TVP Historia Sobota, 29.02.2020 07:00 DAWNE ŚWIATY - ODC. 1/8 EGIPT, KOLEBKA CYWILIZACJI (EGYPT, MOTHER OD THE WORLD) Film dokumentalny, 51 min, Francja, 2007 Jeśli istnieje kraj, który tak wiele zawdzięcza wodzie jest nim niewątpliwie Egipt. Od tysiącleci Nil pozostaje hojny dla ludów, które się nad nim osiedliły. Ta rzeka to prawdziwy żywiciel Podwójnego Kraju, Dolnego i Górnego Egiptu. I jest łącznikiem między Afryką a Morzem Śródziemnym. To tutaj w Starożytności rozkwitła wspaniała cywilizacja. Cywilizacja faraońska w najwyższym stopniu poruszyła wyobraźnię współczesnego człowieka i nadal go fascynuje. Tymczasem to inne kultury i religie istniejące na tych ziemiach ukształtowały obecną tożsamość Egiptu. Zadziwiające, że mimo wielu cezur historię Egiptu cechuje autentyczna ciągłość. Kair, największa metropolia Afryki tętniąca życiem niczym wielki rój, nosi liczne ślady świetlanej przeszłości. Mieszają się tu liczne kultury: faraońska, rzymska, bizantyjska, arabska, turecka i europejska. Egipt to kraj nie tylko różnorodnych zabytków, ale i wielu postaw. Od tradycji przodków, po nieodwracalne dążenie do nowoczesności. Jakże różnorodny jest ten kraj! Stał się miejscem spotkania kultur afrykańskich, arabskiej i zachodniej. Państwo jest niepodległe, a jego społeczeństwo - wielobarwne. Współistnieją tu różne społeczności kulturowe i religijne. Kim są dzisiejsi Egipcjanie? Czy na pewno są potomkami faraonów? Jedno jest pewne. Żaden z licznych najazdów na Egipt nie był na tyle znaczący, by w całości wyrugować tych, którzy żyli tu wcześniej. 08:00 PIOSENKA POLSKA. TALENTY I "PÓŁKOWNICY" (PIOSENKA POLSKA. TALENTY I "PÓŁKOWNICY") Film dokumentalny, 25 min, Białoruś, 2015 Reżyseria: Władimir Bokun Scenariusz: Władimir Bokun Film opowiada o historii festiwalu piosenki polskiej w Witebsku w 1988 roku. W filmie udział wzięły gwiazdy polskiej i radzieckiej estrady. 08:50 U PANA BOGA W OGRÓDKU - ODC. 7/12 Serial komediowy, 39 min, Polska, 2008 Reżyseria: Jacek Bromski Scenariusz: Jacek Bromski Zdjęcia: Ryszard Lenczewski Aktorzy: Krzysztof Dzierma, Andrzej Beya-Zaborski, Emilian Kamiński, Jan Wieczorkowski, Agata Kryska, Wojciech Solarz, Irina Łaczina, Mieczysław Fiodorow, Małgorzata Sadowska, Alicja Bach Trwa polowanie bandytów na Jerzego Bociana, a on po raz kolejny wymyka się z zasadzki. Ukrywa się na posterunku strzeżonym przez osamotnionego terminatora Mariana Cielęckiego. Okazuje się, że pułapkę na świadka koronnego zastawił generał Dowbój, w którym Bocian rozpoznaje jednego z przestępców. Służbista Marian wraz z agentami unieszkodliwia Dowboja i jego pomocnika. Po powrocie do domu Luśka oznajmia rodzicom, że zamierza wyjść za mąż za Mariana. 09:40 OKRASA ŁAMIE PRZEPISY - KACZKA Magazyn, 24 min, Polska, 2012 Reżyseria: Tomasz Rostworowski Scenariusz: Tomasz Rostworowski, Karol Okrasa Zdjęcia: Józef Szymura, Jarosław Frankowski, Sławomir Orman Tym razem Karol uda się w okolice Lubawy na Mazurach, gdzie do dziś hoduje się kaczki i jada potrawy z nich. Pierwszym daniem będzie tradycyjna zupa czernina, bardzo popularna w tej części Polski. Druga propozycja to pieczony w liściach kapusty halibut z sosem z kaczki. Na koniec Karol Okrasa proponuje kaczkę pieczoną z gruszkami i sianem, podaną z sosem z powideł. 