TVP Historia Poniedziałek, 24.02.2020 06:50 BYŁ TAKI DZIEŃ - 24 LUTEGO Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1946 - premiera "Dwóch teatrów" Jerzego Szaniawskiego; 1953 - egzekucja na gen. Emilu Fieldorfie "Nilu"; 1956 - tajny referat Chruszczowa; 1969 - powrót do Gdyni "Batorego" po ostatnim rejsie; 07:20 CZAS HONORU - ODC. 35 "OPERACJA GENERAŁ" Serial wojenny, 44 min, Polska, 2010 Reżyseria: Michał Kwieciński, Michał Rosa, Grzegorz Kuczeriszka, Michał Rogalski Scenariusz: Ewa Wencel, Jarosław Sokół Aktorzy: Ewa Wencel, Katarzyna Gniewkowska, Krzysztof Stelmaszyk, Jakub Wesołowski, Jan Wieczorkowski, Antoni Pawlicki, Maciej Zakościelny Ranny Rainer dochodzi do siebie w szpitalu. Odwiedza go Halbe - przynosi mu cygara, jak wcześniej Kellerowi. Tannenberg wykorzystuje sytuację i przejmuje obowiązki Rainera. Helena nawiązuje kontakt z chłopcem. Dowiaduje się, że ma na imię Adam. Zostają rozdzieleni w czasie ulicznej łapanki. Chłopiec nie wraca do mieszkania. Inżynier Garstecki znajduje w radiostacji mikrofilm. Dowódca za pośrednictwem Janka umawia się z Sowietami. Zgadza się wymienić radiostację, jednak nie na broń, ale na gen. Radziszewskiego, który jest w rękach NKWD. Celina mówi Krzysztofowi, że nie wyjdzie za niego. Wściekły Krzysztof napada na Michała. Zdesperowany, chce go zabić. Bronek dowiaduje się od dowódcy, że jego ojciec wyszedł z Pawiaka dzięki łapówce. Za namową dowódcy, odnawia z nim kontakt. Przekazuje mu list z propozycją spotkania. Woyciechowski obiecuje pomóc Bronkowi w znalezieniu mieszkania dla Wandy. Lena coraz bardziej boi się Mongoła. Widząc go na ulicy, mdleje ze strachu. Romek chce ratować siostrę. Daje jej fiolkę z zakażonymi tyfusem wszami. Lena wsuwa ją do kieszeni płaszcza Mongoła. Tadeusz pomaga Bronkowi w przeprowadzce Wandy i Niny. Nina robi im zdjęcia, które przekazuje Rainerowi. Inga widzi Halbego z Tadeuszem. Dochodzi do zrzutu spadochronowego z gen. Radziszewskim. Tadeusz zgłasza się, że po wymianie odwiezie go do lokalu. Janek jest przetrzymywany przez Sowietów. Pilnuje go Staszek. Do mieszkania wpadają Niemcy. Staszkowi i Jankowi udaje się uciec. 08:40 HISTORIA POLSKI - POLACY NA SYBERII - POLSCY ROCKEFELLERZY Film dokumentalny, 28 min, Polska, 2005 Autor: Jadwiga Nowakowska Reżyseria: Jadwiga Nowakowska Scenariusz: Jadwiga Nowakowska Zdjęcia: Józef Szymura Wykonawcy: Beatrycze Łukaszewska Mało kto uświadamia sobie dzisiaj, że legendarne fortuny polskiej rodziny Poklewskich - Koziełł były jednymi z największych w Rosji. Stanowiły na pewno jeden z największych majątków, jakiego w nowoczesnych czasach dorobił się Polak. Dlatego nie bez powodu Poklewscy - Koziełłowie nazywani są polskimi Rockefellerami. Na ślady ich działalności trafiamy w takich miastach, jak np. Tiumeń, Tomsk, Tobolsk, Talica, Jekaterynburg. To Alfons Poklewski - Koziełł jako pierwszy zorganizował żeglugę parową po rzekach: Ob, Irtysz i Tura. Uruchomił pierwszą w Rosji fabrykę fosforu, otworzył kilkanaście zakładów przemysłowych i browarów. W swoich przedsiębiorstwach masowo zatrudniał polskich zesłańców. Do dzisiaj potomkowie pracujących u niego robotników wspominają znakomitą atmosferę i świetną organizację, jaka panowała w zakładach. Rodzina Poklewskich jest nadal na Syberii otaczana przez miejscową ludność pamięcią i szacunkiem. 