TVP Historia Niedziela, 24.11.2019 06:55 BYŁ TAKI DZIEŃ - 24 LISTOPADA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1859 - Darwin wydał książkę "O powstawaniu gatunków"'; 1904 - do nowozbudowanego więzienia przy Rakowieckiej przyjęto pierwszych więźniów; 1919 - powstał teatr "Reduta" Limanowskiego i Osterwy; 07:00 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - TUNEZJA. GWIAZDA AFRYKI (FLAVORS) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos Tunezja to najmniejsze, najbardziej otwarte i kosmopolityczne państwo Maghrebu, kolebka cywilizacji kartagińskiej. Krzyżowały się tu różne wpływy: od rzymskich po francuskie i arabskie. Tunezja zyskała niepodległość w 1956 roku. W 2011 roku odbyła się tu tak zwana "jaśminowa rewolucja", która przekształciła się w arabską wiosnę, niosąc zew wolności innym krajom arabskim. 08:10 W SŁUŻBIE ODKUPIENIA. REDEMPTORYŚCI POLSCY W OKOWACH DWÓCH TOTALITARYZMÓW. Film dokumentalny, 43 min, Polska, 2009 Reżyseria: Dariusz Walusiak Scenariusz: Dariusz Walusiak Film dokumentalny opowiada o życiu i działalności redemptorysty żyjącego na przełomie XIX i XX wieku. Tytuł nawiązuje do gorliwej posługi, jaką pełnił ojciec Łubieński. Był szanowanym i wybitnym misjonarzem oraz rekolekcjonistą. Potrafił rozmawiać z każdym człowiekiem, prowadząc go drogą Ewangelii. Ojciec Łubieński nazywany był "niestrudzonym głosicielem Słowa Bożego". Z Dobrą Nowiną starał się docierać do wszystkich warstw społecznych, głosząc rekolekcje pośród ubogich oraz sług domowych, robotników, mieszkańców miast i wsi, a także ówczesnej szlachty i arystokracji. 09:10 PODRÓŻ ZA JEDEN UŚMIECH - ODC. 7/7 - POŻEGNANIE Z DUDUSIEM Serial przygodowy, 32 min, Polska 1971 Reżyseria: Stanisław Jędryka Scenariusz: Adam Bahdaj Aktorzy: Henryk Gołębiewski, Filip Łobodziński, Jolanta Zykun, Jan Machulski, Alina Janowska, Jerzy Cnota, Janusz Kłosiński, Bogusław Sochnacki, Henryk Bąk Chłopcy docierają wreszcie nad morze. To już kres ich podróży. Wędrując wzdłuż wybrzeża, przypadkowo rozłączają się. Upłynie sporo czasu, zanim znowu się odnajdą. W czasie tych wędrówek Duduś zmienił się nie do poznania. Z niezdarnego maminsynka stał się dzielnym młodzieńcem. 09:45 PIERŚCIEŃ I RÓŻA - O PANI, JESTEŚ MOIM SNEM ODC. 1/5 Serial kostiumowy, 27 min, Polska 1986 Scenariusz i reżyseria: Jerzy Gruza Zdjęcia: Jacek Korcelli Muzyka: Andrzej Korzyński Aktorzy: Katarzyna Figura, Stefan Każuro, Katarzyna Cygan, Zbigniew Zamachowski, Wanda Dembek, Ewa Kaculis, Ludwik Benoit, Krystyna Tkacz, Leon Niemczyk, Bogusz Bilewski, Andrzej Pieczyński, Henryk Machalica i inni "Pierścień i róża" to adaptacja w formie musicalu powieści wiktoriańskiego pisarza Williama M. Thackeraya (1811 - 63), klasyka nurtu realistycznego ("Księga snobów", "Targowisko próżności"). Muzykę naśladującą rockowe rytmy i sentymentalne stare przeboje napisał znany polski kompozytor Andrzej Korzyński. Tytuł każdego odcinka jest zarazem tytułem piosenki. Stylizowane na XVII wiek kostiumy przenoszą nas do bajkowej Paflagonii i Krymtatarii, którymi rządzą król Walorozo XXIV i Czarna Wróżka, gdzie magiczny pierścień i zaczarowana róża czynią swoich posiadaczy pięknymi i młodymi. Na skutek zawiłych przypadków pierścień dostaje się żonie odźwiernego, szpetnej Gburii - Furii, zaś róża księciu Bulbie - niezbyt atrakcyjnemu pretendentowi do ręki księżniczki Angeliki. Angelika zaręczona jest z księciem Lulejko, a do księcia wzdycha zakochana w nim garderobiana Rózia. Nikt nie wie, że dziewczyna jest królewską córką. 