10:20 Z BIEGIEM NILU - ODC. 3/4 (ODC. 3/4) Film dokumentalny, 46 min, Wielka Brytania, 2014 Fotograf i pisarz, Levison Wood, marzył o wyprawie wzdłuż Nilu, odkąd był małym chłopcem, podjął więc wyzwanie wędrówki biegiem drugiej najdłuższej rzeki świata. Wyruszył z Rwandy, dawną trasą oficerów armii brytyjskiej przez pustynie, dżungle, sawanny, góry i strefy wojny. Po drodze, żyjąc wśród napotkanych społeczności, poznaje ich życie i zwyczaje. W Rwandzie Levison i jego przewodnik Boston udają się do źródła Nilu. Stamtąd przedzierają się przez gęstą dżunglę i moczary do Tanzanii, gdzie świętują Boże Narodzenie, ozdabiając pobliskie drzewa skarpetkami i kapeluszami. W Ugandzie podróżników niezwykle gorąco wita podekscytowany tłum mieszkańców miast Kasensero i Kampala. W południowym Sudanie Levison zostaje wraz z plemieniem Mundari i ich bydłem na wyspie, gdzie bierze udział w walce zapaśniczej. W ochronie przed komarami musi posmarować włosy krowim moczem i pokryć swoje ciało odchodami krów. W Sudanie Levison spełnia dziecięce marzenia i obozuje w cieniu piramid Meroe. W ostatnim na trasie podróży kraju, Egipcie, Levison zostaje pierwszym człowiekiem, któremu pozwolono wędrować wokół jeziora Nasera. Wreszcie, po zadziwiającej podróży obejmującej ponad 5000 km, 6 krajów, około 7 milionów kroków w ciągu 9 miesięcy, Levison Wood dociera do Morza Śródziemnego. 11:15 OLBRZYMY EPOKI LODOWCOWEJ - ODC. 1/3 KRÓLESTWO SZABLO ZĘBNYCH (ICE AGE GIANTS) Film dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2013 Reżyseria: Tim Martin Wykonawcy: Piotr Balasz Cofnij się w czasie o zaledwie 20 000 lat, a świat jest zupełnie innym miejscem. Ogromne obszary północnej półkuli pokrywają pokrywy lodowe, lodowce rzeźbią wielkie doliny przez krajobraz, a kontynenty łączą się ze spadkiem poziomu morza. Ogromne włochate bestie i okrutne drapieżniki rządzą, a niezwykłe zwierzęta migrują przez rozległe, nieznane krajobrazy. Człowiek tymczasem, walcząc o przetrwanie, staje przed własnymi wyzwaniami. Dzięki wyjątkowemu dostępowi do unikalnych wykopalisk i najnowocześniejszej analizie sądowej oraz możliwościom, jakie stwarza technika komputerowa, podróżujemy do epoki lodowcowej, starając się ukazać tę epokę oczyma żyjących wówczas zwierząt. 12:20 JASKINIOWCY Z HIMALAJÓW (CAVE PEOPLE OF THE HIMALAYA) Film dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2011 Reżyseria: Liesl Clark Wysoko położone płaskowyże i góry to miejsca najpóźniej zasiedlone na ziemi. Rozrzedzone powietrze dokonuje spustoszenia wśród ludzi. Tylko niewielu jest w stanie przetrwać w takich warunkach. A gdyby tak spojrzeć w przeszłość, wówczas okaże, że jednak ludzie osiedlali się w tych miejscach. Potwierdziły to badania archeologiczne prowadzone w Himalajach w jaskiniach skalnych. W filmie towarzyszymy grupie archeologów i alpinistów, którym przewodzi dr Mark Aldenderfer specjalizujący się w poszukiwaniu i badaniu szkieletów dawno zmarłych ludzi. Jego ekipa prowadzi prace wykopaliskowe w Nepalu, w dawnym starożytnym królestwie Mustangu. Rzeka Kali Gandaki wyżłobiła tu szlak migracji przez Himalaje, łączący Chiny i Tybet z Indiami. Mustang leżał kiedyś na rozstajnych drogach, a rzeka była ważną arterią połączoną ze słynnym Jedwabnym Szlakiem, prowadzącym