TVP3 Czwartek, 03.10.2019 09:15 LEGENDY REGIONALNE - HUSYCI TU BYLI Reportaż, 9 min, Polska, 2014 Autor: Witold Żurawicki Wykonawcy: Wojciech Najda Program przybliżający legendy Opolszczyzny. Poza Zelowem to właśnie dzisiejsza Opolszczyzna stała się Ziemią Obiecaną dla husytów - braci czeskich, którzy uciekali z Czech przed prześladowaniami religijnymi. Najpierw osiedlili się w Grodźcu pod Ozimkiem, ale że szybko wioska się przeludniła, poszukiwali kolejnych miejsc do osiedlenia. Dzięki życzliwości króla Fryderyka II uzyskali akty nadania w okolicach Strzelec Opolskich (dzisiejsza Piotrówka) oraz koło Dobrodzienia (Bzinica Nowa). Niestety, dzisiaj po nich pozostały już tylko zniszczone cmentarze lub zaadoptowane pod potrzeby obrządku rzymskokatolickiego świątynie. Na szczęście w ostatnich latach dzisiejsi mieszkańcy tych wiosek (głównie repatrianci z Kresów) zaczęli głębiej interesować się historią lokalną, przypominają obrzędy i zwyczaje husytów, dbają o pozostałości ich kultury. W materiale wypowiedzi badaczy historii lokalnych, przedstawiony zostanie okres kolonizacji husytów na Opolszczyźnie, ich zwyczaje, okoliczności, w jakich opuścili ten region. 10:40 KOBIETY W POWSTANIU WARSZAWSKIM Reportaż, 12 min, Polska, 2014 "Choć kobiety stanowiły około 22 proc. uczestników powstania warszawskiego i były zaangażowane niemal we wszystkie sfery podziemnej działalności, (...) w podręcznikach szkolnych powstanki są całkowicie nieobecne, a w najważniejszych monografiach pojawiają się zazwyczaj w rolach drugoplanowych, niewymagających przywoływania szczegółowych danych biograficznych" - pisze w swojej książce "Płeć powstania warszawskiego" Weronika Grzebalska. Marginalizacja kobiet w pamięci i historiografii ma swoje źródło już w samym powstaniu i sposobie, w jaki już wówczas były projektowane role męskie i kobiece. Bo nie da się ukryć, że żołnierz to miał jednak być mężczyzna. Ta rola była napisana dla mężczyzny, a kobiety obsadzano w rolach drugoplanowych i symbolicznych. One miały być przede wszystkim Polkami - patriotkami, które swoim zachowaniem reprezentują polskość, miały być lojalnymi towarzyszkami bojowników, pomocnicami wojska. W rozmaitych publikacjach dotyczących powstania warszawskiego zdarza się, że kobiety walczące z bronią w ręku określa się jako łączniczki lub sanitariuszki. Jedna z uczestniczek powstania figuruje w Wielkiej Encyklopedii Powstania Warszawskiego jako łączniczka, choć wypełniając formularz, na podstawie którego sporządzono notki biograficzne, wyraźnie zaznaczyła, że była strzelcem łączniczką i dołączyła potwierdzający to dokument. W innej książce o powstaniu, pod fotografią, do której pozuje, trzymając pistolet maszynowy, podpisana jest z kolei jako sanitariuszka. 13:45 SZLAKIEM MIEJSC NIEZWYKŁYCH - POMNIKI HISTORII - KRAKÓW Reportaż, 8 min, Polska, 2017 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Tomasz Drozdowicz Wykonawcy: Katarzyna Sanocka (prowadząca) Zamek królewski na Wawelu, zabudowa średniowiecznego miasta, przedmieście Stradom i dawna żydowska dzielnica Kazimierz to miejsca, które prezentujemy w kolejnym odcinku programu. Kraków to miasto pełne obiektów o wysokich walorach artystycznych. Miasto jest siedzibą jednego z najstarszych uniwersytetów Europy. Spuścizną minionych stuleci jest jedyny w swoim rodzaju zespół zabytków zachowanych w oryginalnej postaci, w którym w harmonijny sposób nawarstwiły się kolejne epoki w swym doskonałym kształcie. W odcinku naszymi przewodnikami po mieście są prof. Jacek Purchla, dyrektor Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie i Michał Niezabitowski, dyrektor Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. 15:05 WSPANIAŁE STULECIE: SUŁTANKA KÖSEM S.II - MURAT IV, ODC. 116 (MUHTESEM YÜZYIL. KÖSEM, MURAD IV, BOLUM 116) Serial historyczno-obyczajowy, 41 min, Turcja, 2016 Reżyseria: Cagatay Tosun Aktorzy: Metin Akdulger, Nurgul Yesilcay, Farah Zeynep Abdullah, Caner Cindoruk, Asli Tandogan Faria wciąż boi się, że sułtan ją porzuci, podczas gdy Ajsze obnosi się ze swoją ciążą. Hezarfen wreszcie osiąga swój cel i ku oburzeniu mieszkańców Stambułu przelatuje na skrzydłach nad Bosforem. Ester zastawia pułapkę na szambelana i Gevheran. 