10:20 OKRASA ŁAMIE PRZEPISY - W TATARSKIM KOCIOŁKU Magazyn, 24 min, Polska, 2019 Reżyseria: Tomasz Rostworowski Scenariusz: Tomasz Rostworowski, Karol Okrasa Zdjęcia: Józef Szymura, Jarosław Frankowski, Sławomir Orman Wykonawcy: Karol Okrasa (prowadzący) Tym razem Karol Okrasa zabierze widzów do Kruszynian na Podlasiu. To jeden z ostatnich rejonów, gdzie do dziś żyją polscy Tatarzy. Znajduje się tu meczet i cmentarz muzułmański uznane jako pomnik historii Polski. Bo Tatarzy są w Kruszynianach od ponad 300 lat, od czasów panowania króla Jana III Sobieskiego. Od tego momentu wzięli udział we wszystkich wojnach, dzielnie broniąc Rzeczpospolitej. I choć żenili się z Polkami, wiernie trzymali się swej wiary i tradycji kulinarnych. Jak sami mówią: "Tatar może sobie wziąć za żonę Polkę katoliczkę, to jest jeden warunek - musi ona umieć przyrządzić tatarskie kołduny". A jakie ciekawe przysmaki można znaleźć w tatarskim kociołku? O tym opowie Karol Okrasa. Karol zaprezentuje trzy propozycje, inspirowane tatarską kuchnią: 1/ Baranina duszona z kiszoną kapustą; 2/ Tatarskie kołduny, oczywiście w wedle złamanego przez Karola przepisu. 3/ Tatarska zapiekanka. 10:55 SAGA PRASTAREJ PUSZCZY - OPOWIEŚĆ O ŻUBRZE: CYWILIZOWANIE DZIKOŚCI Dokument fabularyzowany, 52 min, Polska, 2008 Reżyseria: Jan Walencik, Bożena Walencik Scenariusz: Bożena Walencik, Jan Walencik Zdjęcia: Jan Walencik Wykonawcy: Krzysztof Gosztyła, Agnieszka Bemowska, Tadeusz Karolak, Mohammad Rasouli, Marta Maślanka, Polska Orkiestra Radiowa, Marcin Pospieszalski W tym odcinku opowieść o żubrze. Dorosły żubr, dziki i niezależny mocarz uwięziony w rezerwacie, przez prawie rok nie zaznaje życia na wolności. Kiedy wreszcie nadarza się sposobność, by wyrwać się z tej niewoli, okazuje się, że jest uzależniony od opieki człowieka. W dotychczasowym życiu, jak i teraz wrodzona dzikość przegrywa z cywilizacją. 13:00 OLBRZYMY OCEANÓW - CZ. 3/3 (OCEAN GIANTS) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2011 Serial dokumentalny wprowadzający widza w oceaniczne głębiny i przybliżający życie ich zadziwiających mieszkańców. Przez miliony lat olbrzymie walenie i spokrewnione z nimi delfiny dominowały w tym podwodnym świecie. Obserwowany płetwal błękitny to największe zwierzę naszej planety, największe jakie kiedykolwiek zamieszkiwało Ziemię. Ma 30 metrów długości i waży blisko 200 ton. Wieloryby to rzeczywiście prawdziwe olbrzymy. Pokaźnymi rozmiarami mogą się poszczycić nawet ich młode, już w chwili przyjścia na świat noworodek wieloryba waży ponad tonę. W czasie wędrówek po oceanach świata w kolejnych odcinkach poznajemy zwyczaje i życie najbardziej wyjątkowych stworzeń. W odkrywaniu ich tajemnic pomagają naukowcy, którzy całe swoje zawodowe życie poświęcili badaniom wielorybów i delfinów. Autorami niezwykłych podwodnych zdjęć są doświadczeni filmowcy: Doug Allan oraz Didier Noiret, który współpracował z nieżyjącym już dziś słynnym Francuzem, kapitanem Cousteau, badaczem mórz, podróżnikiem, filmowcem i pisarzem. 