TVP Kultura Niedziela, 10.11.2019 07:30 KTÓRĘDY PO SZTUKĘ - ANNA BILIŃSKA Magazyn, 6 min, Polska, 2019 Reżyseria: Anna Zakrzewska Scenariusz: Tomasz Filiks Wykonawcy: Kama Guzik Na prawie 500 obrazów znajdujących się w Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach, jest tylko jeden obraz pędzla kobiety. Anna Bilińska - Bohdanowiczowa była pierwszą Polką, która osiągnęła światowy sukces w stolicy sztuki końca XIX wieku, w Paryżu. O Autoportrecie artystki, będącym m.in. zapisem jej żałoby, opowie Kama Guzik. 10:30 OD UCHA DO UCHA - KARNAWAŁ ZWIERZĄT Artystyczne/estradowe (widowisko), 40 min, Polska, 2017 Wykonawcy: Remy Lamping, Daniel Agudo Gallardo, Antonio Lanzo, Natsuki Katayama, Luca Rimolo, Rina Nishiuchi, Andrzej Malinowski Pomysłem na "Karnawał zwierząt" jest sen. Wkraczamy do krainy wyobraźni, podróżujemy razem z główną bohaterką przez światy, które są wytworem jej fantazji i przetworzeniem otaczającej rzeczywistości. Nasza bohaterka, Laura, kładzie się spać po dniu pełnym wrażeń. Była w zoo, gdzie podziwiała rozmaite zwierzęta, a potem oglądała spektakl baletowy w operze. Jak to w snach bywa, wszystko miesza się ze wszystkim, tworząc jedną odrealnioną rzeczywistość. We śnie Laury zwierzęta tańczą. Nie są to prawdziwe zwierzęta, ale, znów tak jak we śnie, bliżej nieokreślone postaci - morfy będące drobinami fantazji lub, nazwijmy je też w ten sposób, masą plastyczną wyobraźni Laury. Morfy potrafią przybierać rozmaite kształty i to one zabierają naszą główną bohaterkę w podróż, w trakcie której trafia do szkoły baletowej, spotyka towarzysza podróży, a nawet zamienia się w łabędzia. Po sennym świecie dziewczyny prowadzi nas Narrator, który opowiada o najważniejszych elementach tańca, pokazuje podobieństwa na przykładzie ruchu zwierząt, przybliżając nam piękny i tajemniczy świat tańca i baletu - opowiada twórca spektaklu, choreografka, Anna Hop. Spektakl dla widzów młodszych i starszych, druga, obok "W krainie Czarodziejskiego fletu" familijna premiera Opery Wrocławskiej w sezonie 2016/2017, z jednej strony muzycznie przedstawia zwierzęta znane nam z codziennego życia i dalekich podróży, a z drugiej - w płaszczyźnie choreograficznej - przybliża najmłodszym tajniki sztuki baletowej. Zarówno dla miłośników fauny, jak i amatorów tańca. 11:50 CYRULIK SYBERYJSKI - CZ. 1 (BARBER OF SIBERIA, THE) Komediodramat, 84 min, 2 części, Rosja/Francja/Włochy/ Czechy 1999 Reżyseria: Nikita Michałkow Scenariusz: Rustam Ibragimbekow, Nikita Michałkow, Rospo Pallenberg Aktorzy: Julia Ormond, Richard Harris, Oleg Mienszikow, Aleksiej Pietrenko, Marina Niejełowa, Władimir Ilin, Daniel Olbrychski, Anna Michałkowa i inni Gdy w 1999 r. "Cyrulik syberyjski" wchodził na ekrany kin w całej Rosji, mówili i pisali o tym wszyscy jak o wydarzeniu szczególnej wagi. Bo też takie premiery nie zdarzają się często: "Cyrulik syberyjski" to - jak dotąd - najdroższa produkcja w dziejach rosyjskiej kinematografii (budżet filmu wyniósł niemal 40 mln dolarów) zrealizowana przez najbardziej znanego i cenionego reżysera w tym kraju, zdobywcę wielu prestiżowych nagród, w międzynarodowej obsadzie i z rzadko spotykanym rozmachem inscenizacyjnym. Dysponując ogromnymi środkami Michałkow nakręcił patriotyczny epos, w którym wątki historyczne i polityczne splatają się z osobistymi losami bohaterów. Stworzył na ekranie wizję Rosji bogatej, dumnej i niepojętej dla obcych, odpowiadającej mocarstwowym marzeniom jego rodaków znękanych teraźniejszością. Nie przypadkiem więc umieścił akcję filmu na przełomie XIX i XX w. , za czasów