TVP Kultura Czwartek, 21.11.2019 08:40 LAWA Dramat, 129 min, Polska 1989 Scenariusz i reżyseria: Tadeusz Konwicki Zdjęcia: Piotr Sobociński Muzyka: Zygmunt Konieczny Wyk. Gustaw Holoubek, Henryk Bista, Andrzej Łapicki, Jolanta Piętek - Górecka, Artur Żmijewski, Teresa Budzisz - Krzyżanowska, Edward Lubaszenko, Maja Komorowska, Gustaw Lutkiewicz, Jan Nowicki, Piotr Fronczewski, Arunas Smailys i inni Po "Dziady" sięgali najwybitniejsi polscy twórcy. Powstawały przedstawienia, o których głośno było w Polsce, a nawet poza jej granicami. Nigdy jednak nie pokuszono się o przeniesienie Mickiewiczowskiego dramatu na ekran. Jako pierwszy swoją wizję "Dziadów" w wersji filmowej postanowił przedstawić znany polski pisarz i reżyser Tadeusz Konwicki, związany swoją twórczością z Wilnem i Wileńszczyzną. "Tadeusz Konwicki wpadł na pomysł niesłychany. Fascynujący, a zarazem zwariowany, karkołomny" - donosił w marcu 1988 roku Tygodnik Kulturalny. Mmało kto wówczas wierzył w powodzenie tak ryzykownego przedsięwzięcia, uważano je za czyste szaleństwo. "Lawa", której premiera odbyła się 6 listopada 1989 roku, stała się wydarzeniem w świecie artystycznym. Jeszcze w tym samym roku na moskiewskim festiwalu film został wyróżniony Nagrodą Międzynarodowej Federacji Dyskusyjnych Klubów Filmowych. Rok później na XV Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych Tadeusz Konwicki odbierał specjalną nagrodę jury za twórczą interpretację "Dziadów". W swoim dramacie reżyser ukazał także czasy współczesne, świat XX wieku, obraz Warszawy z Pałacem Kultury i Nauki, tłumy podczas spotkania z papieżem, a także okrutne wspomnienia II wojny światowej (getto, Katyń). Konrada przedstawił w dwóch postaciach, jako młodzieńca (tę rolę zagrał debiutant Artur Żmijewski) oraz człowieka dojrzałego, obarczonego doświadczeniami tego wszystkiego, co zdarzy się później, człowieka, który zna przeznaczenie swego narodu. W roli Konrada w starszym wieku wystąpił Gustaw Holoubek. Jego monolog - jak pisali krytycy - to najwyższy poziom gry aktorskiej. Obok wielu gwiazd polskiego kina i teatru pojawił się również litewski aktor Arunas Smailys. W 1982 roku ukończył Wydział Aktorski Konserwatorium Wileńskiego. Od lat związany jest z Teatrem Akademickim w Wilnie. Zadebiutował tytułową rolą w filmie telewizyjnym zrealizowanym według opery "Faust". Po projekcji "Lawy" w Moskwie otrzymał sporo pochwał. 11:00 NOCE I DNIE - ODC. 12/12 - A POTEM NASTĄPI NOC Serial obyczajowy, 56 min, Polska 1977 Scenariusz i reżyseria: Jerzy Antczak Zdjęcia: Stanisław Loth, Grzegorz Kędzierski Muzyka: Waldemar Kazanecki Aktorzy: Jadwiga Barańska, Barbara Rachwalska, Zbigniew Koczanowicz, Wanda Łuczycka, Janina Traczykówna, Jan Nowicki, Beata Tyszkiewicz, Andrzej Szczepkowski, Jerzy Kamas i inni Życie Barbary płynie spokojnie i monotonnie. Kaliniec wydaje się sielską wyspą, którą ominą burze wojny rozpoczętej w sierpniu 1914 roku. Wojska rosyjskie opuszczają miasteczko, przychodzą Prusacy. Gdy wydaje się, że to już koniec zawieruchy, na przedmieścia Kalińca wracają jednak Kozacy. Dowódca niemiecki każe rozstrzelać kilkudziesięciu zakładników, zabiera z wojskiem kilkuset, a miasto ogarnia pożar wzniecony przez Prusaków. W tłumie uciekinierów Barbara wraz ze służącą Julką odbywa dramatyczną wędrówkę, przejęta strachem o los własny i najbliższych. 