TVP Kultura Wtorek, 26.11.2019 08:25 STUDIO KULTURA - ROZMOWY - LESZEK ENGELKING Dysk./wywiad/debata, 9 min, Polska, 2019 Wykonawcy: Piotr Gociek (prowadzący) "Księga pocałunków" to tytuł obszernego wyboru wierszy czeskiego noblisty Jaroslava Seiferta. Autorem przekładu, wyboru i bardzo obszernego posłowia jest gość programu Leszek Engelking. 08:40 DRUCIANE OPRAWKI Film animowany, 13 min, Polska, 2014 Reżyseria: Bartosz Kędzierski Scenariusz: Bartosz Kędzierski Zdjęcia: Krzysztof Opieka Muzyka: Piotr Dziubek Wykonawcy: Krzysztof Grębski, Beata Rakowska, Tobiasz Kędzierski Para staruszków Aniela i Konstanty wiodą spokojne życie we dwoje. Ona oddaje się robótkom ręcznym, on z wielkim zapałem pracuje nad pewnym wynalazkiem. Choć ich codzienność wydaje się nadzwyczaj uporządkowana w ich życiu wyraźnie czegoś brakuje. Zmiana, którą przyniesie niecodzienny wynalazek, pozwoli im na odkrycie zupełnie nowej perspektywy. Lalkowa animacja Bartosza Kędzierskiego to wzruszająca historia o samotności, tęsknocie i ludzkim przywiązaniu. (filmpolski.pl) 09:10 ZIEMIA I CIEŃ (LA TIERRA Y LA SOMBRA / LAND AND SHADE) Film fabularny kinowy, 93 min, Brazylia/Chile/Francja/Kolumbia/Holandia, 2015 Reżyseria: Cesar Augusto Acevedo Scenariusz: Cesar Augusto Acevedo Zdjęcia: Mateo Guzmn Aktorzy: Jos Felipe Crdenas, Haimer Leal, Edison Raigosa Alfonso to stary rolnik, który wrócił w rodzinne strony, aby zająć się poważnie chorym synem. 17 lat po opuszczeniu rodziny, chce na nowo ułożyć relacje z najbliższymi. Podczas jego nieobecności wiele się zmieniło. Rozległe plantacje trzciny cukrowej szczelnie otoczyły jego dom. Dawni sąsiedzi pracują ciężko dla plantatorów, bez zapłaty lub za marne grosze, harując w kurzu i skwarze. Pył i wszechobecny popiół wdzierają się w każdą szczelinę, wpadając do domów przez zamknięte okna. Szansą na poprawę warunków jest szybki wyjazd albo wspólny bunt przeciwko istniejącym regułom. Tyle że niełatwo będzie znaleźć odwagę oraz sprzymierzeńców. (źródło: wff.pl) 11:00 QUO VADIS? - ODC. 3/6 Serial kostiumowy, 47 min, Polska 2002 Scenariusz i reżyseria: Jerzy Kawalerowicz Zdjęcia: Andrzej J. Jaroszewicz Muzyka: Jan A. Kaczmarek Aktorzy: Paweł Deląg, Magdalena Mielcarz, Bogusław Linda, Michał Bajor, Jerzy Trela, Franciszek Pieczka, Krzysztof Majchrzak, Agnieszka Wagner, Małgorzata Pieczyńska, Danuta Stenka, Rafał Kubacki, Jerzy Nowak, Marta Piechowiak i inni Ursus sprowadza do Winicjusza Chilona. Przy tej okazji wychodzi na jaw zbrodnicza przeszłość sprzedajnego Greka, mimo to młodzieniec nadal wykorzystuje go do swoich spraw. Winicjusz prosi Ligię o wybaczenie, wyznaje jej miłość. Dziewczyna także go kocha, z czego zwierza się Kryspusowi, Piotrowi i Pawłowi z Tarsu. Apostoł Piotr zapewnia ją, że w tej miłości nie ma winy, lecz radzi, by unikała Winicjusza tak długo, dopóki jego serce nie otworzy się na prawdziwą wiarę. Dziewczyna opuszcza dom Kryspusa. Petroniusz jest szczęśliwy, odkrył bowiem Eunice i jej miłość. Krytykuje postawę chrześcijan. Winicjusz, spytany, czy chce przyjąć tę wiarę, stwierdza, że jest ona przeciwna jego naturze, a jednak pod wpływem Ligii zaczyna się zmieniać i poznawać nieznane mu dotąd wartości. Dzięki Chilonowi znów odnajduje Ligię. Prosi o jej rękę i Piotr apostoł błogosławi ich miłość. Tymczasem Neron opuszcza Rzym, którego zniszczenia pragnie, i udaje się do Ancjum. Żąda, by w podróży towarzyszyli mu Petroniusz z Winicjuszem. 