TVP Historia Wtorek, 18.02.2020 06:50 BYŁ TAKI DZIEŃ - 18 LUTEGO Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1921 - zaprezentowano pierwszy helikopter; 1930 - odkryto nową planetę - Pluton; 1981 - Jan Paweł II odwiedził dzielnicę slumsów w Manili; 1991 - odbyła się premiera musicalu "Metro"; 07:20 CZAS HONORU - ODC. 31 SERIA III "TRANSPORT DO AUSCHWITZ" Serial wojenny, 45 min, Polska, 2010 Reżyseria: Michał Kwieciński, Michał Rosa, Grzegorz Kuczeriszka, Waldemar Krzystek Scenariusz: Ewa Wencel, Jarosław Sokół Aktorzy: Ewa Wencel, Katarzyna Gniewkowska, Maciej Zakościelny, Jakub Wesołowski, Jan Wieczorkowski, Antoni Pawlicki Maria i ordynator są przetrzymywani na Szucha. Rainer próbuje powstrzymać brutalne przesłuchania lekarzy. Oskarża Tannenberga o ślepy terror. Karol odwiedza Helenę. Chce się spotkać z Wandą. Helena mówi o jego wizycie Bronkowi. Doktor ma nowe zadanie specjalne dla chłopaków: odbicie więźniów z transportu do Oświęcimia na bocznicy kolejowej. Janek, Władek i Bronek idą na zwiad. W akcji ma pomóc im kolejarz Leon, który zna szczegóły dotyczące organizowania transportów przez Niemców. Ruda zaczyna widzieć. Mówi Władkowi, że chce wyjechać z Warszawy. Sajkowscy dowiadują się, że poprzedni lokatorzy ich mieszkania zostali rozstrzelani. Lena podejrzewa o pomoc Mongoła. Helena załatwia Ninie kryjówkę w klasztorze. Wanda cieszy się ze spotkania z Niną. Celina odwiedza Michała. Tadeusz mówi Halbemu, że potrzebuje więcej czasu na dotarcie do komendanta głównego. Bronek wybiera się na spotkanie z Karolem. Zabiera ze sobą Antka. Wpadają w zasadzkę Sorokina. Ordynator Baranowski zostaje wywołany do transportu. Na akcję odbicia więźniów nie stawia się Bronek. Nikt nie wie, co się z nim stało. Janek proponuje wziąć do pomocy Tadeusza. Udaje się odłączyć trzy wagony i uwolnić więźniów. Wśród nich znajduje się ordynator Baranowski. 08:35 HISTORIA POLSKI - GDYBY TO NIE BYŁ EVEREST Film dokumentalny, 30 min, Polska, 1981 Reżyseria: Stanisław Jaworski Zdjęcia: Jerzy Bakalarski, Stanisław Jaworski Film jest relacją z polskiej zimowej wyprawy na Mount Everest, której kierownikiem był Andrzej Zawada. 17 lutego 1980 roku wyprawa została uwieńczona sukcesem. Jej dwóch członków: Krzysztof Wielicki i Leszek Cichy, jako pierwsi ludzie na świecie zimą stanęli na najwyższym szczycie Ziemi. 09:10 MISTRZOWIE - MISTRZOWIE - WOJCIECH FORTUNA Film dokumentalny, 24 min, Polska, 2018 Reżyseria: Tadeusz Król, Wiesław Paluch Scenariusz: Tadeusz Król, Wiesław Paluch Legendy polskiego sportu, medaliści igrzysk olimpijskich. Sport był dla nich nie tylko pasją, ale i sposobem na życie. Wojciech Fortuna, skoczek narciarski, urodzony 6 sierpnia 1952 r. w Zakopanem. Zawodnik Wisły - Gwardii Zakopane, mistrz olimpijski i mistrz świata z Sapporo, trzykrotny medalista mistrzostw Polski (raz złoty i dwukrotnie brązowy). Czterokrotny uczestnik Turnieju Czterech Skoczni, najlepsze miejsce w jego klasyfikacji zajął podczas XXI edycji, kiedy to uplasował się na osiemnastym miejscu. W reprezentacji Polski występował od 1969 roku. Karierę sportową zakończył w 1979 r. Matka Wojciecha Fortuny, Barbara, była pielęgniarką, pochodziła z Warszawy, do Zakopanego przeniosła się po powstaniu. Jej ojciec, kapitan Wojska Polskiego Wacław Krzemiński, zginął w Miednoje, zabity przez NKWD. Ojciec Mieczysław urodził się w Przemyślu, był zastępcą dyrektora zakopiańskiego szpitala, potem