TVP Kultura Środa, 23.10.2019 08:25 STUDIO KULTURA - ROZMOWY - EWA CZACZKOWSKA Dysk./wywiad/debata, 10 min, Polska, 2019 Wykonawcy: Katarzyna Sanocka (prowadząca) O festiwalu filmów dokumentalnych "Kino z duszą" w warszawskiej Kinotece oraz o książce "Mistyczki. Historie kobiet wybranych" rozmawiamy z Ewą Czaczkowską - autorką tej publikacji. 08:40 ILUZJA Impresja, 15 min, Polska, 1966 Reżyseria: Konstanty Ciciszwili Zdjęcia: Paweł Minkiewicz Aktorzy: Zbigniew Cybulski, Jolanta Ukielska Liryczna impresja o miłości, która rozgrywa się w sferze iluzji. 09:10 TRZEBA ZABIĆ TĘ MIŁOŚĆ Dramat psychologiczny, społeczny, 92 min, Polska 1972 Reżyseria: Janusz Morgenstern Scenariusz: Janusz Głowacki Występują: Jadwiga Jankowska - Cieślak, Andrzej Malec, Władysław Kowalski, Janusz Bylczyński, Alicja Jachiewicz, Tomasz Lengren, Bożena Dykiel, Ewa Ziętek, Barbara Wrzesińska, Jan Englert, Jan Himilsbach Magda i Andrzej mimo zdania egzaminu nie dostali się na studia. Chcieliby ułożyć sobie wspólne życie, ale nie mają gdzie mieszkać. Dziewczyna podejmuje pracę w szpitalu jako salowa, pragnie zdobyć nie tylko potrzebne przy egzaminie wstępnym na medycynę punkty, ale także doświadczenie niezbędne w przyszłym zawodzie. Andrzej także stara się o pracę. Nie waha się, kiedy żona właściciela warsztatu samochodowego proponuje mu załatwienie pracy w zamian za erotyczne usługi. Nie ma również żadnych moralnych oporów, by okraść swoją kochankę, gdy potrzebuje pieniędzy na wynajęcie mieszkania dla siebie i Magdy. Kiedy zaś kradzież się wydaje, zabiera uskładane wspólnie z Magdą oszczędności na mieszkanie. Dziewczyna wybacza mu romans, ale nie może wybaczyć kradzieży. Młodzi bohaterowie "Trzeba zabić tę miłość", wchodząc w dorosłe życie, zetknęli się od razu z jego brutalnością, z nieuczciwością osób dojrzałych. I akceptują bez sprzeciwu zastane układy obyczajowe. Po premierze filmu podkreślano, że jest to jeden z nielicznych polskich obrazów bez zbędnego moralizatorstwa i ubarwiania przedstawiających rzeczywistą sytuację młodych ludzi na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych. W filmie znakomicie zadebiutowała Jadwiga Jankowska - Cieślak, która otrzymała w roku 1972 nagrodę PWSTiTV im. Zbigniewa Cybulskiego. 11:00 RODZINA KANDERÓW - ODC. 3 - OGIEŃ I KREW. ROK 1949 Serial obyczajowy, 53 min, Polska, 1988 Reżyseria: Zbigniew Chmielewski Scenariusz: Albin Siekierski Zdjęcia: Jan Janczewski Aktorzy: Marta Klubowicz, Marek Kalita, Tomasz Budyta, Teresa Kałuda, Bernard Krawczyk, Lidia Bienias, Sabina Chromińska, Jerzy Grałek, Henryk Stanek, Włodzimierz Biernacki, Leszek Świgoń, Elżbieta Trojanowska-Serwin Dzięki sprytowi Konrada dochodzi do pojednania Krysi z ojcem. Dziewczyna przeprowadza się do nowego domku rodziców. Podczas zabawy dochodzi do tragedii. Wybucha zatarg między mieszkańcami hotelu a miejscowymi górnikami. Na ulicach osiedla wywiązuje się bójka. Ciężko ranny Konrad ląduje w szpitalu. 12:05 SCENA KLASYCZNA - (49) WŁODEK PAWLIK Koncert, 35 min, Polska, 2019 Wykonawcy: Włodek Pawlik, Paweł Pańta, Adam Zagórski W kolejnym odcinku Sceny klasycznej wystąpi Włodek Pawlik Trio. Artyści zagrają materiał z najnowszej płyty Włodka Pawlika "Pawlik/Moniuszko. Polish jazz". Album przygotowany został przez Włodka Pawlika specjalnie z okazji Roku Moniuszkowskiego. Zawiera jazzowe aranżacje najsłynniejszych pieśni i arii twórcy polskiej opery narodowej. Zarejestrowany został przez pianistę wraz z muzykami tworzącymi na co dzień jego trio - kontrabasistą Pawłem Pańtą i perkusistą Adamem Zagórskim. "Pawlik/Moniuszko. Polish jazz" jest pierwszą płytą na polskim, a jednocześnie na światowym rynku fonograficznym wyłącznie z utworami Moniuszki w jazzowej interpretacji. W programie usłyszymy najsłynniejsze arie i pieśni w mistrzowskiej aranżacji Włodka Pawlika takie jak "Prząśniczka", "Pieśń wieczorna", "Ten zegar stary", "Gdyby rannym słonkiem", "Szumią jodły na gór szczycie", "Aria z kurantem". 