TVP Kultura Środa, 02.10.2019 08:40 CO MÓWIĄ LEKARZE Dramat, 24 min, Polska, 2009 Reżyseria: Michał Wnuk Scenariusz: Michał Wnuk Zdjęcia: Michał Popiel-Machnicki, Michał Bielawski Aktorzy: Agnieszka Glińska, Dominika Ostałowska, Tomasz Borkowski, Karolina Stefańska Dr Glik, anestezjolog, przystępuje do stwierdzania zgonu osiemnastoletniej samobójczyni i podjęcia decyzji o pobraniu jej organów do przeszczepu. Dochodzi jednak do spotkania z matką dziewczyny, która nie ufa lekarzom. Film powstał w ramach projektu "30 minut". 09:20 CHŁOPCY Komediodramat, 80 min, Polska 1973 Reżyseria: Ryszard Ber Scenariusz: Stanisław Grochowiak Zdjęcia: Wiesław Rutowicz, Jerzy Łukaszewicz Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Kazimierz Opaliński, Zofia Mrozowska, Zdzisław Mrożewski, Aleksander Dzwonkowski, Ignacy Machowski, Wacław Kowalski, Barbara Ludwiżanka, Maja Komorowska, Zofia Małynicz, Joanna Poraska, Krystyna Kołodziejczyk, Alina Szpakówna i inni "Kto z nas nie schodzi w kopalnie dzieciństwa? Kto z nas nie błądzi światłem po tych ścianach Gdzie w czarnych rzeźbach węgla kamiennego Pełno odcisków Paproci i zwierząt" - - pisał Stanisław Grochowiak w wierszu "Zejście", będącym swego rodzaju hołdem dla tego, co w człowieku jakże cenne - krainy dzieciństwa. Motyw powrotu do młodości, do czasu, kiedy kształtuje się ludzka osobowość, legł też u podstaw innego utworu autora "Ahaswera" - sztuki "Chłopcy", którą na ekran przeniósł Ryszard Ber. Głównymi bohaterami filmu są Kalmita, Pożarski, Jo - Jo, Smarkul, profesor Perlec i hrabina De Profundis - pensjonariusze domu starców, prowadzonego przez siostry zakonne. Jedna z nich, Maria, pragnie wprowadzić w życie ośrodka rządy silnej ręki i żelazną dyscyplinę. Czeka ją wszakże trudne zadanie. Mimo zaawansowanego wieku, jej podopieczni robią wszystko, by zachować jak największą niezależność. Ich walka z zasadniczą siostrą staje się miejscami groteskowa i przypomina sztubackie wybryki. Staruszkowie chichoczą z uciechy, gdy komuś uda się w łazience narysować "świński" obrazek. Niczym grupa młokosów przemycają do pokoju alkohol i kieliszki. Duchowym przywódcą buntowników jest 75 - letni Kalmita, umieszczony niegdyś w pensjonacie przez znacznie młodszą żonę. Małżonka, która do tej pory odwiedzała go raz do roku, niespodziewanie postanawia zabrać Kalmitę do domu. Czy pozostali na placu boju kontestatorzy znajdą w sobie dość siły, by skutecznie przeciwstawić się zakusom siostry Marii? Film Ryszarda Bera to wzruszająca, poetycka, znakomicie sfotografowana historia o ludziach zamkniętych we własnym, izolowanym świecie, żyjących wspomnieniami z "dawnych, dobrych lat". Wielką siłą "Chłopców" jest rewelacyjne aktorstwo. Po premierze filmu byli nawet krytycy, którzy pisali, że jest ono "za dobre". "Chłopcy" stali się także jednym z ważniejszych dokonań w artystycznej biografii Bera, którego kilka lat wcześniej krytycy w zasadzie spisali na straty. Tym filmem reżyser udowodnił, że negatywne oceny jego możliwości twórczych były przedwczesne. Sukces "Chłopców" to wprawdzie w dużej mierze zasługa doskonałego