TVP Kultura Wtorek, 18.02.2020 08:40 PAPIEROWA TORBA (PAPER BAG) Film animowany, 11 min, Rumunia, 2015 Reżyseria: Roxana Bentu Scenariusz: Roxana Bentu, Alexandra Paunescu Pięknie zrealizowany film animowany. Opowieść o panie B. , którego monotonne życie zmienia się pewnego słonecznego poranka. 08:55 ELEMENTY (PATCH) Film animowany, 3 min, Szwajcaria/Niemcy, 2014 Reżyseria: Gerd Gockell Scenariusz: Ute Heuer Krótki film animowany. Eksperymentalna animacja, która w dynamiczny sposób gra z perspektywą malarstwem abstrakcyjnym. (opis festiwalowy) 09:05 JUTRO IDZIEMY DO KINA Dramat wojenny, 100 min, Polska 2007 Reżyseria: Michał Kwieciński Scenariusz: Jerzy Stefan Stawiński Zdjęcia: Piotr Wojtowicz Muzyka: Misza Hairulin Aktorzy: Mateusz Damięcki, Antoni Pawlicki, Jakub Wesołowski, Anna Gzyra, Grażyna Szapołowska, Daniel Olbrychski, Krzysztof Stelmaszyk, Bożena Adamek, Krzysztof Banaszyk, Barbara Bierkowska, Anna Maria Buczek, Jerzy Celiński, Wojciech Czerwiński, Marek Frąckowiak, Tomasz Gęsikowski Film przejmujący i piękny. Prostymi środkami, bez zbędnego patosu i taniego sentymentalizmu, twórcy filmu ukazali - na przykładzie losów trzech przyjaciół, maturzystów z 1938 r. - tragiczne losy pokolenia ówczesnych dwudziestolatków. Ludziom tym, urodzonym już w świeżo odzyskanej ojczyźnie, wojna odebrała u progu dorosłości przyszłość, nadzieję, bliskich, cały dobytek, szanse na normalne życie, a bardzo często w ogóle życia pozbawiła. Z trzydziestu osób klasy maturalnej, do której uczęszczali bohaterowie, dwadzieścia nie przeżyło wojny, a kilka zostało skazanych na śmierć w stalinowskiej Polsce. Lecz nawet ci, co przeżyli, nie zdołali nigdy - jak głoszą napisy końcowe - nadrobić straconych lat. Autor scenariusza, Jerzy Stefan Stawiński, zaczerpnął wiele wątków z własnej biografii, z doświadczeń krewnych i znajomych. Jak twierdzi, każdy z bohaterów, ma pewne jego rysy, doświadcza tego, co on sam przeżył. Całość wyreżyserował Michał Kwieciński, jeden z triumfatorów FPFF w Gdyni w 2006 r. , gdzie jego film "Statyści" zdobył aż 6 nagród, w tym Nagrodę Specjalną Jury. Andrzej Skowroński, Jerzy Bolesławski i Piotr Dołowy kończą właśnie jedno z warszawskich gimnazjów. Jako świeżo upieczeni maturzyści anno domini 1938 r. stają na progu dorosłości. Rozsadza ich energia i radość, snują rozległe plany na przyszłość i oczywiście marzą o wielkiej miłości. Jurek, najlepszy uczeń w klasie, inteligentny, pewny siebie i wygadany, syn wysokiego urzędnika, wybiera się na studia, ale jeszcze nie wybrał kierunku. Żeby trochę odwlec ostateczną decyzję, postanawia wstąpić na razie do szkoły podchorążych w Zegrzu. Rodzinne wojskowe tradycje zamierza kontynuować twardy, trochę chmurny i pełen determinacji Andrzej, syn oficera, wychowywany po śmierci matki przez ciotkę. Zgłasza się do pułku kawalerii w Grudziądzu. Piotr, nieśmiały okularnik, który mieszka tylko z matką, staje - podobnie jak koledzy - przed komisją wojskową, ale z powodu wrodzonej wady serca zostaje odrzucony. Rozpoczyna więc studia na wydziale medycyny. Mijają kolejne miesiące. W czasie przepustek przyjaciele spotykają się z Piotrem, spędzając czas na rozmowach i młodzieńczych szaleństwach. Na urodzinach Jurka piją za przyjaźń i za to, "żeby nigdy się nie zgubili". Wierzą, że są "nieśmiertelni", że nic złego nie może ich spotkać, bo przecież jeszcze tyle chcą w życiu zrobić, doświadczyć. Wiele się dzieje także w ich życiu prywatnym. Jurek zabiega o względy Krysi, panny z zamożnego domu, ambitnej i trochę wyniosłej