TVP Kultura Sobota, 04.01.2020 07:30 POWRÓĆMY JAK ZA DAWNYCH LAT - WIECZÓR 1 Artystyczne/estradowe (widowisko), 34 min, Polska, 1978 Reżyseria: Janusz Rzeszewski Scenariusz: Grażyna Małgorzata Lustych, Janusz Rzeszewski Wykonawcy: Halina Kunicka, Barbara Wrzesińska, Piotr Fronczewski, Jan Kobuszewski, Jan Kociniak, Bohdan Łazuka, Hanna Orsztynowicz, Jolanta Zykun, Lech Ordon, Andrzej Piszczatowski, Jarema Stępowski Program rozrywkowy, w którym znani aktorzy śpiewają przedwojenne przeboje. Wśród wykonawców zobaczymy m. in.: Jolantę Zykun, Bogdana Łazukę, Halinę Kunicką, Piotra Fronczewskiego, Jana Kobuszewskiego. 08:40 SERIALOWA NOSTALGIA - ZMIENNICY - ODC. 10/15 - KRZYK CISZY Serial komediowy, 58 min, Polska, 1986 Reżyseria: Stanisław Bareja Scenariusz: Stanisław Bareja, Jacek Janczarski Zdjęcia: Jan Muszyński Muzyka: Przemysław Gintrowski Aktorzy: Mieczysław Hryniewicz, Ewa Błaszczyk, Stanisława Celińska, Gustaw Lutkiewicz, Mariusz Benoit, Marzena Trybała, Czesław Mroczek, Mwanda Łuczycka, Zofia Rysiówna, Zygmunt Maciejewski, Zbigniew Korepta Dowiedziawszy się o śmierci znanego powieściopisarza Jana Oborniaka, redaktor naczelny wydawnictwa "Opoka", Samelko oraz pani redaktor Lusia zamierzają jak najszybciej wydać jego ostatnie dzieło "Krzyk ciszy". Okazuje się jednak, że rękopis zaginął. Redaktor Lusia udaje się na poszukiwania, korzysta z usług taxi nr 1313. Kasia, przebrana jak zwykle za Mariana, oraz Lusia docierają do rodzinnego domu autora. Ale ich perypetie tu się nie kończą. 09:50 ANIMAMA - 14 BAJEK Z KRÓLESTWA LAILONII - O ZABAWKACH DLA DZIECI Film animowany, 14 min, Polska, 1999 Autor: Leszek Kołakowski Reżyseria: Hieronim Neumann Scenariusz: Jan Zamojski Zdjęcia: Zbigniew Kotecki Aktorzy: Zbigniew Zapasiewicz, Ewa Złotowska, Marek Frąckowiak Kupiec Pigu handluje ochraniaczami na widelce i grzebieniami do czesania wielbłądów. Z każdej podróży przywozi swojej córce globus. Któregoś dnia Memi zamawia globus wielkości kuli ziemskiej, a Pigu proponuje zezłoszczonej Memi podziurawić kulę ziemską. W dziurach giną sławne budowle, ulice i biurowce. Pigu zostaje aresztowany, a w celi dochodzi do wniosku, że nie należy oszczędzać na zabawkach dla dzieci. 10:05 ANIMAMA - LOKOMOTYWA Film animowany, 6 min, Polska, 1976 Scenariusz: Zbigniew Rybczyński Wykonawcy: Teresa Przeradzka, Andrzej Kosecki, Franciszek Kokot, Jan Kusiewicz Animowana ilustracja do wiersza Juliana Tuwima. 10:10 ANIMAMA - W SAMOLOCIE Film animowany, 6 min, Polska, 1976 Autor: Julian Tuwim Reżyseria: Stefan Szwakopf Scenariusz: Włodzimierz Matuszewski Zdjęcia: Mariua Niedzwiecka Muzyka: Zbigniew Penherski Przygody babci i jej kury podczas przypadkowego lotu aeroplanem. 10:30 SCENA KLASYCZNA - GIDASZEWSKA/ŁAGUNIAK DUO Koncert, 39 min, Polska, 2019 Wykonawcy: Marta Gidaszewska, Robert Łaguniak W kolejnym odcinku Sceny klasycznej wystąpi Gidaszewska / Łaugniak Duo. Zespół tworzą skrzypkowie Marta Gidaszewska oraz Robert Łaguniak - zwycięzcy I Konkursu Muzyki Polskiej im. Stanisława Moniuszki w Rzeszowie w kategorii kameralistyka, na co dzień studenci akademii muzycznych w Poznaniu i w Łodzi. Mimo występowania w nietypowym składzie, młodzi muzycy są laureatami wielu polskich i międzynarodowych konkursów, zdobyli m.in. I nagrodę w Ogólnopolskim Konkursie Zespołów Kameralnych w Łodzi (2015) i Tytuł Vicemistrza na Międzynarodowym Turnieju Mistrzów w Bydgoszczy (2015). Gidaszewska / Łaguniak Duo ma w swoim repertuarze przede wszystkim utwory z XX wieku, choć wykonuje również dzieła z baroku, klasycyzmu i romantyzmu. W Scenie Klasycznej zaprezentują: Suitę na dwoje skrzypiec Grażyny Bacewicz, Etiudę - Kaprys op. 18 nr 1 Henryka Wieniawskiego oraz Sonatinę na dwoje skrzypiec Tadeusza Paciorkiewicza. 