12:00 JANOSIK - ODC. 12/13 - POBILI SIĘ DWAJ GÓRALE Serial przygodowy, 43 min, Polska 1973 Reżyseria: Jerzy Passendorfer Scenariusz: Tadeusz Kwiatkowski Zdjęcia: Stefan Pindelski Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Marek Perepeczko, Ewa Lemańska, Czesław Jaroszyński, Marian Kociniak, Mieczysław Czechowicz, Bogusz Bilewski, Witold Pyrkosz, Jerzy Cnota, Janusz Kłosiński, Janusz Bukowski, Lech Ordon, Cezary Julski Do wioski wkraczają oddziały wojsk austriackich i rozpoczynają grabież. Janosik wzywa na pomoc drugiego harnasia - Bardosa. Dochodzi jednak między nimi do pojedynku o piękną Marynę. Zbójnicy Bardosa napadają na wieś, mordują żołnierzy i pustoszą obejścia. Po powrocie Bardosa w górach dochodzi do następnego pojedynku - jeden z harnasiów musi odejść i ustąpić pola zwycięzcy. 13:00 STUDIO KULTURA - ROZMOWY - LESZEK ENGELKING Dysk./wywiad/debata, 9 min, Polska, 2019 Wykonawcy: Piotr Gociek (prowadzący) "Księga pocałunków" to tytuł obszernego wyboru wierszy czeskiego noblisty Jaroslava Seiferta. Autorem przekładu, wyboru i bardzo obszernego posłowia jest gość programu Leszek Engelking. 13:20 TRZY MIASTA, TRZY EPOKI: NOWY JORK 1951 ODC. 3 (BRIGHT LIGHTS, BRILLIANT MINDS: A TALE OF THREE CITIES: NEW YORK 1951 EP. 3) Film dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2014 Reżyseria: Julian Birkett 3 - odcinkowy miniserial dokumentalny przedstawiający historię trzech najciekawszych miast XX wieku. W tym odcinku przenosimy się do Nowego Jorku w 1951 roku. Przyglądamy się nowoczesnej architekturze tamtego okresu - Kwaterze głównej ONZ zaprojektowanej przez Oscara Niemeyera i Le Corbusiera, obserwujemy rozwój kultury konsumpcji, poznajemy Davida Ogilvy - "króla reklamy", Jacka Kerouaca - "ojca beatników", Theloniousa Monka mającego duży wpływ na rozwój jazzu czy abstrakcjonistę Jacksona Pollocka. 14:15 SZLAKIEM KOLBERGA - OLAF DERIGLASOFF Film dokumentalny, 21 min, Polska, 2019 Reżyseria: Grzegorz Jankowski Scenariusz: Michał Pietrusiewicz W tym odcinku w podróż wyrusza Olaf Deriglasoff, polski gitarzysta, basista, muzyk sceny niezależnej, kompozytor, autor tekstów, aranżer i producent muzyczny. 14:50 JEST SPRAWA Komedia, 84 min, Polska 2002 Reżyseria: Olaf Lubaszenko Scenariusz: Leszek Malinowski Zdjęcia: Tomasz Wert Muzyka: Jarosław Barów Aktorzy: Joanna Kurowska, Leszek Malinowski, Krzysztof Kowalewski, Jarosław Gruda, Tomasz Sapryk, Michał Malinowski, Tadeusz Huk, Stefan Friedman, Bohdan Łazuka, Olaf Lubaszenko Osadzona w popegeerowskich realiach komedia obyczajowa, pełna zabawnych sytuacji, ciepłego humoru. Jest to filmowa wersja znanego z Dwójki serialu "Skarb sekretarza". Wieś Piaski na Pomorzu. Tysiące hektarów ziemi leży odłogiem, większość mieszkańców jest bez pracy i próbuje jakoś przeżyć, stosując zasady handlu wymiennego, w którym najistotniejszym towarem są ryby nielegalnie łowione w pobliskim jeziorze. Wójt gminy Piaski jest bezradny wobec tej sytuacji, ma zresztą mnóstwo innych zmartwień, a do tego jeszcze musi się przygotować na przyjęcie delegacji z niemieckiego okręgu Wielensdorf, która ma przybyć w ramach