panowania cara Aleksandra III - władcy "oświeconego", budowniczego kolei transsyberyjskiej, którego rządy były okresem stabilności i dostatku. "Cyrulik" nie spełnił wszystkich oczekiwań: zarzucano mu rozwlekłość, bezład dramaturgiczny, dokonane z myślą o zachodnim widzu i odwoływanie się do stereotypowych wyobrażeń o Rosji. Przyznawano jednak, że trudno odmówić niektórym scenom wyjątkowej urody plastycznej, a reżyserowi umiejętnego wykorzystania tego, co od lat stanowi jego specjalność: łączenia sentymentalizmu z komizmem. Na pochwałę zasługują także aktorzy, zwłaszcza pełna wdzięku i temperamentu Julia Ormond oraz partnerujący jej mężczyźni: Oleg Mienszikow jako młody, porywczy kadet Andriej Tołstoj oraz Aleksiej Pietrenko w roli jego niezbyt rozgarniętego, ale mściwego przełożonego, generała Radłowa. Akcja filmu toczy się na dwóch płaszczyznach czasowych: w 1905 r. w Ameryce i w 1885 r. w Rosji. Amerykanka Jane Callahan, pisząc list do swego syna Andrew, kadeta amerykańskiej akademii wojskowej i wielbiciela muzyki Mozarta, przywołuje wydarzenia sprzed 20 lat. Dzieli się z synem skrywaną dotąd tajemnicą o romansie, jaki wówczas przeżyła. W 1885 r. wybrała się bowiem w podróż do Moskwy, aby pomóc szalonemu wynalazcy, Douglasowi McCrackenowi, w zdobyciu funduszy na dokończenie budowy niezwykłej machiny - samobieżnej piły wielkości lokomotywy, którą można by wykorzystywać przy wyrębie syberyjskich lasów. Jane, osoba dość swobodnych obyczajów, bez trudu zjednująca sobie sympatię mężczyzn, miała swoim urokiem zmiękczyć serca tych wszystkich, od których zależą finansowe decyzje. W pociągu wiozącym ją do stolicy Rosji Jane poznaje Andrieja Tołstoja, kadeta moskiewskiej szkoły oficerskiej, który zakochuje się w pięknej dziewczynie. Jej czarowi ulega także przełożony Andrieja, komendant szkoły, generał Radłow. To poprzez niego Jane chce dotrzeć do Wielkiego Księcia, przewodniczącego carskiej komisji dofinansowującej wynalazki. Poświęca więc generałowi dużo czasu, choć jej serce bije żywiej tylko dla Andrieja. 13:30 CYRULIK SYBERYJSKI - CZ. 2 (BARBER OF SIBERIA, THE) Komediodramat, 91 min, Rosja/Francja/Włochy/ Czechy 1999 Reżyseria: Nikita Michałkow Scenariusz: Rustam Ibragimbekow, Nikita Michałkow, Rospo Pallenberg Wyk. Julia Ormond, Richard Harris, Oleg Mienszikow, Aleksiej Pietrenko, Marina Niejełowa, Władimir Ilin, Daniel Olbrychski, Anna Michałkowa, Nikita Michałkow i inni Zakochany w Jane generał Radłow postanawia się jej oświadczyć. Świadom, że jego angielski jest daleki od doskonałości, prosi o pomoc Andrieja, którego spotyka w drodze do panny Callahan. Zakochany kadet wykorzystuje tę okazję, by samemu wyznać miłość pięknej cudzoziemce. Upokorzony i ośmieszony Radłow chce natychmiast ukarać młodego Tołstoja, ale nie może tego zrobić: Andriej ma śpiewać główną partię w wystawianej następnego dnia operze Mozarta "Wesele Figara". Spektakl musi się odbyć, zaszczyci go swoją obecnością sam Wielki Książę Aleksy z rodziną. Jane zdaje sobie sprawę, na jak wielkie zuchwalstwo poważył się romantyczny młodzieniec i obawia się czekających go konsekwencji. By powstrzymać Andrieja przed kolejnym nierozważnym krokiem, odwiedza go w domu i wyjaśnia, że nie zasługuje na jego miłość, gdyż od wczesnej młodości była kurtyzaną. Andriej jest wstrząśnięty jej wyznaniem, ale miłość okazuje się silniejsza od zasad i przekonań. Spędzają niezapomnianą miłosną noc, zapewniając się nawzajem o swym uczuciu. Związana umową z McCrackenem Jane musi jednak wypełnić swe zobowiązania i nadal uwodzić Radłowa. Widząc ją w teatrze w towarzystwie generała, Andriej nie jest w stanie grać. W chwili szaleństwa atakuje rywala na widowni, ale jego czyn zostaje przedstawiony w gazetach jako próba zamachu na siedzącego w pobliżu Wielkiego Księcia. Kodeks kadeta każe Tołstojowi pokornie przyjąć niesłuszny zarzut i karę wieloletnich ciężkich robót na Syberii. Zrozpaczona, dręczona poczuciem winy Jane wraca do Ameryki i wychodzi za McCrackena. Nie przestaje jednak myśleć o Andrieju. 