14:05 EKSPERTYZA - WSPOMNIENIA RUDOLFA HESSA Reportaż, 23 min, Polska, 2019 Reżyseria: Tomasz Kamiński, Piotr Litka Scenariusz: Piotr Litka Rudolfa Hoessa, komendanta obozu zagłady Auschwitz - Birkenau powieszono 16 kwietnia 1947 roku. Wyrok wykonano niedaleko bloku 11. , nazywanego blokiem śmierci, na specjalnie przygotowanej szubienicy. Nim Hoess został powieszony, jeszcze przed procesem przed Najwyższym Trybunałem Narodowym w Warszawie, spisał swoje wspomnienia dotyczące funkcjonowania obozu zagłady Auschwitz - Birkenau. Sędzia śledczy Jan Sehn (który przesłuchiwał Hoessa) zlecił podczas prowadzonego przez siebie dochodzenia wykonanie badań archeologicznych na terenie obozu. W Auschwitz - Birkenau przebadano wówczas m.in. ruiny wysadzonych przez Niemców komór gazowych i krematoriów. Ekspertyzy te potwierdziły m.in. , że Niemcy używali do gazowania ludzi Cyklonu B. 14:35 KARIERA NIKODEMA DYZMY - ODC. 1/7 Serial obyczajowy, 51 min, Polska 1980 Reżyseria: Jan Rybkowski i Marek Nowicki Scenariusz: Marek Nowicki, Witold Orzechowski, Jan Rybkowski Zdjęcia: Marek Nowicki Muzyka: Piotr Marczewski Aktorzy: Roman Wilhelmi, Leonard Pietraszak, Mariusz Dmochowski, Bronisław Pawlik, Tadeusz Pluciński, Bogusz Bilewski, Halina Golanko, Igor Śmiałowski, Hanna Balińska, Ryszard Barycz, Arkadiusz Bazak, Barbara Brylska, Krystyna Ciechomska, Liliana Głąbczyńska, Kazimierz Iwiński, Alicja Jachiewicz, Zofia Merle, Jerzy Molga, Włodzimierz Musiał, Lech Ordon, Witold Pyrkosz, Ewa Szykulska, Ewa Ziętek, Zygmunt Zintel, Wojciech Pokora, Bogdan Łazuka, Mieczysław Czechowicz, Hanna Stankówna, Tomasz Stockinger, Janusz Bylczyński i inni W książkach tego autora odnaleźć można najważniejsze zalety dobrego scenariusza: wyraziście zarysowane postaci, przejrzystą i logiczną dramaturgię, klarowność wszystkich wątków. Nic więc dziwnego, że Tadeusz Dołęga - Mostowicz (1898 - 1939) został uznany za najbardziej "filmowego" ze wszystkich pisarzy dwudziestolecia międzywojennego. Większość jego powieści przeniesiono na ekran - od debiutanckiej "Kariery Nikodema Dyzmy" poprzez "Znachora", "Profesora Wilczura", "Doktora Murka" po "Pamiętnik pani Hanki". Wszystkie cieszyły się w swoim czasie ogromną popularnością, autor do dziś określany jest jako twórca rodzinnego modelu literatury popularnej. "Kariera Nikodema Dyzmy" to najwybitniejsza powieść Dołęgi - Mostowicza. Z jej narodzinami wiąże się pewna legenda literacka. Pisarz, wówczas skromny dziennikarz, po opublikowaniu krytycznego artykułu o Józefie Piłsudskim został dotkliwie pobity przez oficerów Marszałka. Wtedy obmyślił niebanalną zemstę, postanowił napisać książkę, która skompromitowałaby ludzi władzy i istniejące układy towarzysko - polityczne, ujawniła mechanizm, który pozwala nieukom i głupkom zajmować lukratywne posady i dochodzić do wysokich godności w państwie. Zrodzona "z potrzeby chwili" powieść okazała się zaskakująco ponadczasowa, uniwersalna. "Dyzma to postać nieśmiertelna" - pisał branżowy "Ekran" po premierze serialu. Ma on nie tylko swoich poprzedników, ale również następców. Jest wszechobecny w każdym czasie i w każdym miejscu. Różną przybiera postać, ale jest. Uśmiecha się głupio, a otoczenie widzi w tym uśmiechu coś zagadkowego. Mówi głupstwa, a ludzie szukają w tym głębi. Prostak, a wielu stara się dostrzec w nim oryginała. Nikt nie krzyknie"król