TVP Historia Niedziela, 03.11.2019 06:55 BYŁ TAKI DZIEŃ - 3 LISTOPADA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1903 - pierwszy elektokardiograf; 1948 - kongres zjednoczeniowy PPR i PPS; 1954 - zmarł Henri Matisse; 1984 - pogrzeb ks. Jerzego Popiełuszki; 07:00 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - PORTUGALIA. SKARB PÓŁWYSPU IBERYJSKIEGO (FLAVORS) Film dokumentalny, 50 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos W tym odcinku podróż do Portugalii. Portugalia leży na zachodnim skraju Europy. Przez wiele stuleci była celem licznych podbojów. Wypływali stąd i wracali tu najwięksi odkrywcy i podróżnicy. Kraj ten odznacza się niezrównanym bogactwem kulturowym i religijnym, ale także fascynującą przyrodą. Odkryjemy dziś miejsce, w którym szczęście miesza się z melancholią. 08:10 OBLICZE MIŁOSIERDZIA (THE FACE OF MERCY) Film dokumentalny, 57 min, USA, 2016 Reżyseria: David Naglieri Naglieri Zdjęcia: George Hosek Csc Muzyka: Sean Beeson Film dokumentalny, którego głównym tematem jest miłosierdzie. Poznamy historię i znaczenie Bożego Miłosierdzia w naszych burzliwych czasach. Papież Franciszek zainspirował miliony, zachęcając do przyjęcia Miłosierdzia, które przynosi nadzieję, uzdrowienie i przebaczenie dla biednych, chorych i nieszczęśliwych ludzi na całym świecie. W wersji anglojęzycznej narratorem w filmie jest amerykański aktor James Caviezel, odtwórca roli Jezusa w filmie Mela Gibsona "Pasja". Poznamy bliżej sylwetkę polskiej siosty Faustyny Kowalskiej, wizjonerki, którą Jan Paweł II kanonizował. Film zrealizowany w formacie 4K. Łączy w sobie wiedzę zarówno teologiczną, jak i historyczną. Prezentuje oblicze miłosierdzia we współczesnym świecie po to, by zmieniać nasz świat. Producent: Knights of Columbus 2016. 09:15 JANKA - ODC. 10 - BALBINA (BALBINA) Serial dla młodych widzów, 29 min, Niemcy/Polska, 1989 Reżyseria: Janusz Łęski Scenariusz: Janusz Lęski Zdjęcia: Jacek Prosiński Muzyka: Andrzej Korzyński Aktorzy: Zofia Merle, Agnieszka Krukówna, Joanna Żółkowska, Tadeusz Horvath, Krzysztof Kowalewski, Grzegorz Wons Dzieci są zafascynowane nowym wynalazkiem. Proszą operatora, żeby pokazał im "prawdziwe kino". Żuber obiecuje wyświetlić im filmy, jeśli do zajazdu zostanie doprowadzony prąd. Bromski ulega prośbom Janki i wyraża na to zgodę, pod warunkiem, że będzie mógł korzystać z łąki starego Nowaka. "Wilki" i "Orły"zastępują w zajeździe chorą Adelę i udobruchany dziadek dobija targu z Bromskim. Wraca Żuber, ale nie zamierza dotrzymać danej dzieciom obietnicy. Tymczasem ucieka mu małpka. W zamian za sprowadzenie niesfornej Balbiny z dachu Żuber wyświetla dzieciom filmy. 09:50 JANKA - ODC. 11 - OŚWIADCZYNY (OŚWIADCZYNY) Serial dla młodych widzów, 29 min, Niemcy/Polska, 1989 Reżyseria: Janusz Łęski Scenariusz: Janusz Lęski Zdjęcia: Jacek Prosiński Muzyka: Andrzej Korzyński Aktorzy: Zofia Merle, Agnieszka Krukówna, Joanna Żółkowska, Tadeusz Horvath, Krzysztof Kowalewski, Grzegorz Wons Do Stawiska przyjeżdżają dwaj wspólnicy, proponując Bromskiemu założenie poczty lotniczej. Jakub z entuzjazmem przystępuje do budowy nowych samolotów. Julek, obiecawszy pochopnie dzieciom, że stryjek przewiezie je samolotem, wymyśla wciąż nowe ćwiczenia i zawody, aby odwlec chwilę, kiedy