kierownikiem spółdzielni Ochrony Mienia. Rodzeństwo: Cecylia oraz Adrian, który również był skoczkiem. Przerwał jednak treningi po złamaniu nogi. 09:45 SENSACJE XX WIEKU - NAJWYŻSZA STAWKA CZ. V Kameralne i studyjne (widowisko), 23 min, Polska, 1997 Reżyseria: Tomasz Kostuch Scenariusz: Bogusław Wołoszański Przejęcie władzy w ZSRR przez Leonida Breżniewa oznaczało zamknięcie pewnej epoki w historii tego państwa i międzynarodowych stosunków. Chruszczow został odsunięty, gdyż uznano, że doprowadził kraj do katastrofy gospodarczej, a nieumiejętnie kierując polityką zagraniczną, skompromitował się wobec USA. Nowy przywódca przystąpił do energicznej rozbudowy sił nuklearnych. Jednocześnie nasiliła się wojna szpiegów. W programie najbardziej fascynujące wydarzenia tego okresu, gdy KGB i CIA rozpoczęły nową wojnę. 10:15 SENSACJE XX WIEKU - NAJWYŻSZA STAWKA CZ. VI Kameralne i studyjne (widowisko), 25 min, Polska, 1997 Reżyseria: Tomasz Kostuch Scenariusz: Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) W 1963 roku urząd prezydenta Stanów Zjednoczonych objął Lyndon B. Johnson. Z jego prezydenturą wiąże się narastanie konfliktu w Wietnamie, który w końcu dekady osiągnął tragiczne rozmiary. Program przedstawia wydarzenia, które doprowadziły do okrutnej wojny (tzw. incydent w Zatoce Tonkińskiej). Zmiana władzy w Stanach Zjednoczonych zbiegła się z obaleniem w ZSRR Nikity Chruszczowa i przejęcia władzy przez Leonida Breżniewa. Dla niego największym wyzwaniem stała się demokratyzacja życia w Czechosłowacji, stłumiona w 1968 roku, na co Strany Zjednoczone zajęte wojną w Wietnamie i zmianą prezydenta nie zareagowały. 10:45 SPÓR O HISTORIĘ - CHURCHILL A SPRAWA POLSKA Dysk./wywiad/debata, 29 min, Polska, 2013 Scenariusz: Borys Hass Winston Churchill zaskarbił sobie życzliwość Polaków stwierdzeniem, że "Nigdy jeszcze w dziejach ludzkich konfliktów tak wielu nie zawdzięczało tak wiele tak nielicznym". W polskich podręcznikach historii przedstawiano to jako słowa wdzięczności wypowiedziane pod adresem polskich lotników. Tymczasem Churchill dziękował, ale lotnikom brytyjskim. I nie za zwycięstwo, lecz za podjęcie walki. Bo słowa te padły 20 sierpnia 1940 r. w mowie do brytyjskiego parlamentu. A o Polakach mawiał, że "Niewiele jest cnót, których Polacy nie posiadają, ale niewiele też jest błędów, których potrafili uniknąć". Niekiedy ostrzej, jak po zajęciu przez Polskę Zaolzia, gdy orzekł, że "Polacy to naród wspaniały w buncie i nieszczęściu, haniebny i bezwstydny w triumfie. Najdzielniejszy pośród dzielnych, prowadzony przez najpodlejszych wśród podłych". A gdy generał Anders zarzucił Churchillowi sprzedanie Polski w Jałcie, ten odpowiedział mu krótko: "Mamy dzisiaj dość wojska i waszej pomocy nie potrzebujemy. Może pan sobie swoje dywizje zabrać". Jak więc w rzeczywistości traktował Winston Churchill Polskę i jej przywódców? Czy rzeczywiście był przyjacielem Polski i Polaków, jak się u nas powszechnie uważa? GOŚCIE: prof. Mirosław Dymarski, Uniwersytet Wrocławski prof. Wojciech Rojek, Uniwersytet Jagielloński prof. Tadeusz Panecki, Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora 11:20 ARCHIWUM ZIMNEJ WOJNY - REWOLUCJA POWIELACZOWA Magazyn, 29 min, Polska, 2019 Reżyseria: Jan Sosiński Scenariusz: Jan Sosiński, Andrzej Mietkowski Muzyka: Piotr Dziki Chancewicz Wykonawcy: Andrzej Mietkowski (prowadzący) Rewolucja powielaczowa. Rosyjskie początki