TVP Historia Piątek, 03.01.2020 06:50 BYŁ TAKI DZIEŃ - 3 STYCZNIA Felieton, 2 min, Polska, 2005 Autor: Janusz Weychert 1661 - ukazał się pierwszy numer "Merkuriusza Polskiego", najstarszej polskiej gazety; 1795 - Rosja i Austria podpisały trzeci traktat rozbiorowy Polski; 1841 - Herman Melville zaciągnął się na statek wielorybniczy, efektem była powieść "Moby Dick"; 1946 - nacjonalizacja większości przedsiębiorstw w Polsce; 08:10 ARCHIWUM ZIMNEJ WOJNY - NUTY WOLNOŚCI Magazyn, 30 min, Polska, 2019 Reżyseria: Jan Sosiński Scenariusz: Andrzej Mietkowski, Jan Sosiński Muzyka: Piotr Dziki Chancewicz Wykonawcy: Andrzej Mietkowski (prowadzący) "Wyrwij murom zęby krat". Ten song Lluisa Lliacha poznali w Polsce chyba wszyscy. Był w latach 70. i 80. hymnem buntu. Ale to nie Kaczmarski, Gintrowski i Łapiński wcześniej wyznaczali ton. Było grono niepokornych, którzy przypominali, że nieważne, kiedy, ale jacy wrócimy na wolność. Gościem Andrzeja Mietkowskiego jest dr hab. Krzysztof Gajda, autor książek poświęconych twórczości Jacka Kaczmarskiego i Jana Krzysztofa Kelusa. W programie usłyszymy wypowiedzi Jana Krzysztofa Kelusa, Jacka Kleyffa, Antoniny Krzysztoń, Janusza Marchwińskiego, Władimira Wysockiego, Urszuli Sikorskiej, Przemysława Gintrowskiego. Będą także fragmenty piosenek W. Wysockiego, A. Krzysztoń, K. Kryla, J. Kaczmarskiego. Artyści opowiadają, czym były dla nich tamte czasy, co znaczyło wówczas śpiewanie takich pieśni, co stanowiło o ich sile, kim się inspirowali, które piosenki stały się songami pokolenia. Krzysztof Gajda opowiada o tym, gdzie i kiedy w czasach komuny pojawili się pieśniarze niepokorni. Dla kogo śpiewali, o czym były ich piosenki, co było w nich takiego fascynującego. Mówią o tym, jakich pieśniarzy miała Polska i skąd wzięło się to zjawisko? W jakich warunkach słuchano tych nagrań na taśmach i kasetach? Dlaczego ich słuchano? Skąd określenie protest song? Czym były piosenki kontestujące rzeczywistość? Wraz z Andrzejem Mietkowskim wspominają także postać Władimira Wysockiego i Karela Kryla. Zastanawiają się, czy te utwory przetrwały do dziś. W programie cytowane są także wypowiedzi 08:45 HISTORIA POLSKI - POLACY NA SYBERII - NIEPRZEWIDYWALNA KAMCZATKA Film dokumentalny, 28 min, Polska, 2005 Autor: Jadwiga Nowakowska Reżyseria: Jadwiga Nowakowska Scenariusz: Jadwiga Nowakowska Zdjęcia: Józef Szymura Wykonawcy: Beatrycze Łukaszewska Cykl filmów dokumentalnych poświęconych Polakom, którzy budowali i cywilizowali Rosję. To właśnie Polacy byli pionierami w poznawaniu rozległych zauralskich obszarów, brali udział w ekspedycjach naukowych, badali odmienność kulturową tamtejszych ludów. Niejeden polski inżynier, kupiec, lekarz czy wojskowy zyskał w ten sposób szacunek otoczenia, a wiele polskich fortun tkwiło korzeniami w syberyjskiej ziemi. Kamczatka - powszechnie uważana za "koniec świata", jest określana przez potomków osiadłych tu Polaków jako najpiękniejsze miejsce na Ziemi. Ludzie ci czują się spadkobiercami polskiej tradycji tworzonej tu przez wieki. Opowiadają przed kamerą o roli, jaką odegrali tu Polacy, prowadzą do miejsc związanych z ich obecnością, pokazują pamiątki, które zachowały się po działalności Polaków. Najbardziej znaną i popularną tu postacią spośród polskich wygnańców jest Maurycy Beniowski, konfederat barski. Osadzony w Bolszeriecku, założył tam szkołę, wraz z miejscowymi ujarzmiał tę dziką ziemię, a wreszcie - uciekając - wskazał nowy szlak morski, którym mogły swobodnie docierać na Kamczatkę statki. Jan Kozyriewski w czasie długich wędrówek po półwyspie opracował pierwszą mapę tych terenów. Z kolei Benedykt Dybowski badał przyrodę i leczył Kamczadali. Brygadier Kopeć mieszkał w różnych częściach Kamczatki, co pozwoliło mu poznać zwyczaje i warunki życia miejscowych ludów, które potem opisał. Te prace były pionierskimi dziełami w skali światowej; to dzięki Polakom ludzie w innych krajach dowiadywali się o zupełnie nieznanych im ziemiach i ludach. 09:20 WOJNA I JA - ANTON, ODC. 1 (.) Dokument fabularyzowany, 25 min, Niemcy/Czechy/Francja, 2018 Reżyseria: Matthias Zirzow Seria skupia się na doświadczeniach wojennych ośmiorga dzieci i ich codziennym życiu w czasie II wojny światowej: począwszy od reakcji na wybuch wojny, panujący w jej trakcie głód, naloty bombowe, po rozłąkę z bliskimi, konieczność ucieczki, przesłuchania i wszechobecny terror. Jak bohaterowie radzili sobie z tymi doświadczeniami i jak wpłynęły one na ich kształtujące się dopiero życie? Wojenne dzieciństwo to zarówno codzienny strach, jak i zabawy w ruinach miast, śpiewanie patriotycznych piosenek czy wymiana pocztówek przedstawiających wojskowe samoloty. Materiały archiwalne przeplatane są z fragmentami aktorskimi i miniaturowym światem modeli, dzięki czemu dzieciom łatwiej jest zaakceptować czarno - biały obraz archiwalny, co jest niezwykle ważne dla przyswajania przekazywanych za jego pomocą treści. Losy bohaterów są więc wplecione w wydarzenia historyczne, takie jak przemówienie Hitlera, naloty samolotowe czy przejazdy kolumn czołgów. Niemcy, lata 1938 - 1939. ANTON (10 lat) nie chce już być outsiderem. Jego marzeniem jest wstąpić do Hitlerjugend, jednak jego ojciec zdecydowanie się na to nie zgadza, co prowadzi do konfliktu między nimi. Kiedy żydowscy sąsiedzi proszą rodzinę chłopca o pomoc, Anton na własne oczy widzi, do czego zdolni są naziści. Zaniepokojony zwraca się o radę do swoich kolegów, co niestety wpędza jego ojca w poważne kłopoty. 09:50 POWRÓT DO HEIMKHER Film dokumentalny, 46 min, Polska, 2010 Reżyseria: Marcin Kołodziejczyk, Maria Dłużewska Bohaterami filmu są Chorzele - małe, senne miasteczko na Mazowszu, przecięte ruchliwą drogą Warszawa - Olsztyn i niemiecki film propagandowy "Heimkehr", dla którego Chorzele były w 1940 r. planem filmowym. 10:50 MIŁOŚĆ ŻĄDA OFIARY Film dokumentalny, 44 min, Polska, 1991 Reżyseria: Andrzej Brzozowski Film poświęcony żołnierzom uczestniczącym w bitwie o Anglię 11:45 POSZUKIWACZE SKARBÓW - SKARBY JOHNA SMITHA. ODC. 1/16 (ODC. 1/16 CAPTAIN JOHN SMITH'S VIRGINIA NECTAR) Film dokumentalny, 21 min, USA, 2014 Reżyseria: John Jones Scenariusz: Matthew Tilley Wykonawcy: Jerzy Szydłowski "King George" Wyant i jego kolega Tim "The Ringmaster" Saylor to pasjonaci poszukujący, przy pomocy wykrywaczy metalu, ukrytych w ziemi reliktów przeszłości. W tym celu podróżują po całych Stanach Zjednoczonych. Każdy sukces wywołuje u bohaterów wybuch niepohamowanego entuzjazmu, a ich specyficzny humor i słownictwo są jedyne w swoim rodzaju. Nie kieruje nimi chęć zdobycia korzyści materialnych, lecz dreszczyk emocji, który wywołują kolejne zaskakujące wykopaliska. Każdy odnaleziony przez nich przedmiot ma swoją historię. Dzięki atrakcyjnym grafikom i przybliżeniu kontekstu historycznego mogą je poznać także widzowie tego cyklu. Bohaterowie odkopują historie, które najpewniej nigdy nie zostałyby ujawnione. 