12:05 JANOSIK - ODC. 9/13 - POBÓR Serial przygodowy, 44 min, Polska, 1973 Reżyseria: Jerzy Passendorfer Scenariusz: Tadeusz Kwiatkowski Zdjęcia: Stefan Pindelski Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Marek Perepeczko, Ewa Lemańska, Czesław Jaroszyński, Marian Kociniak, Mieczysław Czechowicz, Bogusz Bilewski, Witold Pyrkosz, Jerzy Cnota, Janusz Kłosiński, Janusz Bukowski, Lech Ordon, Cezary Julski Pobór do armii austriackiej obejmuje wprawdzie synów wszystkich chłopów, ale w praktyce trafiają tam tylko ci z biednych rodzin. Bogaci górale mogą bowiem dzięki łapówkom uchronić swych synów od służby w cesarskich szeregach. Ale i na tę niesprawiedliwość Janosik znajduje sposób: porywa pachołków szlacheckich i wymienia ich za biedaków powołanych do wojska. 13:20 PIANO Film dokumentalny, 40 min, Polska, 2015 Reżyseria: Vita Maria Drygas Scenariusz: Vita Maria Drygas Zdjęcia: Vita Maria Drygas Uratowane przez studentkę konserwatorium pianino, które miało wzmocnić konstrukcję barykady na ukraińskim Majdanie, stało się uczestnikiem i symbolem rewolucji. Instrument połączył losy bohaterów filmu, z których każdy stanął wobec innego wyboru, chcąc z godnością zając należne mu miejsce w dramatycznym konflikcie. Wkrótce pianino zjednoczyło też protestujących na Majdanie, którzy wspólnie, nie bacząc mróz i śnieg, w dzień i w nocy śpiewali hymn Ukrainy i poruszające pieśni ludowe. Instrument okazał się groźniejszy niż butelki z koktajlami Mołotowa. Władza nazwała grających "pianoekstremistami". 14:15 HOTEL POD RÓŻAMI - KONCERT GALOWY 27. PRZEGLĄDU PIOSENKI AKTORSKIEJ WE WROCŁAWIU Koncert, 55 min, Polska, 2006 Reżyseria: Jerzy Bielunas Scenariusz: Jerzy Bielunas Wykonawcy: Anna Maria Jopek, Jolanta Fraszyńska, Maciej Maleńczuk, Katarzyna Groniec, Wojciech Kościelniak, Agnieszka Matysiak, Zbigniew Zamachowski, Jacek Bończyk, Maria Peszek, Adam Nowak, Kinga Preis Koncert galowy 27. Przeglądu Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu w wykonaniu wybitnych artystów (Anna Maria Jopek, Zbigniew Zamachowski, Kinga Preis, Katarzyna Groniec, Maciej Maleńczuk). W koncercie prowadzonym przez Macieja Stuhra zostaną przypomniane utwory mistrzów polskiej poezji i piosenki, od Juliana Tuwima, przez Jeremiego Przyborę i Jerzego Wasowskiego, po Agnieszkę Osiecką i Wojciecha Młynarskiego. 15:20 PRZEKŁADANIEC Komedia science fiction, 35 min, Polska, 1968 Reżyseria: Andrzej Wajda Scenariusz: Stanisław Lem Zdjęcia: Wiesłwa Zdort Muzyka: Andrzej Markowski Aktorzy: Bogumił Kobiela, Ryszard Filipski, Tadeusz Pluciński, Anna Prucnal, Jerzy Zelnik, Piotr Wysocki Zrealizowana pod koniec lat 60. nowela filmowa opowiada o wydarzeniach rozgrywających się w przyszłości, u progu XXI wieku. Scenariusz napisał specjalista od utworów fantastyczno - naukowych i groteskowych, Stanisław Lem. Od premiery "Przekładańca" minęło kilkadziesiąt lat, w tym czasie medycyna zrobiła ogromny postęp. Dziś transplantacje organów ludzkich są powszechne i nikogo nie zaskakują. To, co niegdyś wydawało się czystą fantazją, stało się rzeczywistością. Przed laty