przyjdzie mu wywiązać się z danego słowa. Kolejni kandydaci do podniebnych wojaży odpadają z konkurencji. Bromski zwabia Martę do samolotu i szybując w powietrzu prosi ją o rękę. Marta ze strachu godzi się, ale po wylądowaniu wszystko odwołuje. W dodatku stary Oskar Nowak cofa dane sąsiadowi pozwolenie na korzystanie z łąki. 10:25 OKRASA ŁAMIE PRZEPISY - ŚLADY HOLENDERSKIE NA POLSKIM STOLE Magazyn, 24 min, Polska, 2019 Reżyseria: Tomasz Rostworowski Scenariusz: Tomasz Rostworowski, Karol Okrasa Zdjęcia: Józef Szymura, Jarosław Frankowski, Sławomir Orman Wykonawcy: Karol Okrasa (prowadzący) W tym odcinku Karol Okrasa rusza na Żuławy. Ta niegdyś prawie niedostępna, bagnista i zalewana przez wody Wisły i Bałtyku kraina, długo opierała się próbom kolonizacji. Próbowali te ziemie zagospodarować Krzyżacy, ale najlepiej udało się to osadnikom niderlandzkim, głównie holenderskim menonitom. Prześladowani w swojej ojczyźnie, na terenie dawnej Rzeczpospolitej byli pożądani, bo potrafili doskonale wykorzystywać tereny zalewowe. Tworząc sieci kanałów, meliorując bagniska stworzyli niezwykle nowoczesne jak na ówczesne czasy gospodarstwa, słynące z wysokiej kultury rolnej. Później osadnicy ci, zwani Olędrami, osiadali wzdłuż prawie całej Wisły, dostarczając na lokalne rynki wspaniałe mleko, śmietanę, masło, sery i dorodne warzywa. A czy pozostawili oni swoje ślady w polskiej kuchni, tak jak inne narody zamieszkujące niegdyś dawną Rzeczpospolitą? Tym właśnie zajmie się Karol w swojej kolejnej przygodzie kulinarnej. Karol przygotuje trzy dania. 1/ Kolorowa kanapka z pieczonym kurczakiem i pomidorową sałatką; 2/ Inspirowany przepisem Stanisława Czernieckiego z 1682 roku na kapłona po holendersku, kurczak w maśle i korzennych przyprawach ze słodkimi frytkam; 3/ Dorsz zapiekany w pomidorowym sosie. 10:55 ASTRONOMIA NIEPODLEGŁA 100 LAT POLSKIEJ ASTRONOMII - "URANIA" Film dokumentalny, 22 min, Polska, 2019 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Zdjęcia: Tomasz Stelmach, Adam Rubaszewski Historia astronomii w niepodległej Polsce w szczególny sposób zapisała się na kartach "Uranii". To najstarsze, ukazujące się do dziś, polskie czasopismo poświęcone badaniom kosmosu. "Urania" ukazała się tuż po odrodzeniu wolnej Rzeczpospolitej. Jej historia jest ściśle związana z losami Polski. A na jej łamach można odnaleźć świadectwo rozwoju polskiej astronomii i najważniejszych światowych odkryć ostatnich stu lat. 11:25 SAGA PRASTAREJ PUSZCZY - OPOWIEŚĆ O WILKU: NIE MA JAK STADO Dokument fabularyzowany, 52 min, Polska, 2007 Reżyseria: Jan Walencik, Bożena Walencik Scenariusz: Bożena Walencik, Jan Walencik Zdjęcia: Jan Walencik Wykonawcy: Krzysztof Gosztyła, Tadeusz Karolak, Mohammad Rasouli, Marta Maślanka, Polska Orkiestra Radiowa, Agnieszka Bemowska, Marcin Pospieszalski W tym odcinku opowieść o wilku. Jego rodzeństwo i matka giną tragicznie. Osierocony młody osobnik nagle staje przed czymś, co jest obce wilczej naturze: nie potrafi żyć w samotności. Wszystko, czego zaznał dotychczas wiązało się z rodziną. Niedoświadczony i zagubiony wilczek uporczywie szuka bratniej duszy. Natrafia jednak na kłusownika, który już kiedyś zagroził jego rodzinie. Teraz ów prześladowca krąży za nim jak zły cień. 14:20 ARCHIWUM ZIMNEJ WOJNY - SPORT. ARENA WOJNY. Magazyn, 25 min, Polska, 2019 Reżyseria: Jan Sosiński Scenariusz: Andrzej Mietkowski, Jan Sosiński Muzyka: Piotr Dziki Chancewicz Wykonawcy: Andrzej Mietkowski (prowadzący) Sport. Arena wojny. Rozgrywki zimnowojenne. Co to były za emocje, kiedy polscy siatkarze mierzyli się z Sowietami o olimpijskie złoto w Montrealu! Albo gdy kanadyjscy hokeiści grali ze Sborną! Dla wszystkich było jasne: to nie sport, to konfrontacja systemów. A sprawiedliwość musi być po naszej stronie! Gest Kozakiewicza w Moskwie, polscy bokserzy, którzy złoili skóry Sowietom - zimna wojna wdzierała się na ringi i bieżnie. Archiwum Zimnej Wojny przypomina czas, kiedy dla drużyn sowieckich i enerdowskich lekka atletyka była batalią, na którą posyłano pancerne, naszprycowane potwory. Bo liczba zdobytych medali była miarą wyższości komunizmu. Wielkie momenty tych konfrontacji przypominają ich ikony - uczestnicy zmagań. 14:55 EPITAFIUM DLA BARBARY RADZIWIŁŁÓWNY Dramat historyczny, 90 min, Polska 1982 Reżyseria: Janusz Majewski Scenariusz: Halina Auderska, Stanisław Kasprzysiak i Janusz Majewski Zdjęcia: Zygmunt Samosiuk Muzyka: Zdzisław Szostak i Bohdan Mazurek Aktorzy: Anna Dymna, Jerzy Zelnik, Aleksandra Śląska, Krzysztof Kolberger, Zdzisław Kozień, Stanisław Zatłoka, Jerzy Trela, Bogusław Sochnacki, Bożena Adamek, Leonard Pietraszak, Franciszek Pieczka, Edward Rączkowski, Andrzej Hudziak, Wojciech Alaborski i inni Historia wielkiej miłości między Barbarą Radziwiłłówną a Zygmuntem Augustem inspirowała twórczość Jana Matejki i Artura Grottgera, swoje sztuki poświęcili jej Alojzy Feliński, Stanisław Wyspiański, Halina Auderska i Stanisław Grochowiak. Ogromny sukces kasowy odniósł zrealizowany ponad sześćdziesiąt lat temu przez Józefa Lejtesa film "Barbara Radziwiłłówna" z Jadwigą Smosarską w roli tytułowej. Autor scenariusza tego filmu, Anatol Stern, skłaniał się ku hipotezie, wedle której Barbara została otruta przez Bonę. Paweł Jasienica przedwczesną śmierć Radziwiłłówny upatrywał w przewlekłej "wstydliwej" chorobie, która dodatkowo sprawić miała bezpłodność Zygmunta Agusta. Natomiast Janusz Majewski tajemnicę śmierci królowej pozostawił niewyjaśnioną, skupił się bowiem na historii miłości Barbary i Zygmunta. Akcja filmu Janusza Majewskiego rozpoczyna się po śmierci królowej. Od 25 maja do 24 czerwca 1551 roku kondukt pogrzebowy przemieszcza się z Krakowa do Wilna, gdzie zgodnie z jej ostatnią wolą ma być pochowana Radziwiłłówna. Zygmunt August wraz z towarzyszącym mu orszakiem podąża za karawanem, a w czasie tej podróży wspomina chwile, które spędził z Barbarą. W większości scen wspomnieniowych wykorzystano fragmenty serialu telewizyjnego "Królowa Bona" zrealizowanego przez Janusza Majewskiego dwa lata wcześniej. Zygmunt August poślubia Elżbietę Habsburżankę. Wieczorem w jego sypialni Elżbieta dostaje konwulsji i traci przytomność. Za radą matki, królowej Bony, czujący wstręt do żony Zygmunt udaje się w podróż na Litwę. Tam poznaje Barbarę Radziwiłłównę. W leśniczówce dochodzi do pierwszego zbliżenia między nimi. W Wilnie Zygmunt ponownie odwiedza Barbarę. Zaskoczony w nocy w jej komnacie przez braci Radziwiłłówny król ślubuje jej miłość, poważanie i ochronę przed krzywdą. Po śmierci Zygmunta I