12:15 POGRANICZE W OGNIU - ODC. 2/24 Serial historyczno - sensacyjny, 55 min, 24 odc. , Polska 1988 Reżyseria: Andrzej Konic Scenariusz: Juliusz Janczur, Andrzej Konic Muzyka: Andrzej Trzaskowski Zdjęcia: Antoni Wójtowicz Aktorzy: Cezary Pazura, Olaf Lubaszenko, Janusz Bukowski, Piotr Rzymyszkiewicz, Piotr Konieczyński, Hanna Wrycza-Polk, Joanna Jankowska, Marian Kamiński, Asja Łamtiugina, Marek Gierszał, Leszek Wojtaszak, Barbara Sołtysik, Stanisław Niwiński, Jacek Kałucki, Maciej Kozłowski Jesień 1918 roku. Zbliża się koniec wojny. Mimo to drużyna Czarka zachowuje czujność i pilnie ćwiczy pod komendą Karolaka. Wkrótce dowódca powiadamia ich o zawieszeniu broni i końcu działań wojennych. Pozycja Niemiec w Wielkopolsce słabnie. Hindenburg rozkazuje generałowi Steinerowi wysłać tam doborową jednostkę szóstego pułku grenadierów pruskich, by zapobiec ewentualnym ruchawkom. Wspiera ich szef Abwehry, który poleca oberleutnantowi Voraczkowi zorganizować siatkę szpiegowską we wschodnich rejonach Niemiec. Tymczasem Franek wraca z wojny i zostaje entuzjastycznie przyjęty przez kolegów. W Wielkopolsce wybucha powstanie. Chłopcy dostają rozkaz zdobycia małej stacyjki. Zadanie wykonują wzorowo. Franek jednak podczas akcji zachowuje się dziwnie. 13:25 DZIKIE KONIE KANADYJSKICH GÓR SKALISTYCH (WILD HORSES OF THE CANADIAN ROCKIES) Film dokumentalny, 44 min, Francja, 2008 Reżyseria: Matt Embry Stone Child jest źrebakiem żyjącym w stadzie dzikich koni w otoczeniu przepięknych krajobrazów Gór Skalistych. Film przedstawia najważniejsze wydarzenia w pierwszym roku życia źrebaka, pokazuje jego relacje z członkami rodziny, ale także identyfikuje czyhające na niego niebezpieczeństwa: szare wilki, kuguary i niedźwiedzie grizzly, ale też pożary i trudne warunki atmosferyczne oraz... ludzi. Przeżycie w tym środowisku to prawdziwe wyzwanie. 15:20 BOMBA - CZ. 1/2 (1/2) Film dokumentalny, 52 min, USA, 2015 Reżyseria: Rushmore Denooyer, Kirk Wolfinger Scenariusz: Rushmore Denooyer Film odsłania kulisy pracy nad wynalezieniem pierwszej bomby atomowej, jednego z najpotężniejszych i najbardziej destrukcyjnych wynalazków w historii. Pokazuje, jak ludzie poskromili jego niesamowitą moc i jakie wyzwania stawia to przed nami. Odrestaurowane materiały filmowe, rzadkie nagrania testów jądrowych z lat 50. i 60. pokazują moc i zaskakująco pociągające piękno nuklearnych eksplozji. W filmie wystąpili: historyk specjalizujący się w badaniach nad bronią nuklearną Richard Rhodes, były sekretarz obrony William Perry, były sekretarz stanu George Shultz, a także liczni naukowcy, projektanci broni, piloci oraz zwykli ludzie, którzy mieli styczność z bombą atomową. Dzięki temu każdy może zweryfikować swój pogląd o trafności decyzji społeczeństw, by żyć obok wynalazku, który w każdej chwili może zniszczyć Ziemię. 17:25 HISTORIA POLSKI - MARIA Dokument fabularyzowany, 56 min, Polska, 2011 Reżyseria: Alicja Albrecht Scenariusz: Alicja Albrecht Zdjęcia: Małgorzata Ząbkowska, Artur Zdral Alicja Albrecht odkrywa nieznane dotąd oblicza polskiej noblistki Marii Skłodowskiej - Curie. To portret niezwykłej kobiety, czułej matki, kochającej siostry. Film nie przemilcza tematu romansu uczonej ze współpracownikiem jej męża, Paulem Langevinem. Dzięki niepublikowanym dotąd listom Madame historia obfituje w zaskakujące szczegóły z życia Marii Skłodowskiej i jej bliskich. O polskiej uczonej wypowiadają się znakomite postaci francuskiej i polskiej nauki, a także wnuczka samej noblistki, Helene Langevin - Joliot. Ten filmowy, a zarazem poetycki portret jednej z najwybitniejszych Polek, wiele zawdzięcza aktorskiej kreacji Joanny Szczepkowskiej. W pozostałych rolach: Anna Szawiel, Adam Szyszkowski. 