09:15 WOJNA I JA - EVA, ODC. 8 (.) Dokument fabularyzowany, 25 min, Niemcy/Czechy/Francja, 2018 Reżyseria: Matthias Zirzow Auschwitz 1945. EVA (14 lat) trafia do Auschwitz, gdzie próbuje odnaleźć przyjaciół z chóru w Teresinie. Udaje jej się odnaleźć Renatę, która jednak nie jest już zdolna do ciężkiej pracy fizycznej, do której są zmuszani więźniowie w obozie. Aby uratować przyjaciółkę, Evie udaje się przekonać nadzorców obozu, by pozwolili im na wspólne występy. Dziewczęta zyskują dzięki temu czas i drobne przywileje. Obóz ma być jednak wkrótce zlikwidowany. Czy uda im się przeżyć likwidację i dotrwać do wyzwolenia? 09:50 SENSACJE XX WIEKU - TAJEMNICA BERLIŃSKIEGO BUNKRA, CZ. 1 Reportaż, 22 min, Polska, 2000 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Historia ta zaczęła się pod koniec wojny w 1945 roku, kiedy Adolf Hitler w obawie przed bombardowaniami przeprowadzanymi przez aliantów, zdecydował o przeniesieniu swej kwatery do bunkra wybudowanego pod ogrodem Kancelarii Rzeszy. Adolf Hitler postanowił, że obrona przed wojskami, które prowadziły swoisty wyścig o to, kto zdobędzie Berlin, ma być prowadzona do końca, bez względu na straty. Dlaczego niemiecki przywódca w momencie, gdy nie było już szans na zwycięstwo, skazał tysiące żołnierzy na pewną śmierć? 10:15 MATECZNIK Film dokumentalny, 12 min, Polska, 1974 Scenariusz: Tamara Sołoniewicz Zdjęcia: Andrzej Szczepański Alegoryczna opowieść o polowaniu na żubra w Puszczy Białowieskiej. 10:35 LODOWA PLANETA - OSTATNIA GRANICA ODC. 6/6 (FROZEN PLANET 6 THE LAST FRONTIER) Film dokumentalny, 47 min, Wielka Brytania, 2011 Ekipa filmowa zabiera nas w interesującą podróż do miejsc, w których zawsze panuje temperatura poniżej zera. Zapierające dech w piersiach krajobrazy i wspaniała narracja sir Davida Attenborough to dodatkowe atuty ciekawego dokumentu. Seria pokazuje krainy, które wkrótce zupełnie zmienią swój charakter. Nie ma już odwrotu od tego, by Arktyka i Antarktyda upodobniły się do innych rejonów Ziemi, bo globalne ocieplenie stało się faktem. Filmowcy użyli do produkcji najnowszych zdobyczy technologii. Schodzą pod lód; zbliżają się do polarnych niedźwiedzi, penetrują góry lodowe, podpatrują pingwiny. Obserwują życie, które toczy się tam wbrew wszystkim przeciwnościom. 11:40 W PÓŁ DO TRZECIEJ RP - ODC. 22 Reportaż, 25 min, Polska, 2019 Reżyseria: Agnieszka Krótka - Żmijewska Scenariusz: Andrzej Kaczmarczyk, Dobrosław Rodziewicz Wykonawcy: Dobrosław Rodziewicz (prowadzący), Andrzej Kaczmarczyk (prowadzący) W tym odcinku przypominamy wybrane wydarzenia ze stycznia 1990 roku, a także klimat tamtych czasów znajdujący odzwierciedlenie w relacjach Wiadomości TVP oraz w publikacjach ówczesnej prasy. Tematy: Co dalej z majątkiem po PZPR? Jak ukraść paczkę kawy w sposób zuchwały? Dlaczego SB przeżyła PRL? 12:15 KOMEDIANTKA - ODC. 4/9 Serial obyczajowy, 55 min, Polska, 1987 Autor: Władysław Reymont Reżyseria: Jerzy Sztwiertnia Scenariusz: Jerzy Sztwiertnia Zdjęcia: Andrzej Ramlau Muzyka: Adam Sławiński Aktorzy: Małgorzata Pieczyńska, Elżbieta Kępińska, Piotr Dejmek, Beata Tyszkiewicz, Marzena Trybała, Bronisław Pawlik, Krzysztof Gosztyła, Krzysztof Kowalewski, Krzysztof Wakuliński, Jerzy Zelnik, Grażyna