studentki romanistyki. Ta skutecznie studzi jego zapały, ale nie pozbawia nadziei. Andrzej odwiedza ponętną Marinę, właścicielkę restauracji, traktującą młodego kochanka z niemal matczyną czułością. Chłopak nie chwali się jednak tą znajomością kolegom. Piotr chce się zakochać na całe życie, pragnie - ku rozbawieniu kolegów - miłości czystej i niewinnej. Gdy pewnego dnia zauważa na ulicy skromnie ubraną, śliczną blondynkę Zosię, zakochuje się w niej od pierwszego wejrzenia. Ale Zosia traktuje go z dystansem, nie chce nic o sobie mówić. Niebawem Piotr poznaje przyczyny jej milczenia, lecz to nie zmienia temperatury jego uczuć.Latem 1939 r. atmosfera polityczna w kraju staje się coraz bardziej napięta. Coraz częściej mówi się o wojnie, choć jednocześnie nikt nie dopuszcza do siebie myśli, że może ona wybuchnąć. Andrzej, który zakochał się tymczasem w pięknej Ani, córce starosty szykującej się do studiów malarskich we Lwowie, umawia się z nią w końcu na randkę. Mają się spotkać szóstego września, gdy on wróci z ćwiczeń z Pomorza, a ona ze Lwowa. Spotkanie pierwszego września wyznaczają sobie z kolei Krysia i Jurek, któremu udało się wreszcie przełamać opory dziewczyny. Mają iść do kina, a później do niej. Piotr i Zosia są w tym czasie nad morzem, na pierwszych wspólnych wakacjach. Wieść o wybuchu wojny spada na nich wszystkich jak grom. Dla niektórych jej pierwszy dzień będzie zarazem ostatnim. 11:00 Z BIEGIEM LAT, Z BIEGIEM DNI - KRAKÓW 1902 Serial obyczajowy, kostiumowy, 63 min, Polska, 1980 Reżyseria: Andrzej Wajda, Edward Kłosiński, Anna Polony, Krystyna Grochowicz Scenariusz: Joanna Ronikier Zdjęcia: Edward Kłosiński, Witold Adamek Wykonawcy: Wielka Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia i Telewizji w Katowicach, Józef Radwan Aktorzy: Mieczysław Grąbka, Izabella Olszewska, Bolesław Nowak, Teresa Budzisz - Krzyżanowska, Jerzy Radziwiłowicz, Andrzej Buszewicz, Jerzy Bińczycki, Maria Zając - Radwan, Stefan Szramel, Jerzy Stuhr, Jacek Romanowski, Ryszard Łukowski, Wiesław Wójcik, Stanisław Gronkowski, Andrzej Hudziak Scenariusz tego odcinka powstał na podstawie "Karykatur" - znanego dramatu Jana Augusta Kisielewskiego. Kraków jest zafascynowany "Weselem" Stanisława Wyspiańskiego, wystawionym po raz pierwszy w marcu 1901 roku. Przełom w polskim teatrze, jaki dokonuje się dzięki temu dziełu, oznacza klęskę dla tradycyjnie piszących dramaturgów. Jednym z nich jest Michał Bałucki - do niedawna bardzo popularny twórca komedii. Teraz, zepchnięty na margines, popełnia samobójstwo. Misia Chomińska wyznaje miłość swojemu korepetytorowi Relskiemu - ubogiemu studentowi prawa, który w duchu zazdrości Wyspiańskiemu sławy. Ma do tego powody, gdyż - jak twierdzi - kiedyś miał podobny pomysł na dramat, lecz życie uniemożliwiło mu jego realizację. Tymczasem ojciec dziewczyny, widząc jej afekt do nauczyciela, postanawia dowiedzieć się o nim czegoś więcej. Niebawem odkrywa, że Relski ma romans i dziecko z prostą, wiejską dziewczyną. 12:15 TRZY MŁYNY - ODC. 2/3 - MŁYN NAD LUTYNIĄ Film obyczajowy, 50 min, Polska, 1985 Reżyseria: Jerzy Domaradzki Scenariusz: Jerzy Domaradzki, Bolesław Michałek Zdjęcia: Wit Dąbal Muzyka: Jerzy Satanowski Aktorzy: Edward Żentara, Franciszek Pieczka, Anna Milewska, Monika Kuklińska, Olaf Lubaszenko, Bogusław Augustyn Kameralny dramat psychologiczny - ekranizacja opowiadania Jarosława Iwaszkiewicza "Młyn nad Lutynią". Podobnie jak w dwóch pozostałych odcinkach miniserii "Trzy młyny", miejscem akcji jest młyn, a cała historia rozgrywa