12:50 STUDIO KULTURA - ROZMOWY - EWA CZACZKOWSKA Dysk./wywiad/debata, 10 min, Polska, 2019 Wykonawcy: Katarzyna Sanocka (prowadząca) O festiwalu filmów dokumentalnych "Kino z duszą" w warszawskiej Kinotece oraz o książce "Mistyczki. Historie kobiet wybranych" rozmawiamy z Ewą Czaczkowską - autorką tej publikacji. 13:20 EWOLUCJA HIP HOPU - NARODZINY GANGSTA RAPU (HIP HOP EVOLUTION - THE BIRTH OF GANGSTA RAP) Film dokumentalny, 46 min, Kanada, 2016 Reżyseria: Darby Wheeler Doceniony przez krytyków MC i dziennikarz Shad Kabango, wyrusza w podróż, żeby odkryć historię hip - hopu. Podczas podróży spotyka się z wieloma uznanymi hip - hopowymi artystami i razem z nimi odkrywa, jak ta muzyka przeszła z podziemia do mainstreamu. 14:10 ONE. KOBIETY KULTURY. MONIKA BORZYM Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2019 Wykonawcy: Łukasz Orbitowski (prowadząca) "One. Kobiety kultury" to program Łukasza Orbitowskiego, w którym do rozmowy zaproszane są najważniejsze kobiety polskiej kultury. Rozmowa ma charakter wyjątkowego, intymnego spotkania. Tym razem gościem Łukasza Orbitowskiego jest wokalistka jazzowo - soulowa, Monika Borzym. 14:45 ZMIENNICY - ODC. 1/15 - CENY UMOWNE Serial komediowy, obyczajowy, 55 min, Polska 1986 Reżyseria: Stanisław Bareja Scenariusz: Stanisław Bareja, Jacek Janczarski Zdjęcia: Wojciech Jastrzębowski Muzyka: Przemysław Gintrowski Aktorzy: Ewa Błaszczyk, Mieczysław Hryniewicz, Bronisław Pawlik, Paweł Nowisz, Piotr Pręgowski, Kazimierz Kaczor, Wojciech Pokora, Maria Klejdysz, Krzysztof Zaleski, Zofia Merle, Jan Mayzel, Andrzej Grąziewicz, Marian Opania, Anna Sobik i inni Komediowy serial obyczajowy pełen zabawnych obserwacji życiowych. Młoda dziewczyna w przebraniu mężczyzny zatrudnia się jako kierowca w Miejskim Przedsiębiorstwie Taksówkowym. Tylko w ten sposób może otrzymać posadę. Wraz ze swoim zmiennikiem jeździ taksówką po Warszawie. Świat zza szyb "taryfy" wygląda czasem śmiesznie, czasem groteskowo, a niekiedy tragikomicznie. Jacek i pan Stanisław jeżdżą na zmianę starą, zdezelowaną taksówką. Kierownictwo MPT obiecuje im jednak wkrótce wymianę wysłużonego wozu na nowy. Z kolei studiujący w stolicy Taj o dźwięcznym imieniu Krashan Bhamaradżanga ma kłopoty z wierzycielami. Na lotnisku spotyka się z niejakim prezesem Kuskiem, ten daje mu adres, pod którym być może pomogą mu rozwiązać jego problemy. Trzeci bohater jest strażakiem. Nazywa się Szymon Kuśmider i nie gardzi "lewym" zarobkiem. Jego specjalnością jest handel paliwem. Od kolejarzy kupuje setki litrów benzyny, które strażackim wozem dostarcza na stacje benzynowe i tam sprzedaje, rzecz jasna z zyskiem. 15:50 ZMIENNICY - ODC. 2/15 - OSTATNI KURS Serial komediowy, 58 min, Polska 1986 Reżyseria: Stanisław Bareja Scenariusz: Stanisław Bareja, Jacek Janczarski Zdjęcia: Wojciech Jastrzębowski Muzyka: Przemysław Gintrowski Aktorzy: Ewa Błaszczyk, Mieczysław Hryniewicz, Bronisław Pawlik, Paweł Nowisz, Piotr Pręgowski, Kazimierz Kaczor, Wojciech Pokora, Maria Klejdysz, Krzysztof Zaleski, Zofia Merle, Jan Mayzel, Andrzej Grąziewicz, Marian Opania, Anna Sobik i inni Pan Stanisław wraca z ostatniego kursu swoją starą taksówką, wchodzi pod samochód i bierze się do naprawy. Na nieszczęście, na auto spada posąg myszy, który urwał się spod lecącego helikoptera. Dyrektor Michalik z ważnego ministerstwa również ma pechowy dzień. Gdy wychodzi z domu na spotkanie z kochanką, wpada do wykopu kanalizacyjnego. Zarówno taksówkarz, jak i dygnitarz trafiają do tego samego szpitala. Żona Michalika, córka partyjnego działacza, załatwia mężowi wspaniałą opiekę. Jednak wskutek zamiany dokumentów lekarze i pielęgniarki biorą za Michalika pana Stanisława. 