Szapołowska, Witold Dębicki, Stanisław Brudny, Katarzyna Gniewkowska, Jan Jankowski Jance powoli kończą się pieniądze, a pierwszej gaży wciąż nie widać. Tymczasem do Warszawy przyjeżdża Andrzej Grzesikiewicz. Opowiada Orłowskiej o gwałtownie pogarszającym się zdrowiu jej ojca. Janka wszakże nie daje się namówić na powrót do Bukowca. Ciągle ma w pamięci, jak ojciec wygnał ją z domu. Wciąż też nie może mu tego wybaczyć. Podczas przedstawienia, gdy wraz z innymi tańczy kankana, dostrzega na widowni Grzesikiewicza. Zawstydzona chowa się za koleżanki. Po występie Grzesikiewicz rzuca jej pod nogi bukiet kwiatów i szybko wychodzi z teatru. Tymczasem rozpoczynają się próby "Chamów" - sztuki zaprzyjaźnionego z Janką dramaturga Głogowskiego. Orłowska z radością przyjmuje wieść o epizodycznej wprawdzie, ale wreszcie prawdziwej roli. Jej uroda i niedostępność coraz bardziej fascynuje większą liczbę mężczyzn. Są wśród nich m. in. mecenas, Kotlicki, Władek Niedzielski, a nawet Głogowski. W kasynie Kotlicki zakłada się z Władkiem o to, który pierwszy zdobędzie względy Janki. Mimo bogactwa adoratorów i zaglądającego w oczy widma biedy Orłowska nie chce się z nikim wiązać. 13:25 SABRINA (SABRINA) Komedia romantyczna, 108 min, USA 1954 Reżyseria: Billy Wilder Scenariusz na podstawie sztuki "Sabrina Fair" Samuela Taylora: Ernest Lehman, Samuel Taylor, Billy Wilder Aktorzy: Humphrey Bogart, Audrey Hepburn, William Holden, \ Walter Hampden, John Williams, Martha Hyer, Joan Vohs, Marcel Hillaire, Nella Walker i inni Film został uhonorowany nominacjami do Oscara w kategoriach: najlepsza aktorka, reżyseria, scenariusz, scenografia i zdjęcia. Jedyną statuetkę Akademia przyznała za kostiumy. Emitowana w 1998 roku w TVP "Sabrina" w reżyserii Sydneya Pollacka z udziałem Julii Ormond i Harrisona Forda wzbudziła duże zainteresowanie widzów i aplauz krytyki. Mimo wysokich ocen nowa wersja nie zdołała jednak przyćmić sukcesu filmu z 1954 roku. "Sabrina" Billy'ego Wildera była absolutnym przebojem sezonu i wydarzeniem artystycznym, a krytyka właściwie nie miała nic do zarzucenia twórcom ani wykonawcom. Już same nazwiska w czołówce budziły emocje i kojarzyły się ze sztuką w najlepszym wydaniu. Mówiło się o filmowych odtwórcach z racji ich wcześniejszych dokonań artystycznych i zdobytych Oscarów. U szczytu sławy był wówczas Humphrey Bogart, mający za sobą głośne role m. in. w "Sokole maltańskim", "Casablance", "Key Largo" i "Afrykańskiej królowej", za którą otrzymał złotą statuetkę. Bogatszy o najwyższą nagrodę filmową był również William Holden, uhonorowany rok wcześniej za "Stalag 17", a wschodząca gwiazda ekranu Audrey Hepburn zdobyła sławę dzięki pamiętnej oscarowej roli w "Rzymskich wakacjach". Akcja "Sabriny" rozgrywa się wśród rekinów finansjery z Long Island. Tytułowa bohaterka, Sabrina Fairchild, jest tylko córką szofera zamożnych państwa Larrabee. Z wielkim i eleganckim światem co najwyżej może się zetknąć przez okienną szybę służbówki. Młoda dziewczyna marzy jednak o innym życiu. Chciałaby pewnego dnia znaleźć się po drugiej stronie, w samym centrum niedostępnego dla niej kręgu. Sabrina podkochuje się skrycie w Davidzie, młodszym z synów Larrabee, utracjuszu i uwodzicielu, który ma już za sobą trzy małżeństwa. Przekonawszy się, że