TVP Kultura Sobota, 02.11.2019 08:05 KONCERT, JAKIEGO NIE BĘDZIE... Koncert, 44 min, Polska, 2007 Autor: Renata Bielecka Wykonawcy: Lucjan Kydryński, Anna Jantar, Krzysztof Klenczon, Anna German, Andrzej Zaucha, Czesław Niemen, Jacek Kaczmarski, Danuta Rinn, Marek Grechuta, Jacek Lech, Jacek Skubikowski, Tadeusz Nalepa W programie przypomnimy artystów, którzy odeszli. Ich piosenki w wykonaniach sprzed lat zaprezentujemy w formie koncertu prowadzonego przez Artura Orzecha. Program odbywa się w pustym studiu koncertowym im. Agnieszki Osieckiej, w którym jest tylko prowadzący i stojące na estradzie atrapy mikrofonów. Z taśm archiwalnych są odtwarzane występy: Anny Jantar, Krzysztofa Klenczona, Anny German, Mieczysława Fogga, Andrzeja Zauchy, Czesława Niemena, Jacka Kaczmarskiego, Miry Kubasińskiej, Danuty Rinn, Marka Grechuty, Jacka Skubikowskiego, Mieczysława Wojnickiego, Jana Tadeusza Stanisławskiego, Andrzeja Kurylewicza, Tadeusza Nalepy. Na początku i na końcu programu, pojawi się - również w nagraniach archiwalnych - Lucjan Kydryński w roli prowadzącego koncert festiwalowy. Tłem muzycznym otwierającej koncert zapowiedzi jest piosenka "Ja nie chcę spać, ja nie chcę umierać" w wykonaniu Kaliny Jędrusik. 09:05 SERIALOWA NOSTALGIA - ZMIENNICY - ODC. 1/15 - CENY UMOWNE Serial komediowy, obyczajowy, 55 min, Polska 1986 Reżyseria: Stanisław Bareja Scenariusz: Stanisław Bareja, Jacek Janczarski Zdjęcia: Wojciech Jastrzębowski Muzyka: Przemysław Gintrowski Aktorzy: Ewa Błaszczyk, Mieczysław Hryniewicz, Bronisław Pawlik, Paweł Nowisz, Piotr Pręgowski, Kazimierz Kaczor, Wojciech Pokora, Maria Klejdysz, Krzysztof Zaleski, Zofia Merle, Jan Mayzel, Andrzej Grąziewicz, Marian Opania, Anna Sobik i inni Komediowy serial obyczajowy pełen zabawnych obserwacji życiowych. Młoda dziewczyna w przebraniu mężczyzny zatrudnia się jako kierowca w Miejskim Przedsiębiorstwie Taksówkowym. Tylko w ten sposób może otrzymać posadę. Wraz ze swoim zmiennikiem jeździ taksówką po Warszawie. Świat zza szyb "taryfy" wygląda czasem śmiesznie, czasem groteskowo, a niekiedy tragikomicznie. Jacek i pan Stanisław jeżdżą na zmianę starą, zdezelowaną taksówką. Kierownictwo MPT obiecuje im jednak wkrótce wymianę wysłużonego wozu na nowy. Z kolei studiujący w stolicy Taj o dźwięcznym imieniu Krashan Bhamaradżanga ma kłopoty z wierzycielami. Na lotnisku spotyka się z niejakim prezesem Kuskiem, ten daje mu adres, pod którym być może pomogą mu rozwiązać jego problemy. Trzeci bohater jest strażakiem. Nazywa się Szymon Kuśmider i nie gardzi "lewym" zarobkiem. Jego specjalnością jest handel paliwem. Od kolejarzy kupuje setki litrów benzyny, które strażackim wozem dostarcza na stacje benzynowe i tam sprzedaje, rzecz jasna z zyskiem. 11:05 DOKUMENT TYGODNIA - ŁOWCY MIODU Film dokumentalny, 77 min, Polska, 2016 Reżyseria: Krystian Matysek Scenariusz: Krystian Matysek Zdjęcia: Krystian Matysek Muzyka: Rafał Rozmus Historia zaczyna się w Rosji, w Baszkirii - ostatnim miejscu w Europie, gdzie wciąż praktykowane jest żywe bartnictwo. Poznajemy tamtejsze krajobrazy i jednego z bartników. Przenosimy się do Polski. Poznajemy bohaterów filmu: Karolinę i Mirka - zapalonych pszczelarzy, oraz profesora apiologii (nauki o pszczołach). Opowiadają oni o zachowaniach pszczół oraz o swojej pasji. Karolina i Mirek marzą o odtworzeniu bartnictwa w Polsce i sami chcą się tym