scenariusza Grochowiaka, ale autonomiczność filmowej inscenizacji Bera nie podlega dyskusji. Nagroda dla Kazimierza Opalińskiego na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Telewizyjnych w Pradze w 1973 roku. 11:00 DOM - ODC. 19/25 - JESTEM DLA CIEBIE NIEDZIELĄ Serial obyczajowy, 89 min, Polska 1998 Reżyseria: Jan Łomnicki Scenariusz: Jerzy Janicki, Andrzej Mularczyk Zdjęcia: Bogusław Lambach Muzyka: Waldemar Kazanecki Aktorzy: Tomasz Borkowy, Halina Rowicka, Tomasz Mędrzak, Jan Englert, Bożena Dykiel, Zbigniew Buczkowski, Leonard Andrzejewski, Helena Kowalczykowa, Jerzy Bończak, Igor Śmiałowski, Anna Romantowska, Wojciech Wysocki, Beata Krajewska, Ewa Gawryluk, Katarzyna Herman, Maciej Kozłowski, Mieczysław Hryniewicz, Magdalena Wójcik, Adam Ferency, Marek Bukowski, Magdalena Stużyńska, Piotr Fronczewski i inni Służba Bezpieczeństwa prowadzi śledztwo w sprawie przemycenia na Zachód materiałów filmowych dotyczących wydarzeń w grudniu 1970 roku. Przesłuchani zostają Prokop, Halina i pracownicy WFD. Montażystka Lusia, jako jedyna posiadaczka kluczy do archiwum, traci pracę. Wrotek dowiaduje się o wszystkim, odnajduje pokrzywdzoną i obiecuje, że przyzna się do winy. Romans Andrzeja i Niki kwitnie. Dziewczynie jednak to nie wystarcza. Talar obiecuje jej, że opuści żonę i zamieszka razem z nią w nowym mieszkaniu. Zmienia jednak swoje plany, gdy dowiaduje się, że Ewa ma raka piersi i musi być operowana. W przeludnionym mieszkaniu Bawolików składa wizytę Świder, dawny kolega gospodarza, obecnie działacz sportowy. Próbuje przekupić Kostka, by "wydrukował" mecz. Bawolik odmawia. Jednak Teresa w tajemnicy przed mężem dzwoni do Świdra z wiadomością, że jej małżonek przemyślał sprawę i zmienił zdanie. 13:20 EWOLUCJA HIP HOPU - FUNDAMENT (HIP HOP EVOLUTION - THE FOUNDATION) Film dokumentalny, 48 min, Kanada, 2016 Reżyseria: Darby Wheeler Doceniony przez krytyków MC i dziennikarz Shad Kabango, wyrusza w podróż, żeby odkryć historię hip - hopu. Podczas niej spotyka się z wieloma uznanymi hip - hopowymi artystami i razem z nimi odkrywa, jak ta muzyka przeszła z podziemia do mainstreamu. 14:20 ROZMOWY ISTOTNE - MAREK EDELMAN Dysk./wywiad/debata, 24 min, Polska, 2007 Wykonawcy: Marek Edelman Program poświęcony Markowi Edelmanowi, polskiemu działaczowi politycznemu i społecznemu żydowskiego pochodzenia, lekarzowi kardiologowi, jedenemu z przywódców powstania w getcie warszawskim, kawalerowi Orderu Orła Białego. Marek Edelmna w swoim portrecie wspomina czasy II wojny światowej, okres walk w getcie warszawskim, życie w czasach PRL - u, zaangażowanie w działalność opozycyjną. 14:50 SZUKAJĄC VIVIAN MAIER (FINDING VIVIAN MAIER) Film dokumentalny, 80 min, USA, 2013 Reżyseria: John Maloof, Charlie Siskel Scenariusz: John Maloof, Charlie Siskel Zdjęcia: John Maloof Aktorzy: John Maloof, Mary Ellen Mark, Tim Roth, Phil Donahue Bohaterką filmu jest Vivian Maier (ur. w 1926 w Nowym Jorku), tajemnicza amerykańska fotografka. Jej czarno - białe prace zupełnie przypadkiem stały sie znane opinii publicznej. Vivian Maier pracowała jako niania i opiekunka, a wolnych chwilach spacerowala z aparatem fotograficznym po ulicach Nowego Jorku, robiąc zdjęcia, które stały się objawieniem dopiero w XXI wieku. Prawdopodobnie większości swoich fotografii nigdy nie widziała. Możliwe, że ich nie wywoływała. Film przedstawia niewiarygodną historię życia tej uzdolnionej i ekscentrycznej artystki. 