się w czasie okupacji. Młody bohater Jarogniew, osierocony przez rodziców, powraca do kraju z Francji, dokąd przed wojną wyemigrowała jego rodzina. Chłopiec niespełna piętnastoletni czuje się w domu dziadków obco. Imponuje mu potęga zwycięskich wojsk niemieckich, sam też po części czuje się Niemcem - jego matka, córka starego Durczaka, wyszła za mąż po romansie z niemieckim dziedzicem. Chłopak zapisuje się do Hitlerjugend, uczestniczy w pacyfikacji kościoła. Proboszcza ratuje od śmierci Durczak, dziadek Jarogniewa. Ksiądz Ryba ukrywa się u gajowego Grzesiaka. Mieszka tam także Bolka, siostrzenica właściciela, wielka miłość Jarogniewa. Dziewczyna jednak nie chce się już z nim przyjaźnić. Urażony w swych uczuciach Jaro wydaje kryjówkę księdza swoim hitlerowskim przełożonym. Niemcy aresztują kapłana, znęcają się nad Bolką. Durczak przyprowadza do młyna, gdzie mieszka z żoną i wnukiem, skatowaną dziewczynę, która opowiada o zbrodni Jarogniewa. Rankiem dziadek budzi chłopaka, każe mu założyć faszystowski mundur. Prowadzi Jarogniewa do lasu. 13:15 JONASZ I MORZE (ZEEZUCHT / JONAS AND THE SEA) Film animowany, 11 min, Holandia, 2015 Reżyseria: Marlies Van Der Wel Scenariusz: Marlies Van Der Wel, Ruben Picavet Film animowany. Jonasz marzy o tym, żeby zamieszkać na morzu, lecz nikt go nie rozumie, bo przecież jest to niemożliwe. A może jednak? (opis festiwalowy) 15:05 SZLAKIEM KOLBERGA - JAN MŁYNARSKI Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2018 Reżyseria: Grzegorz Jankowski Scenariusz: Michał Pietrusiewicz, Elżbieta Rottermund Cykl dokumentalny prezentujący znanych polskich muzyków, którzy wyruszają w Polskę szlakiem Oskara Kolberga. Każdy odcinek będzie muzyczną podróżą w inny region Polski. Znani muzycy uczą się od artystów ludowych tradycyjnego repertuaru: śpiewają, grają na skrzypcach, akordeonie, tańczą. Pokazują piękno i niepowtarzalność polskiej muzyki ludowej. Gościem tego odcinka jest Jan Młynarski (ur. 1979 w Warszawie), muzyk, kompozytor i wokalista, multiinstrumentalista, znany głównie jako perkusista. Jan Młynarski odwiedza Zdzisława Kwapińskiego, saksofonistę, skrzypka, harmonistę ludowego. Pan Zdzisław urodził się w Szymanowie w okolicach Lipska na Powiślu na styku obecnego województwa mazowieckiego i świętokrzyskiego. Tam też dorastając, zetknął się z muzyką tradycyjną. Ojciec, stryj i brat mamy grali na skrzypcach i mały Zdzisław podpatrywał i zapamiętywał zasłyszane powiślańskie melodie. Pieśni ludowe śpiewały babcia i mama. 15:35 WIKLINOWY KOSZ Film animowany, 8 min, Polska, 1966 Reżyseria: Mirosław Kijowicz Scenariusz: Hanna Jagoszewska, Mirosław Kijowicz, Jan Tkaczyk Ostatni film Kijowicza z muzyką Krzysztofa Komedy - Trzcińskiego. Groteskowa opowieść o człowieku, który w wiklinowym koszu przynosi mnóstwo elementów przypominających części lalek. Tworzy z nich małe, nieporadne istoty, tchnie w nie życie, próbuje je nauczyć chodzić. Te jednak, w momencie gdy usiłuje skłonić je do wykonywania zbiorowych ewolucji, odmawiają posłuszeństwa i niszczą jego samego. Wrzucają go do kosza i maszerują według własnego planu. "Dramat twórcy unicestwionego przez stworzone przezeń dzieło" 15:45 KLATKI Film animowany, 7 min, Polska, 1967 Reżyseria: Mirosław Kijowicz Scenariusz: Mirosław Kijowicz, Hanna Jagoszewska Zdjęcia: Jan Tkaczyk Przewrotna opowieść o więźniu i strażniku, o trudnej do uchwycenia granicy pomiędzy wolnością a niewolą. Mirosław Kijowicz z ogromną konsekwencją powracał w swoich prostych filmach do jednego tematu: stosunku