TVP Kultura Poniedziałek, 18.11.2019 08:00 SZLAKIEM MIEJSC NIEZWYKŁYCH - POMNIKI HISTORII - CIECHOCINEK Reportaż, 7 min, Polska, 2019 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Tomasz Drozdowicz Wykonawcy: Krzysztof Grzybowski (prowadzący), Katarzyna Sanocka (prowadząca) W kolejnym odcinku będziemy sprawdzać, czego o naszej przeszłości możemy się dowiedzieć w takim miejscu jak Ciechocinek. Tężnie i warzelnia soli wraz z parkami Tężniowym i Zdrojowym w Ciechocinku to unikatowy zespół zabytkowych budowli, budynków i urządzeń przemysłowych, powiązanych z przestrzenią rekreacyjną uzdrowiska, służących produkcji spożywczej soli warzonej oraz wykorzystywanych w przyrodolecznictwie. Ciechocinek jest artefaktem o szczególnym znaczeniu historycznym i naukowym, dokumentującym charakter działalności przemysłowej i uzdrowiskowej. Wyjątkowe wartości zabytkowego zespołu przejawiają się w autentyczności i integralności elementów zespołu, zachowania oryginalnej konstrukcji i formy, kontynuacji funkcji, oraz skomponowania z krajobrazem. 08:10 STUDIO KULTURA - ROZMOWY - RAFAŁ WIŚNIEWSKI Dysk./wywiad/debata, 10 min, Polska, 2019 Wykonawcy: Małgorzata Nieciecka - Mac (prowadząca) Przed nami II odsłona Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Europy Środkowo - Wschodniej Eufonie, stworzonego przez Narodowe Centrum Kultury. Gościem programu jest dyrektor NCK, a jednocześnie dyrektor festiwalu EUFONIE - Rafał Wiśniewski. 08:25 CO MÓWIĄ LEKARZE Dramat, 24 min, Polska, 2009 Reżyseria: Michał Wnuk Scenariusz: Michał Wnuk Zdjęcia: Michał Popiel-Machnicki, Michał Bielawski Aktorzy: Agnieszka Glińska, Dominika Ostałowska, Tomasz Borkowski, Karolina Stefańska Dr Glik, anestezjolog, przystępuje do stwierdzania zgonu osiemnastoletniej samobójczyni i podjęcia decyzji o pobraniu jej organów do przeszczepu. Dochodzi jednak do spotkania z matką dziewczyny, która nie ufa lekarzom. Film powstał w ramach projektu "30 minut". 09:00 GUSTA I GUŚCIKI (GOUT DES AUTRES, LE) Komedia obyczajowa, 108 min, Francja 2000 Reżyseria: Agnes Jaoui Scenariusz: Agnes Jaoui, Jean-Pierre Bacri Występują: Jean-Pierre Bacri, Anne Alvaro, Alain Chabat, Agnes Jaoui, Gerard Lanvin, Christiane Millet, Wladimir Yordanoff i inni Debiut reżyserski francuskiej aktorki i scenarzystki Agnes Jaoui okazał się przedsięwzięciem ze wszech miar udanym, co potwierdziły m.in. 4 Cezary 2001 dla najlepszego filmu, za scenariusz, drugoplanową rolę kobiecą (Anne Alvaro) i męską (Gerard Lanvin), Felix 2000 za scenariusz, Grand Prix des Ameriques na MFF w Montrealu oraz nominacja do Oscara dla filmu nieanglojęzycznego. Jaoui, spostrzegawcza i inteligentna obserwatorka ludzkich zachowań, na ekranie konfrontuje ze sobą krańcowo różnych bohaterów, tworząc barwną i zabawną mozaikę ludzkich typów i gustów. Te ostatnie odgrywają tu rolę zasadniczą - to w nich zawiera się pośrednio całe życie człowieka: środowisko, z którego się wywodzi, szkoła, do której chodził, bagaż genetyczny i społeczny. To właśnie gust decyduje o naszej przynależności do określonej "kasty", wyznacza granice towarzyskie. Pokonanie "bariery" własnego gustu jest trudne, ale - jak przekonuje film - nie niemożliwe. Bohater filmu, Jean-Jacques Castella, wyrafinowanym gustem nie grzeszy. Jest przedsiębiorcą, który do wszystkiego doszedł sam ciężką pracą. Stara się jednak być nowoczesny: do prowadzenia firmy zatrudnia dyplomowanego menedżera, ubezpiecza znaczące kontrakty, co wiąże się z koniecznością wynajmowania ochroniarza, podejmuje naukę angielskiego. Jego niepracująca żona Angelique zabija nudę egzystencji bogatej pani domu miłością do zwierząt i pracą dekoratorki wnętrz o dość specyficznym poczuciu piękna. Naukę angielskiego Castella traktuje dość niefrasobliwie: wynajętą nauczycielkę, Clarę Devaux, która zjawia się w jego biurze, obraża i odsyła do domu. Tego samego dnia daje się zaciągnąć żonie do teatru, którego nie lubi, ale idzie, bo w jednej z drobnych ról występuje jego siostrzenica. Przedstawienie "Bereniki" Racine'a staje się prawdziwym przełomem w jego życiu: jest urzeczony tekstem sztuki, a jeszcze bardziej faktem, że w głównej roli występuje jego nauczycielka. Zakochuje się w niej, zaczyna regularnie bywać w teatrze, przykłada się do lekcji, traktując lektorkę z całym szacunkiem należnym "kapłance sztuki". Stara się również wejść w krąg jej znajomych i przyjaciół, nie wyczuwając, że jest przez nich traktowany z lekceważeniem i kpiną "należną" nieokrzesanemu nuworyszowi. W kawiarni, w której bywają artyści, a wraz z nimi i Castella, jego kierowca, Deschamps, spotyka kelnerkę, Manie, z którą kiedyś łączył go przelotny romans. Teraz dziewczynie bardziej podoba się ochroniarz Castelli, Moreno, i to z nim zaczyna sypiać. Pod wieloma względami oboje doskonale się rozumieją, ale Moreno jako były policjant nie może zaakceptować faktu, że Manie dorabia do pensji handlując narkotykami. Zakochany Castella robi postępy w angielskim, kupuje abstrakcyjny obraz od znajomego Clary, czym naraża się żonie, która niegodzi się na powieszenie płótna w domu. Otwierający się na inny świat mężczyzna odchodzi w końcu od Angelique, ale żyjąca na wyżynach sztuki Clara ciągle pozostaje dla niego nieosiągalna. 11:00 NOCE I DNIE - ODC. 9/12 - OJCOWIE I DZIECI Serial obyczajowy, 52 min, Polska 1977 Scenariusz i reżyseria: Jerzy Antczak Muzyka: Waldemar Kazanecki Zdjęcia: Stanisław Loth Aktorzy: Jadwiga Barańska, Jerzy Binczycki, Stanisława Celińska, Ilona Kuśmierska, Kazimierz Mazur, Jan Englert, Andrzej Kopiczyński, Ewa Dałkowska, Zdzisław Mrożewski Niechcicowie żyją sprawami swoich dzieci. Agnieszka, która przyjechała na wakacje do Serbinowa, otrzymuje list od swego ukochanego wzywający ją do powrotu do Lozanny. Bogumił rozumie, że traci córkę, dla której marzył o innym losie. Agnieszka wychodzi za mąż za Marcina i wraz z nim przenosi się do Brukseli. Wkrótce jednak, ku radości Barbary i Bogumiła, znów odwiedza dom rodzinny. Tomaszek zaś kradnie, pije, nie uczy się, przysparzając rodzicom kłopotów i zmartwień. 