TVP Kultura Sobota, 26.10.2019 07:55 MUSICALE. ŚPIEWA ZDZISŁAWA SOŚNICKA Koncert, 47 min, Polska, 1989 Reżyseria: Elżbieta Protakiewicz Scenariusz: Elżbieta Protakiewicz Wykonawcy: Zdzisława Sośnicka, Bohdan Jarmołowicz Przypomnienie koncertu Zdzisławy Sośnickiej, która przeboje ze sławnych musicali zaśpiewała we wnętrzach Teatru Wielkiego (foyer) z udziałem publiczności. Artystka wykonała miedzy innymi Anatewkę, Nie czekaj mnie w Argentynie, Somewhere, Niech spadnie śnieg, Czas nas goni, Wielki nikt lub mały ktoś, Cisza, beznamietna cisza, Duch w operze. 08:55 SERIALOWA NOSTALGIA - NIEWIARYGODNE PRZYGODY MARKA PIEGUSA - PRZYGODA ÓSMA, CZYLI?... Serial dla młodych widzów, 28 min, Polska 1966 Reżyseria: Mieczysław Waśkowski Scenariusz na podstawie powieści Edmunda Niziurskiego: Edmund Niziurski, Mieczysław Waśkowski Zdjęcia: Antoni Nurzyński Aktorzy: Grzegorz Roman, Bronisław Pawlik, Jan Kociniak, Ludwik Benoit, Mieczysław Czechowicz, Aleksander Dzwonkowski, Wojciech Siemion, Krzysztof Litwin, Barbara Krafftówna, Lech Ordon i inni Marek Piegus wspólnie z grupą harcerzy kontynuuje poszukiwania zgodnie ze wskazówkami detektywa Kwassa. Trop wiedzie do podziemi kościoła. Chłopcy natrafiają tam na ślady bandy przestępców. Odnajdują też uwięzionego detektywa Hipolita Kwassa. 09:30 SERIALOWA NOSTALGIA - NIEWIARYGODNE PRZYGODY MARKA PIEGUSA - PRZYGODA DZIEWIĄTA, CZYLI NIEPRAWDOPODOBNY ROZWÓJ AKCJI DOPROWADZONY DO NIESPODZIEWANEGO FINAŁU Serial dla młodych widzów, 22 min, Polska 1966 Reżyseria: Mieczysław Waśkowski Scenariusz: Edmund Niziurski, Mieczysław Waśkowski Zdjęcia: Antoni Nurzyński Aktorzy: Grzegorz Roman, Bronisław Pawlik, Edward Wichura, Jadwiga Chojnacka, Jan Kociniak, Ludwik Benoit, Mieczysław Czechowicz, Aleksander Dzwonkowski, Wojciech Siemion, Krzysztof Litwin, Barbara Krafftówna, Janusz Kłosiński, Lech Ordon i inni Dzięki pomocy Marka i harcerzy milicja wpada na trop i aresztuje przestępców z szajki Alberta Flasza. Uwalnia też z ich rąk Cześka. Marek Piegus i jego koledzy stają się bohaterami dnia. 10:50 DOKUMENT TYGODNIA - ZWYKŁE ZABURZENIE (NATURAL DISORDER) Film dokumentalny, 56 min, Dania, 2015 Reżyseria: Christian Sonderby Jepsen Scenariusz: Christian Sonderby Jepsen Zdjęcia: Christian Sonderby Jepsen Muzyka: Maja Romm, Jonas Colstrup Wykonawcy: Pilou Asbaek Jacob Nossell to 27 - letni student dziennikarstwa i satyryk cierpiący na porażenie mózgowe. Ma trudności z koordynacją mowy i ruchów ciała, cierpi na sztywność i skurcze mięśni, ale pod względem umysłowym jest na równi z kolegami. I na tym polega problem. Jest zbyt inny od reszty, aby ta zaakceptowała go jako normalnego, a zbyt normalny, aby móc zaakceptować proponowany mu w społeczeństwie los. Jak zatem można zdefiniować pojęcia normalności i inności? Film dokumentuje postać uwięzionego w nie do końca sprawnym ciele zdrowego psychicznie człowieka, który chce zrozumieć swoje przeznaczenie, pokazać, że jego życie jest coś warte. Kwestionuje utarte pojęcia normalności i ludzkich ułomności, dowodząc jak