jednostki wobec systemu. Czasem jest to beztroski uczestnik manifestacji politycznej ("Sztandar"), czasem niewolnik we władzy pana ("Młyn"), innym znów razem kukła, w którą życie tchnął jej twórca ("Wiklinowy kosz"). Należące do tego nurtu "Klatki" zdobyły najwięcej nagród na międzynarodowych festiwalach zapewne ze względu na przejrzystość układu między ofiarą i katem, w tym przypadku więźniem i strażnikiem. O wielkości filmu decydowała jednak pointa, ukazująca iluzoryczność każdej władzy. Czy ten, komu wydaje się, że ją posiada, jest naprawdę wolny? 16:00 PARĘ OSÓB, MAŁY CZAS Dramat psychologiczno - obyczajowy, 105 min, Polska 2005 Scenariusz na podstawie książki Jadwigi Stańczakowej "Dziennik we dwoje" i reżyseria: Andrzej Barański Zdjęcia: Dariusz Kuc Aktorzy: Krystyna Janda, Andrzej Hudziak, Igor Przegrodzki, Monika Obara, Arkadiusz Detmer, Krystyna Tkacz, Elżbieta Kępińska, Witold Skaruch, Zdzisław Wardejn Andrzej Barański już w połowie lat 80. myślał o przeniesieniu na ekran "Zawału" Mirona Białoszewskiego, ale na przeszkodzie stawały mu kłopoty z pozyskaniem praw autorskich i zdobyciem funduszy na produkcję. Pod koniec lat 90. miał już gotowy scenariusz o jego serdecznej przyjaciółce i sekretarce, niewidomej Jadwidze Stańczakowej, ale znów musiało minąć kilka lat, nim wreszcie projekt doczekał się realizacji. Za kanwę scenariusza posłużyła książka Jadwigi Stańczakowej "Dziennik we dwoje", na podstawie której powstała kameralna i subtelna, niezwykle ciepła, ale przenikliwa opowieść o przyjaźni dwojga artystów pióra, uhonorowana m. in. na FPFFw Gdyni w 2005 r. nagrodą za wybitną kreację Krystyny Jandy i nagrodą dziennikarzy, oraz nagrodą na festiwalu w Karlovych Varach za główną rolę męską dla równie znakomitego Andrzeja Hudziaka. Akcja filmu obejmuje lata 1975 - 1982 i ukazuje złożone relacje Mirona Białoszewskiego i Jadwigi Stańczakowej z punktu widzenia tej ostatniej. Trudno jednak powiedzieć, że jest to wyłącznie jej relacja: niewidoma kobieta oglądała bowiem i poznawała świat oczyma Mirona, czy to podczas przejażdżek z nim po mieście (co prawda, często w środku nocy, bo pisarza drażnili ludzie i światło słoneczne), czy to poprzez jego teksty opisujące rzeczywistość. Potrzebowali siebie nawzajem, mimo że nie umieli nazwać tego, co ich łączyło: przyjaźń, bliskość duchowa, platoniczne uczucie? On - nadwrażliwy egoista, kapryśny introwertyk, odsuwał od siebie wszystko, co stanowiło prozę codziennej egzystencji. Potrzebował kogoś, kto by się nim opiekował i pilnował bieżących spraw: od kupowania ubrań, sprzątania i prania, poprzez załatwianie spraw urzędowych, po przepisywanie jego tekstów, umawianie spotkań z wydawcami i czytelnikami. Ona pragnęła za wszelką cenę żyć jak ludzie widzący, być aktywna i samodzielna, czuć się potrzebna. Po rozstaniu z wieloletnim przyjacielem, nazwanym w filmie Jackiem, Białoszewski stał się jeszcze bardziej zależny od niej i grona znajomych, sąsiadów, przyjaciół, którzy dbali o niego i jego sprawy pod dyskretne dyktando Jadwigi. On nie bardzo umiał okazywać wdzięczność, bywał wobec niej opryskliwy, ale też potrafił jak nikt inny pocieszyć ją w samotności i depresji, na którą cierpiała. Gdy Jadwiga też zapragnęła pisać, bezceremonialnie krytykował jej wiersze, powodowany doświadczeniem, ale i zawodową zazdrością. Nie chciał mieć przy sobie konkurentki, która początkowo podejmowała te same tematy, opisywała te same miejsca i osoby co on, lecz jednocześnie udzielał jej cennych wskazówek pisarskich. Gdy zdołał ją