samizdatu: mrówcza praca, maszyny do pisania, powielanie w kilku egzemplarzach pojedynczych wierszy albo pisemek. Nad Wisłą w latach 70. poszły w ruch powielacze, offsety, sitodruk. Nastąpił technologiczny przełom. W programie przypominamy czas, gdy słowo słychać było jak dynamit, cytując Jana Krzysztofa Kelusa, a nielegalne pisma i książki rozchwiały monolit totalitarny. W studiu - założyciele czołowych oficyn podziemnych wraz z urządzeniami, na których drukowali i szkolenie jak zbudować poligrafię z kilku desek, pasty do prania i gumki do majtek. 12:00 JAN SERCE - ODC. 10/10 - KALINA Serial obyczajowy, 54 min, Polska, 1981 Reżyseria: Radosław Piwowarski Scenariusz: Zbigniew Kamiński, Radosław Piwowarski Zdjęcia: Witold Adamek Muzyka: Seweryn Krajewski Aktorzy: Kazimierz Kaczor, Jadwiga Kuryluk, Anna Nehrebecka, Jadwiga Jankowska - Cieślak, Wiesław Michnikowski,Marian Kociniak, Władysław Kowalski, Jan Himilsbach, Lech Ordon, Zdzisław Szymański, Janina Nowicka, Hanna Bedryńska i inni Po wyjściu ze szpitala Janek trafia do sanatorium. Czuje się kiepsko, ale na wieść, że jego matka w ciężkim stanie znajduje się w szpitalu, wyrusza w drogę. Dowiaduje się, że najlepszym lekarstwem dla mamy byłyby owoce kaliny. Szuka więc krzewu kaliny z pełnym poświęceniem, nie bacząc na stan swego zdrowia. Kiedy je znajduje, przynosi owoce do szpitala. Nie zastaje matki w pokoju, jest przerażony, że umarła. Tymczasem okazuje się, że poczuła się lepiej i wyszła na spacer. Janek z wrażenia mdleje. Kiedy odzyskuje przytomność, widzi koło siebie "Mgiełkę" spotkaną na balu samotnych, której długo i bezskutecznie poszukiwał. Dziewczyna ma na imię, nomen - omen, Kalina i jest pielęgniarką opiekującą się matką Janka. 13:45 KOMANDOSI WAWELBERGA Film dokumentalny, 32 min, Polska, 2019 Reżyseria: Krzysztof Glondys Scenariusz: Krzysztof Glondys, Sebastian Reńca Większość historyków jest zgodna co do tego, że pierwszy regularny oddział wojskowy, powołany do wykonywania zadań specjalnych, powstał na Śląsku, bezpośrednio przed wybuchem III Powstania Śląskiego. Była to Grupa Destrukcyjna Wawelberga, nazwana tak od pseudonimu dowódcy, kapitana Tadeusza Puszczyńskiego. W nocy, z 2 na 3 maja 1921 roku, dywersanci z grupy Wawelberga wysadzili mosty na liniach kolejowych, łączących Śląsk z resztą Niemiec. Wawelberg osobiście dowodził jednym z oddziałów, który wysadził 200 - metrowy most kolejowy w Szczepanowicach, na newralgicznej linii Opole - Wrocław. Ta akcja uniemożliwiła Niemcom przerzut na Górny Śląsk regularnych formacji wojskowych, walnie przyczyniając się do błyskawicznej ofensywy powstańczej i licznych sukcesów militarnych w pierwszych dniach III powstania śląskiego. W następnych tygodniach wawelbergowcy niszczyli kolejne mosty, linie kolejowe i dworce, utrudniając Niemcom posuwanie się naprzód, brali też udział w walkach frontowych, m.in. o Strzelce Opolskie. Doświadczenia w wykonywaniu aktów dywersji na Górnym Śląsku spożytkowane zostały w następnych latach, podczas tworzenia w odrodzonym Wojsku Polskim struktur przeznaczonych do działań specjalnych. Członkowie Grupy Dywersyjnej Wawelberga otrzymali dwadzieścia Krzyży Virtuti Militari i czterdzieści Krzyży Walecznych. Jednak dziś o akcji "Mosty" i początkach tradycji polskich sił specjalnych pamiętają jedynie nieliczni badacze i miłośnicy historii. Głównym celem filmu będzie więc ich przypomnienie tamtych wydarzeń i niezwykłych ludzi, którzy brali w nich udział. 