nie ma u niego żadnych szans, życie traci dla niej sens. Wydaje się jej, że jedynym sposobem na rozwiązanie problemów jest samobójstwo. Z garażu wypełnionego trującymi spalinami ratuje dziewczynę starszy brat Davida, Linus, który jest dla odmiany stateczny i zrównoważony. Ojciec postanawia wysłać córkę do Paryża. Dziewczyna ma zgłębiać tajniki sztuki kulinarnej, by w przyszłości zostać dobrą służącą u zamożnych państwa. Jej losy potoczą się jednak zupełnie inaczej. We Francji poznaje starszego, bogatego barona, który postanawia wspomóc ubogą, uczciwą dziewczynę. Z kopciuszka Sabrina przeistacza się w młodą, atrakcyjną damę, która potrafi zadbaćo własne interesy. Gdy wraca na Long Island, staje się obiektem westchnień wszystkich mężczyzn. Zafascynowany piękną Sabriną jest również David, ale Linus ma wobec swego brata inne plany. Chce wydać go za bogatą pannę, której majątek znacznie pomnoży rodzinną fortunę Larrabee. Aby jego plan się powiódł, postanawia udawać, że sam jest zakochany w Sabrinie. 15:25 WIELKIE WIDOWISKA NATURY. - WIELKA WODA ODC. 5/6 (NATURE’S GREAT EVENTS. THE GREAT FLOOD.) Cykl dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania 2009 Narracja: David Attenborough Zdjęcia: Martyn Colbeck Muzyka: Ben Salisbury Areną jednego z najbardziej niezwykłych widowisk natury są pustynne obszary Kotliny Kalahari, leżącej w południowej Afryce. Raz do roku ta wydawałoby się wysuszona do cna przez słońce równina zmienia się w prawdziwą ziemię obiecaną dla milionów zwierząt. Dzieje się to za sprawą wylewu rzeki Okawango. Zanim to wszakże nastąpi, rozciągająca się na przestrzeni sześciuset kilometrów kwadratowych kotlina stanowi jedno z najsuchszych miejsc na naszej planecie. Pomimo tego zamieszkuje ją wiele stad roślinożernych ssaków. Prowadzą wędrowny tryb życia. W poszukiwaniu żywności przemierzają nieraz ogromne odległości. Najlepiej radzą sobie słonie. Każdej grupie tych zwierząt przewodzi doświadczona samica. Ona najlepiej wie, jak rozłożyć siły i gdzie szukać pokarmu, a zwłaszcza wody, gdyż słonie muszą uzupełniać jej zapas przynajmniej raz na trzy dni. Na szczęście już niedługo nie będzie z tym problemu. Tysiące kilometrów na północ stąd, na wyżynach Angoli gromadzą się chmury, z których niebawem zaczną padać ulewne deszcze. Zgromadzona w ten sposób woda nie spływa ku morzu, lecz na południe. Dociera w sam środek Kotliny Kalahari, wypełniając zbliżoną do kształtu dłoni nieckę o nazwie Okawango. Najpierw nawadniają się bagna, leżące w jej delcie. Tutejsza ziemia, gęsto porośnięta ciborą papirusową wchłania wodę niczym gąbka. Trwa to nieraz całe miesiące. Dopiero kiedy bagna są wystarczająco mokre, woda może popłynąć dalej, rozlewając się do pozostałej części niecki. Początkowo wypełnia koryta, pozostawiając po obu stronach suche brzegi. Po drodze wpada do pustych zagłębień, tworząc bajorka, do których chętnie zlatują się ptaki, zwłaszcza prowadzące wędrowny tryb życia wikłacze czerwonodziobe. Wkrótce gromadnie przybywają inne zwierzęta: hipopotamy, zebry, słonie, bawoły oraz lwy, bardzo chętnie polujące na bawolątka i słoniątka. Tymczasem wody ciągle przybywa. Miliony litrów wylewają się z koryta rzeki. Wysuszona do niedawna kraina powoli przeobraża się w zielone, tętniące mnóstwem form