym razem gościem Łukasza Orbitowskiego jest Dorota Segda. Znana, krakowska aktorka opowiada o słynnym dziadku, przedwojennym szermierzu, Władysławie Segdzie, ulubionych rolach teatralnych i filmowych oraz swoim rozumieniu feminizmu. 01:05 MŁODA POLSKA - LOKATORKI Etiuda filmowa, 29 min, Polska, 2016 Reżyseria: Klara Kochańska Scenariusz: Klara Kochańska, Kasper Bajon Zdjęcia: Zuzanna Pyda Aktorzy: Julia Kijowska, Beata Fudalej, Diana Zamojska, Joanna Drozda, Paweł Królikowski, Sławomir Orzechowski, Miron Jagniewski, Maciej Boruc, Daniel Guzdek Justyna, samotna trzydziestoparolatka, mimo ryzyka, jakie się z tym wiąże, kupuje mieszkanie na aukcji komorniczej. W dniu przeprowadzki do wymarzonego domu okazuje się, że klucze nie pasują do zamka. Sen Justyny o własnym miejscu spełni się jako koszmar... (filmpolski.pl) 01:40 NOCNY DOKUMENT - SZTUKA NEOGOTYKU ODC. 2 - MIASTO I DUSZA (THE ART OF GOTHIC EP. 2) Film dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania, 2014 Reżyseria: Basil Comely Scenariusz: Andrew Graham Dixon Jak sztuka średniowiecznego gotyku wpłynęła na brytyjską kulturę popularną, literaturę i architekturę XVIII i XIX wieku? 3 - odcinkowy cykl dokumentalny poświęcony sztuce neogotyku, w którym Andrew Graham - Dixon bada, dlaczego XIX - wieczni angielscy artyści zainteresowali się średniowieczną historią Wielkiej Brytanii, aby stworzyć ikoniczne dzieła i budynki. 03:15 PANORAMA KINA POLSKIEGO - KATYŃ Dramat historyczny, 117 min, Polska 2007 Reżyseria: Andrzej Wajda Scenariusz: Andrzej Wajda, Władysław Pasikowski, Przemysław Nowakowski Zdjęcia: Paweł Edelman, Marek Rajca Muzyka: Krzysztof Penderecki Aktorzy: Andrzej Chyra, Maja Ostaszewska, Artur Żmijewski, Danuta Stenka, Jan Englert, Magdalena Cielecka, Agnieszka Glińska, Paweł Małaszyński, Maja Komorowska, Władysław Kowalski, Antoni Pawlicki, Agnieszka Kawiorska, Siergiej Garmasz, Joachim Paul Assbock, Waldemar Barwiński, Sebastian Bezzel, Jacek Braciak i inni "Katyń" Andrzeja Wajdy nikogo nie oskarża wprost, a jedynie przedstawia obraz społeczeństwa na tle powojennych dylematów, obraz, na jaki wcześniej kino polskie się nie zdobyło. Przez pół wieku z przyczyn politycznych nie mogło, a przez następne kilkanaście lat zwyczajnie nie potrafiło. Wajda przełamuje tę niemoc, jeszcze raz budzi sumienia: pozwala zrozumieć, czym jest świadomość zbrodni i kłamstwa katyńskiego dla rodzin jej ofiar, ale także dla całego narodu. Ta wiedza zyskała na ekranie, mimo świadomie założonej rzeczowości, wymiar artystyczny: począwszy od inscenizacji wielkich scen, poprzez muzykę Krzysztofa Pendereckiego i niemal pozbawione barwy zdjęcia Pawła Edelmana, aż do wyrażającej głębokie przeżycie gry całego aktorskiego zespołu - pisał na łamach branżowego "Kina" Konrad J. Zarębski. Andrzej Wajda przez wiele lat nosił się z zamiarem nakręcenia filmu o tragedii katyńskiej. Nie tylko dlatego, że nazwisko jego ojca figuruje na liście ofiar tej zbrodni. Także ze względu na tych, którzy dopiero wchodzą na scenę dorosłego życia i jakże często zaprzątnięci wyłącznie chwilą obecną zapominają nazwy i daty najważniejsze dla polskiej historii i decydujące