14:30 HISTORIA W POSTACIACH ZAPISANA - JULIUSZ CEZAR (JULIUSZ CEZAR) Film dokumentalny, 107 min, Francja, 2013 Reżyseria: Laure Delalex Wykonawcy: Marek Ciuniel Film z cyklu "Historia w postaciach zapisana" zabiera widzów w podróż do starożytnego Rzymu. Mogą tu poznać wyjątkową postać Juliusza Cezara. Wielkiego wodza, polityka i uwodziciela. Człowieka wybitnie uzdolnionego, o ponadprzeciętnych walorach fizycznych i umysłowych, przy tym jednak przekonanego o swoim geniuszu, wręcz boskości. To za jego panowania Rzym z małego, brudnego miasteczka zaczął stawać się centrum administracyjnym, politycznym i kulturalnym imperium. A serca Rzymian podbił, dając im to czego pragnęli: chleba i igrzysk. Film przybliży fascynujący świat gladiatorów i olimpiad, zabawy i rozpusty. Dzięki zręcznym zabiegom politycznym i czterem małżeństwom Cezar stał się pierwszym po bogach w Cesarstwie Rzymskim. Nim do tego doszło, przez 8 lat podbił tereny leżące w granicach dzisiejszej Szwajcarii, Francji, Niemiec, Belgii. Jednak jego celem był Rzym. W 49 roku p.n.e. Cezar przekroczył Rubikon. To otworzyło mu drogę do cesarstwa i do spotkania na swojej drodze Kleopatry. Panował krótko. Zamordowano go podczas id marcowych, 15 marca 44 roku przed Chrystusem. Zamach zorganizowała grupa republikanów obawiających się powrotu monarchii. 16:30 MARZYCIELE - KRAKOWSKI BARD GEBIRTIG Dysk./wywiad/debata, 23 min, Polska, 2019 Reżyseria: Sylwester Szefer Scenariusz: Sylwester Szefer Zdjęcia: Wojciech Kursa Muzyka: Krzysztof Suchodolski Wykonawcy: Piotr Legutko (prowadzący), Paweł Nowakowski Mordechaj Gebirtig to aktor, poeta i pieśniarz z krakowskiego Kazimierza. Był samoukiem, tworzył w języku jidysz, w niezwykle melodyjnych piosenkach opowiadał historie z kręgów rodziny i sąsiadów krakowskich Żydów. Zyskał popularność w Polsce i w świecie (także na Broadwayu), gdy jego piosenki pojawiły się w operetce "Rumuńskie wesele" wystawionej w 1923 roku w Warszawie. Został zamordowany wraz z całą rodziną przez Niemców podczas wojny. Po wojnie utwory Gebirtiga zostały przetłumaczone na język polski i śpiewane przez znanych polskich piosenkarzy. 17:00 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - NIGDY NIE SKŁADAMY BRONI Magazyn, 22 min, Polska, 2019 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki Nigdy nie składamy broni. We wsi Grabie Nowe pod Wołominem szukaliśmy najpierw śladów katastrofy Karasia z 55. eskadry bombowej lekkiej. Później udało się odnaleźć szczątki jednego z trzech członków załogi. Wreszcie, zupełnie niedawno pojawiła się opowieść, z której wynikało, że w ostatnich minutach przed uderzeniem w ziemię od maszyny, w ogniu walki z Messerschmittami, oderwała się jakaś duża część. To wystarczyło, by od nowa zacząć poszukiwania. Bieszczadzka mapa lotniczych dramatów. Bieszczady w historii kojarzą się głównie z walkami z UPA w latach 1944 - 1947. Wiele wartych upamiętnienia wydarzeń związanych z tymi górami pozostaje w cieniu. Lokalni miłośnicy historii zapragnęli zbadać ten teren pod kątem wydarzeń lotniczych z okresu II wojny. To niełatwe zadanie, właśnie ze względu na warunki terenowe. Poszukiwania w takich warunkach wymagają skomplikowanych technik. Dołączamy do miejscowych poszukiwaczy na szlaku zestrzelonych maszyn II wojny 18:00 HISTORIA POLSKI - MOJA SOLIDARNOŚĆ CZ 1. NASZE NADZIEJE. Dokument fabularyzowany, 52 