zająć. Karolina postanawia wyjechać do Baszkirii, żeby nauczyć się sztuki bartniczej i praktykować ją w Polsce. Mirek nie może wyjechać, ale udziela przyjaciółce rad i wskazówek. Karolina wyjeżdża do Baszkirii, na miejscu poznaje bartnika Siergieja, staje się jego asystentką i pobiera nauki. Pod okiem Siergieja wydłubuje swoją pierwszą barć. Wkrótce opuszcza teren Rosji, ale zapowiada, że wróci, by wybrać z barci miód. Profesor apiologii opowiada tymczasem o zachowaniach pszczół, o ich różnych gatunkach na całym świecie oraz o problemie ginięcia ich populacji. Polska. Karolina i Mirek planują założenie barci - wspólnie próbują wybrać najlepsze miejsce. Ważnym punktem w filmie będzie podróż do Nepalu, mająca na celu obserwację lokalnej sztuki zbierania miodu. Ci, którzy się tym trudnią, nazywani się łowcami miodu. Kontrapunktem do naturalnego środowiska pszczół będzie Paryż - europejska metropolia, w której pszczoły znalazły odpowiednie warunki do życia. Zakładanie uli na dachach budynków stało się w Paryżu codziennością. W tym miejscu poruszony zostanie problem oddziaływania człowieka na pszczoły. Przenosimy się do Bangladeszu, gdzie poznajemy tamtejszych łowców miodu. W tym rejonie miód uważany jest za niezwykle cenne dobro, a jego pozyskiwanie jest szczególnie trudne ze względu na liczne niebezpieczeństwa (dzikie zwierzęta, piraci). Wracamy do Baszkirii. Karolina przyjechała, by uczestniczyć w wielkim miodobraniu. Wraz z Siergiejem opróżnia barcie. Zebrany miód trafia na wielki targ w Moskwie oraz do paryskiego sklepu. Z kolei w Polsce Karolina wraz z Mirkiem wydobywają miód z własnej barci - właśnie spełniło się ich marzenie. W całym filmie, oprócz efektownych ujęć z wnętrz pszczelich barci, usłyszymy również wypowiedzi ekspertów z całego świata o znaczeniu pszczół w przyrodzie, o współczesnych zagrożeniach dla ich populacji, o wartościach tradycyjnego bartnictwa oraz życia wedłud reguł "slow food". 14:40 SZLAKIEM MIEJSC NIEZWYKŁYCH - POMNIKI HISTORII - KWIDZYN Reportaż, 7 min, Polska, 2019 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Tomasz Drozdowicz Wykonawcy: Krzysztof Grzybowski (prowadzący), Katarzyna Sanocka (prowadząca) W kolejnym odcinku będziemy sprawdzać, czego o naszej przeszłości możemy się dowiedzieć w takim miejscu jak Kwidzyn. Zespół katedralno - zamkowy w Kwidzynie powstał w XIV wieku na potrzeby diecezji pomezańskiej, jako jej centrum religijne i polityczno - administracyjne. Posiada unikatowe wartości architektoniczne i zabytkowe. Jest jednym z najbardziej imponujących zabytków architektury gotyckiej w Polsce z monumentalnym, najokazalszym w kraju gdaniskiem (danskerem). To jedyne na terenie Polski, tak uformowane przestrzennie oraz jednorodne założenie średniowieczne łączące funkcje sakralne, rezydencjonalne i obronne o unikatowych w skali europejskiej rozwiązaniach architektonicznych. 14:55 SZLAKIEM KOLBERGA - ANNA MARIA JOPEK Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2014 Reżyseria: Grzegorz Jankowski Scenariusz: Michał Pietrusiewicz, Elżbieta Rottermund Cykl dokumentalny prezentujący znanych polskich muzyków, którzy wyruszają w Polskę szlakiem Oskara Kolberga. Każdy odcinek to muzyczna podróż w inny region Polski. W tym odcinku gwiazdą jest Anna Maria Jopek, wokalistka, pianistka, kompozytorka oraz autorka tekstów, która wyruszyła w podróż na Kurpie, by poznać kurpiowski śpiew. Pierwszymi osobami, które spotkała na swej drodze, były panie Bronisława Świder i Antonina Deptuła. 