cienka granica dzieli obie koncepcje. Dlatego w Duńskim Teatrze Królewskim reżyseruje spektakl, w którym odkrywa sens tożsamości i normalności, rozważając przy okazji, czym tak naprawdę jest życie. Wychodzi na ulice z kamerą i mikrofonem, pytając zatrzymanych przypadkowo ludzi, co ich zdaniem jest w życiu normalne. Rozmawia z doktorem filozofii i neurologii o pojęciu normalności i pozwala na zeskanowanie własnego mózgu oraz DNA. Musi jednak zmierzyć się z własnymi ograniczeniami, z którymi ma do czynienia od dzieciństwa. Największym z nich jest strach przed uznaniem za niepełnosprawnego, czego za wszelką cenę stara się uniknąć. Film jest pogodnym portretem człowieka, którego odważna, autoironiczna postawa wobec świata zmusza do konfrontacji z problemem dotyczącym nas wszystkich. Czym jest dziś pojęcie normalności i czy uległo ono konstruktywnej zmianie w czasach, w których nauka wyprzedziła ewolucję? 12:05 ROZMOWY ISTOTNE - WANDA CHOTOMSKA Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2009 Zdjęcia: Jacek Szatański Wykonawcy: Peter Brook "Pediatra literatury" Wanda Chotomska to autorka szczególna, trudna do sklasyfikowania, bo tworząca wielowarstwowo. Choć znana jest jako poetka, powieściopisarka, twórczyni bajek dla dzieci, jest także autorką piosenek, reżyserką, a nawet aktorką i choreografką. "Rozmowy istotne" przedstawiają zatem Chotomską jako człowieka - legendę, człowieka - orkiestrę, uwielbianą przez dzieci i cenioną przez dorosłych. Osobę pogodną, która mimo że w 2009 roku skończyła osiemdziesiąt lat, jest nadal bardzo aktywna. 12:40 CZARNA KROWA W KROPKI BORDO Film animowany, 5 min, Polska, 1971 Reżyseria: Ryszard Słapczyński Scenariusz: Wanda Chotomska Zdjęcia: Leszek Martowski Film rysunkowy jest ilustracją żartobliwej piosenki dla dzieci o czarnej krowie w kropki bordo, która dawała białe mleko. 12:45 TRĄBA Film animowany, 6 min, Polska, 1976 Scenariusz: Stanisław Lenartowicz, Wanda Chotomska Zdjęcia: Stanisław Kucner Opowieść o trąbie, która chciała zostać wielką artystką. Zarozumiała trąba postanawia zagłuszyć inne instrumenty w orkiestrze. 12:50 FORTEPIAN Film animowany, 6 min, Polska, 1981 Reżyseria: Stanisław Lenartowicz Scenariusz: Stanisław Lenartowicz, Andrzej Badziak Zdjęcia: Jacek Żuk Żukowski Film dla dzieci, zrealizowany na podstawie wiersza Wandy Chotomskiej o siedmiu nutkach, które ukryte w fortepianie ucierpiały na skutek wstrząsów i fałszów. Film z udziałem dzieci wykorzystuje technikę animacji i liczne tricki. 12:55 .!? Film animowany, 6 min, Polska, 1989 Autor: Wanda Chotomska Reżyseria: Maciej Ćwiek, Jacek Adamczak Scenariusz: Edyta Ćwiek Zdjęcia: Krzysztof Szyszka, Paweł Kujawa Treść obrazu filmowego inspirowana jest wierszem Wandy Chotomskiej o tym samym tytule. Akcja rozgrywa się w małym miasteczku wieczorną porą, kiedy gwiazdy świecą już na niebie i światło latarni rozjaśnia mroki ulic. Przy jednej z ulic znajduje się sklep, którego półki wypełnione są kolorowymi puszkami i słojami pełnymi znaków przestankowych. Do sklepu wchodzą kolejni goście: dwaj panowie w melonikach, dziewczynka z warkoczykami, żołnierze, dwie babcie w chustkach na głowie, studenci. Wszyscy kupują potrzebne im, znaki przestankowe, które ożywają i tworząc kolorowe obrazy, ulatują ku górze, zamieniając się w kolejne gwiazdy, świecące nad miastem. 