jest nagi", chyba że będzie to dziecko lub wariat, jak Żorż Ponimirski. Zawoła on"z was się śmieję", a nikt mu nie wierzy, bo nikt nie wierzy wariatom, a wielu czci głupków, hochsztaplerów i ćwierćinteligentów!" Telewizyjna ekranizacja Jana Rybkowskiego to"drugie podejście"reżysera do tej powieści; w 1956 r. zrealizował kinową wersję"Kariery Nikodema Dyzmy", z Adolfem Dymszą w roli tytułowej. W serialu postać karierowicza brawurowo zagrał Roman Wilhelmi, otrzymał zresztą za tę rolę"Złoty Ekran". Pochlebne recenzje zebrał również Jerzy Bończak jako Krzepicki, wiecznie ukryty za plecami szefa, a przecież nieodzowny dla takich jak Dyzma"panów prezesów". Postać szczególnie sugestywną i pełną wyrazu stworzył też Bronisław Pawlik jako świeżo upieczony ziemianin Kunicki, który ma kompleksy wobec starej arystokracji, ale jest przekonany, że za pieniądze można mieć i załatwić wszystko. Nagrodę indywidualną za montaż obrazu filmowego serialu otrzymała Wiesława Otocka na IV Festiwalu Polskiej Twórczości Telewizyjnej Olsztyn '80. Nikodem Dyzma, zredukowany urzędnik pocztowy z prowincjonalnego miasteczka, jak wielu bezrobotnych poszukuje pracy w Warszawie. Wymarzył sobie, że zostanie mandolinistą lub fordanserem, dlatego jak najcenniejszy rekwizyt przechowuje wytworny frak. Szczęśliwy traf otwiera przed nim nowe perspektywy. Znajduje na ulicy zaproszenie na raut rządowy i postanawia zaryzykować. Wyelegantowany idzie na bal, aby choć raz najeść się do syta. Podczas bankietu jeden z gości wytrąca mu z ręki talerz. Głodny i wściekły Dyzma robi mu głośną awanturę. Spodziewa się, że zostanie natychmiast wyrzucony na bruk. Tymczasem otrzymuje gratulacje i wyrazy uznania, między innymi od pułkownika Waredy i ministra rolnictwa Jaszuńskiego. Okazuje się, że zwymyślał dyrektora gabinetu premiera, niejakiego Terkowskiego, który ma wielu przeciwników politycznych. Nikodem Dyzma staje się bohaterem wieczoru, dygnitarze uznają go za jednego ze"swoich". Tak zaczyna się zawrotna kariera hochsztaplera. Dyzma bez namysłu korzysta z nęcącej ofertyKunickiego, przyjmuje posadę administratora w jego dobrach. Żegna się ze swymi gospodarzami z ulicy Krochmalnej, rozstaje się z Mańką, dziewczyną uliczną, której zaimponował grubym portfelem. Dziewczyna jest przekonana, że pieniądze pochodzą z napadu i po wykonaniu "mokrej roboty" jej przyjaciel musi na jakiś czas gdzieś się ukryć. 15:30 KARIERA NIKODEMA DYZMY - ODC. 2/7 Serial obyczajowy, 50 min, Polska 1980 Reżyseria: Jan Rybkowski i Marek Nowicki Scenariusz: Marek Nowicki, Witold Orzechowski, Jan Rybkowski Zdjęcia: Marek Nowicki Muzyka: Piotr Marczewski Aktorzy: Roman Wilhelmi, Grażna Barszczewska, Izabella Trojanowska, Leonard Pietraszak, Mariusz Dmochowski, Bronisław Pawlik, Tadeusz Pluciński, Bogusz Bilewski, Halina Golanko, Igor Śmiałowski, Hanna Balińska, Ryszard Barycz, Arkadiusz Bazak, Barbara Brylska, Krystyna Ciechomska, Liliana Głąbczyńska, Kazimierz Iwiński, Alicja Jachiewicz, Zofia Merle, Jerzy Molga, Włodzimierz Musiał, Lech Ordon, Witold Pyrkosz, Ewa Szykulska, Ewa Ziętek, Zygmunt Zintel, Wojciech Pokora, Bohdan Łazuka, Mieczysław Czechowicz, Hanna Stankówna, Tomasz Stockinger, Janusz Bylczyński i inni Nikodem Dyzma przyjeżdża do Koborowa, majątku państwa Kunickich. Dzięki parotysięcznej zaliczce