12:05 JANOSIK - ODC. 6/13 - WOREK TALARÓW Serial przygodowy, 44 min, Polska, 1973 Reżyseria: Jerzy Passendorfer Scenariusz: Tadeusz Kwiatkowski Zdjęcia: Stefan Pindelski Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Marek Perepeczko, Ewa Lemańska, Czesław Jaroszyński, Marian Kociniak, Mieczysław Czechowicz, Bogusz Bilewski, Witold Pyrkosz, Jerzy Cnota, Janusz Kłosiński, Janusz Bukowski, Lech Ordon, Cezary Julski Hrabia i murgrabia, stwierdziwszy, że zamkowa kasa jest pusta, nakładają na wieś nowe podatki. Zrozpaczeni chłopi błagają Janosika o pomoc. Janosik przeznacza część zbójeckich talarów na pomoc dla wsi. Wysyła do wsi dwóch zbójników z workiem talarów przeznaczonych na opłacenie kontrybucji. Po drodze między zbójnikami dochodzi jednak do bójki: jeden zabija drugiego i zamierza uciec z pieniędzmi. Niestety, zostaje schwytany przez murgrabiego, który odbiera mu talary i wysyła do wsi z workiem kamieni zamiast pieniędzy. O całym wydarzeniu dowiaduje się Jonosik. 13:00 STUDIO KULTURA - ROZMOWY - RAFAŁ WIŚNIEWSKI Dysk./wywiad/debata, 10 min, Polska, 2019 Wykonawcy: Małgorzata Nieciecka - Mac (prowadzący) Przed nami II odsłona Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Europy Środkowo - Wschodniej Eufonie, stworzonego przez Narodowe Centrum Kultury. Gościem programu jest dyrektor NCK, a jednocześnie dyrektor festiwalu EUFONIE - Rafał Wiśniewski. 13:20 AC/DC: RECYDYWA ROCKA (AC/DC: DIRTY DEEDS) Film dokumentalny, 65 min, USA, 2014 Reżyseria: Tom O'Dell Film opowiada historię jednego z największych zespołów rockowych. AC/DC miało jedną misję - zalać świat bezpretensjonalnym, prawdziwym rockandrollem. W ciągu kilku lat muzycy przenieśli się z kameralnych australijskich scen na wypełnione po brzegi stadiony całego świata. Ich album z 1980 roku "Back in Black" jest wciąż jednym z najlepiej sprzedających się. Takich rzeczy dokonać mogła tylko supergrupa, jaką niewątpliwie jest AC/DC. 15:30 W DOMU Film obyczajowy, 40 min, Polska 1975 Scenariusz i reżyseria: Andrzej Barański Zdjęcia: Tomasz Tarasin Muzyka: Zygmunt Konieczny Aktorzy: Hanna Bedryńska, Zygmunt Zintel, Gilbert Nsangata, Alicja Sobieraj, Ewa Zdzieszyńska, Stefan Paska, Kazimierz Wichniarz, Wanda Ostrowska Skłaniająca do refleksji opowieść osadzona w realiach Polski za czasów głębokiej komuny. Film pokazuje szare, prowincjonalne miasteczko, gdzie wieje nudą i beznadziejnością. Senna, spokojna miejscowość ożywa na moment, gdy na rynku pojawia się rozklekotany pekaes, przywożący podróżnych z wielkiego miasta. Jeszcze jednym widomym łącznikiem prowincji ze światem jest listonosz roznoszący długo wyczekiwane listy. W miasteczku wszyscy się znają, wiedzą o swoich rodzinnych problemach, zazdroszczą cudzego szczęścia. Stosunki międzysąsiedzkie najłatwiej podtrzymuje się, wystając godzinami w oknie mieszkania. Przechodzący ulicą zawsze zagadnie, przekaże nowinę czy ważną wiadomość. Z ożywionych kontaktów okienno - ulicznych można się dowiedzieć, kto się ożenił i, że na weselu nie było kompletnie nic do jedzenia - tylko wódka - a także kto właśnie bije świniaka i z pewnością dostanie się swojską kiełbasę, albo