16:25 SKUTKI NOSZENIA KAPELUSZA W MAJU Komedia obyczajowa, 79 min, Polska 1993 Scenariusz i reżyseria: Krystyna Krupska - Wysocka Zdjęcia: Grzegorz Kędzierski Muzyka: Michał Lorenc Aktorzy: Wiesław Michnikowski, Barbara Krafftówna, Sławomira Łozińska, Katarzyna Chrzanowska, Marek Kondrat, Piotr Skarga, Piotr Grabowski, Magdalena Wójcik, Tadeusz Hanusek, Bożena Robakowska, Jolanta Czaplińska, Małgorzata Leśniewska, Ryszard Radwański, Kazimierz Mazur, Ala Górzyńska, Ola Rosińska, Marta Kowalska i inni Poruszająca, a zarazem pełna ciepła komedia, opowiadająca o potrzebie miłości między ludźmi. Film został obsypany nagrodami na Krajowym Festiwalu Filmów dla Dzieci w Poznaniu. Otrzymał także wyróżnienie na I Międzynarodowym Festiwalu Filmów dla Dzieci "Ale Kino!" (1994). Profesor wyższej uczelni prowadzi samotne i smutne życie emeryta. Często chadza na spacery na cmentarz. Pewnego dnia spotyka tam Anię, córkę swego przyjaciela Andrzeja, który zginął tragicznie w górach. Dziewczyna mieszka wraz z dziećmi w domu akademickim, żyjąc niezwykle skromnie. Mąż przed kilku laty wyjechał "na saksy" za granicę. Ania została w kraju, chcąc dokończyć studia. Spotkanie z dziewczyną radykalnie zmienia jałową egzystencję profesora. Mimo zaawansowanego wieku i braku doświadczenia, podejmuje się zaopiekować dziećmi, by umożliwić Ani wyjazd na kurs menedżerów do Anglii. 18:00 OCALENI PRZEZ CHOPINA (CHOPIN SAVED MY LIFE) Film dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2012 Reżyseria: James Kent "Ocaleni przez Chopina" (Chopin Saved My Life) to film dokumentalny o Balladzie nr 1 g - moll Fryderyka Chopina. Utwór ten jest niezwykle skomplikowany i niełatwy do zagrania. W tym emocjonującym dokumencie poznajemy historie dwóch różnych osób. Dla nastoletniej Japonki Momoki i ucznia szkockiej szkoły muzycznej Paula ta kompozycja była czymś, co odmieniło ich życie. Dzieło Chopina komentują także światowej sławy pianiści: Lang Lang, Władimir Aszkenazi, Imogen Cooper i Stephen Cough. 19:30 NIGDY WIĘCEJ Reportaż, 15 min, Polska, 2019 Reżyseria: Anna Zakrzewska Scenariusz: Anna Zakrzewska Relacja z odbywającej się w Muzeum Sztuki Nowoczesnej wystawy "Nigdy więcej". Sztuka przeciw wojnie i faszyzmowi w XX i XXI wieku. Wystawa opowiada o trzech historycznych momentach. Pokażemy je, koncentrując się na reprezentujących je dziełach. Lata 30. XX wieku. Opowiemy o najbardziej znanym obrazie antywojennym, czyli Guernice Pabla Picassa z 1937 roku. Pokażemy historię jego powstawania i recepcji, która w dramatyczny sposób odzwierciedla uwikłanie sztuki i polityki od lat 30. O latach 50. opowiemy poprzez przywołaną w Muzeum Sztuki Nowoczesnej historyczną wystawę Arsenału, czyli Ogólnopolskiej Wystawy Młodej Plastyki "Przeciw wojnie przeciw