otrzymanej od pracodawcy jego wygląd zmienia się nie do poznania. Pani Nina, żona Kunickiego, i Kasia, jego córka z pierwszego małżeństwa, widzą w nowym administratorze majątku prawdziwego światowca. Dyzma zdaje sobie jednak sprawę z własnych niedostatków - braku obycia, dobrych manier i wykształcenia. Za wszelką cenę stara się je ukryć przed otoczeniem, mówi mało, a nocami uczy się, gorliwie wertując księgi gospodarcze. Przypadkiem spotyka brata Niny, ubezwłasnowolnionego przez jej męża hrabiego Żorża Ponimirskiego. Szalony Żorż wyjawia mu, w jaki sposób Kunicki wszedł w posiadanie majątku swej żony. Pomiędzy "niespełna rozumu" hrabią a administratorem majątku staje układ - Dyzma obiecuje Ponimirskiemu pomoc w zamian za potajemne dokształcanie. Tymczasem pan Kunicki prosi zarządcę swych dóbr, aby korzystając ze znajomości w sferach rządowych, uzyskał od ministra rolnictwa, Jaszuńskiego, przydział drewna dla koborowskich tartaków. Żegnany z żalem przez panią domu Nikodem Dyzma wyrusza do Warszawy. 17:30 WOJOWNICY CZASU - ROKITNIAŃSKIE BOHATERY, CZYLI 2 PUŁK SZWOLEŻERÓW Film dokumentalny, 24 min, Polska, 2019 Reżyseria: Grzegorz Gajewski Scenariusz: Grzegorz Gajewski Zdjęcia: Krzysztof Krzyżanowski, Grzegorz Gajewski Muzyka: Krzysztof Ridan Święto pułkowe dla polskiego żołnierza jest zawsze dniem szczególnym. Przypominano wtedy i czczono najczęściej jakieś pamiętne wydarzenie z życia jednostki bądź zwycięstwo pułkowych antenatów. W 2. Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich ze Starogardu sprawa jest oczywista. Tu obchodzi się rocznicę sławnej szarży z 1915 roku. Wtedy to polscy ułani legionowi uderzyli w napoleońskim stylu na cztery linie rosyjskich okopów prowadzeni przez rotmistrza Zbigniewa Dunin - Wąsowicza. Film mówi o tym, jak dziś kontynuujący tradycje 2. Pułku Ułanów Legionowych obchodzą rocznicę pamiętnej szarży. 18:05 WIEDŹMIN - ODC. 3/13 CZŁOWIEK - PIERWSZE SPOTKANIE Serial fantastyczno - przygodowy, 46 min, 13 odc. , Polska 2002 Reżyseria: Marek Brodzki Scenariusz: Michał Szczerbic Zdjęcia: Bogdan Stachurski Muzyka: Grzegorz Ciechowski Aktorzy: Michał Żebrowski, Anna Dymna, Ewa Wiśniewska, Grażyna Wolszczak, Andrzej Chyra, Maciej Kozłowski, Zbigniew Zamachowski, Michał Milowicz, Dorota Kamińska, Henryk Talar, Karolina Gruszka, Agnieszka Sitek, Maja Ostaszewska, Agata Buzek, Daniel Olbrychski W lesie Geralt jest świadkiem próby gwałtu grupy żołdaków na kilkunastoletniej dziewczynie. Chcąc zapobiec złu, musi stanąć do walki z ludźmi, a więc sprzeniewierzyć się wiedźmińskiemu kodeksowi. Geralt zabija kilku napastników, lecz wobec ataku z tyłu pozostaje bezradny. Gdyby w porę nie pojawił się jego dawny opiekun, nie uszedłby z życiem. Uratowana z opresji dziewczyna to Renfri, księżniczka, która uciekła z zamku, nie mogąc znieść macochy. Chce przystąpić do leśnej bandy, by w przyszłości zemścić się na drugiej żonie ojca. Zdumiony Geralt odkrywa, że dziewczyna nie okazuje mu żadnej wdzięczności. Jest zarozumiała, dwulicowa, zepsuta. Do wiedźmina żywi zaś mieszaninę pogardy i litości. Odprowadziwszy Renfri do kryjówki zbójników, Geralt rusza dalej. Ratuje życie młodziutkiej driadzie Morenn, zabijając leśnego wija. Morenn jest poważnie ranna, ugodziła ją strzała siepaczy Falvicka, który prowadzi podjazdową wojnę przeciw elfom. Dzięki ziołowym miksturom Geraltowi udaje się wyleczyć driadę. Ta okazuje się przeciwieństwem Renfri - cicha, łagodna, a w dodatku zakochana w swym wybawcy. Widząc uczucie Morenn, zakłopotany Geralt postanawia odwieźć ją do rodzinnego Brokilonu. Mimo, że driada nie jest mu obojętna, zamierza dochować wierności kodeksowi wiedźmińskiemu, a w tym nie ma miejsca na miłość. 