11:25 DOKUMENT TYGODNIA - ZAPOMNIANE RZEŹBIARKI (WOMEN SCULPTORS / SCULPTRICES, NI MUSES NI MODELES) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2018 Reżyseria: Emilie Valentin Film przedstawiający historię i portrety najważniejszych rzeźbiarek w historii sztuki"Properzie de’ Rossi, Luise Roldan, Marie Anne Collot, Helene Bertaux, Camille Claudel, Jane Poupelet, Kathe Kollwitz, Germaine Richier, Niki de Saint Phalle, Louise Bourgeois. 12:30 STAŃ PRZY MNIE (STAND BY ME) Film obyczajowy, 89 min, USA 1986 Reżyseria: Rob Reiner Scenariusz: Raynold Gideon, Bruce A. Evans Zdjęcia: Thomas Del Ruth Muzyka: Jack Nitzsche Aktorzy: Wil Wheaton, River Phoenix, Corey Feldman, Jerry O'Connell, Kiefer Sutherland, Casey Siemaszko, Gary Riley, Bradley Gregg, Jason Oliver, John Cusack i inni Nostalgiczna opowieść z życia amerykańskich nastolatków u schyłku lat 50. ubiegłego stulecia, na podstawie noweli Stephena Kinga "The Body". Dla narratora całej historii pretekstem do sentymentalnej podróży w przeszłość staje się informacja o zasztyletowaniu adwokata Christophera Chambersa podczas przypadkowej bójki w barze. Przyjaciel zmarłego z lat dziecięcych, Gordie Lachance, obecnie pisarz, wspomina ostatnie dni wakacji pamiętnego roku 1959, kiedy wraz z kolegami po raz pierwszy zobaczyli ludzkie zwłoki i pierwszy raz tak dobitnie uświadomili sobie wartość życia i cenę przyjaźni. Czterech dwunastolatków z małego miasteczka w stanie Oregon ma już za sobą stresujące doświadczenia. Niedawno zginął w wypadku starszy brat Gordiego Lachance'a, rodzice jeszcze się nie otrząsnęli po tej tragedii i chłopiec ma wrażenie, jakby dla nich nie istniał, chociaż on także potrzebuje wsparcia w walce z koszmarami sennymi, smutkiem i tęsknotą. Pochodzący ze "złej" rodziny Chris Chambers samotnie zmaga się z piętnem złodzieja - nikt nie chce słuchać jego wyjaśnień i nikt, nawet on sam, nie wierzy, że kiedyś mógłby się wyrwać z Castle Rock i odmienić na lepsze swój los. Szalony Teddy Duchamp bezskutecznie walczy o odrobinę szacunku dla swego ojca - ludzie nie przyjmują do wiadomości, że zdobywał plaże Normandii, wszyscy pamiętają, że to wariat od lat zamknięty w szpitalu. Grubasek Vern Tessio żyje w ciągłym strachu przed starszym bratem, który związał się z bandą miejscowych chuliganów. Właśnie od Billy'ego chłopiec dowiaduje się o zwłokach dwunastolatka, porzuconych trzydzieści kilometrów od ich miasteczka. Czterej przyjaciele postanawiają odnaleźć ciało. Wierzą, że dzięki temu staną się sławni i wszyscy będą im zazdrościć odkrycia, oglądając ich w telewizji. Wyruszają w drogę, bardziej niebezpieczną, niż sądzili. Wspólne pokonywanie przeszkód pozwala im jednak lepiej poznać przyjaciół i samych siebie. Zwłaszcza noc, spędzona w lesie przy ognisku, skłania do ujawnienia bolesnych urazów. Nazajutrz odnajdują ukryte pod gałęziami ciało chłopca. Dlaczego musiał zginąć - to pytanie nie daje im spokoju. Niespodziewanie pojawia się banda Ace'a Merrilla i Billy'ego Tessio. Jest ich więcej, są prawie dorośli, chcą zabrać zwłoki. Chris, który zawsze miał silnie rozwinięte poczucie sprawiedliwości, nie zamierza pozwolić, aby poszedł na marne trud, jaki sobie zadali on i chłopcy. Przyjaciele stają za nim murem. Ace trzyma w ręku nóż. Gordie ma pistolet. 