TVP Kultura Środa, 05.02.2020 08:40 ILUZJA Film fabularny telewizyjny, 15 min, Polska, 1966 Reżyseria: Konstanty Ciciszwili Zdjęcia: Paweł Minkiewicz Aktorzy: Zbigniew Cybulski, Jolanta Ukielska Liryczna impresja o miłości, która rozgrywa się w sferze iluzji. 09:00 MĘSKIE SPRAWY Dramat, 102 min, Polska, 1988 Reżyseria: Jan Kidawa Błoński Scenariusz: Jan Kidawa Błoński, Jacek Kondracki Zdjęcia: Andrzej Wolf Muzyka: Zbigniew Raj Aktorzy: Karolina Czernicka, Jerzy Bińczycki, Maciej Robakiewicz, Dorota Stalińska, Krzysztof Kowalewski, Krzysztof Zaleski, Henryk Bista, Andrzej Buszewicz, Zdzisław Kuźniar, Bronisław Pawlik, Zdzisław Wardejn, Marcin Kuźmiński, Łukasz Rybarski, Jakub Jabłoński, Andrzej Pośniak Akcja filmu rozgrywa się w listopadzie i grudniu 1918 r. w bliżej nieokreślonym mieście niedaleko Poznania. Bohaterami są kilkunastoletni chłopcy, którzy rwą się do walki z Niemcami: wypisują hasła na ścianach, konspirują i marzą o zdobyciu niemieckich koszar. Za przystąpieniem do walki jest też Maks, dezerter z armii niemieckiej, kuzyn Turowskich, miejscowych właścicieli browaru, rodziny o starych tradycjach powstańczych. Ale Józef Turowski, senior rodu, uważa, że trzeba spokojnie poczekać na postanowienia konferencji pokojowej. Tymczasem w mieście komitet obywatelski powołuje legalną Straż Ludową do pilnowania porządku i bezpieczeństwa. Chłopcy nie dają jednak za wygraną i wreszcie udaje im się zdobyć potrzebną broń. Gdy w Wigilię jeden z nich - Jasio Ministrant - ginie od ciosu nożem zadanego przez niemieckiego wyrostka, młodzi nieodwołalnie postanawiają wyruszyć do walki, zwłaszcza że w Poznaniu trwa już powstanie. Gdy dochodzi do strzelaniny, ginie Zyga, wnuk Turowskiego. To ostatecznie przełamuje skrupuły dziadka, który wraz z młodymi przystępuje do szturmu koszar. Akcja kończy się zwycięstwem, ale Turowski przypłaca je życiem. Po jego pogrzebie bracia Klingerowie proponują Gundzi, 10 - letniej wnuczce Turowskiego i jedynej jego spadkobierczyni, by sprzedała rodzinny browar, ale dziewczynka nie wyraża na to zgody. Wprawdzie akcja filmu prowadzona jest z pozycji narratora obiektywnego, jednak Gundzia, grana przez Karolinę Czernicką piekielna dziewczynka, typ starej - malutkiej, sprytnej, palącej wszystko, w czym jest choć odrobina nikotyny i ogrywającej bezlitośnie dorosłych w kości, cały czas przewija się przez film, wnosząc pierwiastek humoru, ironii, dystansując się od owych "męskich spraw". 11:00 DROGA - ODC. 5/6 - RYSOPIS UWODZICIELA Serial obyczajowy, 57 min, Polska, 1973 Reżyseria: Sylwester Chęciński Scenariusz: Andrzej Mularczyk Zdjęcia: Andrzej Ramlau, Jacek Stachlewski Muzyka: Jerzy Derfel Aktorzy: Władysław Hańcza, Wacław Kowalski, Halina Buyno - Łoza, Anna Dymna, Jerzy Janeczek, Ilona Kusmierska, Andrzej Wasilewicz, Maria Zbyszewska, Aleksander Fogiel, Jerzy Turek Marian Szyguła gubi dowód osobisty, co niespodziewanie powoduje ogromne komplikacje. Zgłaszają się dwie dziewczyny oszukane przez osobnika posługującego się dowodem Marianka, proponującego im małżeństwo. Poszukując oszusta, kierowca przybywa wraz z dziewczynami do wsi, gdzie odbywają się właśnie przygotowania do ślubu dwojga młodych z dawniej powaśnionych, a teraz zaprzyjaźnionych rodzin - Pawlaków i Kargulów, niezapomnianych bohaterów filmowej trylogii "Sami swoi", "Nie ma mocnych", "Kochaj albo rzuć". 