życia, eldorado Natury. Nad brzegami wód znikąd pojawiają się dziesiątki tysięcy ważek, by odbyć tu swe rytuały godowe i dać życie młodym. W ciągu zaledwie kilku dni na wielkich obszarach zakwitają lilie. Kwiaty dostarczają pyłku dla rojów pszczół i schronienia dla rzekotek. Pawiany czakma, choć niechętnie moczą łapy, nie są w stanie odmówić sobie uczty z soczystych kwiatów i mięsistych ślimaków. Muszą jednak uważać, by same nie stały się łakomym kąskiem dla krokodyli. Wraz z podnoszącym się poziomem wody w krainie Okawango powstają tysiące wolnych od drapieżników wysepek, wokół których pływają liczne ryby. Trudno o lepsze miejsca dla ptaków na wychowywanie swoich piskląt. Rzeka Okawango nie wpływa do jeziora ani morza. Kończy swój bieg w rozległej bagiennej delcie. Jej wody, dające życie milionom zwierząt, niedługo wyparują w bezchmurny przestwór afrykańskiego nieba, by za kilka miesięcy wrócić na ziemię w postaci deszczu i znów stać się częścią niezwykłego widowiska natury w Kotlinie Kalahari. 16:25 SPÓR O HISTORIĘ - WYJŚCIE ARMII GEN. ANDERSA Dysk./wywiad/debata, 30 min, Polska, 2019 Scenariusz: Elżbieta Szumiec - Zielińska Wykonawcy: Stanisław Królak (prowadzący) Wyjście armii gen. Andersa. Jednym z postanowień, podpisanego 30 lipca 1941 roku w Londynie, układu Sikorski - Majski, przywracającego stosunki dyplomatyczne pomiędzy Polską a Związkiem Sowieckim, było powołanie na terenie Związku Sowieckiego Armii Polskiej. Operacyjnie miała ona podlegać Naczelnemu Dowództwu Związku Sowieckiego. Z nim też Polacy mieli uzgadniać kwestie personalne i organizacyjne. Wkrótce jednak okazało się, że Stalin nie zamierza wywiązywać się z podpisanej 14 sierpnia 1941 roku w Moskwie umowy. Nowo tworzonej armii brakowało sprzętu i żywności. Poważnym utrudnieniem były niskie temperatury, dochodzące do 50 stopni Celsjusza. Kiedy w lutym 1942 roku Stalin zdecydował o wysłaniu polskich nieprzygotowanych jeszcze oddziałów, na front, gen. Anders odmówił i zapowiedział wyprowadzenie wojska i ludności cywilnej ze Związku Sowieckiego. Ewakuacja na Bliski Wschód rozpoczęła się 24 marca 1942 roku. Do 5 kwietnia w Iranie znalazło się ponad 33 tys. żołnierzy i 11 tys. cywilów. Do listopada ewakuowano do Iranu ponad 115 tys. osób. Wśród nich było ponad 78 tys. żołnierzy. 17:55 HISTORIA POLSKI - ON WIERZYŁ W POLSKĘ Film dokumentalny, 45 min, Polska, 1992 Reżyseria: Alina Czerniakowska Scenariusz: Alina Czerniakowska Zdjęcia: Zbigniew Napiórkowski Wykonawcy: Tadeusz Bobrowski, Stefan Czarnecki, Anna Bobrowska, Włodzimierz Rzeczycki, Maria Fieldorf, Leszek Zachuta, Marek Raczyński, Adam Ferency Film opowiada o życiu i śmierci Emila Fieldorfa "Nila", jednego z najwybitniejszych dowódców Armii Krajowej i przywódców ruchu oporu. Człowieka, którego stalinowskie UB uznało za najgroźniejszego przeciwnika Polski Ludowej i Związku Radzieckiego. Autorka programu przypomina fakty, przytacza relacje świadków oraz rodziny i wykorzystuje unikatowe dokumenty dotyczące procesu "Nila". Po filmie rozmowa o problemach związanych z powstaniem książki oraz felieton ze spotkania poświęconego promocji książki. 