14:40 SUPERJEDNOSTKA Film dokumentalny, 19 min, Polska, 2014 Reżyseria: Teresa Czepiec Scenariusz: Teresa Czepiec Zdjęcia: Paweł Dyllus Katowicka Superjednostka to jeden z największych budynków mieszkalnych w Polsce. Zaprojektowany został jako maszyna do mieszkania. Kamera przemieszcza się po labiryncie schodów i korytarzy, zagląda do niektórych mieszkań i rejestruje toczące się we wnętrzu życie. Superjednostka ma 762 drzwi do mieszkań. My uchylamy tylko niektóre na chwilę, gościmy tam przez moment i wychodzimy, mówi autorka filmu. 15:05 SZLAKIEM MIEJSC NIEZWYKŁYCH - POMNIKI HISTORII - ŚWIĘTY KRZYŻ Reportaż, 6 min, Polska, 2019 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Tomasz Drozdowicz Wykonawcy: Krzysztof Grzybowski (prowadzący), Katarzyna Sanocka (prowadząca) W kolejnym odcinku odwiedzimy Święty Krzyż. Klasztor benedyktynów na Świętym Krzyżu jest zabytkiem o szczególnym znaczeniu dla kultury i dziedzictwa polskiego, przede wszystkim dzięki swoim wartościom historycznym i religijnym. Udokumentowana metryka, jak również legendarne początki sytuują świętokrzyskie zgromadzenie wśród najstarszych klasztorów w Polsce. 15:20 SZLAKIEM KOLBERGA - NIKOLA KOŁODZIEJCZYK Film dokumentalny, 23 min, Polska, 2018 Reżyseria: Grzegorz Jankowski Scenariusz: Michał Pietrusiewicz W tym odcinku Nikola Kołodziejczyk, pianista jazzowy, kompozytor i dyrygent odwiedza Kapelę Maliszów. 15:50 ONE. KOBIETY KULTURY. GABA KULKA Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2019 Scenariusz: Andrzej Warchił Wykonawcy: Łukasz Orbitowski (prowadzący) "One. Kobiety kultury" to program Łukasza Orbitowskiego, w którym do rozmowy zapraszane są najważniejsze kobiety polskiej kultury. Rozmowa ma charakter wyjątkowego, intymnego spotkania. Tym razem gościem Łukasza Orbitowskiego jest wokalistka i kompozytorka Gaba Kulka. 16:20 SEN LEOCADII Film dokumentalny, 21 min, Polska, 2017 Reżyseria: Krzysztof Nowicki Scenariusz: Krzysztof Nowicki Zdjęcia: Xavier Casas Leocadia prowadzi sklep z płytami winylowymi w samym centrum Barcelony. Zabawia klientów rozmową, opowiada historię swojej rodziny i samego sklepu, który wkrótce zostanie zamknięty po przeszło stu latach funkcjonowania. Tylko pozornie sprawia wrażenie pogodzonej z tym faktem. Leocadia odchodzi i jej starodawny świat gramofonowych płyt, operowych arii i i nikomu niepotrzebnych porcelanowych figurek odchodzi razem z nią. 19:20 WIELKIE CHWILE W DZIEJACH MUZYKI - MARIA CALLAS TOSCA 1964 (MAGIC MOMENTS OF MUSIC - MARIA CALLAS & TOSCA) Film dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2017 Reżyseria: Holger Preusse Początek roku 1964 przyniósł muzycznemu światu wielką niespodziankę: Maria Callas powróciła do opery jako primadonna. Jej Tosca w