przekonać, że powinna się skupić na swych odczuciach i przeżyciach osoby niewidomej, przyniosło to korzyść im obojgu: jej wiersze zyskały na autentyzmie i oryginalności, on przestał się obawiać rywalizacji i porównań. Nie ma w tym filmie wyraźnie zarysowanej akcji, linearnej fabuły, są za to drobne obrazki z PRL - owskiej codzienności, w której oboje żyli (kłopoty z zaopatrzeniem, problemy ze zdobyciem telefonu, biurokracja, nie najłatwiejsze warunki mieszkaniowe itp.), ale także z cowtorkowych spotkań literackich w mieszkaniu pisarza, z jego wieczorów autorskich, spacerów z Jadwigą po mieście. Film Andrzeja Barańskiego opowiada również o tym, jak ta zgrzebna rzeczywistość przekształca się w sztukę, staje się tworzywem literackim, dając dzieła najwyższej próby. 18:00 DOKUMENT.PL - CALL ME TONY Film dokumentalny, 63 min, Polska, 2017 Reżyseria: Klaudiusz Chrostowski Zdjęcia: Michał Łuka Konrad, osiemnastoletni kulturysta, z uporem zabiega o atencję wiecznie nieobecnego ojca. Chłopak mieszka w górniczym miasteczku na południu Polski. Kreując swój wizerunek, inspiruje się aktorami kina akcji, spędza godziny na siłowni i zapisuje się na zawody kulturystyczne. Te wybory prowadzą go jednak do załamania spowodowanego wewnętrznym konfliktem pomiędzy nim samym a wersją siebie, którą stara się stworzyć, aby zyskać akceptację otoczenia. Życie Konrada zmienia się, kiedy na nowo odkrywa swoją dawną pasję do aktorstwa. Czy odnajdzie właściwą dla siebie drogę? Film to opowieść o momencie w życiu, kiedy wszyscy oczekują od nas odpowiedzi, a jedyne co mamy to pytania. 19:10 POWIDOKI - POWIDOKI EMIL CIORAN Dysk./wywiad/debata, 11 min, Polska, 2019 Wykonawcy: Barbara Schabowska (prowadząca), Piotr Nowak (prowadzący) "Powidoki" to program publicystyczny poruszający istotne zagadnienia z zakresu filozofii, etyki i socjologii. Dwoje prowadzących: dziennikarka Barbara Schabowska i filozof prof. Piotr Nowak na przykładach wybranych przez siebie książek podejmą dyskusję nad zawartością tych dzieł i ich społeczną recepcją. Tym razem prowadzący dyskutują o książce Emila Ciorana "Przeistoczenie Rumunii". 19:25 ANTYFONIE - SKOK/ OŻÓG/ PRYT Film dokumentalny, 23 min, Polska, 2019 Reżyseria: Andrzej Załęski Scenariusz: Jacek Staniszewski, Andrzej Załęski Wiktor Skok to wieloletni animator łódzkiej sceny hardcore/punk i entuzjasta kultury postindustrialnej. Skok bez kompleksów łączy w swojej pracy artystycznej i promotorskiej nawiązania, tak do twórczości Karola Szymanowskiego, jak i estetyki minimal wave czy noise, wykorzystuje w swoich demonstracjach autorskie filmy i projekcje. Innym z lokalnych protagonistów odcinka jest teoretyk i historyk sztuk medialnych Maciej Ożóg, znany także z szeregu wydawnictw ukazujących się na przestrzeni lat pod hasłem Spear. Kolejnym bohaterem odcinka będzie Marcin Pryt, śpiewający autor tekstów piosenek, mów wiązanych, rumorów słownych dla zespołów 19 Wiosen, Tryp, 11, Rumory Orkiestra, Niebiescy i Kutman. 20:30 TEATR TELEWIZJI - FRYDERYK Teatr, 81 min, Polska, 2018 Reżyseria: Agnieszka Lipiec - Wróblewska, Agnieszka Lipiec - Wróblewska Zdjęcia: Wojciech Staroń Muzyka: Piotr Majchrzak Aktorzy: Krzysztof Szczepaniak, Grażyna Barszczewska, Michalina Olszańska, Paulina Szostak, Maria Pawłowska, Krzysztof Wakuliński, Marcin Hycna, Zbigniew Zamachowski, Janusz Chabior, Paweł Smagała, Łukasz Garlicki, Maciej Musiał, Maciej Charyton, Sławomir Grzymkowski, Jakub Hojda Opowieść o pierwszych miesiącach pobytu Fryderyka Chopina w Paryżu, okresie dla kompozytora