19:15 CZAS HONORU - ODC. 36 "OSTATNIA RUNDA" Serial wojenny, 44 min, Polska, 2010 Reżyseria: Michał Kwieciński, Michał Rosa, Grzegorz Kuczeriszka Scenariusz: Ewa Wencel, Jarosław Sokół Aktorzy: Ewa Wencel, Katarzyna Gniewkowska, Krzysztof Stelmaszyk, Maciej Zakościelny, Jakub Wesołowski, Jan Wieczorkowski, Antoni Pawlicki Granatowy policjant Olek jest przesłuchiwany. Zaprzecza, że jest komunistą. Dowódca oddziału mówi chłopakom, że muszą wstrzymać dalsze akcje aż do wyjaśnienia przecieku. Helena szuka chłopca, który przepadł podczas łapanki. Sorokin chce, żeby Karol zabił generała, gdyż stał się dla Rosjan bezużyteczny. Karol wpada na pomysł innej wymiany. Rutka mówi Lenie o planach zmniejszenia getta. Na zebraniu Żydowskiego Związku Wojskowego Romek dowiaduje się o możliwości wyjazdu do Palestyny. Mówi o tym rodzicom. Mongoł nie pojawia się w pracy. Ale nadzieja Leny i Rutki na uwolnienie się od oprawcy jest tylko chwilowa. Po kilku dniach pijany Mongoł wraca do warsztatu. Wszy z tyfusem nie zadziałały. Lena znów wraca do domu pobita. Tadeusz jest wściekły na Halbego, że pozwolił na aresztowania sowieckich agentów. Musi teraz uwiarygodnić się w oczach chłopaków, by odwrócić od siebie podejrzenia. Tadeusz aranżuje spotkanie z fotografem Sołtanem. Ten zeznaje, że Woyciechowski donosił w czasie przesłuchań. Kiedy kontaktuje się powtórnie, by przekazać ważne informacje, zostaje zamordowany. Dowódca i Tadeusz znajdują przy Sołtanie aparat z filmem. Wywołują zdjęcia, na których jest Woyciechowski w towarzystwie Niemców. Dowódca ma już wystarczające dowody. Inga rozpoznaje Tadeusza na zdjęciach u Rainera. Przypomina sobie, że widziała go rozmawiającego z Halbem. Rainer próbuje się czegoś dowiedzieć o Tadeuszu od Niny. Krzysztof i Tadeusz trenują przed pojedynkiem. Sędzia ustala szczegóły walki. Tadeusz mówi Bronkowi, że na jego ojca został wydany wyrok. Zdradza mu szczegóły planowanej przez niego i Władka akcji. Bronek w ostatniej chwili uniemożliwia kolegom wykonanie rozkazu. Ratuje ojca. Woyciechowski przysięga przed synem, że nie jest zdrajcą. Michał i Janek nie mogą znaleźć Bronka. Tadeusz zaprasza chłopaków na walkę. Rozpoczyna się sparing, wkraczają Niemcy. Aresztują dowódcę, Krzysztofa i mężczyznę, którego Tadeusz wskazuje jako Komendanta Głównego. 20:10 KRESY Dokument fabularyzowany, 81 min, Polska, 2018 Reżyseria: Rafał Bryll Fabularyzowany dokument o Kresach. Upamiętnia tragedię ludzi oddzielonych od korzeni, upokorzonych i zmuszonych do opuszczenia swoich domów. 22:00 ARCHIWUM ZIMNEJ WOJNY - PIELGRZYM WOLNOŚCI Magazyn, 29 min, Polska, 2019 Reżyseria: Jan Sosiński Scenariusz: Andrzej Mietkowski, Jan Sosiński Muzyka: Piotr Dziki Chancewicz Wykonawcy: Andrzej Mietkowski (prowadzący) Ronald Reagan powtarzał: ten papież może zmienić świat. Prezydent wiedział, że pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do ojczyzny dała początek Solidarności. A ile jeszcze wydarzeń miało nastąpić? Kogo bardziej potrzebowali Polacy w czarnej nocy stanu wojennego? Dygnitarz PRL panikował przed pielgrzymką stanu wojennego: same trefne tematy, nie będą się podobały naszym sąsiadom. KGB biło na alarm: to wrogie wtargnięcie w przestrzeń Europy Wschodniej! Kardynał Wyszyński rozumiał to już w 1979: Ojcze Święty, Twój powrót, to przekroczenie żelaznej kurtyny. Gośćmi Andrzeja Mietkowskiego są: prof. Antoni Dudek, politolog, historyk, wykładowca UKS w Warszawie, autor m.in. "Historii politycznej Polski" oraz dr Andrzej Grajewski, politolog, publicysta, autor m.in. "Papież musiał zginąć. Wyjaśnienia Ali Agcy". W programie wykorzystano zdjęcia archiwalne pielgrzymek Jana Pawła II do Polski oraz wypowiedzi Paula Henze i Andre Frossarda. 