ze Wschodu na Zachód. Dr Aldenderfer ma nadzieję, że zbadanie, jak żyjący tu ludzie chowali zmarłych, pomoże ustalić, kim byli i skąd przybyli? Dotychczasowe badania potwierdziły, że w jaskiniach skalnych żyli przedstawiciele nieznanych kultur. Penetrując jaskinię grobową, badacze natrafili na szczątki zmarłych, umieszczone na drewnianych konstrukcjach, przy czym niektóre ciała przed złożeniem do grobu zostały pozbawione tkanek miękkich. Porównując sposoby pochówku, naukowcy doszli do wniosku, że być może są to początki istniejącej do dziś w Tybecie tradycji tzw. pochówków niebiańskich lub powietrznych, wedle których ciała zostawia się na żer sępom, które tu uważane są posłańców niebios, przenoszących duszę do nieba. 13:25 POLSKIE 100 LAT - POLSKIE PAŃSTW PODZIEMNE. ASPEKTY CYWILNE Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2019 Reżyseria: Ewa Sochacka - Krasko Scenariusz: Mirosław Chojecki, Piotr Weychert Muzyka: Michał Lorenc Wykonawcy: Kazimierz Kaczor, Tomasz Marzecki W grudniu 1942 roku utworzono Kierownictwo Walki Cywilnej z takimi wydziałami jak: sądowy, sabotażowo - dywersyjny, informacji radiowej czy rejestracji zbrodni hitlerowskich. W 1943 roku połączono je z Kierownictwem Walki Konspiracyjnej i powstało Kierownictwo Walki Podziemnej. Działało także Biuro Ziem Nowych przygotowujące plany przejęcia po wojnie Prus Wschodnich, Pomorza Zachodniego i Śląska Opolskiego. Od początku 1944 roku działała Rada Jedności Narodowej, pełniąc funkcję polskiego podziemnego parlamentu. W marcu 1945 roku Sowieci aresztowali 16 przywódców Polski Podziemnej. W Moskwie urządzili słynny proces szesnastu, w wyniku którego Stanisław Jankowski, Stanisław Jasiukiewicz i Leopold Okulicki nie wyszli już z więzienia. Zmarli lub zostali zamordowani. 14:00 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.IV - ODC. 43 KASZUBSKIE ŻYCIE Film dokumentalny, 27 min, Polska, 2017 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski "Zrzeszonech naju nicht nie złomie", czyli "zrzeszonych nikt nie złamie" - tak mawiają o sobie Kaszubi, których odrębność kulturowa od wieków jest niesamowicie interesująca. Jak przez całe stulecia udało im się zachować własną tożsamość? Jakie są charakterystyczne cechy tej społeczności? Aby odpowiedzieć na te pytania, Radosław Kotarski rusza na wschodnie tereny Pomorza Zachodniego i Pomorza Gdańskiego. W czasie wędrówki poznaje kaszubskie zwyczaje kultywowane do dzisiaj. 15:35 SPÓR O HISTORIĘ - KONFEDERACJA BARSKA Dysk./wywiad/debata, 32 min, Polska, 2014 Scenariusz: Elżbieta Szumiec Wykonawcy: Jerzy Eisler, Tadeusz Panecki, Janusz Zuziak 29 lutego 1768 roku w miasteczku Bar na Podolu zawiązała się konfederacja. Jej celem była walka przeciw Rosji o przywrócenie suwerenności Polski, ale też detronizacja Stanisława Augusta i obalenie reform ustrojowych wprowadzonych w poprzednich latach przez jego stronnictwo. Po klęsce, tysiące konfederatów zostało zesłanych przez Katarzynę II na Syberię. Konfederacja barska uważana jest przez wielu za pierwsze polskie powstanie narodowe przeciwko zniewoleniu przez sąsiednie mocarstwa. 