19:00 LEON PRAUZIŃSKI - Z OŁÓWKIEM I KARABINEM Film dokumentalny, 30 min, Polska, 2019 Reżyseria: Zbysław Kaczmarek Scenariusz: Zbysław Kaczmarek Portret Leona Prauzińskiego, poznańskiego malarza, rysownika i patrioty, uczestnika Powstania Wielkopolskiego. Stworzył niepowtarzalną galerię obrazów z Powstania Wielkopolskiego, szkicując na gorąco wydarzenia, w których uczestniczył. Pracował w prasie poznańskiej. Niemcy nie cierpieli jego rysunków satyrycznych. Nic więc dziwnego, że gdy wpadł w ich ręce zamordowali go, w styczniu 1940 roku. Leon Prauziński - żołnierz i malarz Powstania Wielkopolskiego, który z bronią w ręku walczył o Polskę w roku 1918, a później w wojnie polsko - bolszewickiej. Należał do międzywojennej elity intelektualnej, a jego obrazy i ilustracje o wymowie patriotycznej rozwścieczały Niemców. Nazwisko Prauzińskiego znalazło się na liście proskrypcyjnej. Wkrótce po wybuchu II wojny światowej artysta został przez Niemców aresztowany, osadzony w Forcie VII i rozstrzelany. Film rozgrywa się w kilku planach. Z jednej strony mamy cykl dwunastu obrazów, a właściwie reprodukowanych pocztówek, gdyż oryginały zostały zniszczone w czasie wojny. Leon Prauziński namalował obrazy na początku lat 20. XX wieku, na podstawie szkiców i rysunków, wykonanych podczas powstania. Wyłania się z nich obraz Powstania Wielkopolskiego widziany oczami uczestnika i artysty. Na jednym z obrazów, przedstawiającym bitwę o most Chwaliszewski, przedstawił siebie jako artystę - powstańca, we fraku, meloniku, eleganckich butach, z karabinem w ręku. Film jest zapisem historii widzianej przez naocznego świadka uczestniczącego w historycznych wydarzeniach, które związane są odzyskiwaniem niepodległości. Na jednym planie mamy historię człowieka - Leona Prauzińskiego, drugi to jego obrazy i ilustracje oraz przedstawiona na nich rzeczywistość i wreszcie trzeci plan, to pamięć o Prauzińskim, kultywowana przez jego rodzinę. W filmie wykorzystane zostaną fragmenty wspomnień spisanych przez synów bohatera. 21:00 PRAWDZIWE MĘSTWO (TRUE GRIT) Western, 122 min, USA 1969 Reżyseria: Henry Hathaway Scenariusz: Marguerite Roberts Aktorzy: John Wayne, Glen Campbell, Kim Darby, Jeremy Slate, Robert Duvall, Dennis Hopper, Alfred Ryder, Strother Martin, Jeff Corey i inni Scenariusz powstał na podstawie powieści Charlesa Portisa. Odtwórcą głównej roli jest John Wayne, wielki gwiazdor westernu, symbol amerykańskiego kowboja. Zmarły w 1979 r. aktor debiutował w 1927 roku. Uwagę widzów i recenzentów zwrócił znakomitą kreacją w "Drodze olbrzymów" (1930), ale międzynarodową sławę przyniósł mu głośny western "Dyliżans" (1930) Johna Forda. Za największe osiągnięcia aktora krytycy uważają ponadto role w filmach "Fort Apache", "Rzeka Czerwona", "Rio Bravo", "El Dorado", "Złoto Alaski", "The Alamo" czy wreszcie "Prawdziwe męstwo", za który został uhonorowany Oscarem. Rzecz dzieje się w 1880 