TVP Historia Sobota, 16.11.2019 06:55 BYŁ TAKI DZIEŃ - 16 LISTOPADA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1913 - ukazał się pierwszy tom powieści Prousta z cyklu "W poszukiwaniu straconego czasu" ("W stronę Swanna"); 1914 - w Wilnie ustanowiono liturgiczne święto Matki Boskiej Ostrobramskiej; 1945 - powstało UNESCO; 1989 - rozebrano pomnik Dzierżyńskiego w Warszawie; 07:05 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - QUEBEC. INNA AMERYKA (FLAVORS) Film dokumentalny, 51 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos W tym odcinku podróż do Quebecu. Quebec to największa kanadyjska prowincja, francuskojęzyczna enklawa na anglosaskim kontynencie. Gościnność i serdeczność mieszkańców kontrastują z lodowatymi, rozległymi pustkowiami, z których słynie ten region. W 1608 roku francuski podróżnik Samuel de Champlain założył niewielką osadę nad Rzeką Świętego Wawrzyńca. Czterysta lat później nazwa Quebec pozostaje obietnicą nowego świata. W miejscu dzisiejszego Montrealu, de Champlain utworzył ośrodek handlu futrami. Wkrótce powstała tu także misja katolicka. Francuzi stopniowo przekształcali Montreal w ważną metropolię. Miasto położone jest głównie na dwóch dużych wyspach, które opływają dwie odnogi Rzeki Świętego Wawrzyńca. Architektura ratusza odzwierciedla burzliwą historię Montrealu. 08:30 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 59 KALISZ Magazyn, 22 min, Polska, 2017 Reżyseria: Adam Molak Scenariusz: Przemysław Skoczek Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Na trasie podróży po Polsce Tomasz Bednarek dociera do Kalisza. Położony w malowniczej dolinie Prosny jest jednym z najstarszych polskich miast. Od początku XIV wieku do II rozbioru Polski był stolicą województwa kaliskiego. Dzięki badaniom archeologicznym wiemy, że ludzie żyli na tych terenach już co najmniej 7 tys. lat temu. Miasto było ważnym ośrodkiem, w związku ze swoim położeniem na słynnym bursztynowym szlaku, łączącym Imperium Rzymskie z wybrzeżem Bałtyku. Kalisz był także ważnym grodem piastowskim oraz miastem sztuki i artystów. Związani z nim byli m.in. Adam Asnyk, Maria Konopnicka i Maria Dąbrowska. Tu też działała najsłynniejsza w Polsce fabryka fortepianów. Dzisiejszy Kalisz to wypełniona zabytkami perła Wielkopolski. Można tu zobaczyć wiele reprezentacyjnych gmachów, m.in. neoklasycystyczny ratusz, Teatr im. Wojciecha Bogusławskiego czy budynek w kształcie neoromańskiej budowli, będący niegdyś więzieniem. Wśród wielu kaliskich kościołów na wyróżnienie zasługuje Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, w której znajduje się Sanktuarium św. Józefa. Jest ono najstarszym ośrodkiem kultu tego świętego na świecie, rozsławionym przez różne cuda i tłumnie odwiedzanym przez pielgrzymów. 