16:20 RAMZES II. WIELKA PODRÓŻ (RAMESSES II: THE GREAT JOURNEY) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2011 Reżyseria: Valerie Girie Scenariusz: Valerie Girie Wielka podróż 3200 lat wstecz, Egipt przeżywa ostatnie dni swojego złotego wieku pod rządami Ramzesa II. Po panowaniu krajem przez 67 lat, wielki faraon umiera w wieku 92 lat. Jego mumia jest pochowana w sercu Doliny Królów. Jest to początek jego wielkiej podróży ku życiu pozagrobowemu, ale tylko pod jednym warunkiem: jego grobowiec pozostaje na zawsze poza granicami. Jednak w XIX wieku wielu europejskich poszukiwaczy przygód odkrywa grobowiec króla poszukującego komory grobowej. Następnie rozpoczyna się badanie archeologiczne, które ujawnia historię życia po śmierci Ramzesa II. 17:25 MARZYCIELE - KONFEDERACI BARSCY W KRAKOWIE Dysk./wywiad/debata, 23 min, Polska, 2018 Reżyseria: Sylwester Szefer Scenariusz: Sylwester Szefer Zdjęcia: Wojciech Kursa Muzyka: Krzysztof Suchodolski Wykonawcy: Piotr Legutko (prowadzący), Paweł Nowakowski Cykl "Marzyciele" przybliży widzom postaci Polaków, którzy podjęli walkę o niepodległość Ojczyzny, znajdując w Krakowie wyjątkowe ku temu miejsce i środowisko. W okresie rozbiorów i utraty polskiej państwowości Kraków stał się stolicą myśli niepodległościowej. W tym mieście od pierwszych lat po upadku Rzeczypospolitej w XVIII wieku, aż po wydarzenia z roku 1918 wielu Polaków, nie tylko rodem z Krakowa, podjęło walkę ze zniewoleniem narzuconym przez zaborców. Aspiracje niepodległościowe rozwijające się w tym królewskim grodzie były związane przede wszystkim z głęboką świadomością polskości przekazywaną przez długi ciąg pokoleń. Kraków to nie tylko Cichy Kącik (jak nazwano okolice popularnej restauracji z plenerową potańcówką otwartą w XIX wieku na skraju krakowskich błoń), ale przede wszystkim miejsce powstań, spisków, konspiracji, batalii i organicznej pracy niepodległościowej organizowanej regularnie i konsekwentnie, aż do całkowitego odzyskania niepodległości. Co ciekawe, działalność każdej z osób nazywanych ojcami polskiej niepodległości 1918 roku (Józef Piłsudski, Roman Dmowski, Ignacy Jan Paderewski, Ignacy Daszyński, Wincenty Witos, Wojciech Korfanty), w większym lub mniejszym stopniu była związana z Krakowem. Kraków był pełen znaczących postaci walczących o niepodległość marzycieli, którzy nie tylko śnili o wolnej Polsce, ale gdy trzeba było, chwycili za broń i oddali życie. 17:55 CHŁOPI - ODC. 2/13 - JARMARK Serial obyczajowy, 49 min, Polska 1972 Reżyseria: Jan Rybkowski Scenariusz: Jan Rybkowski, Ryszard Kosieński Zdjęcia: Marek Nowicki Muzyka: Adam Sławiński Aktorzy: Władysław Hańcza, Ignacy Gogolewski, Emilia Krakowska, Jadwiga Chojnacka, Tadeusz Fijewski, Tadeusz Janczar, Kazimierz Wichniarz, Krystyna Królówna, Franciszek Pieczka, Irena Karel, Lech Ordon, Halina Kossobudzka, Bronisław Pawlik, August Kowalczyk, Wanda Łuczycka, Stanisław Milski, Mieczysław Czechowicz, Barbara Ludwiżanka i inni Wrześniowa niedziela na wsi. Odświętnie przystrojeni gospodarze. Kobiety i dzieci wolno i uroczyście podążają do kościoła. Drugim miejscem spotkań mieszkańców wsi jest karczma. Tutaj chodzi się na tańce, pijatykę i dysputy polityczne. Tymczasem w domu Borynów dochodzi do ostrej sprzeczki między ojcem a synem. Antek nie może już wytrzymać stałego wypominania, że żyje na łasce ojca. 18:55 OSTATNI KORESPONDENT Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2019 