12:10 DROGA - ODC. 6/6 - STAN WYJĄTKOWY Serial obyczajowy, 54 min, Polska, 1973 Reżyseria: Sylwester Chęciński Scenariusz: Andrzej Mularczyk Zdjęcia: Andrzej Ramlau, Jacek Stachlewski Muzyka: Jerzy Derfel Aktorzy: Elżbieta Jasińska, Celina Klimczak, Janusz Kłosiński, Aleksander Pociej, Maciej Damięcki, Zdzisław Kozień, Marta Ławińska, Zygmunt Malanowicz, Józef Nalberczak Marian Szyguła zostaje oddelegowany do udziału w akcji przeciwpożarowej. Zabiera ze sobą swego synka Michała, który dotychczas mieszkał z matką w innym mieście. Stopniowo między ojcem a synem rodzi się uczucie przywiązania i zaufania. Ta wątła na razie nić porozumienia pozwala Mariankowi mieć nadzieję, że jeszcze zdoła naprawić największy błąd swego życia i będzie kiedyś razem z synem, którego porzucił. 13:15 WIĘZI Film dokumentalny, 18 min, Polska, 2016 Reżyseria: Zofia Kowalewska Scenariusz: Zofia Kowalewska Zdjęcia: Weronika Bilska Muzyka: Krzysztof Ridan, Julia Goreczky - Torhan Barbara i Zdzisław są małżeństwem z 45 - letnim stażem. Osiem lat temu Zdzisław zostawił Barbarę i zamieszkał z kochanką. Niedawno zdecydował się wrócić do żony. Barbara przyjęła go z powrotem. Powrót do wspólnego życia w jednym mieszkaniu okazuje się jednak dla małżeństwa trudny. Zdzisław proponuje zorganizowanie jubileuszu ich związku. (filmpolski.pl) 13:40 LEGENDY ROCKA - PETER GABRIEL (ROCK LEGENDS (S. 5) - PETER GABRIEL) Film dokumentalny, 43 min, Wielka Brytania, 2016 Reżyseria: Lyndy Saville Wykonawcy: Peter Gabriel Cykl dokumentalny prezentujący najważniejszych artystów muzyki rockowej. Bohaterem tego odcinka jest Peter Gabriel, jeden z czołowych przedstawicieli world music. Ważnym symbolem jego zaangażowania w ten gatunek jest międzynarodowy festiwal WOMAD. Nie bez znaczenia pozostaje też wieloletni udział Petera Gabriela w znamienitym progresywnym zespole Genesis. W trakcie kariery udzielał się nie tylko muzycznie. Na uwagę zasługuje jego zaangażowanie w walkę o respektowanie praw człowieka. 14:45 KOŁO PIÓRA Magazyn, 25 min, Polska, 2020 Reżyseria: Joanna Makowska Scenariusz: Marcin Kube Wykonawcy: Mariusz Cieślik (prowadzący) Aktorzy: Rafał Maćkowiak "Koło pióra" to autorski program literacki Mariusza Cieślika, który opowiada o najważniejszych wydarzeniach ze świata literatury. Na scenie współczesnej jego gościem jest Grzegorz Kalinowski ze swoim najnowszym kryminałem "Śmierć z ogłoszenia". Na scenie klasycznej Grzegorz Łukomski opowiada o twórczości Józefa Mackiewicza w 35. rocznicę śmierci pisarza. (Józef Mackiewicz zmarł w Monachium 31 stycznia 1985 roku.) 15:25 AUTOR WYCHODZI Dramat, 40 min, Polska, 2006 Reżyseria: Dominika Montean Scenariusz: Dominika Montean Zdjęcia: Dominik Danilczyk Aktorzy: Kamilla Baar, Olgierd Łukaszewicz, Marcin Bosak, Jan Nowicki, Tadeusz Bradecki, Bodo Kox Młoda kobieta, Anna, przygotowuje się do zrobienia swojego własnego filmu. Po pewnym czasie odkrywa, że jest jedynie bohaterką w filmie i nic tak naprawdę nie zależy od niej. Buntując się przeciwko Autorowi, pisze swój własny film, stwarzając postaci od nowa - ale JEJ postaci też nie chcą być bohaterami w cudzym filmie. Z historią bohaterki splata się historia krytyka, który całe życie "ścigał" pisarzy, aby w końcu przekonać się o bezsensowności swych wysiłków. Film powstał w ramach Programu 30 minut, który jest wspólną inicjatywą Stowarzyszenia Filmowców Polskich, Mistrzowskiej Szkoły Reżyserii Filmowej Andrzeja Wajdy, TVP Kultura oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Od roku 2006 rolę MKDiN przejmuje Polski Instytut Sztuki Filmowej, stając się partnerem Programu. Celem Programu jest umożliwienie młodym filmowcom debiutu fabularnego w profesjonalnych warunkach. Uczestnikami Programu są młodzi reżyserzy przed debiutem pełnometrażowym. Reżyserka filmu, Dominika Montean, absolwentka reżyserii na Uniwersytecie Śląskim, ukończyła również anglistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jej film absolutoryjny "Powiedz coś" z 2004 roku otrzymał nagrodę za reżyserię i zdjęcia na festiwalu w Krakowie oraz za kreację aktorską na festiwalu Jutro Filmu w Warszawie, pokazywany był na wielu innych festiwalach. Zrealizowała również dokumentalny "Marsz samotnych kobiet. Rocznik 1973", etiudy "Cienie" i "Nieupoważnionym wstęp wzbroniony" oraz dokumenty "Ewa, lat 24" i "Na całe gardło". 