09:00 PODRÓŻ ZA JEDEN UŚMIECH - ODC. 1/7 - PECHOWY DZIEŃ Serial przygodowy dla młodych widzów, 26 min, Polska 1971 Reżyseria: Stanisław Jędryka Scenariusz wg własnej powieści: Adam Bahdaj Zdjęcia: Stanisław Loth Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Henryk Gołębiewski, Filip Łobodziński, Jolanta Zykun, Jan Machulski, Alina Janowska, Jerzy Cnota, Janusz Kłosiński, Bogusław Sochnacki, Henryk Bąk Serial według popularnej, wielokrotnie wznawianej powieści dla dzieci pióra Adama Bahdaja. Dwaj główni bohaterowie: sprytny i wesoły Poldek oraz Duduś, niezaradny życiowo i przemądrzały elegancik, wybierają się na wakacje nad Bałtyk. Wyruszają z Krakowa, nawet nie przeczuwając, że przez całą drogę na każdym kroku będzie ich prześladował potworny pech. Na początek chłopcy zapominają zabrać ze sobą z domu bilety na pociąg. 09:35 PODRÓŻ ZA JEDEN UŚMIECH - ODC. 2/7 - HOTEL POD GWIAZDAMI Serial przygodowy dla młodych widzów, 29 min, Polska 1972 Reżyseria: Stanisław Jędryka Scenariusz wg własnej powieści: Adam Bahdaj Zdjęcia: Stanisław Loth Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Występują: Filip Łobodziński, Henryk Gołębiewski, Alina Janowska, Jolanta Bohdal, Jadwiga Chojnacka, Joanna Duchnowska, Jerzy Cnota, Marian Cybulski i inni W swej wędrówce z Krakowa nad morze Leopold i Duduś dołączają do dzieci z kolonii. Małym podróżnikom grunt pali się pod nogami. Ukradkiem opuszczają kolonię i następną noc spędzają pod gołym niebem, w "hotelu pod gwiazdami". 10:10 OKRASA ŁAMIE PRZEPISY - MNIEJ CUKRU WIĘCEJ ZDROWIA Magazyn, 24 min, Polska, 2018 Reżyseria: Tomasz Rostworowski Scenariusz: Tomasz Rostworowski, Karol Okrasa Zdjęcia: Józef Szymura, Jarosław Frankowski, Sławomir Orman Wykonawcy: Karol Okrasa (prowadzący) Tym razem Karol Okrasa zaprasza na opowieść o cukrze. Dziś cukier jest tani, wręcz pospolity, wszechobecny. A jeszcze w XVII i XVIII wieku był niezwykle drogi i ekskluzywny. Najlepiej o tym świadczą zabytkowe cukiernice zamykane na kluczyk, jakie możemy obejrzeć w muzeach. Obecnie, oprócz tego, że mocno słodzimy kawę, herbatę, spożywamy bogate w cukier słodycze i ciasta, to jeszcze olbrzymie ilości tego produktu dodawane są niemal do większości wyrobów. Cukier możemy odnaleźć nie tylko w keczupie czy majonezie, ale także w wędlinach, serach. Jedna łyżka keczupu zawiera prawie łyżkę cukru. Nadmiar cukru w diecie powoduje otyłość i cukrzycę, dlatego walka o zmniejszenie jego konsumpcji ma olbrzymie znaczenie w profilaktyce zdrowotnej, zwłaszcza antynowotworowej. Dlaczego tak lubimy słodki smak? Bo przez nasze mamy i babcie od wczesnego dzieciństwa jesteśmy do niego przyzwyczajani. Czy można zatem choć trochę ograniczyć nadmiar cukru w diecie? Karol pokaże jak przygotować słodkie dania i przekąski, nie używając ani cukru, ani soli. Zaprezentuje kilka propozycji, jak poradzić sobie w kuchni bez cukru. Będą czekoladowe trufle, będzie dyniowo - orzechowe ciasto, będzie też sałatka z kurczaka z owocami i warzywami. I ani grama cukru. 11:40 EDISON - 2/2 (2/2) Film dokumentalny, 54 min, USA, 2015 Reżyseria: Rafael De La Uz Scenariusz: Rafael De La Uz Zdjęcia: Rafael De La Uz Wykonawcy: Jan Wilkans Thomas Alva Edison urodził się w rodzinie drobnego kanadyjskiego przedsiębiorcy, otrzymał jedynie podstawową edukację domową. Jego pierwszy wynalazek był porażką finansową, ale już w wieku 35 lat Edison stał się najbardziej znanym wynalazcą w kraju. Wynalazł żarówkę elektryczną, fonograf, kamerę filmową i akumulator zasadowy niklowo - żelazowy. Opracował też sposób produkcji syntetycznego