o narodowej tożsamości Polaków. - Nie tak dawno w jednym z telewizyjnych programów gimnazjalista zapytany, z czym kojarzy mu się 17 września, odpowiedział, że z jakimś świętem kościelnym. Może dzięki naszemu filmowi młody człowiek zapytany o Katyń, będzie potrafił odpowiedzieć coś więcej niż to, że Katyń to nazwa jakiejś miejscowości niedaleko od Smoleńska? - pytał z nadzieją Wajda w swoim przesłaniu zamieszczonym na internetowej stronie jego filmu. Chcąc dotrzeć do współczesnych dwudziesto - i trzydziestolatków, wychowanych w dużej mierze na MTV, serialach i grach komputerowych, reżyser zaprosił do współpracy przy tworzeniu scenariusza dwóch głośnych twórców młodszego pokolenia: Władysława Pasikowskiego, rodzimego speca od kina akcji i Przemysława Nowakowskiego, współtwórcę serialu "Na Wspólnej" i kontrowersyjnych "Egoistów", drapieżnego filmu o warszawskich dandysach A. D. 2000. W rezultacie powstała opowieść o tragedii Katynia widzianej z perspektywy kilku indywidualnych losów, zarówno żołnierzy, jak i ich rodzin, a zwłaszcza kobiet, matek, żon i córek. Wielka historia, choć w filmie obecna, służy głównie do odmalowania fabularnego tła, dzięki któremu widz ma lepiej zrozumieć motywacje bohaterów, ich dylematy, a przede wszystkim ich cierpienie. 17 września 1939 roku. Trwa exodus ludności cywilnej na wschód w nadziei na ocalenie przed hitlerowską nawałą. Na moście zdumieni uciekinierzy spotykają innych, uciekających w przeciwną stronę przed wkraczającą właśnie do Polski Armią Czerwoną. W zajmowanych wsiach i miastach bolszewicy ogłaszają, że przychodzą jako wyzwoliciele mas pracujących od ucisku burżuazji. Reprezentantem tej ostatniej jest według nich także Wojsko Polskie, więc żołnierze masowo brani są do niewoli. Taki los spotyka m. in. Andrzeja, rotmistrza 8. Pułku Ułanów z Krakowa. W prowizorycznym obozie jenieckim odnajduje go żona Anna z małą córeczką Niką. Anna ze łzami w oczach błaga, by przebrał się w cywilne ubranie i uciekł. Andrzej odmawia, powołując się na przysięgę żołnierską. Wkrótce wraz ze swoim pułkiem zostaje wywieziony do znacznie silniej strzeżonego obozu w Kozielsku. Tymczasem Anna po wielu perypetiach, niemal cudem ocalając życie swoje i dziecka, dociera do Krakowa, znajdującego się teraz pod jurysdykcją niemiecką. Zatrzymuje się u matki Andrzeja. Jego ojca, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego, wraz z innymi pracownikami tej uczelni hitlerowcy podstępnie uwięzili i wywieźli do obozu w Sachsenhausen. Obu kobietom nie pozostaje nic innego jak czekać na swoich mężów. Po kilku miesiącach przychodzi wiadomość, że ojciec Andrzeja zmarł. W kwietniu 1943 roku Kraków obiega sensacyjna wiadomość o odnalezieniu zbiorowych mogił polskich oficerów w Katyniu. Wbrew wszelkiemu prawdopodobieństwu Anna nie chce dać wiary, że pośród ofiar jest Andrzej. 05:25 TAŚMY KULTURY - OPTYMISTYCZNIE BARDZO Artystyczne/estradowe (widowisko), 13 min, Polska, 2018 Kiedy wszystko idzie źle, należy zachować optymizm. Kiedy idzie bardzo źle, potrzeba jeszcze więcej optymizmu. Czyli nawet jak jest najgorzej, to nie znaczy, że nie może być optymistycznie. Nawet bardzo.