niezwykle trudnym i bolesnym, zarówno w perspektywie jego losów osobistych, w tym przede wszystkim przebiegu kariery muzycznej, jak i w kontekście politycznej sytuacji Polski oraz całej Europy. Agnieszka Lipiec - Wróblewska, zainspirowana odkrytymi przez Piotra Witta pomijanymi przez innych biografów tragicznymi aspektami życia Fryderyka Chopina, przedstawia w swojej sztuce obraz szerzej nieznany: wnikliwy portret psychologiczny kompozytora, który musi się zmierzyć z biedą, niepewnością, poczuciem niespełnienia i upokorzenia, a wreszcie szalejącą na ulicach Paryża cholerą, wojną domową po próbie obalenia francuskiego monarchy oraz konsekwencjami upadku powstania listopadowego. Akcja sztuki rozgrywa się w dwóch planach czasowych: historycznym i współczesnym. Chopin po przyjeździe do Paryża za wszelką cenę próbuje dostać się na paryskie salony muzyczne, jednak długo pozostaje całkowicie nieznany, wręcz odrzucony. Brak spektakularnego sukcesu podczas pierwszego publicznego koncertu w słynnych salonach Pleyela skutkuje głębokim psychicznym kryzysem, który wkrótce paradoksalnie prowadzi do triumfu i wyprowadza kompozytora na ścieżki sławy. Wątkiem równoległym prowadzonym przez Agnieszkę Lipiec - Wróblewską jest współczesna historia młodej pianistki Adeli, która poprzez tropienie losów Chopina odkrywa prawdę o okolicznościach, w jakich objawił się paryskiej elicie wielki talent genialnego muzyka. 22:00 LEKKIE OBYCZAJE - ZWARIOWAĆ ZE SZCZĘŚCIA (LA PAZZA GIOIA) Film komediowy, 111 min, Włochy 2016 Reżyseria: Paolo Virzi Scenariusz: Paolo Virzi, Francesca Archibugi Aktorzy: Valeria Bruni Tedeschi, Micaela Ramazzotti, Valentina Carnelutti, Tommaso Ragno, Bob Messini, Sergio Albelli Interesujące i pogodne spojrzenie na przyjaźń i wolność, film ukazuje cienką linię między szaleństwem a zdrowiem psychicznym. Beatrice i Donatella przebywają w znajdującym się w Toskanii ośrodku terapeutycznym dla kobiet z problemami psychicznymi. Tu się poznają i tu połączy je przyjaźń. Obie mają za sobą różne doświadczenia życiowe i bardzo różnią się między sobą. Pierwsza z nich lubi konfabulować, pozuje na milionerkę obracającą się w wyższych sferach. Donatella z kolei mało interesuje się światem zewnętrznym, woli skupić się na własnych sprawach i przeżyciach. Jest wrażliwa i krucha, skrywa mroczną tajemnicę z przeszłości. Te dwie pacjentki ośrodka terapeutycznego pewnego dnia uczestniczą w zajęciach edukacyjnych poza zakładem i korzystając z okazji, decydują się na ucieczkę. Tak zaczyna się pełna przygód podróż, która pozwoli im odkryć swoją przeszłość i zmienić swoje życie. Udaje im się odnaleźć szczęście i miłość. 24:00 ONE. KOBIETY KULTURY. EWA KASPRZYK Dysk./wywiad/debata, 24 min, Polska, 2019 Scenariusz: Andrzej Warchił Wykonawcy: Łukasz Orbitowski (prowadzący) "One. Kobiety kultury" to program Łukasza Orbitowskiego, w którym do rozmowy zapraszane są najważniejsze kobiety polskiej kultury. Rozmowa ma charakter wyjątkowego, intymnego spotkania. Tym razem gościem Łukasza Orbitowskiego jest popularna aktorka i teatralna, Ewa Kasprzyk. 00:30 PIERWSZE KLAPSY - SZTUKA Dysk./wywiad/debata, 5 min, Polska, 2018 Cykl "Pierwsze klapsy" to współtworzony z łódzką Szkołą Filmową projekt, w którym na antenie TVP Kultura prezentowane są etiudy studenckie z lat 1949 - 2013. Filmy poprzedzone są krótkimi wstępami, w których Michał Oleszczyk rozmawia z zaproszonym do studia gościem o historii i kontekstach etiud. W odcinku "Sztuka" prowadzący Michał Oleszczyk spotka się z Iwo Zmyślonym, z którym porozmawia o filmach: "Ceramika iłżecka" reż. Andrzej Wajda, "Radość życia" reż. Francisco Oscar Gamardo, "Somnambulicy" reż. Mieczysław Waśkowski, "Głosy" reż. Marek Nowicki, "Kwadrat" reż. Zbigniew Rybczyński, "Rynek" reż. Józef Robakowski. 