groteska filmowa w reżyserii Wajdy wzbudziła sporo emocji, zdobyła uznanie krytyki, a potwierdzeniem sukcesu były liczne prestiżowe nagrody i wyróżnienia, m.in. Komitetu ds Radia i Telewizji oraz Medal Specjalny na festiwalu filmów fantastycznych w Sitges w Hiszpanii. Z ogromnym powodzeniem opowieść science fiction przeszła przez ekrany telewizji w Europie. Bohaterem filmu jest kierowca rajdowy, Richard Fox (znakomita rola Bogumiła Kobieli). Wielokrotny medalista, zdobywca wielu nagród odnosi sukcesy wraz ze swym bratem, Thomasem, który świetnie się sprawdza w roli pilota. Udział w kolejnym ważnym rajdzie samochodowym kończy się tragicznie. Bracia ulegają groźnemu wypadkowi i z poważnymi obrażeniami trafiają do kliniki prowadzonej przez genialnego doktora (Jerzy Zelnik), specjalizującego się w przeszczepach ludzkich organów. Ofiary tragicznej katastrofy zostają poddane skomplikowanym operacjom. Niestety, obydwu mężczyzn nie udaje się ocalić. Doktor ratuje życie jedynie Richardowi, który, jak się okazuje, ma przeszczepionych wiele organów Thomasa. Gdy żona zmarłego próbuje uzyskać należne jej odszkodowanie od towarzystwa ubezpieczeniowego, wybucha skandal. Firma postanawia wypłacić zaledwie 30 procent całej sumy, uzasadniając decyzję tym, że pochowano jedynie część zmarłego. Reszta narządów Thomasa "żyje" i normalnie funkcjonuje w ciele jego brata. Richard, któremu również należy się odszkodowanie, postanawia wyegzekwować pieniądze od firmy ubezpieczeniowej, angażując adwokata (Ryszard Filipski). Sprawa okazuje się bardzo trudna. Tymczasem dochodzi do kolejnego tragicznego wypadku podczas rajdu. Ginie osiem osób przebywających na trasie wyścigu, wśród nich wdowa po Thomasie. Richardowi znów udaje się przeżyć groźną kolizję dzięki interwencji genialnego chirurga. "Poskładany" z narządów ofiar wypadku rajdowiec ma już niewiele własnych części. 16:10 PAU CASALS - SIŁA MILCZENIA (CASALS: THE POWER OF SILENCE/PAU, LA FORCA D'UN SILENCI) Film biograficzny, 97 min, Hiszpania, 2017 Reżyseria: Manuel Huerga Aktorzy: Joan Pera, Nao Albet, Carme Sansa Pablo Casals, znany również jako Pau Casals(1876 - 1973), był największym wiolonczelistą swoich czasów. Urodzony w Katalonii, uważany jest za założyciela hiszpańskiej szkoły wiolonczelistyki. Był również kompozytorem i dyrygentem. W 1939 roku, prześladowany przez Franco, opuścił Hiszpanię i osiedlił się w Prades we Francuskich Pirenejach. Z jego inicjatywy, własnie tam, w latach 1950 - 1968 odbywały się festiwale, poświęcone muzyce Bacha. W 1956 roku wyjechał do Portoryko, skąd pochodziła jego matka, gdzie nadal organizował festiwale. W tym czasie skomponował m. in. hymn pokoju dla ONZ. Film opowiada o jego życiu "na obczyźnie", o niesamowitym poświęceniu się samej muzyce i o przeciwstawianiu się dyktaturom generała Franco czy Hitlera. Nigdy nie było mu dane wrócić do ojczyzny. 