nawiązywania unijnej przyjaźni i współpracy. Z tego też powodu zjawia się we wsi wiceminister. Co prawda chce, by przyjęcie delegacji wypadło jak najlepiej, w istocie jednak jest zainteresowany zakupem popegeerowskiej ziemi, a przede wszystkim - o czym w tajemnicy informuje swego protegowanego wójta - odnalezieniem popiersia Lenina, w którym zmarły już były sekretarz PZPR przemycił ogromnej wartości diament "Oko Syberii". Poufną rozmowę wiceministra z wójtem przypadkiem słyszy bezrobotny Stanisław Michałek. Informuje o sprawie swoich przyjaciół, Olka Humeniuka i Tadka Zawadzkiego. Trzej mężczyźni postanawiają odnaleźć skarb sekretarza, co pozwoliłoby im urządzić się do końca życia. Rzecz w tym jednak, że zmarły sekretarz przywiózł mnóstwo gipsowych popiersi Lenina, które służyły mu do przemytu, i teraz poniewierają się we wsi w różnych miejscach, najwięcej zaś spoczęło w piwniczce proboszcza. Stanisław z Olkiem i Tadkiem obmyślają sposób dostania się do owej piwnicznej spiżarni. Tymczasem we wsi najpierw zjawia się rosyjska mafia również zainteresowana popiersiami Lenina, a zaraz potem delegacja z Wielensdorfu. Zapada decyzja, by w ramach nawiązywania przyjaźni Polacy rozegrali z Niemcami mecz piłki nożnej. Stanisław i jego przyjaciele zamiast szukać skarbu muszą przygotowywać się do meczu pod okiem specjalnie sprowadzonego z Warszawy trenera. Nie rezygnują jednak z odnalezienia diamentu. Nie wiedzą, że skarbu szukają też ich sprytni synowie, którzy podsłuchali rozmowy dorosłych. 16:30 PRAWO ARCHIMEDESA Dramat psychologiczny, 75 min, Polska, 1977 Reżyseria: Mariusz Walter Scenariusz: Mariusz Walter Zdjęcia: Zbigniew Proszowski Aktorzy: Jan Gałązka, Alicja Wyszyńska, Wiesław Drzewicz, E. Jędrzejczyk, Józef Kalita, Jarosław Kopaczewski, Bohdan Tomaszewski, Mieczysław Waśkowski 50 - letni instruktor pływania podejmuje próbę dokonania wyczynu przekraczajacego jego możliwości. Bierze udział w maratonie pływackim na trasie Hel - Gdynia. 18:00 CZAS PRZESZŁY NIEDOKONANY GUSTAW HERLING - GRUDZIŃSKI - PISARZ Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2019 W związku z ustanowieniem przez Sejm RP roku 2019 Rokiem Gustawa Herlinga - Grudzińskiego, zostało zrealizowanych 5 odcinków projektu edukacyjnego, którego celem będzie przybliżenie osoby i twórczości jednego z najważniejszych współczesnych polskich pisarzy. Jego drogi losu oraz doświadczenia życiowe są emblematyczne dla pokolenia Polaków urodzonych po odzyskaniu niepodległości. Zostanie pokazane, w jaki sposób wpłynęły one na dokonywane wybory moralne, ideowe i polityczne. Będziemy poszukiwać odpowiedzi pozwalających współczesnym czytelnikom lepiej zrozumieć jego twórczość oraz dylematy XXI wieku. Uczestnicy programu omawiają bezkompromisowe dążenie Gustawa Herlinga - Grudzińskiego do całościowej prawdy o człowieku i świecie, z jednocześnie wyraźnie wyrażanym szacunkiem do człowieka. 