Royal Opera House stałą się sensacją. Nawet The Beatles nie mieli w tym czasie tylu prasowych relacji i wzmianek. Przepowiadany artystce koniec kariery okazał się chwilową przerwą, kiedy to nie przedstawienia, ale skandale z jej udziałem zdominowały nagłówki. Nieszczęśliwa w miłości z Onasisem, Maria Callas chciała raz jeszcze pokazać całemu światu, że tytuł primadonna assoluta wciąż słusznie należy do niej. Callas przyjmuje rolę w operze Pucciniego, ale stawia warunek, że produkcję tę wyreżyseruje słynny Franco Zeffirelli. Jej fani ustawili się wtedy w kolejce po bilety przed Royal Opera House na londyńskim Covent Garden na cztery, a niektórzy nawet na pięć zimowych nocy i cały ten czas spędzali w śpiworach i na składanych krzesełkach. Ten film to jedna z niewielu możliwości zobaczenia Marii Callas na scenie; doświadczenia jej emocjonalności i kompetencji wokalnej. Rejestrowany jest drugi akt opery z udziałem Callas. Zresztą jeden z najbardziej dramatycznych aktów w całej historii opery. By uratować torturowanego malarza Cavaradossiego, Tosca morduje szefa policji, Scarpię. 20:30 BILET DO KINA - FIGHTER (THE FIGHTER) Film biograficzny, dramat sportowy, 110 min, USA 2010 Reżyseria: David O. Russell Scenariusz: Scott Silver, Paul Tamasy, Eric Johnson Aktorzy: Mark Wahlberg, Christian Bale, Amy Adams, Melissa Leo, Mickey O’Keefe, Jack McGee, Melissa McMeekin, Bianca Hunter Siedem nominacji do Oscara: najlepszy film, reżyser, scenariusz, montaż, najlepsza aktorka drugoplanowa Amy Adams. Złote statuetki i Złote Globy za role drugoplanowe odebrali Christian Bale i Melissa Leo. Główny wątek filmu koncentruje się na życiu zawodowego boksera Micky’ego Warda (Mark Wahlberg) oraz jego starszego przyrodniego brata Dicky’ego Eklunda. Scenariusz filmu zainspirowany dokumentem z 1995 roku zatytułowanym "High on Crack Street: Lost Lives In Lowell" o rodzinie Eklund - Ward. Micky Ward jest bokserem wagi półśredniej z Lowell w stanie Massachusetts, jego interesami zarządza despotyczna matka, a trenerem jest przyrodni brat Dicky. Ale Micky nie jest w dobrej formie, ostatnio przegrał kilka walk, ma problemy z byłą żoną, nie może się dogadać z bezwzględną matką, Alice Ward, drażnią go nadpobudliwe siostry i przede wszystkim ciągle popada w konflikt z przyrodnim bratem. Kiedyś Dicky także był obiecującym bokserem, miał nawet na swoim koncie wielkie sukcesy, jednak wskutek uzależnienia od narkotyków zaczął staczać się na samo dno. Tymczasem podczas wielkiej imprezy w Atlantic City Micky'emu znowu zabrakło szczęścia. Okazuje się, że bokser, z którym miał walczyć, nagle zachorował, naprędce wybrano więc innego zawodnika, który jest od niego blisko 10 kilogramów cięższy i reprezentuje zupełnie inny styl walki. Mimo oczywistych zastrzeżeń Micky'ego, jego matka i brat godzą się na walkę. Po przegranej Micky wycofuje się, mając już dość porażek i rodziny. W tym trudnym momencie ukojenie przynosi mu spotkanie z barmanką Charlene (Amy Adams). Ta znajomość staje się coraz bardziej ważna dla