14:05 SZLAKIEM KOLBERGA - GABA KULKA Film dokumentalny, 24 min, Polska, 2014 Reżyseria: Grzegorz Jankowski Scenariusz: Michał Pietrusiewicz, Elżbieta Rottermund Wykonawcy: Gaba Kulka, Maria Siwiec Cykl dokumentalny prezentujący znanych polskich muzyków, którzy wyruszają w Polskę szlakiem Oskara Kolberga. Każdy odcinek będzie muzyczną podróżą w inny region Polski. Szlakiem Kolberga wyruszą m.in.: Tymon Tymański, Gaba Kulka, Czesław Mozil, Krzesimir Dębski, Zbigniew Wodecki. Ich spotkania z wybitnymi muzykami ludowymi to zetknięcie różnych światów muzycznych a jednocześnie wyjątkowa okazja do poznania polskiego folkloru. Znani muzycy uczą się od artystów ludowych tradycyjnego repertuaru: śpiewają, grają na skrzypcach, akordeonie, tańczą. Pokazują piękno i niepowtarzalność polskiej muzyki ludowej. W tym odcinku - Gaba Kulka. 14:35 STO LAT WITOLDA SADOWEGO Reportaż, 19 min, Polska, 2019 Scenariusz: Dominika Matuszak Reportaż opowiada o Witoldzie Sadowym, polskim aktorze i publicyście teatralnym, świadku historii, człowieku, na oczach którego minęło sto lat polskiej historii teatru. O swoim życiu, etosie pracy aktora, zaangażowaniu w warszawskim świecie teatralnym opowiada Witold Sadowy w przededniu swoich setnych urodzin. 15:00 HUBAL Dramat historyczny, 127 min, Polska 1973 Scenariusz i reżyseria: Bohdan Poręba Zdjęcia: Tadeusz Wieżan Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Ryszard Filipski, Małgorzata Potocka, Tadeusz Janczar, Emil Karewicz, Stanisław Niwiński, Kazimierz Wichniarz, Jan Stawarz, Zygmunt Malanowicz, Jerzy A. Braszka, Henryk Giżycki, Bolesław Idziak, Jerzy Korsztyn, Andrzej Kozak, Eugeniusz Kujawski "Hubal" to epicki obraz kilkumiesięcznej walki oddziału majora Henryka Dobrzańskiego. Legendarny Hubal był wnukiem powstańca z 1863 roku. W 1914 roku po zdaniu egzaminu maturalnego wstąpił do II Brygady Legionów Polskich gen. Józefa Hallera. Podczas I wojny światowej odznaczony został Krzyżem Virtuti Militari V klasy i czterokrotnie Krzyżem Walecznych. W dwudziestoleciu międzywojennym był zawodowym oficerem. Henryk Dobrzański był także słynnym jeźdźcem, członkiem polskiej ekipy na olimpiadzie w Amsterdamie w 1928 roku. Po klęsce wrześniowej nie zdjął munduru i do końca kwietnia 1940 roku dowodził stworzonym przez siebie pierwszym oddziałem partyzanckim. Zwany przez Niemców "Szalonym majorem", zginął w zasadzce 30 kwietnia 1940 roku. Dowódca 110. pułku ułanów na wieść o stracie jednego szwadronu 23 września 1939 roku rozwiązuje pułk. Jego zastępca, major Dobrzański, samorzutnie przejmuje dowództwo. Pozostaje przy nim około 180 ułanów. Major decyduje, że oddział pójdzie z odsieczą walczącej jeszcze Warszawie. Po otrzymaniu wiadomości o kapitulacji stolicy Dobrzański podejmuje decyzję o przeprawie przez Węgry do Francji, ślubuje też, że nie zdejmie munduru. Oddział przechodzi na ziemię kielecką. W Bodzentynie major ogłasza decyzję o pozostaniu w kraju. Żołnierze i dowództwo przyjmują pseudonimy, Dobrzański odtąd zwany będzie Hubalem. Dowodzony przez niego Oddział Wydzielony Wojska Polskiego podejmuje walkę partyzancką. Realizacja filmu trwała 10 miesięcy, większość scen nakręcono na szlaku walk hubalczyków. Wkroczenie oddziału