18:25 HERLING - FIOŁKI W NEAPOLU Film dokumentalny, 40 min, Polska, 2003 Reżyseria: A Litwornia Scenariusz: A.Litwornia, M..Todorow, T.Orlicz Przyjaciel Gustawa Herlinga - Grudzińskiego i jego włoskiej rodziny Croce - profesor Andrzej Litwornia - próbuje przedstawić inne oblicze pisarza oraz mało znaną historię jego rodziny. Dziennikarka Titti Marone (która, przeprowadzając cykl wywiadów z Grudzińskim, "odkryła" go dla Włochów) przedstawia inną sylwetkę pisarza. Po raz pierwszy chyba można zobaczyć Grudzińskiego "domowego", a nie tylko posępnie patrzącego z fotografii Katona. Widzowie dowiadują się o nieznanych aspektach życia i losu tego wyjątkowego człowieka, między innymi o tym, w jaki sposób przenosił polskość do neapolitańskiego domu, jaki miał kontakt z dziećmi, czym były dla niego przyjaźnie, wyjazdy do Maisons Laffitte oraz jaki wpływ miały Włochy na jego pisarstwo i osobowość. 20:30 MAKBET (MACBETH) Dramat muzyczny, 154 min, Niemcy, 2018 Reżyseria: Harry Kupfer Wykonawcy: Anna Netrebko, Placido Domingo, Kwangchul Youn, Evelin Novak, Fabio Sartori, Daniel Barenboim Szekspirowski dramat w nowoczesnym wydaniu. Minimalistyczna scenografia (konstrukcja stalowa wydzielająca przestrzeń plus zmieniające się wizualizacje), ciemna, a chwilami wręcz mroczna atmosfera oddająca nastrój wojennej pożogi. Wojna w kostiumie i detalu. Doskonale zostało oddane nienasycone dążenie do władzy i zbrodnie terroru. Niemcy o wojnie powiedzieli już dużo, ale to z pewnością jest ważny głos. 23:15 LEKKIE OBYCZAJE - KOBIETA NA SKRAJU DOJRZAŁOŚCI (YOUNG ADULT) Komediodramat, 89 min, USA 2011 Reżyseria: Jason Reitman Scenariusz: Diablo Cody Aktorzy: Charlize Theron, Patton Oswalt, Patrick Wilson, Elizabeth Reaser, Collette Wolfe, Hettienne Park, Jill Eikenberry Zdobywczyni nagrody Oscara za film "Monster" (2003) Charlize Theron zagrała w "Kobiecie..." główną bohaterkę, rozwiedzioną, uzależnioną od alkoholu 37 - letnią Mavis Gary. Pisarka powieści dla młodzieży musi dostarczyć wydawcy swoją najnowszą książkę, której jednak jeszcze nie ukończyła. Młoda kobieta żyje przeszłością, rozpamiętuje dawne czasy, kiedy została królową balu maturalnego i mimo upływu lat wciąż marzy o pierwszej, szkolnej miłości, Buddym Slade. Właśnie dostaje maila ze zdjęciem nowo narodzonej córeczki Buddy'ego i jego żony Beth. Mavis przyjmuje tę wiadomość jako znak, że to ona powinna być z nim. Postanawia więc opuścić Minneapolis i wrócić do rodzinnego miasteczka Mercury w Minnesocie, by odzyskać serce byłego chłopaka. Aranżuje spotkanie z Buddym następnego dnia w miejscowym barze. Przedtem idzie sama do innego baru, gdzie spotyka również kolegę z dawnej klasy, Matta Freehaufa. Kiedy zwierza się mu ze swoich planów rozbicia małżeństwa Buddy'ego, Matt próbuje odwieść ją od tego pomysłu. Ale ona nie zamierza rezygnować z ukochanego i konsekwentnie wciela w życie swój szalony plan. Coraz więcej przeszkód wyrasta jednak na jej drodze do wymarzonego szczęścia. Jak potoczą się więc dalsze losy Mavis? Czy będzie musiała w końcu pogodzić się z myślą, że czas zapomnieć o przeszłości i wreszcie dorosnąć? 01:00 ONE. KOBIETY KULTURY - BOGNA ŚWIĄTKOWSKA Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2019 Scenariusz: Katarzyna Jurkowska Wykonawcy: Łukasz Orbitowski (prowadzący) "One. Kobiety kultury" to program Łukasza Orbitowskiego, w którym do rozmowy zapraszane są najważniejsze kobiety polskiej kultury. Rozmowa ma charakter wyjątkowego, intymnego spotkania. Tym razem gościem programu jest Bogna Świątkowska - matka chrzestna polskiego hip - hopu, zaangażowana społecznie na rzecz zmian architektonicznych w przestrzeni miejskiej. Z Łukaszem Orbitowskim rozmawia między innymi o tym, jak przeorganizować sobie przestrzeń....