niego. Kilka tygodni później Alice aranżuje jednak kolejną walkę dla syna, choć ten nie wierzy w swoje siły. Matka i siedem sióstr niemal wymuszają na nim podjęcie decyzji, obwiniając przy tym Charlene, że to przez nią brakuje mu motywacji. Ostatecznie nakłania go do walki przyrodni brat. Ale Dicky pakuje się w kłopoty. Kiedy policja brutalnie próbuje go aresztować, Micky staje w jego obronie. W rezultacie on sam zostaje uwolniony, ale Dicky trafia za kratki. Czy Micky'emu uda się jeszcze stanąć do walki o mistrzowski tytuł? 22:30 LESZEK MOŻDŻER & HOLLAND BAROQUE Koncert, 69 min, Polska, 2017 Wykonawcy: Leszek Możdżer Koncert Leszek Możdżer & Holland Baroque - to projekt o niezwykłym charakterze. Jeden z najbardziej cenionych polskich artystów wspólnie z orkiestrą Holland Baroque Society nagrali album Earth Particles, którego premiera odbyła się w listopadzie 2017 r. Możdżer & Holland Baroque to Bachowski fundament i jazzowy temperament. Efektem tego są nowe kompozycje konsekwentnie realizujące artystyczną wizję, w której zacierają się granice między jazzem i muzyką klasyczną. Koncert, zaplanowany w Centrum Kongresowym ICE Kraków, jest częścią trasy koncertowej promującej tę płytę. 01:55 PERFORMANCE - SANATORIUM DŹWIĘKU 2018 - ODC. 4 Magazyn, 30 min, Polska, 2018 Festiwal Sanatorium Dźwięku poświęcony jest muzyce eksperymentalnej i improwizowanej oraz szeroko pojętej sztuce dźwięku. Prezentuje szerokie spektrum współczesnych zjawisk muzycznych, zarówno tych kontynuujących tradycje dwudziestowiecznej awangardy jak i działań oraz poszukiwań wywodzących się z innych źródeł artystycznych. To nie tylko koncerty, ale również szereg realizacji z pogranicza sztuki dźwięku i performensu, często tworzonych z myślą o tym właśnie wydarzeniu. Uczestnikami są twórcy średniego i młodszego pokolenia reprezentujący najważniejsze ośrodki artystyczne w Europie. W sierpniu 2018 r. malowniczym Sokołowskiem ponownie zawładnął duch muzycznego eksperymentu! TVP Kultura wspólnie z organizatorem festiwalu, Fundacją In Situ, zaprezentuje filmowe dokumentacje tych dni. W kolejnych odcinkach telewizyjnego cyklu "Performance" ukazywane będą wydarzenia Sanatorium Dźwięku 2018. Intencją realizatorów cyklu jest zapoznanie widza z mało znanymi szerokiej publiczności rodzajami współczesnych działań artystycznych. 04:35 ŚWIAT W PIOSENCE - JAWNI, GŁOŚNI I DUMNI (SOUNDTRACKS: OUT, LOUD & PROUD) Film dokumentalny, 40 min, USA, 2017 Reżyseria: Dwayne Johnson, Dany Garcia Seria "Soundtracks" przedstawia związki muzyki z różnego rodzaju wydarzeniami historycznymi. Każdy odcinek dotyczy tragedii, momentów euforii lub zdarzeń, które dały początek nowym ruchom. Wraz z nimi prezentowane są muzyka, artyści i nurty mające szczególny związek z tymi przemianami. Muzyka odgrywa ogromną rolę dla ruchu LGBT. Wielu uznanych artystów otwarcie go popiera, co można usłyszeć nie tylko w różnego rodzaju deklaracjach, ale także w słowach ich utworów. W ostatnim odcinku serii przedstawiono związki kultury popularnej z tym zjawiskiem.