00:35 PIERWSZE KLAPSY - CERAMIKA IŁŻECKA Film dokumentalny, 9 min, Polska, 1951 Reżyseria: Andrzej Wajda Scenariusz: Andrzej Wajda Zdjęcia: Jerzy Lipman Andrzej Wajda nie był dokumentalistą, choć zrealizował kilka filmów dokumentalnych, inspirował się dokumentem i inspirował dokumentalistów. Jego zainteresowanie kinem faktów przejawiało się w bezpośrednich cytatach dokumentalnych w jego filmach (np. ujęcia getta w "Korczaku", 1990) oraz w stylistyce niektórych z nich (np. "Wszystko na sprzedaż", 1968, "Człowiek z marmuru", 1976). Podrzucał innym pomysły i zachęcał do realizacji (np. "Las katyński", 1990 i "Pamiętam", 2001, reż. Marcel Łoziński). Kręcił filmy dokumentalne o własnej twórczości filmowej (np. "Kredyt i debet. Andrzej Wajda" o sobie, 1999), o swoich współpracownikach i przyjaciołach (np. "Kręć!, jak kochasz, to kręć", 2010, o Edwardzie Kłosińskim), o innych artystach (np. "Idę do słońca", 1955, o Xawerym Dunikowskim). (filmpolski) 00:45 PIERWSZE KLAPSY - RADOŚĆ ŻYCIA Film dokumentalny, 3 min, Polska, 1967 Reżyseria: Francisco Oscar Gamardo Zdjęcia: Michał Bukojemski Etiuda portretuje działalność anonimowego malarza, który pokrywa malowidłami własny dom na wsi. Bohater opowiada z off - u o swoich intencjach twórczych oraz o różnorodnych reakcjach na jego malarstwo. 00:50 PIERWSZE KLAPSY - SZTUKA Dysk./wywiad/debata, 2 min, Polska, 2018 Cykl "Pierwsze klapsy" to współtworzony z łódzką Szkołą Filmową projekt, w którym na antenie TVP Kultura prezentowane są etiudy studenckie z lat 1949 - 2013. Filmy poprzedzone są krótkimi wstępami, w których Michał Oleszczyk rozmawia z zaproszonym do studia gościem o historii i kontekstach etiud. W odcinku "Sztuka" prowadzący Michał Oleszczyk spotka się z Iwo Zmyślonym, z którym porozmawia o filmach: "Ceramika iłżecka" reż. Andrzej Wajda, "Radość życia" reż. Francisco Oscar Gamardo, "Somnambulicy" reż. Mieczysław Waśkowski, "Głosy" reż. Marek Nowicki, "Kwadrat" reż. Zbigniew Rybczyński, "Rynek" reż. Józef Robakowski. 00:55 PIERWSZE KLAPSY - SOMNAMBULICY Film dokumentalny, 8 min, Polska, 1958 Reżyseria: Mieczysław Waśkowski Filmowa próba wniknięcia w malarstwo Tadeusza Kantora i uchwycenia istoty taszyzmu. 01:00 PIERWSZE KLAPSY - GŁOSY Film dokumentalny, 10 min, Polska, 1959 Reżyseria: Marek Nowicki Zdjęcia: Marek Nowicki Film eksperymentalny w niekonwencjonalny sposób opowiadający o malarstwie Jerzego Nowosielskiego. Prezentuje obrazy artysty, ikony i przedstawienia sakralne w zestawieniu z maszynami tkackimi, krosnami w zakładzie przemysłowym, umieszcza je w procesie tworzenia tkanin, przyrównuje ich konstrukcje do budynków fabrycznych. Film pozbawiony komentarza. 01:15 PIERWSZE KLAPSY - SZTUKA Dysk./wywiad/debata, 3 min, Polska, 2018 Cykl "Pierwsze klapsy" to współtworzony z łódzką Szkołą Filmową projekt, w którym na antenie TVP Kultura prezentowane są etiudy studenckie z lat 1949 - 2013. Filmy poprzedzone są krótkimi wstępami, w których Michał Oleszczyk rozmawia z zaproszonym do studia gościem o historii i kontekstach etiud. W odcinku "Sztuka" prowadzący Michał Oleszczyk spotka się z Iwo Zmyślonym, z którym porozmawia o filmach: "Ceramika iłżecka" reż. Andrzej Wajda, "Radość życia" reż. Francisco Oscar Gamardo, "Somnambulicy" reż. Mieczysław Waśkowski, "Głosy" reż. Marek Nowicki, "Kwadrat" reż. Zbigniew Rybczyński, "Rynek" reż. Józef Robakowski. 