18:50 PRE MORTEM Film wojenny, etiuda, 33 min, Polska, 2013 Reżyseria: Konrad Łęcki Aktorzy: Beata Tyszkiewicz, Paweł Deląg Krótkometrażowy film fabularny o Katyniu. Film opowiada historię oficerów Wojska Polskiego, którzy zginęli w Katyniu. Występują m.in. Paweł Deląg i Beata Tyszkiewicz. Film "Pre Mortem" pokazuje ostatnie chwile polskich oficerów, którzy nagle zdają sobie sprawę, że ponowne spotkanie z bliskimi w Warszawie pozostanie ich niespełnioną nadzieją. Nawet guzika nie oddamy - tak mówiło wielu z nich. Młodych, silnych, pewnych siebie. Elita Polski z początku lat 40. XX wieku, gotowa bronić swojej ojczyzny. Wierzyli, że nie wyjadą na długo. Wszyscy mówili, że to będzie błyskawiczna wojna, która zakończy się po kilku dniach. Nie zdawali sobie jednak sprawy, że żegnając się ze swoimi żonami, matkami, synami i siostrami, widzą ich po raz ostatni. Czekała ich rzeź. Wojskowi byli ubrani w "dobre polskie mundury", mieli dobre, mało znoszone obuwie. Ginęli dumnie, z honorem, potwierdzając swoją wyższość nad obdartymi, cuchnącymi wódką oprawcami. Ten kontrast, widoczny w filmie Konrada Łęckiego, tym jaskrawiej uświadamia tragizm polskich jeńców, mordowanych ot tak, bez sensu: Just for the fun of it, dla czystej przyjemności. 19:30 COFNĄĆ CZAS NA KARSKIEGO Film dokumentalny, 21 min, Polska, 2016 Reżyseria: Kamil Adam Janko Czy historia losów bohatera wojennego jest w stanie wpłynąć na życie współczesnego nastolatka? Film o odkrywaniu samego siebie pod wpływem przeszłości. 20:00 POLSKIE 100 LAT - GOSPODARKA II RZECZPOSPOLITEJ Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2019 Reżyseria: Krzysztof Talczewski Scenariusz: Mirosław Chojecki, Piotr Weychert Muzyka: Michał Lorenc Wykonawcy: Kazimierz Kaczor Polska utraciła podczas pierwszej wojny światowej około 30 procent majątku narodowego. Po odzyskaniu niepodległości trzeba było przeprowadzić unifikację nie tylko gospodarczą, ale również prawa, administracji, oświaty, systemu podatkowego, miar i wag. Między ośrodkami przemysłowymi i największymi miastami Polski brakowało połączeń komunikacyjnych. Problem stanowiły również różnice gospodarcze występujące między poszczególnymi częściami kraju. Jednym z najpilniejszych zadań władz skarbowych Rzeczypospolitej była unifikacja walutowa. Markę zastąpił złoty polski emitowany przez Bank Polski. Wielkim osiągnięciem było wybudowanie portu morskiego w Gdyni oraz magistrali kolejowej łączącą Gdynię z Górnym Śląskiem. W latach trzydziestych rozpoczęto budowę Centralnego Okręgu Przemysłowego. 20:35 TEATR WOJNY - ROZMOWY Z KATEM Dysk./wywiad/debata, 15 min, Polska, 2019 Scenariusz: Paweł Krzemiński Wykonawcy: Mikołaj Mirowski (prowadzący) Cykl rozmów Mikołaja Mirowskiego z gośćmi zaproszonymi do studia. Jest to debata, wprowadzająca do przedstawienia Teatru Telewizji o tematyce, związanej z II wojną światową. Czy adaptacja przedstawiona w spektaklu jest wiarygodna, w jakim stopniu spektakl oddaje prawdę historyczną i na ile dobrze ilustruje przedstawiane wydarzenia lub biografie, o których opowiada oraz jaka jest wartość merytoryczna i artystyczna dzieła - literackiego oryginału i reżyserskiej wizji spektaklu? Rozmowa o zawartych w sztuce symbolach i metaforach, a także o tym, jak całość współgra z aktorskimi kreacjami i artystyczną realizacją. Kwestia współczesnego odczytania spektaklu oraz to, jakie znaczenie sztuka może mieć w przyszłości. Wszystko zaś dopasowywane do konkretnych tytułów oraz do zawartych w nich wydarzeń i procesów historycznych, będących kanwą lub tłem spektaklu, a także postaci dramatu, twórców literackiego pierwowzoru i scenicznej adaptacji. 