Reżyseria: Egeniusz Starky Odświeżona wersja filmu dokumentalnego "Korespondent Bryan". Film zawiera wcześniej niepublikowane zdjęcia z prywatnego archiwum Bryana, dotyczące Warszawy z września 1939 roku. Julien Bryan to amerykański dziennikarz, który przyjechał do stolicy Polski ostatnim pociągiem z Berlina 4 września 1939 r. Materiał zarejestrowany przez Juliena Bryana stanowi unikalny dokument przepełniony historyczną prawdą, oglądaną bez subiektywnego komentarza i ukazujący patriotyczny heroizm społeczeństwa warszawskiego z punktu widzenia jednostki uwikłanej w rzeczywistość wojenną. Zdjęcia porażają swoim dokumentalnym przekazem, przedstawiającym koszmar oblężonego miasta. Film wzrusza do łez i każe zastanowić się nad granicami ludzkiej wytrzymałości w obliczu niewyobrażalnego cierpienia. 20:05 SKARBY CYWILIZACJI INDYJSKIEJ - TAJEMNICE PAKISTANU ODC. 1/3 (TREASURES OF THE INDUS) Film dokumentalny, 43 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: Shruthi Rao Wykonawcy: Sona Dutta (prowadzący) Subkontynent indyjski to dla Europejczyków odległy i tajemniczy rejon świata. Od równin Pakistanu po podnóża Himalajów, od północnych Indii i Radżastanu po Tamil Nadu na południu, to ogromny tygiel wielu cywilizacji, religii, kultur oraz wspaniałych krajobrazów, które były miejscem kilku artystycznych złotych wieków w historii człowieka. W trzech szczegółowych częściach seria ta opowiada historię subkontynentu indyjskiego poprzez skarby trzech bardzo różnych ludzi, miejsc i dynastii, które ukształtowały współczesne Indie, i dalej: cywilizacje Doliny Indusu, Tamil Nadu - krainę świątyń - i Imperium Mogołów. A wspaniałe i poruszające krajobrazy Indii i Pakistanu, stanowiły często tło dramatycznych wydarzeń. Seria łączy sztukę, historię i podróże, dając wgląd w tę zniewalającą część naszego świata. cz. 1 Tajemnice Pakistanu (Pakistan Unveiled) 21:00 POLSKIE DROGI - ODC. 9/11 - DO BRONI Serial wojenno - obyczajowy, 85 min, 11 odc. , Polska 1977 Reżyseria: Janusz Morgenstern Scenariusz: Jerzy Janicki Zdjęcia: Witold Adamek Muzyka: Andrzej Kurylewicz Występują: Karol Strasburger, Kazimierz Kaczor, Zofia Mrozowska, Piotr Pawłowski, Marek Walczewski, Henryk Bąk, Jadwiga Jankowska - Cieślak, Włodzimierz Boruński, Franciszek Trzeciak, Bronisław Pawlik, Aleksander Bardini, Beata Tyszkiewicz, Jan Englert, Leszek Herdegen, Barbara Sołtysik, Bohdan Ejmont, Stanisław Zaczyk, Piotr Fronczewski, Henryk Talar, Mieczysław Milecki, Zbigniew Zapasiewicz, Anna Nehrebecka, Arkadiusz Bazak, Stanisław Mikulski, Jan Machulski i inni Wiosna 1942 roku. W Chylicach pod Warszawą zostaje zaprzysiężony pierwszy oddział Gwardii Ludowej, żołnierze przygotowują się do wymarszu w lasy. Grupy działaczy PPR próbują nawiązać współpracę z przedstawicielami Armii Krajowej. Podczas wstępnego spotkania następuje aresztowanie Krajewskiego z AK i Mrowińskiego z PPR. Umieszczeni na liście zakładników po zamachu na kierownika Urzędu Zatrudnienia w Warszawie zostają rozstrzelani. Gestapo ma aresztować Kozakiewicza, lecz nie zastawszy mecenasa w domu, zabiera jego córkę Kasię. W Krakowie umiera profesor Niwiński. Opublikowany w prasie nekrolog naprowadza Heimanna na ślad Władysława. W czasie pogrzebu ojca Władek zostaje aresztowany. Na drodze do Warszawy oddział Gwardii Ludowej zatrzymuje samochód wiozący więźnia. Heimann ucieka, a Niwiński zostaje w oddziale, którym dowodzi znany mu Sylwek. 