17:00 NIESPOTYKANIE SPOKOJNY CZŁOWIEK Komedia, 56 min, Polska 1975 Reżyseria: Stanisław Bareja Scenariusz: Andrzej Mularczyk Zdjęcia: Andrzej Ramlau Muzyka: Waldemar Kazanecki Występują: Janusz Kłosiński, Ryszarda Hanin, Małgorzata Potocka, Janina Sokołowska, Marek Frąckowiak, Jerzy Turek, Stanisław Tym, Ludwik Benoit, Hanna Bedryńska, Jerzy Krasuń i inni Twórczość Stanisława Barei (1929 - 87) dzieli się zwykle na dwa okresy. Pierwszy obejmuje lata sześćdziesiąte. Jego plonem są lekkie, przyjemne komedie sytuacyjne, zatrącające o bulwarową farsę i wodewil. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych beztroski "śmiech dla śmiechu" ustąpił miejsca "śmiechowi z podtekstami" - zjadliwej ironii i kpinie z peerelowskiej rzeczywistości, satyrze na narodowe przywary, posuniętej nierzadko aż do surrealizmu. Do tego drugiego nurtu należy "Niespotykanie spokojny człowiek" - niespełna godzinny film telewizyjny, powstały jakby "na uboczu" kinowych produkcji Barei. Tytułowym bohaterem jest Stanisław - rolnik, który po wojnie przywędrował z zabużańskiej wsi na ziemie odzyskane. Tu - podobnie jak Kargul i Pawlak, których notabene przypomina - założył gospodarstwo i teraz po latach przyszło mu desperacko walczyć o to, by jego syn Tadeusz nie wywędrował do miasta i przejął po nim schedę. A walka to trudna, gdyż młodzieniec zakochał się w robotnicy z fabryki włókienniczej i planuje ślub. Stanisław, człowiek złotego serca, ale i wielkiej porywczości (choć sam się do tego nie przyznaje) postanawia do tego nie dopuścić. W tym celu podejmuje działania, które wywołują mnóstwo tragikomicznych nieporozumień. 18:00 FREDDIE MERCURY: THE KING OF QUEEN (FREDDIE MERCURY: THE KING OF QUEEN) Film dokumentalny, 59 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Jordan Hill Freddie Mercury, znany jako jeden z największych wykonawców XX wieku, przesunął granice sztuki i muzyki, a swój zespół Queen poprowadził do międzynarodowej sławy. Jego wspaniały głos i ekstrawaganckie występy szokowały i zachwycały publiczność na całym świecie, ale Mercury bardzo dbał o swoją prywatność. Wywiady i materiały filmowe pozwalają odkryć historię Mercury'ego o tym, jak nieśmiały chłopiec z Zanzibaru stał się jedną z najbardziej znanych postaci popkultury. 19:30 HASIOR INACZEJ Reportaż, 20 min, Polska, 2019 Władysław Hasior to artysta wszechstronny, oryginalny, ekspresyjny, bezceremonialny, konsekwentnie idący swoją drogą. Krytycy uplasowali go na pograniczu rzeźby i malarstwa. Prowokował swoją działalnością twórczą. Natomiast dziedziną nieznaną lub mało znaną w twórczości artysty była fotografia i scenografia. I właśnie tej sferze działalności jest poświęcony reportaż. Wypowiadają się na ten temat: Maja Komorowska, Hanna Kirchner, Łukasz Gorczyca, Wojciech Solarz, Olgierd Łukaszewicz, Jan Kanty Pawluśkiewicz. 