23:40 NIE CAŁY MINĘ. O POEZJI STANISŁAWA GROCHOWIAKA Film dokumentalny, 39 min, Polska, 1993 Scenariusz: Krzysztof Domagalik, Andrzej Menzwel Zdjęcia: Ryszard Janowski Stanisław Grochowiak (1934 - 1976) w literaturze polskiej to nagłe pojawienie się oryginalnego talentu, krótki okres świetności, w końcu powolne przedwczesne dogasanie. Film nie opowiada biografii poety. Przybliża czas wzlotu lidera pokolenia, redaktora "Współczesności", artysty podziwianego i naśladowanego przez innych. Jaki był? Kim był dla swojej generacji? Czym była "Współczesność" w jej najlepszym okresie i co spowodowało jej zmierzch? O tym m.in. mówią krytycy i przyjaciele poety. Wykorzystano fragmenty artykułów i najbardziej znane wiersze Grochowiaka, m.in. "Lekcja anatomii", będąca kluczem do jego wyobraźni poetyckiej, oraz "Ikar" i "Płonąca żyrafa" - utwory wybrane z chyba najważniejszego tomu "Rozbieranie do snu". Wiele tekstów czyta sam autor (archiwalne nagrania radiowe lub fragmenty filmów z archiwum TVP). Cytaty poetyckie, pamiątki, obfita ikonografia służą zobrazowaniu najistotniejszych motywów twórczości Grochowiaka, a także klimatu końca lat 50. Wkrótce nadeszła "starość poety, przedwczesna, ale prawdziwa". Mając 32 lata, napisał, że przeżył już "całą epokę". Zmar w wieku 42 lat. Pisał: "Nie cały minę, choć zostanie owo, kochanie ziemi w bajorku i w oście..." 00:25 SENSACJE XX WIEKU - TAJEMNICA BERLIŃSKIEGO BUNKRA, CZ. 2 Reportaż, 24 min, Polska, 2000 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) W schronie Kancelarii Rzeszy w centrum Berlina słychać było odgłosy walki trwającej w sąsiedztwie. Radzieccy żołnierze znajdowali się w odległości stu kilkudziesięciu metrów od wejścia do schronu i lada moment mogli przerwać słabą obronę i wedrzeć się do wnętrza. Adolf Hitler mógł dostać się w ich ręce 01:00 SENSACJE XX WIEKU - TAJEMNICA BERLIŃSKIEGO BUNKRA, CZ. 3 Reportaż, 23 min, Polska, 2000 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Trzecia część cyklu opowiadającego o upadku III Rzeszy, śmierci Hitlera i jego najbliższych współpracowników oraz ostatnich dniach II wojny światowej, zaczyna się w momencie podpisania aktu bezwarunkowej kapitulacji Niemiec. Nastąpiło to 8 maja 1945 roku. Kilka dni wcześniej Adolf Hitler popełnił samobójstwo w swej ostatniej kwaterze, bunkrze wybudowanym pod ogrodem kancelarii Rzeszy. Dzień później odebrał sobie życie Joseph Goebbels, a niedługo po nim Heinrich Himmler. Większość pozostałych hitlerowskich dygnitarzy została wkrótce postawiona przed Międzynarodowym Trybunałem w Norymberdze. Niektórym jednak udało się zbiec i uniknąć odpowiedzialności za popełnione zbrodnie. 02:05 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - TAJEMNICE BELGIJSKICH TWIERDZ Magazyn, 19 min, Polska, 1995 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Cykliczna audycja popularyzująca wiedzę o historii II wojny światowej. Odcinek poświęcony atakowi Niemiec na Europę Zachodnią i twierdzy Eben Emal, która broniła granic Belgii.