roku. Frank Ross wybiera się do fortu Smith, by kupić kucyki do hodowli. Żegna się z córką Mattie i żoną, nie zdając sobie sprawy, że widzi je po raz ostatni. W podróży towarzyszy mu łajdak i nicpoń Tom Chaney. Na miejscu Tom zabija Franka i kradnie mu dwie złote monety oraz konia. Czternastoletnia córka zamordowanego poprzysięga zemstę. Postanawia za wszelką cenę odnaleźć go i postawić przed sądem. Rezolutna nastolatka wynajmuje jednookiego rewolwerowca Roostera Cogburna, który za sto dolarów ma schwytać zabójcę. Dziewczyna ubija z nim interes, choć wszyscy przestrzegają ją przed znanym pijaczyną i awanturnikiem. Zyskuje także drugiego sojusznika, młodego rewolwerowca La Boeufa, który - by przypodobać się pewnej majętnej pannie - chce doprowadzić do powieszenia Chaneya. Ponadto młodzieniec liczy na wysoką nagrodę. Rooster Cogburn i La Boeuf ruszają do Meksyku w pogoń za zbiegiem. Mattie postanawia im towarzyszyć. Rewolwerowcy organizują zasadzkę na bandę Neda, do której przyłączył się Tom. Zaskoczonym bandytom udaje się jednak wymknąć i wziąć Mattie jako zakładniczkę. 23:15 HISTORIA W POSTACIACH ZAPISANA - TALLEYRAND. DYPLOMATA BEZ SKRUPUŁÓW (TALLEYRAND) Film dokumentalny, 94 min, Francja, 2013 Reżyseria: Laure Delalex Wykonawcy: Marek Ciuniel Talleyrand był człowiekiem o wielu obliczach: biskupem, najbliższym współpracownikiem Napoleona Bonaparte, ministrem spraw zagranicznych, ambasadorem, który wyniósł na tron Burbonów. Przetrwał 70 lat politycznych zawirowań. Jedno, co mu trzeba oddać, to jego miłość do Francji, której interesu zawsze bronił. Bronił też pewnego stylu życia. Otoczony pięknymi kobietami w swoim pałacu w Valenncay wydawał królewskie przyjęcia przygotowane przez wielkiego szefa kuchni Careme’a. Spędzał czas naprzemiennie bogacąc się i rujnując. Niekiedy budził się milionerem, po czym, wszystko przegrywał w wista. Jeśli jakieś jedno słowo może scharakteryzować Talleyranda, to jest nim gracz. Grał życiem, grał w politykę, grał o władzę i z rządami. Był dyplomatą i biznesmenem, ale przede wszystkim człowiekiem czerpiącym radość z życia. 01:00 BAR POD MŁYNKIEM Komedia obyczajowy, 78 min, Polska, 2004 Reżyseria: Andrzej Kondratiuk Scenariusz: Andrzej Kondratiuk Zdjęcia: Andrzej Kondratiuk Muzyka: Iosif Ivanovici Aktorzy: Celina Przygoda-Nalepa, Elżbieta Mieleszczuk, Waldemar Otton, Tadeusz Lis, Andrzej Kondratiuk, Roman Mielczarek Nastrojowa, utrzymana w charakterystycznym dla Andrzej Kondratiuka balladowym tonie opowieść o dwojgu życiowych rozbitkach, którzy szukają dla siebie miejsca pod słońcem, spragnieni uczucia i jakiej takiej stabilizacji. Ma im to zapewnić tytułowy bar Pod młynkiem. Życie nie oszczędzało pani Celinie trosk i problemów. Po 18 latach pracy została nagle zwolniona z zakładów włókienniczych, jej mąż popełnił samobójstwo. Samotna i bezrobotna kobieta nie bardzo wie, co ze sobą dalej zrobić. Za pożyczone pieniądze postanawia uruchomić "interes gastronomiczny" na malowniczo położonej działce, gdzie ma domek letniskowy, chce otworzyć barek szybkiej obsługi. W rozkręceniu przedsięwzięcia pomaga jej pan Roman - kawaler z odzysku, pracownik fizyczny bez stałego zajęcia, były drwal, który porzucił to zajęcie, gdyż jego dusza cierpiała, gdy musiał ścinać drzewa. Pan Roman podkochuje się w Celinie: przynosi