01:19 PIERWSZE KLAPSY - KWADRAT Film animowany, 3 min, Polska, 1972 Reżyseria: Zbigniew Rybczyński Zdjęcia: Zbigniew Rybczyński Taniec pikseli w wykonaniu Zbigniewa Rybczyńskiego, laureata Oscara za najlepszy krótkometrażowy film animowany. 01:20 PIERWSZE KLAPSY - RYNEK Film animowany, 4 min, Polska, 1971 Reżyseria: Józef Robakowski Film eksperymentalny Józefa Robakowskiego, znanego polskiego twórcy awangardowego, zrealizowny metodą poklatkową. 02:10 PANORAMA KINA POLSKIEGO - TRZEBA ZABIĆ TĘ MIŁOŚĆ Dramat psychologiczny, społeczny, 92 min, Polska, 1972 Reżyseria: Janusz Morgenstern Scenariusz: Janusz Głowacki Aktorzy: Jadwiga Jankowska-Cieślak, Andrzej Malec, Janusz Bylczyński, Alicja Jachiewicz, Jan Englert, Barbara Wrzesińska, Władysław Kowalski, Tomasz Lengren, Jan Himilsbach, Ewa Ziętek, Bożena Dykiel, Jan Himilsbach Magda i Andrzej mimo zdania egzaminu nie dostali się na studia. Chcieliby ułożyć sobie wspólne życie, ale nie mają gdzie mieszkać. Dziewczyna podejmuje pracę w szpitalu jako salowa, pragnie zdobyć nie tylko potrzebne przy egzaminie wstępnym na medycynę punkty, ale także doświadczenie niezbędne w przyszłym zawodzie. Andrzej także stara się o pracę. Nie waha się, kiedy żona właściciela warsztatu samochodowego proponuje mu załatwienie pracy w zamian za erotyczne usługi. Nie ma również żadnych moralnych oporów, by okraść swoją kochankę, gdy potrzebuje pieniędzy na wynajęcie mieszkania dla siebie i Magdy. Kiedy zaś kradzież się wydaje, zabiera uskładane wspólnie z Magdą oszczędności na mieszkanie. Dziewczyna wybacza mu romans, ale nie może wybaczyć kradzieży. Młodzi bohaterowie "Trzeba zabić tę miłość", wchodząc w dorosłe życie, zetknęli się od razu z jego brutalnością, z nieuczciwością osób dojrzałych. I akceptują bez sprzeciwu zastane układy obyczajowe. Po premierze filmu podkreślano, że jest to jeden z nielicznych polskich obrazów bez zbędnego moralizatorstwa i ubarwiania przedstawiających rzeczywistą sytuację młodych ludzi na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych. W filmie znakomicie zadebiutowała Jadwiga Jankowska - Cieślak, która otrzymała w roku 1972 nagrodę PWSTiTV im. Zbigniewa Cybulskiego. 03:55 TAŚMY KULTURY - SZTUKA GŁĘBI Artystyczne/estradowe (widowisko), 11 min, Polska, 2018 Sztuka może być głęboka, ale zapadać płytko, albo być płytka i zapadać głęboko. W obydwu przypadkach będzie to sztuka głębi. 04:10 SCENA KLASYCZNA - GIDASZEWSKA/ŁAGUNIAK DUO Koncert, 39 min, Polska, 2019 Wykonawcy: Marta Gidaszewska, Robert Łaguniak W kolejnym odcinku Sceny klasycznej wystąpi Gidaszewska / Łaugniak Duo. Zespół tworzą skrzypkowie Marta Gidaszewska oraz Robert Łaguniak - zwycięzcy I Konkursu Muzyki Polskiej im. Stanisława Moniuszki w Rzeszowie w kategorii kameralistyka, na co dzień studenci akademii muzycznych w Poznaniu i w Łodzi. Mimo występowania w nietypowym składzie, młodzi muzycy są laureatami wielu polskich i międzynarodowych konkursów, zdobyli m.in. I nagrodę w Ogólnopolskim Konkursie Zespołów Kameralnych w Łodzi (2015) i Tytuł Vicemistrza na Międzynarodowym Turnieju Mistrzów w Bydgoszczy (2015). Gidaszewska / Łaguniak Duo ma w swoim repertuarze przede wszystkim utwory z XX wieku, choć wykonuje również dzieła z baroku, klasycyzmu i romantyzmu. W Scenie Klasycznej zaprezentują: Suitę na dwoje skrzypiec Grażyny Bacewicz, Etiudę - Kaprys op. 18 nr 1 Henryka Wieniawskiego oraz Sonatinę na dwoje skrzypiec Tadeusza Paciorkiewicza.