faszyzmowi" w ramach V Światowego Festiwalu Młodzieży i Studentów, która odbyła się w Polsce w 1955 roku. Trzeci plan wystawy to dzisiejsze podejście do kwestii przemocy i narracji antywojennej. Po wystawie oprowadzi jej główna kuratorka Joanna Mytkowska. Opowiedzą o niej również współkuratorzy: Sebastian Cichocki oraz Łukasz Ronduda. Porozmawiamy z zaproszonymi na wystawę współczesnymi twórcami takimi jak Hito Steyerl, Nikita Kadan czy Wolfgang Tillmans. Pokażemy i opowiemy o pracach takich artystów jak Alina Szapocznikow, Wojciech Fangor czy Andrzej Wróblewski. 20:30 NA WSCHÓD OD HOLLYWOOD - Z PODNIESIONYM CZOŁEM (TÊTE HAUTE, LA) Dramat, 114 min, Francja, 2015 Reżyseria: Emmanuelle Bercot Zdjęcia: Guillaume Schiffman Aktorzy: Rod Paradot, Benoit Magimel, Sara Forestier, Catherine Deneuve Życie nastoletniego Malony'ego to nie bajka. Od momentu, gdy w wieku 6 lat zostaje oddany przez matkę do domu dziecka, ciągle trafia przed sąd dla nieletnich, sprawiając mnóstwo kłopotów wychowawczych. W wyprostowaniu krętej drogi chłopca próbują mu bezskutecznie pomóc Florence, urzędniczka zajmująca się sprawami dzieci oraz Yann, pracownik socjalny. Dopiero gdy chłopak trafia do poprawczaka, spotyka tam dziewczynę, która daje mu nadzieję na lepsze jutro. 2016 r. - Cesar - wygrana w kategorii Najlepszy aktor drugoplanowy i najbardziej obiecujący aktor [opis dystrybutora kino] 23:20 ZIEMIA, PLANETA LUDZI - INDIE: OSTATNIE OBJAZDOWE KINA (TOURING TALKIES - THE LAST INDIAN TRAVELLING CINEMAS) Film dokumentalny, 51 min, Niemcy/Francja, 2013 Reżyseria: Thibault Ferie Dokument opowiada historię ostatniego objazdowego kina, którego założyciele, prowadzący rodzinny interes od pokoleń, podróżują po południowych Indiach, odwiedzają okoliczne miejscowości i prezentują ich mieszkańcom najciekawsze rodzime produkcje filmowe. Objazdowe kina w Indiach cieszą się popularnością od blisko stu lat. Jednak wraz z rozwojem nowych technologii, legendarna indyjska tradycja kultywowana przez dekady powoli zaczyna wymierać. Jaki los czeka właścicieli objazdowego kina? 00:25 ELLA FITZGERALD CZ. 1 (ELLA FITZGERALD CZ. 1) Koncert, 72 min, Wielka Brytania, 1965 Koncerty Elli Fitzgerald. Artystka gra między innymi z Tommy Flannagan Trio oraz Jonny Spence Orchestra. 01:50 LEKKIE OBYCZAJE - SIEDMIU PSYCHOPATÓW (7 PSYCHOPATS) Komedia kryminalna, 105 min, USA/Wielka Brytania, 2013 Reżyseria: Martin Mcdonagh Aktorzy: Colin Farrell, Sam Rockwell, Woody Harrelson, Christopher Walken Głównym bohaterem jest Marty, irlandzki scenarzysta, który właśnie próbuje skończyć nowy tekst. Niestety poza tytułem "Siedmiu psychopatów" stronice straszą bielą dziewiczą, nieskalaną żadnym słowem. Ale od czego są przyjaciele. Billy, zawodowy porywacz psów, podsuwa mu opowieści o barwnych psychopatach: a to zabójcy polującym na morderców pracujących dla mafii, a to o kwakrze szukającym zemsty za śmierć córki. Już wkrótce Marty będzie miał więcej materiału, niż mógł sobie wymarzyć, a sprawy jeszcze się skomplikują, kiedy Billy ukradnie ukochaną psinę pewnego bandziora. 