jej naręcza jaśminu, gawędzi z nią godzinami przy kieliszku, a i na noc chętnie u niej zostaje. I chociaż sypiają razem, nadal zwracają się do siebie na pan/pani - przez szacunek. Bar Pod młynkiem otwiera swoje podwoje, ale gości w nim jak na lekarstwo, choć oferta bogata: śledzie, flaczki, kurze udka, piwo z beczki i siwucha. Mijają kolejne dni, poza panem Romkiem nikt się nie zjawia. Właścicielce coraz bardziej rzednie mina. Romek dochodzi do wniosku, że barowi potrzebna jest reklama i ustawia przy drodze stosowną tablicę informacyjną. Kolejna głosi, że bar leży w odległości zaledwie 300 metrów od nadmorskiej plaży, ale i to nie przysparza mu nowych klientów. Kiedy wreszcie zjawia się jeden, oświadcza, że zamierza bić rekord w piciu piwa z puszek. Po opróżnieniu szesnastu znika bez śladu, nie płacąc. Gdy na domiar złego właścicielkę baru zaczynają nachodzić dwaj "napakowani" młodzieńcy, domagając się w imieniu swego szefa, lokalnego mafiosa Kłaka - haraczu, pani Celina zaczyna martwić się nie na żarty. Roman jest gotowy spotkać się z Kłakiem. Okazuje się, że to jego kolega z więzienia, gdzie razem siedzieli przez 5 lat. Przynajmniej ten problem rozwiązuje się sam: Kłak nie łupi kolegów. Znajomość Celiny i Romana zacieśnia się. Wreszcie mężczyzna oświadcza się swej wybrance i zostaje przyjęty. Odtąd już oboje prowadzą bar, lecz nadal nie narzekają na nadmiar pracy. Nieliczni klienci nie poprawiają sytuacji. Zdesperowana Celina sugeruje więc, by spróbowali zagrać w lotto. Właśnie szykuje się potrójna kumulacja. 02:35 PUŁKOWNIK. WITALIS SKORUPKA Film dokumentalny, 49 min, Polska, 2018 Reżyseria: Elżbieta Szumiec Scenariusz: Elżbieta Szumiec, Agnieszka Kamińska Wykonawcy: Agnieszka Kamińska (prowadząca) Film o Witalisie Skorupce, ps. Orzeł. Był starszym sierżantem Armii Krajowej, zastępcą dowódcy plutonu w Akcji Burza. W listopadzie 1945 roku skazano go na karę śmierci. Wyrok śmierci zamieniony został przez Bieruta na 10 lat więzienia. Witalis Skorupka był kuzynem księdza Ignacego Skorupki. 03:35 CICHOCIEMNI Film dokumentalny, 71 min, Polska, 1989 Reżyseria: Marek Widarski Scenariusz: Marek Widarski Zdjęcia: Jacek Prosiński Opowieść o zorganizowaniu i działalności elitarnej grupy żołnierzy zwanych cichociemnymi. W filmie przedstawiono tryb rekrutacji i szkolenia oficerów, którzy byli wysyłani do okupowanego kraju w celu wzmocnienia walki podziemnej. Wspomnienia ostatnich żyjących cichociemnych zilustrowano materiałami archiwum Wytwórni Filmowej "Czołówka" i Wytwórni Filmów Dokumentalnych oraz zdjęciami ze zbiorów prywatnych. W fiilmie wypowiadaja się: Ludwik Witkowski "Kosa" - uczestnik kampanii wrześniowej, żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, cichociemny, żołnierz AK, uczestnik Powstania Warszawskiego; Tomasz Kostuch "Bryła" - cichociemy; Józef Nowacki "Horyń" - cichociemny; Stefan Bałuk "Starba" - fotografik, generał brygady Wojska Polskiego, jeden z 89 cichociemnych, którzy uczestniczyli w Powstaniu Warszawskim, fotoreporter wojenny; Stefan Ignaszak "Drozd" - cichociemny; Wacław Kopisto "Kra" - major, oficer Wachlarza i 27. Wołyńskiej DP AK, uczestnik akcji pińskiej, cichociemny; Bronisław Górecki "Zwijak" - cichociemny; Stanisław Jankowski "Agaton" - cichociemny; Michał Goszczyński - pilot, cichociemny.