Bona namawia owdowiałego syna, by poślubił księżniczkę francuską. Król stanowczo odmawia. Bracia natomiast namawiają Barbarę, by zażądała wprowadzenia na Wawel. Tymczasem na burzliwym posiedzeniu sejmu senatorowie domagają się, by król wyrzekł się tego nieformalnie zawartego małżeństwa. On jednak przerywa obrady mówiąc, że przysięgi złożonej przed Bogiem nie złamie. Zygmunt wprowadza Barbarę na Wawel i doprowadza do jej koronacji. W czasie ceremonii królowa słabnie. Szybko okazuje się, że jest bardzo chora. Na łożu śmierci prosi męża, by pochował ją w Wilnie. 17:30 WOJOWNICY CZASU - NAPOLEON Z NAMI, CZYLI LIDZBARK WARMIŃSKI 1807 Film dokumentalny, 26 min, Polska, 2019 Reżyseria: Grzegorz Gajewski Scenariusz: Grzegorz Gajewski Zdjęcia: Krzysztof Krzyżanowski, Grzegorz Gajewski Muzyka: Krzysztof Ridan W marszu na wschód wojska Napoleona wkroczyły w 1807 roku na dzisiejsze ziemie polskie. Pod Heilsbergiem, dzisiejszym Lidzbarkiem Warmińskim miała wówczas miejsce bitwa stoczona pomiędzy armią Boga Wojny a korpusami rosyjskimi oraz pruskimi. Ta nierozstrzygnięta taktycznie bitwa o parę dni zaledwie poprzedziła bitwę pod Frydlandem, w której Napoleon odniósł już bezdyskusyjne zwycięstwo i zakończył kampanię. Jej finałem było zawarcie pokoju w Tylży, niekorzystnego dla cara Aleksandra. Dzięki zapisom traktatu pojawiła się możliwość powołania do życia Księstwa Warszawskiego, co obudziło w Polakach kolejne złudne nadzieje na odrodzenie Polski. 18:05 JANOSIK - ODC. 10/13 - WSZYSCY ZA JEDNEGO Serial przygodowy, 43 min, Polska 1973 Reżyseria: Jerzy Passendorfer Scenariusz: Tadeusz Kwiatkowski Zdjęcia: Stefan Pindelski Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Marek Perepeczko, Ewa Lemańska, Czesław Jaroszyński, Marian Kociniak, Mieczysław Czechowicz, Bogusz Bilewski, Witold Pyrkosz, Jerzy Cnota, Janusz Kłosiński, Janusz Bukowski, Lech Ordon, Cezary Julski Dwóch zbójników zostaje schwytanych przez hajduków. Na plac, gdzie ma się odbyć egzekucja, wjeżdża oddział wojska. Nagle wybucha pożar. Cesarski oficer zrzuca mundur. Dopiero wtedy nieszczęśni skazańcy rozpoznają Janosika. 19:05 KOMANDOSI WAWELBERGA Film dokumentalny, 32 min, Polska, 2019 Reżyseria: Krzysztof Glondys Scenariusz: Krzysztof Glondys, Sebastian Reńca Większość historyków jest zgodna co do tego, że pierwszy regularny oddział wojskowy, powołany do wykonywania zadań specjalnych, powstał na Śląsku, bezpośrednio przed wybuchem III Powstania Śląskiego. Była to Grupa Destrukcyjna Wawelberga, nazwana tak od pseudonimu dowódcy, kapitana Tadeusza Puszczyńskiego. W nocy, z 2 na 3 maja 1921 roku, dywersanci z grupy Wawelberga wysadzili mosty na liniach kolejowych, łączących Śląsk z resztą Niemiec. Wawelberg osobiście dowodził jednym z oddziałów, który wysadził 200 - metrowy most kolejowy w Szczepanowicach, na newralgicznej linii Opole - Wrocław. Ta akcja uniemożliwiła Niemcom przerzut na Górny Śląsk regularnych formacji wojskowych, walnie przyczyniając się do błyskawicznej ofensywy powstańczej i licznych sukcesów militarnych w pierwszych dniach III powstania śląskiego. W następnych tygodniach wawelbergowcy niszczyli kolejne mosty, linie kolejowe i dworce, utrudniając Niemcom posuwanie się naprzód, brali też udział w walkach frontowych, m.in. o