16:15 CAŁA ZIMA BEZ OGNIA (TOUT UN HIVER SANS FEU) Dramat psychologiczny, Szwajcaria/Belgia/Polska 2004 Reżyseria: Greg Zgliński Scenariusz: Pierre - Pascal Rossi Zdjęcia: Witold Płóciennik Muzyka: Jacek Grudzień, Mariusz Ziemba Aktorzy: Aurelien Recoing, Marie Matheron, Gabriela Muskała, Blerim Gjoci, Nathalie Boulin, Antonio Buil, Michel Voita i inni Jean i Laura Rochardowie mieszkają na wsi w górach. Oboje przeżyli niedawno wielką tragedię: w pożarze stajni zginęła ich pięcioletnia córeczka Marie. Rozpacz i poczucie winy sprawiają, że oboje coraz bardziej oddalają się od siebie: on szuka zapomnienia w ciężkiej pracy w fabryce, a wieczorami dogląda jeszcze krów na farmie, ona pogrąża się w głębokiej depresji, aż wreszcie trafia do kliniki psychiatrycznej. Tam odwiedza ją siostra, Valerie, która nigdy nie potrafiła zaakceptować małżeństwa Laury i polubić swego szwagra: jako osoba samotna pragnie teraz odzyskać siostrę. Nakłania ją, by ostatecznie rozstała się z mężem i zamieszkała z nią w mieście. Przyjąwszy Laurę pod swój dach, utrudnia kontakty małżonków, podburza siostrę przeciwko mężowi, zrzucając na niego całą winę za to, co się stało. Tymczasem Jean nawiązuje w pracy znajomość z pochodzącą z Kosowa Labinotą, młodą kobietą, która przybyła do Szwajcarii wraz z bratem, Kastriotem. On pracuje jako robotnik, ona jest zatrudniona w fabrycznej stołówce. W Kosowie pozostał jej mąż, ale od sześciu lat nie daje znaku życia. Labinota czeka jednak wytrwale, wierząc, że mąż wreszcie do niej dotrze. Równie samotny jak ona i nieszczęśliwy Jean parokrotnie broni imigrantkę przed obcesowymi zalotami niektórych robotników, później odprowadza ją do domu. Labinota patrzy na niego coraz życzliwszym wzrokiem. Na sylwestra Kastriot zaprasza Jeana do swego domu. Mężczyzna dobrze się bawi w towarzystwie Labinoty, jej brata oraz kosowskich przyjaciół i chociaż na chwilę udaje mu się zapomnieć o własnych problemach. Pewnego dnia Laura zauważa Jeana w towarzystwie Labinoty na ulicy. Oboje są roześmiani, rozluźnieni. Kobieta po raz pierwszy uświadamia sobie, że straciwszy córkę, może teraz stracić również męża. 18:00 KALINA Film dokumentalny, 57 min, Polska, 1991 Reżyseria: Jan Sosiński Scenariusz: Jan Sosiński, Zbigniew Dzięgiel Zdjęcia: Henryk Janas Wykonawcy: Kalina Jędrusik, Ks. Kazimierz Orzechowski, Aleksandra Wierzbicka Filmowa opowieść o Kalinie Jędrusik, zrealizowana na podstawie zachowanych wywiadów radiowycch i materiałów archiwalnych. 19:30 VIDEOFAN - PORTRETY: ANNA KONIK Felieton, 14 min, Polska, 2018 Wywiad z jedną z najciekawszych polskich artystek wideo - Anną Konik. Artystka zajmuje się formami dokumentalnymi, instalacjami, sztuką performance i rzeźbą. Jej bohaterami są ludzie żyjący na krawędzi rzeczywistości. Kieruje naszą uwagę na różne aspekty i sposoby bycia, stany samotności, dezorientacji lub nadmiernej wrażliwości. Jej sztuka zawsze jest procesem, w którym zaangażowanie każdego widza staje się również wydarzeniem osadzonym w środowisku hybrydowym, z którego wyłania się praca. 