gdzie można kupić dolary czy choćby bony na dżinsy w Peweksie. Twórca filmu Andrzej Barański (rocznik 1941) urodził się w niewielkim miasteczku, w Pińczowie. Zaczynał wyższą edukację od Politechniki Śląskiej w Gliwicach, potem studiował reżyserię w łódzkiej filmówce. Zanim zaistniał na ekranie, pisał sztuki dla teatru studenckiego. Zdobył przede wszystkim uznanie jako reżyser filmowy i scenarzysta, tworząc filmy ciepłe, liryczne, przedstawiające swojskie obrazy z życia polskiej prowincji. Taka właśnie jest, wyciszona i nostalgiczna, telewizyjna produkcja "W domu", zawierająca wątki autobiograficzne. Film zdobył kilka nagród: za debiut reżyserski w kategorii filmu telewizyjnego na festiwalu gdyńskim, Złoty Koziołek w Lublinie dla najlepszego filmu telewizyjnego oraz Złoty Ekran (przyznawany przez pismo "Ekran") za scenariusz i reżyserię. Bohaterowie tej opowieści to starsze małżeństwo, które reżyser przedstawia w sposób wyrozumiały i ciepły. Nie szydzi z nich, raczej odnosi się z szacunkiem do rodziców, którzy poświęcają się bezgranicznie jedynakowi. On pracuje w biurze, ona zajmuje się domem. Ich skromne, monotonne życie sprowadza się do pracy, regularnego słuchania audycji radiowej "Wędrówki muzyczne po kraju" i niekończących się starań o zabezpieczenie bytu syna. Rodzice żyją tylko problemami studiującego w Łodzi Rysia. Piszą do niego listy, wysyłają paczki z domowymi ciasteczkami i smalcem, przekazują okazją choćby kilogram cukru, pastę do zębów i mydełko toaletowe, bo przecież jemu wszystko się przyda. Do tego dochodzi, oczywiście, regularna wysyłka ze skromnej pensji przekazów pieniężnych, zwłaszcza że jedzenie w studenckiej stołówce ostatnio się popsuło. W rodziców wstępują nowe siły, gdy otrzymują list z wiadomością, że Rysio przyjeżdża do domu. Zaczynają się gorączkowe przygotowania do przyjęcia tak ważnego gościa. 16:25 DIABŁY, DIABŁY Film psychologiczny, 81 min, Polska 1991 Scenariusz i reżyseria: Dorota Kędzierzawska Zdjęcia: Zdzisław Najda Aktorzy: Danuta Szaflarska, Monika Niemczyk, Jerzy Łapiński, Krzysztof Plewka, Paweł Chwedoruk, Grzegorz Karabin, Maria Szoma, Wiesław Szoma, Justyna Ciemny Spokój małego, sennego miasteczka, zamieszkanego przez ludzi, których życie wypełniają rodzina, dom, praca, szkoła, kościół, zakłóca przyjazd cygańskiego taboru. Cyganie niepokoją, ale też budzą ciekawość. System wartości i przyzwyczajenia mieszkańców miasteczka są zupełnie inne od życia cygańskiego - pełnego radości, spontanicznego, otwartego i tejemniczego zarazem. Szczególne wrażenie przybysze wywierają na Małej, trzynastoletniej bohaterce filmu. Wkrótce bardzo mocno się do nich przywiąże, a szczególne miejsce w jej duszy zajmie cygański chłopiec. Miejscowa społeczność podchodzi jednak nieufnie do wszystkiego co inne i obce. Dlatego też Cyganie muszą zostać wypędzeni. 18:00 LEGENDY POLSKIEGO TEATRU - NIE ODCHODŹ. 