22:45 FILM JEST BAJKĄ Film dokumentalny, 36 min, Polska, 2005 Reżyseria: Stanisław Janicki Scenariusz: Stanisław Janicki Zdjęcia: Krzysztof Tusiewicz Bohaterem filmu jest Ludwik Starski - scenarzysta przed - i powojennych filmów, takich jak: "Pieśniarz Warszawy", "Jadzia", "Piętro wyżej", "Zapomniana melodia", "Zakazane piosenki", "Skarb", "Przygoda na Mariensztacie", "Halo, Szpicbródka", oraz autor tekstów do piosenek, które stały się wielkimi przebojami, np.: "Umówiłem się z nią na dziewiątą", "Seksapil to nasza broń kobieca", "Warszawa, ja i ty". Ludwik Starski urodził się w Łodzi w 1903 r. zmarł w Warszawie w 1984 r. Był jedną z najbarwniejszych postaci polskiego kina. W filmie opowiadają o nim: syn - Allan Starski, Krzysztof Teodor Toeplitz, Edward Zajicek. Ich wspomnienia wzbogacone są licznymi fragmentami scen i piosenek z filmów Ludwika Starskiego, zrealizowanych w latach 1934 - 1977. 23:25 ŚLADAMI PODLASIAN DYLEMATY Reportaż, 19 min, Polska, 2015 Scenariusz: Andrzej Godlewski Zdjęcia: Szymon Sinoff W programie o rozterkach naszych rodaków mieszkających w USA na temat powrotu do kraju. 23:55 HISTORIA W POSTACIACH ZAPISANA - CHARLOTTA, WIELKA KSIĘŻNA LUKSEMBURGA (CHARLOTTE OF LUXEMBOURG) Film dokumentalny, 96 min, Francja, 2013 Reżyseria: Laure Delalex Wykonawcy: Marek Ciuniel To filmowa opowieść o żyjącej w wieku XX władczyni księstwa Luksemburg. Charlotta, wielka księżna Luksemburga, objęła rządy w wieku 23 lat - w styczniu 1919 roku, po abdykacji swej starszej siostry Marii Adelajdy. W trakcie II wojny uciekła ze swego kraju okupowanego przez Niemców, znajdując schronienie w Wielkiej Brytanii. Przez 45 lat swego panowania - do śmierci w roku 1985, była szanowaną matką narodu, stając się dla Luksemburga tym, kim dla Francji był generał de Gaulle - symbolem walki o niepodległość kraju. W ciągu 45 lat panowania, przekształciła swoje małe terytorium w finansowy raj, w którym banki miały pierwszeństwo przed przemysłem stalowym. "Historia w postaciach zapisana" (tytuł francuski: Secrets d'Histoire) to program francuskiej telewizji France 3, prezentowany przez znanego dziennikarza Stephane'a Berna. Każdy z odcinków przedstawia losy wybranej postaci historycznej. 01:45 ŚWIĘTA WOJNA ROSJAN Film dokumentalny, 49 min, Polska, 2015 Reżyseria: Barbara Włodarczyk Scenariusz: Barbara Włodarczyk Zdjęcia: Walentyn Bodrow "Rosja jest niezwyciężona i da odpór każdemu wrogowi" - mówią Rosjanie. Słynna monumentalna pieśń "Święta wojna", która zagrzewała żołnierzy Armii Czerwonej do walki z hitlerowcami, dziś znów rozbrzmiewa na Krymie i w Moskwie. I to nie tylko z powodu 70. rocznicy zwycięstwa nad faszyzmem. Także w kontekście konfliktu na wschodzie Ukrainy. - Jak słyszę pierwsze słowa "Wstawaj kraju ogromny, wstawaj do śmiertelnego boju", to aż chcę chwycić za broń - mówi 50 - letni Wowa, weteran wojny w Afganistanie. Jego koledzy walczą dziś jako ochotnicy w Donbasie. - Bronią naszych przed ukraińskimi faszystami - tłumaczy z przekonaniem. Wytrzymaliśmy w chłodzie i głodzie 2, 5 roku blokady Leningradu, to i sankcje wytrzymamy, podkreśla