15:25 ONE. KOBIETY KULTURY. MARIA MAMONA Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2019 Scenariusz: Katarzyna Jurkowska Wykonawcy: Łukasz Orbitowski (prowadzący) "One. Kobiety kultury" to program Łukasza Orbitowskiego, w którym do rozmowy zapraszane są najważniejsze kobiety polskiej kultury. Rozmowa ma charakter wyjątkowego, intymnego spotkania. Tym razem gościem Łukasza Orbitowskiego jest aktorka, Maria Mamona, znana m.in. z roli Luny Brystygierowej w filmie "Zaćma". Program jest okazją, by wspomnieć także jej zmarłego w 2019 roku męża, Ryszarda Bugajskiego. 16:05 RETRO KINO - PIĘKNOŚCI NOCY (LES BELLES DE NUIT) Film komediowy, 82 min, Włochy/Francja, 1952 Reżyseria: Rene Clair Scenariusz: Rene Clair Zdjęcia: Armand Thirard Muzyka: Georges Van Parys Aktorzy: Grard Philipe, Martine Carol, Gina Lollobrigida, Magali Vendeuil, Marilyn Buferd Claude, przystojny nauczyciel muzyki, jest rozczarowany swym doczesnym życiem. Nikt nie ceni jego talentów muzycznych, przyjaciele mają go za głupca, a codzienny zgiełk uniemożliwia mu napisanie opery dzieła życia. Pewnego dnia, zapadając w sen, przenosi się w inne czasy, gdzie jest doceniany i kochany przez piękne kobiety. Podobnie dzieje się następnego dnia, i jeszcze następnego. Claude w snach wędruje przez okres fin de siecle’u, czas rewolucji francuskiej, epokę Burbonów, a nawet przenosi się w czasy dinozaurów. Zdawałoby się, że nic nie będzie w stanie nakłonić go do powrotu do życia na jawie. A jednak senne marzenie może przecież zamienić się w koszmar. [sfp.org.pl] 18:25 METROPOLITAN OPERA - LEGENDA NOWEGO JORKU (THE OPERA HOUSE) Film dokumentalny, 110 min, USA, 2018 Reżyseria: Susan Froemke Dokument opowiada o budowie nowej siedziby Metropolitan Opera przez pryzmat wspomnień artystów, architektów i polityków, którzy kształtowali życie kulturalne i społeczne Nowego Jorku w latach 50. i 60. XX wieku. Wśród wielkich postaci w filmie pojawia się m.in. słynna sopranistka Leontyne Price, która śpiewała w "Antoniuszu i Kleopatrze" Samuela Barbera na otwarcie nowej Met w 1966 roku. Zobaczymy także Rudolfa Binga, dyrektora Met, który doprowadził do przeniesienia opery ze starej siedziby. Poznamy architekta i projektanta obecnego budynku Met - Wallace’a Harrisona oraz Roberta Mosesa, niezwykłego urbanistę, który zdecydował o wyburzeniu wielkiej połaci miasta (tej, w której rozgrywa się akcja musicalu Bernsteina "West Side Story"), aby zrobić miejsce dla Lincoln Center. 20:30 BILET DO KINA - MANCHESTER BY THE SEA (MANCHESTER BY THE SEA) Dramat psychologiczno - obyczajowy, 131 min, USA 2016 Scenariusz i reżyseria: Kenneth Lonergan Aktorzy: Casey Affleck, Michelle Williams, Lucas Hedges, Gretchen Mol, C. J. Wilson, Tate Donovan, Kara Hayward "Manchester by the Sea" to film niezwykły i wzruszający, nagrodzony Oscarem i BAFTA za najlepszy scenariusz, ze wspaniałą pierwszoplanową rolą Caseya Afflecka, z którą aktor został uhonorowany Złotym Globem i Oscarem. Akcja rozgrywa się w tytułowym amerykańskim miasteczku, a główny wątek koncentruje się na przeżyciach bohatera tej historii, zamkniętego w sobie, zwykłego człowieka, borykającego się z codziennymi troskami i trudnymi życiowymi sprawami. Lee Chandler jest dozorcą, mieszka w Bostonie, stroni od ludzi i jest uważany za