życiową. 01:55 NOCNY DOKUMENT - SZWEDZKA TEORIA MIŁOŚCI (THE SWEDISH THEORY OF LOVE) Film dokumentalny, 75 min, Szwecja, 2015 Reżyseria: Erik Gandini Scenariusz: Johan Söderberg Zdjęcia: Vania Tegamelli, Carl Nilsson Muzyka: Johan Soderberg W 1972 roku w Szwecji partia socjalistyczna opublikowała manifest "Family of the Future", nakreślający wizję świata wolnych, równych ludzi, w którym znikną wszelkie więzy zależności ekonomicznej. Kobiety miały wyzwolić się spod władzy mężczyzn, starsi nie musieli już polegać na dobrej woli dorosłych dzieci, a najmłodsi zyskiwali pełnię praw i opiekę państwa. Reżyser przygląda się dzisiejszej Szwecji i pokazuje wielowymiarowe konsekwencje wprowadzenia wywiedzionych z ducha 1968 roku rozwiązań. Okazuje się, że niezależność - podstawowa wartość u naszych zamorskich sąsiadów - ma swoją ciemną stronę. Dziś aż jeden na czterech Szwedów umiera samotnie, a zdarza się, że ciała samotnie zmarłych znajdowane są dwa lata po ich śmierci. Szwedki są największą grupą wśród klientek banku nasienia. Pragną potomstwa, ale nie są w stanie zbudować trwałej relacji z partnerem, bo wymaga ona kompromisów i wyrzeczeń. Film jest brawurowo zrealizowanym kalejdoskopem tego bliskiego, a zarazem bardzo egzotycznego z polskiej perspektywy kraju. To prawdziwe laboratorium przyszłości, przypominające niekiedy dystopijne filmy SF. Kontakty ludzkie realizowane za pośrednictwem organizacji społecznych, brak socjalizacji, ucieczka przed wszelkimi trudnościami, zanik umiejętności interakcji, niechęć do obcych (Szwecja to kraj, gdzie imigranci integrują się zdecydowanie najwolniej w Europie). To wszystko ciemne strony kraju, który często stawiamy sobie za wzór. Zygmunt Bauman, pojawiający się w filmie, nie szczędzi Szwedom gorzkich słów. Państwo zapewnia im wszystko oprócz umiejętności bycia z innymi ludźmi. Film pokazuje także uciekinierów z pozbawionego ludzkiego ciepła raju - lekarza, który dopiero w Etiopii odnalazł sens życia czy dziwaczną sektę lubującą się w orgiach urządzanych na leśnych polanach. Film nie daje prostych odpowiedzi - każdy sam musi sobie odpowiedzieć na pytanie, czy z drogi ku niezależności da się w ogóle zawrócić i czy ceną za wolność musi być dojmująca samotność. (ŹRÓDŁO: FILMWEB. PL) 03:45 PANORAMA KINA POLSKIEGO - OBIETNICA (OBIETNICA) Dramat dla młodzieży, 92 min, Polska/Dania, 2014 Reżyseria: Anna Kazejak Scenariusz: Anna Kazejak, Magnus Von Horn Zdjęcia: Klaudiusz Dwulit Muzyka: Kristian Eidnes Andersen Aktorzy: Eliza Rycembel - Lila, Mateusz Więcławek - Janek, Magdalena Popławska - Sylwia, Dawid Ogrodnik, Andrzej Chyra, Jowita Budnik, Bartłomiej Topa, Nikodem Rozbicki, Sara Sobania, Michał Surosz Lila i Janek, uczniowie wielkomiejskiego liceum, należą do generacji, która komunikuje się głównie przez Skype ' a i Facebooka. Wraz z przyjaciółmi korzystają z życia na całego. Imprezują, eksperymentują z alkoholem i marihuaną. Jednak pewnego dnia Lila nieoczekiwanie zrywa z Jankiem, oskarżając go o zdradę. Zakochany chłopak będzie musiał zapłacić wysoką cenę za niewinny błąd. Jeśli spełni obietnicę, którą wymogła na nim dziewczyna, nic już nie będzie takie jak przedtem.