kwasu karbolowego i bezprzewodowej komunikacji telegraficznej pomiędzy pociągami i stacjami. W chwili śmierci mógł rościć sobie prawo do 1093 udanych patentów w USA. Tempo jego pracy w tragiczny sposób odbiło się jednak na jego życiu prywatnym. Jego pierwsza żona prawdopodobnie zabiła się, przyjmując śmiertelną dawkę morfiny, druga była kompletnie nieszczęśliwa. Edison jednak w wielu dziedzinach wpłynął na życie milionów ludzi i stał się jednym z najsłynniejszych Amerykanów na świecie. 12:45 WISŁA OD ŹRÓDŁA DO UJŚCIA - ODC. 3. OD UJŚCIA NARWI DO BAŁTYKU Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2013 Reżyseria: Paolo Volponi Obraz Wisły - od źródła do ujścia. Autorzy pokazują jej wyjątkowe wartości jako strategicznego zasobu naturalnego Polski i Europy. Film składa się z trzech odcinków podzielonych zgodnie z charakterystyką geograficzną rzeki: 1) Wisła Górna, 2) Wisła Środkowa, 3) Wisła Dolna. 13:50 POLSKIE 100 LAT - POLSKA I SPRAWA POLSKA W I WOJNIE ŚWIATOWEJ Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2018 Reżyseria: Krzysztof Talczewski Scenariusz: Krzysztof Talczewski Muzyka: Michał Lorenc Wykonawcy: Kazimierz Kaczor W początkowym etapie I wojny światowej sojusznicy Rosji: Francja i Anglia, uznawali problem Polski za wewnętrzną sprawę monarchii Romanowów i starannie unikali czegokolwiek, co mogłoby osłabić zaangażowanie Rosji w wojnę. Roman Dmowski, przywódca Narodowej Demokracji miał nadzieję, że ciężko doświadczana przez wojnę Rosja zrozumie potrzebę współdziałania z Polakami. Zawiódł się jednak. Diametralnie inną drogą podążył Józef Piłsudski, który głównego wroga Polski upatrywał w Rosji. Jego zdaniem wybuch wojny stworzył niepowtarzalną szansę wywołania, z poparciem Austrii i Niemiec, antyrosyjskiego powstania. Jednak ludność nie poparła Piłsudskiego, do kadrowych kompanii nie napłynęli oczekiwani ochotnicy. Piłsudski odmówił werbunku, bez jasnej deklaracji, niepodległości Polski. Austriacy usunęli więc Piłsudskiego z Legionów. Werbunek powierzyli Władysławowi Sikorskiemu, który gotów był tworzyć armię bez dodatkowych warunków. Doprowadziło to do ostrego konfliktu pomiędzy Piłsudskim i Sikorskim. W tym czasie Roman Dmowski wyrósł na niekwestionowanego przywódcę polskiego na Zachodzie. Piłsudski został przez Niemców aresztowany i internowany w Magdeburgu. Z sojusznika Austrii i Niemiec stał się jednego dnia ich ofiarą. Werdykt historii wskazał na doskonałe uzupełnienie się roli Piłsudskiego i Dmowskiego. Dzięki polityce Narodowej Demokracji sprawa polska związana została ze zwycięską w wojnie Ententą, która uznała Polaków za jeden z narodów sprzymierzonych. Ale nie poszedł na marne także trud Piłsudskiego. Jego czyn zbrojny i determinacja, aby służył on w pierwszej kolejności Polsce, dały krajowi przesiąknięte gorącym patriotyzmem kadry wojskowe, będące na wagę złota w momencie odradzania się Polski. Przytłaczająca większość Polaków walczyła i ginęła na wojnie w imię obcej sprawy. Szacuje się, że w latach 1914 - 1918 zaborcy zmobilizowali ponad 3 miliony Polaków, z których w armii austriackiej poległo 220 tysięcy, w niemieckiej 110 tysięcy, a w rosyjskiej 55 tysięcy. W słynnym programie pokojowym z 8 stycznia 1918 roku prezydent USA Woodrow Wilson, napisał, że winno odrodzić się niepodległe państwo polskie, mające wolny i bezpieczny dostęp do morza. 