20:50 ROZMOWY Z KATEM Teatr TV, 83 min, Polska Autor: Kazimierz Moczarski Reżyseria: Maciej Englert Zdjęcia: Michał Englert Scenografia i kostiumy: Marcin Stajewski Muzyka: Zygmunt Konieczny Występują: Andrzej Zieliński (Kazimierz Moczarski), Piotr Fronczewski (Jurgen Stroop), Sławomir Orzechowski (Gustaw Schielke), Marek Kasprzyk (Józef Różański), Maciej Wojdyła (Roman Romkowski), Grzegorz Wojdon (Józef Dusza), Zbigniew Suszyński (Eugeniusz Chimczak) oraz Danuta Szaflarska, Andrzej Niemirski, Marcin Jędrzejewski, Arkadiusz Oliwiński, Grzegorz Szcześniak, Grzegorz Milczarczyk, Juliusz Chrząstowski, Bartosz Picher, Marcin Sitek, Aleksander Wysocki Drzwi celi w więzieniu na ul. Mokotowskiej otwierają się ze szczękiem. Dwóch więźniów wstaje, aby powitać nowego towarzysza niedoli. Pierwszy przedstawia się jako Gustaw Schielke z policji kryminalnej. "Ich bin Stroop, przez dwa"o", imię Jurgen, Generalleutnant, po waszemu generał dywizji" - wyjawia przybyszowi drugi, po oficersku wyprostowany. "Kazimierz Moczarski, kapitan Armii Krajowej, szef działu dochodzeniowo - śledczego Kierownictwa Walki Podziemnej" - nie zwleka z przedstawieniem się nowy więzień. Niemiecki generał i Polak przez chwilę mierzą się spojrzeniami, być może zastanawiając nad losem, który przywiódł dwóch niedawnych śmiertelnych wrogów do jednej celi... Losowi ktoś dopomógł. Tuż po wojnie Moczarski, jak wielu innych AK - owców, został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa. Komunistyczne władze oskarżyły go o prześladowanie i likwidację lewicowców. Był wielokrotnie przesłuchiwany i torturowany. Wreszcie, po trzech latach za kratami, złośliwość i przewrotność oficerów śledczych lubiących znęcać się nad więźniami także psychicznie, doprowadziła do osadzenia Moczarskiego w jednej celi z hitlerowskim zbrodniarzem. Jurgen Stroop, zwany "katem warszawskiego getta", oczekiwał na karę śmierci i był skory do rozmów, pełen otwartej szczerości. Jego opowieść obejmowała zarówno odległe dzieciństwo w rodzinnym mieście Detmold, gdzie Jurgen podziwiał wysoki pomnik pogromcy rzymskich legionów w Lesie Teutoburskim, wodza germańskiego plemienia Cherusków, jak i lata dorosłości. Wyjaśniał Moczarskiemu etapy swojej kariery w SS, zwierzył się ze swej miłości do Polki, którą porzucił dla możliwości awansów. Stroop nie szczędził także najdrobniejszych szczegółów z krwawej akcji likwidacji warszawskiego getta. Nawet wspominając okrutną śmierć matek i dzieci, nie odczuwał wyrzutów sumienia, ślepo wierny ideom nazizmu i walki rasowej. Oddał jednak żydowskim powstańcom, że walczyli z wielką odwagą i determinacją. Dzielenie więziennej celi z hitlerowskim zbrodniarzem wojennym stanowiło prawdziwą mękę dla żołnierza AK. Choć opowieści Stroopa mroziły krew w żyłach słuchacza, Moczarski, przed wojną dziennikarz, słuchał go z uwagą. Po latach uniewinniony i wypuszczony na wolność, zdecydował się utrwalić te wspomnienia we wstrząsającej książce "Rozmowy z katem". Dzieło to, pomimo wielu wydań, było jak dotąd adaptowane tylko na potrzeby teatru. Najgłośniejszą z inscenizacji zrealizował w warszawskim Teatrze Powszechnym Andrzej Wajda. Wówczas jednak cenzura nie pozwoliła na pełne przedstawienie wszystkich wątków dramatu. Obecnie reżyser Maciej Englert miał już pełną swobodę. W jego telewizyjnej adaptacji prozy Moczarskiego rolę żołnierza AK zagrał Andrzej Zieliński, zaś w "kata" Stroopa wcielił się Piotr Fronczewski. 