18:00 DOKUMENT TYGODNIA - NEON Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2013 Reżyseria: Eric Bednarski Scenariusz: Eric Bednarski Zdjęcia: Jacek Knopp, Andrzej Wojciechowski, Tomasz Król, Michał Pałka-Keff Muzyka: Daniel Bloom Tematem filmu jest historia warszawskich neonów, reliktów okresu PRL - u. Film ukazuje ich funkcjonowanie jako elementu miejskiej architektury zaczerpniętego z kapitalistycznego świata konsumpcji, który został wprowadzony do socjalistycznej rzeczywistości by stworzyć iluzję i fasadę dla szarości, biedy i zapóźnienia gospodarczego. W filmie oprócz zdjęć realizowanych współcześnie, w tym wywiadów z twórcami neonów, architektami, historykami sztuki i varsavianistami, wykorzystany jest niezwykle bogaty filmowy i fotograficzny materiał archiwalny, m.in. ze zbiorów Telewizji Polskiej. 20:35 CZWARTKOWY KLUB FILMOWY - PO GODZINACH (AFTER HOURS) Komediodramat, 93 min, USA 1985 Reżyseria: Martin Scorsese Scenariusz: Joseph Manion Występują: Griffin Dunne, Rosanna Arquette, Verna Bloom, Thomas Chong, Cheech Marin, Linda Fiorentino, Teri Garr, John Heard i inni Uhonorowany nagrodą za reżyserię na festiwalu w Cannes w 1986 roku film Martina Scorsese, który zdecydował się wziąć na warsztat cenariusz debiutanta, 26 - letniego Josepha Maniona. Akcja filmu rozgrywa się w Nowym Jorku - mieście, w którym reżyser wychował się i które kocha tak samo jak jego kolega po fachu, Woody Allen. Scorsese chętnie oprowadza widzów po zakamarkach tej wielkiej metropolii, budzącej swym ogromem i różnorodnością zarówno podziw, jak i grozę. Początek opowieści o nocnych perypetiach młodego informatyka bankowego, który poszukiwaniu romantycznej przygody zawędrował do nowojorskiego SoHo, zapowiada komedię. Potwierdzają to błyskotliwe, pełne humoru dialogi, zabawne zdarzenia, wartkie tempo. Z czasem film nabiera charakteru sennej halucynacji. Wprawdzie wszystkie ukazane na ekranie wydarzenia pozostają prawdopodobne, ale niezwykłe staje się ich nagromadzenie. Pokonanie jednej przeszkody nie uwalnia od zagrożenia, lecz je potęguje. Osaczony bohater, niezależnie od dokonanego wyboru, jest coraz bardziej bezbronny i samotny. Paul Hackett, pracownik działu komputerowego jednego z nowojorskich banków, wiedzie monotonne życie. Aby przełamać znudzenie i samotność, nawiązuje w barze rozmowę z przypadkowo poznaną Marcy Franklin. Wspólnota zainteresowań sprawia, że dziewczyna daje mu swój numer telefonu. Krótko przed północą Paul decyduje się zadzwonić do Marcy i zostaje zaproszony do jej przyjaciółki, rzeźbiarki Kiki Bridges, mieszkającej w dzielnicy cyganerii SoHo. Taksówkarz wiezie Paula na miejsce w tak szalonym tempie, że wiatr wywiewa klientowi przez okno ostatni 20 - dolarowy banknot. W drzwiach wita go Kiki, przepraszając za chwilową nieobecność Marcy i prosząc o pomoc w ukończeniu rzeźby z masy papierowej. Kiedy wraca Marcy, Paul dostrzega na jej ciele liczne ślady oparzeń. Doszedłszy do wniosku, że znajomość nie rokuje długiego żywota, Paul wychodzi. Chce wrócić metrem do domu, nie ma jednak dość drobnych na bilet, bo właśnie zmieniły się cenniki. Wygląda na to, że utknął w SoHo przynajmniej do rana. Nawet nie przypuszcza, jak niecodzienna to będzie dla niego noc - dziwna, absurdalna, niebezpieczna, przerażająca. 