14:20 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.III - ODC. 28 KULISY DAWNYCH PODRÓŻY Film dokumentalny, 27 min, Polska, 2016 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Dziś podróżowanie rowerem, samochodem czy samolotem jest tak powszechne, że nie wymaga większej uwagi. Dwieście czy trzysta lat temu, gdy ktoś wybierał się w liczącą kilkaset kilometrów podróż, musiała z tej wyprawy powstać książka ze wspomnieniami. Tym razem Radosław Kotarski przenosi się właśnie w dawne czasy, aby przekonać się, jak wyglądało przemieszczanie się naszych pradziadów. Zapraszamy w niezwykłą podróż w czasie. 14:55 AFRYKA - CZ. 4. NA POŁUDNIU (AFRYKA CZ. 4. NA POŁUDNIU) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2013 W czwartej części dokumentalnej serii BBC Worldwide o Afryce podróżujemy w kierunku Przylądka Dobrej Nadziei, który leży na południowym krańcu Czarnego Lądu. Tu ciepłe wody Oceanu Indyjskiego spotykają się z chłodnymi wodami Atlantyku. Mieszające się wody powodują powstawanie kłębiących się chmur, które pokrywają szczyt Góry Stołowej. Zachwycająca "chmurna" powłoka jest tylko jednym i raczej niewielkim przejawem mieszania się wód dwóch oceanów. Ogromny, a raczej zasadniczy wpływ wody te wywierają na rozwój życia na obszarze południowej Afryki. Trzy tysiące kilometrów na północ od Przylądka Dobrej Nadziei, pod piaskami plaży budzi się nowe życie. Setki młodych żółwi zielonych w pośpiechu opuszczają bezpieczne gniazdo. Siedmiocentymetrowe żółwiątka muszą pokonać stumetrowy odcinek plaży. Instynkt nakazuje nowo wyklutym zwierzętom jak najszybciej dotrzeć do morza. Niewielu gatunkom już w pierwszych chwilach życia towarzyszy równie wielkie zagrożenie. Prąd Agulhas płynie na południe ku Przylądkowi Dobrej Nadziei, niosąc setki miliardów litrów ciepłej wody dziennie. Te ciepłe wody parują wyjątkowo intensywnie. Para wodna wędruje ku górze, po czym na odpowiedniej wysokości w chłodnym powietrzu ulega kondensacji, tworząc chmury. Chmury przemieszczają się w głąb lądu, przynosząc deszcz jednemu z najmniej zbadanych zakątków świata - górom Mozambiku. To najbardziej wilgotne miejsce w południowej Afryce. Z powodu wieloletniej wojny domowej podróżnicy omijali tę krainę. Dopiero dzięki zdjęciom satelitarnym mogliśmy się dowiedzieć, jak wielkie są tutejsze lasy, nazywane zresztą przez obcokrajowców lasami z Google’a. Choć równie dobrze można by je nazwać lasami motyli. Po deszczu liczne motyle wystawiają się na promienie słońca. Kiedy ich skrzydła są już suche, owady wzlatują w powietrze. Bagna Gorongosa to rozległe mokradła o szerokości osiemdziesięciu kilometrów. Tu zwierzęta przybywają, by łapać ryby. Każdy z gatunków stosuje własną technikę połowu. Archipelag Bazaruto to rozległa piaszczysta rzeźba i najstarsza tego typu formacja na świecie. Wyspy te wyglądają jak rajska kraina, ale niełatwo tu żyć. Góry Smocze. Urwiste zbocza, wznoszące się ponad 3000 metrów n.p.m. , powstrzymują napierające chmury deszczowe. Według miejscowej ludności sępy latają tu tak wysoko, że potrafią dostrzec przyszłość. Ale gdyby nie dwa wielkie, odmienne prądy: Agulhas i Prąd Benguelski, południowa Afryka byłaby pustynią; to one przeobraziły Kraj Przylądkowy w krainę, w której rozkwita życie. 