10 lat później wraca do Rosji, gdzie jej mąż chce zaprezentować gotową maszynę do wyrębu lasów, ona zaś ma nadzieję odnaleźć ukochanego. 15:15 ARMIDE Artystyczne/estradowe (widowisko), 97 min, Polska, 2017 Reżyseria: Deda Cristina Colonna Telewizja Polska zarejestrowała spektakl Warszawskiej Opery Kameralnej, polską prapremierę legendarnej opery "Armide" Jeana - Baptisty Lully'ego, w ramach 9. edycji Festiwalu Oper Barokowych w Warszawskiej Operze Kameralnej. Festiwal, dedykowany muzyce francuskiego baroku, odbył się w dniach 5 - 26 listopada 2017 roku. Międzynarodowa produkcja, efekty multimedialne i oświetlenie zaprojektowane przez Francesco Vitalego, stylowy balet Nordic Baroque Dancers pod kierownictwem Karin Modigh, a także poprowadzona przez Benjamina Bayla orkiestra Musicae Antiquae Collegium Varsoviense, chór i soliści, wreszcie reżyseria Dedy Cristiny Colonny, to wszystko złożyło się na pierwszy spektakl wyprodukowany od podstaw pod kierownictwem nowej artystycznej szefowej Warszawskiej Opery Kameralnej - Alicji Węgorzewskiej - Whiskerd. Historia sztuki operowej naznaczona jest kamieniami milowymi, formalnymi bądź warsztatowymi nowościami, które początkowo nieakceptowane przyniosły jednak rozwój sztuki. Takim dziełem jest "Armide" Jeana - Baptisty Lully’ego (1632 - 1687). To w niej kompozytor wprowadził rewolucyjny element środków artystycznego wyrazu - recytatyw z akompaniamentem instrumentalnym (recitativo accompagnato). Błyskawicznie znalazł on uznanie u takich mistrzów jak: Jean - Philippe Rameau, Christoph Willibald Gluck, Jerzy Fryderyk Haendel czy Jan Sebastian Bach. 17:00 SZLAKIEM MIEJSC NIEZWYKŁYCH - POMNIKI HISTORII - JANÓW PODLASKI Reportaż, 7 min, Polska, 2019 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Tomasz Drozdowicz Wykonawcy: Krzysztof Grzybowski (prowadzący), Katarzyna Sanocka (prowadząca) W kolejnym odcinku będziemy sprawdzać, czego o naszej przeszłości możemy się dowiedzieć w takim miejscu jak Janów Podlaski. Stadnina koni w Janowie Podlaskim przez 200 lat istnienia wykształciła unikalny zespół architektoniczno - krajobrazowy oraz ugruntowała światową renomę ośrodka hodowli koni czystej krwi arabskiej i półkrwi angloarabskiej, kontynuującego dawne polskie tradycje. Jej wyjątkowe znaczenie opiera się z jednej strony na wartościach historycznych i artystycznych najstarszej w kraju państwowej stadniny koni, z imponującym zespołem historycznych stajni, położonych w urzekającym przyrodniczym krajobrazie, z drugiej zaś strony wiąże się z bezcennym stadem koni arabskich czystej krwi i czołówką europejską stada angloarabskiego. 