TVP3 Niedziela, 05.01.2020 06:00 UKRYTE SKARBY (2/2018) Reportaż, 22 min, Polska, 2018 Autor: Elżbieta Ruman Wykonawcy: Patrycja Hurlak (prowadzący) Rozmowa z historykiem o Mikołaju Koperniku, który mieszkał i pracował ponad 30 lat we Fromborku. 06:30 ASTRONARIUM - 90 - POCHODZENIE PIERWIASTKÓW Magazyn, 23 min, Polska, 2019 Scenariusz: Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski, Bogumił Radajewski (prowadzący) Pierwiastki chemiczne to cegiełki, z których zbudowany jest cały otaczający nas świat. Ale nie byłoby ich, gdyby nie zjawiska, jakie obserwujemy we Wszechświecie. W tym programie pokażemy, jak powstały pierwiastki, które znamy w przyrodzie. I jakie jest ich kosmiczne pochodzenie. 07:05 CUDA Z ODZYSKU - URZĄDŹ MIESZKANIE ZA DARMO - ODC. 7 (KIRSTIE'S FILL YOUR HOUSE FOR FREE, S02, EP. 3) Film dokumentalny, 46 min, Wielka Brytania, 2014 Reżyseria: Nie Dotyczy Czy stylowy wystrój mieszkania musi pochłonąć fortunę? Kirstie Allsopp - znana brytyjska specjalistka od nieruchomości wraz z zespołem projektantów udowadnia, że piękne wnętrza można urządzić za grosze, a rzeczy które powszechnie uważa się za śmieci, dzięki wyobraźni i pomysłowości, mogą się zmienić w prawdziwe cuda. Co można zrobić z zardzewiałego ogrodowego grilla, z frontów starych kuchennych szafek czy z fragmentu skrzydła śmigłowca? Jak niewielkim kosztem zmienić nudne wnętrze w ciekawe i wyjątkowe? Kirstie i jej zespół mają na to tysiąc pomysłów. 09:00 DZIKIE GALAPAGOS. W PUŁAPCE RAJU (WILD GALAPAGOS. TRAPPED IN PARADISE) Film dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2017 Reżyseria: Thomas Behrend Muzyka: Oliver Heuss W drugiej części dokumentu o wyspach Galapagos przekonamy się, że ten z pozoru rajski ekosystem wcale nie jest takim rajem, a warunki życia są bardzo wymagające. Wyspiarski świat na bezkresnym oceanie. Kraina ekstremalnych kontrastów. Czasami ogromnie nieprzyjazna, a czasem wręcz idylliczna. Przetrwanie zależy od mądrości, śmiałości i sporej dawki szczęścia. Tutejsze życie, odcięte od reszty świata, rozwija się inaczej. Rozkwita lub walczy w tym raju. Wulkaniczny krajobraz przypomina ten księżycowy. Kolonizacja nie była łatwa, a jednak się wydarzyła. Oddalone o tysiące mil potężne prądy oceaniczne podążają ku wyspom, niosąc ze sobą rozmaite cargo. Tak właśnie się stało z przodkami pingwinów równikowych. Niósł je prąd peruwiański aż z Antarktyki i wyrzucił na brzegi Galapagos. Można sobie wyobrazić ich zdziwienie na widok czarnej lawy zamiast białego śniegu. Musiały się nauczyć wielu rzeczy. Lekcja pierwsza - skała może być śliska jak w rodzinnych stronach, ale już nie taka gładka. Żyje tu jedyny gatunek pingwinów, który może przetrwać na tej szerokości geograficznej. Wyspy Galapagos leżą blisko 600 mil od brzegów Ameryki Południowej - praktycznie na samym równiku. Mogłoby się wydawać, że ocean jest tu bardzo ciepły. Tymczasem przez pół roku prąd Humboldta wpycha lodowato zimne wody z Antarktyki i obmywa nimi wyspy. Kiedyś sprowadził pingwiny i wciąż je tu trzyma. Są w dobrym towarzystwie. Przodkowie małej foczki z rodzaju kotików też zostali sprowadzeni przez prąd. Mimo wszystko życie tutaj nie jest takie rajskie jak się wydaje. Chociaż mieszkają tu od milionów lat, tak naprawdę nie należą do tego miejsca i wkrótce będzie to boleśnie oczywiste. Upał jest nie do zniesienia, dlatego kotiki chowają się pod dachami z zakrzepłej lawy. Kotiki wyglądem nie różnią się od zwykłych fok, ale ich futro jest znacznie gęściejsze, przystosowane do minusowych temperatur. Na równiku kotiki zdecydowanie są za ciepło wyposażone. Przesypiają więc cały dzień, z polowaniem czekając na chłód wieczora. Na nocnej zmianie pracują w grupie. Warunki na Galapagos mogą być trudne nawet dla rodowitych mieszkańców. Wyspy Galapagos się rozwijają i stały się małym, ale pełnym życia i dziwacznym rajem. To świadectwo potęgi ewolucji. 