16:00 SPÓR O HISTORIĘ - WŁADCY POLSCY: MIESZKO II Dysk./wywiad/debata, 29 min, Polska, 2016 Scenariusz: Elżbieta Szumiec - Zielińska Wykonawcy: Maciej Zakrocki (prowadzący) Mieszko II Lambert. Przejął władzę po śmierci ojca, Bolesława Chrobrego, w 1025 roku. Miał wówczas 35 lat. Podjął się dzieła kontynuacji polityki ojca. W 1031 roku, po buncie starszego brata Bezpryma, odsuniętego od tronu przez Bolesława Chrobrego, Mieszko II został zmuszony do ucieczki z kraju. Skierował się do Czech, gdzie został uwięziony. Po śmierci Bezpryma w 1032 roku Mieszko II ponownie zasiadł na tronie. Musiał jednak przyjąć warunki podyktowane przez cesarza Konrada II: uznać jego zwierzchnictwo i zrzec się tytułu królewskiego. Tuż przed śmiercią Mieszko II skonsolidował państwo. 16:40 HISTORIA JEDZENIA PO AMERYKAŃSKU - KULINARNI REWOLUCJONIŚCI. ODC. 1/6 (ODC. 1/6) Film dokumentalny, 44 min, USA, 2014 Reżyseria: Braden Mcilvaine Scenariusz: Eric Nelson JEDZENIE. Było kołem napędowym prawie wszystkiego, co kiedykolwiek zrobiliśmy jako gatunek, a jednak jest jednym z najczęściej pomijanych aspektów w historii ludzkości. Na początku głód zmuszał nas do polowania, potem do uprawy roli i osiedlenia się, co miało ogromny wpływ na pojawienie się pierwszych cywilizacji. Żeby zaspokoić głód, przepływaliśmy oceany, podbijając kolejne ziemie, ale to nadal nie wystarczyło. Ludzie stawali się coraz bardziej wyrafinowani, więc coraz bardziej wyrafinowane stawały się ich potrzeby. W poszukiwaniu smaku, ale i wygody, wykorzystaliśmy naukę i technologię. Dla naszych zachcianek: mięsa czy cukru, śmieciowego jedzenia czy piwa, apetyt ludzkości zmienił planetę, wpłynął na naszą historię i zapewne nadal będzie wpływał na naszą przyszłość. Z serii dowiadujemy się, między innymi, jak konserwy mięsne pomogły pokonać Hitlera, w jaki sposób kiełbasa dotarła do każdego zakątka Cesarstwa Rzymskiego i jaki był udział przypraw w stworzeniu światowej gospodarki. 17:30 MARZYCIELE - ŁAWECZKA NA PLANTACH Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2019 Reżyseria: Sylwester Szefer Scenariusz: Sylwester Szefer Zdjęcia: Wojciech Kursa Muzyka: Krzysztof Suchodolski Wykonawcy: Piotr Legutko (prowadzący), Paweł Nowakowski Lwowska szkoła matematyczna skupiona była wokół Stefana Banacha i Hugona Steinhausa. Ulubionym miejscem dyskusji matematyków lwowskich była Kawiarnia Szkocka we Lwowie, gdzie powstała legendarna Księga Szkocka - zeszyt, w którym zapisywano tzw. problematy. Szereg z tych spontanicznych notatek miało dużą wartość naukową. W szkole lwowskiej wychowała się cała plejada młodych talentów, mieli własny organ poświęcony analizie funkcjonalnej - Studia Mathematica. 