19:45 KTÓRĘDY PO SZTUKĘ - GRUPA LUXUS Magazyn, 5 min, Polska, 2017 Reżyseria: Anna Zakrzewska Scenariusz: Tomasz Filiks Wykonawcy: Daniel Muzyczuk Twórczość wrocławskiej Grupy LUXUS jest jednym z najciekawszych zjawisk artystycznych w polskiej sztuce przełomu lat 80. i 90. W myśl hasła "Nie abstrakcja, lecz atrakcja" artyści związani z LUXUSEM byli zwolennikami sztuki popularnej, dostępnej dla każdego. Odwołując się do zachodniej kultury masowej, chętnie wykorzystywali technikę szablonu, sięgali do tradycji dadaistycznych kolaży, posługiwali się pastiszem i ironią. Znakiem rozpoznawczym pokazów grupy była inteligentna prowokacja artystyczna, wymierzona w absurdy ówczesnej rzeczywistości. Seria obrazów Strażnicy powstała w 1994 roku i była częścią monumentalnej instalacji 33 strażników 33 wartości, zaprezentowanej w krakowskim Bunkrze Sztuki na wystawie Make Love or War. Prace te stanowią prześmiewcze odniesienie do barwnych multiplikacji Andy Warhola. Pierwowzorem monstrualnego, mieniącego się jaskrawymi barwami oraz multiplikowanego za pomocą szablonu kotka o głupim wyrazie twarzy była chińska figurka perskiego kota, która zdaniem grupy wyraża agresywną niewinność. Taki tytuł nosi też wielka kopia kotka - zabawki duża niebieska rzeźba, wykonana przez artystów ze styropianu. 22:40 ZIEMIA, PLANETA LUDZI - KWIATY W KOSMOSIE (DEEP FLOWERS) Film dokumentalny, 48 min, Japonia, 2017 Reżyseria: Ophelie Giomataris Bohaterem filmu jest florysta Makoto Azuma, którego niezwykłe i oszałamiające kompozycje kwiatowe zmieniają nasze postrzeganie kwiatów w ich naturalnym środowisku. Jego radykalne botaniczne rzeźby, czasami tworzone z tysięcy kwiatów, były na przykład zamrażane w masywnych bryłach lodu. Z kolei w 2014 roku artysta wysłał w kosmos bukiet i drzewko bonsai. Film zabiera widzów do studia artysty, w którym pracuje na co dzień, a także na największy w Japonii targ kwiatów Ota Market oraz na wyspę Hokkaido, gdzie tworzy on instalację pięciometrowej sosny. 23:40 WSPÓŁCZESNE INSPIRACJE - LESZEK MOŻDŻER. CHOPIN 1999 - ŹRÓDŁA I KONTEKSTY. Koncert, 48 min, Polska, 1999 Wykonawcy: Leszek Możdżer Improwizacje jazzowe na tematy Chopinowskie. Leszek Możdżer jest uważany za największe objawienie polskiego jazzu ostatniej dekady. Absolwent Akademii Medycznej w Gdańsku i laureat wielu konkursów jazzowych. Jazzmeni pytani o swe preferencje w dziedzinie muzyki poważnej często stawiają na pierwszym miejscu właśnie Chopina, który jest uwielbiany w świecie jazzu. 02:50 KINO NOCNE - FALE Dramat, 74 min, Polska, 2016 Reżyseria: Grzegorz Zariczny Scenariusz: Grzegorz Zariczny Zdjęcia: Weronika Bilska Aktorzy: Anna Kęsek, Katarzyna Kopeć, Tomasz Schimscheiner, Jolanta Olszewska, Edyta Torhan, Daniel Furmaniak, Beata Schimscheiner, Artur Krajewski, Krystyna Włościak, Ewelina Starejki, Daniel Marach Film Grzegorza Zaricznego, laureata Grand Jury Prize na Festiwalu Filmowym Sundance w 2013 roku. za krótkometrażowy "Gwizdek". Dramat "Fale" był prezentowany w 2016 roku w konkursach głównych na festiwalach w Karlowych Warach i w Gdyni. Poruszająca opowieść o wielkiej przyjaźni, która pozwala snuć marzenia. Ania i Kasia to nastolatki pochodzące z dysfukcyjnych rodzin. Nie mają żadnych szans na lepsze życie i lepszą przyszłość, ale za to mają marzenia. Siedemnastolatki mieszkają w Nowej Hucie i tu odbywają praktyki w niewielkim zakładzie fryzjerskim. Myślą o zawodowym fryzjerstwie, jednak droga do sukcesu jest ciężka i daleka. Trzeba zmierzyć się z różnymi problemami, podjąć wiele trudnych życiowych decyzji, co z kolei rodzi konflikty. 04:15 TAŚMY KULTURY - STEFANIA I SANTOS Artystyczne/estradowe (widowisko), 11 min, Polska, 2018 Telenowela polska. Piękne kobiety i bogaci mężczyźni. Władza, afery i namiętności. Tłuste miliony.