12 WSPOMNIEŃ O KALINIE JĘDRUSIK Film dokumentalny, 57 min, Polska, 1992 Scenariusz: Tadeusz Pawłowicz Zdjęcia: Wiesław Dobrowolski, Tadeusz Roman "Była zjawiskiem niezwykłym. Należała do tych kobiet, które prowadząc życie całkowicie jawne, otwarte, niepoddane żadnym kłamstwom, noszą w sobie jakąś tajemnicę. Pochylała się nad każdą ludzką troską." - Tak mówi o Kalinie Jędrusik Gustaw Holoubek. Jeden z dwunastu przyjaciół i znajomych, na wspomnieniach których opiera się film. Daniel Olbrychski, Edward Dziewoński, Agnieszka Osiecka, Andrzej Łapicki, Alina Janowska, Janusz Morgenstern, Jeremi Przybora, Halina Szopska, Tadeusz Pluciński, Krzysztof Kąkolewski i Adam Hanuszkiewicz opowiadają o Kalinie jako osobie prywatnej i jako aktorce. Każda z tych osób w inny sposób ją zapamiętała. Wszyscy jednak podkreślają, że była kobietą nieprzeciętną, wyjątkowo barwną, ekscentryczną, a przy tym bardzo ciepłą i otwartą. 20:30 PANORAMA KINA POLSKIEGO - REZERWAT Film obyczajowy, 100 min, Polska, 2007 Reżyseria: Łukasz Palkowski Scenariusz: Łukasz Palkowski, Marcin Kwaśny Zdjęcia: Paweł Sobczyk Muzyka: Sebastian Krajewski Aktorzy: Marcin Wilczyński, Sonia Bohosiewicz, Grześ Palkowski, Artur Dziurman, Tomasz Karolak Słodko - gorzka opowieść o mieszkańcach stołecznej Pragi. Ta historia została pokazana z punktu wiedzenia lokatorów pewnej kamienicy. Fotograf Marcin Wilczyński (Marcin Kwaśny), po rozstaniu z dziewczyną, musi szukać nowego lokum. Wkrótce wprowadza się do starej, zniszczonej kamienicy na Pradze, gdzie wynajmuje mieszkanie. Właściciel budynku (Krzysztof Janczar) zleca mu wykonanie serii zdjęć ilustrujących fatalny stan posesji. Fotografując sąsiadów i miejsca wokół kamienicy, Marcin przekonuje się, jak bardzo inny jest świat, do którego trafił zrządzeniem losu. Wszystko zaczyna go tu fascynować i ciekawić. W bliższym poznaniu sąsiadów, zrozumieniu ich mentalności i nawiązaniu z nimi przyjaźni, pomoże mu nastoletni rudzielec Grzesiek, który na razie go prześladuje i uprzykrza mu życie. Uciekając przed rozgniewanym Marcinem, chłopak wpada pod samochód i trafia do szpitala. Tu Marcin spotyka matkę nastolatka i poznaje o nim smutną prawdę. Do kamienicy wprowadza się także fryzjerka Hanka B. (Sonia Bohosiewicz), którą fotograf jest zauroczony. Przez to naraża się jednak mieszkającemu u niej porywczemu kryminaliście Ryśkowi (Tomasz Karolak). Ostatecznie dzięki Marcinowi Hanka pozna swoją wartość i poczuje się naprawdę piękną kobietą. To tylko początek całej serii wydarzeń, które kompletnie odmienią dotychczasowe życie Marcina. 22:15 ANTYFONIE - MATEUSZ WYSOCKI/PAWEŁ PAIDE DUNAJKO Film dokumentalny, 22 min, Polska, 2019 Reżyseria: Andrzej Załęski Scenariusz: Jacek Staniszewski, Andrzej Załęski Wydawałoby się, że Mateusz Wysocki i Paweł Paide Dunajko działają na odległych muzycznych biegunach, tymczasem to, co ich łączy, to dub, rytm i przede wszystkim wspólne projekty wydawnicze o konceptualnych ambicjach. Mateusz Wysocki to twórca i spiritus movens projektu Pawlacz Perski, który zadebiutował jako netlabel, by następnie przekształcić się z czasem w wytwórnię kasetową. Wysocki jest jednocześnie flagowym artystą pojawiającym się w składzie wykonawców wydawanych na Pawlaczu, a