18:05 JANOSIK - ODC. 13/13 - ZDRADA Serial przygodowy, 44 min, Polska, 1973 Reżyseria: Jerzy Passendorfer Scenariusz: Tadeusz Kwiatkowski Zdjęcia: Stefan Pindelski Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Marek Perepeczko, Ewa Lemańska, Czesław Jaroszyński, Marian Kociniak, Mieczysław Czechowicz, Bogusz Bilewski, Witold Pyrkosz, Jerzy Cnota, Janusz Kłosiński, Janusz Bukowski, Lech Ordon, Cezary Julski, Ewa Ciepiela Janosik decyduje się na ożenek z Maryną. Szczęśliwa para bierze ślub. Niespodziewanie kościół otaczają oddziały wojska. Janosik i jego zbójnicy zostają skazani na śmierć. Świadkiem egzekucji jest młody góral, który postanawia podjąć dzieło tatrzańskiego zbójnika. 19:00 JAKUB NARKIEWICZ - JODKO. POGROMCA PIORUNÓW ALBO ELEKTRYCZNY CZŁOWIEK (JAKUB NARKIEWICZ - JODKO. POGROMCA PIORUNÓW ALBO ELEKTRYCZNY CZŁOWIEK) Film dokumentalny, 51 min, Białoruś, 2017 Film opowiada o wybitnym fizyku i lekarzu, który w drugiej połowie XIX wieku zajmował się badaniem energii elektrycznej i jej wpływem na człowieka. 21:05 DEKALOG - CZTERY Dramat psychologiczny, 55 min, Polska 1988 Reżyseria: Krzysztof Kieślowski Scenariusz: Krzysztof Kieślowski, Krzysztof Piesiewicz Zdjęcia: Krzysztof Pakulski Muzyka: Zbigniew Preisner Aktorzy: Janusz Gajos, Adrianna Biedrzyńska, Adam Hanuszkiewicz, Artur Barciś, Jan Tesarz, Aleksander Bardini "Czcij ojca swego i matkę swoją" - głosi czwarte przykazanie Dekalogu. Jest jednocześnie pierwszym z siedmiu, regulujących zasady wspołżycia między ludźmi, podczas gdy trzy początkowe odnosiły się do relacji: człowiek - Bóg. Z czwartego przykazania wynika podstawowe dla całego chrześcijaństwa (i kultury basenu Morza Śródziemnego) prawo moralne - zakaz kazirodztwa. W filmie Kieślowskiego motyw kazirodztwa determinuje misterną grę emocji, uczuć i wzruszeń, toczącą się między dwojgiem bohaterów - ojcem i córką. W ręce dziewczyny wpada list, napisany przez jej matkę na łożu śmierci. Wynika z niego, że ojciec bohaterki nie jest jej rzeczywistym rodzicem. Czy jednak jest to prawda? Dziewczyna sądzi, że tak. Zarzuca ojcu oszustwo. Rodzinna więź, łącząca dotychczas dwoje bohaterów, zostaje zawieszona. W nowej sytuacji dojrzały mężczyzna i młoda dziewczyna starają się dociec, co naprawdę do siebie czują. Budzą się skrywane przez lata tęsknoty, starannie dotąd tłumione pragnienia... Krytyka oceniła "Dekalog, cztery" bardzo wysoko. Uznano go za jeden z najwybitniejszych w całym, dziesięcioodcinkowym cyklu. Chwalono oczywiście reżyserię, także scenografię i zdjęcia. Najwięcej pochwał zebrali jednak aktorzy: Adrianna Biedrzyńska w roli córki i Janusz Gajos jako ojciec. Oboje stworzyli postacie o skrajnie odmiennych temperamentach, wewnętrznie bogate i skomplikowane. Oceniając ich kreacje, recenzenci używali określenia "wirtuozeria". 22:15 DZIENNIK PISANY POD WULKANEM Film dokumentalny, 59 min, Polska, 1995 Reżyseria: Andrzej Titkow Scenariusz: Andrzej Titkow Zdjęcia: Jacek Knopp Muzyka: Piotr Moss Wykonawcy: Gustaw Herling Grudziński Ten wulkan nie drzemał obojętnie, przytłaczając jedynie swą wyniosłą obecnością i zasłaniając słońce. Wstrząsany konwulsjami kipiał i wrzał, spopielając miliony współczesnych świadkowi wydarzeń. Filmowy esej Andrzeja Titkowa nie tylko przedstawia trudne, powikłane losy Gustawa Herlinga - Grudzińskiego, jest także opowieścią o szaleństwach kończącego się właśnie