Strzelce Opolskie. Doświadczenia w wykonywaniu aktów dywersji na Górnym Śląsku spożytkowane zostały w następnych latach, podczas tworzenia w odrodzonym Wojsku Polskim struktur przeznaczonych do działań specjalnych. Członkowie Grupy Dywersyjnej Wawelberga otrzymali dwadzieścia Krzyży Virtuti Militari i czterdzieści Krzyży Walecznych. Jednak dziś o akcji "Mosty" i początkach tradycji polskich sił specjalnych pamiętają jedynie nieliczni badacze i miłośnicy historii. Głównym celem filmu będzie więc ich przypomnienie tamtych wydarzeń i niezwykłych ludzi, którzy brali w nich udział. 19:45 PIOSENKA POLSKA. TALENTY I "PÓŁKOWNICY" (PIOSENKA POLSKA. TALENTY I "PÓŁKOWNICY") Film dokumentalny, 25 min, Białoruś, 2015 Film opowiada o historii festiwalu piosenki polskiej w Witebsku w 1988 roku. W filmie udział wzięły gwiazdy polskiej i radzieckiej estrady. 20:15 AMERYKAŃSKIE DYNASTIE. KLAN KENNEDYCH - SIŁA PIENIĘDZY ODC. 1/6 (THE KENNEDYS: AMERICAN DYNASTIES) Film dokumentalny, 41 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Tim Dunn Wykonawcy: Martin Sheen Rodzina Kennedych zdobywa władzę - zmienne są koleje ich losów, związki pełne napięcia, a wpływy polityczne niesamowite. Seria ukazuje, jak osobiste relacje w rodzinie Kennedych kształtowały wydarzenia na amerykańskiej i globalnej scenie politycznej, od zimnej wojny po krach na Wall Street. Widzowie będą mogli prześledzić drogę Johna F. Kennedy’ego do fotela prezydenckiego, jego skomplikowane relacje z żoną Jackie i bratem Bobbym, kluczową rolę braci w kryzysie kubańskim i fatalne następstwa zabójstwa JFK. Chwała i skandal, triumf i tragedia to wszystko, co znajdziemy w tych filmach. Narratorem serii jest znany amerykański aktor Martin Sheen. 21:15 MARATOŃCZYK (MARATHON MAN, THE) Dramat sensacyjny, 125 min, USA 1976 Reżyseria: John Schlesinger Scenariusz na podstawie własnej powieści: William Goldman Zdjęcia: Conrad Hall Muzyka: Michael Small Aktorzy: Dustin Hoffman, Laurence Olivier, Roy Scheider, William Devane, Marthe Keller, Fritz Weaver, Richard Bright, Marc Lawrence i inni "Maratończyk" Johna Schlesingera jest przede wszystkim filmem sensacyjnym, choć na tej kanwie reżyser połączył kilka motywów znacznie głębszych i istotniejszych: problem reperkusji i odradzania się faszyzmu, oskarżenie międzynarodowej mafii agentów tajnych służb, gotowych sprzymierzyć się z wrogiem dla obrony wspólnych interesów oraz gorzki obraz powszechnej obojętności, umożliwiającej przestępcom swobodę działania. Za podstawę filmu posłużyła bestsellerowa powieść pisarza i scenarzysty amerykańskiego Williama Goldmana, który ma w swoim dorobku scenariusze m.in. do takich głośnych dzieł, jak "Butch Cassidy i Sundance Kid", "Wszyscy ludzie prezydenta" czy "Iluzjonista". W przypadku "Maratończyka" amerykańscy krytycy dopatrywali się w powieści i w jej ekranizacji "metafizycznej głębi". Recenzenci europejscy byli mniej entuzjastyczni: potraktowali dzieło Schlesingera przede wszystkim jako znakomite kino akcji: perfekcyjne warsztatowo, świetnie zagrane, fotografowane w naturalnej, wielkomiejskiej scenerii, z kilkoma scenami budzącymi prawdziwą grozę, jak choćby wizyta jednego z bohaterów, nazistowskiego zbrodniarza Christiana Szella, w żydowskiej dzielnicy w Nowym Jorku, gdzie