19:50 KTÓRĘDY PO SZTUKĘ - TŁOCZNIA MISTYCZNA Magazyn, 6 min, Polska, 2019 Reżyseria: Anna Zakrzewska Scenariusz: Tomasz Filiks Wykonawcy: Katarzyna Płonka - Baus Niepozorny barokowy obraz przyciąga na dłużej wzrok odwiedzających Pałac Ciołka w Krakowie. Namalowana scena zaskakuje. Jezus Chrystus jest na płótnie przedstawiony w bali z winoroślami. Jego krew miesza się z winem, a powstały płyn zbierają aniołowie. Bóg Ojciec, dokręcając śrubę, dociska Chrystusa krzyżem. Tajemnice symboliki obrazu i jego znaczenie w ikonografii kontrreformacyjnej przedstawi Tomasz Zaucha 23:20 ZIEMIA, PLANETA LUDZI - KINO PRZYSZŁOŚCI (CINEMA FUTURES) Film dokumentalny, 125 min, Austria, 2016 Reżyseria: Michael Palm Scenariusz: Michael Palm Zdjęcia: Joerg Burger Muzyka: Michael Palm Fascynujące spojrzenie na odchodzący powoli w niebyt świat taśmy celuloidowej. Mająca prawie 130 lat taśma od czasu rewolucji cyfrowej powoli przechodzi do historii. Wysiłkiem grupy czołowych hollywoodzkich reżyserów filmowych udało się co prawda podtrzymać jej produkcję w zakładach Kodak, ale na naszych oczach archiwa przechowujące taśmy stają się stopniowo muzeami, a sam nośnik, mimo że nadal uznawany za najlepszy do rejestrowania filmów, powoli umiera. Twórcy filmu przyglądają sie temu, jak rewolucja cyfrowa wpłynęła na film nie tylko od strony jego produkcji, ale przede wszystkim jego przechowywania. Archiwa filmowe, biblioteki zbierające dane cyfrowe, gigantyczne serwery, chmury, ale też niekończące się półki z puszkami z taśmą to wszystko tworzy w filmie obraz biblioteki Babel niczym z prozy Borgesa: nieskończonego miejsca, w którym zgromadzona jest całkowita wiedza ludzka, zarówno prawdziwa, jak i fałszywa. W filmie obok kabin projekcyjnych, archiwów filmowych i skomplikowanych procesów rekonstrukcji starych filmów pokazano także nowe archiwa: zlokalizowane od Norwegii przez USA aż po Indie olbrzymie banki danych, w których digitalizuje się i przechowuje niemal wszystko na temat współczesnego świata. Mamy tu okazję zobaczyć niepozornie wyglądający kontener, w którym znajduje się zapis całej sieci internetowej sprzed kilku lat. Czy taśma w dobie zmieniającej się bezustannie technologii jest skazana na śmierć? Czy pozostanie tylko fetyszem wykorzystywanym przez przywiązanych do tej technologii tradycjonalistów oraz poszukujących artystów wizualnych? Czy nowy wspaniały świat, który nadszedł z epoką cyfrową, skazuje ją na ciemny wiek, w którym nie mamy pewności, czy przechowywane w ten sposób dzieła i dane przetrwają? (źródło: Against Gravity) 01:40 NIKA LUBOWICZ Koncert, 48 min, Polska, 2016 Wykonawcy: Nika Lubowicz, Dawid Lubowicz, Jakub Lubowicz, Krzysztof Lenczowski, Marcin Murawski, Krzysztof Szmańda, Andrzej Jagodziński Koncert Niki Lubowicz z zespołem oraz specjalnym udziałem Andrzeja Jagodzińskiego. Usłyszymy utwory z pierwszego albumu debiutantki, zatytułowanego "Nica's Dream". Nika Lubowicz pochodzi z Zakopanego z rodziny muzyków. Jest absolwentką Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach na trzech kierunkach: dyrygentura chóralna, fortepian oraz wokalistyka jazzowa. Jest laureatką wielu ogólnopolskich i miedzynarodowych konkursów, a także stypendystką Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w programie Młoda Polska. Jej debiutancka płyta Nika’s Dream została nominowana do nagrody Fryderyk 2016 w kategorii Jazzowy Debiut Roku, a także spotkała się z uznaniem wielu autorytetów. "Nika Lubowicz obdarowuje nas piękną płytą. Jej wokal zachwyca precyzją, świetnym frazowaniem, dynamiką, lekkością i łatwością improwizacji. Światowe standardy, niekiedy trudne, wyśpiewane perfekcyjnie i zaimprowizowane brawurowo. Gratuluję i polecam tę płytę od serca!" - Urszula Dudziak "Jeśli przyglądasz się tej płycie, to nie zastanawiaj się, tylko kupuj!" - Jan Ptaszyn Wróblewski 04:40 TAŚMY KULTURY - TYLE W TEMATACH Artystyczne/estradowe (widowisko), 12 min, Polska, 2018 Każdy temat można omawiać w nieskończoność, ale Taśmy Kultury trwają 12 minut i tyle. Więc tyle w tematach.