emerytka z Petersburga. Dla niej, tak jak dla 80% Rosjan, triumf w II wojnie światowej stanowi główny powód do dumy narodowej. W Moskwie i w Petersburgu żadne inne święto nie jest obchodzone tak hucznie i z takim rozmachem jak 9 maja. A wszystko, co rzuca jakikolwiek cień na sukces Armii Czerwonej, odbierane jest jak zamach na świętość. Dlaczego Rosjanie uważają, że wojna jest święta, czy są gotowi bronić własnych interesów bez względu na cenę, jak postrzeganie historii II wojny światowej wpływa na odbiór współczesności, zwłaszcza konfliktu na Ukrainie, i co myślą na temat zaangażowania ich żołnierzy w Donbasie? Odpowiedzi na te pytania autorka szuka w Moskwie, w Petersburgu i na prowincji. Rozmawia m. in. z uczestniczką blokady Leningradu, z żołnierzami, którzy walczyli w Afganistanie i Czeczenii, z członkami chóru Aleksandrowa, który wykonuje monumentalną pieśń "Święta wojna", a także z dziennikarką, która brała udział w tajnych pogrzebach spadochroniarzy poległych na Ukrainie i z krewnymi zabitego w Donbasie rosyjskiego żołnierza ochotnika. 02:50 SPORTOWIEC MIMO WOLI Komedia, 75 min, Polska 1939 Reżyseria: Mieczysław Krawicz Scenariusz: Jan Fethke, Napoleon Sądek, Ludwik Starski Zdjęcia: Jakub Joniłowicz, Adam Krzeptowski, Stanisław Wohl Muzyka: Henryk Wars Aktorzy: Adolf Dymsza, Aleksander Żabczyński, Ina Benita, Józef Orwid, Helena Buczyńska, Ludwik Sempoliński, Halina Doree, Wojciech Ruszkowski, Stanisław Woliński, Jerzy Lasocki, Henryk Małkowski, Roman Dereń, Wojciech Trojanowski, Zdzisław Motyka, Kazimierz Opaliński i inni "Sportowiec mimo woli" to jedna z ostatnich komedii zrealizowanych przez kinematografię II Rzeczypospolitej. Mimo że film ukończono jeszcze przed wybuchem wojny na premierę musiał czekać aż do 31 maja 1940 roku, kiedy mało komu było w Polsce do śmiechu. A jak na ironię "Sportowiec mimo woli" zawiera spory ładunek komizmu, któremu nawet upływ lat niewiele zaszkodził. Niewątpliwą zaletą filmu jest też znakomite aktorstwo w wykonaniu plejady międzywojennych gwiazd (Żabczyński, Benita, Orwid, Sempoliński i oczywiście Dymsza). Fabularną miksturę "Sportowca..." przyrządzono ze sprawdzonych składników, gwarantujących powodzenie u widowni. Są więc zabawne nieporozumienia, wątek miłosny i humorystyczne zapętlenia intrygi, które w ostatniej chwili znajdują szczęśliwie rozwiązanie. Akcja rozgrywa się w trójkącie: piękna Lili, Jerzy Piątek (sławny kanadyjski hokeista) i Dodek Czwartek (sprytny i zaradny fryzjer). Trzeba trafu, że Lili ma rasową suczkę, natomiast Piątek psa tej samej rasy, dla którego szuka odpowiedniej partnerki. W dodatku wdzięki Lili są tak zniewalające, że Piątek absolutnie traci głowę dla urodziwej panny. Chcąc być jak najbliżej dziewczyny, proponuje jej fryzjerowi, Czwartkowi, zamianę ról. Dodek, rozumiejąc powagę sytuacji, wyraża zgodę. Jednak wkrótce obu panom przyjdzie ponosić konsekwencje ich ryzykownej decyzji. Piątek będzie musiał w praktyce dowieść renomy mistrza damskich koafiur, zaś Czwartek stanie między słupkami hokejowej bramki. To wszakże zaledwie tylko część zabawnych perypetii, spowodowanych przebraniem bohaterów. Zamieszania będzie sporo, ale koniec końców wynikną z tego same pożytki, nawet dla suczki Lili i pieska Piątka vel Czwartka.