Hubala do wsi Poświętne i udział żołnierzy w nabożeństwie nakręcono w tym samym barokowym kościele i z udziałem mieszkańców Poświętnego i okolic, pamiętających owe wydarzenia. W naturalnej scenerii zrealizowano także sceny pacyfikacji wsi - na potrzeby filmu spalono przeznaczone do rozbiórki autentyczne, istniejące w okresie okupacji chałupy wsi Swolszowice. Sekwencję śmierci Hubala nakręcono w tym samym miejscu, gdzie miała ona miejsce naprawdę. Jednym z konsultantów był Zygmunt Laskowski z Anielina, który w 1940 roku rozpoznał zmasakrowane przez Niemców zwłoki majora Dobrzańskiego. W filmie zagrał go jego syn, Tadeusz. W scenach batalistycznych brało udział łącznie 500 osób, 100 koni, w tym 25 specjalnie szkolonych. 17:15 NAUKA Film dokumentalny, 19 min, Polska, 2016 Reżyseria: Emi Buchwald Scenariusz: Tomasz Gajewski Dokument pokazujący paradoksy nauczania szkolnego. Uczniowie czwartej klasy szkoły podstawowej starają się zrozumieć i wraz z rodzicami interpretować wiersz Juliana Tuwima "Nauka". (filmpolski.pl) 19:25 ALL YOU NEED IS KLAUS (ALL YOU NEED IS KLAUS) Film dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2017 Reżyseria: Jorg Bundschuh Klaus Voormann to postać niezwykle związana z ruchami artystycznymi ostatnich dekad. W 1960 roku artysta spotkał Beatlesów w Hamburgu, kiedy byli jeszcze mało znanym zespołem. Jak się później okazało, te spotkanie przyniosło owoce - projektował okładki ich płyt, a za grafikę na albumie "Revolver" zdobył nagrodę Grammy. Voormann współpracował także z innymi gwiazdami, m.in. Bee Gees, B. B. Kingiem, Lou Reedem, Jerrym Lee Lewisem czy Keithem Moonem. Jego działalność nie ograniczała się jednak wyłącznie do sztuk wizualnych. Udzielał się także muzycznie. Grał z Beatlesami, Erikiem Claptonem czy Bobem Dylanem. Film "All you need is Klaus" to podróż w głąb niesamowitego życia Klausa Voormanna. To historia o przyjaźni, rock'n'rollu i sztuce. 20:30 BILET DO KINA - SIERPIEŃ W HRABSTWIE OSAGE (AUGUST: OSAGE COUNTY) Tragikomedia, 115 min, USA 2013 Reżyseria: John Wells Scenariusz na podstawie własnej sztuki: Tracy Letts Zdjęcia: Adriano Goldman Muzyka: Gustavo Santaolalla Aktorzy: Meryl Streep, Julia Roberts, Juliette Lewis, Julianne Nicholson, Ewan McGregor, Chris Cooper, Abigail Breslin, Benedict Cumberbatch, Margo Martindale, Sam Shepard Tragikomedia oparta na sztuce pod tym samym tytułem, uhonorowanej nagrodą Pulitzera. Film zdobył po dwie nominacje do Oscara i Złotego Globu. Uwagę jurorów zwróciły odtwórczynie głównych postaci w filmie: Meryl Streep (jako Violet), która została dwukrotnie wyróżniona za najlepszą rolę pierwszoplanową, oraz Julia Roberts(jako Barbara) za rolę drugoplanową. Zabarwione sarkastycznym humorem spojrzenie na trudne relacje matki i jej trzech dorosłych córek, w które wcieliły się Julia Roberts, Juliette Lewis, Julianne Nicholson. Wszystkie opuściły rodzinny dom, dystansując się od bliskich i od przeszłości. Kiedy w niewyjaśnionych okolicznościach ginie ojciec Barbary, Karen i Ivy, siostry po latach wracają do rodzinnego domu, by wesprzeć matkę. Niebawem okazuje się, że ojciec nie żyje. Podczas stypy ta smutna uroczystość zamienia się w pole rodzinnej walki i staje się pretekstem do skonfrontowania życiowych postaw. Trzy siostry muszą się zmierzyć z emocjami, które niegdyś doprowadziły do niezgody. Ten poruszający film przedstawia uniwersalną historię o zerwaniu rodzinnych