min, Polska, 2019 Reżyseria: Sławomir Koehler Scenariusz: Sławomir Koehler Wykonawcy: Andrzej Michałowski (prowadzący) część 1. Nasze nadzieje. Pierwsza część filmu dokumentalnego poświęconego działaczom gdańskiej Solidarności. Bazując na życiorysie Andrzeja Michałowskiego, współorganizatora strajków w Porcie Gdańskim, autorzy tego dokumentu starają się przybliżyć widzom kulisy życia w solidarnościowym podziemiu w latach 80. Główny bohater przez kilka lat ukrywał się przed bezpieką i nadal brał aktywny udział w antykomunistycznej konspiracji. Film opiera się nie tylko na wspomnieniach uczestników tamtych wydarzeń, ale również jest wzbogacony licznymi inscenizacjami, które podkreślają dramaturgię i specyficzny charakter zwycięstwa i zdrady. część 2. Zwycięstwa i zdrady. Druga cześć filmu dokumentalnego poświęconego działaczom gdańskiej Solidarności. Główny bohater dokumentu, Andrzej Michałowski, po latach ukrywania się przed bezpieką, trafia do więzienia. Jego niepodległościowa działalność odbija się na nim, jak i na jego bliskich. Funkcjonariusze SB starają się rozbić gdańską Solidarność i utrudnić życie jej działaczom. Film pokazuje zarówno ich gry operacyjne, jak i walkę uczestników solidarnościowej konspiracji z komunistyczną władzą. 19:15 CZAS HONORU - ODC. 32 SERIA III "INGA" Serial wojenny, 45 min, Polska, 2010 Reżyseria: Michał Kwieciński, Michał Rosa, Grzegorz Kuczeriszka Scenariusz: Ewa Wencel, Jarosław Sokół Aktorzy: Paweł Małaszyński, Katarzyna Gniewkowska, Maciej Zakościelny, Jakub Wesołowski, Jan Wieczorkowski, Antoni Pawlicki, Piotr Adamczyk Rainer krytykuje brutalne metody Tannenberga. Torturowany Bronek, nie chce zdradzić Sorokinowi, gdzie jest radiostacja. Władek odwiedza Michała. Mówi mu, że Bronek zniknął, a Maria trafiła na Pawiak. Lena nie chce powiedzieć Romkowi, kto ją pobił. W końcu wyznaje bratu, że sprawcą jest Mongoł. Prosi Rutkę o pomoc w ustaleniu osoby, która pomogła im znaleźć mieszkanie. Lena dowiaduje się w urzędzie, że mieszkanie przydzielono im na podstawie niemieckiego rozkazu. Celina mówi Michałowi, że Krzysztof został aresztowany. A to właśnie on jest łącznikiem Komendy Głównej. Tadeuszowi udaje się dołączyć do oddziału. Dowiaduje się, kim jest Krzysztof. Chwali się Halbemu swoimi postępami. Dowódca, Michał i Tadeusz planują wykupić Krzysztofa. Do przekazania łapówki zostaje wybrana Celina. Władek chce zapytać ojca Bronka, czy nie miał od niego wieści. Niestety, Woyciechowski zostaje aresztowany. W restauracji Eden Rainer i Halbe słuchają występu Ingi, dawnej kochanki Rainera. Po występie Rainer daje kobiecie kwiaty. Obydwoje cieszą się ze spotkania. Rainer pozwala jej zatrzymać się u siebie. Janek dowiaduje się, że Sajkowskich przeniesiono z noclegowni. Helenie udaje się załatwić metrykę dla Tomka. Postanawia przygarnąć chłopca. Graba ma atak wyrostka. Maria rozpoznaje jej chorobę. Schneider dowiaduje się, że Maria jest lekarką. Karol i Sorokin pozwalają Bronkowi uciec - to część planu. Celina przekazuje pieniądze łapownikowi Schutzowi. Schutz załatwia zwolnienie Krzysztofa. 