22:45 SCENA KLASYCZNA - CHÓR RONDO Koncert, 36 min, Polska, 2019 W kolejnym odcinku wystąpi zespół wokalny Rondo, który powstał w 2006 roku. Tworzą go miłośnicy śpiewu, absolwenci Szkoły Muzycznej I st. im. Grażyny Bacewicz we Wrocławiu, byli członkowie chóru dziecięcego Con Brio, a obecne studenci i absolwenci wrocławskich uczelni oraz uczniowie liceów. Zespół do tej pory zespół nagrał dwie płyty: "Rondo kolęduje" oraz "Musica grata Deo". Kierownikiem muzycznym zespołu jest Małgorzata Podzielny, absolwentka Akademii Muzycznej we Wrocławiu oraz Podyplomowych Studiów Chórmistrzostwa w Bydgoszczy. Uznawana jest za specjalistkę od kreowania brzmienia chórów dziecięcych i młodzieżowych. W 2014 roku ukazała się jej książka pt. "Kształtowanie postawy artystycznej młodego chórzysty", wydana przez Akademię Muzyczną we Wrocławiu. Zespół wokalny Rondo w Scenie Klasycznej zaśpiewa utwory z różnych epok. Będzie Mikołaj Gomółka, Claudio Monteverdi, Heinrich Schutz, Edward Grieg, Stanisław Moniuszko, a także tradycyjna pieśń góralska "Idzie dysc" oraz "Punapaula" Jukki Linkoli i "And So It Goes" Billego Joela. 23:35 PORTRETY - BJORK (BJORK!) Film dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2015 Reżyseria: Hannes Rossacher, Tita Von Hardenberg Scenariusz: Tita Von Hardenberg Zdjęcia: Alexander Seidenstücker Film jest atrakcyjnym pod względem faktograficznym i wizualnym portretem tej niezwykle emocjonalnej i empatycznej artystki, która stała się ikoną współczesnej popkultury. Oglądamy nie tylko wywiady z piosenkarką, tłumaczącą sens uprawianej przez siebie stylistyki. Poznajemy także opinie innych na jej temat, w tym dziennikarzy, znawców muzyki i fanów, ale przede wszystkim zanurzamy się w nietuzinkowy świat obrazów Björk, przypominając sobie bogate uniwersum jej teledysków. Tym samym mamy szansę wniknąć w niezwykle oryginalny makroksomos jej artystycznej wyobraźni. (docsag.pl) 03:20 KINO NOCNE - WSZYSTKIE NIEPRZESPANE NOCE Film dokumentalny, 103 min, Polska, 2017 Reżyseria: Michał Marczak Zdjęcia: Maciej Twardowski Muzyka: Jan Pasemann Jak wygląda miłość wśród dzisiejszych dwudziestoparolatków? Na czym polega intymność w dobie Google Glass? Odpowiedzi na te i inne pytania postaramy się uzyskać dzięki śledzeniu trójki studentów ASP. Michał, Krzysiek i Oliwia prowadzą barwne życie towarzyskie i uczuciowe. Z ich szczerych wyznań postaramy się stworzyć kronikę wypadków miłosnych, katalog marzeń, lęków i frustracji rządzących ich życiem. Pokolenie, traktowane w polskim kinie po macoszemu, redukowane do roli dostarczyciela tabloidowych sensacji, zasługuje, by dostrzec w nim partnera. Rozkosz zauroczenia i ból rozstania są uniwersalne, lecz najbardziej intensywnie oddziałują na naszą psychikę, gdy są smakowane po raz pierwszy. Młodość bohaterów jest ich atutem i przekleństwem, jej entuzjazmowi towarzyszy dyskomfort braku życiowego doświadczenia. Dzielące nas od bohaterów kilka lat różnicy pozwoli spojrzeć na ich problemy jednocześnie z dystansem i pełnym zrozumieniem. Opowieść o współczesnych "niewinnych czarodziejach" wymaga użycia całkiem nowego zestawu zaklęć. Dlatego właśnie planujemy zastosowanie szeregu rozwiązań technicznych, które pozwolą jak najgłębiej wniknąć w psychikę bohaterów, poznać ich myśli i wewnętrzne przeżycia. Przede wszystkim pragniemy jednak, by niczym we "Fragmentach dyskursu miłosnego" Rolanda Barthesa zakochany zabrał głos i przemówił. Obiecujemy uważnie wsłuchać się w każde jego słowo.