sam nagrywa jako Fischerle. Paweł Paide Dunajko to DJ i niezależny promotor kultury i stylistyki footwork w Polsce i na świecie. Jest także współautorem kompilacji muzycznych z gatunku dub techno i muzyki eksperymentalnej. W 2010 roku, zainspirowany pierwszymi footworkowymi wydawnictwami Planet Mu, rozpoczął w radio - alternatorze serię podcastów promujących muzykę z Chicago, inicjując falę zainteresowania juke/footwork w Polsce. Do roku 2016 jako współzałożyciel Polish Juke promował polskich producentów footworkowych i tancerzy. Od 2016 roku prowadzi własny label kasetowy outlines, skupiając się na eksperymentalnej odsłonie footworka i tempa 160 BPM. 22:50 WIĘCEJ NIŻ FIKCJA - ZDJĘCIE W MINUTĘ (SUBITO INSTANT PHOTOGRAPHY) Film dokumentalny, 78 min, Szwajcaria, 2018 Reżyseria: Peter Volkart Polaroid wynaleziony przez Edwina Landa odcisnął piętno na pokoleniach artystów oraz fotografów i nawet dzisiaj w czasach dominacji cyfrowej fotografii stanowi źródło wyjątkowych chwil. Film w artystycznym montażu opowiada historię stojącą za polaroidem, a ponadto przedstawia: archiwalne skarby, artystyczne fotografie, ujęcia zarówno amatorskie, jak i reklamowe. Całość dopełnia komentarz z punktu widzenia filozofii sztuki. 00:20 SPRAWA MORANTA (BREAKER MORANT) Dramat historyczny, 102 min, Australia, 1980 Reżyseria: Bruce Beresford Scenariusz: Jonathan Hardy Zdjęcia: Donald Mcalpine Muzyka: Phil Cunneen Aktorzy: Chris Haywood, Bryan Brown, Edward Woodward, Charles Tingwell, John Waters Akcja filmu toczy się w Afryce Południowej w czasie II wojny burskiej na początku XX wieku (1901). Australijski kontyngent wojskowy pod wodzą porucznika Moranta, uczestniczy w wojnie przeciw Burom, stosując ich metody. Kiedy nadchodzi pokój, trzej oficerowie zostają oskarżeni o zabicie siedmiu jeńców burskich i misjonarza niemieckiego. Proces ten jest procesem pokazowym - ma udowodnić dobrą wolę walczących Anglików. W związku z tym prawa oskarżonych do obrony są znacznie ograniczane. 04:15 TAŚMY KULTURY - EKSPLOZJA RADOŚCI Artystyczne/estradowe (widowisko), 11 min, Polska, 2018 Czym jest radość - każdy czuje. A eksplozja? Gwałtowne wydzielenie dużych ilości energii, któremu towarzyszy zwykle nagły wzrost temperatury i ciśnienia oraz emisja promieniowania. I wszystko jasne. 04:35 SCENA ALTERNATYWNA - BARTOSZ WEBER & VTR - A COLLECTION OF TUNES TO DANCE TO Magazyn, 23 min, Polska, 2019 Reżyseria: Joanna Makowska Wykonawcy: Bartosz Weber, Wiktor Podgórski Weber / VTR to projekt dwóch osób - muzyka i artysty wizualnego, którzy zaprezentują materiał z albumu "A Collection of Tunes to Dance To". Razem celują w ambitną muzykę taneczną pełną psychodelii, skomplikowanych, acz tanecznych rytmów. Bartosz Weber - muzyk, kompozytor, producent, założyciel i współzałożyciel grup Baaba i Slalom, członek Mitch & Mitch, Warszawskiej Orkiestry Rozrywkowej, stowarzyszenia Lado ABC. Wiktor Podgórski (VTR), znany jest ze współpracy z Miłoszem Pękalą, Hubertem Zemlerem i produkcji teatralnych. W swoich animacjach synchronizuje obraz z muzyką.