15:15 ŻÓŁTY SZALIK Dramat, 59 min, Polska, 2000 Reżyseria: Janusz Morgenstern Scenariusz: Jerzy Pilch Zdjęcia: Witold Adamek Muzyka: Michał Lorenc Aktorzy: Janusz Gajos, Danuta Szaflarska, Krystyna Janda, Joanna Sienkiewicz, Małgorzata Zajączkowska "Żółty szalik" to najbardziej utytułowany film z cyklu "Świąt polskich". Na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku - Gdyni był najdłużej oklaskiwany przez publiczność. W rezultacie reżyser Janusz Morgenstern odebrał "Złotego Klakiera", nagrodę tym cenniejszą, że spontanicznie nadaną przez widzów. Nie byłoby jednak tego sukcesu, gdyby nie Janusz Gajos, który z głównej roli w "Żółtym szaliku" zrobił majstersztyk. "Jazda światowa" - tak podsumował występ aktora kolega po fachu, Mirosław Baka. Pomimo aplauzu publiczności, nagroda za pierwszoplanową rolę męską przypadła w Gdyni Zbigniewowi Zapasiewiczowi. Janusz Gajos musiał się zadowolić nagrodą prezesa Canal+ i wyróżnieniem Festiwalu w Toronto dla największej indywidualności tej imprezy. Głównym bohaterem "Żółtego szalika" jest mężczyzna w średnim wieku, dyrektor firmy. Od lat uzależniony od alkoholu, nie potrafi już normalnie egzystować bez porannej szklanki koniaku. Dzień przed Wigilią upływa mu niezwykle intensywnie. Najpierw narada w firmie, potem spotkania w restauracji z synem, następnie z byłą żoną i wreszcie z obecną towarzyszką życia, która ciągle wierzy, że jej wybranek kiedyś przestanie pić. Jako prezent świąteczny syn ofiarowuje bohaterowi żółty szalik. Ten upominek to coś w rodzaju przedmiotu - talizmanu, który mężczyzna co pewien czas dostaje od bliskich i za każdym razem gubi. Czy tak będzie i tym razem? Dotarłszy do domu, bohater obiecuje swojej aktualnej przyjaciółce, że więcej nie zajrzy do kieliszka. Niestety, znów nie dotrzymuje słowa. Na bankiecie po raz kolejny ulega pokusie i w efekcie wpada w delirium. Jego sekretarka, była żona i obecna towarzyszka życia odwożą go nieprzytomnego do matki. Ta zaś nie tylko pomaga mu wytrzeźwieć, lecz także urządza ciepłe, rodzinne święta we dwoje. W prezencie daje synowi żółty szalik. Wierzy, że pomoże mu on zerwać ze zgubnym nałogiem. Czy rzeczywiście tak się stanie? 16:20 SOŁTYS JANECZKO Reportaż, 19 min, Polska, 2014 Podłódzka wieś Ługi to kilkadziesiąt domów i około 200 mieszkańców. Andrzej Janeczko wraz ze swą żoną Majką, czyli Trzeci Oddech Kaczuchy zamieszkali tam przed 18 laty. Tak wrośli w miejscową społeczność, że Andrzeja wybrano sołtysem. Jak artysta radzi sobie z sołtysowaniem? O tym mówi reportaż Waldemara Wiśniewskiego. 24:00 STAŃCZYCY 36 min, Polska, 1997 Scenariusz: Jacek Bartyzel Film przedstawia środowisko Stańczyków, konserwatystów krakowskich, które ukształtowało się w latach 60. XIX wieku. W filmie zaprezentowano dorobek naukowy i publicystyczny Stańczyków. Wykorzystano materiały archiwalne (m.in. filmy Andrzeja Wajdy i Tadeusza Chmielewskiego). 01:35 SOŁTYS JANECZKO Reportaż, 19 min, Polska, 2014 Podłódzka wieś Ługi to kilkadziesiąt domów i około 200 mieszkańców. Andrzej Janeczko wraz ze swą żoną Majką, czyli Trzeci Oddech Kaczuchy zamieszkali tam przed 18 laty. Tak wrośli w miejscową społeczność, że Andrzeja wybrano sołtysem. Jak artysta radzi sobie z sołtysowaniem? O tym mówi reportaż Waldemara Wiśniewskiego. 02:00 UKRYTE SKARBY (2/2018) Reportaż, 22 min, Polska, 2018 Autor: Elżbieta Ruman Wykonawcy: Patrycja Hurlak (prowadząca) Rozmowa z historykiem o Mikołaju Koperniku, który mieszkał i pracował ponad 30 lat we Fromborku. 03:15 SZLAKIEM MIEJSC NIEZWYKŁYCH - POMNIKI HISTORII - KRZEMIONKI Reportaż, 5 min, Polska, 2017 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Tomasz Drozdowicz W 1922 roku geolog profesor Jan Samsonowicz kilka kilometrów od Ostrowca Świętokrzyskiego odkrył neolityczne kopalnie krzemienia. Było to niezwykłe znalezisko: na obszarze długości kilku kilometrów zlokalizowano ponad 4 tysiące kopalń - od bardzo prostych szybów jamowych i niszowych po skomplikowane podziemne obiekty komorowe. Kopalnie krzemienia pasiastego w Krzemionkach są jedynym Pomnikiem Historii w województwie świętokrzyskim, a także największym i najlepiej zachowanym obiektem na świecie, związanym z pradziejowym górnictwem. Gośćmi odcinka będą archeolodzy: Kamil Kaptur i Grzegorz Kończyk.