17:15 SÓL ZIEMI CZARNEJ Dramat, 99 min, Polska 1969 Scenaruisz i reżyseria: Kazimierz Kutz Zdjęcia: Wiesław Zdort Muzyka: Wojciech Kilar Występują: Olgierd Łukaszewicz, Jan Englert, Jerzy Cnota, Wiesław Dymny, Jerzy Binczycki, Bernard Krawczyk, Jerzy Łukaszewicz, Andrzej Wilk, Daniel Olbrychski, Jerzy Trela, Henryk Talar, Antoni Zwyrtek, Helena Bełkowska, Izabella Kozłowska, Tadeusz Madeja, Henryk Maruszczyk, Jan Bógdoł, Wiesław Grabek, Marian Dziędziel, Andrzej Siedlecki, Ryszard Zaorski i inni Filmowa ballada Kazimierza Kutza, a zarazem udana próba kreacji "mitu śląskiego", traktowanego wcześniej trochę po macoszemu zarówno przez polską literaturę, jak i kino. Akcja "Soli ziemi czarnej" toczy się w 1920 roku podczas II Powstania Śląskiego. Bierze w nim udział siedmiu braci Basistów - górników z dziada pradziada, wychowanych w duchu patriotycznym. Polska to dla nich głównie piękna, lecz nie do końca jasna wizja lepszego, szczęśliwszego życia. Narratorem filmowej opowieści Kutz uczynił najmłodszego z braci, Gabryela. Dla niego udział w powstańczych walkach to zarazem inicjacja w dorosłość i pierwsza męska przygoda. Przypadek sprawia, że Gabryel podczas swej eskapady do obozu wroga poznaje niemiecką sanitariuszkę. Między młodymi szybko rodzi się uczucie. Jednak wkrótce walki wybuchają ze zdwojoną siłą i chłopak musi wracać do swoich. Po początkowych sukcesach powstańców szala zwycięstwa zaczyna przechylać się na stronę niemiecką. W filmie Kutza oprócz aktorów o ustalonej renomie wystąpiło też wielu nieznanych, na stałe zatrudnionych w śląskich teatrach. Dla dodania historii autentyzmu reżyser sięgnął też do "naturszczyków" - rodowitych Ślązaków. Użycie miejscowej gwary miało zaś na celu podkreślenie plebejskiego, ludowego nurtu powstania. Artystyczna wartość "Soli ziemi czarnej" od początku nie podlegała dyskusji. W przejmującej wizji reżysera krytycy szybko dostrzegli nową jakość w polskiej narodowej mitologii. Nawiązując do poezji romantyków i powieści Sienkiewicza, Kutz ukazał nieznane dotychczas oblicze polskiego patriotyzmu - niechętnie szafującego wielkimi słowami, za to chętnie składającego daninę krwi na ołtarzu ojczyzny. Dzieło, miejscami komiczne, miejscami głęboko wzruszające zapoczątkowało znaną "śląską trylogię", na którą złożyły się także zrealizowane przez reżysera później "Perła w koronie" (1972) i "Paciorki jednego różańca" (1979). 19:10 PROGRAM PUBLICYSTYCZNY Artystyczne/estradowe (widowisko), 5 min, Polska, 1994 Reżyseria: Edward Dziewoński Aktorzy: Edward Dziewoński, Wiesław Gołas, Wiesław Michnikowski, Jan Kobuszewski Zapis występu słynnego Kabaretu Dudek Edwarda Dziewońskiego zarejestrowany w Sstudio Koncertowym Programu III Polskiego Radia. 21:10 CYRANO DE BERGERAC (CYRANO DE BERGERAC) Film kostiumowy, melodramat, przygodowy, 132 min, Francja, 1990 Reżyseria: Jean - Paul Rappeneau Scenariusz: Edmond Rostand Aktorzy: Gérard Depardieu, Anne Brochet, Jacques Weber, Vincent Perez Pełen werwy oficer i romantyczny poeta Cyrano de Bergerac zakochuje się w swojej kuzynce Roxane, ale trzyma to w tajemnicy. Jedynej rzeczy, jakiej nie lubi najbardziej na świecie, to jego duży nos, co według niego jest przyczyną niepowodzenia w miłości. Cyrano pisze do Roxane listy w imieniu Christiana, który także jest zakochany w dziewczynie, ale nie wie jak jej o tym powiedzieć. Roxane jest pod wrażeniem poetyckich wyznań, ale uważa, że stoi za nimi Christian. Co się wydarzy, gdy pozna prawdę? 23:40 SCENA ALTERNATYWNA - PIOTR BARON Magazyn, 26 min, Polska, 2019 Reżyseria: Joanna Makowska Wokół zmarłego niedawno Zbigniewa Wodeckiego wciąż panuje twórczy ferment. Jego utwory inspirują, często grają go rozgłośnie radiowe, słowem - otrzymały nowe życie. Kilka miesięcy temu Piotr Baron zrealizował coś, co obaj muzycy planowali bardzo dawno temu. Na Scenie Alternatywnej Piotr Baron z zespołem na jazzowo interpretują utwory Zbigniewa Wodeckiego. UTWORY: 1) "Zacznij od Bacha" 2) "Opowiadaj mi tak" 3) "Izolda" 00:50 DOKUMENT.PL - DZIENNIK OBSERWATORA Film dokumentalny, 62 