23:50 "SENSACJE XX WIEKU" - STRAŻNICY SKARBÓW (STRAŻNICY SKARBÓW) Dokument fabularyzowany, 44 min, Polska/Wielka Brytania, 2015 Reżyseria: Robert Wichrowski Scenariusz: Bogusław Wołszański Zdjęcia: Waldemar Szmidt Aktorzy: Jerzy Bończak, Adam Woronowicz, Mateusz Jordan Młodzianowski, Mariusz Jakus, Kazimierz Mazur To niezwykła historia, która do dziś rozpala emocje wśród historyków, poszukiwaczy skarbów i mieszkańców Dolnego Śląska. Skrzynie pełne złota, które Niemcy planowali wywieźć z zagrożonego oblężeniem Armii Czerwonej Wrocławia, ostatecznie trafiły w nieznane dotąd miejsce. O tym gdzie złoto zostało ukryte, nie wie nikt, ale punktem wyjścia do rozwikłania tej tajemnicy są trzy postaci. Generał Reinhard Gehlen, który przez trzy lata kierował oddziałem niemieckiego wywiadu wojskowego na ZSRR, a po wojnie budował wywiad RFN. SS - Sturmbannführer Otto Skorzeny - dowódca specjalnego oddziału komandosów, nazywany najgroźniejszym człowiekiem w Europie. Uważa się, że po wojnie dowodził tajną organizacją byłych esesmanów. Herbert Klose, prawdopodobnie policjant z Prezydium Policji we Wrocławiu, człowiek, który mógł znać miejsce ukrycia największego skarbu XX wieku. Po wojnie pozostał w Polsce, ukrywając się pod fałszywymi dokumentami nieopodal Wrocławia. Na co dzień pracował jako weterynarz, ale jego głównym zadaniem miało być strzeżenie ukrytego skarbu. Na jego trop wpadł UB, ale podczas przesłuchania nie zdradził on tajemnicy. To, co łączyło wysokiej rangi oficerów SS oraz ich udział w rabunku i ukryciu złota jest jedną z niewyjaśnionych i najbardziej strzeżonych tajemnic XX wieku. W tym odcinku serii Sensacje XX wieku w główne role wcielą się m.in. Adam Woronowicz i Jerzy Bończak. 00:45 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - ŚLADEM LOKALNEJ PAMIĘCI Magazyn, 23 min, Polska, 2016 Autor: Adam Sikorski Magazyn historyczny prezentujący wydarzenia i różne aspekty dawnej i najnowszej historii Polski. "Śladem lokalnej pamięci" Do niedawna było to jedno z tych wojennych, lotniczych zdarzeń, w których przypadku cała wiedza sprowadza się do coraz bardziej mglistych, lokalnych przekazów, oderwanych od solidnej, historycznej wiedzy. W takich sytuacjach sięgamy po detektory i łopaty. Za sprawą pasjonatów lotnictwa po raz kolejny spokojny las pod Prusinowicami w okolicach Szadku na dwa dni ożył. Dzięki temu jesteśmy coraz bliżej zidentyfikowania rozbitego tu samolotu. Jest podejrzenie, że samolot pochodził z 33. Eskadry Obserwacyjnej Armii Poznań, a pilotem mógł być Tadeusz Sawicki. Poprzednim razem, w czasie naszych poszukiwań rzuciliśmy w medialną przestrzeń hasło "szukamy rodziny poległego lotnika". To niesamowite jak czasem udaje się powiązać porwane ludzkie losy. Odwiedzimy dziś rodzinę Tadeusza Sawickiego, która obecnie mieszka we Wrocławiu. 01:20 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - DALEKO NA WSCHODZIE CZ. 2 Magazyn, 24 min, Polska, 1991 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Andrzej Żydaczewski Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Druga część programu o wydarzeniach na Dalekim Wschodzie w 1945 roku. Bogusław Wołoszański próbuje odpowiedzić na pytanie, czy przystąpienie ZSRR do wojny na Dalekim Wschodzie przeważyło szalę zwyciestwa i zmusiło Japonię do kapitulacji. Wojna na Pacyfiku, przygotowania ZSRR do wojny, walki oraz kapitulacja Japonii ilustrowana jest fragmentami archiwalnych materiałów filmowych.