więzów i próbie naprawy. Jest w tej opowieści przejmująca prawda, ale także mglista nadzieja na to, że wspólnie przeżywana tragedia stanie się dla bohaterek początkiem rozwiązania konfliktów. Tytuł filmu określa czas i miejsce akcji. Pewnego niezwykle gorącego sierpnia, niedaleko Pawhuska w hrabstwie Osage, w stanie Oklahoma, uzależniony od alkoholu poeta Beverly Weston zatrudnia młodą Amerykankę Johannę jako kucharkę i opiekunkę do cierpiącej na raka żony Violet, kłótliwej i nadużywającej leków. Wkrótce sam znika z domu w tajemniczych okolicznościach. Violet wzywa swoją siostrę Mattie Fae, która zjawia się z mężem Charlesem. Na wieść o zaginionym ojcu przyjeżdżają także córki:: najmłodsza Karen z chłopakiem Steve Huberbrechtem, podejrzanym biznesmenem oraz Ivy i wreszcie najstarsza Barbara z Colorado, której towarzyszą mąż Bill i 14 - letnia córka Jean. Barbara i Bill żyją w separacji, ale przed Violet udają zgodną parę. Po pięciu dniach w domu Westonów pojawia się szeryf z wiadomością, że Beverly, wypłynął łódką na jezioro i utonął. Po pogrzebie odbywa się stypa, podczas której żałobnicy rozmawiają o przeszłości, wspominają dawne czasy, wylewając wszystkie swoje żale i pretensje. Violet staje się agresywna, wyrzuca z siebie brutalną prawdę o życiu rodziny, zdradza sekrety. 22:35 MOODY BLUES NA FESTIWALU W MONTREUX (MOODY BLUES LIVE AT MONTREUX) Koncert, 55 min, Wielka Brytania, 1991 Reżyseria: Thierry Amsallem Koncert zespołu Moody Blues z 1991 roku zarejestrowany podczas Festiwalu Jazzowego w Montreux. Grupa zagrała wiele swoich hitów ("Gemini Dream", "Nights in White Satin", "I'm Just a Singer", "Your WildestDreams"), promując album "Keys of The Kingdom". 01:50 PERFORMANCE "KONTEKSTY 2019" - ODC. 2 Magazyn, 43 min, Polska, 2019 9. edycja Międzynarodowego Festiwalu Sztuk Efemerycznych Konteksty 2019 w TVP Kultura w cyklu "Performance"! Program "Kontekstów" skupił twórców zarówno z ugruntowaną pozycją, jak i tych stawiających pierwsze artystyczne kroki. Działania performatywne, realizacje dźwiękowe, instalacje, interwencje w przestrzeni publicznej, projekcje filmowe i wystawy wypełniły festiwalowy program w dolnośląskim Sokołowsku. Wydarzeniom przyświecała myśl: zdobywajmy wiedzę, uczmy szacunku dla tego, co "już było" i szukajmy "innego"! Kuratorzy "Kontekstów": Małgorzata Sady, Judit Bador, Roddy Hunter postawili uczestnikom pytania: Czy można stworzyć dzieło absolutnie oryginalne, poza kontekstem? Czy poczucie nowości nie bierze się z braku znajomości historii sztuki? Czy nie wyważamy już otwartych drzwi? Czy nie nakładamy nowego kostiumu na wciąż to samo ciało? TVP Kultura prezentuje zapis wybranych performensów z kolejnych dni festiwalu. Drugi odcinek to trzy działania w parkowym plenerze: Caluma Ecclestona, Marioli Albinowskiej i Igora Kubika. 04:50 BRIAN JOHNSON: ŻYCIE W TRASIE - STING (BRIAN JOHNSON'S A LIFE ON THE ROAD) Film dokumentalny, 43 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: Bob Smeaton, Christopher Walker "Brian Johnson's A Life On The Road" ("Życie w trasie") to seria, podczas której frontman zespołu AC/DC odwiedza legendy muzyki rockowej. W trakcie rozmów ze swoimi gośćmi poruszane są historie zespołów od ich pierwszych dni aż do momentów największej sławy. Całość jest bogato okraszona materiałami archiwalnymi oraz znakomitymi anegdotami. Gościem tego odcinka jest Sting - członek zespołu The Police.