stulecia. Oba wątki splatają się mocno ze sobą, bowiem spazmy historii odcisnęły się niezwykle wyraziście na biografii i dziele pisarza. Dlatego właśnie autor "Innego świata" jest szczególnie wiarygodnym świadkiem epoki, kronikarzem, przewodnikiem po jej splątanych ścieżkach. Relacji bohatera filmu, jego wspomnieniom i przemyśleniom towarzyszą przytaczane fragmenty jego prozy i dziennika, zaś bogaty materiał faktograficzny - archiwalia filmowe i fotograficzne przywołuje klimat wydarzeń sprzed lat, rozgrywających się wśród nostalgicznych, polskich krajobrazów, w słonecznych panoramach Neapolu i na śnieżnych równinach północnej Rosji. I pisarska biografia Gustawa Herlinga - Grudzińskiego, i historia - obie tak ściśle splecione ze sobą - posłużyły autorowi filmu za tworzywo do rozważań nad jeszcze jedną kwestią - obecności literatury w naszym dzisiejszym świecie, tak mocno zdominowanym przez audiowizualne środki przekazu. 01:15 BEZPIECZNE REZERWY. HISTORIA POLSKIEGO ZŁOTA. Film dokumentalny, 42 min, Polska, 2014 Reżyseria: Joanna Kaczmarek Scenariusz: Radosław Wróblewski Zdjęcia: Sławomir Romaniuk, Vladimir Panduru Tudor, Jan Paweł Pełech Film dokumentalny o dziejach i roli polskich rezerw złota. Opowiada o polskich rezerwach złota od momentu ich utworzenia w okresie reformy walutowej z 1924 roku, poprzez czasy II wojny światowej czasy PRL - u, aż do współczesności. Przedstawia historię sensacyjnej ewakuacji złota, które wędruje przez trzy kontynenty, aby w okupowanym kraju nie paść łupem hitlerowców. Narratorem filmu jest Marek Tejchman - dziennikarz zajmujący się tematyką ekonomiczną. 02:10 ZA WINY NIEPOPEŁNIONE Dramat obyczajowy, 92 min, Polska, 1938 Autor: Michał Bałucki Reżyseria: Eugeniusz Bodo Scenariusz: Napoleon Sądek Zdjęcia: Zbigniew Gniazdowski Muzyka: Tadeusz Sygietyński Aktorzy: Kazimierz Junosza Stępowski, Wanda Bartówna, Eugeniusz Bodo, Jerzy Pichelski, Elżbieta Kryńska, Andrzej Bogucki, Karol Dorwski, Helena Rolandowa, Wojciech Brydziński, Wanda Jarszewska, Paweł Owerłło, Zofia Grabowska, Ewa Bonacka Julia darzy względami bywającego w domu jej rodziców inżyniera Jana Leszczyca, obojętnie zaś odnosi się do oświadczyn barona. Zakochany w niej jest także Leon, ułomny przyjaciel Leszczyca. Inżynier poznaje przy łożu chorej matki Amelię Cholską i z wzajemnością zakochuje się w niej. Przez przypadek odsłonięta zostaje prawdziwa twarz ojca Ameli, który okazuje się być złodziejem hotelowym. Cholski namówiony przez swego wspólnika Torense'a kradnie perły z apartamentu Julii i ofiarowuje je córce. Leszczyc rozpoznaje klejnoty na jej szyi i Amelia zostaje aresztowana. Załamany zakończeniem całej sprawy Leszczyc postanawia ożenić się z Julią. Tymczasem Torense wyjawia baronowi, że ojciec Leszczyca także jest przestępcą. Wybucha skandal, zakończony pojedynkiem barona z Leonem, w czasie którego ginie Leon. Zrozpaczony Leszczyc wraca do pracy w fabryce. Cholski i Torense ukrywają się przed policją. W czasie bojki Cholski podpala ładunek dynamitu, od wybuchu którego obaj giną w swojej kryjówce. Amelia i Leszczyc postanawiają zapomnieć o przeszłości swoich rodziców i rozpocząć wspólne, szczęśliwe życie.