obozowy oprawca zostaje rozpoznany przez swe dawne ofiary. W wypadku samochodowym na Manhattanie ginie Klaus Szell, emigrant niemiecki, brat poszukiwanego zbrodniarza hitlerowskiego Christiana Szella. Świadkiem wypadku jest student Babe Levy trenujący biegi maratońskie. Tymczasem starszy brata Babe'a, Doc, przebywa w Paryżu, gdzie prowadzi podejrzane interesy, przysparzające mu dużo pieniędzy i jeszcze więcej wrogów. Cudem uchodzi cało z serii zamachów na jego życie dokonywanych przez niejakiego Chena, a w końcu pokonuje go w morderczym pojedynku. Babe poznaje w uniwersyteckiej bibliotece młodą Szwajcarkę, Elsę, w której się zakochuje. Pewnego wieczoru w Central Parku oboje zostają napadnięci przez nieznanych mężczyzn. Kilka dni później w Nowym Jorku zjawia się Doc. Podczas wspólnego obiadu zarzuca Elsie, że okłamuje Babe'a co do prawdziwego celu jej spotkań z nim. Między braćmi dochodzi do scysji, Elsa ucieka. Na wieść o śmierci Klausa przebywający w Urugwaju Christian Szell postanawia przyjechać do USA, aby podjąć zdeponowane w banku diamenty. Do tej pory robił to jego brat, poza nim Szell nikomu nie dowierza. Na lotnisku w Nowym Jorku witają go dwaj mężczyźni, którzy wcześniej napadli na Babe'a i Elsę. Wieczorem Szell spotyka się z Dokiem i rani go śmiertelnie bagnetem. Doc ostatkiem sił dociera do mieszkania brata i tam umiera, nie zdążywszy wypowiedzieć ani słowa. Agent policji, Janeway, wyjaśnia Babe'owi, że jego brat był agentem wywiadu i tropił hitlerowskich przestępców. Tej samej nocy Babe zostaje porwany przez ludzi Szella, którzy torturują go w wymyślny sposób usiłując się dowiedzieć, co Doc powiedział mu przed śmiercią. Babe'owi udaje się uciec. Wkrótce odkrywa, że Janeway pracuje na dwie strony: dla rządu i dla Szella. Ale nie tylko on jest na usługach demonicznego zbrodniarza. 23:25 KABARET ŚMIERCI Film dokumentalny, 95 min, Polska, 2013 Reżyseria: Andrzej Celiński Scenariusz: Andrzej Celiński Zdjęcia: Aleksander Dyl Aktorzy: Rafał Gąsowski, Feliks Szajnert, Piotr Dąbrowski, Jacek Milczanowski, Magdalena Wojnarowska, Andrzej Deskur, Krzysztof Szczepaniak, Miłosz Pietruski, Piotr Piecha, Sławomir Grzymkowski, Szymon Kuśmider, Rafał Jędrzejczyk, Ryszarda Bielicka-Celińska, Beata Deutschman, Jakub Giel Wojenna opowieść o artystach żydowskiego pochodzenia, walczących o przetrwanie za pomocą jedynej dostępnej im broni - twórczości muzycznej, teatralnej i filmowej. Przed niemieckim aparatem represji, bronią się za pomocą żartu, przedstawień kabaretowych, skeczy, spektakli, piosenek, koncertów. Organizują je w obozach koncentracyjnych i gettach. Walczą o życie, ale przede wszystkim - jak sami podkreślają - o duszę i godność. W serii fabularnie inscenizowanych epizodów, będących wierną rekonstrukcją faktów, śledzimy jak muzyka, skecz i żydowski szmonces stają się bronią w bitwie o podtrzymanie woli życia i ducha oporu, w grających artystach i tych, którzy ich występy oglądają, wycieńczonych katorżniczą pracą i głodem współwięźniach. Pokazujemy, jak funkcjonował humor i subtelne szyderstwo, czytelne dla ofiar, a niezrozumiałe dla ich strażników i oprawców. Grałem o życie - mówi jeden z bohaterów filmu, streszczając w krótkim zdaniu istotę tego, czym były jego występy przed komendantem obozu