15:45 SZLAKIEM MIEJSC NIEZWYKŁYCH - POMNIKI HISTORII - GNIEZNO Felieton, 6 min, Polska, 2015 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Tomasz Drozdowicz Matka polskich katedr, nekropolia arcybiskupów gnieźnieńskich, miejsce wyjątkowe dla polskiej historii, religii i kultury. Symbol tradycji królewskiej państwa polskiego i tradycji katedry koronacyjnej królów polskich oraz miejsce kultu św. Wojciecha, apostoła i patrona Polski. Katedra pw. Wniebowzięcia NMP i św. Wojciecha w Gnieźnie to jeden z najcenniejszych Pomników Historii. Jakie skarby skrywają wnętrza i podziemia Kościoła? Po gnieźnieńskiej katedrze oprowadzi nas ksiądz kanonik Jan Kasprowicz. 20:00 KORONA KRÓLÓW - ODC 261 Telenowela historyczna, 24 min, Polska, 2019 Reżyseria: Wojciech Pacyna, Jacek Sołtysiak, Jerzy Krysiak, Piotr Fiedziukiewicz, Szymon Nowak Scenariusz: Jan Piotr Szafraniec, Anna Krasuska, Dominik Rettinger Zdjęcia: Krzysztof Pakulski Psc, Jacek Fabrowicz, Tomasz Wójcik, Paweł Figurski, Romuald Lewandowski Muzyka: Marcin Przybyłowicz Aktorzy: Vasyl Vasylyk, Kamil Siegmund, Małgorzata Buczkowska, Arkadiusz Machel, Jakub Mazurek, Andrey Zhuravsky, Marcin Rogacewicz, Michał Sitarski, Karol Czajkowski, Ihor Aronov, Aleksander Kaleta, Andrzej Musiał, Arkadiusz Cyran, Grzegorz ons, Dorota Naruszewicz Opis Kiejstut zdobywa Wilno, Jagiełło poprzysięga zemstę. Panowie Polscy otrzymują władzę od Ludwika. Spytek zostaje mianowany wojewodą krakowskim, ale wiadomość przychodzi tuż po śmierci jego ojca, Jaśka z Melsztyna. 00:45 ZAGINIONA - ODC. 4/7 - RAJ Serial obyczajowy, dramat, 47 min, Polska, 2002 Reżyseria: Andrzej Kostenko Scenariusz: Wojciech Tomczyk Zdjęcia: Michał Englert Muzyka: Andrzej Korzyński Aktorzy: Jan Frycz, Danuta Stenka, Matylda Damięcka, Maciej Marczewski, Agnieszka Grochowska, Agnieszka Warchulska, Mariusz Bonaszewski, Antoni Ostrouch, Krzysztof Dracz, Hanna Dunowska, Marek Kotański W szkolnej szafce Uli Marek i Jacek znajdują książki na temat buddyzmu, medytacji i sekt. Wzbudza to ich niepokój. Jacek, brat Uli, dostaje pracę w radiu Arena kierowanym przez niejakiego Molskiego, przyjaciela ojca. Chłopak ma przygotować audycję o sektach religijnych. Molski przekonuje Tokarskich, że właśnie tam powinni szukać zaginionej Uli. Wyjawia Jackowi, że jego syn Mateusz, również przystąpił do sekty. Magda, młoda redaktorka, pomaga Jackowi w przygotowaniu programu na temat sekty Raj. Chłopak postanawia dotrzeć do jej członków, licząc, że może natrafi na ślad siostry. Podczas wizyty w klasztorze dominikanów uzyskuje wiele ważnych informacji dotyczących rekrutacji, wewnętrznej hierarchii i zasad życia w sekcie. Wraz z Magdą ustala plan odbicia Uli. Na początek musi przeniknąć w szeregi członków Raju, nie wzbudzając ich podejrzeń. 01:50 WSPANIAŁE STULECIE: SUŁTANKA KÖSEM S.II - MURAT IV, ODC. 117 (MUHTESEM YÜZYIL. KÖSEM, MURAD IV, BOLUM 117) Serial historyczno-obyczajowy, 41 min, Turcja, 2016 Reżyseria: Cagatay Tosun Aktorzy: Metin Akdulger, Nurgul Yesilcay, Farah Zeynep Abdullah, Caner Cindoruk, Asli Tandogan odc. 117. W mieście wybucha pożar. Sułtan wraz z najbliższymi służącymi wyrusza na pomoc swoim poddanym. Sułtanka Atike niespodziewanie traci przytomność. Jedynie Faria domyśla się, co naprawdę jej dolega. Kosem pozwala zostać w seraju Ester, poszkodowanej w pożarze dawnej kochance szambelana. 02:40 W KRAINIE MINIONEGO CZASU.... Reportaż, 12 min, Polska, 2014 "W krainie minionego czasu" to opowieść o antykwariuszu Januszu Skrzypczaku i jego pasji gromadzenia starych przedmiotów. Do jego sklepu wkracza mała Maja, która poznaje historię starych mebli, zegarów, maszyn czy pralek. Dziewczynka jest oczarowana tym, co widzi. 04:15 SZLAKIEM MIEJSC NIEZWYKŁYCH - POMNIKI HISTORII - SULEJÓW Reportaż, 7 min, Polska, 2017 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Tomasz Drozdowicz Zespół opactwa cystersów w Sulejowie to jeden z najcenniejszych polskich zabytków o bardzo wysokiej randze artystycznej oraz wartościach historycznych i naukowych. Bryła kościoła klasztornego zachowała się do dzisiaj w pierwotnym kształcie. Sulejów jest jedynym cysterskim opactwem warownym na terenie Polski z tak dobrze zachowanymi i silnie rozwiniętymi późnośredniowiecznymi obwarowaniami klasztornymi. Po tym niezwykłym miejscu oprowadzają nas o. Augustyn Węgrzyn, cysters i Zofia Gwarda z muzeum opactwa.