TVP Historia Wtorek, 01.10.2019 Zmiany z dnia 26.09.2019 w stosunku do raportu z dnia 19.09.2019 (dodano pozycję programową) 18:15 RODZINY WYKLĘTYCH MAJĄ GŁOS - JAN ŻUREK PS. GROŹNY Dysk./wywiad/debata, 22 min, Polska, 2019 Scenariusz: Tadeusz Płużański Wykonawcy: Tadeusz Polkowski (prowadzący) Cykl rozmów z rodzinami, przede wszystkim dziećmi, wyklętych przez komunistów Żołnierzy Niezłomnych. Bohaterem odcinka jest Jan Żurek, pseudonim "Groźny". Urodził się 3 lipca 1923 roku. Przed wybuchem wojny rozpoczął naukę zawodu w Warszawie, gdzie przeżył oblężenie we wrześniu 1939 roku. Jego rodzinny Wieruszów stał się częścią III Rzeszy. W styczniu 1940 roku wyjechał na roboty do Niemiec, do pracy w gospodarstwie rolnym, w Zagłębiu Ruhry. Wyzwolony przez aliantów, trafił do brytyjskiej strefy okupacyjnej i został zakwalifikowany jako dipis - Displaced Persons. Przebywał w obozie w Wessel, a później w Wuppertalu, skąd wyjechał do Polski. Duży wpływ na podjęcie tej decyzji miała akcja propagandowa wysłanników Rządu Lubelskiego, którzy przekonywali, że mimo chwilowych wpływów sowieckich, nowa Polska będzie krajem w pełni demokratycznym. Wracając w rodzinne strony, obserwował porządki, wprowadzone przez komunistów, co przekonało go do walki o wolną Polskę, zniewoloną przez Sowietów. W lutym 1946 roku wstąpił do oddziału, którym dowodził Stanisław Panek "Rudy". Oddział rozbijał posterunki Milicji Obywatelskiej i likwidował konfidentów oraz szczególnie niebezpiecznych utrwalaczy władzy ludowej. Jan, który miał pseudonim "Groźny" w wielu z tych akcji uczestniczył. Został aresztowany, wraz z narzeczoną, w nocy z 17 na 18 września, w Chobaninie, po donosie konfidenta. Przeszedł ciężkie śledztwo, trwające rok i 9 miesięcy. Uniknął grożącej mu kary śmierci i 9 czerwca 1948 roku został skazany na karę 12 lat więzienia, utratę praw publicznych i obywatelskich praw honorowych przez lat 5 oraz przepadek całego majątku na rzecz Skarbu Państwa. Większą część kary odbywał w Centralnym Więzieniu w Rawiczu, gdzie zachorował na gruźlicę. Ostatecznie, orzeczeniem Zgromadzenia Sędziów Najwyższego Sądu Wojskowego, został zwolniony w lutym 1955 roku, po zaliczeniu siedmiu lat i dwóch miesięcy więzienia. (dodano pozycję programową) 20:00 A WIĘC WOJNA - /31/ Reportaż, 5 min, Polska, 2019 Autor: Elżbieta Szumiec - Zielińska 1 października. Niedziela. Do Warszawy wkraczają oddziały 10. dywizji, wchodzące w skład oblegającej miasto 8. armii niemieckiej. Okupanci zajmują Komendę Miasta. Na placu Piłsudskiego odbywa się defilada. Niemcy przez megafony umieszczone na samochodach informują o zajęciu miasta. Stefan Starzyński wzywa mieszkańców Warszawy do pracy przy odbudowie miasta. Kontradmirał Józef Unrug decyduje się na podjecie rozmów o kapitulacji Helu. Rozmowy toczą się w sopockim Grand Hotelu. Podpisana po południu kapitulacja wejdzie w życie następnego dnia. W przemówieniu radiowym Winston Churchill wyraża przekonanie, że Polska odzyska niepodległość. W Paryżu odbywa się pierwsze posiedzenie rządu generała Władysława Sikorskiego. (dodano pozycję programową) 22:00 PO PRLU - MAŁYSZOMANIA Dysk./wywiad/debata, 23 min, Polska, 2019 Scenariusz: Grzegorz Sieczkowski Zdjęcia: Witold Karaś, Marcin Krynicki, Michał Jarosiński Wykonawcy: Beata Michniewicz (prowadzący) Sport jest jedną z niewielu, jeśli nie jedyną, sferą życia, która jednoczy Polaków. W organizowanym przez portal Onet, plebiscycie Legendy Stulecia polskiego sportu, niekwestionowanym zwycięzcą okazał się okres małyszomanii, podczas którego sukcesy odnosił Adam Małysz. "Polska oszalała na punkcie chłopaka z Wisły - pisał tygodnik Przegląd. Bo wreszcie ktoś skromny, niejako jeden z nas, nie tylko stał się sławny, ale i zarobił dużo pieniędzy. W mediach euforia. Wszędzie zdjęcia Adama Małysza. Z nartami, bez nart, ale w goglach, w trakcie skoku, na rozbiegu, na wyciągu, uśmiechnięty, na tle transparentów, zadumany, zdziwiony, w uścisku z trenerem. Jego kombinezon, czapka, są upstrzone logo szukających reklamy firm. Reprezentant Polski w skokach narciarskich w czasie swojej pięknej kariery wygrał niemal wszystko, co było do wygrania. Zdobył siedem medali mistrzostw świata, w tym cztery złote. Wywalczył cztery medale igrzysk olimpijskich. Czterokrotnie, w tym trzy razy z rzędu, był najlepszy w klasyfikacji generalnej Pucharu Świata. Do tego dołożył triumf w Turnieju Czterech Skoczni. Uwielbienie wobec skromnego sportowca z Wisły przekroczyło w Polsce wszelkie granice.