22:05 PO PRLU - PIERWSZA KADENCJA RZĄDU PO 2007 - 2011 Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2019 Scenariusz: Grzegorz Sieczkowski Zdjęcia: Marcin Krynicki, Michał Jarosiński, Witold Karaś Wykonawcy: Beata Michniewicz (prowadzący) W tym odcinku Beata Michniewicz ze swoim gośćmi, profesorem Henrykiem Domańskim, socjologiem z Polskiej Akademii Nauk, oraz doktorem Andrzejem Anuszem, historykiem i publicystą, rozmawia o pierwszym rządzie Platformy Obywatelskiej, który powstał po wygranych wyborach na jesieni 2007 roku. Na czele tego gabinetu, powołanego w koalicji z Polskim Stronnictwem Ludowym, stanął Donald Tusk. 22:35 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - NIGDY NIE SKŁADAMY BRONI Magazyn, 22 min, Polska, 2019 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki Nigdy nie składamy broni. We wsi Grabie Nowe pod Wołominem szukaliśmy najpierw śladów katastrofy Karasia z 55. eskadry bombowej lekkiej. Później udało się odnaleźć szczątki jednego z trzech członków załogi. Wreszcie, zupełnie niedawno pojawiła się opowieść, z której wynikało, że w ostatnich minutach przed uderzeniem w ziemię od maszyny, w ogniu walki z Messerschmittami, oderwała się jakaś duża część. To wystarczyło, by od nowa zacząć poszukiwania. Bieszczadzka mapa lotniczych dramatów. Bieszczady w historii kojarzą się głównie z walkami z UPA w latach 1944 - 1947. Wiele wartych upamiętnienia wydarzeń związanych z tymi górami pozostaje w cieniu. Lokalni miłośnicy historii zapragnęli zbadać ten teren pod kątem wydarzeń lotniczych z okresu II wojny. To niełatwe zadanie, właśnie ze względu na warunki terenowe. Poszukiwania w takich warunkach wymagają skomplikowanych technik. Dołączamy do miejscowych poszukiwaczy na szlaku zestrzelonych maszyn II wojny 23:10 KONIEC ROMANSU (END OF THE AFFAIR) Film obyczajowy, 97 min, Wielka Brytania/USA 1999 Reżyseria: Neil Jordan Scenariusz na podstawie powieści Grahama Greene’a Zdjęcia: Roger Pratt Muzyka: Michael Nyman Aktorzy: Ralph Fiennes, Stephen Rea, Julianne Moore, Heather - Jay Jones, James Bolam, Ian Hart, Sam Bould, Cyril Shaps, Jason Isaacs Film nominowany do nagrody Oscara w dwóch kategoriach: dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej Julianne Moore oraz za zdjęcia Rogera Pratta. Za podstawę scenariusza posłużyła opublikowana w 1951 r. powieść pod tym samym tytułem Grahama Greene’a (1904 - 1991). "Końcem romansu", w którym autor zawarł wątki autobiograficzne, twórcy filmowi zainteresowali się dwukrotnie: w 1955 roku na ekrany wszedł film w reżyserii Edwarda Dmytryka z Deborah Kerr i Vanem Johnsonem, a w 1999 r. Neila Jordana z atrakcyjną Julianne Moore (czterokrotnie nominowana do Oscara za "Boogie Nights", "Godziny", "Daleko od nieba" i właśnie "Koniec romansu") oraz znakomitym Ralphem Fiennesem ("Wichrowe wzgórza", "Quiz Show", "Lektor" oraz filmy "Lista Schindlera" i "Angielski pacjent", które przyniosły mu nominacje do Oscara). W marcu 2004 roku w Houston Grand Opera odbyła się premiera opery "The End of the Affair", do której Jake Heggie napisał muzykę oraz libretto wespół z Leonardem Foglia. Powieść Greene’a była także adaptowana na potrzeby teatru. Światowa premiera sztuki wyreżyserowanej przez Karlę Boos miała miejsce w Quantum Theatre w Pittsburghu, w 2011 roku. Poprzez wątek obyczajowo - romansowy przewija się głębsza prawda o ludzkiej naturze, o stanach emocjonalnych, rozterkach i uczuciach, w które jest uwikłany człowiek. To opowieść o miłości, zdradzie, zazdrości i wielkim pożądaniu. Dramatyczny romans rozwija się na tle II wojny światowej, w Londynie. Miłosnym uniesieniom kochanków towarzyszą odgłosy wybuchających w pobliżu bomb. Temat romansu został potraktowany jednak w filmie nie jako klasyczny trójkąt