dziwaka. Pewnego dnia dowiaduje się przez telefon o nagłej śmierci swego starszego brata Joego, który osierocił syna Patricka. Teraz on ma się zaopiekować nastoletnim bratankiem. Kiedy wraca po latach do położonego niedaleko Bostonu rodzinnego miasteczka Manchester by the Sea, spotyka się z byłą żoną, Randi. Ożywają demony przeszłości, Lee musi się zmierzyć z nierozwiązanymi do tej pory sprawami, naprawić błędy, wyjaśnić wiele wątpliwości. Zdruzgotany śmiercią brata z wielką determinacją stara się na nowo zaaklimatyzować w miasteczku, które opuścił przed laty w dramatycznych okolicznościach, i rzetelnie wypełnić wolę zmarłego. Tymczasem krnąbrny i zbuntowany Patrick wcale nie ułatwia zadania stryjowi. 22:55 JORDI SAVALL - JERUSALEM (JORDI SAVALL - JERUSALEM) Koncert, 75 min, Niemcy, 2018 Wykonawcy: Jordi Savall, Jordi Savall, Hesperion Xxi, La Capella Reial De Catalunya Jeruzalem to jedno z najstarszych istniejących na świecie miast, ktore wciąż jest w centrum jakiejś (negującej, a raczej pejoratywnej) dyskusji. Z jednej strony ze Świętego Miasta wyrastają trzy wielkie monoteistyczne religie, a z drugiej jest to serce najbardziej zaciętych konfliktów do wieków. Z zespołem Hesprion XXI i La Capella Reial de Catalunya, Jordi Savall, wciela w życie plan odnalezienia świętości tego miejsca poprzez muzykę. Razem z zaproszonymi muzykami z Izraela, Palestyny, Syrii, Armenii, Grecji i Turcji nie bez wzruszenia kreśli autentyczną historię Jeruzalem. Jordi Savall zestawia ze sobą na równi islam, judaizm i chrześcijaństwo, dzięki czemu muzycy mogą widzieć w tym spotkaniu zalążek nadziei na pokój. 00:20 SEANS KULTOWY - MIASTO UMARŁYCH (THE CITY OF THE DEAD) Horror, 74 min, Wielka Brytania, 1960 Reżyseria: John Llewellyn Moxey Scenariusz: George Baxt Zdjęcia: Desmond Dickinson Muzyka: Douglas Gamley Aktorzy: Betta St. John, Christopher Lee, Dennis Lotis, Patricia Jessel Jest rok 1692. Elizabeth Selwyn zostaje skazana na śmierć przez mieszkańców położonego w Nowej Anglii Whitewood za konszachty z diabłem. Już na stosie kobieta zwraca się bezpośrednio do Lucyfera, prosząc go o pomoc i rzucając klątwę na miasto. Blisko 300 lat później studiująca historię o czarownicach Nan Barlow jedzie do Whitewood, aby zebrać materiały do swojej pracy. Na miejscu melduje się w zajeździe Raven’s Inn prowadzonym przez niejaką panią Newless, w której widzowie bez trudu rozpoznają Elizabeth Selwyn. Zanim Nan odkryje, że pobyt w pogrążonym w gęstej mgle mieście może grozić niebezpieczeństwem, będzie za późno. Wkrótce na poszukiwania dziewczyny ruszają jej brat oraz chłopak. [film.org.pl] 02:30 WIECZÓR KINOMANA - 1900: CZŁOWIEK LEGENDA (LA LEGGENDA DELL PIANISTA SULL'OCEANO) Film obyczajowy, 116 min, Włochy 1998 Scenariusz i reżyseria: Giuseppe Tornatore Muzyka: Ennio Morricone Występują: Tim Roth, Pruitt Taylor Vince, Melanie Thierry, Bill Nunn, Peter Vaughan, Niall O'Brien, Gabriele Lavia, Clarence Williams III i inni Pierwszy anglojęzyczny film włoskiego reżysera Giuseppe Tornatore, twórcy Oscarowego "Kino Paradiso", "Czystej formalności" czy "Sprzedawcy marzeń". Za kanwę scenariusza posłużył mu sceniczny monolog Alessandro Baricco wykonywany na scenach wielu włoskich teatrów. Na ekranie Tornatore nadał tekstowi formę mieniącego się barwami, pulsującego akcją i zachwycającego muzyką baśniowego fresku. Zwłaszcza muzyka pełni w tym filmie ważną rolę - pierwotna, licząca 170 minut, wersja filmu zawierała jej bardzo dużo. Amerykański dystrybutor skrócił film do niespełna dwóch godzin, głównie kosztem scen muzycznych, ale i to, co pozostało, na długo zapada w pamięć. Autor ścieżki dźwiękowej, Ennio Morricone, otrzymał za nią Złoty Glob. Historię tytułowego "człowieka legendy" noszącego przydomek "1900" poznajemy poprzez opowieść jego przyjaciela, trębacza jazzowego Maxa, który w latach 40. w angielskim mieście Plymouth snuje opowieść o najgenialniejszym pianiście, jakiego kiedykolwiek widział. Nazywał się Danny Boodman TD Lemon 1900. Tym osobliwym mianem ochrzcił go marynarz luksusowego parostatku "USS Virginian", który znalazł go jako niemowlę na pokładzie, w pudle po cytrynach, w pierwszy dzień nowego, 1900 r. Nadał maluchowi swoje imię i nazwisko, dodając napis, który widniał na pudełku, oraz rok, w którym dziecko zostało znalezione. Gdy znajda dorośnie, tym właśnie rokiem będzie się posługiwał jak nazwiskiem. Malec wychowuje się w maszynowni, wśród stojących najniżej w okrętowej hierarchii palaczy i maszynistów. Nigdy nie schodzi na ląd. Z czasem odkrywa na górnym pokładzie fortepian i wówczas okazuje się, że jest genialnie uzdolniony muzycznie. Staje się pianistą wirtuozem, jego umiejętności podziwiają pasażerowie kolejnych rejsów, a sława "Tysiąc Dziewięćset" rozchodzi się po świecie. Wszyscy go znają, on zaś zna tylko swój statek. Kiedy w 1927 r. Max rozpoczyna pracę w okrętowej orkiestrze, zaprzyjaźnia się z Dannym. Jest świadkiem jego muzycznego pojedynku ze znakomitym jazzmanem, Jellym Roll Mortonem, obserwuje również przyjaciela, gdy ten zakochuje się w pięknej dziewczynie podróżującej statkiem. Pod wpływem uczucia do niej "Tysiąc Dziewięćset" po raz pierwszy i jedyny w życiu decyduje się nagrać na płycie swoją muzykę, dla pięknej nieznajomej jest nawet gotowy zacząć życie na lądzie. Ale bardzo szybko wraca z powrotem: nie potrafi żyć poza statkiem. A kiedy dziewczyna opuszcza pokład, zrozpaczony pianista niszczy jedyny egzemplarz matrycy nagrania. Drogi Maxa i Danny'ego rozchodzą się w 1933 r., gdy trębacz kończy pracę na "USS Virginian". Ale przyjdzie mu jeszcze spotkać się z przyjacielem w bardzo dramatycznych okolicznościach. 05:25 W POSZUKIWANIU ŹRÓDEŁ Film dokumentalny, 21 min, Polska, 2019 Film dokumentalny poświęcony Zofii Chechlińskiej, której pasją były twórczość Chopina oraz polska muzyka XIX wieku. Założyła i redagowała serię poświęconą kulturze muzycznej XIX w. ("Szkice o kulturze muzycznej XIX w".), z której w latach 1971 - 84 ukazało się 5 tomów. Była członkiem kolegium redakcyjnego wydawnictwa seryjnego Monumenta Musicae in Polonia, w którym kierowała podserią poświęconą "Opera omnia kompozytorów XIX wieku". Od 1973 roku do momentu zawieszenia pisma była członkiem redakcji "Rocznika Chopinowskiego" i "Chopin Studies", wydawanych przez Towarzystwo im. Fryderyka Chopina w Warszawie. Jest także autorem opracowania szeregu tomów wydania źródłowo - krytycznego dzieł Henryka Wieniawskiego przygotowywanego przez Towarzystwo Muzyczne im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu oraz członkiem Komitetu redakcyjnego tej serii. Od 2005 roku jest redaktorem naczelnym monumentalnej serii Dzieła Chopina. Wydanie Faksymilowe wydawanej przez Narodowy Instytut Fryderyka Chopina oraz autorem komentarzy źródłowych do szeregu tomów serii.