04:20 KINO NOCNE - STRACONA NOC Nowela filmowa, 41 min, Polska 1973 Scenariusz na podstawie opowiadania Jarosława Iwaszkiewicza Reżyseria: Janusz Majewski Zdjęcia: Wiesław Zdort Muzyka: Aleksander Skriabin Wyk. Andrzej Łapicki, Olgierd Łukaszewicz, Alicja Jachiewicz, Jan Nowicki, Ryszard Kotys Druga, po 17 latach przerwy, ekranizacja tego interesującego studium psychologicznego. Epizod jednej nocy posłużył twórcom filmu do dokonania subtelnej analizy ludzkich postaw i wywołanych emocjami gwałtownych reakcji. Wracającemu z Rzymu warszawskiemu literatowi, Wacławowi Kisieleckiemu, późnym wieczorem gdzieś na wiejskiej drodze psuje się samochód, musi więc wraz z szoferem Konstantym szukać noclegu w pobliskim dworku. Jego właścicielem jest młody mężczyzna, Jan, który od śmierci matki sam zawiaduje mocno podupadłym majątkiem. Z dawnych włości został właściwie już tylko dwór i rozległy sad oraz dwie osoby służby: stróż Stanisław i jego młoda, piękna żona Faustyna, która prowadzi Janowi dom. Romantyczny, wrażliwy młodzieniec, trochę poeta, trochę pianista, marzy o studiach inżynierskich, ale ciągle nie ma dość środków, a może też i silnej woli, by opuścić wieś i przenieść się na dłużej do miasta. Wiedzie raczej monotonne, nieco pustelnicze życie, mając Stanisława i Faustynę za całe towarzystwo. Goście bywają tutaj rzadko, tym milej więc są widziani. Kisielecki i jego kierowca zostają powitani bardzo serdecznie, podjęci kolacją i domową nalewką z czereśni. Faustynka krąży między jadalnią, gdzie wieczerzają panowie, a kuchnią, w której nakryła dla szofera zabawiającego ją anegdotami z szerokiego świata. Stanisław śpi tymczasem na sianie zmożony zmęczeniem i sporą ilością wódki. Choć awaria w samochodzie została szybko usunięta, gospodarz nalega, by przyjezdni przenocowali pod jego dachem. Kisielecki przyjmuje zaproszenie, nie śpieszy się jednak do łóżka. Ciekawy ludzi, szukający wszędzie nowych tematów, wdaje się z Jankiem w pogawędkę. W pogrążonym we śnie domu dwaj mężczyźni snują nieśpieszną rozmowę. Literat opowiada o swych wrażeniach z podróży do Włoch, Janek zwierza mu się ze swej miłości do Faustyny. Wyjawia zarazem, że nigdy nie ośmielił się jej posiąść, choć usilnie tego pragnie. Faustynka ma jednak zazdrosnego męża, a przy tym stosunek Janka do atrakcyjnej gospodyni ma w sobie coś nabożnego, chłopak idealizuje ją i wszystko, co z nią związane. Korzystając z obecności nieoczekiwanego gościa, mężczyzna podejmuje desperacką próbę uwolnienia się od miłości, która owładnęła nim bez reszty. Usiłuje obrzydzić sobie obiekt swych uczuć, zrzucić Faustynę z piedestału, na który sam ją wyniósł. Gorąco namawia Kisieleckiego, by zakradł się do jej pokoju. Gość odrzuca jego propozycję, rozmowa przeciąga się niemal do świtu. Kiedy wydaje się, że literat ulegnie w końcu pokusie, wychodzi na jaw, że Faustyna nie spędziła tej nocy sama. 05:10 TAŚMY KULTURY - UROKI EPOKI Artystyczne/estradowe (widowisko), 11 min, Polska, 2018 To nieprawda, że średniowiecze było ciemne i brzydkie, nawet nad PRL świeciło czasem słońce. Każdy czas i każda epoka ma swoją specyfikę, swoje piękno i swoje uroki.