miłosny, lecz znacznie bardziej skomplikowany układ uczuciowy o podłożu etyczno - religijnym. Piękna i dumna Sarah Miles, żona poważanego dyplomaty Henry’ego Milesa, poznaje przystojnego Maurice’a Bendiksa na przyjęciu wydanym przez męża. Bendix jest obiecującym pisarzem i sąsiadem Milesów. Znajomość Sarah i Maurice’a szybko przeradza się w zauroczenie, ale mężczyzną targają wątpliwości, coraz bardziej zżera go zazdrość o ukochaną kobietę. Choć obydwoje zapewniają o swojej miłości, ona nie chce ranić męża i nie zgadza się na rozwód, co doprowadza kochanka do szału. Ale podczas jednej z miłosnych schadzek bomba spada na dom Bendiksa. Na oczach przerażonej Sarah jej ukochany zostaje przysypany gruzami. Kobieta jest przekonana, że mężczyzna nie żyje. Zaczyna się żarliwie modlić do Boga. Wkrótce rozpada się związek Maurice'a i Sarah. Mężczyzna nigdy nie dowiedział się, dlaczego Sarah go porzuciła. Akcja filmu toczy się w dwóch płaszczyznach czasowych. Równolegle widz ogląda wydarzenia rok po zakończeniu wojny. W ulewną noc Bendix spotyka w parku Milesa, który zaprasza go do siebie na drinka. Ożywają wspomnienia, przed oczami Bendiksa przewijają się obrazy z jego burzliwego romansu z żoną gospodarza. Miles skarży się, że Sarah ma romans. Ponieważ jego pozycja nie pozwala mu na swobodę w działaniu, prosi pisarza o przysługę. Bendix wynajmuje prywatnego detektywa, który ma wyśledzić, kim jest nowy kochanek Sarah. Kiedy Maurice znajduje jej pamiętnik, dopiero teraz dowiaduje się, dlaczego wtedy odeszła od niego. 00:55 SENSACJE XX WIEKU - NAJWYŻSZA STAWKA CZ. V Kameralne i studyjne (widowisko), 23 min, Polska, 1997 Reżyseria: Tomasz Kostuch Scenariusz: Bogusław Wołoszański Przejęcie władzy w ZSRR przez Leonida Breżniewa oznaczało zamknięcie pewnej epoki w historii tego państwa i międzynarodowych stosunków. Chruszczow został odsunięty, gdyż uznano, że doprowadził kraj do katastrofy gospodarczej, a nieumiejętnie kierując polityką zagraniczną, skompromitował się wobec USA. Nowy przywódca przystąpił do energicznej rozbudowy sił nuklearnych. Jednocześnie nasiliła się wojna szpiegów. W programie najbardziej fascynujące wydarzenia tego okresu, gdy KGB i CIA rozpoczęły nową wojnę. 01:25 SENSACJE XX WIEKU - NAJWYŻSZA STAWKA CZ. VI Kameralne i studyjne (widowisko), 25 min, Polska, 1997 Reżyseria: Tomasz Kostuch Scenariusz: Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) W 1963 roku urząd prezydenta Stanów Zjednoczonych objął Lyndon B. Johnson. Z jego prezydenturą wiąże się narastanie konfliktu w Wietnamie, który w końcu dekady osiągnął tragiczne rozmiary. Program przedstawia wydarzenia, które doprowadziły do okrutnej wojny (tzw. incydent w Zatoce Tonkińskiej). Zmiana władzy w Stanach Zjednoczonych zbiegła się z obaleniem w ZSRR Nikity Chruszczowa i przejęcia władzy przez Leonida Breżniewa. Dla niego największym wyzwaniem stała się demokratyzacja życia w Czechosłowacji, stłumiona w 1968 roku, na co Strany Zjednoczone zajęte wojną w Wietnamie i zmianą prezydenta nie zareagowały. 01:55 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - TAMTEN NAJDŁUŻSZY DZIEŃ CZ. 2 Magazyn, 20 min, Polska, 1995 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Andrzej Żydaczewski Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Cykliczna audycja popularyzująca wiedzę o historii II wojny światowej. Odcinek poświęcony lądowaniu aliantów w Normandii 6 czerwca 1944 roku.