min, Polska, 2017 Reżyseria: Jarosław Migoń Scenariusz: Jarosław Migoń Film pokazuje dwanaście dni z życia Jacka Sroki. Podstawą opowieści filmowej jest dziennik czy raczej antydziennik artysty, mieszając artystyczne z intymnym, dystans z bliskością i wyobrażone z mniemanym. Świat obrazów Obserwatora przenika się z życiem osobistym, a prywatność zyskuje walor uniwersalny w jego pracach. Język filmu, trzeci bohater, prowadzi narrację pomiędzy dokumentem (opowieści o obrazach) a realizmem magicznym (frapujące animacje), znajdując własny wyraz, bogaty i niespodziewanie szeroki: podążamy z nim po zakamarkach domu, pracowni i wyobraźni artysty. 02:05 BILET DO KINA - POKÓJ (ROOM) Dramat, 112 min, Kanada/Irlandia 2015 Reżyseria: Lenny Abrahamson Scenariusz na podstawie własnej powieści: Emma Donoghue Aktorzy: Brie Larson, Jacob Tremblay, Joan Allen, Sean Bridgers, William H. Macy Dramat, którego scenariusz napisała Emma Donoghue na podstawie własnej powieści "Room", wydanej w 2010 roku. Uhonorowany m.in. Oscarem 2016, Złotym Globem i nagrodą BAFTA dla najlepszej aktorki (Brie Larson) oraz trzema innymi nominacjami do Oscara znakomity, przejmujący dramat nakręcił irlandzki reżyser Lenny Abrahamson (rocznik 1966). To historia młodej kobiety, która była przetrzymywana w zamkniętym pomieszczeniu przez 7 lat. Jej syn, który teraz ma pięć lat, przyszedł na świat w niewoli i do tej pory nie widział nic poza czterema ścianami ich obskurnej budy. W Akron, w stanie Ohio, 24 - letnia Joy Newsome i jej 5 - letni syn Jack żyją w ciasnym, prymitywnym pomieszczeniu, nazywanym przez nich pokojem. Są przetrzymywani przez mężczyznę, który każe mówić do siebie Nick. Mały Jack, który jest jego synem, spędził w zamkniętej budzie swoje dotychczasowe życie, uznając tę klitkę za cały świat i myśląc, że po drugiej stronie jest już tylko pustka. Aby nie stresować dziecka, matka pozwala mu w to wierzyć. Nadchodzi jednak czas, kiedy Joy zdecyduje się powiedzieć synowi prawdę. Pragnie przy jego pomocy wyrwać się w końcu z niewoli, choć Nick strzeże ich pilnie, izoluje od świata, grożąc, że za próbę ucieczki czeka ich śmierć. Joy obmyśla ryzykowny plan wydostania się na wolność, a główną rolę ma tu odegrać właśnie 5 - letni Jack. Ostatecznie udaje im się wrócić do rodzinnego domu Joy, a Nick zostaje aresztowany. Okazuje się, że po tylu latach, wiele się zmieniło. Upragniona wolność przynosi nowe trudności i wyzwania. Matka i syn muszą odnaleźć się w innej teraz rzeczywistości. 04:05 TERAZ ANIMACJE! - GŁOWA DO GÓRY (KOP OP / HEADS TOGETHER) Film animowany, 20 min, Holandia, 2016 Reżyseria: Joris Oprins, Job Roggeveen, Marieke Blaauw Scenariusz: Joris Oprins, Job Roggeveen, Marieke Blaauw, Lotte Tabbers Wykonawcy: Steye Van Dam, Paulien Cornelisse, Nasrdin Dchar Krótki film animowany. Troje przyjaciół przez przypadek zamienia się głowami, co prowadzi do zabawnych, ale i inspirujących sytuacji. Czy uda im się to utrzymać w tajemnicy i czy kiedykolwiek odzyskają swoje głowy? (źródło: http: //2017.alekino.com) 04:30 ELVIS I DZIEWCZYNA Z WIEDNIA (ELVIS AND THE GIRL FROM VIENNA) Film dokumentalny, 55 min, Austria, 2017 Reżyseria: Kurt Langbein W 1956 roku rozpoczęto prace nad filmem "Love Me Tender", w którym występował Elvis Presley. O gwiazdora dbał wówczas agent "Pułkownik" Tom Parker oraz sekretarka, Trude Forsher z Wiednia, którą zatrudnił. Syn tytułowej "dziewczyny z Wiednia" zabiera nas w podróż, podczas której opowiada o relacji matki z Elvisem Presleyem i prezentuje liczne, niepublikowane wcześniej, materiały archiwalne.