koncentracyjnego. Grałem tym, którzy rozstrzeliwali i grałem tym, którzy byli rozstrzeliwani... Symbolicznym przewodnikiem po pełnym paradoksów, nieprawdopodobnych wydarzeń i dramatycznych spięć świecie obozowych kabareciarzy, gwiazd wiedeńskich i warszawskich scen, aktorów, muzyków i popularnych przed wojną filmowców jest legendarna postać getta warszawskiego - uliczny błazen Rubinstein. W filmowej podróży docieramy do warszawskiego getta, obozów w Kurowicach, Jaktorowie, Buchenwaldzie, Theresienstadt, Auschwitz, Ravensbruck. W roli komentatorów wydarzeń występują współcześni artyści i pisarze, którzy zgłębiali w swojej twórczości temat sztuki za kolczastym drutem, oraz ostatni żyjący uczestnicy i świadkowie wydarzeń. 01:15 BYŁ BUNT (BYŁ BUNT) Film dokumentalny, 57 min, Polska/Katar, 2013 Reżyseria: Małgorzata Kozera Scenariusz: Łukasz Bluszcz, Małgorzata Kozera Zdjęcia: Maciej Fornal, Jan Budzowski, Michał Pałka Muzyka: Wojciech Błażejczyk, Wojciech Błażejczyk Film Małgorzaty Kozery "Był bunt" o największych buntach więziennych w Europie po II wojnie światowej. Na fali rewolucji demokratycznej w Polsce, więźniowie upomnieli się o swoje prawa. Kiedy w Czarnem, Nowogardzie i Goleniowie przejęli zakłady karne, rozpoczęła się regularna wojna z funkcjonariuszami. Reżyserka Małgorzata Kozera odnalazła w magazynach TVP wstrząsające materiały archiwalne. Dodatkowo film zawiera współczesne relacje wszystkich stron konfliktu: liderów buntu, strażników, ówczesnych milicjantów czy mediującego Władysława Frasyniuka. Film jest czymś więcej, niż tylko historią buntu. Jest opowieścią o efektach ubocznych wielkiej politycznej rewolucji, o dziwnym momencie historii, kiedy jeden ustrój już upadł, a drugi jeszcze się nie narodził. 02:25 LICZYŁ SIĘ TYLKO HONOR Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2009 Reżyseria: Eugeniusz Szpakowski Scenariusz: Eugeniusz Szpakowski Zdjęcia: Krzysztof Więckowski Wykonawcy: Bohdan Horbaczewski, Tadeusz Zygmunt Borowski, Stanisław Szulewski, Mieczysław Kleszczewski, Genowefa Ostrowska, Stanisława Stępień, Helena Suchocka, Prof. Czesław Grzelak, Kazimierz Stępień, Tadeusz Pieśniak, Władysław Kudyba Przed II wojną światową Grodno pełniło funkcję ośrodka kulturalnego, oświatowego i wojskowego promieniującego na całe województwo białostockie. W dniu 17 września 1939r. jednostki Armii Czerwonej przekroczyły granicę Rzeczypospolitej Polskiej. Do ogromu represji sowieckich, zastosowanych wobec obrońców miasta w 1939 roku i latach następnych przyczyniła się bohaterska postawa jego mieszkańców. Obrona Grodna trwała do 22 września 1939 r. Po zaprzestaniu oporu Sowieci wkroczyli do miasta. Żołnierze polscy płacili już wówczas bardzo wysoką cenę za udział w jego obronie. Film prezentuje sytuację mieszkańców ziem okupowanych przez ZSRR, skalę i różnorodność form represji sowieckich jakie zostały zastosowane wobec obrońców Grodna, zarówno zaraz po opanowaniu miasta przez jednostki Armii Czerwonej we wrześniu 1939 roku, jak również w okresie późniejszym. Do dziś nie zostały wyjaśnione indywidualne losy wielu żołnierzy i cywilów biorących udział w obronie Grodna. W filmie występują świadkowie tamtych wydarzeń, historycy oraz znawcy problematyki wojskowej z okresu kampanii wrześniowej.